W książce przedstawiono fragmenty najważniejszych

W książce przedstawiono fragmenty najważniejszych podręczników taktycznych Państwa
podziemnego. Na kanwie wydarzeń podczas Powstania Warszawskiego zaprezentowana została
taktyka oddziałów powstańczych.
Problematyce pracy podporządkowana została jej struktura, którą stanowi pięć rozdziałów, kolejno
omawiających: plan powstania, analizę taktyczną terenu Warszawy, plan opanowania miasta,
działanie w Godzinie „W” oraz praktyczne doświadczenia uzyskane w walkach powstańczych.
Zasadność omówienia po raz kolejny ujętego już w licznych pracach Powstania wydaje się autorowi
zasadna, ponieważ w dotychczasowych publikacjach nie postrzegano Powstania Warszawskiego jako
efektu wypracowanej w konspiracji doktryny działań w mieście. Nie ujęto również kompleksowo
polskich doświadczeń z walk warszawskich, wśród których za szczególnie wartościowe należy uznać
polskie doświadczenia z zakresu prowadzenia walk obronnych. W istniejących pracach omijano także
konsekwentnie analizę obszaru Warszawy jako potencjalnego pola walki, ograniczając się zazwyczaj
do ogólnej oceny bez głębszego wniknięcia w strukturę miasta. A tylko tego typu studium może
stanowić jedyne wyjaśnienie sukcesów lub porażki żołnierzy AK.
Podręcznik przeznaczony jest dla wszystkich osób zainteresowanych historią Armii Krajowej,
Powstania Warszawskiego, a także działaniami taktycznymi w terenie zurbanizowanym.
Paweł Makowiec
doktor nauk humanistycznych, autor dysertacji doktorskiej Polska szkoła walki w mieście 1941–1944.
Doktryna bitwy miejskiej w planach powstańczych, szkoleniu i działaniach Okręgu Warszawa Armii
Krajowej.
Autor szeregu publikacji naukowych i popularnonaukowych dotyczących walki w terenie
zurbanizowanym i działaniach specjalnych oddziałów Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej.
Członek Ruchu na Rzecz Obrony Terytorialnej ObronaNarodowa.pl, instruktor Projektu
Szkoleniowego Grupy Szybkiego Reagowania – GSR.
płk Piotr Gąstał, b. dowódca JW GROM:
Wiele współczesnych, a prawdopodobnie większość przyszłych konfliktów zbrojnych będzie przebiegać
w aglomeracjach miejskich. Dlatego walka w pomieszczeniach oraz w terenie zurbanizowanym to
najważniejsze, a jednocześnie najtrudniejsze elementy szkolenia taktycznego, jakie jest prowadzone w
JW GROM. W szkoleniu tym żołnierze GROM wykorzystują również doświadczenia i wiedzę jaką
zaczerpnęli od Cichociemnych, którzy wzięli udział w Powstaniu Warszawskim.
Pozycja, którą bierzesz czytelniku do ręki, to długo oczekiwany przez nas żołnierzy podręcznik polskich
doświadczeń w prowadzeniu działań taktycznych w terenie zurbanizowanym, zdobytych w wyniku
walk powstańczych. Doświadczeń tym cenniejszych, bo spisanych krwią i zagładą miasta.
płk (r) prof. ASzWoj dr hab. Józef Marczak:
To bezcenne dziedzictwo Powstania Warszawskiego obejmuje wszechstronną charakterystykę
właściwości organizacji i prowadzenia walki w mieście ze szczególnym uwzględnieniem sposobów
natarcia (szturmów) i obrony przed wrogiem dysponującym lotnictwem, artylerią i czołgami. Te
doświadczenia Powstania mogą i powinny być wykorzystywane w przygotowaniach obronnych
współczesnej Polski, bowiem obrona miast i miejscowości oraz walka w terenie zurbanizowanym, tak
jak w przeszłości, będzie decydować o skuteczności odstraszania i obrony.
prof. dr hab. Ryszard Jakubczak:
Warto upowszechniać tak istotną analizę Powstania, jaki dokonuje autor, gdyż może ona przyczynić
się do pogłębionych analiz sygnalizowanych problemów, które dla organizowania obrony miast
(regionów zurbanizowanych) są niezwykle ważne. Publikacja może stanowić istotną wartość twórczą
w procesie dydaktycznym wyższych uczelni zajmujących się bezpieczeństwem narodowym oraz być
pomocna dla procesów planowania obronnego w niektórych instytucjach państwowych RP.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1. Plan walki
1.1. Walka w mieście w planach powstańczych ZWZ-AK 1939–1944
Rozdział 2. Środowisko walki
2.1. Struktura urbanistyczna miasta
2.2. Układ komunikacyjny
2.2.a. Arterie drogowe
2.2.b. Arterie kolejowe
2.2.c. Struktura sieci ulicznej
2.2.d. Sieć kanalizacyjna
2.3. Ocena obszaru miasta do prowadzenia walki
2.3.a. Wpływ struktury przestrzennej
2.3.b. Wpływ zabudowy na prowadzenie walki
2.3.c. Struktura sieci ulicznej
Rozdział 3. Koncepcja walki
3.1. Planowanie i organizacja działań na szczeblu taktycznym (uwagi ogólne)
3.1.a. Ocena sytuacji taktycznej (położenia, sił, środków i możliwości działania nieprzyjaciela
i pododdziałów własnych)
3.1.b. Plan działania
3.1.c. Przygotowanie pododdziałów i środków walki
3.2. Koncepcja walki o Warszawę
3.2.a. Zadania szczegółowe
3.2.a.1. Izolacja pośrednia rejonu miasta
3.2.a.2. Izolacja pośrednia ognisk walki w mieście
3.2.b. Opanowanie punktów kluczowych w mieście
3.2.b.1. Ośrodki dowodzenia
3.2.b.2. Obiekty administracyjne i i policji
3.2.b.3. Oddziały nieprzyjaciela na kwaterach i postojach
3.3. Ocena planu opanowania Warszawy 1 sierpnia 1944 r.
Rozdział 4. Godzina „W” jako próba realizacji koncepcji opanowania Warszawy w
działaniach powstańczych AK
4.1. Próba realizacji planu opanowania miasta w dniach 1-4 sierpnia 1944 r.
4.1.a. Izolacja pośrednia miasta
4.1.a.1. Obszar Warszawski
4.1.a.2. Obwód VII „obroża”
4.1.b. Izolacja pośrednia ognisk walki w mieście
4.1.b.1. Arterie komunikacyjne
4.1.b.2. Mosty
4.1.b.3. Węzły łączności
4.1.c. Opanowanie obiektów kluczowych w mieście
4.1.c.1. Ośrodki dowodzenia
4.1.c.2. Siedziby władz administracyjnych i policji
4.1.c.3. Obiekty koszarowe
4.2. Ocena wykonania założeń planu powstania w dniach 1–2 sierpnia 1944 r.
Rozdział 5. Doświadczenia taktyczne walk Powstania Warszawskiego
5.1. Działania ofensywne
5.1.a. Zdobywanie budynków
5.1.a.1. Izolacja taktyczna budynku
5.1.a.2. Obezwładnienie obrony budynku
5.1.a.3. Wejście do budynku
5.1.a.4. Walka wewnątrz budynku
5.2. Działania defensywne – prowadzenie obrony w terenie zabudowanym
5.2.a. Powstańcze stanowiska ogniowe
5.2.a.1. Stałe stanowiska ogniowe
5.2.b. Barykady
5.2.b.1. Konstrukcja barykad
5.2.c. Rowy przeciwczołgowe
5.2.d. Obrona barykady
5.2.e. Obrona budynku
5.2.e.1. Komunikacja w budynku
5.2.e.2. Rozmieszczenie stanowisk ogniowych i środków ogniowych
5.2.e.3. Obsada stanowisk
5.2.e.4. Prowadzenie obrony
5.2.f. Obrona odcinka
5.2.f.1. Linia obrony I. batalionu Zgrupowania „Chrobry II”
5.2.f.2. Linia obrony pododcinka „Róg” Zgrupowania „Tunguz”
5.2.g. Zasadzka w obronie
5.3. Obrona przeciwpancerna
5.3.a. Walka wręcz z bronią pancerną
5.3.a.1. Środki walki
5.3.a.2. Taktyka zwalczania pojazdów butelkami zapalającymi
5.3.a.3. Miotacze ognia
5.3.a.4. Granaty ręczne
5.3.b. Walka na dystansie z bronią pancerną
5.3.c. Pasywna obrona przeciwpancerna (przeszkody)
5.3.d. Inne sposoby zwalczania pojazdów
5.4. Działania strzelców wyborowych
5.5. Wykorzystanie taktyczne sieci kanalizacyjnej
5.5.a. Ewakuacja Starówki i Mokotowa
5.5.b. Działania taktyczne z wykorzystaniem kanałów
5.5.c. Kanały w działaniach niemieckich
Zakończenie
Bibliografia
Wykaz rysunków i tabel