Stan powietrza wokół szkoły

Stan powietrza
wokół szkoły
Scenariusz lekcji dla klas IV–VI SP
Autorka scenariusza:
Kinga Kasprzycka
Szkoła Podstawowa im. J. Beaupre w Sygneczowie
​ onsultacja merytoryczna/metodologiczna i redakcja:
K
Andrzej Biderman
Zdjęcie okładkowe:
Horia Varlan
flickr.com/photos/horiavarlan/4273041695/
Wydawca:
​Fundacja Partnerstwo dla środowiska
​Plac Matejki 5/6, 31-157 Kraków,
tel: +48 12 430 24 43, +48 12 430 24 65
e–mail: [email protected]
www.fpds.pl
​ ublikacja została sfinansowana ze środków PGNiG Obrót Detaliczny w ramach projektu „CZAS NA AEROP
DZIAŁANIE” realizowanego przez Fundację Partnerstwo dla Środowiska.
Kraków 2015
Stan powietrza wokół szkoły
Cele edukacyjne:
• uświadomienie zagrożeń środowiska przyrodniczego występujących w miejscu zamieszkania,
• rozwijanie wrażliwości na najbliższe środowisko przyrodnicze, piękno przyrody oraz budzenie szacunku
dla niej,
• poznanie prostych metod badawczych niezbędnych do oceny stanu ekologicznego najbliższego środowiska
naturalnego,
• umiejętność współdziałania w grupie, obserwowania, wyciągania wniosków.
Forma pracy:
• Praca w grupach.
Metody nauczania:
Ćwiczenia terenowe.
Środki dydaktyczne:
Karty pracy dla grup, taśma klejąca, nożyczki, 2 słoiczki z wodą, waciki kosmetyczne, 2 probówki, odczynnik
wskaźnika pH, skala barwna Ph, wzór – skala porostowa.
Czas realizacji:
2 godziny lekcyjne
Przebieg zajęć:
Faza wprowadzająca:
1. Wprowadzenie:
• Sprawy organizacyjne (zebranie uczniów przed szkołą),
• Podanie tematu zajęć, celów i metod pracy,
• Przypomnienie zasad bezpieczeństwa na zajęciach terenowych,
2. Podział uczniów na 3 grupy (wybranie liderów grup),
3. Rozdanie kart pracy, pomocy, przydzielenie stanowisk pracy,
Faza realizacji
Praca uczniów na wyznaczonych stanowiskach według kart pracy:
• SOSNA, stanowisko nr 1 (załącznik nr 1),
• ŚWIERK, stanowisko nr 2 (załącznik nr 2),
• TUJA, stanowisko nr 3 (załącznik nr 3).
Stan powietrza wokół szkoły
Faza podsumowująca
1. Prezentacja w klasie wyników pracy poszczególnych grup, porównanie wyników, przyczyn zanieczyszczeń
powietrza,
2. Formułowanie wniosków.
Praca domowa:
Jakie działania możesz podjąć wspólnie z rodzicami, aby ograniczyć zanieczyszczenie powietrza?
Dla chętnych:
Poszukaj informacji, czy palenie śmieci jest groźne dla środowiska?
Stan powietrza wokół szkoły
Załacznik nr 1
Karta pracy
Stanowisko nr 1 – SOSNA
Pomoce:
Taśma klejąca, nożyczki, 2 słoiczki z wodą, waciki kosmetyczne, 2 probówki, odczynnik wskaźnika pH, skala
barwna Ph, wzór – skala porostowa.
ZADANIE 1:
Badamy zapylenie powietrza
Przyklej po dwa kawałki bezbarwnej taśmy klejącej na gałązkę sosny (każdą w innym miejscu drzewa). Następnie ostrożnie odklej taśmę z gałązki i przyklej w okienkach karty wyników. Pod tabelą zapisz wyniki obserwacji
i określ źródło pochodzenia pyłu patrząc na zabarwienie przyklejonej taśmy: barwa czarna–pyły węglowe, pyły
jasne–popioły, brunatna–pyły metali.
ZADANIE 2:
Badamy kwasowość osadzonego brudu na gałązkach sosny.
Zmocz waciki kosmetyczne wodą. Zmyj osad z gałązek sosny( w dwóch różnych miejscach drzewa). Waciki wypłucz w słoikach z wodą. Zamieszaj wodą, odczekaj kilka minut, dla lepszego rozpuszczenia osadu. Następnie ze
słoika nr 1, wlej wody do połowy pierwszej probówki. Dodaj 3 krople wskaźnika pH 4,5–9, mieszaj zawartość
próbówki do uzyskania jednolitej barwy roztworu, porównaj barwę próbki z pasmami skali barwnej na wzorcu.
Zapisz wyniki w tabeli. To samo zrób z wodą z drugiego słoika. Dane wpisz do tabeli.
ZADANIE 3 :
Określamy zanieczyszczenie powietrza tlenkiem siarki, za pomocą skali porostowej.
W otoczeniu sosny rosną drzewa liściaste. Obserwuj pnie drzew, poszukaj gatunków porostów(wzór – skala porostowa). Wpisz rozpoznane nazwy porostów i stężenie tlenku siarki i strefę skażenia.
Stan powietrza wokół szkoły
Karta wyników
Załacznik nr 1
Stanowisko nr 1 – SOSNA
Data badania ………………………………
Skład zespołu:
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
zadanie 1
pył z gałązki
(taśma klejąca
nr 1)
pył z gałązki
(taśma klejąca
nr 2)
zadanie 2
skala kwasowości
wody – osad z
sosny (próbka 1)
skala kwasowości
wody – osad z
sosny (próbka 2)
zadanie 3
nazwa porostów
stężenie tlenku
siarki (małe,
średnie, duże)
strefa skażenia 0–4
Wnioski:
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
Stan powietrza wokół szkoły
Załacznik nr 2
Karta pracy
Stanowisko nr 2 – ŚWIERK
Pomoce:
taśma klejąca, nożyczki, 2 słoiczki z wodą, waciki kosmetyczne, 2 probówki, odczynnik wskaźnika pH, skala
barwna Ph, wzór – skala porostowa.
ZADANIE 1:
Badamy zapylenie powietrza
Przyklej po dwa kawałki bezbarwnej taśmy klejącej na gałązkę świerka (każdą w innym miejscu drzewa). Następnie ostrożnie odklej taśmę z gałązki i przyklej w okienkach karty wyników. Pod tabelą zapisz wyniki obserwacji
i określ źródło pochodzenia pyłu patrząc na zabarwienie przyklejonej taśmy: barwa czarna–pyły węglowe, pyły
jasne–popioły, brunatna–pyły metali.
ZADANIE 2:
Badamy kwasowość osadzonego brudu na gałązkach świerka.
Zmocz waciki kosmetyczne wodą. Zmyj osad z gałązek świerka (w dwóch różnych miejscach drzewa). Waciki
wypłucz w słoikach z wodą. Zamieszaj wodą, odczekaj kilka minut, dla lepszego rozpuszczenia osadu. Następnie
ze słoika nr 1, wlej wody do połowy pierwszej probówki. Dodaj 3 krople wskaźnika pH 4,5–9, mieszaj zawartość
próbówki do uzyskania jednolitej barwy roztworu, porównaj barwę próbki z pasmami skali barwnej na wzorcu.
Zapisz wyniki w tabeli. To samo zrób z wodą z drugiego słoika. Dane wpisz do tabeli.
ZADANIE 3 :
Określamy zanieczyszczenie powietrza tlenkiem siarki, za pomocą skali porostowej
W otoczeniu świerka rosną drzewa liściaste. Obserwuj pnie drzew, poszukaj gatunków porostów (wzór – skala
porostowa). Wpisz rozpoznane nazwy porostów i stężenie tlenku siarki i strefę skażenia.
Stan powietrza wokół szkoły
Karta wyników
Załacznik nr 2
Stanowisko nr 2 – ŚWIERK
Data badania ………………………………
Skład zespołu:
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
zadanie 1
pył z gałązki
(taśma klejąca
nr 1)
pył z gałązki
(taśma klejąca
nr 2)
zadanie 2
skala kwasowości
wody – osad z
sosny (próbka 1)
skala kwasowości
wody – osad z
sosny (próbka 2)
zadanie 3
nazwa porostów
stężenie tlenku
siarki (małe,
średnie, duże)
strefa skażenia 0–4
Wnioski:
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
Stan powietrza wokół szkoły
Załacznik nr 3
Karta pracy
Stanowisko nr 3 – TUJA
Pomoce:
taśma klejąca, nożyczki, 2 słoiczki z wodą, waciki kosmetyczne, 2 probówki, odczynnik wskaźnika pH, skala
barwna Ph, wzór – skala porostowa.
ZADANIE 1:
Badamy zapylenie powietrza
Przyklej po dwa kawałki bezbarwnej taśmy klejącej na gałązkę tui (każdą w innym miejscu drzewa). Następnie
ostrożnie odklej taśmę z gałązki i przyklej w okienkach karty wyników. Pod tabelą zapisz wyniki obserwacji
i określ źródło pochodzenia pyłu patrząc na zabarwienie przyklejonej taśmy: barwa czarna–pyły węglowe, pyły
jasne–popioły, brunatna–pyły metali.
ZADANIE 2:
Badamy kwasowość osadzonego brudu na gałązkach świerka.
Zmocz waciki kosmetyczne wodą. Zmyj osad z gałązek tui (w dwóch różnych miejscach drzewa). Waciki wypłucz w słoikach z wodą. Zamieszaj wodą, odczekaj kilka minut, dla lepszego rozpuszczenia osadu. Następnie ze
słoika nr 1, wlej wody do połowy pierwszej probówki. Dodaj 3 krople wskaźnika pH 4,5–9, mieszaj zawartość
próbówki do uzyskania jednolitej barwy roztworu, porównaj barwę próbki z pasmami skali barwnej na wzorcu.
Zapisz wyniki w tabeli. To samo zrób z wodą z drugiego słoika. Dane wpisz do tabeli.
ZADANIE 3 :
Określamy zanieczyszczenie powietrza tlenkiem siarki, za pomocą skali porostowej
W otoczeniu tui rosną drzewa liściaste. Obserwuj pnie drzew, poszukaj gatunków porostów (wzór – skala porostowa). Wpisz rozpoznane nazwy porostów i stężenie tlenku siarki i strefę skażenia.
Stan powietrza wokół szkoły
Karta wyników
Załacznik nr 3
Stanowisko nr 3 – TUJA
Data badania ………………………………
Skład zespołu:
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
‒‒ …………………………………………………
zadanie 1
pył z gałązki
(taśma klejąca
nr 1)
pył z gałązki
(taśma klejąca
nr 2)
zadanie 2
skala kwasowości
wody – osad z
sosny (próbka 1)
skala kwasowości
wody – osad z
sosny (próbka 2)
zadanie 3
nazwa porostów
stężenie tlenku
siarki (małe,
średnie, duże)
strefa skażenia 0–4
Wnioski:
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………