samodzielnego księgo - Stowarzyszenie Księgowych w Polsce

STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE
ZARZĄD GŁÓWNY
CENTRALNY OSRODEK SZKOLENIA ZAWODOWEGO
II stopień ścieżki edukacyjnej procesu certyfikacji zawodu księgowego
Program nr 543
wpisany do Banku Programów
1 września 2010 r.
RAMOWE ZAŁOŻENIA
ORGANIZACYJNO – PROGRAMOWE
KURSU
DLA KANDYDATÓW NA
SPECJALISTĘ DS. RACHUNKOWOŚCI
(SAMODZIELNEGO KSIĘGOWEGO)
Kod według klasyfikacji zawodu 241103*
© Prawa autorskie i wydawnicze zastrzeżone
*(Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji
zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Dz.U. nr 82, poz. 537)
STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE
ZARZĄD GŁÓWNY
CENTRALNY OSRODEK SZKOLENIA ZAWODOWEGO
I.
CEL KSZTAŁCENIA
Celem kształcenia jest przygotowanie kandydata do wykonywania zawodu specjalisty
ds. rachunkowości. Przygotowanie to ma mieć charakter zarówno teoretyczny, jak
i praktyczny – a cel kształcenia zostanie osiągnięty poprzez nabycie wymienionych niżej
umiejętności:
1) sporządzanie dokumentów (dowodów) księgowych,
2) kontrolowanie dowodów księgowych pod względem formalno–rachunkowym,
kierowanie ich do kontroli merytorycznej,
3) ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych zgodnie z zasadami (polityką)
rachunkowości,
4) prowadzenie szczegółowej ewidencji księgowej poszczególnych rozrachunków,
roszczeń i rozliczeń spornych; ustalanie stanów: należności, zobowiązań, rozliczeń
spornych odrębnie dla poszczególnych kontrahentów; wyodrębnianie, na potrzeby
sprawozdawczości należności i zobowiązań krótko- oraz długoterminowych,
5) analizowanie terminowości płatności zobowiązań i wpływu należności; naliczanie
odsetek za nieterminową regulację należności,
6) rozliczanie zakupu materiałów, towarów i opakowań, kontrolowanie stanu zapasów
(materiałów, towarów, opakowań, produktów) i ich wycena zgodnie z
obowiązującymi zasadami,
7) prowadzenie ewidencji aktywów trwałych oraz zapasów,
8) ewidencjonowanie i rozliczanie kosztów w różnych przekrojach, zgodnie z
obowiązującymi przepisami dotyczącymi rachunkowości oraz strukturą organizacyjną
i zasadami rozliczeń przyjętymi w danym podmiocie (rodzajowym, miejsca
powstawania, czasu powstania itp.), ustalanie rzeczywistego poziomu i struktury
kosztów w okresie sprawozdawczym,
9) obliczanie wynagrodzeń i przygotowywanie wymaganych informacji o składnikach
wynagrodzeń pracowników,
10) przeprowadzanie i rozliczanie inwentaryzacji,
11) prowadzenie niezbędnej ewidencji pozabilansowej,
12) kontrola prawidłowości sald,
13) wycena bilansowa i ustalanie wyniku finansowego,
14) sporządzanie zestawień obrotów i sald kont księgi głównej oraz ksiąg pomocniczych,
15) sporządzanie rocznego sprawozdania finansowego: bilansu, rachunku zysków i strat,
rachunku przepływów pieniężnych, informacji dodatkowej zgodnie z potrzebami
podmiotu,
16) archiwizowanie dokumentów finansowo-księgowych, płacowych i innych nośników
informacji księgowych,
17) gromadzenie informacji oraz prowadzenie ewidencji niezbędnych do rozliczeń
podatkowych,
18) obliczanie i rozliczanie podatków od osób prawnych i osób fizycznych, podatku od
towarów i usług, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, zasiłków
STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE
ZARZĄD GŁÓWNY
CENTRALNY OSRODEK SZKOLENIA ZAWODOWEGO
chorobowych i innych wypłacanych w zakładzie pracy we własnym imieniu i w
imieniu ZUS,
19) sporządzanie deklaracji podatkowych i ubezpieczeń społecznych oraz dokonywanie
terminowych rozliczeń tych płatności z odpowiednimi instytucjami (właściwy urząd
skarbowy, ZUS).
II.
SYLWETKA SŁUCHACZA - wymagania wstępne dla uczestników
kursu
Zakłada się, że słuchaczami kursu dla kandydatów na specjalistę ds. rachunkowości mogą
być osoby:
1) posiadające co najmniej wykształcenie średnie oraz wiedzę i umiejętności księgowego
potwierdzone:
• zaświadczeniem kwalifikacyjnym z zakresu I stopnia, uzyskanym po
egzaminie kończącym kształcenie prowadzone przez Stowarzyszenie lub
• tytułem technika rachunkowości lub
• inną formą uznaną przez organizatora kształcenia za równoważną,
2) prezentujące wysokie wartości etyczne,
3) zaangażowane w ustawiczny rozwój i naukę przez cały czas wykonywania zawodu
księgowego.
III. WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI
Specjalista ds. rachunkowości powinien posiadać:
1) wiedzę z rachunkowości oraz zagadnień prawa podatkowego, gospodarczego, prawa
pracy i prawa cywilnego w zakresie określonym w rozdz. VII,
2) umiejętności wymienione w rozdz. I,
3) znajomość etyki zawodowej.
IV.
ORGANIZACJA PROCESU DYDAKTYCZNEGO
Na początku i w czasie trwania kursu słuchacze będą poddawani częściowym sprawdzianom
wiadomości ze wszystkich przedmiotów objętych programem nauczania w formie pisemnych
prac kontrolnych.
Tematykę szczegółową sprawdzianów ustalają wykładowcy poszczególnych przedmiotów.
Po zakończeniu zajęć dydaktycznych słuchacze przystępują do pisemnego egzaminu
końcowego przed Komisją Egzaminacyjną powołaną przez organizatora kursu.
Egzamin potwierdza zdobycie następujących kwalifikacji w obrębie zawodu specjalista ds.
rachunkowości:
Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny.
ul. Górnośląska 5; 00-443 Warszawa
www.skwp.pl
3
STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE
ZARZĄD GŁÓWNY
CENTRALNY OSRODEK SZKOLENIA ZAWODOWEGO
1) dekretowanie i ewidencjonowanie operacji gospodarczych występujących w
jednostkach gospodarczych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym
operacji z kontrahentami zagranicznymi,
2) ewidencjonowanie i rozliczanie kosztów w różnych przekrojach, zgodnie z
obowiązującymi przepisami prawa,
3) sporządzanie rocznego sprawozdania finansowego (bilansu, rachunku zysków i strat,
wprowadzenia do sprawozdania finansowego oraz dodatkowych informacji i
objaśnień),
4) przygotowanie wybranych deklaracji i zeznań podatkowych w zakresie podatku
dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych oraz
podatku od towarów i usług,
5) znajomość obowiązujących przepisów prawa bilansowego, gospodarczego,
cywilnego, pracy i materialnego prawa podatkowego.
Osoba, która ukończyła kurs, ale nie przystąpiła do egzaminu otrzymuje zaświadczenie o
ukończeniu kursu zgodne z wzorem zamieszczonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia
Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 roku w sprawie uzyskiwania i uzupełniania
przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach
pozaszkolnych (Dz.U. Nr 31, poz.216).
Pozytywna ocena uzyskana na egzaminie końcowym stanowić będzie podstawę do
otrzymania zaświadczenia potwierdzającego posiadanie kwalifikacji zawodowych wg wzoru
zamieszczonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3
lutego 2006 roku w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej,
umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz.U. Nr 31, poz.216)
oraz do otrzymania certyfikatu o zaliczeniu drugiego stopnia na ścieżce edukacyjnej
certyfikacji zawodu księgowego zgodnego z wzorem zamieszczonym w załączniku do
niniejszych założeń organizacyjno-programowych.
Rejestr wydawanych zaświadczeń prowadzi organizator kursu.
Koszty uczestnictwa w kursie ustala organizator.
V.
METODYKA PROWADZENIA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
Proces przyswojenia wiedzy objętej programem nauczania oparty jest o:
1) zajęcia wykładowo – seminaryjne z ćwiczeniami praktycznymi,
2) podręczniki,
3) naukę własną słuchacza.
Oznacza to, że wiedza przekazana podczas zajęć musi zostać ugruntowana w drodze
samodzielnego studiowania materiałów szkoleniowych, rozwiązywania przygotowanych
przez wykładowcę ćwiczeń praktycznych oraz korzystania z notatek własnych słuchacza.
Zajęcia dydaktyczne realizowane będą w formie wykładowo – seminaryjnej z dużą ilością
ćwiczeń praktycznych.
STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE
ZARZĄD GŁÓWNY
CENTRALNY OSRODEK SZKOLENIA ZAWODOWEGO
Brak wyodrębnienia liczby godzin ćwiczeń w programie wynika z ich stałej obecności przy
omawianiu poszczególnych bloków tematycznych.
VI. RAMOWY PROGRAM NAUCZANIA
Moduł II Rachunkowość z elementami etyki zawodowej
120 godz.
(w tym 4 godz. etyki)
Moduł III Zagadnienia z prawa podatkowego (cz. I.)
30 godz.
Moduł IV Zagadnienia prawa gospodarczego, prawa pracy i prawa cywilnego
20 godz.
Razem: 170 godzin
zajęć wykładowo – dydaktycznych
Jednostki organizacyjne SKwP mogą realizować program nauczania w liczbie większej niż
170 godzin wykładowych.
VII. SZCZEGÓŁOWE ZAKRESY TEMATYCZNE
Moduł II
2.1
2.1.1
2.1.2
2.1.3
2.1.4
2.1.5
2.1.6
2.2
2.2.1
2.2.2
2.2.3
2.2.4
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
Rachunkowość z elementami etyki zawodowej
Zagadnienia organizacji rachunkowości
Przedmiot, zakres, definicje i zasady rachunkowości
Inwentarz i bilans podmiotu gospodarczego
Operacje gospodarcze, zasady ich dokumentowania i ewidencji
Prowadzenie ksiąg rachunkowych
Elementy organizacji i polityki rachunkowości
Inwentaryzacja
Aktywa pieniężne i kredyty bankowe
Dokumentacja, ewidencja i wycena obrotu pieniężnego
Zasady ewidencji środków pieniężnych (krajowych i zagranicznych)
Ewidencja środków pieniężnych w kasie i na rachunkach bankowych
Inne środki pieniężne
Rozrachunki
Istota, wycena i klasyfikacja rozrachunków
Organizacja ewidencji rozrachunków z różnych tytułów
Ewidencja rozrachunków z tytułu podatku VAT
Zasady wyceny i ewidencji rozrachunków z tytułu dostaw i usług w obrocie
krajowym
Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny.
ul. Górnośląska 5; 00-443 Warszawa
www.skwp.pl
5
STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE
ZARZĄD GŁÓWNY
CENTRALNY OSRODEK SZKOLENIA ZAWODOWEGO
2.3.5
2.3.6
2.3.7
2.3.8
2.3.9
2.3.10
2.4
2.4.1
2.4.2
2.4.3
2.4.4
2.4.5
2.4.6
2.5
2.5.1
2.5.2
2.5.3
2.5.4
2.5.5
2.6
2.6.1
2.6.2
2.6.3
2.6.4
2.7
2.7.1
2.7.2
2.7.3
2.8
2.8.1
2.8.2
2.8.3
2.9
2.9.1
2.9.2
2.9.3
2.10
2.10.1
2.10.2
2.10.3
Rozrachunki wyrażone w walucie obcej
Różnice kursowe w ujęciu bilansowym i podatkowym
Rozrachunki wątpliwe i sporne, odpisy aktualizujące
Ewidencja wynagrodzeń, świadczenia na rzecz pracowników (struktura
wynagrodzeń, dokumentacja, obciążenia wynagrodzeń)
Ubezpieczenia społeczne i rozrachunki z ZUS
Rozrachunki z budżetem
Księgowość materiałowa i towarowa
Znaczenie materiałów i towarów w działalności gospodarczej
Dokumentacja obrotu materiałowego i towarowego
Bieżąca i bilansowa wycena materiałów i towarów
Organizacja ewidencji materiałów i towarów
Ewidencja księgowa obrotu materiałowego i towarowego
Inwentaryzacja materiałów i towarów oraz rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych
Aktywa trwałe
Pojecie i klasyfikacja aktywów trwałych
Środki trwałe
Środki trwałe w budowie
Wartości niematerialne i prawne
Inwentaryzacja długoterminowych aktywów trwałych
Inwestycje długoterminowe i krótkoterminowe, zobowiązania finansowe
Podstawowe pojęcia
Ogólne zasady bieżącej i bilansowej wyceny inwestycji
Ewidencja inwestycji długoterminowych i krótkoterminowych
Klasyfikacja, wycena i ewidencja zobowiązań finansowych
Kapitały (fundusze) własne
Ogólna charakterystyka kapitałów (funduszy) w różnych formach organizacyjnych
jednostek gospodarczych
Proces pozyskiwania kapitałów (funduszy)
Zasady wyceny i ewidencji kapitałów (funduszy)
Rezerwy na zobowiązania, rozliczenia międzyokresowe i fundusze specjalne
Klasyfikacja, wycena i ewidencja rezerw na zobowiązania
Rozliczenia międzyokresowe
Fundusze specjalne
Ewidencja kosztów i produktów
Ewidencja i rozliczanie kosztów działalności operacyjnej
Produkty pracy i ich sprzedaż
Ewidencja reklamacji związanych ze sprzedażą produktów
Wynik finansowy i zamknięcie ksiąg
Rachunek elementów obliczeniowych wyniku finansowego
Pomiar wyniku finansowego
Rozliczanie i podział wyniku finansowego
STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE
ZARZĄD GŁÓWNY
CENTRALNY OSRODEK SZKOLENIA ZAWODOWEGO
2.10.4
2.11
2.11.1
2.11.2
2.11.3
2.11.4
2.11.5
2.11.6
2.12
Zamykanie ksiąg rachunkowych
Sporządzanie jednostkowych sprawozdań finansowych
Bilans
Rachunek zysków i strat
Rachunek przepływów pieniężnych (ogólne informacje)
Zestawienie zmian w kapitale własnym (ogólne informacje)
Wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i
objaśnienia
Obowiązki wynikające z zatwierdzania rocznych sprawozdań finansowych
Etyka w działalności gospodarczej
Moduł III
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
Pojęcie i podział podatków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą
Ordynacja podatkowa
Podatek od towarów i usług (VAT)
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Podatek dochodowy od osób prawnych
Podatki kosztowe i opłaty
Moduł IV
4.1
4.1.1
4.1.2
4.2
4.2.1
4.2.2
4.2.3
4.2.4
4.2.5
4.3
4.3.1
4.3.2
4.3.3
Zagadnienia z prawa podatkowego (cz. I)
Zagadnienia prawa gospodarczego, prawa pracy i prawa cywilnego
Prawo gospodarcze
Uregulowania prawne prowadzenia działalności gospodarczej
Prawo upadłościowe i naprawcze
Prawo pracy
Zasady prawa pracy
Stosunek pracy i jego strony
Zawarcie umów o pracę
Rodzaje umów o pracę
Ustanie stosunku pracy
Prawo cywilne z elementami prawa finansowego
Prawo cywilne
Podstawy prawa wekslowego
Podstawy prawa bankowego
Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny.
ul. Górnośląska 5; 00-443 Warszawa
www.skwp.pl
7