Instrukcja zelowania butów

Instrukcja zelowania butów na skórzanej podeszwie
Pewnego mokrego popołudnia postanowiłem we własnym zakresie podzelować jedną parę butów na skórzanej
podeszwie. Nie znalazłem Internecie (PL) wskazówek, więc zapaleńcom przygotowałem krótką instrukcję. Instrukcja nie
ma na celu pozbawienia pracy szewców, mam nadzieję, Ŝe komuś pomoŜe w hobbystycznym zaopiekowaniu się
własnymi butami (często w okolicy trudno o zadowalającą jakość wykonania tej usługi).
Potrzebne będą:
- papier ścierny
- ołówek
- mniejszy pędzel
- gumy (lub gotowe spody)
- ostry noŜyk
- klej poliuretanowy PU
- zaciski stolarskie
- kawałek deski i drobne deseczki
- stare szmatki
- rozpuszczalnik do kleju (w tym przypadku Aceton)
- szlifierka stacjonarna z kamieniem
- oraz chęci plus minimalne zdolności manualne będą wymagane.
1. JeŜeli podeszwa była zabezpieczana tłuszczem, to rozpuszczalnikiem delikatnie odtłuszczam powierzchnię
spodu buta.
2. Grubym papierem ściernym matujemy spody butów w miejscu, w którym zamierzamy przykleić spody,
oczyszczamy z pyłu zmatowioną powierzchnię (moje buty były noszone ok. 15 razy, więc było łatwiej.
Spody, które chcemy dokleić często są juŜ zmatowione lub posiadają tkaninę, która nie wymaga matowienia).
3. Przykładając buty do posiadanej gumy rysujemy kształt, a następnie wycinamy z naddatkiem formę podeszwy.
MoŜemy skorzystać teŜ z gotowych spodów – zazwyczaj są większe od podeszwy buta. Ja zastosowałem
elastyczną czarną gumę (obcas jest czarny, a krawędzie podeszwy wpadające w czarny) o grubości 2mm, w
moim przekonaniu 3mm są juŜ zbyt grube (wystarczają jednak na dłuŜej), a 1mm są bardzo cienkie i wtedy warto
zastosować gumę o wyŜszej twardości i niskiej ścieralności (przy grubości 1mm nie ucierpi na tym elastyczność
buta). Twarda lub gruba guma dość mocno usztywni zginanie butów, co odbije się na komforcie noszenia … (w
tym zakresie moŜna napisać dobrą pracę magisterską). Obecne na rynku posiadamy wiele róŜnego rodzaju:
kolorów, kształtów, materiałów, wzorów bieŜnika i grubości, które z pewnością zadowolą nawet najbardziej
wymagających.
4. Smarujemy pędzlem cienką warstwą kleju spód buta oraz element, który planujemy dokleić.
5. Czkamy ok. 15 minut do wyschnięcia, po czym ponownie smarujemy nieco mocniej spody buta oraz wycięty
element.
6. Tutaj mamy 2 szkoły (zaleŜy od kleju). Ja czekam ok. 1min i składam posmarowane powierzchnie razem.
JeŜeli zastosujemy Butapren to lepiej będzie poczekać trochę dłuŜej (ja nie jestem zwolennikiem tego kleju).
7. Wkładam prawidła i montuję dość mocno w ściskach stolarskich (jak na foto), szewc ma pewnie do tego
odpowiednią prasę.
Pod i na buty wkładam miękkie szmatki (pod – aby krawędzie klejonego materiału dobrze przylegały do
podeszwy, na – aby nie uszkodzić zewnętrznej części butów zaciskami).
8. Pozostawiam w zaciskach na 20 minut (w międzyczasie robię kolejny but), klej będzie miał pełną wytrzymałość
po 24 godzinach.
9. Naddatek doklejonego spodu obcinam ostrym noŜykiem przy krawędzi podeszwy, nierówności poprawiam
szlifierką.
10. Przy pomocy szlifierki stacjonarnej lub noŜyka fazuję krawędź doklejonej gumy (doklejona podeszwa jest mniej
widoczna z zewnątrz).
11. Nigdy nie wbijam gwoździ w celu dodatkowego umocowania doklejanej podeszwy do buta (gwoździe mogą
powodować przedostawanie się wody do środka skórzanej podeszwy).
12. Na koniec dobrze zabezpieczam tłuszczem zadrapane krawędzie boczne podeszwy (zabezpiecza przed
wnikaniem wody).
13. Po wyschnięciu poprawiam pastą lub czernidłem w odpowiednim kolorze i poleruję krawędzie podeszwy
szczotką.
14. Buty ubieram najszybciej po 3 dniach, aŜ odparują rozpuszczalniki z kleju.
15. Koszt, określony na podstawie ilości zuŜytych materiałów (guma, klej, rozpuszczalnik) oceniam na ok.
15 PLN/parę butów. Nie liczę narzędzi, poniewaŜ te posiadam oraz własnego czasu bo to przecieŜ
hobby/przyjemność.
Całość wykonałem we własnym zakresie, dla siebie (aby finalny, optyczny wynik był dla mnie zadowalający). Nie
posiadam znajomości techniki szewskiej (jeśli jest tu szewc to moŜe „pastwić” się nade mną).
Ortodoksyjni zwolennicy dobrych butów mogą być przeciwni ich zelowaniu, ale dobrze mieć kilka takich par na gorszą
pogodę (jeŜeli nie mamy w szafie dobrych butów na gumowej podeszwie). Zabieg podklejenia podeszwy znacznie
przedłuŜa teŜ jej Ŝywotność (wymiana w PL jest problematyczna, a za granicą kosztowna). JeŜeli naklejona podeszwa
gumowa zostanie wytarta lub znudzi się, to moŜemy ją usunąć, przywracając poprzedni stan podeszwy. Dla przeciwników
gumy/tworzywa proponuję zastosować podklejenie skórzanego spodu przy zbliŜonej metodyce (mam w planie to
przetestować, koszt szacuję ok. 30 PLN, spody skórzane są kilkakrotnie droŜsze od gumowych).
Korzystającym ze wskazówek Ŝyczę powodzenia i pozdrawiam
FLORS