Jaki wpływ mają MSSF na rozliczenia podatkowe?

Jaki wpływ mają MSSF na rozliczenia podatkowe?
Wpisany przez dr Andre Helin
W przypadku MSSF prawo bilansowe uwzględnia dodatkowo przyszłe korzyści ekonomiczne,
jakich jednostka oczekuje w wyniku posiadanych zasobów oraz ryzyko gospodarcze.
Wdrożenie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości pogłębiło i tak już dzisiaj
duże różnice pomiędzy zyskiem bilansowym a dochodem do opodatkowania. Różnice te
wynikają z odmiennych celów, jakie przyświecają prawu bilansowemu i podatkowemu.
Jaki wpływ mają Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) na
rozliczenia podatkowe?
Prawo bilansowe odzwierciedla zaistniałe w okresie sprawozdawczym zdarzenia gospodarcze,
kierując się ich treścią ekonomiczną (tj. zasadą wyższości treści nad formą) i ustalonymi
zarówno przez prawo, jak i praktykę normami i zasadami rachunkowości. W przypadku MSSF
prawo bilansowe uwzględnia dodatkowo przyszłe korzyści ekonomiczne, jakich jednostka
oczekuje w wyniku posiadanych zasobów oraz ryzyko gospodarcze, jakie towarzyszy
prowadzonej działalności gospodarczej.
Prawo podatkowe jest częścią prawa budżetowego, w którym dominuje interes społeczny.
Funkcja prawa podatkowego jest ściśle związana z polityką podatkową państwa (redystrybucja
dochodów, regulacja i stymulacja gospodarki itp.).
Zarówno zysk bilansowy, jak i dochód do podatkowania w punkcie wyjściowym ustalane są
według tej samej, ogólnej reguły: przychody minus koszy. Jednak w praktyce występują dość
istotne rozbieżności wynikające z różnic w zakresie:
- odmiennej definicji przychodów i kosztów (tak zwane różnice trwałe),
- odmiennego momentu ujęcia przychodu lub odliczenia kosztu (tak zwane różnice
przejściowe, które eliminują się same z upływem czasu).
Mimo występujących różnic zdecydowana większość krajów rozwiniętych przyjęła za podstawę
1/2
Jaki wpływ mają MSSF na rozliczenia podatkowe?
Wpisany przez dr Andre Helin
ustalania dochodu do opodatkowania zysk bilansowy wynikający z prowadzonych ksiąg
rachunkowych, który zostaje następnie skorygowany (zwiększany) o koszty nie uznawane przez
prawo podatkowe za koszty uzyskania przychodów oraz zmniejszany o przychody zwolnione z
opodatkowania.
Proces dostosowania zysku bilansowego do podstawy opodatkowania jest kosztowny dla
przedsiębiorców, zawiera ryzyko popełnienia błędów i - w przypadku mniejszych
przedsiębiorstw - stanowi dość zasadniczą barierę w dalszym rozwoju gospodarczym.
W przepisach prawnych powinno dążyć się do ujednolicenia punktu wyjściowego, jakim jest
zysk bilansowy, stosując jednolite kryteria ustalania zysków (kalkulacji przychodów i kosztów).
Proces takiego ujednolicenia może być dwukierunkowy.
W przypadku różnic przejściowych należałoby dać jednostce możliwość rozliczenia
podatkowego na podstawie zasad bilansowych. Głównymi pozycjami są tutaj różnice kursowe
wynikające z wyceny bilansowej rozrachunków w walucie obcej, zarachowane, lecz jeszcze
niezapłacone przychody i koszty finansowe, skutki wyceny bilansowej papierów wartościowych
itp. Rozbieżności nie powodują istotnych skutków finansowych dla budżetu, są natomiast
czasochłonne i znacznie zwiększają koszty rachunkowości.
W przypadku różnic trwałych należałoby zawęzić zakres kosztów niestanowiących kosztów
uzyskania przychodu, co obniży bazę opodatkowania, kompensując to wyższą stawką
podatkową, w celu utrzymania efektywnej stopy opodatkowania na tej samej wysokości.
2/2