Życie i twórczość Stefana Żeromskiego

Transkrypt

Życie i twórczość Stefana Żeromskiego
Proza polskiego modernizmu
Twórczość Stefana Żeromskiego
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Życie i twórczość
Stefana Żeromskiego
(pseudonimy literackie – Maurycy Zych, Józef Katerla)
ur. 14 października 1864 r. we wsi Strawczyn
zm. 20 listopada 1925 r. w Warszawie
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Stefan Żeromski
„Dzienniki” (fragmenty)
Kilka wspomnień z lat mego dzieciństwa
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Stefan Żeromski jako czołowy przedstawiciel
powieści polskiego modernizmu
Mimo wyraźnej preferencji dla liryki (widocznej i w
wypowiedziach programowych, i praktyce pisarskiej epoki),
mimo sukcesów dramatu (okres modernizmu uznać też trzeba za
„złoty wiek” w dziejach polskiego dramatu), rozwijała się wtedy
bujnie także powieść, święcąc duże sukcesy również na arenie
międzynarodowej.
Na czoło wysuwa się niewątpliwie nazwisko Stefana
Żeromskiego.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Pisarz ten, podobnie jak Wyspiański, wypracował sobie miejsce
wśród najwybitniejszych reprezentantów literatury tej epoki nie
tylko walorami artystycznymi swego dorobku, odpowiadającymi
zresztą i tendencjom estetycznym i gustom modernizmu.
Twórczość Żeromskiego była także kontynuacją tradycji
społecznego i ideowego zaangażowania polskiej literatury
w całokształt spraw, którymi żył naród. Wydaje się wręcz, że
umiejętność pogodzenia tych dwóch elementów: artystycznej,
awangardowej wynalazczości z tradycyjnym stosunkiem do
zadań pisarza sprawiła, że zyskał on najwyższy autorytet
w opinii czytelniczej.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Omówienie wybranych
opowiadań, nowel oraz powieści
Stefana Żeromskiego.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Problematyka
„Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego
Geneza i kształt utworu
Sytuacja społeczno – gospodarcza i polityczna
w kraju po odzyskaniu niepodległości
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wydane w 1924 roku „Przedwiośnie” wyrosło z
wieloletniego zaangażowania Żeromskiego w sprawy narodowe i
stało się głosem w dyskusji o kształcie odrodzonej ojczyzny.
W następnym roku w Polsce ukazały się kolejne trzy wydania
powieści, a w Związku Radzieckim sześć różnych przekładów
na język rosyjski. Utwór, interpretowany przez niektórych
krytyków jako poparcie komunizmu i rewolucji, przez innych
jako negacja przewrotu, wywołał ponad sto artykułów i recenzji,
był też przedmiotem długotrwałego sporu. Pomimo ataków
i oskarżeń Stefan Żeromski otrzymał najwyższe państwowe
wyróżnienie – wielką wstęgę orderu Polonia Restituta.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Przedwiośnie” dedykowane jest Konradowi
Czarnockiemu, attache kulturalnemu poselstwa
polskiego w Sztokholmie, który zabiegał o przyznanie
Żeromskiemu literackiej Nagrody Nobla.
Stefan Żeromski prostuje błędne intrpretacje swojego
utworu – oświadczenie – podręcznik „Barwy epok.
Kultura i literatura.” W. Bobińskiego s. 151-152
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Przedwiośnie” to powieść napisana w
nurcie literackich rozrachunków i sporów.
Składa się z trzech części:
 „Szklane domy” (obraz rewolucji rosyjskiej oraz mit o
szklanych domach w Polsce)
 „Nawłoć” (obraz życia polskiego ziemiaństwa oraz
chłopów i komorników)
 „Wiatr od wschodu” (troska pisarza o dalsze losy
kraju)
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
BOHATEROWIE „PRZEDWIOŚNIA”:
 Jadwiga Barykowa
 Seweryn Baryka
 Cezary Grzegorz Baryka
 Szymon Gajowiec
 Hipolit Wielosławski
 ksiądz Anastazy
 Karolina Szrłatowiczówna
 Laura Kościeniecka
 Władysław Barwicki
 Wanda Okszyńska
 Antoni Lulek
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ZAGADNIENIA DO OMÓWIENIA
 O czym jest „Przedwiośnie” Stefana
Żeromskiego?
 Obraz rewolucji w utworze.
 Koncepcje naprawy Polski zawarte w
utworze.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
 Symbolika tytułu powieści
Oto słowa jednego z bohaterów powieści – Szymona
Gajowca, które mogą posłużyć do interpretacji tytułu
powieści:
„To dopiero przedwiośnie nasze. Wychodzimy na przemarznięte
role i oglądamy dalekie zagony. Bierzemy się do własnego pługa,
do radła i motyki, pewnie że nieumiejętnymi rękami. […]
Wierzymy, że doczekamy się jasnej wiosenki naszej…”
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Nazwa „żeromszczyzna”, czyli wypowiedź
Witolda Gombrowicza o twórczości
Stefana Żeromskiego – podręcznik
„Barwy epok. Kultura i literatura”
W. Bobińskiego s. 153 - 154
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Twórczość Stefana Żeromskiego miała i ma
nadal zarówno swoich gorących miłośników, jak
i przeciwników. Powiedz, co w jego utworach nie
podobało się , słynącemu z kontrowersyjnych
poglądów, Witoldowi Gombrowiczowi.
Spróbuj wyjaśnić sens ukutej przez niego nazwy
„żeromszczyzna”.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ZADANIE
Przeczytaj tekst Zdzisława Najdera
i ustosunkuj się do zawartych w nim poglądów.
(„Czy i komu dziś potrzebny jest patriotyzm? […] Czy sens
istnienia, uzasadnienie celów i decyzji znajdujemy w sobie – czy
poza sobą?)
(Witold Bobiński
„Barwy epok. Kultura i literatura.” s. 155)
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dziękuję za uwagę
Aniela Ignaszak
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego