PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
Transkrypt
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O PLAN ROZWOJU LOKALNEGO POWIATU ŚREDZKIEGO WRAZ Z PROGRAMAMI OPERACYJNYMI I WIE LOLE T NIM PLANE M INWE ST YCYJ NYM NA LAT A - 2004–2007 - Środa Wielkopolska, lipiec 2004r. P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O SPIS TREŚCI Wstęp 3 Załączniki 4 1.0. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego 15 2.0. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze objętym wdrażaniem planu 19 2.1. Raport o stanie powiatu średzkiego 20 2.2. Identyfikacja problemów na podstawie analizy SWOT (opracowano na podstawie oceny dokonanej przez uczestników debat strategicznych) 3.0. 4.0. 46 Zadania polegające na poprawie sytuacji na danym obszarze 57 3.1. Cele i kierunki działania 57 3.2. Wybrany wariant rozwoju [lista zadań (celów) do zrealizowania wynikających z hierarchii ważności] 66 Realizacja zadań i projektów 69 4.1. Programy Operacyjne i ich oznaczenie 70 4.2. Planowane projekty i zadania w okresie 2004-2012 72 4.3. Wieloletni Plan Inwestycyjny 2004-2007 (zintegrowana tabela zadań) 125 5.0. Powiązania projektów z innymi działaniami na terenie województwa 130 6.0. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego 133 7.0. Plan finansowy na lata 2004-2012 137 7.1. Ocena sytuacji finansowej powiatu średzkiego w latach 2000-2003 z uwzględnieniem planu budżetu na 2004r. 138 7.2. Analiza struktury dochodów 139 7.3. Analiza struktury wydatków 142 7.4. Projekcja wolnych środków na inwestycje 144 7.5. Podział na źródła finansowania 148 8.0. System wdrażania 149 9.0. Sposoby monitorowania i oceny komunikacji społecznej 151 9.1. Sposoby oceny realizacji Planu Rozwoju Lokalnego 152 9.2. Podział potencjału inwestycyjnego na poszczególne priorytety, cele pierwszorzędne, 9.3. cele drugorzędne, inne cele 153 Public Relations Planu Rozwoju Lokalnego 155 2 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O WSTĘP Plan Rozwoju Lokalnego wraz z Programami Operacyjnymi i Wieloletnim Planem Inwestycyjnym to dokument o charakterze strategicznym stanowiący integralną część Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Średzkiego. Obowiązek opracowania planu wynika z zapisów Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego i dotyczy przede wszystkim inwestycji, których wykonanie może być dofinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz innych środków zewnętrznych. Zapisy Planu Rozwoju Lokalnego są spójne z Narodowym Planem Rozwoju oraz ze Strategią Rozwoju Województwa Wielkopolskiego, zatem działania zaproponowane w omawianym opracowaniu wynikają z celów w/w dokumentów. Priorytetowe inwestycje powiatu przeznaczone do realizacji na najbliższe lata wskazali członkowie zespołu zadaniowego powołanego przez Zarząd Powiatu Średzkiego. Plan Rozwoju Lokalnego opracowano według zaproponowanej w podręczniku wdrażania ZPORR struktury, nieco zmodyfikowanej ze względu na specyfikę wcześniej opracowanych dokumentów tj. Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Średzkiego i założeń do Programów Operacyjnych. 3 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O ZAŁĄCZNIKI Uchwała Nr 201/2004 Zarządu Powiatu Średzkiego z dnia 30 kwietnia 2004 roku w sprawie: procedury opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Średzkiego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym na lata 2004 - 2007 Podejmując działania mające na celu opracowanie pierwszej edycji Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym na lata 2004 – 2007, optymalnie dobranego zarówno pod względem potrzeb strategicznych, jak i możliwości finansowych powiatu średzkiego, Zarząd Powiatu uchwala, co następuje: § 1. 1. 2. 3. 4. Powołać Komisję Koordynacyjną ds. Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym na lata 2004 - 2007 (zwaną dalej „Komisją”), w skład której wchodzą osoby wymienione w załączniku nr 1 do niniejszej uchwały. Na Przewodniczącego Komisji Koordynacyjnej ds. Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym powołać Marię Bochyńską - Sekretarza Powiatu Na Wiceprzewodniczącego Komisji Koordynacyjnej ds. Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym powołać Iwonę Rutkowską-Krause – Kierownika Wydziału Promocji i Integracji Europejskiej Celem opracowania Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym na lata 2004 - 2007 jest : 1) stworzenie dokumentu pomocniczego w negocjacjach o uzyskanie dofinansowania z zewnętrznych środków finansowych, na przedsięwzięcia inwestycyjne realizowane na terenie powiatu. 2) komunikacja władz samorządowych z mieszkańcami w zakresie długookresowych zamierzeń inwestycyjnych, uwzględniających także wnioski/postulaty składane przez mieszkańców, 3) przedstawienie przyszłym partnerom przedsięwzięć publiczno-prawnych długookresowych planów przedsięwzięć inwestycyjnych, 4) utworzenie bazy danych o wszystkich potrzebach inwestycyjnych powiatu średzkiego, 5) zgromadzenie danych o wszystkich rozpoczętych inwestycjach (koncepcje, dokumentacje techniczne, itp.) 6) konfrontacja potrzeb inwestycyjnych z możliwościami inwestycyjnymi, 7) uniknięcie jednoczesnego otwierania zbyt wielu frontów inwestycyjnych w stosunku do zdolności finansowania powiatu. 8) określenie w okresie wieloletnim poziomu wydatków planowanych do poniesienia z budżetu powiatu średzkiego i przeznaczonych na przedsięwzięcia inwestycyjne powiatu średzkiego. 4 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O § 2. 1. 2. Prace nad Planem Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym (PRL wraz z WPI) przebiegać będą według przyjętego harmonogramu, który stanowi załącznik nr 2 do niniejszej uchwały. Plan Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym opracowany przez Komisję na lata 2004 - 2007 posiadać będzie formułę planu „kroczącego”, tj. aktualizowanego corocznie z uzasadnionych powodów obejmujących m.in.: 1) zmiany w źródłach finansowania WPI. 2) dezaktualizację zadań wprowadzonych do WPI. § 3. 1. 2. 3. Przedmiotem planowania w WPI będą przedsięwzięcia inwestycyjne obejmujące: 1) wszelkie nakłady związane z realizacją danego projektu począwszy od prac badawczych dot. tego projektu, wykupu gruntów, itp. do zakończenia prac budowlanych i oddania obiektu/ów do użytku, 2) modernizację istniejącego rzeczowego majątku trwałego i zakupy inwestycyjne. 3) przedsięwzięcia inwestycyjne o wartości jednostkowej powyżej 20.000,-zł (z VAT). Samodzielne przedsięwzięcia inwestycyjne o wartości jednostkowej do 20.000,-zł objęte zostaną prognozą wydatków budżetowych na lata 2004-2007 sporządzoną przez Skarbnika Powiatu. Wartość remontów odtworzeniowych objęta zostanie prognozą wydatków budżetowych na lata 2004 - 2007 sporządzoną przez Skarbnika Powiatu. § 4. 1. 2. 3. 4. Skarbnik Powiatu przedstawiając opracowaną prognozę potencjału inwestycyjnego powiatu na lata 2004 – 2007 wraz z dopuszczalnym poziomem zadłużenia Powiatu (przy założeniu pozyskania zewnętrznych długoterminowych środków finansowych ze źródeł komercyjnych), przedłoży jednocześnie opis parametrów przyjętych w projekcji dochodów oraz wydatków Powiatu. Opracowując projekcję, o której mowa w ust. 1 Skarbnik Powiatu zasięga wszelkich niezbędnych konsultacji celem opracowania danych, o których mowa w pkt 8 i 9 załączonego harmonogramu, na wiarygodnym i stabilnym poziomie. W trakcie prac nad PRL wraz z WPI Skarbnik Powiatu przedłoży Komisji pisemne propozycje (uwzględniające obowiązujące przepisy) dot. form i zasad dofinansowania przedsięwzięć inwestycyjnych podejmowanych przez podmioty realizujące usługi publiczne w imieniu powiatu. Przed zakończeniem prac nad PRL wraz z WPI, Skarbnik Powiatu dokona korekty projekcji dochodów i wydatków z uwzględnieniem zadań inwestycyjnych przyjętych do WPI generujących dodatkowe wydatki lub generujących dodatkowe dochody. Korekty te zostaną uwzględnione przez Starostę Powiatu w ostatecznej wersji pierwszej edycji WPI. § 5. 1. 2. 3. 4. Wniosek przedsięwzięć inwestycyjnych do WPI (zwany dalej „wnioskiem”) składany może być wyłącznie na ujednoliconym wzorze stanowiącym załącznik nr 3 do niniejszej uchwały. Zasady wypełniania wniosku przedsięwzięć inwestycyjnych do WPI omówione zostaną na szkoleniu zorganizowanym w dniu 10 maja 2004 r. Do WPI przyjmowane będą wyłącznie wnioski przedsięwzięć inwestycyjnych kompletnie wypełnione i podpisane. Kompletnie wypełnione i podpisane wnioski przyjmuje od merytorycznych pracowników Starostwa Powiatowego Sekretarz Powiatu. Wnioskodawcą przedsięwzięć inwestycyjnych mogą być samodzielni pracownicy Starostwa Powiatowego, a także jednostki organizacyjne powiązane z budżetem powiatu, 5 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 5. 6. 7. 8. 9. Postulaty do WPI oraz wnioski składać mogą także radni, stowarzyszenia i nieformalne grupy mieszkańców, organizacje reprezentujące biznes lokalny i inne zorganizowane grupy społeczne z uwzględnieniem zapisów w ust. 7. Wszelkie postulaty i wnioski przedsięwzięć inwestycyjnych do WPI przyjmują pracownicy merytorycznie właściwi dla charakteru danego wniosku – nazwiska osób oraz numery pokoi, w których można składać wnioski/postulaty określa załącznik nr 4 do niniejszej uchwały. Złożone wnioski weryfikowane są przez osoby merytoryczne określone w załączniku nr 4 i ewentualne ujmowane we wnioskach składanych przez te osoby do WPI. Złożone sugestie i postulaty (inicjatywy mieszkańców) stanowić mogą podstawę wniosków składanych przez dane osoby do WPI. W przypadku nie ujęcia przez osoby merytoryczne określone w załączniku nr 4 postulatu/wniosku złożonego przez grupy mieszkańców wymienionych w ust. 6, osoby te informują wnioskodawcę o przyczynie odstąpienia od wniosku. O terminie i trybie rozpoczęcia przyjmowania wniosków od mieszkańców wymienionych w ust. 6 oraz kryteriach kwalifikacji zadań do WPI, informuje media (zgodnie z harmonogramem) Przewodniczący Komisji Koordynacyjnej ds. Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym. Osoba wnioskująca będzie miała na uwadze kierunki rozwoju powiatu ujęte w priorytetach oraz celach Strategii Rozwoju Powiatu Średzkiego. Kryteria oceny zadań w projekcie zawiera załącznik nr 5. § 6. 1. 2. Okres konsultacji społecznych przewidzianych w harmonogramie prac nad PRL wraz z WPI obejmował będzie także konsultacje z podmiotami będącymi dostawcami mediów tj. energii, gazu, itd. Celem kolejnych działań określonych w załączonym terminowo harmonogramie prac jest przedstawienie projektu PRL wraz z WPI najpóźniej w miesiącu czerwcu 2004 r. (dotyczy pisemnego projektu) oraz w miesiącu wrześniu 2004 r. (dotyczy kolejnych lat aktualizacji i sporządzania WPI) tj. w miesiącu składania projektu budżetu na lata 2005, 2006, 2007. §7 1. Przy opracowywaniu Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym zsynchronizowanym ze Strategią Rozwoju Powiatu Średzkiego przyjmuje się zasadę otwartości przyjętego niniejszą uchwałą systemu prac nad PRL wraz z WPI na ewentualne korekty, o ile usprawnią one przyjęty tryb pracy nad PRL wraz z WPI bez wypaczenia jego celu i istoty oraz zachowają ostateczny planowany termin zakończenia prac nad pierwszą edycją PRL wraz z WPI. §8 Wykonanie uchwały powierza się Staroście Średzkiemu. §9 Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 6 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Zał. Nr 1 do uchwały Zarządu Nr 201/2004. z dnia 30 kwietnia 2004 r. SKŁAD OSOBOWY KOMISJI KOORDYNACYJNEJ DS. PLANU ROZWOJU LOKALNEGO WRAZ Z WIELOLETNIM PLANEM INWESTYCYJNYM DLA POWIATU ŚREDZKIEGO 1. Przewodniczący Komisji – Maria Bochyńska 2. Wiceprzewodniczący – Iwona Rutkowska-Krause Członkowie: 1. Jacek Orłowski – członek Zarządu Powiatu Średzkiego 2. Sabina Pernak – Skarbnik Powiatu 3. Jerzy Podbielski – Kierownik Wydziału Administracji Architektoniczno-Budowlanej 4. Jerzy Helwig – Dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych 5. Mirosława Plenzler – Kierownik Wydziału Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami 6. Bernadeta Staszak – Kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie 7 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Zał. Nr 2 do uchwały Zarządu. Nr 201/2004 z dnia 30 kwietnia 2004 r. Harmonogram prac nad PRL wraz z WPI L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Rodzaj działań Przyjęcie uchwały w sprawie opracowania Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym Powiatu Średzkiego oraz powołanie Komisji Koordynacyjnej ds. Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym wraz z wyznaczeniem koordynatorów w jednostkach powiązanych z budżetem powiatu. Opracowanie wstępnego projektu „Procedury opracowania PRL wraz z WPI” (rodzaj i wartość zadań ujmowanych w WPI, wnioskodawcy, zakres przedmiotowy, czy „kroczący” charakter planu, inne) i przedstawienie ich Komisji PRL wraz z WPI do zaopiniowania. Warsztaty szkoleniowe dla Komisji Koordynacyjnej ds. Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym i jednostek podległych powiatowi. Wnioskowanie przez radnych, kierowników jednostek organizacyjnych powiatu, organizacje i stowarzyszenia, pracowników Starostwa Powiatowego oraz jednostki powiązane z budżetem powiatu zadań inwestycyjnych do PRL wraz z WPI na ujednoliconych kartach informacyjnych. Ustalenie możliwości współfinansowania zadań ze środków zewnętrznych i przekazanie informacji (zakładany poziom współfinansowania, termin). Przedstawienie prognozowanego potencjału inwestycyjnego powiatu na lata 2004-2007 i przekazanie prognoz Koordynatorowi ds. programów Unii Europejskiej oraz projekcja zadłużenia powiatu na lata 2004-2007. Ustalenie propozycji hierarchii zadań według ustalonych kryteriów. Termin kwiecień 2004 r. kwiecień 2004 r. do 15 maja 2004r. do 31 maja 2004r. 10.06.2004 10.06.2004 15.07.2004 Praca nad propozycją hierarchii zadań wg ustalonych kryteriów i selekcja zadań. 30.07.2004 Zakończenie prac nad PRL wraz z WPI i przekazanie do konsultacji społecznych. 05.08.2004 Podjęcie uchwały Rady Powiatu Średzkiego o zatwierdzeniu „Planu Rozwoju Lokalnego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym Powiatu Średzkiego na lata 2004 – 2007” Wykonawca Starosta Powiatu Średzkiego sierpień 2004 BMI Sp. z o.o., Starosta Powiatu Średzkiego, Koordynator ds. Programów Unii Europejskiej. BMI Sp. z o.o., Koordynator ds. Programów Unii Europejskiej. radni, kierownicy jednostek organizacyjnych powiatu, organizacje i stowarzyszenia, pracownicy Starostwa Powiatowego Koordynator ds. Programów Unii Europejskiej. Skarbnik Powiatu, BMI Sp z o.o BMI Sp. z o.o., lub Koordynator ds. Programów Unii Europejskiej, Starosta Powiatu Komisja PRL wraz z WPI, Komisje Rady Powiatu Średzkiego Przewodniczący Komisji PRL wraz z WPI na ręce Przewodniczącego Rady Powiatu Średzkiego Przewodniczący Rady Powiatu Średzkiego Zał. Nr 3 do uchwały Zarządu Nr 201/2004 8 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O z dnia 30 kwietnia 2004 r. WNIOSEK PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO DO WPI (TERMS OF REFERENCE) NAZWA ZADANIA: Propozycja nazwy zadania inwestycyjnego. OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA REALIZACJĘ ZADANIA: Osobą odpowiedzialną za realizację zadania jest ……………. Wydziału Starostwa Powiatowego w Środzie Wielkopolskiej w …………………………. zgłaszającego wniosek lub osoba przez niego wskazana. BENEFICJENT: Beneficjentem jest grupa mieszkańców powiatu, która będzie korzystać z efektów zadania po jego realizacji (np. młodzież powiatu, mieszkańcy osiedla, wszyscy mieszkańcy powiatu, czytelnicy biblioteki, itp.). KRÓTKI OPIS PROJEKTU: W tym punkcie należy wykazać m.in.: związek funkcjonalny lub techniczny z innymi realizowanymi zadaniami; obowiązek realizacji wynikający z przepisów. W tym punkcie m.in. należy określić czy planowane przedsięwzięcie posiada opracowaną dokumentację techniczną oraz czy posiada pozwolenie na budowę. Jeżeli spełnienie tych warunków nie jest wymagane należy również to zapisać. Należy również opisać aktualne zaawansowanie prac nad realizacja zadania inwestycyjnego. 9 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O LOKALIZACJA: Określając lokalizację należy umiejscowić planowane przedsięwzięcie, podając adres / numer działki, podać inne dane charakteryzujące nieruchomość, w tym także formę władania gruntem czyja własność, jak dzierżawa to na ile lat zawarta. Należy również określić czy planowane przedsięwzięcie jest zgodne z aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli spełnienie tego warunku nie jest wymagane należy również to zapisać. CZAS REALIZACJI PROJEKTU: W tej pozycji należy określić proponowane ramy czasowe realizacji projektu. EFEKT: Ekonomiczny (mierzalny) będzie generować dodatkowe dochody, czy dodatkowe wydatki. Społeczny zaspokaja potrzeby mieszkańców (dostępność do placówek oświaty, poprawia komunikację, itp.), poprawia aktywność zawodową mieszkańców, stwarza warunki do ożywienia inwestycyjnego wśród podmiotów gospodarczych, itp. Inne efekty. KOSZTY: W niniejszej pozycji należy podać jednorazowe nakłady inwestycyjne na zadanie a także roczne koszty eksploatacji, które będą miały wpływ na budżet powiatu. ZAANGAŻOWANIE ŚRODKÓW WŁASNYCH: W pozycji tej należy określić udział środków własnych w całkowitych nakładach inwestycyjnych; procentowo i kwotowo. Należy również wskazać, czy realizowany projekt należy do zadań własnych powiatu. WPŁYW NA ŚRODOWISKO: W niniejszej pozycji należy określić wpływ planowanego przedsięwzięcia na środowisko: pozytywny / neutralny / negatywny, oraz uzasadnić. 10 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O PARTNERZY PROJEKTU: W niniejszej pozycji należy wymienić partnerów zaangażowanych w jakikolwiek sposób (pośrednio lub bezpośrednio) w realizację projektu oraz ewentualnie wykazać czy planowane i możliwe jest pozyskanie dodatkowych środków na realizację przedsięwzięcia z: funduszy pomocowych Unii Europejskiej, PPP, i innych. UZASADNIENIE: Uzasadniając proponowane zadanie należy wykazać jego związek z innymi zadaniami zrealizowanymi lub realizowanymi, w stosunku do których posiada ono charakter komplementarny, pozwalający wzmocnić pozytywny całkowity efekt na otoczenie. Data : .......................................... ........................................................ Podpis Kierownika ........................................................ Podpis Starosty Powiatu Wydziału 11 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Zał. Nr 4 do uchwały Zarządu Nr 201/2004 z dnia 30 kwietnia 2004 r. WYKAZ WYDZIAŁÓW STAROSTWA POWIATOWEGO W KTÓRYCH MOŻNA SKŁADAĆ POSTULATY I WNIOSKI Lp. Nazwa Wydziału 1. Wydział Administracji Architektoniczno – Budowlanej – p.J.Podbielski 2. Wydział Edukacji, Kultury i Sportu – p.R.Tomczak 3. Wydział Promocji i Integracji Europejskiej – p.I.Rutkowska-Krause 12 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Zał. Nr 5 do uchwały Zarządu Nr 201/2004 z dnia 30 kwietnia 2004 r. KRYTERIA OCENY ZADAŃ W PROJEKCIE: LP. 1. WYSZCZEGÓLNIENIE PUNKTACJA Zgodność ze Studium Uwarunkowań i Kierunków 2 punkty Zagospodarowania Przestrzennego 2. Dokumentacja (dokumentacja techniczna, kosztorys 1 punkt inwestorski) 3. Możliwość finansowania zadania przy udziale środków 1 punkt zewnętrznych (fundusze strukturalne; PPP; inne) 4. Pozwolenie na budowę 2 punkty 5. Przedsięwzięcia realizowane w ramach zadań własnych 3 punkty gminy 6. Komplementarność - powiązanie z innymi zadaniami Razem: 1 punkt 10 punktów Uchwała Nr 235/2004 13 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Zarządu Powiatu Średzkiego z dnia 13 sierpnia 2004 roku w sprawie zmiany uchwały Nr 201/2004 Zarządu Powiatu Średzkiego z dnia 30 kwietnia 2004 roku w sprawie procedury opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Średzkiego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym na lata 2004 – 2007. W związku z rozwiązaniem z dniem 30 czerwca 2004 r. stosunku pracy z Panem Jerzym Podbielskim – Kierownikiem Wydziału Administracji Architektoniczno – Budowlanej Zarząd Powiatu uchwala, co następuje: § 1. W uchwale Nr 201/2004 Zarządu Powiatu Średzkiego z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie procedury opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Średzkiego wraz z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym na lata 2004 – 2007 wprowadza się następujące zmiany: 1. w załączniku nr 1 do uchwały zapis w brzmieniu: „3 Jerzy Podbielski – Kierownik Wydziału Administracji Architektoniczno – Budowlanej” zastępuje się zapisem: „3 Ewa Przybylska – Katarzyniak - Kierownik Wydziału Administracji Architektoniczno – Budowlanej” 2. w załączniku nr 4 do uchwały zapis w brzmieniu: „Wydział Administracji Architektoniczno – Budowlanej – p. J. Podbielski” zastępuje się zapisem: „Wydział Administracji Architektoniczno – Budowlanej – p. Ewa Przybylska – Katarzyniak” § 2. Wykonanie uchwały powierza się Staroście Średzkiemu. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Starosta (mgr inż. Paweł Łukaszewski) 14 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 1.0. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO 15 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Misja jest wyrażeniem, które określa główny cel powiatu, jego „sens życia”. Jest wyrazem dążeń i oczekiwań w stosunku do powiatu, dla którego została sformułowana. Wypracowana, na etapie tworzenia Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Średzkiego, misja rozwoju powiatu poprzez wizję, pokazuje pozytywny obraz powiatu średzkiego w perspektywie 10 lat. Misja wyraźnie określa charakter powiatu i wskazuje jej atuty. Z misji bezpośrednio wynikają obszary, które powinny być rozwijane. Obszary rozwojowe powiatu średzkiego wzajemnie się uzupełniają. Wiele zadań realizacyjnych wskazanych w obszarze "gospodarka" powiązanych będzie zarówno z obszarem "infrastruktura" oraz dotyczącym samych mieszkańców. Rozwój małej i średniej przedsiębiorczości będzie zarówno kreował nowe miejsca pracy, jak również będzie wpływał na inwestycje w dziedzinie infrastruktury czy ochrony środowiska naturalnego. Zadania realizowane w obszarach związanych z kulturą, oświatą i sportem wpłyną na podnoszenie poziomu wykształcenia mieszkańców oraz integracji kulturalnej regionu. W dalszej części dokumentu przedstawiono obszary, cele i kierunki działania dla każdego z obszarów życia społeczno – gospodarczego (ekologia, gospodarka, infrastruktura, przestrzeń, społeczność). 16 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POWIAT ŚREDZKI OBSZAR ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU, CENTRUM GOSPODARCZE I REKREACYJNE O DOBREJ INFRASTRUKTURZE SPRZYJAJĄCEJ ROZWOJOWI MAŁEJ I ŚREDNIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI, Z DOBRZE ROZWINIĘTĄ SIECIĄ USŁUG. BEZPIECZNY POWIAT Z DOBRĄ BAZĄ KULTURALNĄ I OŚWIATOWĄ, WE WZAJEMNYM ODDZIAŁYWANIU Z AGLOMERACJĄ POZNAíSKĄ I OBSZAREM TRADYCJI I KULTURY WIELKOPOLSKIEJ. 17 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Obszar powiatu średzkiego administracyjnie dzieli się na 5 gmin i one stanowią naturalne obszary realizacji Planu Rozwoju Lokalnego. Są to następujące gminy: Dominowo, Krzykosy, Nowe Miasto nad Wartą, Zaniemyśl, Miasto i Gmina Środa Wielkopolska. Natomiast samorząd powiatowy w obszarze „Przestrzeń” przyjętej Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Średzkiego wyszczególnił obszary funkcjonowania Planu Rozwoju Lokalnego na szczeblu powiatu niepokrywające się z granicami gmin. Powiat realizuje swoje zamierzenia w kategoriach makro w stosunku do zamierzeń gmin i wielokrotnie łączy ich interesy w obszarach ponadgminnych i otoczenia powiatu. Stąd Plan Rozwoju Lokalnego w Powiecie Średzkim oparty został na następujących obszarach: - o walorach gospodarczych (atrakcyjne tereny inwestycyjne), - współpracy i rozwoju z aglomeracją poznańską, - opartych na lokalnej tradycji i historii regionu, - gospodarczego i społecznego wykorzystania położenia komunikacyjnego powiatu. Powyższe obszary zapisane w celach niezbędnych i pierwszorzędnych traktuje się jako obszary rozwoju społeczno-gospodarczego, priorytetowe na lata 2004-2007. Natomiast obszary zapisane w celach drugorzędnych są bliższe projekcji realizacji Planu Rozwoju Lokalnego na lata 2008-2012 i obejmują: - obszary przyrodniczo-turystyczne, - obszar współpracy środowisk akademickich z Poznaniem, - obszar współpracy z okalającymi powiat samorządami. Powyższe obszary, zidentyfikowane na podstawie Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Średzkiego stanowią o podziale przestrzeni społeczno – gospodarczej powiatu, w których to obszarach będą realizowane poszczególne przedsięwzięcia zamieszczone w Zintegrowanej Tabeli Wieloletniego Planu Inwestycyjnego. Dotyczy to inwestycji finansowych w oparciu o montaż finansowy środków z budżetu powiatu i funduszy strukturalnych, jak i realizowanych tylko w oparciu o środki własne. 18 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.0. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNOGOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU 19 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.1. RAPORT O STANIE POWIATU ŚREDZKIEGO Powiat średzki leży w środkowej części województwa wielkopolskiego na południowy wschód od miasta Poznania. Swoim zasięgiem obejmuje pięć gmin: Dominowo, Krzykosy, Nowe Miasto nad Wartą, Zaniemyśl oraz Miasto i Gminę Środa Wlkp. Powiat średzki graniczy z powiatami: poznańskim, wrzesińskim, jarocińskim i śremskim. Siedzibą władz powiatu jest miasto Środa Wlkp. oddalone od stolicy województwa wielkopolskiego - Poznania - o 33 km. Przez teren powiatu przebiegają szlaki komunikacyjne łączące Wybrzeże Morza Bałtyckiego ze Śląskiem - droga krajowa nr 11 oraz kolejowa magistrala z północy na południe Polski. W odległości 9 km od Środy Wlkp. przebiega autostrada A-2, łącząca wschód z zachodem. Na terenie powiatu znajdują się stacje kolejowe w miejscowościach: Środa Wlkp., Sulęcinek, Solec, Chocicza. Powiat średzki ma charakter rolniczo-przemysłowy. W jego południowej części przepływa uregulowana rzeka Warta. Teren powiatu jest równinny, a lesistość wynosi 16%. W regionie dominuje krajobraz typowy dla Wielkopolski - rozległe niziny wypełnione szachownicą pól i łąk, ozdobione szpalerami wierzb przydrożnych lub olch nad rzeczkami, strumieniami, niewielkie wzniesienia, niekiedy porośnięte lasami. Ziemia średzka położona jest geograficznie na terenie Pojezierza Gnieźnieńskiego, subregionu Pojezierza Wielkopolskiego. Część północna to Równina Wrzesińska urozmaicona na południowym zachodzie długą rynną jezior Zaniemysko-Kórnickich. Południową część ziemi średzkiej zajmuje Kotlina Śremska, którą pośrodku przecina szeroka pradolina Warty, płynącej tutaj na linii wschód - zachód. Najwyższym wzniesieniem jest Góra Górzno - 124,2 m, położona w północno - wschodniej części powiatu, natomiast najniższym punktem jest dolina Warty (63,5 m) na krańcu zachodnim, na wysokości Solca. Urozmaiceniem pejzażu są małe rzeczki i strumienie - Głuszynka, Moskawa, Miłosławka, czy Średzka Struga. Na terenie powiatu znajdują się cztery jeziora oraz zbiornik retencyjny. Dobra lokalizacja powiatu, rozbudowana infrastruktura, dobrze rozwinięta sieć dróg kołowych i kolejowych oraz bogactwo zabytków sprawiają, że powiat średzki jest miejscem atrakcyjnym dla inwestycji gospodarczych jak i regionem pełnym uroku i ciekawych miejsc, który warto odwiedzić i dobrze poznać. 20 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.1.1. Syntetyczna charakterystyka powiat. 2.1.1.1. Położenie, dane ogólne, powiązanie z otoczeniem. Powiat obejmuje obszar 623,18 km2, w tym: NAZWA GRUNTU WYSZCZEGÓLNIENIE - użytki rolne ogółem w tym: 46204 ha - grunty orne 41676 ha - sady 269 ha - łąki 2680 ha - pastwiska 1579 ha - lasy i grunty leśne 10182 ha - pozostałe grunty i nieużytki 5932 ha 2.1.2. Powiat w statystykach. Przekrój statystyczny powiatu średzkiego wg danych uzyskanych z Urzędów Gmin i Miast przedstawia poniższa tabela (dane za rok 2003): Powierzchnia powiatu ogółem 623,18km2 Stan ludności ogółem 55030 w tym mężczyźni 27059 Małżeństwa cywilne 157 Małżeństwa wyznaniowe 133 Urodzenia żywe na 1000 ludności 10,56 w tym dziewczynek Zgony ogółem na 1000 ludności 7,87 w tym kobiet Ludność w wieku przedprodukcyjnym 13572 Ludność w wieku produkcyjnym 34092 Ludność w wieku poprodukcyjnym 7357 Liczba gospodarstw domowych 16301 Liczba gospodarstw rolnych, w tym: 3060 gospodarstwa rolne do 1 ha przeliczeniowego do 3 ha od 3 ha do 5 ha od 5 ha do 7 ha od 7 ha do 15 ha od 15 ha do 50 ha powyżej 50 ha Dochód budżetu gmin powiatu ogółem 2001 rok ( w zł.) Dochód budżetu gmin powiatu ogółem 2002 rok ( w zł.) Wydatki gmin na realizację programu profilaktyki rozwiązywania problemów alkoholowych ogółem w 2001 roku (w zł.) Wydatki gmin na realizację programu profilaktyki rozwiązywania problemów alkoholowych ogółem w 2002 roku (w zł.) Dochód gmin powiatu na 1 mieszkańca w 2001 roku (w zł.) Dochód gmin powiatu na 1 mieszkańca w 2002 roku (w zł.) 620 742 331 235 637 441 47 74332348,35 74438606,71 630377,52 786042,92 2113,57 2146,82 21 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.1.3. Działalność produkcyjno-usługowa i budownictwo. Na terenie powiatu prowadziło działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej 3 183 podmioty gospodarcze (stan na koniec 2003 roku). STRUKTURA PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZEDSTAWIA SIĘ NASTĘPUJĄCO: WYSZCZEGÓLNIENIE 2003 Placówki handlowe 985 Placówki gastronomiczne 103 Produkcja wyrobów przemysłowych 146 Produkcja wyrobów spożywczych 43 Usługi transportowe 280 Usługi budowlane 451 Zakłady produkcyjno - usługowe 527 Inne 648 OGÓŁEM: 3183 2.1.4. Infrastruktura techniczna. 2.1.4.1. Transport i komunikacja. wyszczególnienie Powiat średzki drogi gminne drogi powiatowe drogi wojewódzkie drogi krajowe Razem dróg w powiecie: Ogółem 346,167 332,140 38,500 39,800 756,607 Długość dróg w kilometrach o nawierzchni twardej o nawierzchni gruntowej 121,765 224,402 289,362 42,778 38,500 0,000 39,800 0,000 489,427 267,180 Długość dróg w powiecie wynosi: 756,607 km w tym: - w tym o nawierzchni twardej: 489,427km - o nawierzchni gruntowej: 267,180km Wyszczególnienie gminy Dominowo Krzykosy Nowe Miasto nad Wartą Środa Wielkopolska Zaniemyśl Powiat średzki ogółem Ogółem 52,720 66,942 42,005 129,400 55,100 346,167 Długość dróg gminnych w kilometrach o nawierzchni twardej o nawierzchni gruntowej 29,910 22,810 4,190 62,752 25,365 16,640 45,900 83,500 16,400 38,700 121,765 224,402 22 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Szkielet układu drogowego powiatu stanowią drogi: nawierzchni bitumicznej: 287,462km nawierzchni betonowej: 1,900km nawierzchni tłuczniowo – brukowej: 5,789km posiadających nawierzchnię gruntową: 36,989km Elementy konstrukcyjne znajdujące się w ciągu dróg: wiadukty kolejowe: 1 wiadukty (autostrada): 5 mosty: 15 przepusty: 203 Stan techniczny dróg i obiektów mostowych w ciągu dróg powiatowych Wyszczególnienie Stan nawierzchni dróg nawierzchnia twarda km nawierzchnia gruntowa % ogółem 289 43 332 100,00 dobry 63 - 63 19,00 162 - 162 48,80 64 43 107 32,20 zadowalający zły Komunikacja PKS – główne kierunki: Środa Wlkp. – Poznań Śrem – Września Nekla – Kostrzyn Komunikacja PKP – główne kierunki: Środa Wlkp. – Poznań Środa Wlkp. - Jarocin 23 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.1.4.2. Telekomunikacja. Na terenie powiatu głównym operatorem jest Telekomunikacja Polska S.A. Liczba abonentów telefonii przewodowej na 1000 ludności:1 280,0 Ponadto na terenie gmin wchodzących w skład powiatu znajdują się stacje bazowe operatorów telefonii komórkowych w ilości 12 sztuk. 2.1.4.3. Zaopatrzenie w wodę. Długość sieci wodociągowej: 630,80km Ilość ujęć wody: 35 Liczba studni: 35 Zasoby studni: 3656,20m3/d Pobór wody na potrzeby przemysłu: 12,30%; sieci wodociągowej: 71,30% Średni pobór wody: 363,057m3/d 2.1.4.4. Kanalizacja. Długość sieci sanitarnej: 112,10km Długość sieci deszczowej: 44,40km 2.1.4.5. Gospodarka odpadami. Liczba wysypisk odpadów znajdujących się w powiecie: 4 Stan wypełnienia wysypisk: 54 829,538m3 Pojemność: 91 722,69m3 Powierzchnia: 23,8446ha Powierzchnia wykorzystana: 7,914ha 2.1.4.6. Oczyszczalnie ścieków. Liczba oczyszczalni: 68 Liczba oczyszczalni zbiorczych: 45 Liczba oczyszczalni indywidualnych: 23 Przepustowość oczyszczalni do 5m3/d: 41 Przepustowość oczyszczalni powyżej 5m3/d: 27 Liczba mieszkańców obsługiwanych przez oczyszczalnie: 35% 1 Dane na podstawie: „Rocznik Statystyczny Województwa Wielkopolskiego 2003 – ważniejsze dane o podregionach, powiatach i gminach” 24 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.1.5. Szkolnictwo, oświata i wychowanie Starostwo Powiatowe jest organem prowadzącym dla szkół ponadgimnazjalnych, szkół specjalnych i placówek oświatowo – wychowawczych na terenie powiatu średzkiego. Aktualny stan przedszkoli (2003r.) Liczba przedszkoli Liczba dzieci Liczba oddziałów Pracownicy pedagogiczni w przeliczeniu na etaty 13 756 37 60,32 Pracownicy administracji i obsługi w przeliczeniu na etaty 74,23 Aktualny stan szkół podstawowych (2003r.) Liczba szkół Liczba uczniów Liczba oddziałów Pracownicy pedagogiczni w przeliczeniu na etaty Pracownicy administracji i obsługi w przeliczeniu na etaty 22 4706 229 389,52 152,89 Liczba szkół Liczba uczniów 11 2398 Liczba szkół 4 Aktualny stan szkół gimnazjalnych (2003r.) Liczba Pracownicy pedagogiczni Pracownicy administracji oddziałów w przeliczeniu na etaty i obsługi w przeliczeniu na etaty 98 176,77 40,63 Aktualny stan szkół ponadgimnazjalnych (2003r.) Pracownicy administracji Liczba Liczba Pracownicy pedagogiczni i obsługi w przeliczeniu uczniów oddziałów w przeliczeniu na etaty na etaty 3505 132 209,7 51 Komputeryzacja szkół ponadgimnazjalnych Nazwa szkoły Liceum Ogólnokształcące Zespół Szkół Zawodowych Zespół Szkół Rolniczych Zespół Szkół Ekonomicznych Razem Liczba uczniów Liczba oddziałów Liczba pracowni komputerowych Liczba komputerów Liczba uczniów przypadających na 1 komputer 531 19 1 45 11,8 Liczba komputerów przypadających na 1 oddział 2,37 1524 58 3 42 36,29 0,72 996 40 3 40 24,9 1 454 15 2 17 26,71 1,13 3505 132 9 144 24,34 1,09 25 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Prywatna Szkoła Policealna EURONAUKA (szkoła niepubliczna z uprawnieniami szkoły publicznej) liczba uczniów – 48 Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna obejmuje 12.718 dzieci i młodzieży z przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z terenu powiatu średzkiego, Powiatowy Szkolny Ośrodek Sportowo – Turystyczny obejmuje 468 uczniów Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Inne placówki oświatowe 1) Biblioteki Publiczne 5 2) Ośrodek Kultury 5 3) Muzea 2 4) Rezerwat Archeologiczny w Gieczu 1 5) Powiatowa Biblioteka Pedagogiczna filia w Środzie Wlkp. Baza sportowa a) hale sportowe 15 b) boiska 37 c) korty tenisowe 5 d) baseny 1 c) szlaki turystyczne i ścieżki rowerowe 166 km Kluby sportowe 27 SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE W POWIECIE ŚREDZKIM Lp. Nazwa szkoły 1. Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Wielkopolskich w Środzie Wielkopolskiej 2. Zespół Szkół Rolniczych im. gen. Jana Henryka Dąbrowskiego w Środzie Wielkopolskiej 3. Zespół Szkół Zawodowych im. H. Cegielskiego w Środzie Wielkopolskiej 4. Zespół Szkół Ekonomicznych im. Jana Wójkiewicza w Łęknie 5. Euronauka w Środzie Wielkopolskiej Adres ul. Ks. Kegla 1a 63-000 Środa Wlkp. www.srodalo.xu.pl e-mail: [email protected] ul. Kosynierów 2b 63-000 Środa Wlkp. www.republika.pl/zsrsroda e-mail: [email protected] ul. Paderewskiego 27 63-000 Środa Wlkp. www.zsz.psr.szkola.net e-mail: [email protected] Łękno 2 63-020 Zaniemyśl tel./fax 0 – 61 285-70-21 www.zse.l.pl e-mail: [email protected] ul. Brodowska 28 63-000 Środa Wlkp. tel./fax 0 – 61 286-49-64 do 66 www.euronauka.com.pl e-mail: [email protected] 26 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.1.6. Ochrona zdrowia. System ochrony zdrowia oparty jest na publicznych i niepublicznych Zakładach Opieki Zdrowotnej. Na terenie powiatu średzkiego podstawową opiekę zdrowotną zabezpieczają publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej (zespoły lekarzy rodzinnych, praktyki pielęgniarskie, zespoły pielęgniarek środowiskowych, położne, gabinety prywatne). Mieszkańcy powiatu mogą korzystać z opieki specjalistycznej w przychodniach i poradniach specjalistycznych, zorganizowanych przy szpitalu lub w zakładach samodzielnych (przychodnie specjalistyczne) lub w gabinetach lekarzy specjalistów prowadzących własne praktyki. Na terenie powiatu średzkiego istnieje 25 praktyk świadczących usługi z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. Praktyk lekarzy rodzinnych jest 6. Pracuje w nich 36 lekarzy rodzinnych, co jest zgodne z przyjętym wskaźnikiem 1 lekarz na 2.500 pacjentów. Jednakże rozmieszczenie praktyk jest nierównomierne. Pielęgniarki środowiskowe, których w powiecie pracuje 33, skupiają się w 8 praktykach. Osiem osób pracujących w powiecie jako położne znalazło zatrudnienie w 5 praktykach. Higienistek szkolnych w powiecie jest 9, pracują one w 6 praktykach. W powiecie są dwie gminy, gdzie nie ma praktyki higienistki szkolnej. Są to gminy Dominowo i Krzykosy. Obecną bazę, rozmieszczenie oraz dostępność dla pacjentów w zakresie POZ należy uznać za dobrą. SP ZOZ w Środzie Wlkp. wynajmuje pomieszczenia praktykom lekarskim i pielęgniarskim w Środzie Wlkp. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. Nazwa gminy Ludność na dzień 30.06.2003 r. (w tys.) Środa Wlkp. 30.486 Dominowo 2.882 Krzykosy 6.411 Nowe Miasto 9103 nad Wartą 6.148 Zaniemyśl Powiat średzki 55.030 Minimalna liczba etatów przeliczeniowych lekarze POZ lekarze ginekolodzy pielęgniarki środowiskoworodzinne położne środowiskoworodzinne pielęgniarki w środowisku nauczania i wychowania 21 1,5 4 3 3 1/3 1/2** 1 24 1 2 3 3 1/2 1 1 4 1* 1* 1 6 1 3 1 2 35,5 5 + 5/6 33 6+½ 9 * Przedstawione dane obrazują zapotrzebowanie na wymienionych świadczeniodawców w gminie Dominowo i Krzykosy Zaspokojenie potrzeb zdrowotnych w zakresie stomatologii Lp. Nazwa gminy 1. Środa Wlkp. 2. Dominowo 3. Krzykosy 4. Nowe Miasto nad Wartą 5. Zaniemyśl Powiat średzki Ludność na dzień 30.06.2003 r. (w tys.) 30.486 2.882 6.411 9.103 6.148 55.030 Minimalna liczba etatów przeliczeniowych Lekarze stomatolodzy 9 1 1 2 2 15 27 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O W powiecie średzkim istnieje 8 praktyk świadczących usługi z zakresu stomatologii. Pracuje w nich 15 lekarzy stomatologów, co jest zgodne z przyjętym wskaźnikiem 1 lekarz na 3.000 pacjentów. Świadczenia stomatologiczne dla dzieci i młodzieży do 18 roku życia udzielane są w czterech szkołach, przez 3 stomatologów na 2 kontraktach. W tym przypadku zwiększenie kontraktów na te świadczenia polepszyłoby dostępność do stomatologa i umożliwiłoby prowadzenie profilaktyki stomatologicznej w tej grupie wiekowej na wysokim poziomie. Zaspokojenie potrzeb zdrowotnych w specjalistycznej ambulatoryjnej opiece zdrowotnej: Łączna liczba kontraktów zawartych przez poradnie specjalistyczne z Kasą Chorych w Powiecie Średzkim w roku 2002 to 20 kontraktów z następujących dziedzin medycyny: - chirurgia ogólna, - choroby płuc, - dermatologia i wenerologia, - ginekologia i położnictwo, - leczenie uzależnień, - neurologia, - okulistyka, - ortopedia, - otolaryngologia, - reumatologia, - urologia, - psychiatria, Najwięcej lekarzy specjalistów w powiecie świadczy usługi z zakresu ginekologii i położnictwa. Na terenie powiatu brak jest poradni internistyczno – kardiologicznej, co znacznie utrudnia mieszkańcom, szczególnie tym starszym dostępność do specjalisty. Zapotrzebowanie występuje również na chirurga dziecięcego i urologa w stacjonarnej opiece zdrowotnej. Szpital powiatowy mieści się w Środzie Wlkp. Składa się z następujących oddziałów: - Oddział wewnętrzny - Oddział chirurgiczny - Oddział dziecięcy - Oddział położniczo – ginekologiczny - Oddział noworodkowy 2.1.6.1. Placówki służby zdrowia. Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-40-31 fax. 285-36-45 e-mail: [email protected] Szpital im. Józefa Dietla w Środzie Wlkp. ul. Żwirki i Wigury 10 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-40-31 28 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O a) Izba Przyjęć b) Blok operacyjny c) Oddziały: wewnętrzny chirurgiczny dziecięcy położniczo-ginekologiczny noworodkowy Szpitalny Oddział Ratunkowy Oddział Intensywnej Opieki Medycznej Ośrodek Usprawniania Leczniczego w Środzie Wlkp. ul. Sportowa 9A 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-37-85 W Ośrodku znajdują się: gabinet kinezyterapii gabinet fizykoterapii gabinet hydroterapii gabinet aerosoloterapii Poradnia Medycyny Pracy Przychodnia ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wielkopolska tel. 285 – 40 - 31 SPÓŁKI LEKARZY RODZINNYCH Przychodnia Lekarza Rodzinnego "Astra-Med" s.c. ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-37-95 Przychodnia Zespołu Lekarzy Rodzinnych "Lekmed" s.c. ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. tel. 287-06-66 NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego ul. Poselska 52 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-55-11 Przychodnia Lekarza Rodzinnego ul. Główna 10 63-024 Krzykosy tel. 285-15-18 Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego "Arm-Med." ul. Parkowa 3 63-041 Boguszyn tel. 287-52-67 29 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego "Proximus" s.c. ul. Sienkiewicza 2 63-020 Zaniemyśl tel. 285-75-30 Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego "Arm-Med" s.c. ul. Szkolna 4 63-040 Nowe Miasto n. Wartą tel. 287-52-67 NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego ul. Centralna 8 63-012 Dominowo tel. 285-92-16 GABINETY I PORADNIE SPECJALISTYCZNE Chirurgia ogólna i ortopedia NZOZ Chirurgia i Ortopedia Średzka s.c. ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-40-31 w. 237 Choroby płuc i gruźlica ul. Czerwonego Krzyża 2B 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-40-31 Położnictwo i ginekologia Specjalistyczny Gabinet Lekarski - Ginekologia i Położnictwo ul. Piłsudskiego 1A 63-000 Środa Wlkp. tel. 286-40-11 Prywatny Gabinet Ginekologiczno-Położniczy ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. Gabinet Lekarski Andrzej Sujkowski ul. Dąbrowskiego 40 63-000 Środa Wlkp tel.285-39-71 Niepubliczny Specjalistyczny ZOZ "Medicus" ul. Czerwonego Krzyża 14 63-000 Środa wlkp. tel. 285-85-55 NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego ul. Centralna 8 63-012 Dominowo tel. 285-92-16 30 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego "Proximus" s.c. ul. Sienkiewicza 2 63-020 Zaniemyśl tel. 285-75-30 Dermatologia i wenerologia Niepubliczny Specjalistyczmny ZOZ "Medicus" ul. Czerwonego Krzyża 14/2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-85-55 Neurologia Specjalistyczny Gabinet Lekarski - Kazimierz Mecler ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-40-31 w. 247 Niepubliczny Specjalistyczny ZOZ "Medicus" ul. Czerwonego Krzyża 14/2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-85-55 Okulistyka Niepubliczny Specjalistyczny ZOZ "Medicus" ul. Czerwonego Krzyża 14/2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-85-55 Prywatny Gabinet Okulistyczny - Roman Kopaczyk ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wielkopolska tel. 285-30-41 Otolaryngologia NZOZ "Laryngolog" ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-40-31 Niepubliczny Specjalistyczny ZOZ "Medicus" ul. Czerwonego Krzyża 14/2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-85-55 Poradnia Zdrowia Psychicznego Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-40-31 w. 214 31 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Reumatologia Niepubliczny Specjalistyczny ZOZ "Medicus" ul. Czerwonego Krzyża 14/2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-85-55 Urologia Niepubliczny Specjalistyczny ZOZ "Medicus" ul. Czerwonego Krzyża 14/2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-85-55 Leczenie uzależnień NZOZ Poradnia Terapii Uzależnień i Współuzależnienia ul. Lipowa 12 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-86-33 Stomatologia ogólna z protetyką Stomatologia Średzka s.c. ul. Czerwonego Krzyża 2 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-40-31 w. 219 NZOZ "Dadent" ul. Witosa 16 63-000 Środa Wlkp. tel. 285-81-40 Gabinet Stomatologiczny ul. Szkolna 4 63-040 Nowe Miasto n. Wartą tel. 287-45-81 Gabinet Stomatologiczny ul. Okrężna 8 63-024 Krzykosy tel. 0601-718-561 Gabinet Stomatologiczny ul. Parkowa 3/2 63-041 Boguszyn tel. 287-50-40 Gabinet Stomatologiczny ul. Sienkiewicza 2 63-020 Zaniemyśl tel. 285-78-95 NZOZ "Dadent" ul. Poznańska 28 63-020 Zaniemyśl tel. 285-81-40 Gabinet Stomatologiczny ul. Centralna 8 63-012 Dominowo tel. 285-91-35 32 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Ortodoncja Prywatny Gabinet Stomatologiczny ul. Wrzesińska 17 63-000 Środa Wlkp. tel. 287-02-90 Stomatologia dziecięca Stomatologia Średzka s.c. ul. 20 Października 2 ul. Dąbrowskiego 50 ul. Lipowa 9 63-000 Środa Wlkp. Stomatologia Średzka s.c. Słupia Wielka 1 63-000 Środa Wlkp. 2.1.7. Opieka społeczna. OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ REALIZUJĄCE ZADANIA POMOCY SPOŁECZNEJ W POWIECIE ŚREDZKIM Lp. Nazwa ośrodka Adres 1 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. Szkolna 2 w Środzie Wielkopolskiej 63-000 Środa Wielkopolska 2 Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Sportowa 9c w Środzie Wielkopolskiej 63-000 Środa Wlkp. 3 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Centralna 8 63-012 Dominowo w Dominowie 4 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Główna 37 w Krzykosach 63-024 Krzykosy 5 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Jesionowa 2a w Nowym Mieście nad Wartą 63-040 Nowe Miasto nad Wartą 6 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Sienkiewicza 4 w Zaniemyślu 63-020 Zaniemyśl Diagnoza problemów społecznych 1/ Z prowadzonych przez PCPR przy współudziale Ośrodków Pomocy Społecznej od roku 1999 do 2002r. badań wynika, że główne problemy społeczne to: - rosnąca sfera ubóstwa, - rosnące bezrobocie, - niewydolność wychowawcza rodzin, - uzależnienie i przemoc w rodzinie, - trudna sytuacja osób niepełnosprawnych, - problemy związane ze starością, 2/ W roku 2001 aż 9359 osób tj.17,11 % mieszkańców powiatu średzkiego korzystało ze świadczeń pomocy społecznej. Poniższe zestawienia obrazują stan w poszczególnych gminach powiatu średzkiego. Natomiast w roku 2002 osób korzystających ze świadczeń było 12.625 tj.ok.23,1 % ogółu mieszkańców. 33 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O LICZBA OSÓB I RODZIN OBJĘTYCH POMOCĄ SPOŁECZNĄ W LATACH 2001 - 2002 Liczba rodzin i osób objętych pomocą społeczną w latach W gminach Ogółem w powiecie Dominowo Rok rodzin 2001 2770 2002 3375 Osób w rodzinie 9359 Krzykosy osób w Nowe Miasto osób w osób w Rodzin 105 384 249 810 633 2423 1564 6006 219 735 170 634 241 836 683 2633 2022 7602 259 920 rodzinie Rodzin osób w osób w rodzinie rodzinie rodzin Zaniemyśl rodzin rodzinie rodzin Środa Wlkp. rodzinie 34 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O LICZBA RODZIN I OSÓB KORZYSTAJĄCYCH ZE ŚWIADCZEŃ POMOCY SPOŁECZNEJ W ROKU 2001 ZE WZGLĘDU NA GŁÓWNE PRZYCZYNY UPRAWNIAJĄCE DO KORZYSTANIA ZE ŚWIADCZEŃ. Gmina Lp. Przesłanki Korzystania z pomocy społecznej 1. Ubóstwo 2. Bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych Bezrobocie 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Niepełnosprawność,długotrwała choroba Alkoholizm i narkomania Ochrona macierzyństwa Bezdomność Dominowo Krzykosy Nowe Miasto Środa Wlkp. Zaniemyśl Rodziny Os-oby Rodziny Osoby Rodziny Osoby Rodziny Osoby Rodziny Osoby 53 192 117 468 303 1276 940 3184 105 372 17 95 59 298 142 650 2678 56 239 36 155 51 181 190 756 659 2002 82 316 40 74 77 168 63 249 217 497 67 199 3 14 12 40 67 289 135 334 8 24 27 144 50 236 142 685 86 370 12 57 717 % w stosunku do ogółu objętych pomocą społeczną osób Rodzin 58,68 54,8 43,03 33,36 36,44 32,98 12,81 16,75 7,49 8,12 15,94 0,68 11,44 1 1 3 3 7 7 53 53 - - Trudności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu zakładu karnego Sieroctwo 2,3 1 1 2 4 9 9 9 15 - - 0,42 0,76 - - - - - - - - - - - - Ogółem-wg tabela nr1 /rzeczywista liczba rodzin i osób objętych świadczeniami-nie jest sumą poz.1-9 ,ponieważ w 1 rodzinie może wystąpić więcej niż jedna przesłanka/ 105 384 249 810 633 2424 1564 5006 219 736 9359 2770 35 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O W trudnej sytuacji są osoby starsze oraz niepełnosprawne, które z uwagi na stan zdrowia oraz brak osób w rodzinie mogących świadczyć pomoc usługową, wymagają pomocy w formie usług opiekuńczych. Sytuację w poszczególnych gminach obrazuje tabela. Liczba osób objętych pomocą w formie usług opiekuńczych w latach 2001 - 2002 Liczba osób objętych pomocą w formie usług opiekuńczych Ogółem Rok W gminach Liczba osób objętych Liczba Pomocą w osób w formie rodzinie usług opiekuńcz ych Dominowo Krzykosy Nowe Miasto Środa Wlkp. Zaniemyśl Liczba osób Liczba osób w rodzinie Liczba osób Liczba osób w rodzinie Liczba osób Liczba osób w rodzinie Liczba osób Liczba osób w rodzinie Liczba osób Liczba osób w rodzinie 2001 119 158 1 1 2 2 11 21 95 122 10 12 2002 117 150 - - 2 2 11 21 92 114 12 13 Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych rodzin, patologia rodzin powoduje w sytuacjach kryzysowych dziecka konieczność jego izolacji poprzez zapewnienie czasowej opieki w rodzinach zastępczych bądź placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Poniższe tabele przedstawiają w liczbach sytuację dziecka, któremu należało zapewnić opiekę zastępczą rodzinną bądź instytucjonalną. Liczba dzieci skierowanych do placówek opiekuńczo-wychowawczych w latach 2000 - 2001 Liczba wydanych skierowań do placówek Rok opiekuńczo-wychowawczych 2001 35 2002 25 Liczba rodzin zastępczych i dzieci w tych rodzinach oraz wychowanków rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych w latach 2001 - 2002 Rok Liczba rodzin zastępczych Liczba dzieci w rodzinach zastępczych oraz usamodzielnianych wychowanków 2001 45 68 2002 45 66 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O ZASOBY POWIATU ŚREDZKIEGO W ZAKRESIE PLACÓWEK DZIAŁAJĄCYCH W OBSZARZE POMOCY SPOŁECZNEJ: W każdej gminie powiatu znajduje się ośrodek pomocy społecznej. Środowiskowe Domy Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi w gminach: - w Dębnie gm. Nowe Miasto n/Wartą, - w Środzie Wlkp.-placówka powiatowa, Ww. placówki zabezpieczają potrzeby powiatu Placówki wsparcia dziennego - domy dziennego pobytu - w gminie Środa Wlkp.-1 placówka dla osób starszych Placówki opiekuńczo-wychowawcze a) Ognisko Wychowawcze w Szlachcinie z hotelem - jednostka organizacyjna powiatu, b) Świetlice socjoterapeutyczne: działają w ramach Gminnych Programów Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w gminach: 1) Środa Wlkp. 1 placówka z 6 filiami działającymi na terenie gminy 2) Nowe Miasto n.Wartą 3 placówki 3) Zaniemyśl 1 placówka Warsztaty terapii zajęciowej Działa jedna placówka, która po rozszerzeniu placówki zabezpieczy potrzeby powiatu. Domy Pomocy Społecznej Na terenie powiatu średzkiego nie działa żadna placówka - strategia województwa zakłada powstanie w każdym powiecie 1 placówki. Na terenie powiatu średzkiego znajduje się 13 organizacji pozarządowych aktywnie działających w obszarze pomocy społecznej. 37 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Działające placówki według stanu na dzień 31.12.2002 r. w poszczególnych gminach Istniejące instytucje w gminach Lp. 1. Instytucje w Rodzaj instytucji Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Dominowo Krzykosy Nowe Miasto Środa Wlkp. Zaniemyśl powiecie - - - - - 1 2. Ośrodek Pomocy Społecznej 1 1 1 1 1 - 3. Domy Pomocy Społecznej - - - - - - 4. Środowiskowe Domy - - 1 - - 1 - - - 1 - - - - - - - 1 - - - - - 1 z filią - 3 1 z 6 filiami 1 - - - - 31 - - - - - - - 5 Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi 5. Domy Dziennego Pobytu 6. Warsztaty Terapii Zajęciowej 7. Powiatowe Placówki Opiekuńczo-Wychowawcze 8. 1 oraz prowadzone są Gminne świetlice, Ogniska itp. zajęcia terapeutyczne przy Szkołach podstawowych 9. Mieszkania chronione/socjalne dla osób starszych 10. Mieszkania chronione dla osób i rodzin w kryzysie, głównie ofiar przemocy w rodzinie 11. Dom prowadzi Stow.Pom.”Krąg” Dom dla bezdomnych w Dębnie zbezpiecza on - - - - - potrzeby Gmin Pow. Średzkiego w zakresie bezdomności. 38 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O UDZIELONE ŚWIADCZENIA – ZADANIA ZLECONE GMINOM – ZA 2003 ROK LICZBA OSÓB, KTÓRYM PRZYZNANO DECYZJĄ ŚWIAD. FORMY POMOCY 0 RAZEM 01 ZASIŁKI STAŁE – ogółem: ZASIŁKI STAŁE WYRÓWNAWCZE – ogółem: ZASIŁEK OKRESOWY GWARANTOWANY 02 ZASIŁEK OKRESOWY SPECJALNY 05 ZASIŁKI OKRESOWE – ogółem*, w tym przyznane z powodu: 06 LICZBA ŚWIADCZEí KWOTA ŚWIADCZEí W ZŁ LICZBA RODZIN LICZBA OSÓB W RODZINACH 1 2 3 4 5 783 76 0 823 1914247 343926 749 76 2742 343 56 635 166372 53 115 14 96 36430 14 37 0 0 0 0 0 178 158 358 322 103386 96109 178 158 801 701 8 1 293 15 2 2534 3443 600 998720 8 1 270 35 6 796 176 659 182013 165 772 165 551 156285 165 772 154 508 142077 154 705 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 126 128 25728 126 615 115 117 23517 175 474 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 13 5947 83400 13 23 0 54 98 0 559 854 150523 26635 125152 0 38 98 0 135 305 0 0 0 0 0 03 04 Braku możliwości zatrudnienia Długotrwałej choroby 07 Niepełnosprawności 09 08 RENTA SOCJALNA 10 ZASIŁKI Z TYTUŁU OCHRONY MACIERZYíSTWA – ogółem, w tym: 11 MACIERZYíSKI ZASIŁEK OKRESOWY, w tym dla: matki dziecka 12 13 ojca dziecka 14 osoby przysposabiajacej 15 osoby w ramach rodziny zastępczej MACIERZYíSKI ZASIŁEK JEDNORAZOWY, w tym dla: matki dziecka 16 17 18 ojca dziecka 19 osoby przysposabiajacej 20 osoby w ramach rodziny zastępczej ZASIŁKI CELOWE W FORMIE BILETU KREDYTOWANEGO 21 ZASIŁKI CELOWE NA POKRYCIE WYDATKÓW POWSTAŁYCH W WYNIKU KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ LUB EKOLOGICZNEJ SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUíCZE PRZYSŁUGUJĄCE NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZDROWIA PSYCHICZNEGO ZASIŁKI RODZINNE I PIELĘGNACYJNE razem /wiersze 26+27/ ZASIŁKI RODZINNE ZASIŁKI PIELĘGNACYJNE POMOC DLA KOMBATANTÓW 23 22 24 25 26 27 28 39 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O UDZIELONE ŚWIADCZENIA – ZADANIA WŁASNE GMIN – ZA 2003 R LICZBA OSÓB, KTÓRYM PRZYZNANO DECYZJĄ ŚWIAD. 1 FORMY POMOCY 0 RAZEM 01 SCHRONIENIE 02 POSIŁEK OGÓŁEM, w tym: Dla dzieci i młodzieży w okresie nauki w szkole 03 04 UBRANIE 05 USŁUGI OPIEKUíCZE OGÓŁEM, w tym: 06 Specjalistyczne usługi opiekuńcze 07 POMOC FINANSOWA NA POKRYCIE WYDATKÓW NA ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE W PUBLICZNYCH ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ ZASIŁKI CELOWE NA POKRYCIE WYDATKÓW POWSTAŁYCH W WYNIKU ZDARZENIA LOSOWEGO SPRAWIENIE POGRZEBU 08 INNE ZASIŁKI CELOWE I W NATURZE ogółem*, w tym: Zasiłki specjalne celowe 11 Pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie – ogółem, w tym: 13 W naturze 14 Jednorazowy zasiłek celowy 15 Pożyczka nieoprocentowana 16 PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE W SZCZEGÓLNOŚCI PRAWNE I PSYCHOLOGICZNE POMOC W ZAŁATWIANIU SPRAW URZĘDOWYCH I INNYCH 17 PRACA SOCJALNA 19 LICZBA ŚWIADCZEí KWOTA ŚWIADCZEí W ZŁ LICZBA RODZIN LICZBA OSÓB W RODZINACH 2 3 4 5 3114 0 2859365 2310 4604 5 1499 303 216406 4761 412924 5 711 5 3451 1484 213800 401514 699 3422 49 59 6350 49 225 95 7 48357 7200 800956 61800 94 7 128 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 2 1892 2 3 1999 412 0 768 1632482 107308 1948 394 6866 1085 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 320 1090 0 0 0 625 2145 0 0 0 1279 4601 09 10 12 18 _________________________ * - bez świadczeń przyznanych w ramach zadań obowiązkowych, tzn. wymienionych w wierszach 02-10 40 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POWODY PRZYZNANIA POMOCY W 2003 ROKU Lp. Powód trudnej sytuacji życiowej 1. Ubóstwo 2. Sieroctwo 3. Bezdomność 4. Potrzeby ochrony macierzyństwa 5. Bezrobocie 6. Niepełnosprawność 7. Długotrwała choroba 8. 9. Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego ogółem, w tym: Rodziny niepełne 10. Rodziny wielodzietne 11. Alkoholizm 12. Narkomania 13. Trudności w przystosowaniu po opuszczeniu Zakładu Karnego 14. Klęska żywiołowa lub ekologiczna Liczba rodzin Liczba osób w rodzinie ogółem w tym na wsi 1939 879 6047 0 0 0 33 10 33 338 298 1644 1332 753 5013 545 283 1445 655 457 2064 822 430 3552 245 111 735 338 241 2386 256 136 847 2 0 9 23 11 42 3 2 5 41 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O TYPY RODZIN OBJĘTYCH POMOCĄ SPOŁECZNĄ W 2003 ROKU Liczba rodzin w tym ogółem na wsi WYSZCZEGÓLNIENIE 0 RODZINY OGÓŁEM O liczbie osób 1 2. 2 3. 3 4. 4 5. 5 6. 6 i więcej RODZINY Z DZIEðMI OGÓŁEM O liczbie dzieci 7. 8. 1 9. 2 10. 3 11. 4 12. 5 13. 6 14. 7 i więcej 15. RODZINY NIEPEŁNE OGÓŁEM O liczbie dzieci 1. 16. 1 17. 2 18. 3 19. 4 i więcej 20. RODZINY EMERYTÓW I RENCISTÓW 1 1 2 3 3492 1831 12220 693 302 693 541 232 1053 660 291 1980 691 391 2764 485 422 309 306 2425 3296 2214 1253 9569 500 272 1295 735 429 2695 612 287 2879 184 124 1120 77 54 549 70 57 588 36 30 333 258 121 770 120 57 241 76 32 237 39 21 161 23 11 126 798 350 1752 343 143 343 241 104 482 102 47 306 112 56 621 21. OGÓŁEM O liczbie osób Liczba osób w rodzinie 2 22. 23. 3 24. 4 i więcej 25. 42 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O RZECZYWISTA LICZBA RODZIN I OSÓB OBJĘTYCH POMOCĄ SPOŁECZNĄ – DANE ZA 2003 ROK Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenia Liczba rodzin ogółem w tym na wsi Liczba osób w rodzinach 1 2 3 4 1 3375 2712 1633 9521 2 783 749 568 2642 3 3114 2310 1356 8204 4 0 3514 2094 12282 5 0 802 465 2761 Wyszczególnienie 0 Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych (bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania) Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę Pomoc udzielana w postaci pracy socjalnej – ogółem w tym wyłącznie w postaci pracy socjalnej ___________________________ UWAGA: w działach 3,4 i 5 uwzględniono osoby otrzymujące świadczenia z pomocy społecznej z wyłączeniem osób otrzymujących wyłącznie zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne lub pomoc dla kombatantów 43 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.1.8. Bezpieczeństwo publiczne w powiecie średzkim* Okres 2001 1087 48 17752 10851 117 10 150 426 2002 1036 78 16266 9203 139 0 10 433 Liczba kolizji drogowych ogółem w tym przez nieletnich ogółem w tym drogowych ogółem w tym ofiary śmiertelne ranni ogółem Liczba pożarów ogółem 92 131 wskaźnik wykrywalności przestępstw (w %) ogółem 74,40 74,60 Inne zdarzenia wymagające interwencji jednostek Straży Pożarnej ogółem 208 299 Liczba popełnionych przestępstw Liczba wykroczeń Liczba wypadków drogowych * - dane dotyczą całego powiatu średzkiego. Brak możliwości wyodrębnienia danych dla poszczególnych gmin wchodzących w skład powiatu 2.1.9. Rynek pracy i bezrobocie. 2.1.9.1. Struktura bezrobotnych według stanu na 30.06.2003r. W Powiatowym Urzędzie Pracy w Środzie Wielkopolskiej zarejestrowanych było ogółem: 4204 osoby, w tym 2290 kobiet. Prawo do zasiłku posiadało: 790 osób, w tym 344 kobiety. Stopa bezrobocia2 w powiecie średzkim wynosiła: 19,30% Struktura zarejestrowanych bezrobotnych według wykształcenia: Policealne i Średnie Wykształcenie Wyższe średnie zawodowe ogólnokształcące Osoby 82 815 162 w tym kobiety 56 571 121 Zasadnicze zawodowe 1775 Gimnazjalne i poniżej 1370 841 701 2.1.9.2. Struktura bezrobotnych według stanu na 31.12.2003r. W Powiatowym Urzędzie Pracy w Środzie Wielkopolskiej zarejestrowanych było ogółem: 4605 osób, w tym 2438 kobiet. Prawo do zasiłku posiadało 1214 osób, w tym 539 kobiet. Stopa bezrobocia w powiecie średzkim wynosiła: 20,80% Struktura zarejestrowanych bezrobotnych według wykształcenia: Policealne i Średnie Wykształcenie Wyższe średnie zawodowe ogólnokształcące Osoby 109 865 171 w tym kobiety 75 585 120 Zasadnicze zawodowe 1966 Gimnazjalne i poniżej 1494 907 749 2 Stopa bezrobocia – w stosunku do powiatu, regionu i Polski liczona metodą: procentowy udział bezrobotnych w liczbie cywilnej ludności aktywnych zawodowo, szacowany na koniec każdego – badanego okresu. 44 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POZIOM I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE ŚREDZKIM stan w dniu wyszczególnienie 31 XII 2001 I. Liczba bezrobotnych w tym: wzrost/ spadek 31 XII 2002 stan w dniu 31 VIII 2003 wzrost/ spadek 1. kobiety 3714 2053 3937 2047 6,0% -0,3% 4212 2314 7,0% 13,0% 2. z prawem do zasiłku 597 450 -24,6% 879 95,3% 3. zwolnieni z przyczyn zakładu pracy 517 301 -41,8% 370 22,9% 4. absolwenci 320 235 -26,6% 190 -19,1% 5. niepełnosprawni 71 67 -5,6% 67 0,0% 15 - 17 lat 0 0 0,0% 2 200,0% 18 - 24 1361 1349 -0,9% 1346 -0,2% 25 - 34 874 930 6,4% 1024 10,1% 35 - 44 859 888 3,4% 886 -0,2% 45 - 54 572 714 24,8% 859 20,3% 55 - 59 42 50 19,0% 88 76,0% 60 - 64 lata 6 6 0,0% 7 16,7% wyższe policealne i śr. zawodowe 71 769 84 722 18,3% -6,1% 102 808 21,4% 11,9% śr. ogólnokształcące 134 137 2,2% 170 24,1% zasadnicze zawodowe 1554 1666 7,2% 1765 5,9% podstawowe i niepełne 1186 1328 12,0% 1367 2,9% do 1 roku 251 265 5,6% 246 -7,2% 1-5 484 486 0,4% 572 17,7% 5 - 10 503 529 5,2% 563 6,4% 10 - 20 639 651 1,9% 705 8,3% 20 - 30 460 512 11,3% 569 11,1% 30 lat i więcej 51 65 27,5% 95 46,2% bez stażu 1326 1429 7,8% 1462 2,3% do 1 miesiąca 334 245 -26,6% 201 -18,0% 1-3 619 622 0,5% 492 -20,9% 3-6 612 528 -13,7% 538 1,9% 6 - 12 625 692 10,7% 1045 51,0% 12 - 24 714 878 23,0% 843 -4,0% powyżej 24 m-cy VI. Stopa bezrobocia dla powiatu średzkiego 810 17,6% 972 18,6% 20,0% 1,0% 1093 19,3% 12,4% 0,7% - WOJ. WIELKOPOLSKIE 15,4% 16,1% 0,7% 15,5% -0,6% - KRAJ 17,5% 18,1% 0,6% 17,6% -0,5% II. Struktura wieku bezrobotnych III. Poziom wykształcenia IV. Bezrobotni wg stażu pracy V. Bezrobotni wg czasu pozost. bez pracy 45 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 2.2. IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW NA PODSTAWIE ANALIZY SWOT [OPRACOWANO NA PODSTAWIE OCENY DOKONANEJ PRZEZ UCZESTNIKÓW DEBAT STRATEGICZNYCH] 46 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Na etapie tworzenia Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Średzkiego przeprowadzone zostały dwie debaty strategiczne z udziałem liderów gminnych, reprezentujących: radnych, członków zarządów, środowiska biznesowe oraz organizacje pozarządowe. Wyniki tych debat stały się podstawą do stworzenia dokumentu pn. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Średzkiego. Podczas pierwszej debaty pracowano nad analizą zasobów wewnętrznych i analizą otoczenia zewnętrznego pod kątem szans i zagrożeń. Przeprowadzono tzw. analizę SWOT. Analiza SWOT stała się podstawą do zidentyfikowania i sformułowania podstawowych problemów i zagadnień strategicznych. Nazwa SWOT jest akronimem angielskich słów Strengths (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse w otoczeniu), Threats (zagrożenia w otoczeniu). Jest ona efektywną metodą identyfikacji słabych i silnych stron organizacji oraz badania szans i zagrożeń jakie stoją przed powiatem. SWOT zawiera określenie czterech grup czynników: „mocnych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią silne strony powiatu i które należycie wykorzystane sprzyjać będą jej rozwojowi (utrzymać je jako mocne, i na których należy oprzeć jej przyszły rozwój); „słabych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią słabe strony powiatu i które niewyeliminowane utrudniać będą jej rozwój (ich oddziaływanie należy minimalizować); „szans” - uwarunkowań zewnętrznych, które nie są bezpośrednio zależne od zachowania społeczności powiatu, ale które mogą być traktowane jako szanse, i przy odpowiednio podjętych przez nią działaniach, wykorzystane jako czynniki sprzyjające rozwojowi powiatu; „zagrożeń” - uwarunkowań zewnętrznych, które także nie są bezpośrednio zależne od zachowania społeczności powiatu, ale które mogą stanowić zagrożenie dla jej rozwoju (należy unikać ich negatywnego oddziaływania na rozwój powiatu). Podczas debaty strategicznej, jej uczestnicy zostali poproszeni o wskazanie na najważniejsze czynniki i ich uszeregowanie wg obszarów analizy. Przeprowadzone wśród uczestników debaty badania ankietowe dały możliwość poznania powiatu poprzez pryzmat ich opinii, pozwoliły dodatkowo przybliżyć i określić najważniejsze jej problemy. Ankietowani mieszkańcy odpowiadali na pytania, co – ich zdaniem – jest mocną stroną powiatu, z jakimi powiat boryka się trudnościami i jak można je zwalczać, wykorzystując rysujące się szanse. Respondenci kwantyfikowali również podstawowe dziedziny życia społeczno – gospodarczego w rozbiciu na poszczególne cechy. Wyniki ankiet były podstawą do przeprowadzenia analizy SWOT (mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń). Analiza dotyczy sytuacji, w jakiej obecnie znajduje się powiat, pozwala sformułować koncepcje rozwoju ekonomicznego. Przedstawiona poniżej analiza mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń jest syntezą poszczególnych obszarów życia społeczno-gospodarczego powiatu. Wiele kwestii podnoszonych było w sposób nieomal identyczny przez kilka lub nawet kilkanaście osób, można je zatem nazwać uniwersalnymi. Wiele zaś było tak szczegółowych, iż można by je traktować jako punkt wyjścia do konstruowania już nawet nie celu, a właściwie konkretnego programu operacyjnego lub projektu. 47 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Poniższy zbiór informacji o mocnych i słabych stronach powiatu i stojących przed nim szansach i zagrożeniach jest uzgodnioną wypadkową wiedzy o stanie i potrzebach powiatu ułożonych przekrojowo (w ramach poszczególnych obszarów życia społeczno - gospodarczego). Niektóre zapisy z powodu swej lakoniczności mogą wydawać się nie do końca czytelne, ale zespół redakcyjny z pełną świadomością dokonał takich właśnie rozstrzygnięć. Analiza SWOT jest kontynuacją i podsumowaniem diagnozy stanu powiatu i w niej znajduje uzasadnienie większość rozstrzygnięć. Najwięcej osób jako główne problemy powiatu wskazało: bezrobocie budowę sieci kanalizacyjnej poprawę stanu nawierzchni dróg i połączeń komunikacyjnych ochronę środowiska naturalnego Na podstawie ankiet ustalono także, co według mieszkańców powiatu należy do jego pozytywnych cech. Większość wymieniała: korzystne położenie geograficzne i walory krajobrazowe tradycje regionu współpraca między organizacjami i samorządami dobra infrastruktura drogowa potencjał ludzki i gospodarczy Natomiast szanse należy upatrywać w: bliskości aglomeracji poznańskiej tworzeniu nowych miejsc pracy rozwoju budownictwa mieszkalnego rozwoju funkcji turystycznych powiatu współpracy gospodarczej Zagrożenia – ich negatywne oddziaływanie na rozwój powiatu - mogą stanowić: zanieczyszczenie środowiska naturalnego zmniejszenie bezpieczeństwa obywateli pogarszające się warunki bytowe ludności niestabilne prawo oraz brak jego spójności Poszczególne elementy analizy SWOT zapisano w sposób hierarchiczny przyjmując, że o kolejności (ważności) zapisu decyduje ilość głosów oddanych na każdy z tych elementów przez uczestników debaty strategicznej pracujących w pięciu niezależnych grupach. Tak przyjęte kryterium oceny oddaje rzeczywisty obraz negatywów i pozytywów wewnątrz, jak i na zewnątrz powiatu zapisanych przez lokalnych liderów kreujących rozwój poszczególnych obszarów społeczno – gospodarczych. 48 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POZYTYWNE POŁOŻENIE, ŚRODOWISKO NATURALNE, EKOLOGIA WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SZANSE korzystne położenie geograficzne brak zagrożeń ekologicznych oczyszczalnie ścieków korzystne walory turystyczno - krajobrazowe NEGATYWNE SŁABE STRONY duży niedobór zasobów wody pitnej niedostateczna ochrona wód zła jakość wód powierzchniowych gospodarka odpadami brak kanalizacji ściekowej dla pełnego wykorzystania oczyszczalni ścieków duże zanieczyszczenie akwenów wodnych i środowiska niska lesistość bliskie położenie Poznania wzrost bezpieczeństwa realizacja programu ochrony środowiska naturalnego zainteresowanie gości walorami turystyczno – przyrodniczymi rozwój programów ochrony środowiska naturalnego ZAGROŻENIA zanieczyszczenie środowiska naturalnego powodzie dalsza degradacja środowiska naturalnego w wyniku działalności człowieka bez zabezpieczenia właściwych funkcji komunalnych brak tradycji wykorzystywania istniejących walorów naturalnych 49 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POZYTYWNE SPOŁECZNOŚĆ, POTENCJAŁ LUDZKI, EDUKACJA WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SZANSE silne więzi społeczne (integracja powiatu) zaangażowanie określonych grup społecznych organizacje społeczno – użyteczne opieka socjalna pomoc rodzinie dobra infrastruktura społeczna osób niepełnosprawnych potencjał ludzi wykształconych potencjał ludzki wrażliwość na inicjatywy społeczne NEGATYWNE SŁABE STRONY poziom bezrobocia służba zdrowia system edukacji duże rozwarstwienie społeczne tolerancja wobec łamiących prawo bezpieczeństwo mieszkańców odpływ dobrze wykształconych młodych ludzi kompetencje urzędników niż demograficzny brak środków na cele edukacyjne dostęp do edukacji zmniejszenie bezrobocia w skali makro tworzenie nowych miejsc pracy w skali makro edukacja społeczności lokalnej – w szczególności wsi wzrost tolerancji perspektywy dla młodych potencjał intelektualny ludności inwestycje dotyczące lecznictwa termalnego otoczenie większą opieką ludzi starszych powstanie wyższej szkoły i ośrodka akademickiego zmiana programów edukacyjnych ZAGROŻENIA zmniejszenie bezpieczeństwa obywateli terroryzm marginalizacja środowisk młodych mieszkańców powiatu brak środków na profilaktykę zdrowotną konsumpcyjny tryb życia stan bezpieczeństwa patologie społeczne kosmopolityzm marazm rozwojowy korupcja zubożenie społeczne napływ złych wzorców napływ wielkomiejskich wzorców (negatywnych) choroby narkomania globalizacja odpływ kadr do innych powiatów i do innych państw U.E. nieznajomość przepisów U.E. 50 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POZYTYWNE WARUNKI SOCJALNO - BYTOWE WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SZANSE dobrze rozwinięta i funkcjonująca sieć szkół możliwość rozwoju oświaty na bazie istniejących szkół dbałość o czystość i estetykę NEGATYWNE SŁABE STRONY słabe wyposażenie szkół źle wyposażony szpital niewystarczająca ilość sal gimnastycznych, boisk brak mieszkań socjalnych zaplecze socjalne rozwój budownictwa mieszkalnego poprawa warunków życia mieszkańców dofinansowanie opieki społecznej do zadań z zakresu opieki socjalnej ZAGROŻENIA pogarszające się warunki bytowe ludności w skali makro powiększające się różnice w dochodach ludności niekonsekwentna polityka państwa wobec terenów wiejskich 51 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POZYTYWNE GOSPODARKA, ROLNICTWO WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SZANSE dobrze rozwinięte rolnictwo i MŚP tereny pod rozwój funkcji rekreacyjno – turystycznych przedsiębiorstwa związane z rolnictwem duże gospodarstwa rolne istniejący potencjał gospodarczy NEGATYWNE SŁABE STRONY brak terenów pod inwestycje likwidacja zakładów pracy przemysł na obszarach wiejskich niska aktywność gospodarcza ludności skup płodów rolnych tworzenie nowych miejsc pracy w skali makro napływ inwestycji rozwój inwestycji rolniczych rolnictwo ekologiczne tereny inwestycyjne rozwój rolnictwa rozwój przemysłu konkurencja na rynku ZAGROŻENIA kryzys finansów publicznych wzrost bezrobocia w sąsiednich gminach brak zainteresowania inwestycyjnego likwidacja powiatu średzkiego i wchłonięcie gmin przez inne większe powiaty rozwarstwienie ekonomiczne system podatkowy dla rolników konkurencja ze strony firm z U.E. zła sytuacja makroekonomiczna kraju związana z finansami publicznymi warunki lokalizacji nowych form wycofanie się inwestorów istniejących przepływ obcego kapitału, wykup majątku powiatu i innych zasobów powstanie konkurencyjnych zakładów pracy 52 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POZYTYWNE INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I INFORMACYJNA, KOMUNIKACJA WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SZANSE dobra sieć dróg instytucje i urzędy (banki, jednostki administracji rządowej) NEGATYWNE SŁABE STRONY sieć dróg brak komunikacji powiatowej (autobusy) niski stopień dostępu do internetu miejsca parkingowe słaby dostęp do informacji uzbrojenie terenów, szczególnie obszarów wiejskich techniki informatyczne komunikacja (autostrady) wykorzystanie bliskości autostrady, przecięcie szlaków komunikacyjnych stworzenie systemu informacji inwestycyjnej dobre połączenie komunikacyjne poprawa jakości dróg transport ZAGROŻENIA trudności z pozyskaniem środków finansowych na realizację inwestycji 53 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POZYTYWNE KULTURA, SPORT I TURYSTYKA WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SZANSE teatr pływalnia rozwinięta turystyka działalność kulturalna kolejka wąskotorowa kultura ludowa kultywowanie tradycji i kultury przodków atrakcje turystyczne i przyrodnicze tereny pod rozwój funkcji rekreacyjno – turystycznych osiągnięcia sportowe NEGATYWNE SŁABE STRONY brak profesjonalnej bazy hotelowo – gastronomicznej mały udział ludności w życiu kulturalnym niewykorzystanie szans w zakresie turystyki niski poziom sportu wyczynowego i bazy sportowej brak pełno wymiarowej hali sportowej z widownią brak bazy kulturalnej na wsiach brak sztucznej nawierzchni do hokeja na trawie rozwój funkcji turystycznych gospodarstwa agroturystyczne rozwój kultury promocja ZAGROŻENIA degradacja środowiska związana z działalnością człowieka nie kultywowanie tradycji i zasobów kulturowych regionu 54 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O POZYTYWNE WARUNKI WSPIERAJĄCE ROZWÓJ GOSPODARCZY, WSPÓŁPRACA WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SZANSE koncentracja kapitału tereny pod aktywizację dobre warunki dla przedsiębiorców inicjatywy pozarządowe (np. wolontariat) współpraca między organizacjami dobra organizacja społeczności lokalnej samorządność Wydział Promocji i Integracji Europejskiej szeroka współpraca z Poznaniem (w ramach aglomeracji poznańskiej) pozyskanie inwestorów aktywność organizacji pozarządowych obecność w Unii Europejskiej stworzenie możliwości inwestowania na terenie powiatu większa samodzielność samorządów współpraca regionalna organizacje pozarządowe absorpcja funduszy strukturalnych U.E. inicjatywy gospodarcze współpraca gospodarcza, naukowa różnorodność idei promowanie przedsiębiorczości włączenie się do współpracy z samorządem lokalnego biznesu wymiana doświadczenia udział w targach 55 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O NEGATYWNE WARUNKI WSPIERAJĄCE ROZWÓJ GOSPODARCZY, WSPÓŁPRACA WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE SŁABE STRONY ZAGROŻENIA współpraca między grupami różnych opcji politycznych współpraca między samorządami brak dobrych instytucji gospodarczych, społecznych słaby rozwój nowych inwestycji brak inwestorów z dużym kapitałem brak dobrych liderów słaba aktywność samorządów gmin z powiatem budżet niewspółmiernie mały do potrzeb brak planów zagospodarowania przestrzennego kredyty dla firm i gospodarstw rozwarstwienie ekonomiczne zmiana rządu likwidacja powiatu brak dotacji ze strony województwa i rządu niewykorzystanie funduszy strukturalnych U.E. dominacja gospodarcza gmin powiatu ziemskiego poznańskiego dojście do rządu ugrupowań populistycznych marazm rozwojowy wchłoniecie przez prężniejsze jednostki przyspieszone wybory do sejmu indywidualizacja postaw i potrzeb ludzkich malejący rynek zbytu niedofinansowanie małych i średnich przedsiębiorstw koncentracja instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości w ośrodkach miejskich kryzys finansów publicznych niedostosowanie do wymogów U.E. nadmierne upartyjnienie zła sytuacja makroekonomiczna kraju związana z finansami publicznymi korupcja podatki mniejsze środki z budżetu państwa dla powiatu niespójne i zbyt trudne prawo przepływ obcego kapitału, wykup majątku powiatu i innych zasobów system finansowania samorządu 56 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 3.0. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE 3.1. CELE I KIERUNKI DZIAŁANIA 57 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O Cele wraz z kierunkami działania zostały podzielone na obszary strategiczne. Obszary strategiczne są najistotniejszymi polami działania powiatu, jednocześnie wytyczają kierunki prac na najbliższe lata. Działalność powiatu średzkiego koncentrować będzie się na pięciu obszarach: Ekologii Gospodarce Infrastrukturze Przestrzeni Społeczności Tablica celów w poszczególnych obszarach (przestrzeń, gospodarka, ekologia, infrastruktura, społeczność) uporządkowuje pod względem ważności i znaczenia dla rozwoju poszczególne zidentyfikowane cele. Priorytety - w każdym z tych obszarów (trzy cele) to takie cele, bez których utrzymanie obecnego status quo (rozwoju danego obszaru) nie jest możliwe. Cele pierwszorzędne to cele, które w skrócie można określić jako cele prorozwojowe (ich realizacja przyspieszy rozwój danego obszaru). Cele drugorzędne to cele, które są ważne dla danego obszaru, ale czas i tempo realizacji tych celów zależy od uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych możliwości finansowania (cele rezerwowe). Kierunki działania zmierzające do realizacji poszczególnych celów strategicznych przedstawiono poniżej każdego z celów w układzie tabelarycznym. 58 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O EKOLOGIA Priorytety Podjąć działania na rzecz kompleksowej ochrony środowiska w obszarze całego powiatu. Podjąć działania na rzecz ochrony wód. Kierunki działania Wdrażanie zasad stosowania dobrej praktyki rolniczej. Realizacja programu ochrony środowiska – ochrona wód, powietrza, gleby, ochrona przed hałasem. Podjąć działania na rzecz szerokiej edukacji ekologicznej. Kierunki działania Ochrona zdrowia – zdrowa żywność. Budowa oczyszczalni + kanalizacja. Retencja wód – magazynowanie wód – zbiorniki. Kierunki działania Racjonalizacja zużycia wody. Powołanie centrum edukacji ekologicznej. Edukacja szkolna, konkursy. Akcja ulotkowa dla społeczeństwa. Cele pierwszorzędne Przyjąć działania w celu zachowania walorów i zasobów przyrodniczych w tym zwiększenia lesistości. Kierunki działania Nadzorowanie procesu zalesiania. Prace pielęgnacyjne w parkach i przy pomnikach przyrody. Przestrzeganie procedur lokalizacyjnych chroniących tereny cenne przyrodniczo. Podjąć działania w celu zapewnienia wystarczającej ilości wody odpowiedniej jakości użytkowej. Kierunki działania Modernizacja i rozbudowa stacji wodociągowych. Wymiana wyeksploatowanych odcinków sieci – azbest. Monitoring wód podziemnych i powierzchniowych. Stworzyć warunki do selektywnej zbiórki odpadów, właściwego ich odzysku i unieszkodliwiania. Kierunki działania Zorganizowanie systemu zbiórki odpadów komunalnych i niebezpiecznych. Recykling odpadów przemysłowych. Określenie lokalizacji i budowa zakładu zagospodarowania odpadów. Cele drugorzędne Podjąć działania na rzecz ochrony powierzchni ziemi przed degradacją. Podjąć działania w kierunku racjonalizacji zużycia energii, surowców i materiałów oraz wzrostu udziału zasobów odnawialnych. Podjąć działania w celu zapewnienia wysokiej jakości powietrza (redukcja pyłów i emisji gazów). 59 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O GOSPODARKA Priorytety Stworzyć warunki do funkcjonowania wielkotowarowego rolnictwa i rozwoju przemysłu rolno-spożywczego Podjąć działania w kierunku absorpcji środków unijnych i innych środków pozabudżetowych na wspieranie inicjatyw gospodarczych. Kierunki działania Planowanie przestrzenne (proinwestycyjne). Sprzyjające procedury administracyjne i system podatków. Umożliwić rozwój średniej i małej przedsiębiorczości. Kierunki działania Parki przemysłowe. Kierunki działania Programy Operacyjne. PPP*. Plan Rozwoju Lokalnego. Inkubator Przedsiębiorczości. Edukacja ekologiczna. Lokalny system podatków i preferencji. Cele pierwszorzędne Stworzyć warunki do zintegrowania działań w kierunku wykorzystania historii regionu i walorów turystycznych. Stworzyć warunki do napływu kapitału zewnętrznego. Podjąć działania na rzecz wielokierunkowej promocji powiatu. Kierunki działania Kierunki działania Kierunki działania Tereny rekreacyjne dla aglomeracji poznańskiej. Turystyka kwalifikowana. Agroturystyka. Obszary zwiększonej aktywności gospodarczej. Promocja gospodarcza powiatu. Baza autorskich projektów w oparciu o PPP. Promocja potencjału gospodarczego. Reklama obszarów turystycznych i rekreacyjnych. Czynny lobbing w obszarze aglomeracji poznańskiej. Cele drugorzędne Aktywnie uczestniczyć w gremiach decydenckich mających bezpośredni wpływ Stworzyć warunki do rozwoju otoczenia biznesu. na tworzenie prawa gospodarczego. Podjąć działania w kierunku monitorowania potrzeb i promocji miejscowego rynku. * - PPP – Partnerstwo Publiczno - Prywatne 60 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O INFRASTRUKTURA Priorytety Modernizować drogi wszystkich kategorii na terenie powiatu. Podjąć działania na rzecz modernizacji infrastruktury oświatowej. Podjąć działania w kierunku utrzymania obecnego statusu szpitala. Kierunki działania Kierunki działania Kierunki działania Poprawa stanu technicznego nawierzchni. Odwodnienie dróg. Zmiana parametrów technicznych. Modernizacja infrastruktury szkół średnich (obiekty kubaturowe, remont i modernizacja). Budowa boisk sportowych i szkolnych obiektów sportowych. Zwiększenie dostępności do internetu i nowych technologii informatycznych. Rozbudowa i przebudowa obiektów szpitala oraz jego wyposażenie w sprzęt medyczny i informatyczny. Utrzymanie istniejących oddziałów. Włączenie oddziału ratownictwa w system krajowy. Cele pierwszorzędne Przebudować ciąg dróg powiatowych stanowiących drogi serwisowe dla drogi ekspresowej s-11. Podjąć działania w kierunku zabezpieczenia opieki dla ludzi ciężko i przewlekle chorych, zagrożonych patologiami społecznymi. Kierunki działania Droga nr 32543 Droga nr 32545 Kierunki działania Droga nr 32507 Zorganizowanie oddziału opieki paliatywnej. Domy Dziennego Pobytu. Podjąć działania w kierunku tworzenia nowych obiektów oświatowych i zakończenia rozpoczętych inwestycji. Kierunki działania Świetlice terapeutyczne. Powołać szkołę ponadgimnazjalną w Nowym Mieście nad Wartą. Sala gimnastyczna przy L.O. Rozbudowa Powiatowej Biblioteki Publicznej. Cele drugorzędne Stworzyć warunki do powstania zbiorowej komunikacji lokalnej. Stworzenie warunków do rozwoju bazy turystycznej. Stwarzać warunki dla rozwoju infrastruktury technicznej sprzyjającej aktywizacji gospodarczej oraz podwyższaniu jakości życia mieszkańców. 61 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O PRZESTRZEí Priorytety Spójność planów zagospodarowania przestrzennego na poziomie gmin i na terenie powiatu. Podjąć działania na rzecz aktywizacji gospodarczej atrakcyjnych terenów inwestycyjnych. Wykorzystać bliskość położenia aglomeracji poznańskiej. Kierunki działania Kierunki działania Kierunki działania Koordynowan ie planów gmin na szczeblu powiatu. Strategia powiatu jako podstawa planowania przestrzennego na styku sąsiadujących gmin. Sektorowe pogramy i plany rozwoju. Promocja terenów. Udział w spotkaniach środowisk biznesowych. Korzystne warunki ekonomiczne. Komunikacja masowa. Tereny inwestycyjne dla Poznania. Sport i rekreacja pod kątem zapotrzebowania aglomeracji poznańskiej. Cele pierwszorzędne Tworzyć warunki dla integracji lokalnej społeczności w oparciu o lokalne tradycje i historię regionu. Wykorzystać dobre położenie komunikacyjne. Stworzyć warunki dla lepszego wykorzystania integracji z Unią Europejską dla rozwoju powiatu. Kierunki działania Kierunki działania Kierunki działania Aktywizować i wspierać działalność organizacji pozarządowych. Imprezy masowe/cykliczne. Szlaki turystyczne. Rozwój usług. Rozwój mieszkalnictwa (sypialnia Poznania). Umiejscowienie terenów inwestycyjnych. Monitorowanie możliwości pozyskiwania środków unijnych. Wieloletni Plan Inwestycyjny. Wieloletni Plan Finansowy. Cele drugorzędne Wykorzystać, chronić, promować walory przyrodniczo-turystyczne powiatu. Tworzyć warunki do współpracy środowisk akademickich Poznania z lokalnym biznesem i strukturami oświaty. Stworzyć warunki do dobrej współpracy między powiatem i okalającymi powiat samorządami. 62 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O SPOŁECZNOŚĆ Priorytety Podjąć działania w kierunku poprawy stanu służby zdrowia w powiecie. Podjąć działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa i zapobiegania patologii. Kierunki działania Uruchomienie oddziału opieki paliatywnej. Utrzymanie szpitala. Monitorować i stwarzać warunki dla dalszego, systematycznego rozwoju oświaty na każdym poziomie edukacyjnym. Kierunki działania Profilaktyka zdrowotna z włączeniem placówek oświatowych. Systematyczne doposażenie w niezbędny sprzęt służb porządkowych i ratowniczych. Kierunki działania Utworzenie Centrum w zakresie przeciwdziałań wszelkim uzależnieniom. Rozwój systemu pomocy dziecku i rodzinie. Utworzenie Centrum Kształcenie Ustawicznego i Praktycznego. Rozbudowa i modernizacja bazy dydaktycznosportowej. Pełna dostępność kształcenia ponad gimnazjalnego w tym specjalnego. Cele pierwszorzędne Stworzyć warunki do rozwoju kultury i sportu. Podjąć działania na rzecz zmniejszenia bezrobocia i złagodzenia jego skutków społecznych. Kierunki działania Rozbudowa i modernizacja obiektów kulturalnych. Edukacja kulturalna (w tym obszary wiejskie). Promocja zdrowego trybu życia przez organizację masowych imprez społecznych. Podjąć działania w kierunku wykorzystania potencjału ludzkiego. Kierunki działania Szkolenie ustawiczne dorosłych. Inkubator przedsiębiorczości. Kierunki działania Skuteczna Utworzenie realizacja Strategii systemu wsparcia Rozwiązywania dla dzieci i Problemów młodzieży Społecznych. uzdolnionych. Centrum Inicjatyw Lokalnych. Mecenat dla ludowych twórców. Cele drugorzędne Podjąć działania w kierunku stworzenia możliwości współpracy między podmiotami działającymi w podobnych obszarach społecznych. Stworzyć warunki do realizacji lokalnych inicjatyw kulturalnych. Stworzyć warunki do jeszcze większej aktywności organizacji pozarządowych w sferze pomocy społecznej. 63 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 3.1.1. P R I O R Y T E T Y Cały obszar społeczno-gospodarczy podzielono na umowne pięć obszarów: gospodarkę, przestrzeń, społeczność, ekologię, infrastrukturę. Dla każdego z tych celów wyznaczono trzy cele niezbędne, bez których dany obszar życia społeczno-gospodarczego nie ma możliwości dalszego rozwoju. Jednocześnie wskazano na trzy cele pierwszorzędne, które powinny znacznie przyspieszać rozwój w danym obszarze. Dodatkowo wskazano na cele drugorzędne, które wspierają rozwój, a czas ich realizacji jest zdeterminowany przez wielość środków budżetowych, wielkość dotacji i napływającego kapitału zewnętrznego i rosnącej siły inwestycyjnej lokalnych podmiotów gospodarczych. Na podstawie takich zhierarchizowanych celów określono priorytety w poszczególnych obszarach życia społeczno-gospodarczego. G O S P O D A R K A Priorytetem w obszarze gospodarki jest stworzenie warunków do funkcjonowania wielkotowarowego rolnictwa i rozwoju przemysłu rolno – spożywczego oraz umożliwienie rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości. Działania te winny być wsparte pozyskiwaniem środków unijnych i innych środków pozabudżetowych na wspieranie inicjatyw gospodarczych. P R Z E S T R Z E Ń Podjęcie działań na rzecz aktywizacji gospodarczej atrakcyjnych terenów inwestycyjnych oraz wykorzystanie bliskości położenia aglomeracji poznańskiej jest priorytetem w obszarze przestrzeni. Działania te winny być spójne z planami zagospodarowania przestrzennego na poziomie gmin na terenie powiatu. 64 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O S P O Ł E C Z N O Ś Ć Podjęcie działań w kierunku poprawy stanu służby zdrowia w powiecie oraz bezpieczeństwa i zapobiegania patologii są priorytetami w obszarze społecznym. Działania te winny być wspierane monitowaniem i stwarzaniem warunków dla dalszego i systematycznego rozwoju oświaty na każdym poziomie edukacyjnym E K O L O G I A Priorytetami w obszarze ekologii są działania na rzecz kompleksowej ochrony środowiska w obszarze całego powiatu oraz działania na rzecz ochrony wód. Działania te winny być wsparte szeroką edukacją ekologiczną. I N F R A S T R U K T U R A Infrastrukturalne priorytety mają na celu modernizację dróg wszystkich kategorii na terenie powiatu oraz modernizację infrastruktury oświatowej. Kolejnym priorytetem są działania zmierzające do utrzymania obecnego statusu szpitala. 65 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O 3.2. WYBRANY WARIANT ROZWOJU [lista zadań (celów) do zrealizowania wynikających z hierarchii ważności] 66 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O W poszczególnych obszarach życia społeczno - gospodarczego (gospodarka, przestrzeń, ekologia, infrastruktura, społeczność) wskazano 45 celów, które są podstawą prawidłowego rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu średzkiego. Spośród wszystkich dotąd sformułowanych celów przy określaniu wariantu posłużono się czternastoma celami wybranymi jako najważniejsze bez względu na to, do jakiego wcześniej obszaru zostały zakwalifikowane. Dwa najważniejsze z tych czternastu celów określono mianem priorytetu dla rozwoju społeczno - gospodarczego powiatu średzkiego. Cele te zostały zapisane na tle jednego z czterech kolorów, które określały charakter celu, tzn. jego wsparcie dla jednego z teoretycznie przyjętych wariantów rozwoju (różowy - wariant prospołeczny, żółty - prokonkurencyjny, niebieski - proedukacyjny, zielony - proinnowacyjny). W ten sposób dokonano hierarchizacji celów i w przypadku powiatu średzkiego wybrano wariant o charakterze prokonkurencyjno - proedukacyjnym, który zakłada z jednej strony tworzenie warunków dla rozwoju infrastruktury sprzyjającej aktywizacji gospodarczej oraz podwyższaniu jakości życia mieszkańców, z drugiej zaś należy monitorować i stwarzać warunki dla dalszego, systematycznego rozwoju oświaty na każdym poziomie edukacyjnym. Dodatkowo każdy cel w wybranym wariancie rozwoju oznaczono symbolami od I A do I B w przypadku priorytetów, II A – II D w przypadku celów pierwszorzędnych i od III A do III H przy celach drugorzędnych. Oznaczenia te znajdują dalsze zastosowanie w procesie przyporządkowywania programów operacyjnych do poszczególnych celów w wybranym wariancie rozwoju powiatu. 67 P L A N R O Z W O J U L O K A L N E G O P O W I A T U Ś R E D Z K I E G O CELE PIERWSZORZĘDNE PRIORYTETY WYBRANY WARIANT ROZWOJU POWIATU ŚREDZKIEGO Stwarzać warunki dla rozwoju infrastruktury technicznej sprzyjającej aktywizacji gospodarczej oraz podwyższaniu jakości życia mieszkańców. IA Stworzyć warunki dla lepszego wykorzystania integracji z Unią Europejską dla rozwoju Powiatu. II A Stworzyć warunki do funkcjonowania wielkotowarowego rolnictwa i rozwoju przemysłu rolno-spożywczego. II B CELE DRUGORZĘDNE Stworzyć warunki do powstania zbiorowej komunikacji lokalnej. III A Podjąć działania na rzecz zmniejszenia bezrobocia i złagodzenia jego skutków społecznych. III D Monitorować i stwarzać w rozwoju oświaty na Podjąć działania w kierun poprawy stanu służby zdrow powiecie. II C Stworzyć warunki do zintegrowania działań w kierunku wykorzystania historii regionu i walorów turystycznych. III B Podjąć działania w kierunku zabezpieczenia opieki dla ludzi ciężko i przewlekle chorych, zagrożonych patologiami społecznymi. III E Wykorzystać bliskość położenia aglomeracji poznańskiej. III G Podjąć działania na rzec obsza 68