Dofinansowanie przez pracodawcę dojazdów pracowników do pracy

Dofinansowanie przez pracodawcę dojazdów pracowników do pracy
Wpisany przez Anna Drabik
Takie świadczenie stanowi nieodpłatny przychód pracownika podlegający opodatkowaniu
podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W ramach stosunku pracy niektóre firmy gwarantują swoim pracownikom dowóz do
siedziby pracodawcy. Takie świadczenie stanowi nieodpłatny przychód pracownika
podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (dalej: PIT).
Finansowanie przez pracodawcę dojazdów do pracy nie jest obowiązkiem nałożonym
bezpośrednio przez przepisy Kodeksu pracy (dalej: KP). Takie świadczenie może wynikać z
wewnętrznych przepisów w danym zakładzie pracy. Finansowanie wydatków na dojazd do
pracy będzie zatem wynikać z wzajemnych uregulowań między pracodawcą a pracownikiem.
Jeżeli świadczenie w postaci finansowania dojazdu do pracy zostanie zawarte w:
-
umowie o pracę (jako składnik wynagrodzenia),
układzie zbiorowym pracy,
regulaminie wynagradzania,
regulaminie pracy,
wówczas takie koszty powinny zostać potraktowane nie jako realizacja obowiązków
pracowniczych, lecz element polityki personalnej, czyli jako element wynagrodzenia (art. 29 par
1 pkt 3 KP) lub jako inne świadczenia (art. 77² par 2 KP).
Unormowania zawarte w układach zbiorowych pracy czy regulaminach pracy nie mogą w
1/5
Dofinansowanie przez pracodawcę dojazdów pracowników do pracy
Wpisany przez Anna Drabik
żadnym zakresie oddziaływać i wywierać skutków w sferze obowiązków
publicznoprawnych, a w szczególności w zakresie zobowiązań podatkowych. Akty te są
zaliczane do źródeł prawa pracy jako kategoria aktów wewnątrzzakładowych. Obowiązują
one jedynie na terenie konkretnego zakładu pracy. Dlatego nie mogą zawierać regulacji
niezgodnych z obowiązującymi przepisami prawa.
Zdarza się jednak, iż pracodawca niezależnie od regulacji wewnątrzzakładowych decyduje się
na finansowanie dojazdów do pracy swoim pracownikom. W świetle ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych (dalej: UPDOF) finansowanie przez pracodawcę dojazdów do
pracy stanowi nieodpłatne świadczenie dla pracownika. Zgodnie z art. 12 UPDOF za przychody
ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy
uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze
bądź ich ekwiwalenty, bez względu na ich źródło finansowania, a w szczególności:
wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za nadgodziny, różnego rodzaju dodatki, nagrody,
ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość
została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak też
wartość innych nieodpłatnych lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem
dochodów wymienionych w art. 21 UPDOF i zwolnionych od podatku na podstawie odrębnych
przepisów. Z kolei zgodnie z art. 11 ust. 1 UPDOF do przychodów podatnika zaliczone są
otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości
pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Zatem wartość otrzymanego od pracodawcy świadczenia w postaci sfinansowania przewozu
pracownika do pracy stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12
ust. 1 UPDOF, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
2/5
Dofinansowanie przez pracodawcę dojazdów pracowników do pracy
Wpisany przez Anna Drabik
Kwestia finansowania przez pracodawców przewozów pracowników była niejednokrotnie
przedmiotem interpretacji wydawanych przez organy podatkowe oraz przedmiotem sporów
rozstrzyganych przez sądy.
Zdaniem organów skarbowych finansowanie przez pracodawcę przewozu pracowników to
świadczenie, które polega na samym zakupieniu możliwości korzystania przez pracowników z
przewozu i to wartość owej możliwości powinna stanowić przychód dla poszczególnych
pracowników. Takie stanowisko zaprezentował m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w
interpretacji indywidualnej z dnia 29 kwietnia 2008 r., sygn. ILPB1/415-85/08-2/RP: (...) o
powstaniu obowiązku podatkowego po stronie pracownika nie decyduje to, ile razy pracownik
faktycznie skorzystał z przewozu zorganizowanego przez zakład pracy (w ramach umowy z
przewoźnikiem) ale sam fakt otrzymania od pracodawcy świadczenia w postaci możliwości
korzystania z wykupionej u przewoźnika usługi. Nie ma zatem problemu z ustaleniem wartości
przychodu przypadającego imiennie na pracownika.
Z przytoczonej interpretacji wynika, iż pracodawca bez problemu jest w stanie zidentyfikować
pracowników korzystających z przewozów, natomiast okoliczność czy pracownicy ci w równym
stopniu będą korzystać z wykupionego przez pracodawcę świadczenia pozostaje bez znaczenia
dla powstania po ich stronie przychodu z tego tytułu.
Wartość otrzymanego od pracodawcy nieodpłatnego świadczenia stanowi przychód dla
pracownika z tytułu stosunku pracy pod warunkiem, iż możliwe jest ustalenie wartości tego
świadczenia przypadającego na poszczególnych pracowników. Udowodnienie jednak, iż
niemożliwe jest przypisanie poszczególnym pracownikom kwoty przychodu jest niezwykle
trudne przed organami skarbowymi. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z
dnia 3 czerwca 1998 r., sygn. akt I SA/Ka 1719/96 (...) ewentualne trudności towarzyszące
3/5
Dofinansowanie przez pracodawcę dojazdów pracowników do pracy
Wpisany przez Anna Drabik
indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny
i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego
. Dlatego obowiązkiem pracodawcy organizującego przewóz pracowników jest dołożenie
wszelkich starań w celu przypisania poszczególnych pracownikom kwot przychodu z tego
tytułu.
W przypadku usług zakupionych przez pracodawcę na rzecz pracowników, w tym także usług
transportowych, wartość pieniężną tych świadczeń dla celów podatkowych ustala się według
ceny ich zakupu. Wartość takiego świadczenia ustala się na podstawie dokumentów
potwierdzających poniesienie przez pracodawcę wydatków na przewóz pracowników. W
interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 kwietnia 2008 r.,
sygn. ILPB1/415-85/08-2/RP czytamy: (...) w przypadku usług zakupionych przez pracodawcę
na rzecz pracowników, w tym usług transportowych - wartość pieniężną tych świadczeń dla
celów podatkowych ustala się wg ceny ich zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2 UPDOF).
Rozważając problem opodatkowania dojazdów do pracy należy jednak uściślić, iż jeżeli
pracownik sam dojeżdża do siedziby firmy i dopiero stamtąd jest przewożony do miejsca
wykonywania pracy poza siedzibą wskazaną w umowie o pracę jako miejsce pracy, taki dowóz
nie jest świadczeniem na rzecz pracowników (również nieodpłatnym). Taką interpretację
przepisów potwierdza wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 lutego 2004 r., sygn. akt III SA
1150/02: (...) skarżący własnym transportem dowoził zatrudnionych pracowników z miejsca
wskazanego w umowie o pracę jako miejsca zatrudnienia do miejsca świadczenia pracy w
danym dniu. Z miejsca zamieszkania do miejsca pracy wskazanego w umowie o pracę
pracownicy dojeżdżali na własny koszt. Taka organizacja dowozu pracowników podyktowana
była rodzajem świadczonych przez skarżącego usług z zakresu robót budowlanych. (... ) dowóz
pracowników do miejsc wykonywania pracy nie był świadczeniem na ich rzecz /również
nieodpłatnym/. Wiązał się on bowiem z realizacją robót budowlanych prowadzonych z natury
rzeczy poza siedzibą pracodawcy i stanowił świadczenie usług na rzecz zamawiającego.
4/5
Dofinansowanie przez pracodawcę dojazdów pracowników do pracy
Wpisany przez Anna Drabik
Dofinansowanie do biletów autobusowych bądź kolejowych stanowi dopłatę do ceny zakupu
tych biletów. Tak więc w przypadku częściowego dofinansowania do dojazdów, kwota takiego
dofinansowania również stanowi przychód pracownika podlegający opodatkowaniu PIT.
Wszelkiego rodzaju świadczenia z tytułu stosunku pracy stanowią przychód pracownika z tego
tytułu.
Jeżeli pracodawca zapewnia pracownikom transport do pracy i z pracy, opodatkowaniu
podlega wartość rynkowa tego świadczenia. W przypadku świadczeń częściowo odpłatnych
(np. dopłaty do biletu miesięcznego) przychodem pracownika jest różnica między wartością tych
świadczeń a odpłatnością ponoszoną przez pracownika.
5/5