docKarkonosze - Horydoly.cz
download 
Reklamacja Transkrypt
Karkonosze - Horydoly.cz
zdarmABEZPŁATNE Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2008/2009 Sezon na Karkonosze Dobre rady i ciekawostki nie tylko dla turystów Zima wokół nas, kochani ludzie blisko nas, przyjemne wrażenia, dobre samopoczucie • Karkonosze – kolebka sportowców •„Synowie gór“ we wspomnieniach • Na narty z radością • Pogoda w górach • Śnieżka z lotu ptaka • Pomysły na wiosnę i lato • Otwieramy góry dla niepełnosprawnych Projekt współfinansowany z budżetu Kraju Královéhradeckiego Strona 2 Przedstawmy się... W 2000 roku powstała regionalna organizacja turystyczna Związek Miast i Gmin Karkonosze (Krkonoše – svazek měst a obcí) stowarzyszająca 40 członków – miasta i wsie leżące na terenie o powierzchni ponad 80 000 hektarów w obrębie Kraju Kralovehradeckiego oraz Libereckiego („kraj” to czeski odpowiednik województwa). Na terenie tym na stałe żyje ponad 60 000 mieszkańców. Jednym z ważniejszych celów Związku Karkonosze jest wprowadzanie w życie projektów wspierających rozwój turystyki w całym regionie oraz zapewnienie finansowania tych projektów. Grupę roboczą Związku Karkonosze stanowią władze stowarzyszonych miast i gmin a także pracownicy wewnętrzni oraz zewnętrzni. Wspólnie prowadzą oni, tworzą, koordynują i dbają o projekty dotyczące całych Karkonoszy, o promocję i rozwój turystyki w regionie. Przeznaczony na te działania budżet wzrósł z początkowych 100 tysięcy koron do około 8 milionów koron rocznie. Trzy czwarte budżetu stanowią granty i dotacje. Związek Karkonosze jest w stanie do każdej korony pozyskanej ze składek swych członków pozyskać – za pośrednictwem grantów krajskich oraz funduszy Unii Europejskiej – kolejne trzy korony. Składki członkowskie stanowią ? budżetu. Wśród realizowanych projektów można wymienić: Karkonosze – raj narciarstwa biegowego To kilkaset kilometrów profesjonalnie przygotowanych tras do narciarstwa biegowego. Trasą osiową jest prowadząca grzbietami Karkonoszy tzw. Magistrala Karkonoska (Krkonošská magistrála) o długości ponad 70 kilometrów. Karkonosze z siodełka roweru Celem projektu jest poprawa warunków do uprawiania turystyki rowerowej na terenach górskich i – przede wszystkim – podgórskich. W ostatnich latach na terenie przedgórza zostało – dzięki staraniom Związku – wytyczonych oraz wyposażonych w elementy tzw. małej architektury (mapy, ławki itp.) 200 kilometrów nowych tras rowerowych. Karkonoskie cyklobusy Komunikacja publiczna pokrywa góry siecią linii autobusowych z połączeniami do poszczególnych dolin oraz przedgórza. Umożliwia też transport rowerów. W znaczny sposób usprawnia przemieszczanie się po regionie, ułatwia życie nie tylko turystom (pieszym i rowerowym), ale także stałym mieszkańcom regionu. Karkonoskie zimobusy W celu poprawy sytuacji komunikacyjnej powstały zimobusy, z których korzystają zarówno mieszkańcy jak i turyści. Karkonoskie zimobusy – zimowe autobusy turystyczne – umożliwiają narciarzom przejechanie na nartach przez karkonoskie grzbiety a następnie powrót do punktu wyjścia autobusem. Działalność wydawnicza – materiały promocyjne Drukowane materiały promocyjne posiadają jednolitą szatę graficzną oraz wspólne logo regionu. Można je otrzymać za darmo w karkonoskich ośrodkach informacji oraz na targach turystycznych. Infocentrum dla wszystkich Regionalne Centrum Informacji Turystycznych Karkonosze z siedzibą w Vrchlabí. Związek Miast i Gmin Karkonosze jest gwarantem udzielanych przez ośrodek informacji z całych gór, również z polskiej strony. System rezerwacji i informacji Niedawno wprowadzony został system rezerwacji on-line o nazwie Deskline, przez który można zarezerwować np. noclegi. Serwer internetowy www.krkonose.eu Regionalny system informacji zawiera tysiące danych i informacji w języku czeskim, niemieckim, angielskim oraz polskim, z mapami i fotografiami. Koordynacja ośrodków informacji Dla ośrodków informacji, stanowiących niezbędną podstawę rozwoju turystyki, Związek Karkonosze jest ważną platformą współpracy i koordynacji wspólnych działań. Prezentacja na targach i wystawach Związek regularnie uczestniczy w większych i mniejszych targach turystycznych w Czechach i za granicą. Karkonosze bez granic Projekt ten realizowany jest wspólnie z polskim partnerem – Związkiem Gmin Karkonoskich. Celem jest wspólne forsowanie oraz promocja projektów korzystnych dla obu stron na rynku turystycznym w obu krajach oraz na terenie całej Europy. AUTOREFLEKSJA, czyli: o nas W minionym roku Miluše Rohlenová z Wydziału Ekonomii Czeskiego Uniwersytetu Rolniczego ČZU z Pragi, studiująca na kierunku Polityka gospodarcza, zainicjowała zawierającą szereg pytań ankietę, której celem było zbadanie poglądów wśród przedstawicieli gmin i miast członkowskich Związku Karkonosze. Pozyskane informacje są przydatne nie tylko dla uczestników ankiety. Są one podstawą do autorefleksji oraz ważną informacją zwrotną na temat wszystkich starań Związku. Ankieta powróciła do jej autorów w 62,5 %. W badaniach uczestniczyi przedstawiciele wszystkich 40 członków Związku Karkonosze. Wypełnioną ankietę oddało 25 gmin, w tym 14 z terenu Kraju Kralovehradeckiego oraz 11 z Kraju Libereckiego. Pierwsza część kwestionariusza dotyczyła współpracy gmin członkowskich z kierownictwem Związku Miast i Gmin Karkonosze oraz problemów z nią związanych. Na pytanie: Które problemy związane z działaniami Związku uważają Państwo za najważniejsze? 80 % gmin odpowiedziało, że największym problemem jest przede wszystkim niewystarczająca ilość środków finansowych na realizację projektów. Nienajlepszą współpracę między poszczególnymi członkami Związku a przedstawicielami organów odpowiednich za rozwój regionalny jako problem określiło 56 % respondentów. Jak oceniają Państwo współpracę z kierownictwem Związku? Współpracę członkowie Związku oceniają bardzo dobrze: 44 % gmin na piątkę, 40 % na czwórkę, 16 % na trójkę. Jakich usług i informacji brakuje Państwu ze strony Związku? 75 % respondentów brakuje pomocy przy pozyskiwaniu środków finansowych z funduszy UE. Przy jakich projektach współpracowali Państwo ze Związkiem? Projekty, przy których gminy najbardziej współpracowały, związane są ze wspieraniem narciarstwa i turystyki rowerowej w Karkonoszach. Który z projektów najbardziej przyczynił się do poprawy jakości usług turystycznych w Karkonoszach? Karkonosze – raj narciarstwa biegowego oraz Karkonoskie cyklobusy. Co Związek powinien poprawić przy realizowaniu projektów? 44 % gmin uważa, że powinien bardziej motywować poszczególnych partnerów. Dwie gminy nie widzą żadnych niedostatków. W kolejnym bloku tematycznym na pytanie: Jakie są najważniejsze plusy i minusy wydawanych przez Związek materiałów promocyjnych? o plusach materiałów pisało 12 gmin, a 7 skupiło się na minusach. Jan Sobotka, przewodniczący Związku Karkonosze, w związku z wynikami ankiety powiedział: „Cieszy mnie wyraźnie przeważająca liczba pozytywnych reakcji na pytania. Cieszę się również, że przedstawiciele naszych miast i gmin członkowskich w niezależnej i anonimowej ankiecie oceniają działalność wspólnej organizacji tak pozytywnie. Z drugiej strony dobrze znać także niedostatki i oczekiwania. Jeżeli chcemy poprawić jakość życia w naszym regionie, nie możemy unikać także tych nieprzyjemnych faktów.“ Regionalne Centrum Informacji Turystycznych Karkonosze w Vrchlabí Karkonosze do niedawna jeszcze nie miały regionalnego centrum informacji turystycznych. Komplikowało to koordynację sieci lokalnych ośrodków informacji turystycznej i nie pozwalało na kompleksowe wykorzystanie potencjału Karkonoszy. Nowością 2008 roku było otwarcie Regionalnego centrum informacji turystycznych (RCIT) Karkonosze z siedzibą w Vrchlabí, na parterze Urzędu Miejskiego w rynku (stary ratusz). Związek Miast i Gmin Karkonosze, jako regionalna organizacja turystyczna, jest gwarantem udzielanych informacji dotyczących całych gór, również strony polskiej. W zimie oczekujemy 30000 turystów Pracownicy Związku Miast i Gmin Karkonosze przywitali pod koniec lata piętnastotysięcznego gościa Regionalnego Centrum Informacji Karkonosze. Z codziennych statystyk RTIC wynika, że podczas wakacji letnich biuro informacyjne, mieszczące się na głównej ulicy miasta, odwiedziło 45% turystów czeskojęzycznych i 55% klientów zagranicznych. Piętnastotysięczna turystka, pani Heise Dagmar z niemieckiej Jeny, która w Karkonosze przyjechała wraz z mężem Uwe, otrzymała drobne podarunki oraz materiały promocyjne. Pani Heise była bardzo przyjemnie zaskoczona, a drobne upominki sprawiły jej ogromną i niekłamaną radość. Podczas zbliżającej się zimy oczekujemy 30000. gościa. Jan Sobotka, burmistrz Vrchlabí i przewodniczący Związku Miast i Gmin Karkonosze, powiedział: „Nowy ośrodek przyniósł zasadniczą zmianę w działalności byłego centrum informacji w Vrchlabí. Komisja turystyki pomysł poparła i towarzyszyła mu aż do podjęcia decyzji przez radę. Miasto zdecydowało, że od wiosny będzie to miejska instytucja budżetowa o kierunku regionalnym. Nie jest to przedsiębiorstwo zarobkowe ani sklep; chodzi o usługę publiczną przeznaczoną dla wszystkich, którzy tu przyjdą. Ważne jest, żeby regionalne centrum informacji udzielało usług najwyższej jakości i istniało z korzyścią dla wszystkich.“ MichalVávra, dyrektor Związku Karkonosze, uzupełnił: „Miasto Vrchlabí chce stać się bramą Karkonoszy, dlatego jego centrum informacji musi mieć znaczenie regionalne. Związek Karkonosze, skupiający ponad czterdzieści miast i wsi członkowskich, ma pod tym względem do czego nawiązywać. Wiele lat pracujemy nad wzajemną współpracą karkonoskich ośrodków informacyjnych, których jest ponad dwadzieścia. Ważny jest jednak kontakt z turystą, z gościem. Jeżeli projekty tworzymy tylko pośrednicząc, www.krkonose.eu trudno osiągnąć informację zwrotną. Pod tym względem wiele sobie obiecujemy od centrum informacji. Jego zasada to objęcie całego obszaru Karkonoszy – wraz ze stroną polską. Dzisiaj turysta na globalnym, ogólnoeuropejskim rynku nie rozróżnia kwestii lokalnych, ale patrzy na turystyczny region jako całość. Wierzę w to, że centrum informacji także dołoży do tego swoich pięć groszy.“ Spośród dotychczasowych, wykraczających poza granice regionu, działań RTIC wspomnieć należy wycieczkę szkoleniową członków Asocjacji Centrów Informacji RCz po Karkonoszach, seminarium na temat tworzenia materiałów promocyjnych przeznaczone dla pracowników sfery publicznej oraz przedsiębiorców, a także wycieczkę szkoleniową w polskie Karkonosze przeznaczoną dla pracowników miejscowych ośrodków informacji. Klára Kroupová, dyrektorka RTIC Karkonosze, powiedziała: „Regionalne Centrum Informacji jest instytucją dbającą o przepływ informacji z całych Karkonoszy. Służy mieszkańcom i gościom odwiedzającym nasz region, jego celem jest wspieranie rozwoju turystyki w najwyższych górach Republiki Czeskiej.“ Budynek Regionalnego Centrum Informacji Turystycznych w Vrchlabí Strona 3 „Trwałą wzajemną współpracę uważam za siłę napędową regionu“, mówi Jan Sobotka, przewodniczący Związku Miast i Gmin Karkonosze Karkonosze – Związek Miast i Gmin (Krkonoše – svazek měst a obcí) udowadnia poprzez swoją działalność, że wspólna praca ma dla mieszkańców oraz gości odwiedzających nasz region ogromne znaczenie. Na czym, według pana, polega siła tych starań – spytaliśmy przewodniczącego Związku, burmistrza miasta Vrchlabi, pana Jana Sobotkę. „Liczba członków Związku stopniowo wzrasta. Związek staje się siłą samorządów reprezentujących Karkonosze oraz ich przedgórze (Podkrkonoší). Umacnia swoją pozycję. Kiedy jego członkowie wspólnie zajmują jakieś stanowisko, na przykład w stosunku do władz krajskich Kraju Kralovehradeckiego i Libereckiego (kraj to czeski odpowiednik województwa – przyp. tłum.) albo w stosunku do władz państwowych, instytucje te nie mogą go pominąć czy zignorować, muszą zareagować. W tym tkwi nasza siła.“ Jak udaje się utrzymać tę siłę? „Poszczególni burmistrzowie oraz wójtowie są komunikatywni, są w stanie dyskutować, wymieniać poglądy. Dzięki dyskusjom idziemy dalej. Ktoś poddaje jakąś myśl, inny ją rozwija. Z naszych rozmów wyciągamy pozytywne wnioski, korzystne dla wszystkich lub przynajmniej dla dużej większości gmin członkowskich. Ich przedstawiciele nie starają się sobie nawzajem czegoś udowodnić, nie starają się realizować swoich własnych ambicji. Dbamy o dobre stosunki, nie wspieramy walki, współzawodnictwa. Każdy może wyrazić swoje zdanie, ale decyduje większość. Podstawę stanowi współpraca z innymi związkami gmin. Wspólnie rozmawiamy, koordynujemy nasze inicjatywy i działania, ale nie wchodzimy sobie w drogę. „Duży” Związek zajmuje się projektami dotyczącymi całych Karkonoszy, zaś mniejsze związki zajmują się projektami o znaczeniu lokalnym. W Zarządzie Związku zasiadają przedstawiciele wszystkich tutejszych mikroregionów. Wspólnie dbamy o rozwój całego obszaru.“ Jakie konkretne korzyści z pracy Związku mają mieszkańcy regionu? „Początkowo Związek Karkonosze był organizacją koncentrującą się przede wszystkim na rozwoju turystyki. W praktyce okazało się jednak, że miasta oraz gminy potrzebują tej organizacji do swojego rodzaju obrony. Jego rolą jest stanowienie siły politycznej będącej w stanie wpłynąć na władze krajskie oraz państwowe. Związek ma możliwości w zakresie pozyskiwania środków na wspólną promocję, na utrzymanie projektów korzystnych dla ogółu. Najwięcej pieniędzy wpływa obecnie z budżetów Kraju Kralovehradeckiego oraz Libereckiego, w następnej kolejności jest Unia Europejska, ważne są składki członkowskie, niewielka ilość środków pochodzi z budżetu państwa. Związek wspierają też w znaczącym stopniu przedsiębiorcy branży turystycznej. Organizacja odnosi wiele widocznych sukcesów, o których nie można zapominać.“ Proszę opowiedzieć o kilku bardziej konkretnie? „Obecnie bardzo poważnie podchodzi się do karkonoskiego przemysłu turystycznego. Na atrakcyjnych pod względem turystycznym obszarach mamy wysokiej jakości infrastrukturę. Pracujemy nad systematycznym i lepszym promowaniem obszaru. Korzyść z prac Związku odnoszą także ci mieszkańcy stowarzyszonych gmin, których turystyka niezbyt interesuje. Na przykład ścieżka rowerowa między miastem Vrchlabí a Lánovem ma ogromne znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa komunikacyjnego. Integracja transportu oraz poprawa jakości komunikacji publicznej w całym regionie jest ważnym tematem, w którym Związek odgrywa jedną z istotniejszych ról.“ Jak i kiedy wykorzystywane są wpływy, o których Pan wspominał? „Reprezentujemy stosunkowo duży i ważny obszar. Jesteśmy aktywną siłą napędową. Nie zabrania nam się wyrażania poglądów. Mamy możliwość uczestniczenia w konsultacjach w miejscach, gdzie zmieniane są lub powstają nowe dokumenty strategiczne. Na przykład, kiedy powstawały systemy finansowania turystyki, każdy kraj sprawę tę widział inaczej. Na naszym konkretnym przykładzie pokazaliśmy, jak mniej więcej powinno to wyglądać i jak działać. Jesteśmy konsultantami przygotowywanych materiałów strategicznych, członkami różnych grup przygotowawczych. Chodzi tylko o to, do jakiego stopnia uda nam się przekonać kraje oraz państwo, co do tego, która droga prowadzi w odpowiednim kierunku.“ Które z tych materiałów dotyczą konkretnie Karkonoszy? Członkowie Rady Związku – od lewej: Miroslav Vlasák – burmistrz Žacléřa, Jan Sobotka – burmistrz Vrchlabí, prezes Związku Karkonosze, Jiří Vancl – burmistrz Lánova, Zdeněk Kraus – burmistrz Černego Dolu, Václav Nosek – burmistrz Jablonca nad Jizerou, Karel Klíma – burmistrz Hostinnégo, Přemek Vodseďálek – zastępca burmistrza Harrachova, Václav Němec – burmistrz Janskich Lázni, Lenka Cincibusová – burmistrz Košťálova, Jana Čechová – zastępca burmistrza Jilemnice. Foto: Kamila Antošová. Foto: Kamila Antošová „W dużej mierze na podstawie wspólnych konsultacji powstał na przykład „Program rozwoju turystyki Kraju Kralovehradeckiego“ i „Program rozwoju turystyki Kraju Libereckiego“. Swoje uwagi wyraziliśmy także przy omawianiu „Koncepcji polityki państwowej w dziedzinie turystyki w Republice Czeskiej“. Kolejnym dokumentem, w którego powstawaniu braliśmy czynny udział, jest „Polityka rozwoju terytorialnego“, będąca podstawowym dla całych Czech dokumentem dotyczącym planowania przestrzennego. W tak podstawowym materiale strategicznym nie było, o dziwo, nawet wzmianki na temat Karkonoszy, które – według premiera – nie mają podobno żadnych Deskline – ogólnokarkonoski system zakwaterowania on-line Związek Miast i Gmin Karkonosze na stronach internetowych: www.holidayinfo.cz, www.feratel.com, a w przyszłości także na www.krkonose.eu, przedstawia i proponuje gestorom bazy noclegowej darmową prezentację za pośrednictwem międzynarodowego systemu rezerwa cyjno-informacyjnego Deskline. Deskline jest kolejną możliwością wspomagania sprzedaży ośrodków pracował sam, osobno. W kolejnym etapie dojdzie do wolnych miejsc noclegowych. Ośrodkami kontaktowymi połączenia danych ze strony Regionalnego Centrum Informacji użytkowników systemu rezerwacji noclegów on-line Karkonosze, a w ostatnim do wzajemnego połączenia Deskline, które w minionym okresie uzyskały danych ze strony wszystkim partnerów. W systemie – dzięki własnej inicjatywie – wyłączność ujęta jest nie tylko baza noclegowa, ale także na działalność na terenie Karkonoszy, propozycje wycieczek, imprezy, oferty sportów są: centrum informacji IC Kořenov, ekstremalnych i inne propozycje działań w deskline centrum informacji INFO Janské Lázně, Karkonoszach. centrum informacji IC ROKY Rokytnice Skorzystaj więc z okazji i jak najszybciej nad Jizerou, centrum informacji nieodpłatnie włącz swój obiekt (hotel, IC FLORA Benecko, Regionalne pensjonat, kwatery prywatne itd.) do Centrum Informacji Karkonosze. ogólnokarkonoskiego systemu rezerwacy Głównym partnerem systemu jest jno-informacyjnego. SITOUR ČR oraz Związek Miast i Gmin Karkonosze. Projekt wprowadzenia ogólnokarkonoskiego systemu rezerwacji on-line podzielony jest na kilka etapów. W pierwszych latach każdy ze wspomnianych Klientom z kraju i zagranicy przedstawiamy Karkonosze kompleksowo poważniejszych problemów wartych uwagi ze strony Pragi. Z pierwotną formą dokumentu nie mogliśmy się zgodzić, pomimo tego, że biznes ma się u nas całkiem dobrze, jest tu też nawet jakaś tam produkcja przemysłowa. Do problemów Więcej informacji uzyskać można w Regionalnym Centrum Informacji Karkonosze, telefon: +420 499 405 744, albo pisemnie pod adresem [email protected] www.krkonose.eu zaliczam to, że w Karkonosze nie prowadzi żadna porządna droga. Góry leżą na terenie dwóch jednostek administracyjnych (krajów), na terenie parku narodowego, na peryferiach Czech. Mamy swoje problemy i potrzebujemy je rozwiązywać. Z pomocą urzędów krajskich przeforsowaliśmy to, że Karkonosze zostały w dokumentach państwowych określone jako obszar specyficzny.“ Co konkretnie osiągnięto w czasie istnienia Związku? „Największym sukcesem jest przekonanie, że nasze wspólne starania mają rzeczywiście sens, że płyną z nich korzyści. Korzystne dla ogółu projekty, promocja na targach turystycznych, dbanie o utrzymanie i oznakowanie narciarskich tras biegowych oraz szlaków rowerowych, zintegrowanie komunikacji publicznej, cyklobusy, zimobusy, gazeta turystyczna itd. Projekty z początku niepewne i niesprawdzone okazały się dobre, potrzebne, wręcz konieczne. Wraz z nimi przybyło zadań, ale też powstały stałe wartości. Dzięki Związkowi udało się przezwyciężyć niefortunny podział Karkonoszy między dwie jednostki administracyjne, tzn. Kraj Liberecki i Kralovehradecki. Związek nie ingeruje w kwestie samorządowe poszczególnych rad miejskich czy gminnych, przestrzega niezależności każdej gminy, każdego miasta.“ Co się dotychczas nie udało? „Nienajlepiej udaje się ustabilizowanie organizacji pod względem przychodów, zapewnienie oraz opłacenie odpowiedniej liczby wyspecjalizowanych pracowników. Związek powinien posiadać więcej środków finansowych, m.in. na kwestie inwestycyjne. Ciągle jest też, niestety, problem z osiągnięciem konsensusu między Związkiem a zarządem czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego KRNAP, który często bezsensownie przeszkadza w rozwoju infrastruktury i turystyki. Innymi słowy problem polega na tym, że na razie szukamy wspólnych reguł gry między Związkiem a KRNAP. Zgodnie z przepisami prawa zarząd KRNAP musi chronić Park, ale już nie musi doradzać, jak sobie poradzić. Miasta, gminy i przedsiębiorcy wiedzą, czego chcą, a czego nie chcą. KRNAP może w świetle prawa wstrzymać praktycznie wszystko. Nie ma więc pewności, że uzgodnione kwestie będą zrealizowane. A w takim przypadku na miejscu byłyby strategiczne rokowania w imieniu całości, nie poszczególnych podmiotów. I to jest ta siła współpracy. Wracamy do początku naszej rozmowy. Kiedy nie ma porozumienia, siła jest zerowa.“ Co jest celem i priorytetem starań Związku mających działać na korzyść obszaru? „Utrzymanie zainteresowania członków, potwierdzanie tego, że członkostwo w Związku jest interesujące, korzystne dla miast i gmin oraz każdej jednostki, sensowne. Że wzajemna trwała współpraca jest siłą napędową regionu.“ Wsparcie wspólnych działań Wspieranie imprez i dzałań społecznych w naszym regionie jest projektem długotrwałym. Powody wyjaśnił nam dyrektor Związku Karkonosze Michal Vávra: „Jesteśmy tu przede wszystkim dla tutejszych mieszkańców. Turyści to dla nas źródło utrzymania, ale rzeczywista siła regionu tkwi we wzajemnej wspólnocie, która przejawia się między innymi w organizowaniu przez entuzjastów szeregu imprez. Spotkania ziomków, konkursy strażackie, mecze piłkarskie dla dzieci i weteranów z programem towarzyszącym, odpusty, jarmarki, imprezy muzyczne oraz szereg innych okazji, podczas których mieszkańcy przedgórza wspólnie spotykają się i bawią. Można się spotkać, dowiedzieć, co słychać nowego, po przyjacielsku się zabawić i utrzymywać dobrosąsiedzkie stosunki.“ Pomysłem Związku Karkonosze – realizowanym we współpracy z zakładem ubezpieczeń UNIQA – jest jednorazowe wspieranie organizatorów wspomnianych oraz podobnych imprez kwotą od 5 do 10 tysięcy koron. W tym celu Walne Zgromadzenie Związku powierzyło Zarządowi Związku określenie kryteriów oraz zasad mających pomóc w podjęciu decyzji o udzieleniu wsparcia. Przedstawiciele poszczególnych miast i gmin będą mogli w formie pisemnej zawnioskować o udzielenie wsparcia za pomocą prostego formularza. „Mamy na myśli imprezy kulturalne, sportowe i towarzyskie, które wśród miejscowych są bardzo popularne, ale w praktyce trudno oczekiwać dla nich finansowego wsparcia ze strony kraju, UE, albo klasycznych sponsorów. Nawet małe wioski mają prawo do czerpania korzyści z członkostwa w naszej wspólnej organizacji“ – opisał główną ideę jej inicjator podczas spotkania burmistrzów i wójtów w Vrchlabi. Związkowi Karkonosze udało się w 2008 roku – dzięki wsparciu zakładu ubezpieczeń UNIQA – pozyskać na wsparcie imprez w naszym regionie łącznie 50 tysięcy koron. „O ile współpraca ta sprawdzi się i znajdzie pozytywny odzew wśród organizatorów imprez, starać się będziemy o jej rozwój także w następnym roku“, powiedział M. Vávra. Strona 4 Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Karkonosze były i są Niełatwe początki śmiałków Wiele lat minęło już od czasu, kiedy w Europie Środkowej pojawili się pierwsi narciarze. Pod koniec XIX wieku odważni mężczyźni ze swoimi „deskami“ decydowali się samotnie wyruszyć w góry, aby przeżyć niesamowitą przygodę. W miastach, skąd wyjeżdżali na swoje wojaże, stawali się celem kpin; w pociągach, które wiozły ich w górskie doliny, spotykali zdziwione twarze współpodróżnych. Nie było im łatwo. Łatwo nie było też w samych górach – miejscowi wyganiali ich z łąk, na których starali się jeździć, często odmawiano im noclegu. Ze swoim zainteresowaniem zimowym sportem musieli się ukrywać. Powolny rozwój narciarstwa kobiet Pierwsza informacja o uczestnictwie kobiety w zawodach narciarskich pochodzi spod pióra dr W. Offermana. Referuje on o sensacji, którą wzbudziła żona poczmistrza ze Semmering w Austrii, kiedy w 1898 r. wzięła udział w lokalnych zawodach w biegach narciarskich współzawodnicząc z mężczyznami. Narciarstwo kobiece było wtenczas uważane w całej Europie – z wyjątkiem Finlandii – za niemoralne, a w każdym razie moralnie podejrzane. Zupełny skandal w 1900 r. w miasteczku Freiburg spowodowała informacja, że w zawodach narciarskich mężczyzn zauważona została kobieta występująca w, o zgrozo... spodniach! Do 1900 r. kobiecym strojem narciarskim był lamowany futrem kostium ze spódnicą do kostek. Ogólnie można powiedzieć, że kobiecy strój narciarski odegrał w historii narciarstwa ważną rolę, ponieważ purytańskie podejście Pionier narciarstwa zawodniczego w Czechach, jeden z najlepszych zawodników przełomu XIX i XX wieku. Urodził się w miejscowości Dolní Štěpanice. Był zwycięzcą pierwszych międzynarodowych zawodów w narciarstwie biegowym na 50 kilometrów, pięciokrotnym mistrzem Królestwa Czeskiego. Jego ojciec Jan był stolarzem. Pracował w dolnoštěpanickim tartaku ze znanym producentem nart, Antonínem Vondrákem, który pożyczył mu szablon, dzięki któremu Jan mógł zacząć robić narty „po domowemu“, a syn Josef nie musiał martwić się o sprzęt. Josef już jako dziecko zwyciężał w szkolnych zawodach biegowych. Podczas zawodów o mistrzostwo ziem Korony Czeskiej skoczył z zaimprowizowanej skoczni, stając się pierwszym czeskim mistrzem Królestwa Czeskiego w skokach narciarskich. W 1904 r. na mistrzostwach ziem Korony Czeskiej w Vysokim nad Jizerou Josef Kraus zdobył swój pierwszy tytuł mistrzowski w biegu na 10 kilometrów, potem dwukrotnie jeszcze go broniąc. W 1905 r. do listy zwycięstw dodał zwycięstwo w biegu na 50 kilometrów. W 1906 r. po raz ostatni zwyciężył w zawodach w Benecku. Na drugie miejsce zepchnął nawet Bohumila Hanča. Zmarł w 1966 r. Eva Paulusová opinii publicznej do kwestii kobiecych ubiorów nie pozwalało narciarkom na osiąganie lepszych wyników. Jeszcze po pierwszej wojnie światowej było czymś normalnym, że narciarki swoje spodnie narciarskie woziły w plecaku, wkładając je tylko na same zawody. Z powrotem do domu podróżowały już znowu w spódnicy. Zdroj: Złota księga narciarstwa. Josef Kraus Ośmiokrotna mistrzyni kraju, uczestniczka dwóch Olimpiad i trzech Mistrzostw Świata, a także Uniwersjady Zimowej, trener, delegat techniczny Międzynarodowej Federacji Narciarskiej FIS. Urodzona w miasteczku Jilemnice. W zawodach uczestniczyła w latach 1955 – 1966. Jeździć na nartach zaczęła bardzo wcześnie, już w wieku lat trzech. W 1955 roku została powołana do kadry narodowej. Jej pierwszym sukcesem w kraju było zwycięstwo w biegu na 5 km na Mistrzostwach Czechosłowacji w Špindlerovym Mlýnie. Na arenie międzynarodowej zajęła drugie miejsce na Międzynarodowej Uniwersjadzie Zimowej w 1960 r. w Chamonix. Największe wyniki osiągnęła na Mistrzostwach Świata w Oslo w 1966 r. w biegu na 10 km. Od 1975 r. była członkiem żeńskiej kombinacji biegowej FIS oraz pełniła funkcję delegata technicznego FIS na międzynarodowych zawodach biegowych kobiet. „Wybierzcie przypadkowych stu chłopców i zaproponujcie im, żeby skoczyli na nartach. Powiedzmy, że zgłosi ich się dziesięciu, ale i tak trzech ucieknie z najazdu. Było jednak sześciu chłopców, którzy taką propozycję dostali w wieku pięciu lat i nie odmówił żaden. W wieku sześciu lat skakali po 15 metrów, w wieku dwunastu 50 metrów. Byli to Balcarowie ze Špindlerowego Mlýna.“ Oto fragment artykułu poświęconego rozmowie z największą rodziną skoczków narciarskich w Europie, a może nawet na świecie, który nawet po 30 latach nie stracił nic z aktualności. Siedmiu skoczków narciarskich – ojciec Oldřich i synowie: Olda, Josef, Jindřich, Jaroslav, Stanislav i Jiří. Jako ósmy z rodu Balcarów skakał Jan, syn Jindřicha. Jednym z trenerów braci Balcarów był architekt Karel Jarolímek, pierwszy konstruktor nowoczesnych skoczni narciarskich w Czechach, jeden z pierwszych skoczków i członków FIS. On sam skakał na norweskim Holmenkollen i uczestniczył w tragicznym biegu na 50 kilometrów, podczas którego zginęli Bohumil Hanč i Václav Vrbata. Anna Hanušová Urodził się 31 grudnia 1872 r. W początkach narciarstwa zawodniczego na ziemiach czeskich należał do czołówki narciarstwa biegowego. Współzałożyciel Czeskiego Związku Karkonoskiego Ski w miasteczku Jilemnice, długoletni członek komitetu tego związku oraz pierwszy jego prezes. Obecny był przy narodzinach narciarstwa w Czechach, wkrótce stając się jego chlubą. Podczas pierwszych narciarskich Mistrzostw Królestwa Czeskiego w styczniu 1896 r. w praskiej Stromovce osiągnął drugi czas. Miesiąc później zwyciężył w pierwszych klubowych zawodach mistrzostw Karkonoszy. W 1898 r. został mistrzem ziem Korony Czeskiej. Po ukończeniu kariery zawodniczej poświęcił się intensywnej pracy w Czeskim Związku Karkonoskim Ski. Antonín Bartoň ml. Rodzina Balcarów Na zdjęciu cała drużyna wraz z ojcem - trenerem. Od lewej: Josef, Jindra, Standa, Oldřich Balcar senior, Jirka, Jarda, Olda. Jednak bez mamy nie byłoby rodziny Balcarów i nie wyrosłoby sześciu zdolnych skoczków. była ważną postacią czeskiego narciarstwa kobiet w latach 1908–1912. Na temat początków narciarstwa kobiet w ziemi czeskiej mamy niewiele informacji, z których wywnioskować jednak można, że przed I wojną światową na nartach jeździło bardzo mało kobiet. Pierwsze zawody kobiet zorganizowano przy okazji mistrzostw Królestwa Czeskiego w dniu 2 stycznia 1904 r. w miejscowości Vysoké nad Jizerou. Uczestniczyły w osobnych zawodach, nie było więc dyskryminacji. Około 1910 roku w kilku zawodach wraz z mężczyznami uczestniczyła ówczesna najlepsza zawodniczka Anna Hanušová ze Sokola Mrklov, późniejsza członkini świetnego klubu – Czeskiego Związku Karkonoskiego Ski w miejscowości Jilemnice. Była pierwszą kobietą w Czechach, która – było to 10 kwietnia 1909 r. – wystartowała w zawodach na 50 kilometrów. Hynek Bedrník Trzykrotny mistrz kraju, dwukrotny srebrny medalista z Mistrzostw Świata w 1933 r., najlepszy zawodnik Środkowej Europy na 50 km na Olimpiadzie Zimowej w Lake Placid w 1932 r. Urodził się w Vysokim nad Jizerou, w pierwszej połowie lat trzydziestych należał do najlepszych czeskich zawodników. Na Mistrzostwach Świata w 1933 r. w Innsbrucku wywalczył srebrny medal w kombinacji norweskiej, przyczynił się także do wspaniałego sukcesu czechosłowackiej sztafety, która również zdobyła srebro. Jeździć na nartach zaczął w wieku przedszkolnym. Do drużyny reprezentacyjnej Republiki Czechosłowackiej włączony został w 1931 r. Największym życiowym sukcesem w jego karierze sportowej było uczestnictwo w Mistrzostwach Świata w Innsbrucku w 1933 r., podczas których zdobył dwa srebrne medale – w kombinacji norweskiej oraz sztafecie, a w sprincie narciarskim na 18 km uzyskał siódmy czas. Biegł najszybciej z naszych zawodników i zadecydował o srebrnym medalu. Był to sukces, który powtórzony został później przez czechosłowackie biegaczki w Sarajewie na Olimpiadzie Zimowej w 1984 r. W 1935 r. wywalczył swój ostatni tytuł mistrza kraju w kombinacji norweskiej i zakończył karierę sportową. Mistrz i zasłużony trener. Urodzony w miejscowości Horní Branna. Przez długie lata był członkiem kadry reprezentacyjnej skoczków narciarskich, startował na Olimpiadzie Zimowej w 1948 r. oraz Mistrzostwach Świata w latach 1954 i 1958. Skakał w mistrzowskim stylu; kładł nacisk na techniczną stronę skoku, umiejąc ją świetnie zademonstrować. W 1960 r. powierzona mu została funkcja trenera kadry narodowej skoczków, którą piastował do 1970 r. Za wyjątkowe sukcesy osiągnięte przez jego podopiecznych na Olimpiadzie Zimowej w 1968 r. w Grenoble uzyskał odznaczenie państwowe. W latach 1974–1981 piastował funkcję głównego trenera Czechosłowackiego Związku Narciarskiego. Zdeněk Remza Chcesz się dowiedzieć więcej? Odwiedź Muzeum Karkonoskie w Jilemnice (Tel.: +420 481 543 041) www.krkonose.eu Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 5 kolebką świetnych sportowców Andrea Zemanová Uczennica liceum w Vrchlabi, członkini klubu narciarskiego Špindlerův Mlýn, pomyślnie zakończyła starty w kategorii żaków. W wieku 15 lat Andrea zdobyła tytuł Mistrzyni RCz w slalomie gigancie. W zawodach ogólnokrajowych w slalomie zajmowała pierwsze lub drugie miejsca. Na zawodach międzynarodowych „Skiinterkritérium“ w Říčkach w Górach Orlickich udowodniła, że jest dobra w slalomie gigancie, uważanym za podstawę narciarstwa zjazdowego – zajęła drugie miejsce. Na zawodach Trofeo Topolino we Włoszech, zwanych mistrzostwami świata młodzików i juniorów młodszych, w których uczestniczyło ponad sto narciarek z 45 krajów, potwierdziła swą przynależność do światowej czołówki. Następnym etapem było włoskie Abetone, w konkurencji z udziałem setki zawodników z 38 krajów świata Andrea również radziła sobie bardzo dobrze. Kolejną próbę stanowiły zawody we francuskim Val-d‘Is?re. W slalomie zajęła trzecie miejsce współzawodnicząć z ponad 100 dziewcząt z 28 krajów. Przed dwoma laty zwyciężyła tu w slalomie supergigancie, a nagroda była słodka – wygrała tyle żelatynowych niedźwiadków, ile sama ważyła – 50 kilogramów. Gratulujemy i życzymy kolejnych sukcesów w kategorii juniorów. Filip Trejbal Filip Trejbal Andrea Zemanová Daniel Paulíček Urodzony w 1993 r. uczeń Szkoły Podstawowej Špindlerův Mlýn. Mieszka w Vrchlabí. Trenując pod okiem Zdeňka Volecha, osiąga sukcesy jako freestylowy snowboardzista. Do jego największych sukcesów należy pierwsze miejsce na O2 Rookie Cup 2007 w klasyfikacji łącznej, trzecie miejsce serii 4 x 4 2007, ósme miejsce na World Rookie Fest Livigno 2008. Daniel Paulíček uczestniczy w programie ,,Sportowcy na Soczi 2014“ szkoły narciarskiej Akademia Sportowa w Špindlerowym Mlýnie. Jako utalentowany snowboardzista, wychowanek klubu BSS oraz Akademii Sportowej, wspierany jest przez firmę Burton. W nadchodzącym sezonie przejdzie do kategorii juniorów. Tomáš Slavík lavík Tomáš S Daniel Paulíček Veronika Vítková Urodzona w 1988 r. Mieszka w miasteczku Jilemnice, gdzie uczy się w liceum sportowym. Uprawia biathlon, należy do reprezentacji Czech. Do jej najważniejszych sukcesów należą: Mistrzostwa Świata Juniorów 2008 – 2., 6., 6. Miejsce; Mistrzostwa Europy Juniorów 2008 – 3., 2. miejsce, 2. miejsce w sztafecie; Mistrzostwa Świata 2008 dorośli – 14. miejsce. Veronika słusznie uważana jest za największy talent czeskiego biathlonu. W nadchodzącym sezonie nadal startować będzie w kategorii juniorek. Szczytem sezonu będzie dla niej udział w Mistrzostwach Świata Juniorów. Uczestniczyć będzie także w dużej części Pucharu Świata 2008/2009. Podczas najbliższej Olimpiady Veronika po raz pierwszy oficjalnie wystartuje w kategorii kobiecej. Bardzo realne wydają się jej ambicje udziału oraz osiągnięcia w Vancouver dobrych wyników (w pierwszej trzydziestce). Kolejnym ważnym punktem kariery sportowej ma być Olimpiada w Soczi w 2014 r. Jej osobistym trenerem jest Jindřich Šikola, który jest jednocześnie trenerem reprezentacji RCz juniorek. Urodzony w miasteczku Jilemnice w 1985 r. Ukończył tutejsze liceum sportowe. Wraz z rodzicami i starszą siostrą mieszka w miejscowości Rokytnice nad Jizerou; tutaj także rozpoczął karierę sportową. Do uprawiania narciarstwa namówili go rodzice, którzy do dziś go wspierają. Zawody i treningi zajmują wiele czasu, ale w wolnych chwilach chętnie poświęca się innym swoim zainteresowaniom, do których należą piłka, wake boarding, narciarstwo wodne, freeride na nartach i rowerze, motocross i inne. Jego życiową filozofią jest robić to, co sprawia radość, robić to dobrze i żyć z tego. Nie pogniewałby się, gdyby było to zajmowanie dobrych miejsc na zawodach Pucharu Świata. Rok 2007 był dla niego pomyślny. Na Uniwersjadzie Zimowej w Bardonecchia zajął drugie miejsce w super G, drugie miejsce w slalomie gigancie, pierwsze w kombinacji i w slalomie. Na Międzynarodowych Mistrzostwach RCz narciarstwie alpejskim w 2008 r. zdobył istrzostwo w slalomie specjalnym na trasie arnej w kompleksie narciarskim Skiareál vatý Petr. Veronika Vítková Michal Štantejský Michal Štantejský Urodzony w Vrchlabí, mieszka w miasteczku Špindlerův Mlýn. Jest członkiem klubu Ski alp klub Špindl. Do kariery zawodnika w skialpinizmie bardziej intensywnie zaczął się przygotowywać przed sezonem 2004/2005. Pojawiły się pierwsze sukcesy. Na Mistrzostwach Europy w Andorze zaklasyfikował się do wyścigu Vertical Race, do wyścigu indywidualnego oraz sztafety w kategorii mężczyzn do lat 23. W klasyfikacji drużynowej Czechy zajęły dzięki niemu piąte miejsce. Z powodów zdrowotnych nie brał udziału w zawodach sezonu 2005/2006. Kolejnej zimy, 2006/2007, znowu pojawiły się sukcesy. Zajął się przygotowaniami, jeździł na rowerze, biegał, forma się poprawiała. Na Mistrzostwach RCz w skialpinizmie w Špindlerowym Mlýnie zajął pierwsze miejsce w kategorii mężczyzn od 20. do 39. roku życia. www.krkonose.eu rodził się w 1981 r. W 1995 r., po kończeniu szkoły podstawowej, rozpoczął aukę w liceum sportowym w miasteczku emnice, a trzy lata później dostał się do prezentacji Czech. Spośród dyscyplin arciarstwa klasycznego wybrał tę ajcięższą – kombinację norweską. Dziś st najlepszym czeskim zawodnikiem w j dyscyplinie. W 2007 r. uzyskał w Turynie tuł akademickiego mistrza świata. Na wiatowych uniwersjadach zdobył dwa brązowe medale. W zawodach Pucharu Świata na Holmenkollen w 2007 r. wywalczył piąte miejsce, uczestniczył także w Olimpiadzie Zimowej w Turynie w 2006 r. Trzy razy uczestniczył w Mistrzostwach Świata. Regularnie zajmuje miejsca w czołowej piętnastce Pucharu Świata. W letnich Grand Prix 2007 zajął dziesiąte miejsce. Tomáš Slavík ma za sobą nie tylko pełną sukcesów karierę sportową, w zeszłym roku ukończył filologię niemiecką oraz wychowanie fizyczne na Wydziale Pedagogiki Uniwersytetu Technicznego w Libercu. Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 6 Na srebrnym ekranie... Romantyczne krajobrazy i jednocześnie ostra zima stanowią inspirację dla szeregu artystów. Majestatyczne góry, dalekie panoramy, urokliwość zaśnieżonych karkonoskich pejzaży, ale także okrutne oblicze zimy są niewyczerpanym źródłem rozmaitych historii. Karkonosze często bywają celem filmowców. Bohaterowie filmów przeżywają tu szczęśliwe oraz mniej radosne chwile życia. Dla przypomnienia... Synowie gór – książka i film Synowie gór po czesku „Synové hor“ (1956), film reżysera Čeněka Duby stanowi połączenie dwóch gatunków – biograficznego oraz sportowego. Nakręcony został według książki Františka Kožíka o tym samym tytule. Główny wątek oparty jest na autentycznym tragicznym wydarzeniu – śmierci jednego z najlepszych czeskich zawodników narciarskich Bohumila Hanča oraz jego przyjaciela Václava Vrbaty w trakcie zawodów w narciarstwie biegowym 23 marca 1913 r. Akcja filmu rozgrywa się między Wielkanocą 1912 r. a Wielkanocą 1913 r., trwa więc rok. Jej ramy tworzą międzynarodowe zawody w biegach narciarskich na 50 kilometrów; w pierwszych zawodach B. Hanč zwyciężył, w drugich zginął. Wraz z nim zginął też V. Vrbata, który podczas nieoczekiwanej burzy śnieżnej bohatersko starał się uratować życie osłabłego przyjaciela. Całość akcji filmu uzupełniają wydarzenia z życia Hanča, jego ślub z ukochaną Slávką, wierność górom i sportowi, walka społeczna i narodowościowa karkonoskich tkaczy, a także przyjaźń z V. Vrbatą. Film jest pomnikiem postawionym bohaterstwu dwóch czeskich sportowców, o których pamięć do dziś dnia jest żywa wśród potomnych, pamięć o dwóch prawdziwych synach gór. Narciarstwo już od początków swojego istnienia miało więc oprócz pięknych również swoje tragiczne momenty. Wielkanoc 1912 roku była chwilą triumfu, ale już rok później góry pokazały swoje okrutne oblicze. Z tymi, którzy czytać będą tę historię, chciałbym usiąść razem, ramię w ramię, najchętniej w schronisku górskim w zimowy wieczór. Tak by mi się chyba najlepiej opowiadało o tych, od których czeski sport już przy swoich narodzinach otrzymał spuściznę honoru, przykład wielkiego bohaterstwa człowieka. W końcu to właśnie było bolesnym impulsem do powstania pogotowia górskiego. Dziś setki jego gotowych do poświęceń członków dbają o to, aby górskie żywioły nie zgotowały Z filmu Synowie gór samotnym zbłąkanym wędrowcom losu, który kiedyś był nie do pokonania. Dnia 24 marca 1913 roku na szczycie Zlaté návrší odegrała się tragedia, lecz dzięki mamy na kim się wzorować. Możemy brać przykład z niezłomnej odwagi i przyjaźni Bohumila Hanča i Václava Vrbaty, przyjaźni która wytrzymała nawet w obliczu śmierci. ...Tysiące igiełek lodu kłuło go w policzki, w całe ciało. W piersiach czuł przedziwny osłabiający skurcz. Sięgnął ręką do serca, ale skurczu nie odpędził. Krzywił twarz, zacinał zęby, ściskał wargi. Potem wichura po raz pierwszy pchnęła go w zaspę. Czekał aż mu wróci oddech, ścierał z twarzy kawałki lodu i znowu się podniósł. Przemarznięte serce odmawiało posłuszeństwa, ale nie chciał w to uwierzyć. Jeszcze walczył. Ze wszystkich sił bronił się przez poczuciem klęski. Przywoływał na pomoc myśli o wszystkich, których kochał, o wszystkich, którzy kochali jego. Myślał o żonie, z którą się nawet nie pożegnał. O dziecku, które się wkrótce urodzi. Na pomoc przywoływał miłość, która zawsze dawała mu siłę, miłość do przyjaciół, do gór, do Ojczyzny. Ale śmierć kłuła go swym lodowym palcem w serce. Znowu upadł. Z niezwykłym trudem znalazł w kieszeni piszczałkę i przyłożył ją do ust. Po chwili udało mu się wydobyć z niej gwizdnięcie... František Kožík, pisarz Książka przeniesie nas w czasy, kiedy czeskie narciarstwo pozbywało się „chorób wieku dziecięcego“. Podzielona jest na kilka części. Pierwsza opisuje porywającą historię dwóch odważnych mężczyzn, przyjaciół Bohumila Hanča i Václava Vrbaty, których los nierozerwalnie związany jest z początkami narciarstwa. Ich odwaga, śmiałość i przyjaźń dały temu sportowi już przy jego narodzinach niezapomniany przykład wielkiego bohaterstwa człowieka. Druga część podzielona została na siedem rozdziałów, w których mowa jest o realiach tamtych czasów. Możemy poczytać o zawodach na 50 km z punktu widzenia współczesności, o tym tragicznym wydarzeniu z punktu widzenia członków narciarskiego klubu Ski klub Jilemnice, o tym, jakie narty, ubrania i wiązania używane były przez ówczesnych narciarzy. Osobną część stanowią kolorowane diapozytywy z tamtych czasów, które uzupełniają obraz tego okresu. Miloš Vognar, wydawca Muzeum Karkonoskie w miasteczku Jilemnice posiada obszerne zbiory diapozytywów ze spuścizny po znanym propagatorze Karkonoszy, nauczycielu z miejscowości Dolní Štěpanice, Janie Bucharze oraz jego przyjacielu, jilemnickim lekarzu, Josefie Vejnarze. Służyły one przede wszystkim prelekcjom, które wygłaszał Buchar. Złoty wiek diapozytywów nastał pod koniec XIX i na początku XX w. Jan Luštinec, dyrektor Muzeum Jilemnice „Na motywach książki powstał film fabularny „Synowie gór“ („Synové hor“) w reżyserii Čeněka Duby. Nakręcony został w 1956 r. W styczniu tego roku cała liczna ekipa filmowa, licząca sobie ok. „Byłem przy tym“, mówi statysta David Podobnie jak kiedyś w filmie „Synowie gór“ („Synové hor“), kiedy aktorów przy trudnych scenach na nartach zastępowali członkowie karkonoskiego pogotowia górskiego, tak samo w filmie „Snowboardziści“ („Snowboarďáci“) aktorów Jiřígo Mádla i Vojtę Kotka zastąpić musieli podczas jazdy na snowboardzie specjaliści. W grupie dublerów i statystów był między innymi David Čonka ze Špindlerowego Mlýna, który na przemian zastępował obu głównych bohaterów, w zależności od tego, czego wymagała dana scena. David jest doświadczonym zawodnikiem freestylowego snowboardingu. Na pytanie: Jak to się stało, że zostałeś statystą?, odpowiedział: „Z pomocą kolegi, Ondřeja Fanty. Przyszedł do mnie i spytał, czy nie chciałbym zarobić jakichś pieniędzy. Zaczął opowiadać o filmie, w którym mają grać snowboardziści. Wtedy jeszcze nie wiedziałem, o co chodzi. Wziąłem to i okazało się, że wielu kolegów pracuje jako statyści.“ Jakie było twoje zadanie? „Co prawda nie było mnie w Špindlerowym Mlýnie od samego początku kręcenia, ale i tak wiele na tym skorzystałem. Pracowałem nie tylko jako statysta, ale też jako kaskader. W niektórych scenach zastępowałem aktorów, którzy nie za bardzo umieli jeździć na snowboardzie. Najciekawsze było jeżdżenie w zastępstwie głównych bohaterów oraz jako „pantery śnieżne“. Kolega Ondra Fanta występował jako kaskader zastępując aktorkę David Čonka w akcji Lucję Vondráčkovą, co było dosyć zabawne.“ W których momentach filmu widzowie mogą cię zobaczyć? „Scen było wiele. Niektóre wycięte zostały podczas montażu i w filmie ich nie ma. Z najciekawszych wymienię na przykład tę, kiedy mieliśmy jeździć po trasie zjazdowej i udawać – zastępując głównych bohaterów Kotka i Mádla – że wywracamy się. Kiedy indziej dublowaliśmy ich na wyciągu. Mnie i Ondřeja można zobaczyć w scenie, kiedy Kotek i Mádl robią „lot nad Špindlem“, jak nazwał to reżyser. Mają przejechać przez szosę, nagle w drogę wjeżdża im służba drogowa. Kolejna scena: przejeżdżamy przez miasto od hotelu Barbora do budynku urzędu miejskiego. Ja jadę jedną z „panter“. Skaczemy przez bramki i płoty. W jednej scenie przejeżdżamy przez las i po polach, za zadanie mieliśmy skakać. W końcu sam główny bohater łamie sobie rękę. Również w scenie końcowej, podczas najgorszej pogody, mieliśmy zjeżdżać freeride na Medvědínie. Pogoda była naprawdę nędzna, nie działały wyciągi, a my w schronisku na Medvědínie czekaliśmy na skutery, które miały nas zwieźć.“ Jak czułeś się, będąc w środku przemysłu filmowego? „Czasami nie była to żadna zabawa, ale nuda. Czekanie, konieczność skupienia się nad jedną rzeczą itp. Nigdy nic nie udawało się za pierwszym razem. To chyba wychodzi bardzo rzadko. Praca jest jednak dobrze opłacana i daje możliwość zapoznania się z ciekawymi ludźmi.“ Jak zachowywali się artyści, ekipa filmowa? „Zazwyczaj obywało się bez problemów. Przynajmniej ja ich z nikim nie miałem. Robiłem to, czego ode mnie chciano. Całością zarządzał i zajmował się nami jeden człowiek, który wszystko omawiał z pozostałą częścią ekipy. Z każdym pytaniem zwracałem się do niego. Z aktorami mówiliśmy sobie dzień dobry, ale poza tym żadnego kontaktu nie było.“ Gdzie dokładnie poruszaliście się w terenie? „Przeważnie po Špindlerowym Mlýnie. www.krkonose.eu przerwane. Jako narciarz sam przeżyłem kilka burz śniegowych, dlatego odważyłem się według własnych doświadczeń napisać a następnie zrealizować tę wstrząsającą walkę człowieka z nieprzychylnością pogody w twardej górskiej krainie. Letnie oraz niektóre zimowe sceny kręcone były na malowniczych zboczach w Horní Rokytnice. Aktorzy musieli umieć nieźle jeździć na nartach, sześćdziesięciu kobiet i mężczyzn, ulokowała się na trzy miesiące w schronisku Labská bouda. Wtedy jeszcze nie stał tam ten betonowy kolos, ale jednopiętrowe schronisko w pobliżu źródła Łaby, wybudowane na potrzeby odważnych gości odwiedzających zimowe Karkonosze. Do schroniska nie prowadziła wtenczas żadna ścieżka, a więc wszystko – łącznie z prowiantem – aktorzy musieli przytransportować na saniach ze Špindlerowego Mlýna. W okolicy Labskiej boudy a także w jej wnętrzach odegrała się w 1913 roku prawdziwa tragedia Hanča i Vrbaty. Dla filmowców jedyną możliwością, rozumianą jako swojego rodzaju honorowe Z filmu Synowie gór zobowiązanie, było nakręcenie większości role drugoplanowe powierzone zostały niektórym scen właśnie tu. Kręciliśmy w cudownym członkom karkonoskiego pogotowia górskiego. zaśnieżonym terenie i w zawiei daleko od Labskiej Większości uczestników filmu nie ma już wśród boudy aż w okolicy Voseckiej boudy. Koło tego nas, a wszystkim im należy się podziękowanie.“ właśnie punktu kontrolnego podczas wichury przebiegł niezauważony zmęczony Hanč, nie Rozmowę z reżyserem Čeněkiem Dubą wiedząc, że zawody na 50 km zostały z powodu zapisała Kožíková niekorzystnej pogody i niebezpieczeństwa owboardziści wboarďáci“ (2004), komedia autors ela Janáka. Co roku chłopcy ali Boże N Narodzenia wraz z rodzicami i ich nudnymi zwyczajami. I co roku marzyli o swoich własnych odlotowych świętach. Ten dzień właśnie nastąpił. Renda i Jáchym mają po szesnaście lat i mogą pojechać w swoją pierwszą samodzielną podróż. Czeka ich cały tydzień w górach, w Špindlerowym Mlýnie, gdzie mają zamiar korzystać z życia, ile tylko się da. Nauczą się jeździć na snowboardzie, porządnie balować i oczywiście podrywać dziewczyny. Krótko mówiąc – przeżyją tydzień, o którym pamięta się do śmierci. I rzeczywiście, o tygodniu tym nie zapomną do końca życia, ale z trochę innych powodów… W kompleksie Svatý Petr jeździliśmy po trasach zjazdowych, jeździliśmy też na Stohu, naprzeciwko Stohu skakaliśmy przez drogę. Na Medvědínie kręcono końcowy freeride, obok początku czarnej nartostrady. Kolejna sekwencja kręcona była w mieście koło hotelu Barbora, mniej więcej od Dukli w dół na rynek i do urzędu miejskiego. W każdej części Špindlerowego Mlýna coś było. W montażowni poskładali to potem tak, że każdy, kto zna te okolice, bez problemu pozna, że tak jeździć się nie da.“ Co ciekawego wspominasz? „Było tego więcej. Ale jedno opowiem. Obaj z Ondrą Fantą dostaliśmy za zadanie nakręcenie odgłosów jazdy po śniegu. Mieliśmy od dźwiękowca tyczkę, na której był mikrofon owinięty w „kożuch“ i torbę ze sprzętem do nagrywania. Jeździliśmy i podczas jazdy nagrywaliśmy odgłosy.“ Jeżeli byłaby okazja do ponownego kręcenia filmu, zdecydujesz się znowu? „Tak, oczywiście.“ Z filmu Snowboardziści Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 7 Uprzejmość i profesjonalizm Kiedy trzy lata temu Miasto Vrchlabí otrzymało ze Szkoły średniej hotelarstwa i przedsiębiorczości SČMSD Hronov s.r.o. propozycję otwarcia filii szkoły, pomysł zatwierdzono. Władzom miasta wydawało się całkiem logiczne, by region, w którym branżą numer jeden jest turystyka, miał możliwość kształcenia uczniów w kierunku dla branży tej typowym. W dodatku szereg karkonoskich hoteli było i jest dla uczniów takich szkół miejscem praktyk. Słuszność decyzji założenia szkoły w Vrchlabí potwierdza rosnące zainteresowanie tą placówką wśród młodzieży. Rośnie też zapotrzebowanie ze strony hotelarzy na młodych, dobrze rokujących specjalistów. To właśnie ci ludzie pozyskują – dzięki pozytywnemu podejściu do pracy – przychylność hotelowych gości. Bo w hotelach oczywistością jest nie tylko wygodne łóżko i dobre jedzenie, ale przede wszystkim dobra i uprzejma obsługa. Wynikiem jest zadowolenie gościa, który z radością do hotelu powraca. übner. czeń – Jiří H Obsługuje u Obsługuje Szkoła hotelarska w Vrchlabí, kształcąca w kilku kierunkach, takich jak hotelarstwo uczennica – Petra Pa i turystyka, zarządzanie w turystyce i usługach, kierunek handlowy a także kierunek cholíková uzupełniający przedsiębiorczości – przeznaczony dla osób, które ukończyły szkołę zawodową, a teraz pracują i nie mogą uczyć się w systemie dziennym – w krótkim czasie zyskała pozytywne opinie. Miasto jest nią zainteresowane i będzie dbało o tworzenie warunków po temu, aby kształceni w niej byli dobrzy specjaliści. Smakołyki ze szkoły hotelarskiej Vrchlabí Ostatnie dni każdego roku stanowią okazję do refleksji i spojrzenia za siebie na minione dni, tygodnie, miesiące… Każdy rok przynosi ludziom piękne chwile, każdy przynosi też momenty mniej przyjemne. W nowy rok powinniśmy jednak wchodzić niosąc ze sobą – po przedświątecznym i przednoworocznym sprzątaniu duszy – tylko te piękne. Czytelnikom „Sezonu na Karkonosze“ życzymy, żeby w chwili bilansów i rozliczeń przed oczyma pojawiały im się tylko radosne wspomnienia i przyjemne momenty z minionego roku. A wybrane przez nas przepisy, które mogą upiększyć sylwestrowy stół, niech się do tego przyczynią. Szkoła średnia hotelarstwa i przedsiębiorczości Hronov, s.r.o. Hotelová škola Vrchlabí Komenského 616, Vrchlabí Tel.: 499 429 149 E-mail: [email protected] Deser jogurtowy Ciasto francuskie z masą z rokpolu Faszerowany Hermelin (ser typu Camembert) Składniki: 200 g białego jogurtu pełnotłustego 150 g śmietany 300 g winogron lub brzoskwiń z kompotu 40 g żelatyny w proszku 250 g cukru 150 ml śmietanki Składniki: 400 g ciasta francuskiego 200 g rokpolu 200 g masła 2 serki typu Fromage - bezsmakowe 50 g mrożonego szpinaku chilli lub papryka ostra 1 jajko do posmarowania Składniki: 2 Hermeliny, 125 g masła, 2 serki „lučina“ sól, chilli lub papryka ostra 100 g kiełbasy „paprikáš“ siemię lniane, siekana natka pietruszki lub mielone orzechy na posypkę Przygotowanie: Przygotowujemy żelatynę zgodnie z instrukcją na torebce. W innej misce mieszamy jogurt, cukier, śmietanę, ubitą śmietankę. Następnie do masy dodajemy ciepłą żelatynę, połowę wlewamy do formy na keks, którą przedtem wykładamy folią kuchenną. Na warstwę masy układamy winogrona lub odcedzone pokrojone owoce z kompotu. Na wierzch wlewamy drugą połowę masy i zostawiamy, żeby zastygło. Spożywamy na drugi dzień. Przygotowanie: Ciasto francuskie wałkujemy na grubość 4 mm. Wykrawamy z niego najpierw pełne kółeczka, następnie tej samej wielkości kółeczka z dziurką. Wszystkie kółeczka, dziurawe i pełne, smarujemy rozbełtanym jajkiem, możemy posypać przyprawą do grilla lub inną ulubioną przyprawą, pieczemy na złoty kolor. Rokpol ucieramy z serkiem Fromage i masłem, dodajemy ugotowanego szpinaku dla koloru, solimy. Za pomocą woreczka cukierniczego nakładamy masę na pełne kółeczko, następnie kładziemy na nie kółeczko z dziurką i wypełniamy dziurkę masą. Ozdabiamy świeżą kolorową papryką lub natką pietruszki. Przygotowanie: Ser typu Camembert kroimy wzdłuż, wydłubujemy środek, który następnie mieszamy z serkiem „Lučina“ (można użyć 200 g bezsmakowego serka Fromage), dodajemy masło i znowu mieszamy ubijając. Kiełbasę „paprikáš“ (lub inną podsuszaną) kroimy na małe kosteczki, łączymy z masą. Solimy do smaku, możemy też dodać papryki ostrej lub chilli. Masę wkładamy do wydrążonej połówki sera typu Camembert, przykrywamy drugą połówką. Wkładamy do lodówki, żeby stwardniało. Następnie całość smarujemy pozostałą częścią masy i obsypujemy siemieniem lnianym, drobno posiekaną natką albo orzechami. www.krkonose.eu Strona 8 Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Aeronauci nad Śnieżką Sto lat temu W sobotę, dziewiątego lutego 1908 r. spółka aeronautyczna Abeck z Wrocławia miała zamiar zaprezentować w Berlinie balon o nazwie Tschudi 625. Napełnianiu balonu towarzyszyły silne podmuchy wiatru. Załoga, pomimo usilnych starań, nie zdołała go utrzymać; wiatr przerwał cumę przymocowaną do kosza, popękały też pozostałe zabezpieczenia trzymające balon na ziemi. Balon wzniósł się i obrał kierunek na Czechy. W niedzielę, o godzinie w pół do drugiej zauważony został nad wzgórzem Jánský vrch w Trutnowie. Leciał nisko i opadał w kierunku na Starý Rokytník. Tutaj liny zaczepiły o drzewa i balon zaczął opadać w centrum wsi. Jej mieszkańcy linki złapali i zaciągnęli balon na podwórze mistrza krawieckiego Joachima Rindta. Zupełnie już niedziałający balon przeniesiony został następnie na łąkę Wawerki. Dla około 100 mieszkających tu ludzi była to nie lada sensacja. Balon o średnicy 12 m został schowany w magazynie gospodarczym, a następnie – na podstawie poleceń telefonicznych – koleją przesłany z powrotem do Berlina. Věra Vaňková W godzinach przedpołudniowych pod koniec lutego ubiegłego roku, po raz pierwszy w historii, pięciu czeskich baloniarzy dokonało przelotu nad Karkonoszami – z Czech do Polski. Aeronauci obejrzeli Śnieżkę z powietrza i jednogłośnie oświadczyli, że z góry nie wydaje się tak majestatyczna jak z dołu. „Patrzy się na nią, widzi się, że góry w dole są, ale akurat Śnieżka wygląda jak placek“ –śmiał się, po poniekąd twardszym niż przewidywano, lądowaniu David Línek z miejscowości Česká Skalice, który swój zespół bezpiecznie doprowadził do celu. On i pozostali baloniarze, Vladimír Lacina z Pragi, Josef Doležal z Přerova i Tomáš Pirner z Chrudimia nie kryją zachwytu, że wreszcie – po półtora roku – udało im się spełnić marzenie. „Sprzyjało nam słońce, korzystny był także wiatr, choć na górze wiało dość ostro i lot trwał nieoczekiwanie krótko, bo tylko godzinę i dziesięć minut. Lądowanie było bardziej dramatyczne niż sądziliśmy. Wiatr nas trochę ciągnął po polu, około pięciu kilometrów na południe od Kamiennej Góry. Ale nikomu nic się nie stało, więc jesteśmy zadowoleni“ – o swoich odczuciach powiedział David Línek. Baloniarze długo przygotowywali się do lotu nad Śnieżką. W zeszłym roku nie było sprzyjającej pogody, w tym roku również towarzyszyła im niepewność – jeszcze rano w dzień planowanego lotu nie byli pewni, czy wystartują z Vítkovic czy z innego punktu w Karkonoszach. W końcu około godziny dziesiątej na lotnisku w Vrchlabí zdecydowali, że pojadą spróbować do Špindlerowego Mlýna. Tu jeszcze przez chwilę borykali się z niechęcią polskich urzędów, które nie chciały zezwolić na lot; przez moment nawet wyglądało na to, że żadnego lotu nie będzie. W końcu jednak wystartowano z pierwszego parkingu za zaporą Labská přehrada. Pięć olbrzymich balonów uniosło się w powietrze, nad góry. „Przy planowaniu startu bardzo ważne są prognozy pogody. Odpowiednim kierunkiem wiatru, umożliwiającym najdokładniejsze trafienie nad szczyt Śnieżki i wylądowanie w Polsce w terenie niezalesionym poza górami, jest kierunek od 150 do 270 stopni. Kolejne czynniki to zachmurzenie i siła wiatru. Lata się na wysokości od 700 do 2500 metrów n.p.m., na tej wysokości musi więc być odpowiednia widoczność. Dlatego najlepsze jest zachmurzenie zerowe. Siła wiatru musi być taka, żeby możliwe było przelecenie 30 – 40 km w około 2 godziny. Długość lotu balonu na rozgrzane powietrze ograniczona jest ilością gazu w butlach ciśnieniowych umieszczonych w koszu, wiatr nie może być jednak zbyt silny, żeby nie zagroził bezpieczeństwu lotu. Podczas startu oraz lądowania musi być jak najsłabszy, na większej wysokości można latać przy większych prędkościach wiatru. Kolejnym warunkiem pomyślności lotu jest przygotowanie sprzętu do niskich temperatur oraz do pokrywy śnieżnej w górach. Podstawowym warunkiem jest poprawność działania systemów paliwowych oraz palników. Jako paliwa nie można używać standardowego propan-butanu, ale tylko czystego propanu. Butan przy temperaturach poniżej zera zamarza, co mogłoby mieć fatalne konsekwencje dla pomyślności lotu. Zastanawialiśmy się też nad kwestią dodatkowego ogrzewania systemów paliwowych, ale według pilotów mających doświadczenie z lataniem w zimie, nie jest to konieczne. Czysty propan nie powinien zamarznąć, konieczne jest tylko podniesienie ciśnienia do wymaganej wysokości za pomocą azotu. Kolejnymi warunkami osiągnięcia sukcesu są towarzyszące samochody techniczne, wszelkie urządzenia pokładowe, wentylatory, sprzęt do łączności itp.“ www.krkonose.eu Foto: David Línek Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 9 Pragniemy, żeby Karkonosze były dostępne dla wszystkich. Żeby piękno ich przyrody podziwiać mogli także ludzie niepełnosprawni. Z tego pragnienia biorą się rozmaite inicjatywy, mające na celu przełamywanie barier. zagrożonym. Pani Marcela Sobotková, pracownica socjalna, opowiada: „Nasze starania zmierzają ku temu, aby jak najbardziej włączyć rodzinę w zwyczajne życie, zgodnie z jej potrzebami i życzeniami. Wczesna interwencja odbywa się w terenie. Obecnie odwiedzam dwanaście rodzin. Wsparcie polega także na załatwianiu spraw socjalnych, wniosków o pieniądze z grantów. Po pomoc mogą zgłosić się sami rodzice na podstawie własnej decyzji albo zalecenia lekarza. Usługi są darmowe“. Pomoc ma wiele twarzy Pomoc bliźniemu może przybierać wiele form – od prostego podania ręki, poprzez wsparcie finansowe aż po przemyślane projekty i strategie mające stworzyć dobre warunki do realizacji naszego posłannictwa. Bardzo szanujemy ofiarnych pracowników i wdzięczni jesteśmy wszystkim tym, którzy nas wspierają – ludziom i instytucjom. Dziękujemy wszystkim, którzy chcieli skorzystać z naszych usług, mamy nadzieję, że w wystarczającej mierze otrzymali wsparcie, opiekę i towarzystwo. Pomoc to związek, w którym nie wiadomo kto komu daje więcej Diakonia ČCE Diakonia Ewangelickiego Kościoła Braci Czeskich jest pozarządową organizacją typu non profit posiadającą osobowość prawną. Na terenie całych Czech pracuje w niej ponad tysiąc osób; kolejne setki w jakiś sposób z nią współpracują. Według statystyk z pomocy Diakonii skorzystały tysiące ludzi. Jest niezwykle wszechstronną organizacją, z którą związanych Misja Obecnie stowarzyszenie zajmuje się pozyskiwaniem i opracowywaniem informacji dotyczących badań nad tą chorobą a następnie przekazywaniem ich rodzicom. Jednocześnie iformuje rodziców oraz opinię publiczną o możliwościach podstawowej opieki specjalistycznej. Współpracuje z Kliniką neurologii dziecięcej w Brnie – celem jest stworzenie bazy danych pacjentów, których można by włączyć w badania kliniczne w ośrodkach zagranicznych. Postępując zgodnie z zapisami statutu, pozyskuje środki finansowe od organizacji i instytucji państwowych i prywatnych. Prowadzi również kampanie informacyjne na temat dystrofii mięśni Duchenne/Becker i współpracuje z organizacjami partnerskimi za granicą. Organizuje coroczne spotkania rodziców i dzieci mające na celu wymianę doświadczeń oraz wzajemną pomoc. Wspiera integrację pacjentów w placówkach szkolnych i przedszkolnych. jest wiele historii. Ośrodek Diakonii ČCE zwany „Světlo“, czyli „Światło“, ma swoją siedzibę w Vrchlabí. W jego ramach działa centrum dziennej pomocy społecznej, ośrodek wczesnej interwencji oraz podstawowa szkoła specjalna. Centrum Dziennej Pomocy Społecznej Obecne do Centrum dojeżdża z regionu Klienci Diakonii Vrchlabí z pochodzącym z miasta Jilemnice aktorem, Stanislavem Zindulką. 14 osób w wieku od 16 do 60 lat. W kwietniu 2008 r. placówka przeniosła się czasowo do innego obiektu. Pani Svitlana Parent Project Parent Project (Projekt rodziców) jest stowarzyszeniem rodziców i bliskich dzieci urodzonych z dystrofią, czyli zanikiem mięśni (typu Becker’a i Duchenne’a). Dystrofia mięśni to choroba genetyczna przejawiająca się stopniowym osłabieniem, a w konsekwencji zanikiem mięśni. Przebieg poszczególnych form dystrofii jest różny. Najczęstszą oraz najstraszniejszą formą jest zanik mięśni typu Duchenne`a. Występuje u chłopców, mniej więcej u jednego na trzy tysiące. Łagodniejsza jest dystrofia typu Beckera, która pojawia się u ok. jednego na osiemnaście tysięcy chłopców. Organizacja powstała w 1994 r. w USA, w Czechach działa od roku 2001. PARENT PROJECT jest stowarzyszeniem osób fizycznych z siedzibą w Vrchlabí. Prezesem jest pani Pavlína Holubcová. Kontakt: telefon: +420 737 374 297, E-mail: [email protected] Dzieci z dysfunkcją wzroku na nartach biegowych W miasteczku Jilemnice odbyło się zgrupowanie niewidomej i niedowidzącej młodzieży uprawiającej narciarstwo biegowe. Inicjatorem oraz organizatorem imprezy był Czeski Związek Sportowców z Dysfunkcją Wzroku. Realizatorem były poszczególne szkoły specjalne oraz wyspecjalizowane ośrodki doradztwa zajmujące się młodzieżą z wadami wzroku. Przyjechali juniorzy ze szkół w Opawie, Litovli, Brnie, Pilznie i Pradze oraz dzieci prowadzone przez ośrodek doradztwa w Libercu. Na przykład z litovelskiej szkoły podstawowej ZŠ prof. V. Vejdovského, która reprezentowała Kraj Ołomuniecki, przyjechali niewidomi uczniowie Pavel Vlček i Daniel Šalátek z przewodnikiem i instruktorem narciarstwa Mirko Spurníkiem. Dziewiętnastu uczestników zgrupowania codziennie szlifowało swoją technikę Młodzi niepełnosprawni sportowcy biegową na świetnie przygotowanych trasach w Horních Mísečkach; wszystko to pod okiem doświadczonych instruktorów i przewodników – uczniów jilemnickiego liceum sportowego. Młodzież podnosiła swoje umiejętności i rozwijała możliwości fizyczne. W przypadku narciarstwa biegowego niewidomych ogromną rolę odgrywają nie tylko poprawna technika, jakość wyposażenia i kondycja fizyczna, ale też zgranie i współpraca między niewidomym lub niedowidzącym zawodnikiem a przewodnikiem, który go na trasie prowadzi. Bez tej współpracy ciężkich odcinków trasy nie da się pokonać. Oprócz przygotowań przebiegających na Mísečkach jeden dzień zgromadzenia przeznaczony został na wycieczkę po partiach grzbietowych Karkonoszy. Wyciągiem ze Špindlerowego Mlýna młodzi sportowcy Sazečková, kierowniczka Centrum, tak opisuje jego działalność: „Tygodniowy plan działań wytycza główne priorytety. Należy do nich powtarzanie umiejętności pozyskanych w szkole; włączamy naszych podopiecznych do pracy w kuchni – we współpracy z asystentami sami przygotowują drugie śniadania, pracują w pracowni ceramicznej. Pozyskaliśmy nową maszynę do produkcji świeczek, praca w świeczkarni wszystkim bardzo się podoba. Regularnie ćwiczą i rehabilitują się, pracują w ogrodzie i na podwórku, chodzą na spacery na łono natury, pomagamy im robić zakupy, odwiedzamy muzea i wystawy“. Ośrodek Wczesnej Interwencji Ośrodek Wczesnej Interwencji oferuje wsparcie oraz prowadzi rodziny z małymi dziećmi (0–7 lat) z problemami zdrowotnymi (upośledzenie umysłowe, niepełnosprawność ruchowa lub sprzężona) albo z dzieckiem niepełnosprawnością Podstawowa szkoła specjalna Klasy wyposażone są w ładne meble i ceramiczne tablice; jest pracownia komputerowa oraz wiele specjalnych pomocy. Szkoła – przeznaczona dla dzieci z upośledzeniem umysłowym oraz sprzężonym – realizuje dziesięcioletni obowiązek szkolny. Dzieli się na cztery stopnie: niższy i średni (trzyletnie), wyższy i roboczy (dwuletnie). Pani Iva Burešová, dyrektor szkoły, powiedziała nam: „Uczniowie kształcą się według indywidualnych programów nauczania opracowanych zgodnie z programem kształcenia „Szkoły pomocnicze” nr 24035/1997-22. Przy ustalaniu programu uczestniczą nauczyciele, rodzice, specjalne ośrodki pedagogiczne. Nauczanie prowadzi nauczyciel nauczania specjalnego wraz z asystentem. Uczniowie oceniani są w formie słownej. Częścią naszej pracy jest także stopień przygotowawczy, czyli zerówka, dla wszystkich dzieci wieku przedszkolnego“. Zainteresowani otrzymaniem bardziej szczegółowych informacji, mogą placówkę odwiedzić albo wejść na stronę: www.vrchlabi.diakoniecce.cz Karkonosze dla wszystkich Motto: Bezbarierowa turystyka to możliwość uprawiania turystyki i podróżowania nie tylko dla osób niepełnosprawnych, ale także dla młodych rodzin z dziećmi oraz dla osób starszych. W hotelu Harmonie odbyły się warsztaty dotyczące problematyki rozwoju turystyki bezbarierowej w Karkonoszach i ich przedgórzu (Podkrkonoší). Przeznaczone były przede wszystkim dla gestorów usług turystycznych, pracowników ośrodków informacji oraz radnych miast i gmin. Organizatorem spotkania roboczego był zakład pracy chronionej CAR CLUB Vrchlabí; impreza uzyskała wsparcie finansowe z budżetu Kralovehradeckiego Kraju. Uczestnikom spotkania przedstawiony został realizowany już projekt pilotażowy o tytule „Beskidy dla wszystkich“. Ciekawe były przede wszystkim praktyczne doświadczenia związane z tą problematyką. Swoje plany dotyczące realizacji projektu ukierunkowanego na rozwój bezbarierowej turystyki zaprezentowało stowarzyszenie osób NO LIMITS oraz Związek Miast i Gmin Karkonosze. wjechali na Medvědín, skąd wyruszyli na Zlaté návrší. Ci lepiej przygotowani jechali na biegówkach, a ci mniej – szli pieszo. Młodzież mogła dzięki temu poznać różnicę między jazdą na nartach w terenie a jazdą po przygotowanych trasach. Wieczorami odbywały się spotkania techniczno-taktyczne, które polegały na szeregu prelekcji dotyczących specyficznych stron narciarstwa biegowego. Wspólne przedsięwzięcie Związku Sportowców z Dysfunkcją Wzroku oraz specjalnych placówek szkolnych okazało się ważne i mobilizujące. Młodzi niewidomi i niedowidzący sportowcy mieli możliwość zapoznania się z narciarstwem biegowym pod okiem doświadczonych instruktorów a także rozwinięcia swojej kondycji fizycznej i wytrzymałości. Dla osób z dysfunkcją wzroku niezmiernie ważne jest otwarcie wszystkich możliwości przeżywania piękna sportu, poczucie wolności płynące z poruszania się w terenie. Poznają prawdziwą przyjaźń, dowiadują się, co znaczy pokonać samego siebie. Mirko Spurník i Renata Paříková, SPC Litovel i Liberec W góry na wózku, czyli wszystko zależy od człowieka Doświadczenia wózkowiczów z wycieczki w Karkonosze opisała pani Ilona Krčková ze stowarzyszenia Parent Project. „Pojechaliśmy z sześcioma chłopcami na wózkach elektrycznych na tygodniowy pobyt rehabilitacyjny do hotelu VZ Bedřichov w Špindlerowym Mlýnie. Przyjemnie zaskoczyło nas to, że dojazd do hotelu oraz jego wnętrze było zupełnie bezbarierowe. Również podejście obsługi było pozytywne, a jakiekolwiek problemy, na przykład z poruszaniem się na wózku przy basenie, były natychmiast rozwiązywane. Gorzej było podczas odwiedzin w samym mieście Špindlerův Mlýn. Padało, a my z wózkami nie mogliśmy się dostać do prawie żadnej restauracji. W jednej z nich spotkaliśmy się z niemiłą obsługą, która nie chciała otworzyć parasoli w ogródku i obsłużyć dzieci na zewnątrz. I to są właśnie te najgorsze bariery, które ciężko zlikwidować. Schody, chodniki i strome podejścia ludzie niepełnosprawni mogą z pomocą pełnosprawnych pokonać, ale ludzkiej obojętności nie. Na szczęście z podobnym zachowaniem nie spotkaliśmy się już nigdzie indziej. Pogoda pozwoliła nam wybrać się z dziećmi na całodniową wycieczkę. Chcieliśmy wyruszyć w partie wierzchołkowe Karkonoszy, zaplanowaliśmy trasę od schroniska Vrbatova bouda do źródeł Łaby, schroniska Labská bouda i z powrotem na Zlaté návrší. Drogę pokonaliśmy bez problemów. Nie przejmowaliśmy się drobnymi nierównościami terenu, byliśmy przecież w górach, a wózkowiczom pomagaliśmy. Na odcinku od rozdroża U Čtyř pánů do źródła Łaby nasza pomoc musiała być większa, ponieważ wózki utykały na tzw. falach, których pochylenie jest zbyt duże. Poza tym drogę pokonaliśmy bez większych komplikacji. Kolejnego dnia wyruszyliśmy do schroniska Špindlerova bouda. Mimo że było to lato, pogoda przypominała jesień. Špindlerova bouda przyjemnie nas zaskoczyła. Dzięki bezbarierowemu dostępowi wjechaliśmy do środka. W restauracji nie było kłopotów z poruszaniem się. Dla obsługi nie było żadnym problemem zabranie krzeseł. Wszyscy zagrzaliśmy się świetną gorącą herbatą przy jednym stole. Chłopcom na wózkach podobała się droga asfaltowa prowadząca z centrum Špindlerowego Mlýna, wzdłuż Łaby i koło stacji wyciągu Medvědín, z przystankiem na Myslivnie aż do Dívčích Lávek i z powrotem. Tydzień w Karkonoszach upłynął nam niesłychanie szybko. Wszystkim bardzo się podobało“. Z historii czasopisma „Krkonoše – Jizerské hory“ Zarząd czeskiej części Karkonoskiego Parku Narodowego KRNAP (Správa Krkonošského národního parku) już od 1968 r. wydaje to ulubione przez czytelników czasopismo o ludziach i przyrodzie. Początkowo był to czarno-biały kwartalnik o tytule „Krkonoše“, z upływem czasu rozrastał się, w 1973 r. wychodziło już 6 numerów rocznie, w od 1978 r. czasopismo jest miesięcznikiem. Liczba stron wzrosła z początkowych 36 do obecnych 52, zmieniał się także stosunek czarno-białych stron do kolorowych, od roku 2006 całe czasopismo jest kolorowe. Czarno-białe fotografie, które się w nim pojawiają, nie są wynikiem braków finansowo-technologicznych, lecz wartościowymi zdjęciami, które w dzisiejszych „kolorowych“ czasach z trudnością bronią swojej racji bytu. W dziejach czasopisma miała miejsce jeszcze jedna ważna zmiana. W 2002 roku postanowiono poświęcać uwagę już nie tylko Karkonoszom, ale także sąsiednim Górom Izerskim. W tym samym roku doszło do zmiany tytułu na obecny – „Krkonoše – Jizerské hory“. Dzisiaj czasopismo poświęcone jest przyrodzie i ochronie środowiska, naukom przyrodniczym, historii oraz ważnym postaciom związanym z Karkonoszami i Górami Izerskimi. Nie brak tu także informacji na temat aktualności regionalnych, informacji z życia karkonoskich i izerskich miast i wsi, a także raportów z działalności zarządów KRNAP i Obszaru Chronionego Krajobrazu CHKO Góry Izerskie. Znaleźć tu można zdjęcia najlepszych fotografików, reportaże, wyprawy w przeszłość, artykuły popularnonaukowe, ciekawostki, propozycje wycieczek oraz konkursy, podczas których można sprawdzić swoją wiedzę. Mimo że większa część czasopisma poświęcona jest Karkonoszom i Górom Izerskim, nie brakuje tu też informacji na temat przyległych regionów, takich jak przedgórze Karkonoszy, zwane Podkrkonoší, jak Czeski Raj, Broumovsko i inne. Miesięcznik „Krkonoše – Jizerské hory“ można prenumerować w redakcji (Dobrovského 3, Vrchlabí 543 11, Czechy), telefonicznie pod nr +420 499 456 333 lub e-mailem pod adresem [email protected]. Prenumerata kosztuje 396 Kč. www.krkonose.eu Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 10 „Niektóre sytuacje w meteorologii są jasne i oczywiste, inne niejasne i nieoczywiste“, twierdzi Alena Zárybnická Gestorzy kompleksów narciarskich także odpowiadają za jakość informacji dla narciarzy Czescy widzowie telewizyjni bardzo dobrze znają twarz Aleny Zárybnickiej, która już szereg lat informuje ich za pośrednictwem Telewizji Czeskiej o przewidywanym stanie pogody. Alena Zárybnická ukończyła meteorologię na wydziale matematyczno – fizycznym, jest też wszechstronną sportsmenką. Swój zawód, który bywał zazwyczaj domeną mężczyzn, wybrała dzięki również niezbyt damskiej pasji – szybownictwu. Obecnie Alena Zárybnická zakotwiczyła w Karkonoszach. Ale co ją tu przywiodło? Dlaczego wybrała właśnie Karkonosze? Oto pierwsze pytania naszej dzisiejszej rozmowy. „Góry kocham, tę miłość odziedziczyłam po tacie, który spędzał dużo czasu w Tatrach Wysokich. Wtedy nie dało się zbytnio podróżować gdzieś dalej, tata chodził po górach, wspinał się. Ja nie jestem alpinistą, ledwo, ledwo można o mnie powiedzieć, że jestem „górochodem“. Lubię, kiedy ktoś ze mną powoli wdrapuje się na skałę, kiedy na nartach do skialpinizmu pokonamy jakieś wzgórze. Mój syn Vítek zdecydował się na uprawianie narciarstwa, a ja starałam się mu to umożliwić. Bardzo mnie cieszy, że podoba mu się narciarstwo, że zdecydował się temu poświęcić. Większość mam kieruje swoim życiem zgodnie z tym, czego chcą ich dzieci. Również ja staram się zrealizować pragnienia i życzenia mojego syna. Zdecydował się na uprawianie skoków akrobatycznych. Każdy pyta teraz, czy nie boję się o niego. Odpowiadam, że „proporcjonalnie“. Przydarzyć mu się może cokolwiek i kiedykolwiek, a jeżeli będzie skakał z rozwagą i skupieniem, to jest to sport tak samo bezpieczny, jak każdy inny. W ten sposób nie powinnam go puszczać na rower, na łyżwy… W końcu poślizgnąć się może nawet w łazience. Nie możemy umierać ze strachu o nasze dzieci. Poza tym sądzę, że uprawiając sport w górach, gdzie warunki są surowsze, spotka ludzi z dobrym charakterem“. Co podoba się pani w Karkonoszach? „Lubię te ziemie. Poza tym – podobałoby mi się chyba w każdych górach. To, że osiedliśmy akurat w Špindlerowym Mlýnie, to zbieg okoliczności. Tak samo podobałoby mi się w Rokytnicy nad Jizerou, w Harrachowie czy gdzie indziej. Nie było to żadne systematyczne wybieranie, ale w Špindlu Vítek ma już kolegów i dobre warunki do uprawiania narciarstwa, m.in. dzięki szkółce Akademia Sportu, która funkcjonuje przy tutejszej szkole podstawowej“. Cofnijmy się do niedalekiej przeszłości, kiedy w telewizji nie mówiono o ilości śniegu w górach, a już zupełnie nie o jego ilości w poszczególnych miejscach gór. Górale, przedsiębiorcy i gestorzy kompleksów narciarskich wyrażali niezadowolenie z formy prognozy pogody. „Rozumiem, że kiedy ktoś żyje w górach, potrzebuje innego rodzaju informacji o pogodzie niż człowiek żyjący na nizinach. Mówiąc o relacjach telewizyjnych, musimy pamiętać, że na przekazanie informacji jest pewien określony czas – półtorej minuty, dwie do trzech minut. W tym czasie nie możemy udzielić odpowiedzi na każde pytanie. Przekazujemy prognozę, która mówi o większości obszaru kraju, a góry niestety nią nie są. O tym, że pogoda w górach będzie inna niż na nizinach, wiadomo i było wiadomo już dawno. Niestety w dokładnie ustanowionym i określonym czasie wszystkiego przekazać się nie da. Inaczej mówiąc, wszystko zależy od tego, ile czasu mamy na przekazanie informacji. Z czasem walczymy do dziś“. Mam wrażenie, że obecnie prognozy skonstruowane są inaczej. Czy jest to związane z tym, że wyjazdy w góry i jeżdżenie na nartach stały się bardziej modne? „Przede wszystkim doszło do zmian w grafice telewizyjnej. Na pogodę co prawda więcej czasu nie ma, ale lepsza grafika umożliwia szerszy przekaz, lepsze możliwości wyrazu. Słyszymy słowa, ale w tym samym czasie widzimy obrazki, a więc wizualnie rejestrujemy wybrane przez siebie miejsce, przyjmując tym samym więcej informacji. Kiedy pokazujemy model cyfrowy, widz kieruje wzrok w miejsce, w które się wybiera i otrzymuje konkretne informacje. A jeżeli chodzi o grubość pokrywy śnieżnej na trasach zjazdowych, to mniej więcej przed 10 laty doszło do przełomu, kiedy Związek Właścicieli i Dzierżawców Wyciągów zaapelował, żeby opinia publiczna informowana była również o takich rzeczach. Dla ludzi jest to ważne, pobyt w górach jest kosztowny, dlatego potrzebują informacji, czy wrażenia z niego będą coś warte. A warte będą, jeżeli pokrywa śnieżna będzie miała odpowiednią grubość. Taka była geneza nawiązania współpracy ze Związkiem. Później Telewizja Czeska współpracowała też z firmą SITOUR. Informacje, które przychodzą do nas dzięki osobom prowadzącym kompleksy narciarskie w poszczególnych ośrodkach łączymy z danymi otrzymywanymi ze stacji meteorologicznych, których jest niestety tylko parę“. Żyje pani w górach. Można by oczekiwać, że pani prognozy dotyczące tego regionu będą obszerniejsze? „Aż tak widać po mnie, że kibicowałabym najchętniej górom? Żałuję, ale nie jest to możliwe, chociaż konkretna forma relacji na temat pogody zależy ode mnie. Z Czeskiego Instytutu Hydrometeorologii przychodzą dane w formie prognoz tekstowych, otrzymujemy również modele cyfrowe, schematy z satelitów, radarów. Opracowuję je i ustalam, co jest najważniejsze, co trzeba ludziom powiedzieć. Zgodnie z tym tworzę formę graficzną relacji. Oznacza to, że malujemy poszczególne mapki, które następnie emitujemy. Jeżeli jest trochę wolnego czasu, zamieszczamy też krótki raport śniegowy. Wszystko zależy od tego, na co pozwala mi czas oraz powaga innych zjawisk“. Uważa pani, że pogoda ma duży wpływ na wrażenia z urlopu? „Tak, oczywiście. Ale wybrać sobie urlop miesiąc wcześniej zgodnie z pogodą? Naprawdę się nie Alena Zárybnická na najwyższej górze Czech. Druga seria dotyczącego pogody cyklu szkoleniowego Telewizji Czeskiej ČT. Śnieżka. Foto archiwum ČT. da. Jak mawiał Cimrman (fikcyjna postać czeskiego geniusza, wymyślona przez J. Šebánka i Z. Svěráka – przyp. tłum.): „Możemy o tym dyskutować, możemy prowadzić na ten temat spory, możemy się z tym nie zgadzać, ale to wszystko, co się da przeciw temu zrobić“. Nie pozostaje nic innego, niż przystosować się na miejscu. I to jest temat dla ośrodków narciarskich – jeśli mowa o urlopie zimowym, trzeba zapewnić ofertę także na wypadek niekorzystnej pogody“. Jak pani przeżywa te nagłe zmiany pogody? „Dobrze, o ile są odpowiednio przepowiedziane. Czasami zdarza się, że nie są. Kiedy wieczorem podczas prognozy powiem, że na drugi dzień będzie ładnie, a na trzeci dzień brzydko, a z rana drugiego dnia budzi mnie deszcz bijący w okno połaciowe, mam wrażenie, że obudziłam się po dwóch dniach. W pierwszej chwili w ogóle nie myślę o tym, że prognoza nie była w porządku. O ile zmiana pogody została dobrze przepowiedziana, jest to sprawa oczywista. Przeszkadza mi, kiedy następuje zmiana, której nikt się nie spodziewał. Ale zdarza się i to. W niektórych sytuacja pogoda zachowuje się w sposób nieprzewidywalny“. Obszary lawinowe Karkonoszy Zachodnich Karkonosze są górami bezpiecznymi dla turystów. Wszystkie tereny narciarskie oraz ośrodki wypoczynkowe leżą poza obszarami lawinowymi. Mimo to w miejscach, gdzie góry są najwyższe, z ich zboczy na polską i czeską stronę co roku schodzi kilkadziesiąt lawin. Najwięcej miejsc lawinowych znajduje się na stokach górskich dolin, takich jak Kotelní jámy, Labský důl, Dlouhý důl, Kozí hřbety, Údolí Bílého Labe, Modrý důl i Obří důl. Trasy lawin znaleźć można właściwie we wszystkich kotłach, jarach oraz na szerokich długich, stromych i niezalesionych stokach o powierzchni trawiastej lub skalistej, przede wszystkim na wysokości górnej granicy lasu o nachyleniu zazwyczaj od 25 do 45 stopni. Ratownicy ostrzegają turystów W interesie własnego bezpieczeństwa należy sprawdzać aktualny stan pogody. W terenie należy zachować ostrożność. Nie należy lekceważyć warunków klimatycznych Karkonoszy, gdzie pogoda zmienia się z godziny na godzinę. Ratownicy co roku w dzień i w nocy wyjeżdżają w teren, żeby ratować życie ludzi, którzy zlekceważyli niebezpieczeństwo. Ochrona W interesie własnego bezpieczeństwa nie należy poruszać się w górach poza wyznaczonymi szlakami. W wyższych partiach szlaki zimowe oznaczone są tyczkami. Szlaki, które nie są oznaczone tyczkami, a które prowadzą przez obszary lawinowe, są szlakami letnimi, w zimie nie należy z nich korzystać. Lista tras zejść lawin po stronie czeskiej Lista tras zejść lawin po stronie polskiej Trasy Labský důl 24 25 26 27 28 29 30 31 32, 32A 33 34 Kotelní jámy 35 36 36A 36B 37 37A Trasy Nazwa Czarny Kocioł Jagniątkowski 13 Północne zbocze 14A-14D Wschodnie zbocze Duży Śnieżny Kocioł 15A Zielarskie Spady 15B Żleb mokry (Jurkowy) 15C Żleb Laborantow 16A Żleb Ryglowy 16B Żleb Biały 16C Żleb pod Śkok 16D Żleb Widlasty (Krysztalowy) 17 Żleb Szeroki Mały Śnieżny Kocioł 18 Całe zachodnie zbocze 19A Żleb Schowany 19B Żleb Środkowy 19C Żleb Wschodni 19D Żleb Bazaltowy 20 Żleb Nikly Pólnocne Zbocze Łabskiego Szczytu 21 Pólnocne zbocze Kocioł Łabskiego Szczytu 22A Zachodnie zbocze Kotła 22B Kocioł Łabskiego Szczytu Kocioł Szrenicki 23A Północne zbocze 23B Północno-wschodnie zbocze Nazwa Martinova jáma Malá Labská rokle Labská rokle Navorská jáma Schustlerův žlab Pančavská stěna Hančův žlab Jestřábí stěna Vrbatův žlab Harrachova jáma Velká lavina Harrachovy plotny Velká Kotelní jáma Ostřicová rokle Západní žlab Žlaby Malé Kotelní jámy Závětrná stráň Legenda – opis mapek: Obszar nad górną granicą lasu Trasa lawin Kar (ukształtowane przez lodowiec zamknięcie doliny) Nisza niwalna (zamknięcie doliny bez śladów działalności lodowca, do dziś miejsce gromadzenia Szczyt Zarząd KRNAP we współpracy z pogotowiem górskim HS Krkonoše i GOPR wydał publikację „Laviny v Krkonoších“ Ciek wodny Granica państwowa www.krkonose.eu Materiały i mapy dzięki: GIS Zarządu KRNAP Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Kieruje się pani prognozą pogody? „Ja sama jestem szewcem, który bez butów chodzi. Kiedy jadę w Alpy lub Karkonosze, zazwyczaj jestem zbyt leniwa, żeby popatrzeć, jaka będzie pogoda. Ale kiedy moi przyjaciele jadą w „wielkie góry“, chętnie im pomagam. Twierdzą bowiem, że pogoda jest podstawą ich sukcesu. Im bardziej szczegółowe informacje z danego miejsca mi podadzą, tym lepszej jakości może być prognoza. Ale i tak jest to niezwykle skomplikowane. Na przykład K2 – samotny szczyt, żadnych radarów, skomplikowana orografia nie ujęta w modelu... Ale podobno lepsze to niż nic“. Jak prawdziwe są przysłowia? „Mimo że mówi się o nich niekiedy jako o „kulach chromych meteorologów“, ja jestem zdecydowanie przeciw. Są to mądrości naszych przodków ujęte w piękne słowa, które powstały na podstawie długotrwałych obserwacji pogody. Ludzie byli wtedy bardziej związani z przyrodą niż teraz. Nie mieli Internetu, telewizji, żadnej możliwości sprawdzenia prognozy pogody. To prawda, że przysłowia powstawały w związku z kalendarzem, który obowiązywał kiedyś, a który nie zawsze pokrywa się z tym naszym. W dodatku powstawały nie tylko u nas, ale także w innych miejscach świata, dlatego nie zawsze się sprawdzają. Wiele rzeczy ma jednak prawdziwe podstawy, na przekład w okresie po świętym Medardzie, czyli na początku czerwca, często pada deszcz, ale nigdy nie 40 dni, jak o tym mówi najbardziej chyba znane przysłowie. A więc – wspaniała twórczość ludowa – owszem, ale nie da się w dzisiejszych czasach przepowiadać zgodnie z nią pogody“. Czy prawdziwe są znaki dawane przez przyrodę? „Istnieją tu powiązania fizyczne, ale nie oznacza to, że zmiana nastąpi w danym miejscu w danym czasie. Na przykład, kiedy czujemy nieprzyjemny zapach z kanalizacji oznacza to, że zmienia się ciśnienie. Ale czy zmiana ciśnienia przyniesie także przejście frontu, a więc również pogorszenie pogody, tego już z zapachu naprawdę nie poznamy. Albo coś przyjemniejszego: zorza poranna nie zawsze musi przynosić na drugi dzień deszcz. Bywa tylko efektem tego, że między nami a słońcem jest w powietrzu więcej pyłu i pary wodnej niż zwykle. Znowu – może to być związane z przychodzącym frontem, ale może się on, zanim dojdzie w miejsce, z którego obserwujemy niebo, rozpaść. Jakie zdanie ma pani na temat globalnego ocieplenia? „Bez wątpienia tu jest. Jest to rzecz, która została zmierzona i udowodniona. Meteorolodzy porównują długoterminowe średnie i wiedzą, że dochodzi do ocieplenia. Wiadomo także to, że podobne ocieplenie miało już miejsce w geologicznej przeszłości Ziemi. Pozostaje pytanie, czy do tego obecnego w jakiś sposób się przyczyniamy. Ja skłaniam się ku poglądowi, że tak. Gdyby nie było człowieka, być może ocieplenie nie postępowałoby tak szybko. Ważna jest nasza reakcja na globalną zmianę klimatu. I to jest właśnie cały problem, dlaczego się o tym dyskutuje. Znaczącą kwestią jest więc to, czy łatwiejsze pod względem ekonomicznym jest dostosowanie się do ocieplenia czy przeciwstawianie się mu. To są dwie platformy, które prowadzą na przykład do konfliktu między poglądami pana prezydenta a poglądami klimatologów. Nie jestem klimatologiem, tylko uważnie słucham, co mówią, i wiem, że nie ulegają oni wpływom ekonomicznym“. Co może to oznaczać w praktyce? „Może na przykład ulec zmianie granica, od której w zimie leżeć będzie śnieg. Według niektórych modeli przesunie się ona o 300 m wyżej. Zmianie ulegnie także prawdopodobnie temperatura minimalna oraz liczba mroźnych dni w sezonie zimowym – to z kolei mogłoby wpłynąć na sztuczne naśnieżanie. Niedawno podczas jednej z zim nie można było naśnieżać praktycznie nic. Ale klimatologia oznacza średnie wartości za pięćdziesiąt, sto i więcej lat. Nie oznacza to, że nawet w okresie ocieplenia nie będziemy mieli kilku chłodnych i ładnych śnieżnych zim. Z pewnością powiedzieć możemy jedynie to, że zmiana klimatu przyniesie większą zmienność pogody, więcej skrajności. Przyroda, krótko mówiąc, nie jest w stanie uporać się z energią, którą tryska ludzkość. Reaguje po swojemu, nie można się temu dziwić“. Czy w Karkonoszach jest wystarczająca ilość miejsc informacyjnych dla prawidłowych prognoz pogody? „W Karkonoszach (i ogólnie w czeskich górach) jest mało stacji meteorologicznych, a do tego teren jest bardzo zróżnicowany. Także dlatego prognoza dla gór jest trudniejsza niż dla nizin. Jedyna klasyczna stacja meteorologiczna znajduje się w Pecu pod Sněžkou, klimatologiczna zaś w schronisku Labska bouda, a o ile negocjacje przyniosą pozytywne wyniki, druga będzie w schronisku Luční bouda. Mimo to dobre prognozy istnieją, pytanie tylko, na ile są wykorzystane.“. Jaki więc sposób wyszukiwania informacji na temat pogody w górach pani poleca? „Obecnie nie pozostaje nic innego, niż żeby każdy stał się quasi-meteorologiem i na państwowych Strona 11 stronach meteorologicznych szukał modelowych danych. Jeszcze łatwiej by było, gdyby zadbali o to właściciele kompleksów narciarskich i oferowali tę usługę“. Środki masowego przekazu na wiosnę przynoszą informacje typu „zima się kończy“ bez względu na to, że w górach nadal występują korzystne warunki do uprawiania narciarstwa i rekreacji. Podobne oświadczenia szkodzą interesom miejscowych przedsiębiorców, ale szkodzą też narciarzom… „Nienawidzę tego dziennikarskiego skrótu, który pojawia się w tytułach. Niestety podczas swoich wystąpień nie mam czasu na polemikę z mediami. Ale podczas innych programów – na przykład w radiu – często na to oświadczenie dziennikarzy reaguję. Ile razy dowiedzieliśmy się podczas minionych wakacji, że „lato się kończy“? Dziennikarz zmuszony do skrótu pisze nieprawdę. Jeżeli dotyczy to np. sytuacji gospodarczej kraju, wkrótce się o tym dowiadujemy, a dziennikarz oskarżany jest o kłamstwo. Meteorologia nie umie się bronić, a takie oświadczenia ją degradują. Apeluję do odpowiedzialności osób piszących o pogodzie. W dodatku w górach pogoda szybko się zmienia. Czy należy chcieć sensacji i skrajności za każdą cenę? Chyba nie… są rzeczy – dzięki Bogu – które są jeszcze normalne. Niech ta pogoda będzie jak najnormalniejsza“. Do jakiego stopnia prognozy pogody są wiarygodne? „Miesięczna prognoza ma 75% sprawdzalność. Prognozowane są trzy dekady – czyli 30 dni – w przód. Poszczególne dekady są opisywane ogólnie, nie można na ich podstawie poznać, czy należy wziąć urlop, bo pogoda będzie ładna, czy jechać na urlop pierwszego czy w następnym tygodniu. Na przykład zachmurzenie lub częściowe zachmurzenie, miejscami opady. Czy to „miejscami“ oznacza właśnie to miejsce, w które jedziemy, tego nikt nie wie. Jest to bardzo ogólna prognoza, ale lepsze to niż nic. Gdzie indziej na świecie jest tak samo. Dobrze obserwować pogodę na następnych 10 dni w przód. Prawdopodobieństwo prognozy na drugi dzień wynosi ponad 95 %“. Na czym polega poprawne przepowiedzenie pogody? „Istnieją różne typy modeli służących do prognozowania pogody. Pierwszym warunkiem prognozy sprawdzającej się w, powiedzmy, 100% jest zgodność wyników wszystkich tych modeli. Są też jednak sytuacje, kiedy pojawia się koszmar nocny każdego meteorologa – falujący front atmosferyczny. Jeden model przewiduje, że nadejdzie o godz. 12.00, drugi pokazuje, że dopiero o godz. 18.00. Wtedy sytuacja jest skomplikowana. W relacji należy mówić z pewną dozą niepewności, żeby widz zrozumiał, że w tej chwili nie jest możliwe przepowiedzenie pogody. Ludzie muszą umieć przyjąć, że niektóre sytuacje są jasne i oczywiste, a niektóre niejasne i nieoczywiste. Tak samo jak w życiu …“ Skipark K2 Černý Důl i Skipark Dolní Dvůr - 2 kolejki linowe krzesełkowe i 8 wyciągów narciarskich - 9 km szerokich nartostrad ze sztucznym naśnieżaniem - Snowpark, Kidpark, Skibary, parking gratis W tym sezonie zimowym nowość - RODZINNY SKIPAS – DZIECKO JUŻ ZA 100 CZK DZIENNIE - ZNIŻKOWY SKIPAS DLA JUNIORÓW Pogotowie górskie KARKONOSZE Obszary lawinowe Karkonoszy Wschodnich Lawinowe naj… Lawiny schodzą na terenie Karkonoszy od końca trzeciorzędu, tzn. mniej więcej od 2,4 mln lat. Po stronie czeskiej znajdują się 54 trasy lawin, po polskiej jest ich 51. Pierwsza pisemna wzmianka o lawinie, która zeszła w Karkonoszach, pochodzi z 15.12.1655 r. ze Sklenařovic. W sezonie zimowym w całych Karkonoszach schodzi ok. 50 lawin. Po stronie czeskiej od roku 1961 do roku 2007 zanotowano prawie 1000 lawin. Najdłuższa trasa lawiny po czeskiej stronie Karkonoszy to jar Úpská rokle – 1400 m, po stronie polskiej to Wodospady Łomniczki – 2000 m. Najwięcej lawin po stronie czeskiej schodzi w rejonie doliny Obří důl, a po polskiej w Małym i Wielkim Stawie. Najwięcej lawin schodzi w Karkonoszach w styczniu i marcu. Największa lawina zeszła 8 marca 1956 r. Największa tragedia lawinowa miała miejsce w marcu 1968 r. w Białym Jarze, zginęło wtedy 19 osób. Najpotężniejsze lawiny osiągają grubość 7 do 15 metrów. Największe nawisy śniegowe tworzą się na grani doliny Úpská jáma – do 250 metrów długości, 12 metrów wysokości i wystające 5 metrów poza krawędź. Największa grubość pokrywy śniegowej po stronie czeskiej występuje na polu śniegowym zwanym „Mapa Republiki” (15,5 m), po stronie polskiej – w Śnieżnych Kotłach (do 15 metrów). Po stronie czeskiej pokrywa śniegowa najdłużej utrzymuje się na polu śniegowym „Mapa Republiki” (patrz fotografia na ostatniej stronie), po polskiej w Śnieżnych Kotłach – do sierpnia, czasami do spadnięcia nowego śniegu. Największą prędkość mają lawiny pyłowe – 70 do 125 metrów na sekundę. Objętość śniegu niesionego przez jedną lawinę w Karkonoszach to nawet kilka tysięcy m3, waga nawet ponad 60 000 ton, objętość porwanych kamieni – 150 m3. Lista tras zejść lawin po stronie czeskiej Trasy Obří důl 1, 1A 2 3 4 5 6 6A 6B 6C 7 Modrý důl 8 Dlouhý důl 9 10 11,11A, 11B 12 13 13A 13B 13C 14 15 16 17 Bílé Labe 18 18A 19 19A, 19B 20 21 22 Nazwa Žlaby a východní svah Sněžky Žlab Úpičky Úpská rokle Sněhová strž Lavinový žlab Malá Studniční jáma Čertova zahrádka Čertova rokle Murová dráha Velká Studniční jáma Modrý důl Dolský žlab Brusinkový žlab Pramenný důl Lovecký potok Hrazený potok Holá stráň Kamenná strž Hřebínky Suchý žlab Tetřeví žlab Borůvkový žlab Vojenský žlab Lavinová jáma Levý žlábek Bílá jáma V serpentině Bílá stráň Stříbrná bystřina Suťová stráň (Zrcadla) Z materiałów pogotowia górskiego Horská služba Karkonosze oraz zarządu czeskiego parku narodowego KRNAP Lista tras zejść lawin po stronie polskiej Kocio Łomniczki 1A Śnieżka – Żleb centralny 1B Rynna spod Jubileuszowej 2A Żleb spod Przelęczy 2B Centralnie 2C Spod Krzyza lewa część 3A Wodospady Łomniczki 3B Wschodnie Zbocze Kota Łomniczki Kocioł Białego Jaru 4A, 4B Żleb centralny 4C, 4D Wschodnie zbocze Kocioł Małego Stawu 5A Żleb Krześka 5B Żleb Magdy 6 Żleb Slalomowy 7A Korytarz Rzepióra 7B Żleb Piarzysty-Fajkosza 8A Żleb Litworowy 8B Wrótka 8C Całe Zbocze od Wrótek do Owczych Żeber Kocioł Wielkiego Stawu 9A, 9B, 9C Połnocne zbocze 10A, 10B, 10C Wschodnie zbocze Kocioł Smogorni 11 Kocioł Smogorni Kocioł pod Małym Szyszakiem 12 Połnocne zbocze Małego Szyszaka Trasy 23 Liščí hora 38 39 Nazwa Čertova jáma Liščí jáma Vlčí jáma www.krkonose.eu Pogotowie górskie Czeskie pogotowie górskie – Horská služba – założone zostało w 1934 r. W 1952 po polskiej stronie Karkonoszy założono Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR). W 1953 roku w Karkonoszach po raz pierwszy użyto sąd lawinowych do poszukiwania ludzi zasypanych przez lawinę. W 1954 r. rozpoczęte zostały badania nad śniegiem i lawinami w Karkonoszach. W 1962 roku Valerián Spusta ze Špindlerowego Mlýna wykonał „kataster lawin“ czeskiej części Karkonoszy. W 1968 r. w HS Karkonosze służył pierwszy pies lawinowy o imieniu Herma tresowany przez W. Bergera. W 1968 r. rozpoczęte zostały badania lawin po polskiej stronie gór. www.horskasluzba.cz Punkt kontaktowy obszaru stacja HS Harrachov stacja HS Luční bouda stacja HS Pec pod Sněžkou stacja HS Rokytnice n. Jiz. stacja HS Strážné stacja HS Špindlerův Mlýn Tylko w okresie zimowym stacja HS Benecko stacja HS Černý Důl stacja HS Janské Lázně stacja HS Pomezní boudy stacja HS Rokyt.- Studenov stacja HS Velká Úpa stacja HS Vítkovice v Krk. stacja HS Žacléř Telefon kontaktowy +420 481 529 449 +420 602 448 334 +420 499 736 219 +420 739 205 391 +420 499 896 233 +420 602 448 444 +420 481 523 781 +420 602 167 470 +420 499 434 177 +420 721 053 438 +420 499 433 230 +420 602 448 338 +420 724 091 541 +420 721 488 470 +420 499 895 151 +420 499 891 233 +420 481 523 781 +420 607 120 045 +420 720 486 037 +420 721 031 928 +420 606 157 936 +420 606 157 935 +420 602 167 470 Zima 2008/2009 Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 12 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 13 LEGENDA Granica państwowa Magistrala Karkonoska Narciarskie trasy biegowe – przygotowane Ważne szlaki zimowe – tyczkowane Trasy zawodnicze Kolejki linowe Kolejka linowa towarowa Wyciągi narciarskie Trasy zjazdowe 1 Tor saneczkowy Muzeum Ośrodek informacji Wieża widokowa Punkt widokowy Kościół, kaplica Pałac 2 Ruiny zamku 10 Skały 3 Schronisko, bufet Kemping 11 Kąpielisko 10 9 5 12 14 13 7 6 8 4 Karkonosze LIBEREC HRADEC KRÁLOVÉ www.krkonose.eu www.krkonose.eu Tereny narciarskie Strona 14 Skiregion Harrachov, Rokytnice nad Jizerou, Paseky nad Jizerou, Rejdice a Příchovice www.skiregion.cz Jest to największy region narciarski w Republice Czeskiej, leży na granicy Karkonoszy Zachodnich i Gór Izerskich. Powstał poprzez połączenie za pomocą jednego karnetu narciarskiego kompleksów narciarskich: Harrachov, Rokytnice nad Jizerou, Paseky nad Jizerou, Rejdice i Příchovice. Do wyboru są bilety punktowe oraz kilkudniowe bilety czasowe. Do biletów kilkudniowych jest bonus – gratisowa jazda na wyciągach oferujących nocne jazdy. Bilety jednodniowe mają zróżnicowane ceny – w zależności od atrakcyjności danego ośrodka. Parametry: 36 wyciągów narciarskich • 6 wyciągów krzesełkowych • 40,5 km tras zjazdowych •30000 osób / godz. – przepustowość • przygotowanych ok. 200 km tras biegowych – od małych pętli wokół miejscowości po partie grzbietowe gór 1 Kompleks sportowy a.s. | (1020 m n.p.m.) | www.skiareal.com cesta“) przecinającą całe Karkonosze, z drugiej zaś strony z „Magistralą Gór Izerskich“ („Jizerskohorska magistrála“). Miłośnicy snowboardingu na terenie kompleksu Pizár znajdą odpowiednie warunki do uprawiania każdej odmiany tego sportu. Slalomiści znajdą tu szerokie oraz gwałtownie zwężające się stoki, dla miłośników skoków i ewolucji przygotowane są skocznie i „slidy“ (Z-rail, king rail, C- rail, rainbow rail, długi rail szeroki, długi rail prosty, krótki rail prosty, 2x box, A-rail...). Parametry: • 10 km tras zjazdowych • 5 wyciągów narciarskich • 6 km tras sztucznie naśnieżanych • 25 km tras biegowych w okolicach • Przepustowość 4850 osób / godz. Cennik: • Cena karnetu dziennego: dorośli 420 Kč, dzieci 290 Kč • Cena karnetu tygodniowego: dorośli 2640 Kč, dzieci 1850 Kč Kontakt: Paseky nad Jizerou | Telefon: +420 481 523 589 , +420 481 522 122 E-mail:[email protected], [email protected] | www.paseky.cz , www.pizar.cz SITOUR ČR – „charakterystyczny pomocnik“ • Najczęściej używanym i najbardziej ulubionym źródłem informacji są kamery panoramiczne i internetowe Skocznie narciarskie stały się integralną częścią krajobrazu Harrachova. Na terenie kompleksu średnich skoczni koło hotelu Skicentrum znajdują się skocznie z punktem krytycznym 40 m (w narciarskiej terminologii oznaczane jako K40), 70 m (K70) i 90 m (K90). Ostatnia z wymienionych skoczni od 1997 roku pokryta jest igielitem produkcji firmy SAJA Korpi z Finlandii, możliwe jest więc skakanie z niej w lecie. Na górze Čertova hora znajduje się teren dużych skoczni, powstały w latach 1978 – 1983, ze skocznią z punktem krytycznym 120 m (K120) oraz skocznia mamucia przeznaczona do lotów na nartach, która od ostatniej przebudowy w 2000 r. ma punkt krytyczny na 185 m. Parametry: • 8,5 km tras zjazdowych • 3 wyciągi krzesełkowe i 6 wyciągów narciarskich • 7,9 km tras sztucznie naśnieżanych • 110 km tras biegowych nawiązujących na trasy w Polsce (Jakuszyce) i Górach Izerskich (Malá Jizerka) • przepustowość 6050 osób / godz. • snow park, skocznie narciarskie, tor saneczkowy • Informacje na temat krajowych ośrodków narciarskich – aktualne wiadomości z czeskich gór codziennie w programie PANORAMA, w godzinach porannych na antenie ČT 2. • Kamery panoramiczne przekazują autentyczne zdjęcia z ośrodków narciarskich. Wywołują pozytywne nastawienie turystów. Program telewizyjny oglądają w zimie miliony widzów. Ich zainteresowanie nie maleje. Aktualne informacje na temat czeskich gór w Internecie. Na stronach www.holidayinfo.cz. Informacje o ośrodkach narciarskich w przejrzystej formie. Informacje o trasach zjazdowych i biegowych, wyciągach krzesełkowych i narciarskich, cenach biletów, grubości pokrywy śniegowej, prezentacja zdjęć z kamer panoramicznych i internetowych. Strony prezentują też poszczególne kompleksy narciarskie i ośrodki górskie. NOWOŚĆ – system rezerwacyjno-informacyjny bazy noclegowej, infrastruktury regionu oraz kalendarza imprez. Widzowie telewizyjni korzystają ze 190. strony teletextu na obu programach Telewizji Czeskiej ČT. Serwis informacyjny Sitour to komplet raportów śniegowych oraz aktualnych informacji z 96 kompleksów narciarskich, emisja na żywo z 36 panoramicznych i 33 internetowych kamer, 76 map panoramicznych, oferta 600 miejsc noclegowych z możliwością rezerwacji on-line, kalendarz imprez i wiele innych atrakcji... SITOUR • www.holidayinfo.cz • ČT2 – Panorama: Pon. - Pt. 8.30 - 9.10 godz., Sob. - Nd. 7.50 - 8.30 godz. • Teletext ČT: strona 190 Cennik: • Karnet całodzienny na Harrachov dorośli 590 Kč, dzieci 470 Kč • 6-dniowy karnet Harrachov dorośli 3075 Kč, dzieci 2 460 Kč • karnety i bilety punktowe są ważne także na terenach Zákoutí i Amálka 4 Teren narciarski Vrchlabí – Kněžický vrch (550 –710 m n.p.m.) | www.skiareal-vrchlabi.cz Znajduje się 400 metrów od starówki miasta Vrchlabí (na obwodnicy Praga – Špindlerův Mlýn). Wyciągiem 3-krzesełkowym dostać się możemy na szczyt Kněžický vrch z pięknymi widokami na miasto i panoramę Karkonoszy. Jest też stąd wygodny dostęp do tras biegowych w Benecku i Horních Mísečkach. „O2 Westige Snowpark” ma idealne parametry do uprawiania freestylu. Idealne tereny dla początkujących i rodzin z dziećmi. Niedaleko znajduje się parking, szkółka narciarska i snowboardowa, wypożyczalnia nart i snowboardów, urządzenia socjalne, gastronomia. Do kompleksu narciarskiego Kněžický vrch dojeżdża też skibus. Kontakt: Sportovní areál Harrachov, a.s. | Telefon: +420 481 529 353, Fax: +420 481 529 320 E-mail: [email protected] | www.skiareal.com 2 Rokytnice nad Jizerou – Lysá hora (1.344 m n.p.m.) | www.skiareal-rokytnice.cz Miejscowość Rokytnice nad Jizerou należy do największych ośrodków narciarskich zachodniej części Karkonoszy. Nad miastem dominuje Lysá hora i Kotel. Do ośrodka narciarskiego kursuje specjalny skibus (autobus narciarski). Na amatorów narciarstwa zjazdowego czeka tu około trzydziestu wyciągów narciarskich i dwa wyciągi czterokrzesełkowe. Wyciąg krzesełkowy Lysá hora mierzy 2198 m i jest drugim co do długości w całych Czechach. Drugi wyciąg to Horní Domky, który działa nie tylko w zimie, ale też w lecie, kiedy to oferuje transport rowerów (gratis). Na terenie narciarskim Horní Domky został wybudowany snowpark dla amatorów freestylu. Dla dzieci przygotowany został park dziecięcy z ruchomym chodnikiem, dzieciom zapewniona jest też opieka. Narciarzom biegowym polecamy wypróbowanie tras biegowych w kompleksach U kapličky i Pod Dvoračkami z dobrze założonym śladem. Z terenu Studenov i Horní Domky trasy narciarskie prowadzą na Magistralę Karkonoską. Turyści niejeżdżący na nartach mogą spróbować snowtubingu. Jest to zjeżdżanie na dmuchanych łodziach w specjalnie przygotowanym korytarzu śnieżnym. Parametry: • 22,3 km tras zjazdowych • 2 wyciągi krzesełkowe, 23 narciarskie • 13,3 km tras sztucznie naśnieżanych • 56,7 km tras biegowych • przepustowość 15895 osób / godz. • snowpark z wyciągiem narciarskim • Wyciąg krzesełkowy Lysá hora – tylko w zimie • Wyciąg krzesełkowy Horní Domky – całoroczny Cena karnetu dziennego: • Horní Domky dorośli 590 Kč, dzieci 470 Kč • Studenov dorośli 380 Kč, dzieci 300 Kč • Cena týdenní permanentky pro dospělé 3.480 Kč, děti 2.780 Kč. Parametry: • 7,8 km tras zjazdowych • 2,4 km tras sztucznie naśnieżanych • 3-krzesełkowa kolejka linowa, długość 900 m, różnica wysokości 160 m • Wyciąg narciarski Tatrapoma, długość 350 m, różnica wysokości 35 m • Wyciąg narciarski Doppelmayr, długość 1050 m, różnica wysokości 170 m • przepustowość: 3400 osób / godz. • Zakupione bilety są ważne na wszystkie środki transportu. Cennik w sezonie głównym: • Karnet dzienny: dorośli: 390 Kč, dzieci 290 Kč • 1 jazda – 50 Kč, dzieci 20 Kč • Bilet przedpołudniowy do godz. 12.00 – 240 Kč, dzieci 150 Kč • Bilet popołudniowy od godz. 12.00 – 260 Kč, dzieci 170 Kč • od godz. 14 dorośli – 180 Kč, dzieci 100 Kč Kontakt: Ski areál Vrchlabí - Kněžický vrch | Stavidlový vrch 504 543 02 Vrchlabí 4 | Telefony: +420 602 401 306 | +420 603 253 250 E-mail: [email protected] | www.skilenka.cz www.skiareal-vrchlabi.cz 5 Vítkovice v Krkonoších - Aldrov (733 – 860 m n.p.m.) | www.skialdrov.cz Ceny poza sezonem: • Cena karnetu dziennego: Horní Domky dorośli 500 Kč, dzieci 400 Kč • Studenov dorośli 320 Kč, dzieci 260 Kč • Cena karnetu tygodniowego: dorośli 2960 Kč, dzieci 2370 Kč. Kontakt: Spartak Rokytnice, a.s. | Horní Rokytnice nad Jizerou 461 | 512 44 Rokytnice nad Jizerou Telefony: Studenov: +420 481 522 970, +420 481 522 969 | Horní Domky: +420 481 522 380, +420 481 522 833 E-mail: [email protected] | www.skiareal-rokytnice.cz 3 Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Paseky nad Jizerou (620 – 860 m n. m.) | www.paseky.cz, www.pizar.cz Tereny narciarskie w Pasekách nad Jizerou znajdują się na rozległych zboczach Hořenska. Do dyspozycji jest tu łącznie 5 wyciągów narciarskich, zarządzanych częściowo przez gminę Paseky nad Jizerou a częściowo przez spółkę Pizár s.r.o. Turyści mają tu szeroki wybór – tzw. „ośle łączki“, łatwiejsze i trudniejsze trasy zjazdowe. Coś dla siebie znajdą też miłośnicy snowboardingu. Część tras zjazdowych (60 %) jest sztucznie naśnieżana. Na terenie kompleksu do dyspozycji turystów są ponadto szkółki narciarskie i wypożyczalnie sprzętu, a także oferta gastronomiczna. Parking znajduje się tuż koło dolnej stacji wyciągów. Można zakupić skipass ważny na terenie całego kompleksu. Od górnych stacji wyciągów narciarze biegowi mogą wyruszyć na trasy prowadzące wokół Bílej Skály oraz do najpiękniejszej wieży widokowej Gór Izerskich – Štěpánki. Trasy te powiązane są z tzw. „Karkonoską Trasą Narciarską“ („Krkonošska lyžařska Teren narciarski Aldrov dysponuje czterema trasami zjazdowymi, z których trzy prowadzą wzdłuż kolejki linowej. Czterokrzesełkowa kolejka linowa z ruchomym pasem pokonuje różnicę wysokości 135 metrów. Jej przepustowość wynosi 2400 osób/ godz. W uroczystym otwarciu kolejki uczestniczył Prezydent Václav Klaus, dlatego mówi się na nią „Prezydencki expres“. Dzięki sztucznemu naśnieżaniu są tu świetne warunki zarówno dla początkujących, jak i dla doświadczonych narciarzy – i to przez całą zimę. Nie zapomniano też o miłośnikach nocnej jazdy. Parametry: • 5,2 km tras zjazdowych • 1 wyciąg krzesełkowy, 5 orczyków • 4,2 km tras sztucznie naśnieżanych • 20 km tras biegowych • przepustowość: 6000 osób / godz. Cennik: • Karnet dzienny: dorośli kolejka linowa Aldrov 430 Kč, dzieci 350 Kč • Karnet sześciodniowy, sezon główny: dorośli 2080 Kč, dzieci 1600 Kč • dorośli 2.080 Kč, dzieci 1.600 Kč • Ceny poza sezonem: dzienny: dorośli 400 Kč, dzieci 320 Kč • Jeden wspólny system karnetowy dla 3 kompleksów - „Golden Pass“ Golden Pass Połączenie trzech kompleksów narciarskich, tzw. „Vítkovické údolí“ (Aldrov, Vurmovka i Janova Hora), za pomocą jednego systemu odprawy, a więc także jednego karnetu. Między kompleksami kursują skibusy. Golden Pass jest ważny na przejazd kolejką linową , 5 wyciągami narciarskimi oraz na jeżdżenie po 8 trasach zjazdowych. Kontakt: Vítkovice Skiareál Aldrov | Telefon: +420 481 582 925 | E-mail: [email protected] | www.skialdrov.cz www.krkonose.eu Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 15 Skipark MARKID Krkonoše Skiarena KRKONOŠE www.skipark.cz | www.skipark.eu Skiareál Černá hora - Janské Lázně, Ski Pec pod Sněžkou, Skiport Velká Úpa, Skiareál Malá Úpa Skipark Černý Důl i Dolní Dvůr wspólne skipasy i skibusy Nowość: korzystny jednodniowy skipas dla juniorów do lat 16. Rodzinny jednodniowy skipas 2+1 dziecko do lat 10 (dziecko 100 Kč.) System umożliwia korzystanie z różnych kombinacji skipasów, w tym skipasa punktowego. Skipasy nie ograniczają turystów ani pod względem czasu ani daty przybycia. Na www.skipark.cz znaleźć można 3 kamery on-line – celem obserwacji aktualnych warunków panujących na terenie kompleksu. Kontakt: Skipark K2 Černý Důl, Skipark Dolní Dvůr | MARKID TRUTNOV spol. s r.o. | Horská 6, 541 01 Trutnov snow info: +420 777 295 339 | [email protected] | www.skipark.cz | www.skipark.eu Skiarena Karkonosze powstała poprzez połączenie 4 kompleksów narciarskich Karkonoszy Wschodnich. Skiareál Černá hora - Janské Lázně, Ski Pec pod Sněžkou, Skiport Velká Úpa, Skiareál Malá Úpa – to obecnie jeden z największych w Czechach kompleksów narciarskich, w którym narciarze mogą wykorzystywać wspólne bilety (skipasy). Transport narciarzy na trasie głównej między miejscowościami Janské Lázně i Pec pod Sněžkou w okresie głównego sezonu narciarskiego zabezpieczany jest przez – jeżdżące zgodnie z rozkładem jazdy – skibusy. Oferta zaciekawi z pewnością szerokie rzesze narciarzy. Zainteresowanych prosimy o zaznaczenie podczas kupowania biletu w kasach poszczególnych kompleksów, że chodzi Państwu o bilet z oznaczeniem „Skiarena Krkonoše“. Parametry: • 4 kolejki linowe • 31 wyciągów narciarskich • 27,55 km tras zjazdowych • 19,8 km tras sztucznie naśnieżanych • przepustowość: 28540 osób / godz. • Ceny w sezonie głównym (25.12.2008 – 29.3.2009) • Cena 2-dniowego karnetu dla dorosłych: 1140 Kč, dzieci do lat 10 – 630 Kč • Cena tygodniowego karnetu dla dorosłych: 3140 Kč, dzieci do lat 10 – 1720 Kč 8 Janské Lázně - Černá hora (500 – 1.260 m n.p.m.) | www.cerna-hora.cz Tereny odpowiednie do uprawiania narciarstwa zjazdowego na południowych i południowo-wschodnich zboczach gór Černa hora i Světla hora. Kompleks wyposażony w 8-osobową kolejkę kabinową, jedyną tego rodzaju w całych Czechach. Trasy zjazdowe kompleksu należą do najdłuższych w Czechach, osiągają długość do 3 km. Główne trasy zjazdowe wyposażone są w instalację sztucznego śnieżenia. Tereny narciarskie odpowiadają także wymaganiom rodzin z dziećmi. Na terenie kompleksu znajdują się zarówno narciarskie pólka ćwiczebne, jak też trasy trudne. Dla amatorów narciarstwa biegowego przygotowywanych jest 50 km tras, amatorzy saneczkarstwa mogą spróbować swych sił na Černohorskiej Trasie Saneczkowej („Černohorska sáňkařska cesta“) o długości 3,5 km. 6 Skipark K2 Černý Důl (600 – 1.001 m n. p. m.) „Skipark K2 Černý Důl” jest spokojnym ośrodkiem leżącym w Karkonoszach Wschodnich, 4 km na zachód od uzdrowiska Janske Lázne. Ośrodek może zaoferować narciarzom szeroką gamę różnorodnych atrakcji. Potrzebną ilość śniegu na trasach zjazdowych zabezpieczy system sztucznego śnieżenia. Nowocześnie wyposażony KID park koło kolejki linowej zapewni dzieciom możliwość nauki jazdy na nartach poprzez zabawę. Snowpark ze specjalnymi przeszkodami i hopkami zapewni odpowiednią porcję adrenaliny wszystkim riderom. Na terenie kompleksu znajduje się też bezpłatny parking dla ok. 450 samochodów. W sezonie kursuje bezpłatny skibus. Parametry: • Pięciogwiazdkowy TOP ośrodek • 2 trzyosobowe krzesełkowe kolejki linowe i 8 wyciągów narciarskich o przepustowości łącznie 10200 osób / godz. • 9,3 km tras zjazdowych śnieżonych na dł. 6,6 km (71% tras). • 4,3 km trasy czerwone, 5 km niebieskie, 26 km trasy biegowe. • Specjalność – rekreacja dla rodzin z dziećmi. Parametry: • 12,35 km tras zjazdowych • 2 kolejki linowe i 15 wyciągów narciarskich • 9,5 km tras sztucznie naśnieżanych • 50 km tras biegowych w okolicy • przepustowość: 13245 osób / godz. • Nocne jazdy: godz. 18.00 – 21.00 (na nartostradzie Protěž o dł. 1600 m z 4-krzesełkową kolejką linową, zawsze od 15.12. do 31.03. pod warunkiem korzystnych warunków śniegowych) Cennik w sezonie głównym: (25.12.2008 – 15.3.2009) • Karnet dzienny: dorośli 590 Kč, dzieci do lat 10 – 360 Kč • Karnet tygodniowy: dorośli 2990 Kč, dzieci do lat 10 – 1550 Kč Ceny poza sezonem: (do 24.12.2008 a od 16.3.2009) • Karnet dzienny: dorośli 490 Kč, dzieci do lat 10 – 290 Kč • Karnet tygodniowy: dorośli 2500 Kč, dzieci do lat 10 – 1250 Kč Kontakt: Černá hora – Janské Lázně | MEGA PLUS s.r.o. , 542 25 Janské Lázně 265, Telefon: +420 499 875 186 | E-mail: [email protected] | www.cerna-hora.cz 9 Ski Pec – Pec pod Sněžkou (830 - 1.215 m n.p.m.) | www.skipec.com Tereny narciarskie ulubione zwłaszcza przez rodziny z dziećmi. Można tu wybrać między narciarskim pólkiem ćwiczebnym a trudnymi trasami zjazdowymi. W godzinach wieczornych działają 3 oświetlone wyciągi. Nartostrada Javor jest najdłuższym oświetlonym stokiem w Czechach. Na terenie całego kompleksu obowiązuje jedna karta magnetyczna. Dla miłośników snowboardingu podczas całego sezonu działa duży funpark. Dla narciarzy-biegaczy jest do dyspozycji profesjonalnie przygotowana trasa, tzw. „Magistrali Karkonoskiej“. Dla najmłodszych dziecięcy KID park z ruchomym chodnikiem, miejscem do zabawy i obsługą. Dla riderów Snowpark z 12 railami i hopkami, w tym tereny do freeride. Cennik: • Dorośli 1 dzień (godz. 9.00 – 16.00) 550 CZK • 6 dni 2750 CZK • Dzieci do lat 10 1 dzień (godz. 9.00 – 16.00) 380 CZK • 6 dni 1890 CZK 7 SKIPARK Dolní Dvůr (610 – 760 m n. m.) | www.skipark.cz Parametry: • 10,4 km tras zjazdowych • 1 kolejka linowa, 9 wyciągów narciarskich 6,8 km tras sztucznie naśnieżanych - 65% kompleksu • 20 km tras biegowych • przepustowość: 9520 osób / godz. • Teren do snowboardingu, fun-park, U-rampa • Nocne jazdy: na stoku Javor 17.00-21.00 Skipark Dolní Dvůr leży w centrum Karkonoszy, 6 km od Vrchlabí, 8 km od miejscowości Černý Důl. Kompleks charakteryzuje się niskim stopniem trudności przygotowanych tras. Jest odpowiedni przede wszystkim dla początkujących narciarzy oraz rodzin z dziećmi poszukujących spokoju do uprawiania narciarstwa bez stania w kolejkach. Trasy U Moravy I i II, Baron i Za Potokem znajdujące się w pobliżu wyciągów narciarskich są codziennie przygotowywane oraz kompletnie naśnieżane. Dzięki systemowi sztucznego śnieżenia cały kompleks działa już od pierwszych dni zimy, codziennie od godz. 9.00 do 16.00. Nocne jazdy od 17.30 do 21.00. Mini snowpark jest wspaniałym uzupełnieniem oferty programu sportowego. Niedaleko kompleksu znajduje się ok. 100 bezpłatnych miejsc parkingowych. Cennik w sezonie głównym: (25.12.2008 – 29.03.2009) • Karnet dzienny: dorośli 600 Kč, dzieci do lat 10 – 380 Kč • Karnet tygodniowy: dorośli 2850 Kč, dzieci 1500 Kč Ceny poza sezonem: (do 23.12.2008 i od 30.03.2009) • Karnet dzienny: dorośli 500 Kč, dzieci do lat 10 – 310 Kč • Karnet tygodniowy: dorośli 2400 Kč, dzieci 1290 Kč Kontakt: Ski Pec a.s., Pec pod Sněžkou Telefon: +420 420 499 736 375, +420 420 499 736 285 | E-mail: [email protected] | www.skipec.com Dla zakwaterowanych gości pozostaje do dyspozycji darmowy skibus, którym można dojechać do niedalekiego Skiparku Černý Důl. Tam coś dla siebie znajdą także ci bardziej doświadczeni narciarze. Parametry: • Ośrodek 3-gwiazdkowy • 8 wyciągów narciarskich o przepu • towości łącznie 3813 osób / godz. • 1,2 km tras zjazdowych w 100 % naśnieżanych. • 1,2 km trasy niebieskie, 6 km trasy biegowe nawiązujące do innych tras. • Specjalność – rekreacja dla rodzin z dziećmi. • Dla najmłodszych szkółka dziecięca z wyciągiem linowym. • Dla początkujących snowboardzistów Mini Snowpark z 3 railami. Cennik: • dorośli 1 dzień (godz. 9.00 – 16.00) 360 CZK 6 z 7 dni 1800 CZK • dzieci do lat 10 1 dzień (godz. 9.00 – 16.00) 290 CZK 6 z 7 dni 1450 CZK 10 Malá Úpa (830 - 1.215 m n.p.m.) | www.skiarealmalaupa.cz Tereny narciarskie ulubione zwłaszcza przez rodziny z dziećmi. Można tu wybrać między narciarskim pólkiem ćwiczebnym a trudnymi trasami zjazdowymi. W godzinach wieczornych działają 3 oświetlone wyciągi. Nartostrada Javor jest najdłuższym oświetlonym stokiem w Czechach. Na terenie całego kompleksu obowiązuje jedna karta magnetyczna. Dla miłośników snowboardingu podczas całego sezonu działa duży funpark. Dla narciarzy-biegaczy jest do dyspozycji profesjonalnie przygotowana trasa, tzw. „Magistrali Karkonoskiej“. Parametry: • 2,4 km tras zjazdowych • 5 wyciągów narciarskich • 1,2 km tras sztucznie naśnieżanych • 10 km przygotowanych tras biegowych w okolicy • Przepustowość: 3000 osób / godz. Cennik w sezonie głównym: (25.12.2008 – 15.3.2009) • Karnet dzienny: dorośli 420 Kč, dzieci do lat 10 – 310 Kč • Karnet tygodniowy: dorośli 2250 Kč, dzieci do lat 10 – 1490 Kč Ceny poza sezonem: (do 24.12.2008 a od 16.3.2009) Karnet dzienny: dorośli 310 Kč, dzieci do lat 10 – 200 Kč Karnet tygodniowy: dorośli 1490 Kč, dzieci do lat 10 – 1080 Kč Sponsor Karkonoskiej Magistrali Narciarskiej Kontakt: MEGA PLUS s.r.o. , Janské Lázně 265, PSČ 542 25 Telefon: +420 499 891 010 | E-mail: [email protected] | www.skiarealmalaupa.cz www.krkonose.eu 11 Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 16 SKIAREÁL Špindlerův Mlýn Pláň (1196 m n.p.m.) | Medvědín (1235 m n.p.m.) | Labská (1070 m n.p.m.) | www.skiareal.cz Na dworze coraz zimniej, warto więc przygotować się na sezon zimowy – wyciągnąć narty, naostrzyć krawędzie… i kupić karnety. Żadnego zbytecznego chodzenia – karnet kupiony w którejkolwiek z kas wykorzystać można na wszystkie kolejki linowe oraz wyciągi narciarskie w Špindlerowym Mlýnie i na Horních Mísečkach. A jako bonus proponujemy tańsze przejazdy regionalne na kolejkę Labská, wyciągi narciarskie Horní Mísečky, Davidovka i Horal. Parametry: • 24 km tras zjazdowych • 5 wyciągów krzesełkowych • 11 orczyków • 23 km ttras sztucznie naśnieżanych • 3 Snowparky • 85 km tras biegowych w okolicy Kontakt: Telefon: +420 499 467 102/106 | E-mail: [email protected] | www.skiareal.cz 12 Strážné (800 m n. m.) | www.strazne.eu 14 Poniklá kompleks narciarski „HOMOLE“ Żadnych kolejek, łatwe i bezpieczne jeżdżenie dla całej rodziny. Możliwość skorzystania z darmowych dobrze przygotowanych tras do narciarstwa biegowego. GRATIS mały wyciąg narciarski dla początkujących. Nocne jazdy: środa, piątek, sobota od godz. 19.00 do 21.00. Tutejszy wyciąg narciarski przeznaczony jest dla początkujących i średnio wymagających narciarzy. Przy ładnej pogodzie spróbować też można jazdy na łyżwach. Dla miłośników narciarstwa biegowego przygotowano dwie pętle narciarskie o długości 1,5 i 3 km z możliwością nawiązania do innych przygotowanych tras biegowych w kierunku gór. Cennik: • Bilet jednorazowy: dorośli 30 Kč, dzieci do lat 12 - 20 Kč • Karnet dzienny: dorośli 300 Kč, dzieci 200 Kč • Karnet weekendowy: (piątek wieczór – niedziela): dorośli 600 Kč, dzieci 400 Kč • Karnet tygodniowy (6 dni): dorośli 1300 Kč, dzieci 850 Kč • Karnet rodzinny (2 osoby dorosłe + 2 dzieci): 800 Kč / 1 dzień • Karnet sezonowy 3000 Kč, dzieci 1000 Kč Górski ośrodek rekreacyjny Strážné leży 6 kilometrów od Vrchlabí (kierunek na Špindlerův Mlýn). Swoim gościom oferuje wiele ciekawych możliwości aktywnego spędzania czasu. Stanowi idealną bazę wypadową dla miłośników narciarstwa biegowego. Tutejszy teren narciarski przeznaczony dla rodzin z dziećmi oraz początkujących zaspokoi również wymagania narciarzy zjazdowych. Hit sezonu: grupy szkolne – karnet całodzienny - 200 Kč. Parametry: • Wyciąg narciarski – typ: dwumiejscowy BLV 2 • Długość skos: 740 m • Różnica wysokości: 166,6 m • Prędkość: 3,2 m/s • Kompleks wyposażony w system sztucznego śnieżenia (armatka, lanca). Kontakt: Obecní úřad Poniklá | Telefon: +420 603 569 389 | E-mail: [email protected] | www.ponikla.cz Parametry: • 1,6 km tras zjazdowych • 4 wyciągi narciarskie • 800 m tras sztucznie naśnieżanych • 55 km tras biegowych • przepustowość: 3500 osób / godz. • freestyle snowpark Cennik: • Karnet dzienny: dorośli 360 Kč, dzieci do 140 cm 260 Kč • Z kartą hotelową ze Strážnégo dorośli 330 Kč, dzieci do 140 cm 260 Kč • Karnet sześciodniowy wraz z nocnymi jazdami: dorośli 1500 Kč, dzieci do 140 cm 1100 Kč Kontakt: Obec Strážné Telefon: +420 499 434 174, +420 606 724 878 | E-mail: [email protected], [email protected] | www.strazne.eu 13 Benecko – lyžařský areál (610 – 970 m n.p.m.) | www.skiareal-benecko.cz Idealny dla całej rodziny. Benecko zaskoczyć nas może przepięknymi widokami, podziwiać tu można m.in. grzbiety Karkonoszy. Ośrodek jest idealny dla rodzin z dziećmi, dla początkujących narciarzy i snowboardzistów. Kompleks dysponuje wyciągiem czterokrzesełkowym i 12 wyciągami narciarskimi o zróżnicowanej długości, oferuje nocne jazdy, sztuczne naśnieżanie. Są tu też przygotowane trasy biegowe. Parametry: • 3,5 km tras zjazdowych • 1 wyciąg krzesełkowy, 12 wyciągów narciarskich • 1,52 km tras sztucznie naśnieżanych • 39 km tras biegowych • Przepustowość: 8900 osób / godz. • snowpark, tor crossowy, skoki, snowtubing • Nocne jazdy: w godz.19.00 – 21.00 Cennik: • Karnet dzienny: dorośli 450 Kč, dzieci do lat 10 – 350 Kč • Karnet sześciodniowy: dorośli 2370 Kč, dzieci 1770 Kč • Poza sezonem głównym zniżki. • Zniżki na kartę gościa. Kontakt: Infocentrum Flora | Tel.: +420 481 582 606 Obecní úřad Benecko | Tel.: +420 481 582 625 E-mail: fl[email protected] | [email protected] www.benecko.info | www.benecko.com | www.benecko.cz Karkonosze – raj narciarstwa Więcej informacji uzyskać można w Regionalnym Centrum Informacji Turystycznych w Vrchlabí oraz w innych karkonoskich ośrodkach informacji. Codziennie aktualny stan tras biegowych najlepiej przedstawiają strony www.holidayinfo.cz Jadąc po karkonoskich trasach biegowych, mija się większość najbardziej imponujących miejsc tych najwyższych czeskich gór. W terenie należy przestrzegać poleceń pogotowia górskiego (Horská služba Krkonoše). Artykuły biurowe, szkolne i archiwizacyjne z tektury z recyclingu Karkonoski miód pitny Perełkowe ozdoby choinkowe Oryginalne, ręcznie malowane blaszane przedmioty dekoracyjne Multimedialny przewodnik KARKONOSZE ŚRODKOWE Produkty mleczne Biżuteria z miedzi i metali szlachetnych Komplet widokówek Karkonosze Sezonowa gazeta turystyczna Veselý výlet (Wesoła Wyprawa) Przedmioty wyplatane ze sznurka lub rzemyka Prace rzeźbiarskie, artystyczna obróbka drewna Roubenka, drewniane domy zrębowe Więcej informacji na stronach: www.krkonose.eu Przez całe Karkonosze, od Harrachova aż do Žacléřa, prowadzi osiowa Magistrala Karkonoska o długości 72 kilometrów. Z Magistralą Karkonoską powiązane są inne lokalne narciarskie trasy biegowe o łącznej długości prawie 600 km. Trasy biegowe z wyjątkowymi widokami na panoramę Karkonoszy znaleźć można nie tylko w samych górach, ale też w terenach podgórskich (Podkrkonoší). Trasy te zaprowadzą Państwa w piękne, często mniej uczęszczane i jeszcze nie tak dobrze poznane, rejony. Na mapie znajdującej się na rozkładówce Sezonu na Karkonosze znaleźć można schemat przedstawiający sieć narciarskich tras biegowych. Jeśli jednak wybierają się Państwo w teren, proponujemy nie poprzestawać na schemacie, ale zakupić dobrą mapę. Wszelkie starania zmierzają ku jak najlepszemu i profesjonalnemu przygotowaniu trasy biegowej, tak aby każdy użytkownik poruszał się po niej bez problemu, nawet nie znając terenu. Propozycja: W dwóch miejscach trasy biegowe, działające w ramach projektu „Karkonosze – raj narciarstwa biegowego“, nawiązują na trasy, o których utrzymanie dba polska strona. Miejsca te to Okraj / Pomezní boudy k. Horních Albeřic i Harrachov – Jakuszyce. www.krkonose.eu Kupuj prawdziwe karkonoskie produkty! Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 17 Žacléř zaprasza – zimowe atrakcje Spokojny region, zwany Žacléřsko, przygotował w tym roku szereg nowości. W kompleksie narciarskim Bret w Prkennym Dole wjechać można na stok – sztucznie naśnieżany – nowym wyciągiem krzesełkowym. Całe zaplecze kompleksu wraz z restauracją pod nartostradą zostało rozbudowane. W obiekcie skorzystać można z nowego centrum fitness i wellness, jest tu też możliwość zakwaterowania w nowych apartamentach. Tuż koło restauracji znajduje się park zimowy z wyciągiem, dywanem śniegowym. W znanym kompleksie narciarstwa zjazdowego Arrakis stok o długości kilometra – z nartostradami o stopniu trudności od niebieskiego (dla niezbyt wymagających) aż po czarny (dla doświadczonych) – jest sztucznie naśnieżany. Pod samymi nartostradami można skorzystać z oferty gastronomicznej i w zależności od gustu wybrać którąś z kilku restauracji. Można też posiedzieć na tarasie. Oczywiście jest tu też szkółka i serwis narciarski. W pobliżu pensjonatu Zelený mlýn znajduje się trasa z wyciągiem dla najmłodszych, zaś Tekst i zdjęcie: Daniel Mach koło pensjonatu Ozon na Rýchorach nietrudna trasa zjazdowa. Miłośnicy pięknych narciarskich spacerów po zaśnieżonych okolicach także znajdą tu coś dla siebie. Spod górującego nad miastem zamku wjechać można na przygotowaną trasę biegową będącą częścią Karkonoskiej trasy narciarskiej, która prowadzi przez Rýchory aż do schroniska Rýchorska bouda. O pięknych widokach na Karkonosze czy Vraní hory (Góry Krucze) pisano już wiele, w plecaku nie powinno zabraknąć więc aparatu fotograficznego lub kamery. Nie wszyscy zostaną mistrzami świata. Ale wszyscy będą wiedzieć, że na nartach się jeździ w kasku. Chcecie, żeby o Was wiedziano? on-line Zakwaterowanie • Na łamach tej gazety można zamieszczać ogłoszenia. • Związek Karkonosze zaprasza do współpracy! Kontakt: Krkonoše – svazek měst a obcí Marketingové oddělení Zámek 1, 543 01, Vrchlabí E-mail: [email protected] Tourism: www.krkonose.eu Office: www.krkonose-smo.cz Bądźmy widoczni, bądźmy słyszalni Menedżerowie Związku Miast i Gmin Karkonosze doceniają możliwość prezentowania się w Czechach. Dlatego w minionym roku skorzystali z oferty państwowej agencji CzechTourism i zorganizowali w Pradze w siedzibie krajowego ośrodka informacji CzechTourism na rynku Starego Miasta dwie prezentacje. Pierwsza odbyła się na wiosnę, druga na przełomie lipca i sierpnia, czyli w okresie sprzyjającym turystyce. Gościom oraz mieszkańcom stolicy zaoferowano szerokie spektrum informacji na temat Karkonoszy i ich przedgórza, a także dotyczących możliwości spędzenia czasu wolnego. Na powierzchni ok. 25 m² umieszczone zostały bannery o tematyce letniej i zimowej, reklamowane były Karkonoskie cyklobusy oraz zimobusy. Na dużym ekranie wyświetlano a! m Rozu yw r g y w Ubezpieczenia nowej generacji. Prezentacja na praskim rynku filmy promujące Karkonosze. W całym centrum informacji na stojakach i ladach poumieszczane były materiały promocyjne Związku Karkonosze, a także karkonoskich miast i wsi, oraz innych podmiotów zasilających regionalny Fundusz Turystyki. W witrynie centrum znajdowała się drewniana figurka Ducha Gór – Karkonosza oraz bannery zapraszające na nawiązującą swym tematem wystawę. Kolejna postać Ducha Gór stała przy drzwiach wejściowych, zapraszając gości do odwiedzenia prezentacji. Okazją do zapoznania się z Karkonoszami były regionalne targi turystyczne „DOVOLENÁ a REGION, SPORT, MODELAŘENÍ, HOBBY, ZAHRADA“, czyli „Urlop i region, sport, modelarstwo, hobby, ogród“ w Ostrawie. Karkonosze cieszyły się ogromnym powodzeniem. Odwiedzających stoisko interesowała przede wszystkim oferta tras rowerowych oraz narciarskich tras biegowych. Wśród gości pojawili się też znawcy Karkonoszy, którzy zaskoczyli nas konkretnymi pytaniami. Potwierdziła się konieczność dysponowania podczas ostrawskich targów również materiałami w języku polskim. Regionalna prezentacja jest na wysokim poziomie, świadczy o tym rozbudowany program towarzyszący, dobra i zakrojona na szeroką skalę promocja oraz duża odwiedzalność. W maju Karkonosze promowane też były podczas międzynarodowych Stoisko w Jeleniej Górze targów turystycznych Tourtec w Jeleniej Górze. Wspólna prezentacja całego regionu oraz wieloletnich partnerów – Związku Gmin Karkonoskich i Związku Miast i Gmin Karkonosze (Krkonoše – svazek měst a obcí) – odbyła się pod www.krkonose.eu patronatem Powiatu, Prezydenta Miasta Jelenia Góra, Prezesa Polskiej Organizacji Turystycznej, Prezesa Dolnośląskiej Izby Turystyki oraz Polskiej Izby Turystyki. W ramach dużej ekspozycji znajdującej się tuż koło estrady umieszczony był telebim; gastronomiczne uzupełnienie stanowił chleb ze smalcem z niedalekich Kowar. Zainteresowanie, i to nie tylko smalcem, było ogromne. Promocja Karkonoszy w Polsce przynosi wzrost zainteresowania Polaków czeskimi Karkonoszami. Dla tych potrzeb prezentacyjnych przydają się materiały w języku polskim. KRÁLOVÉHRADECKIE KRAJSKIE DOŻYNKI v Šimkovych sadach, które odbyły się 20 września 2008 r., należą od 2004 r. do największych imprez w tym regionie. Odwiedza je ponad 30 tysięcy osób. Podczas imprezy oceniane są najlepsze firmy spożywcze i rolne, bogaty jest także program kulturalny, wystawa zwierząt gospodarczych oraz sprzętu rolniczego. Nie brakowało też prezentacji Karkonoszy. IV edycja Targów Turystycznych Kraju Pilzeńskiego ITEP 2008, która odbyła się w dniach 23 – 25 października 2008 r. w pomieszczeniach Domu Kultury INWEST-K w Pilźnie, była kolejnym miejscem, gdzie zainteresowani mogli Stoisko w Ostravie zapoznać się z ofertą Karkonoszy będących najwyższymi górami Republiki Czeskiej. W targach uczestniczył Związek Karkonosze. Pod koniec października w domu handlowym Galeria Dominikańska we Wrocławiu odbyła się – pod patronatem oraz we współpracy z Ivaną Hanačíkovą, dyrektorką przedstawicielstwa agencji CzechTourism w Warszawie – trzydniowa prezentacja o nazwie Sezon Narciarski 2008/2009 w Republice Czeskiej. Wystawę oraz materiały promocyjne Karkonoszy, muzykę ludową oraz degustację likierów i innych smakołyków uzupełniały konkursy i loteria z nagrodami w postaci weekendowych pobytów oraz wartościowych czeskich upominków. Jesienne przygotowania W Czeskim Raju Teren czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (Krkonošský národní park, KRNAP) dzieli się na trzy obwody – Harrachov, Špindlerův Mlýn i Pec pod Sněžkou. Obwody te dzielą się z kolei na odcinki, którymi opiekuje się osiemnastu zawodowych strażników ochrony przyrody z zarządu, czyli tzw. „Správy“, KRNAP. Jesienią szaruga i plucha, że psa by nie wypędził, a mimo to istnieją ludzie, dla których chodzenie po górach nawet podczas takiej pogody jest chlebem powszednim. Strażnicy KRNAP mają mnóstwo prac, z którymi muszą zdążyć jeszcze przed pierwszym śniegiem. Kiedy pod koniec października, po zakończeniu tzw. „ferii kartoflanych“ (czyli ferii, które kiedyś miały dzieci, żeby pomagać przy wykopkach) ostatni turyści opuszczą okolicę, strażnicy zaczynają sprzątać i porządkować. Elementy ruchome tzw. małej architektury, takie jak tablice informacyjne, panele i piktogramy, nie przetrwałyby w śniegowych zaspach. Schować należy ok. 800 sztuk rozmaitego wyposażenia – mapy panoramiczne, tablice informacyjne na ścieżkach edukacyjnych, pojedyncze piktogramy. Elementy te przewozi się do magazynów i warsztatów znajdujących się w każdym ośrodku służby terenowej, tam wszystko podlega klasyfikacji, a to, co uszkodzone, trafia do warsztatu drzewnego Správy KRNAP we Svobodzie nad Úpou. Jesienią mają też miejsce drobne naprawy ścieżek lub elementów stałych małej architektury, takich jak drogowskazy. Następnie należy się zająć przeglądem i konserwacją nart i skuterów śnieżnych, a także kontrolą przeszkód wzdłuż tras zjazdowych w kompleksach narciarskich. Tuż przed rozpoczęciem sezonu zimowego strażnicy – we współpracy z leśnikami – kontrolują trasy projektu „Karkonosze – raj narciarstwa biegowego“. Ścieżki i trasy, które przygotowywane są mechanicznie, muszą być przejezdne i bezpieczne; należy usunąć pieńki powstałe po wycinkach oraz połamane przez wichry drzewa. Prace często komplikują pierwsze śniegi; zdarza się, że gęsto padający śnieg łamie i przewraca stojące wzdłuż drogi drzewa. Wtedy nie pozostaje nic innego, jak tylko znowu wyruszyć przez głębokie zaspy w teren i przeszkodę usunąć. Jesień uspokaja przyrodę, nie wszystko jednak zapada w sen. A już na pewno nie zapadają w sen ci, którzy dbają o udane rozpoczęcie sezonu zimowego. Z materiałów KRNAP Przyjmijcie Państwo zaproszenie do krainy znanej ze swoich skalnych miast, romantycznych zakątków, tajemniczych zamków, wspaniałej architektury ludowej i kamieni szlachetnych, do krainy nie bez powodów zwanej Czeskim Rajem. Kiedy już minie zgiełk letniego sezonu Nowe logo KRNAP Obecna forma logo czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego KRNAP to przejaw szacunku do tradycji, kolorów i historii Krkonošskiego národnígo parku. Zachowany został symbol stylizowanego kwiatu gencjany. W logo wkomponowano oznaczenie „MAB – człowiek i biosfera“ (Men & Biosphere), którego częścią jest także KRNAP. Autorką logo jest malarka Renata Oppeltová z wydziału promocji Správy KRNAP. Nowa nawierzchnia drogi – gładka jazda do Strážnégo Tegorocznych zimowych gości przybywających do leżącej w Karkonoszach Środkowych Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 18 miejscowości Strážné przyjemnie zaskoczy prowadząca z Vrchlabí nowa droga. Spokojnie i bez wstrząsów dostaną się nią aż na miejsce. Według pana Miroslava Sazečka, wójta gminy Strážné, o pozyskanie pieniędzy na remont drogi starano się od lat. Spróbowano nawet nietradycyjnego sposobu zwrócenia na siebie uwagi mediów i opinii publicznej grożąc, że jeżeli projekt remontu zniszczonej powierzchni drogi, której od II wojny światowej nikt nie poświęcał uwagi, nie zostanie zaakceptowany, to zablokują przejazd do sąsiedniego Špindlerowego Mlýna. O dziwo groźba podziałała. Jedna z najgorszych – pod względem stanu –szos prowadzących w partie wierzchołkowe Karkonoszy doczekała się wreszcie zakrojonego na szeroką skalę remontu. Pierwsza część prac budowlanych na odcinku z Vrchlabí do Urzędu Gminy w miejscowości Strážné, zakończona została 30 września 2008 r. Druga połowa prac, na odcinku ze Strážnégo na Dolní Dvůr i Lánov, zostanie zakończona do 30 czerwca 2009 r. Inwestycja kosztuje łącznie 104 milionów koron, remont dotyczy 14,7 kilometra. Zasadnicza część środków finansowych pochodzi z budżetu Kraju Kralovehradeckiego. Przekonajcie się Państwo sami, jak gładko się jedzie do Strážnégo. Kozákov turystycznego a cała okolica przybierze barwy jesieni, wtedy spacery na łonie natury, a przede wszystkim przechadzki po skalnych miastach, nabierają szczególnego uroku. Zachwycą nas piękne różnokolorowe widoki lasów z sylwetkami potężnych skał, zamków i pałaców. Wędrowiec szukający spokoju i ciszy na pewno znajdzie je w jesiennym i zimowym Czeskim Raju. Proponujemy wyruszenie po leśnych dróżkach do skalnego miasta Hruboskalsko. Po drodze z zamku Valdštejn na zamek Hrubá Skála czekać na nas będą wspaniałe widoki na potężne piaskowcowe skalne wieże, będziemy też mogli zajrzeć do arboretum, aby podziwiać zbiory rzadkich drzew. Warto także zajść do posiadłości Wojciecha Kopicy na tzw. Kopicův statek z dziesiątkami wykutych w skale płaskorzeźb zapalonego artysty-amatora. Z pewnością oczaruje nas Maloskalsko, zachwyci pokryty śniegiem grzbiet Vranovský hřeben albo spojrzenie na Suché skály. Malá Skála jest też znana z pięknych przykładów architektury ludowej typowej dla regionu Gór Izerskich (tzw. Pojizeří). Wśród drewnianych domów zrębowych wyróżnia się posiadłość Boučkův statek, przed którą co roku w okresie świątecznym ustawia się szopkę autorstwa malarza Josefa Jíry. Amatorzy jazdy na nartach wyruszyć powinni na wzgórze strzegące Czeskiego Raju – Kozákov. Na jego północno-wschodnim stoku są dobre warunki do uprawiania narciarstwa zjazdowego. Miłośników narciarstwa biegowego z pewnością zadowoli turystyczna trasa prowadząca grzbietami gór albo tereny na Lhotach. Kozákov nie jest oczywiście jedynym miejscem do uprawiania narciarstwa zjazdowego, jeździć można też w Turnovie, Koberovach, Líšnym, Semily, Lomnicy nad Popelkou. Pomyślano też o łyżwiarzach. Do wyboru są stawy i potoki oraz lodowiska – na przykład w Turnowie. Wiele zamków i pałaców w zimie bywa zamkniętych, przygotowując się na przyjście wiosny, żeby wtedy dopiero otworzyć swe bramy dla turystów. Możemy jednak zwiedzić zamek Sychrov, który jest otwarty przez cały rok. Warto odwiedzić go w okresie Adwentu. W dniach 06 - 07.12. odbywa się tu jarmark, na którym poczuć można prawdziwą atmosferę Świąt. Kolejną imprezą wartą odwiedzenia są Targi Bożonarodzeniowe na rynku w Turnowie (12 -14.12.), które także wprowadzą nas w przyjemny świąteczny nastrój. A kiedy będzie naprawdę deszczowo i nieprzyjemnie, można wybrać się na przykład do Bozkovskich jaskiń dolomitowych, w których znaleźć można nie tylko stalagmity i stalaktyty, ale też podziemne jezioro z przeźroczystą niebieskozieloną wodą – największe takie jeziorko w Czechach (www.bozkovske-jeskyne.cz). Dla zmęczonych i osłabionych przez zimę nie ma nic lepszego niż wizyta w jakiejś przyjemnej gospódce. W Czeskim Raju jest ich wiele, od Państwa tylko zależy, którą wybrać. A więc – życzymy przyjemnego pobytu! www.cesky-raj.info Veronika Mirekova Wieś Roku 2008 Libereckiego Kraju Konkurs „Wieś Roku“ jest świetną okazją do zaprezentowania środowiska wiejskiego. Stanowi dowód, że aktywne uczestnictwo zwykłych ludzi w rozwoju własnej miejscowości przynosi konkretne wyniki. Jest też okazją do zaprezentowania różnorodności życia pozamiejskiego oraz do podniesienia wartości wsi w oczach opinii publicznej. Do uczestnictwa w konkursie „Wieś Roku“ w 2008 r. zgłosiło się 309 wsi z 13 krajów Republiki Czeskiej. Poniklá Wieś Poniklá została Wsią Roku Libereckiego Kraju. W 1999 r. w konkursie „Wieś Roku“ otrzymaliśmy niebieską wstęgę za życie towarzyskie. W 2007 r. W 2008 roku zgłosiliśm się do konkursu po raz trz Na przyjazd komisji oce bardzo dokładnie się przygotowywaliśmy, tak żeby niczego i nikogo, czym lub kim moglibyśmy się pochwalić, nie pominąć. ej bardzo dobrze działają ozmaite stowarzyszenia i ganizacje. Są operatywne i ciągle organizują coś nowego. Współpracujemy z przedsiębiorstwem rolnym zajmującym się biorolnictwem. Mamy oczyszczalnie ścieków, sieć kanalizacyjną z szeregiem przyłączy, wodociąg gminny z dwoma ujęciami wody, pieki, przedszkole, szkołę podstawową, kończymy drugi etap budowy szkolnej sali gimnastycznej, która będzie ogólnodostępna. W domu kultury Nowoczesny design i ekskluzywne usługi Hotele typu „design“ to nowy trend mody. Klasyczne usługi oferowane przez czterogwiazdkowy hotel, do tego wyjątkowy projekt – to właśnie Omnia w miejscowości Janské Lázně. Osoby chcące zapoznać się z luksusowym hotelem, niewybierające jednak tylko według ilości gwiazdek, ale także według oryginalności, znalazły się na właściwym miejscu. Mają Państwo możliwość zamieszkania w oryginalnym hotelu „design“, od fasady do ostatniego kafelka w najmniejszym pokoju zaprojektowanym przez znanego architekta. Po konsultacjach z dyrekcją czeskiej części Karkonoskiego Parku Narodowego KRNAP, które konieczne były dla zachowania parametrów oraz elementów architektonicznych odpowiednich dla Karkonoszy, w 2007 r. nastąpiło otwarcie hotelu. Wnętrza Omnii nie mają żadnych typowych elementów. Tym, co je łączy, są ciepłe kolory, pomarańczowe światła, naturalne materiały, drewniane podłogi częściowo pokryte dywanami, piętrowość niektórych pokoi. Pięciopiętrowy budynek, oprócz noclegów oferuje także usługi gastronomiczne i konferencyjne; jest tu basen, fitness, a także sala sportowa. Cała inwestycja kosztowała 190 milionów koron. Przy budowie skorzystano z wynoszącej 70 milionów koron dotacji Unii Europejskiej z Funduszu Rozwoju Regionalnego. To prawda, że oryginalne pod względem projektu czy stylu hotele, do których należy także Omnia w Janskich Lázniach, są jednymi z droższych. Jednak w tym przypadku naprawdę warto. odbywa się szereg imprez kulturalnych. W kompleksie sportowym Homole w lecie otwarte jest kąpielisko, w zimie działa wyciąg narciarski. Dodatkowo usługi poszerzyliśmy o wyciąg narciarski dla początkujących. Pochwalić się też możemy Muzeum Rzemiosł Karkonoskich. Wspólnie z firmą RAUTIS nasze muzeum przenosi gości w czasy, kiedy głównym źródłem utrzymania ponikelskich mieszkańców było rolnictwo i produkcja szklanych paciorków, zwanych tu perłami. Na początku minionego wieku bardzo popularne były ozdoby wykonane ze szklanych paciorków – perełek. Drobne błyszczące koraliki nawlekano na druciki, z których tworzono różne kształty. Zapraszamy! Odległość zaczyna się 2 godziny od Pragi... Pracownicy karkonoskich ośrodków informacyjnych sami przekonali się, jak wyglądają wnętrza hotelu Omnia. www.krkonose.eu Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 19 TÜV SÜD w turystyce certyfikuje jakość Certyfikacja - TÜV SÜD Czech Certifi kacja jakości usług i zadowolenie klienta Jak unikać kłamliwych reklam? Dla kogo: baza noclegowa i żywieniowa, uzdrowiska, agencje turystyczne, biura podrózy Warunki: - przestrzeganie przepisów, zgodność oferty ze stanem rzeczywistym » kwestionariusze i inspekcje na miejscu - wykwalifikowany personel, stabilny poziom usług » wyrywkowe kontrole bez uprzedzenia Dlaczego Certyfikat: - potwierdzenie jakości usług w celu pozyskania nowych klientów - impuls do poprawy zysków - zapobieganie sankcjom za nieprzestrzeganie / nieznajomość przepisów Oferta cenowa oraz więcej informacji: Tel: +420 239 046 827, E-mail: [email protected] Jakość usług turystycznych oraz ochrona konsumenta są na coraz wyższym poziomie. Ciągle jednak istnieją różnice między „gwiazdkami“ hoteli oraz szereg innych problemów. Certyfikacja, którą już od ponad pół roku oferuje na czeskim rynku firma TÜV SÜD Czech, oznacza możliwość udowodnienia potencjalnym klientom, że dany obiekt przestrzega przepisów związanych z ochroną zdrowia i bezpieczeństwem (ochrona przeciwpożarowa, kontrola wind i urządzeń elektrycznych, higiena w kuchni itd.), poziomu jakości usług oraz zgodności proponowanej oferty ze stanem rzeczywistym. Gestorzy usług turystycznych uzyskują – oprócz nowych klientów – wskazówki co do możliwości poprawy sytuacji i umocnienia pozycji na rynku. Jaki jest odzew na propozycję certyfikacji? Jiří Vavřík, kierownik projektu: „Zanotowaliśmy szereg sukcesów, nowych klientów zobaczyć można na stronach internetowych. Jednak w związku z ogólną sytuacją oraz nieustanną jej krytyką nie tylko ze strony klientów, ale też ze strony samych stowarzyszeń i organizacji branżowych (w dodatku przy istnieniu wymagania władz co do ogólnokrajowej certyfikacji usług turystycznych i przy naszych ponad pięcioletnich doświadczeniach za granicą), myśleliśmy, że początki będą łatwiejsze a cały projekt będzie postępować szybciej“. Czy trudno uzyskać certyfikat? „Nie mówimy tu o wprowadzaniu zarządzania systemem, ale o kontroli podstawowej dokumentacji, którą każdy przedsiębiorca działający w tej branży zgodnie z przepisami musi mieć. Następnie zajmujemy się jakością usługi, czyli zachowaniem się personelu, zgodnością oferty z rzeczywistością oraz całoroczną stabilnością usług, którą sprawdzamy w drodze nieoczekiwanych kontroli wyrywkowych. Z dokumentacji interesują nas przede wszystkim procedury reklamacyjne oraz szkolenie personelu. Certyfikacja podzielona jest na kilka etapów; podczas pierwszego sprawdzamy kwestionariusze wypełnione przez przedsiębiorcę, na podstawie których on sam przekona się, czego będziemy od niego wymagać. Przedsiębiorca może przerwać certyfikację i zaprosić do siebie np. firmę konsultingową, która pomoże mu rozwiązać problemy związane z wymaganiami wynikającymi z przepisów. Listę tych wymagań znaleźć można na www.tuv-sud.cz.“ ZWIĄZEK GMIN KARKONOSZE WSCHODNIE TRUTNOV - MLADÉ BUKY - SVOBODA NAD ÚPOU JANSKÉ LÁZNĚ - ČERNÝ DŮL - HORNÍ MARŠOV MALÁ ÚPA - PEC POD SNĚŽKOU Serdecznie zapraszają do przyjazdu w sezonie zimowym KRÓLESTWO KARKONOSZA Przygotowało dla Państwa na terenie Karkonoszy Wschodnich wiele atrakcji turystyczno-rekreacyjnych. Tzw. „glejty karkonoskie“ dostać można w ośrodkach informacji. Więcej informacji o Karkonoszach www.krkonose.eu ... górskie miasto w ruchu Malownicze miasteczko górskie Pec pod Sněžkou należy do największych i najważniejszych karkonoskich ośrodków rekreacyjnych. Naszym gościom przez cały rok oferujemy bogaty wachlarz usług. Nocleg znajdzie u nas każdy gość, są tu nie tylko dobre hotele, ale też przytulne pensjonaty. Restauracje oferują różne specjały z kuchni krajowej i zagranicznej. Pec pod Sněžkou jest idealną bazą wypadową do wycieczek na Śnieżkę (1602 m). Można na nią wejść pieszo, ale też skorzystać z kolejki linowej. Na szczycie znajduje się najwyżej położona placówka Poczty Czeskiej, skąd można wysłać widokówkę z unikatową pieczątką. Narciarzom proponujemy dwa kompleksy narciarskie oraz szereg mniejszych wyciągów. W godzinach wieczornych można skorzystać z 3 oświetlonych stoków, z których jeden – nartostrada Javor – jest najdłuższym oświetlonym stokiem w całych Czechach. Na miłośników snowboardingu czeka snowpark. Są też szkółki narciarskie dla narciarzy i snowboardzistów, a dla narciarzy biegowych przygotowano trasy Magistrali Karkonoskiej oraz pętle prowadzące wokół miasta. Po ciężkim dniu warto się zrelaksować – w saunie, na basenie, fitness, wellness, można też zagrać w squasha, ricochet czy kręgle. Bogata oferta skierowana jest też do nie-narciarzy. Z dziećmi można jeździć na sankach, przejechać się saniami konnymi albo odwiedzić którąś z nowości – tor bobslejowy (też wieczorem). Serdecznie zapraszamy do Peca pod Sněžkou, swoim przyjazdem sprawią nam Państwo radość! www.krkonose.eu Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 20 „Karkonosze – przyroda, historia, życie“ y r ó g e z s ż Najwy j e i k s e z c e z r w literatu Dobra książka do plecaka Książka o Špindlerowym Mlýnie należy do miłych i przyjemnych publikacji przypominających nieistniejące już oblicza miast i regionów, ich znaczenie historyczne albo artystyczne oraz siłę genius loci, do którego stworzenia przyczynili się nasi przodkowie. W książce opisany został rozwój miasta i okolic, tradycje górnicze, drzewne i pasterskie, sporty zimowe i początki narciarstwa… Jest tu też historia o tym, jak Špindlerův Mlýn zyskał swoją nazwę. Wszystko to uzupełniają fotografie z historii miasta i najbliższej okolicy. Wydawnictwo Paseka po raz trzeci już kieruje swoje zainteresowanie w stronę Karkonoszy. Po książkach na temat miejscowości Vrchlabí i Jilemnice (autor Jan Luštinec) zwróciło się do „vrchlabskich“ autorów – pracowników Muzeum Karkonoskiego. Historyk Jiří Louda opisuje m.in. obszar centralnej części karkonoskich grzbietów i dolin należących do niego administracyjnie. Chodzi o cztery dzielnice miasta, będące kiedyś samodzielnymi wsiami z własnym samorządem. Druga część książki, która powstała pod okiem kuratorki rozległego zbioru widokówek i fotografii Muzeum Karkonoskiego w Vrchlabí, pani Blanki Zázvorkovej, jest równie wartościową jej połową. Każdemu ze 174 zdjęć towarzyszy tekst, który – zwłaszcza w przypadku poszczególnych obiektów turystycznych – prowadzi czytelnika przez labirynt zmieniających się pod wpływem przebudów lub sytuacji politycznej nazw. Książka służyć może m. in. jako pomoc przy przechadzkach oraz wycieczkach górskich. Od jednego numeru domu do drugiego, tropami ich nazw i częstych zmian, śladami właścicieli dawnych i bardziej współczesnych „Krkonoše – příroda, historie, život“ to tomik z edycji „Krajina a lidé“, czyli „Krajobraz i ludzie“. Nad jego przygotowaniem pracowało wielu autorów – specjalistów różnych dziedzin nauki. Publikacja ukazała się dzięki współpracy z czeskim Karkonoskim Parkiem Narodowym KRNAP. W jej wstępie czytamy: „Karkonosze, Śnieżka, Łaba, Duch Gór, czyli Karkonosz lub Rzepiór, drewniane domy zrębowe, tradycje szklarskie, ludowe piśmiennictwo i bajki, zapomniani patrioci, Karkonoski Park Narodowy i wiele innych bogactw typowych dla krajobrazu tych najwyższych czeskich gór, które w 1993 roku włączone zostały do światowej sieci rezerwatów biosfery UNESCO. Encyklopedia Karkonoszy jest pierwszą kompleksową książką dotyczącą tych najbardziej popularnych czeskich gór, lubianych także przez naszych polskich i niemieckich sąsiadów. Podsumowuje dostępne informacje na temat rzadkiej przyrody Karkonoszy, historii bogatej w wydarzenia przyniesione przez bieg czasu i przez ludność osiedlającą się w tej twardej lecz malowniczej krainie. Można tu poczytać na temat kultury tworzonej przez stulecia przez tutejszy lud, na temat teraźniejszości i przyszłości. Karkonosze po raz pierwszy opisane są całościowo, czeska i polska część wspólnie“. „Kroniki“ Karkonoszy nie powinno zabraknąć w bibliotece nikogo, kto ma osobisty i serdeczny stosunek do tych gór. Katalog – Karoserie Petera Fr. Jirásko Karkonosze z lotu ptaka Patrząc z naszej naziemnej, ludzkiej perspektywy, nie dane nam jest obserwowanie Karkonoszy jako całości. Na fotografiach lotniczych zamieszczonych w książce karkonoskiego fotografa Petra Tomana widzimy je jednak doskonale z każdej strony. Po raz pierwszy powstał kompleksowy i całościowy projekt, dbający o równomierne i „sprawiedliwe“ zbadanie i sklasyfikowanie całego obszaru. Nad niektórymi zdjęciami lotniczymi staniemy pełni zdumienia i podziwu dla sił natury, dla tego, co udało im się na tak małym terenie wyrzeźbić i stworzyć. Niektóre widoki przypominają malarstwo abstrakcyjne lub mieniącą się kolorami mozaikę. Pejzaże lotnicze mają wartość dla zrozumienia charakteru i struktury krajobrazu. Miłośnicy Karkonoszy książkę będą z pewnością dogłębnie studiować, wzbogacając się w ten sposób o szereg nowych wiadomości. Także dla laików będzie oczywiste, że wykonanie takiego zbioru fotografii to praca wyjątkowa, trudna i skomplikowana. Towarzyszące zdjęciom teksty napisała trójka redaktorów czasopisma „Krkonoše a Jizerské hory“, Jiří Bašta, Jiří Dvořák i Radovan Vlček. Krótki i treściwy tekst wynika z ich długoletnich doświadczeń i bardzo dobrej znajomości regionu. Dzięki temu, że książka opisuje fotograficznie całe góry, także tekst staje się swoistą „monografią“ Karkonoszy. Jeśli należą Państwo do osób lubiących wiedzieć trochę więcej na temat ogólnego charakteru, krajobrazu i rzeźby Karkonoszy, książki tej nie powinno zabraknąć w Państwa biblioteczce. Przecież nie ma nic przyjemniejszego, niż po całodziennym chodzeniu po górach popatrzeć, jak miejsca, po których chodziliśmy, wyglądają z innej perspektywy. Vl. Pilous - miejsce do którego z chęcią będziecie wracać www.krkonose.eu Dr Jan Králík zbadał historię vrchlabskiej firmy „Ing. Th. Petera i synowie“ od jej założenia aż do likwidacji w 1945 r. Przy okazji setnej rocznicy produkcji pierwszej karoserii samochodowej w Vrchlabí opracował katalog „Karosárna Petera Vrchlabí“. Muzeum Karkonoskie w Vrchlabí posiada ponad dwieście zdjęć samochodów z karoserią tej firmy. Zobaczymy fotografie prezentujące produkcję od roku 1929 do 1938. Wiele zdjęć zebrał także Jiří Remsa z Vrchlabí, który posiada też dużą ilość zabytkowych artefaktów. Koperty na zamówienie, książka robocza, tabliczki na karoserie, części auta Praha Piccolo, pompka nożna i inne. Katalog zawiera ponad 300 fotografii i przedstawia całą produkcję. Ukazał się dzięki wsparciu finansowemu zarządu czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego KRNAP oraz Miasta Vrchlabí. Kupić go można w kasie muzeum KRNAP w byłym klasztorze augustianów. Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 21 Śladami historii regionu W wielu miastach i wsiach Karkonoszy i ich przedgórza, zwanego Podkrkonoší, znajdziemy szereg ciekawych ekspozycji pokazujących historię tej krainy. Jest tu też wiele zabytków sakralnych. Stopniowo odnawiane kapliczki i krzyże niosą ludziom radość i zapoznają ich z przeszłością. Muzea otwarte są także w sezonie zimowym, więcej informacji znaleźć można na www.krkonose.eu oraz w ośrodkach informacji. 29. Prosečné – warto zobaczyć neogotycki kościół św. Elżbiety, kilka obiektów architektury ludowej oraz barokową rzeźbę św. Trójcy. 1. Benecko – koło kapliczki św. Huberta co roku w lecie organizowana jest zabawa odpustowa. Niedaleko miejscowości znajduje się zabytkowa wieża widokowa Žalý. 2. Bukovina u Čisté – w miejscowości zachowało się wiele drewnianych domów zrębowych. Jest to jedyne już miejsce, gdzie podziwiać można oryginalną, typową dla rejonów podgórskich, kompozycję domów i zabudowań gospodarczych z ich otoczeniem. 3. Čermná – kościółek św. Wacława z 1384 r., służył wiernym przez 529 lat. W 1913 r. na jego miejscu rozpoczęto budowę nowej (ukończonej 1915 r.) świątyni. Jednych z właścicieli wsi, Cikánów z Čermnej, przypomina nagrobek znajdujący się w środku kościoła, ozdobiony dwoma figurkami i herbem ich rodu. 4. Černý Důl – ciekawe kapliczki św. Krzyża i św. Michała. Interesująca jest także górnicza ścieżka edukacyjna „Berghaus“. 5. Dolní Branná – kamienny kościół św. Jerzego pochodzi z 1857 r., natomiast jego główny, datowany na 1499 r., dzwon jest drugim co do wiekowości dzwonem Diecezji Kralovohradeckiej. 6. Dolní Dvůr – tutaj ciekawostką jest nowoczesny carillon znajdujący się w klasycystycznym kościele św. Józefa z początków XIX wieku. Usłyszeć go można codziennie o godz. 10.00 i 17.00. 7. Dolní Lánov – rzymskokatolicki kościół św. Jakuba Starszego (od 1637 r.) na tzw. „wzgórzu kościelnym“. Dom Kovárna o numerze 1 – przykład architektury ludowej, częściowo drewniany dom zrębowy typu podkarkonoskiego, posiada status zabytku techniki. – najcenniejszym – Ski muzeum Muzeum górnictwa – Harrachov. – w pałacu z początki historii narciarstwa w Czechach, wystawa dzieł malarza Františka Kavána (1866-1941) oraz wystawy czasowe. Przykłady architektury ludowej tzw. „Ciekawska Uliczka“ („Zvědavá ulička”). W wieży ratusza miejskiego znajduje się oryginalny kwadransowy zegar bijący, o którym twierdzi się, że jest „najbardziej pracowitym zegarem w Europie Środkowej”. 18. Klášterská Lhota – historia tej miejscowości związana jest z klasztorem zwanym Vrchlabskim Probostwem, który niedaleko dzisiejszej miejscowości w kierunku na Hostinné założyli przed 1250 r. benedyktyni z Opatova. Warto obejrzeć także tablicę pamiątkową kompozytora, piosenkarza i aktora Jiřígo Šlitra, umieszczoną na jego domu rodzinnym. 19. Kořenov – nad okolicą dominuje wieża widokowa Štěpánka nad Příchovicami, stojąca na wysokości 958 m. Budowę wieży rozpoczął książę Kamil Rohan w 1847 r. Niedawno w miejscowości otwarto muzeum kolejnictwa. 20. Košťálov – gotycki kościół św. Jakuba z XIV w., w roku 1717 przebudowany został w stylu barokowym, wieżę dobudowano w 1722 r. Dwa stare dzwony; starszy – z 1378 r. – jest jednym z najstarszych dzwonów w Czechach. Miejscowość Loukov – Muzeum techniki – prywatne zbiory weteranów motoryzacji, aparatów fotograficznych i radiowych; eksponaty do 1945 r. 21. Kunčice nad Labem – z zabytków trzeba wymienić kaplicę Marii Panny. Oryginalna murowana klasycystyczna kapliczka powstała w 1847 r. dzięki wsparciu Jana Křikavy, zwierzchnika vrchlabskich włości. 22. Lánov – kto widział już Karkonosze z lotu ptaka? Lot samolotem z lánovskiego lotniska to umożliwia. 10. Horní Branná – ku pamięci Jana Amosa Komeńskiego, który tu właśnie spędził ostatnie miesiące pobytu w Ojczyźnie, w 1957 r. otwarto muzeum w renesansowym pałacu. Wart obejrzenia jest także znajdujący się pod ochroną zabytek kultury – gotycki kościół św. Mikołaja, były szpital oraz dziewiętnastowieczna neoromańska kaplica grobowa św. Krzyża, upamiętniająca ród Harrachów. 23. Malá Úpa – wart obejrzenia 11. Horní Kalná – znajduje się tu szereg zabytków sakralnych – kapliczki, krzyże, figury świętych. 12. Horní Maršov – niedaleko znajduje się zameczek leśny zwany Aichelburg – pamiątka po dobrym gospodarzu i mecenasie Bertholdzie hrabim Aichelburgu. Odwiedzić też warto galerię Veselý výlet oraz Dom odnowy tradycji, ekologii i kultury DOTEK. 13. Hostinné – na kwadratowym rynku dominuje renesansowy ratusz i monumentalne rzeźby olbrzymów. Franciszkański klasztor zbudowano w latach 1678–84. We wczesnobarokowym kościele klasztornym z lat 1743–45 znajduje się „Galeria sztuki Antycznej“ („Galerie antického umění“) z wystawą stałą. 31. Roztoky u Jilemnice – tradycją już są letnie Targi Karkonosza (Krakonošova tržnice), ulubione przez hodowców i działkowiczów. Muzeum Karkonoskie – Jilemnice. (Hornické muzeum) otwarte zostało w marcu 2003 r. w byłej sztolni. Wystawa leśnictwa i myślistwa Šindelka pokazuje pozyskiwanie drewna i jego obróbkę, jest tu też projekcja video, zimowiska zwierząt, wypchane zwierzęta leśne i ptaki. 15. Janské Lázně – w centrum znajduje się dom zdrojowy z 1904 roku oraz dwa pseudogotyckie kościoły z XIX w. W 1928 r. została zbudowana prowadząca na Černą horę (1299 m) pierwsza w Czechach kabinowa kolejka linowa. 32. Rudník – oryginalny kościół gotycki św. Wacława został w latach 1598–1602 przebudowany w stylu renesansowym przez budowniczego C. Valmandiego. Koło drogi do miejscowości Hostinné znajduje się odrestaurowany pseudogotycki pałac Silbersteinów z 1815 r., dziś służący jako pensjonat. W dzielnicy Lázně Fořt bije lecznicze źródło, podziwiać tu możemy oryginalnie zdobione stare zabudowania uzdrowiskowe. 33. Strážné – w okolicy wsi dawne posiadłości budarzy, leżące na odludziu zabudowania Hříběcí boudy, Lahrovy boudy, Šestidomí, Rybniční domky, Krásná pláň, Vápenice i in. Pozostałości po dawnym Szlaku Śląskim z XI w. prowadzącym przez Karkonosze, Strážné i Hořejší Vrchlabí, nazywanym Kamenką. 34. Studenec – nad wsią dominuje kościół św. Jana Chrzciciela z 1868 r. oraz odremontowany pseudorenesansowy pałac. Do zabytków należą także barokowe rzeźby wzdłuż dróg oraz drewniane domy zrębowe typu karkonoskiego. 35. Svoboda nad Úpou – w zabytkowym domu nr 107 znajdowała się piekarnia należąca do rodziny Etrichów. Ich potomek skonstruował samolot Taube, będący prototypem samolotów typu Heinkel. Największy rozkwit wieś Wnętrze kościoła – Špindlerův Mlýn – niedaleko od wsi znajduje się ośrodek narciarstwa Horní Mísečky. W kierunku na Zlaté návrší pomnik narciarza Bohumila Hanča i jego przyjaciela Václava Vrbaty. centrum informacji na Pomezních Boudach zobaczyć można ekspozycję historyczną, której częścią jest dziewięciocylindrowy silnik samolotu Junkers 52, który rozbił się w dolinie Lví důl, oraz wystawa dotycząca sań rogatych. 38.Vrchlabí – były klasztor augustianów ze stałą wystawą ekologiczną: „Kamień i życie“, stałą wystawą dotyczącą historii kolonizacji Karkonoszy „Człowiek i góry“ oraz wystawy tematyczne. Muzeum Trzy Domki ze stałą wystawą sztuki i rzemiosł – z przykładami karkonoskiego szkła, pucharów cechowych, zegarów i rzeźbionych szopek. Wart obejrzenia jest renesansowy zamek z 1546 r. oraz podcieniowe domy – wspaniały przykład architektury ludowej XVI wieku. 24. Martinice v Krkonoších – do tutejszych zabytków należą krzyże, kapliczki przydrożne i dzwonnica św. Jana Nepomucena. 39. Vysoké nad Jizerou - Muzeum Krajoznawcze (Vlastivědné muzeum) ze zbiorami etnograficznymi oraz ruchomą szopką Metelki i wystawą narciarstwa. Kościół – Malá Úpa. 25. Mladé Buky – można tu grać w golfa na polu z przepięknymi widokami na masyw Karkonoszy. 26. Paseky nad Jizerou – karkonoski ośrodek bogaty w architekturę ludową, z szeregiem drewnianych domów zrębowych o typowych zdobieniach szczytów. „Muzeum Karkonoskie – Pomnik Zapomnianych Patriotów“ („Krkonošské muzeum - Památník zapadlých vlastenců“) – stała ekspozycja karkonoskiej szkoły lutniczej oraz rękodzieła ludowego; czasowe wystawy tematyczne. Najstarszym zabytkiem architektury sakralnej jest barokowy kościół św. Wacława z 1789 r. z oryginalnymi rokokowymi ołtarzami. 40. Žacléř – Muzeum Miejskie ze stałą wystawą oraz wystawami tematycznymi fotografów, malarzy, rzeźbiarzy, ceramików; wystawy dotyczące wydarzeń historycznych regionu. 41. Niedaleko Trutnova i Žacléřa znajduje się twierdza Stachelberg. Była ona częścią czechosłowackich umocnień granicznych. Muzeum miejskie – Žacléř. 42. Trutnov - Muzeum Podkrkonoší, czyli przedgórza Karkonoszy, ze stałymi wystawami znajduje się w miejscu dawnego zamku obronnego z XIII wieku. Galeria sztuki antycznej – Hostinné. 14. Jablonec nad Jizerou – kościół św. Prokopa z ośmioboczną kaplicą cmentarną w stylu ludowego baroku oraz wiele drewnianych domów zrębowych typu karkonoskiego. 30. Rokytnice nad Jizerou – stała ekspozycja zarządu czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (Správy KRNAP). Františkov u Rokytnice nad Jizerou – prywatna ekspozycja zabytkowych przedmiotów należących do tutejszych budarzy oraz sprzętu strażackiego w muzeum „Kravín“ („Obora“). 43. Rýchorská bouda – ośrodek wychowania ekologicznego, który oferuje dni pełne wycieczek, zabaw i dyskusji nad najważniejszymi zagadnieniami ekologii i możliwymi rozwiązaniami problemów. – prywatne Produkcja ozdób choinkowych – Poniklá. zrębowej stodole państwa Pičmanów. Bogate tradycje ma produkcja szklanych ozdób choinkowych w firmie Rautis. Barokowy kościół św. Jakuba Większego, wyświęcony w 1682 r. 44. Nová Paka – tu znajdziemy Muzeum Historii Motoryzacji prezentujące dzieje novopackiej motoryzacji od początku XX wieku, a przede wszystkim „złoty wiek motoryzacji“. Częścią Muzeum Miejskiego jest „Skarbiec Kamieni Szlachetnych“ („Klenotnice drahých kamenů“), „Spirytyzm w przedgórzu Karkonoszy“ („Spiritismus v Podkrkonoší“) oraz „Dom Suchardy“ („Suchardův dům“) – neorenesansowy dom znanego rodu artystów. www.kr konose.eu www.krkonose.eu Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 22 Od wiosny Dziesięć bajek z Malej Úpy potem wracałam z powrotem do doliny, to cisza i spokój poranka, przechadzające się swobodnie zwierzęta, drzewa, trawa, wschód słońca, wszystko to przekonywało mnie, że żyjemy w raju. Tymi odczuciami chciałam podzielić się z innymi dziećmi i dorosłymi. W ten sposób powstał pomysł bajkowej ścieżki. Poznaliśmy – na rowerze i pieszo – wiele tutejszych miejsc, za każdym razem tak samo podziwiając ich piękno. A ponieważ wiem, jak trudno przekonać dzieci, żeby zrobiły parę kroków więcej, wymyśliłam, jak je można zmotywować. Swoim dzieciom Każdy przystanek ma swój znak, który po przerysowaniu do specjalnej legitymacji wymienić można za drewnianą nagrodę, często czytałam bajki, wśród nich tzw. „Maloúpski grosz“. były też te napisane przez panią Marię Kubátovą. Obserwowałam, z jaką uwagą dzieci słuchają każdego „przystanków“ szlaku umieszczono drewniane słowa. I pojawił się pomysł. Pani Marie Kubátová siedzisko oraz drewnianą tablicę z wyrytą zgodziła się, żeby jej bajki z Karkonoszy zostały w trzech językach karkonoską bajką pisarki na stałe rozmieszczone po całej Malej Úpie. Marii Kubátovej. Istotną rolę w przygotowaniu Oprócz bajki każdy „przystanek“ ma swój znak, nowego szlaku, z którego korzystać będą który – po skopiowaniu do specjalnej legitymacji nie tylko dzieci, ale też dorośli, odegrało – dzieci mogą zamienić na drewnianą nagrodę, Stowarzyszenie Kultury i Sportu (Sdružení pro tzw. „Maloúpski grosz“. W Malej Úpie kulturu a sport). panuje spokojna rodzinna atmosfera, chętnie Pomysł powstał w głowie Zuzany Semerádove, odwiedzają ją wszyscy, którzy uciekają od która wraz z rodziną mieszka w Malej Úpie: miejskiego gwaru i ruchu, poszukując spokoju, „Już siódmy rok żyjemy na Permoníku. oddechu i zaczerpnięcia nowych sił. U nas czas Malá Úpa wrosła nam w serca i stała się naprawdę płynie powoli. A ja jestem szczęśliwa, naszym prawdziwym domem. Kiedy woziłam że przyczyni się do tego także nowa bajkowa do przedszkola na Pomezní Boudy dwoje ścieżka.“ naszych małych dzieci, Terezkę i Lukáška, a Na Pomezních Boudach została otwarta bajkowa ścieżka – szlak turystyczny prowadzący wokół Malej Úpy. Na każdym z dziesięciu 400 lat kościoła w Maršowie Kościół cmentarny Wniebowzięcia NMP, najstarszy obiekt w Karkonoszach Wschodnich, odnajdziemy w otoczeniu starych, w większości niemieckich, nagrobków. Niewielki drewniany kościółek z 1568 r. zastąpił w roku 1608 wspaniały obiekt kamiennego kościoła renesansowego będący dziełem włoskiego budowniczego Carolo Valmadiego. Dzisiaj trudno nam wyobrazić sobie, jak wyglądały te okolice przed wojną trzydziestoletnią, kiedy w lasach żyły niedźwiedzie, a w góry przybyły katolickie rodziny drwali z Tyrolu, Styrii, Karyntii. Jak przyjęli ich miejscowi luteranie? Możemy tylko zgadywać. W całym Maršowie było tylko kilka chałup, w Malej i Velkiej Úpie drwale zmieniali puszczę w łąki, budując pierwsze drewniane domy zrębowe. Data rozpoczęcia budowy kościoła (rok 1603) zgadza się z przyjściem w te okolice ewangelickiego proboszcza Zachariasza Schmidta. Ledwie górale przyzwyczaili się do jego kazań, kiedy katolickie wojska cesarskie pokonały stany czeskie, a tym samym ewangelików, w bitwie pod Białą Górą, 8 listopada 1620 r. W dwa lata później Maršov został skonfiskowany dawnym właścicielom, stając się własnością potężnego rodu Trčków z Lípy. W tym samym roku katolicy wypędzili z Maršova proboszcza Schmidta, który odszedł wraz z najwierniejszymi parafianami. Przez sześć lat parafia stała pusta, później na wolne miejsce przyszedł jezuita Petr Bonaventura i „dostosował” kościół i wierzących do swojej wiary. Trwający obecnie remont najstarszego obiektu doliny Horní Úpy odkrywa wiele zdarzeń z dawnych czasów. W W sierpniu 2008 r. – po raz pierwszy od 1945 r. – stary 2003 r. kościół, jako trzeci zabytek w maršowski kościół był pełen ludzi. Foto: Pavel Klimeš. regionie Trutnowa, został włączony do prestiżowego Programu Ochrony Dziedzictwa Architektury Czech. W lutym 2006 r. zajęli się także odnową obrzędów kościelnych stał się własnością gminy Horní Maršov. i świeckich, organizują imprezy kulturalne. Po Kompletna renowacja, planowana na najbliższych zakończeniu realizacji projektu na przynależnym kilka lat, oznaczać będzie zakończenie prac do kościoła terenie, obejmującym też barokową nad ochroną dzieła Valmadiego. Partnerzy plebanią, kaplicę grobową Aichelburgów, projektu ze stowarzyszenia Aichelburg (Hradní barokową rzeźbę św. Jana Nepomucena oraz společnost Aichelburg), ośrodka ekologii SEVER 400-letnią lipę, powstanie ciekawy cel dla (Ekologické středisko SEVER) oraz gminy Horní turystów. Maršov postawili przed sobą niełatwy cel. Wraz z mieszkańcami Maršova chcą tchnąć w kościół www.hornimarsov.cz nowe życie. Oprócz ratowania samego obiektu Z materiałów P. Klimeša Luční bouda i Labská bouda dla rowerzystów Zarządczeskiej części Karkonoskiego Parku Narodowego (Správa KRNAP) zezwoliła – na próbę – rowerzystom na jeżdżenie po asfaltowej drodze dostawczej ze szczytu Zlaté návrší do schroniska Labská bouda oraz na odcinku Výrovka – Luční bouda. W wyniku tego w minionym sezonie letnim i jesiennym zainteresowanie uprawianiem kolarstwa w tych okolicach wyraźnie wzrosło. Przygotowano także miejsca do przechowywania rowerów, a w terenie umieszczono panele informujące o zasadach tu obowiązujących. Szlaki turystyczne do schronisk Labská i Luční bouda prowadzą przez chronione ekosystemy, a więc przez bardzo atrakcyjne obszary parku narodowego. Po dokonaniu całorocznej oceny Správa KRNAP zadecyduje o kontynuacji bądź wstrzymaniu projektu. Sądzimy, że rowerzyści – dzięki uwadze i przestrzeganiu zasad – nadal cieszyć się będą przychylnością pracowników ochrony parku. www.krnap.cz Jeżdżąc na rowerze używaj zawsze kasku. do jesieni Františkov – muzeum i rzeźbienie w drewnie Spotkania artystów plastyków i rzeźbiarzy stały Państwo Brožowie kupili ten obiekt w 1992 roku, się już dziś we Františkowie, niewielkiej wsi a że był w bardzo złym stanie, własnymi siłami leżącej niedaleko miejscowości Rokytnice nad naprawiali, przebudowywali, upiększali… Josef Jizerou, oczywistością. Coroczne plenery, którym Filípek, współpomysłodawca i przewodnik w jednej towarzyszy bogaty program rozrywkowy, są osobie, zaprasza do zwiedzania: „Mamy tu osobne warte odnotowania. O czym mowa? Miejscowa pomieszczenia przeznaczone dla poszczególnych jednostka OSP (Sbor dobrovolných hasičů) ekspozycji. Część eksponatów otrzymaliśmy postanowiła wypromować swój region. Udało jako dziedzictwo po rodzinie Patočków, szereg się. We współpracy z państwem Burešami, przedmiotów jest wypożyczonych, trochę kupiliśmy, właścicielami prywatnego dostaliśmy. Warta uwagi muzeum „Stara Obora“ jest wystawa sprzętu („Starý kravín“), w którego strażackiego, a także zbiorach znajdują się przedmioty z górskich i zabytkowe przedmioty podgórskich chałup – sita, związane z tą krainą, końskie uprzęże, licząca wprowadzili w życie sobie 250 lat tokarka, projekt „Dřevoschání“, waga, naczynia, maszyny czyli „rzeźbienie w rolnicze, stolarskie i drewnie“. Podczas introligatorskie, dzieża ostatniego, czwartego już na chleb z drewnianymi z kolei, pleneru, powstały obręczami; wyjątkowym kolejne drewniane przedmiotem jest maszyna rzeźby, uzupełniając do siania maku, piecyk do zbiory z poprzednich topienia tyczek szkła, plenerów. Organizatorzy prasa na guziki, korale, rozmieszczają dzieła w dawne stroje, w których terenie, aby „cieszyły tutejsza ludność chodziła oko“ przybywających na pole i do kościoła, Wśród karkonoskich krajobrazów ujrzeć tu ludzi. Kolejna edycja unikatowy olejowy stojak można drewniane rzeźby z Františkova. pleneru odbędzie się na na świeczki z lat 30., wiosnę 2009 r. A co ma z wyposażenie zimowe tym wspólnego „Stara Obora“? Jest to główny – sanie rogate, rakiety śnieżne. Odbywają się tu też punkt zborny miejscowych artystów i miłośników wystawy obrazów połączone z ich sprzedażą oraz historii. Podczas tygodnia „Dřevosochání“ tu imprezy dla dzieci. Zapraszamy także Państwa!“ właśnie realizowany jest program towarzyszący: pokazy starych rzemiosł, nawlekanie koralików, Więcej informacji: Tel.: +420 732 732 078 wyplatanie rakiet śnieżnych, rzeźbienie szopek, E-mail: [email protected] produkcja szczotek, koszyków, ceramiki… Bike park w Špindlerowym Mlýnie Na terenie kompleksu narciarskiego Sv. Petr otwarto nowy rowerowy tor terenowy o nazwie „Stump“. Jest on dziełem promotora kolarstwa górskiego i zjazdowca Michala Maroši, jeżdżącego w austriackim zespole RSP Racing Team, regularnego uczestnika zawodów Pucharu Świata w Kolarstwie Górskim. Mierzący 500 m single trail, zgodnie ze słowami swojego twórcy, nie ma sobie równych w całych Czechach. Bikerzy do nowej atrakcji dotrzeć mogą po trasie zjazdowej dla rowerów górskich, która zaczyna się przy stacji końcowej kolejki linowej na Plániach. Stąd można dojechać bezpośrednio do trailu z kładkami. Nim zjechać można aż do najbardziej wymagającej technicznie części zjazdu. Tu oba traile łączą się i dalej prowadzą z powrotem do ośrodka Svaty Petr. „Trasa nie jest przeznaczona tylko dla zaawansowanych bikerów, ale także dla początkujących, ponieważ umożliwia bezpieczne objechanie wszystkich trudniejszych przeszkód. Mimo to należy mieć pewne doświadczenie i odpowiednie wyposażenie, ponieważ na niektórych przeszkodach śmiałkowie znajdą się nawet cztery metry nad ziemią“, podkreśla Maroši. Zapraszamy do przyjazdu i spróbowania swoich sił. Mamy nadzieję, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Bike park w miejscowości Rokytnice nad Jizerou „Týda bike park“ otwarty został w lecie na terenie Spartaka Rokytnice nad Jizerou – Horní Domky. Ma dwie trasy: lżejszą – z przeszkodami i cięższą – zjazdową. Trasa pierwsza jest łatwiejsza i bardziej zabawna, są na niej elementy drewniane (kładki, huśtawki). Przeznaczona jest dla osób doświadczonych, ale także dla początkujących, którzy bez problemu mogą ominąć przeszkody. Trasa zjazdowa jest trudniejsza, prowadzi po terenie pod trasą kolejki linowej. Przeszkody stanowią kamienie i korzenie. Przeznaczona jest dla osób z doświadczeniem. Kaski i ochraniacze są bezwzględnie konieczne. Obie trasy spotykają się przy dolnej stacji kolejki linowej Horní Domky. Każda z nich ma 1,5 km długości i różnicę wysokości 350 metrów. Bikerzy mogą skorzystać ze zniżkowego biletu dziennego na kolejkę. Bike park otwarty jest codziennie od godz. 9.00 do 17.00 zgodnie z rozpiską. Więcej informacji na www.krkonose.eu Więcej informacji: Spartak Rokytnice a. s., Tel.: +420 481 522 380 www.skiareal-rokytnice.cz Cyklokonferencja Na maj 2009 r. zaplanowana została jedyna w swoim rodzaju impreza Cyklobusem po Karkonoszach Na wiosnę, w lecie i jesienią po Karkonoszach znowu kursować będą autobusy dostosowane do przewozu rowerów – cyklobusy. Tworzą one całą sieć oplatającą góry z zachodu na wschód i z północy na południe. Z Vrchlabí można się dostać do Harrachova, Peca pod Sněžkou, do Špindlerowego Mlýna i aż na przejście graniczne z Polską na Špindlerovą boudę. Bezpośrednie autobusy kursują z Trutnova na Pomezní Boudy. Ostatniego lata dodatkowo uruchomiona została działająca tylko w wakacje, trzy razy w tygodniu, linia na trasie Hradec Králové, Hořice, Kuks, Dvůr Králové, Vrchlabí i z powrotem. Karkonoskie cyklobusy są obsługiwane przez takie firmy, jak ČSAD Semily, Osnado Trutnov i KAD Vrchlabí. Pomocą jest grant z budżetu Urzędu Krajskiego Kraju Královéhradeckiego oraz włączenie linii w podstawową komunikację publiczną przez Liberecki Kraj; projekt wspierają także dotacje z budżetu miasta Trutnov i stowarzyszenia Sdružení Podzvičinska oraz praca organizacyjna i środki własne Związku Miast i Gmin Karkonosze. Więcej informacji: Marek Paulíček +420 602 645 320 nebo Michal Maroši +420 603 983 559 www.skiarealspindl.cz Karkonoskie cyklobusy podczas sezonu pokonują łącznie 59832 km. Jest to równoważne 1,5 długości równika. Zatrzymują się w 38 miejscowościach, wsiąść do nich można na 123 przystankach autobusowych. www.krkonose.eu W Czechach regularnie odbywają się konferencje przedstawiające realizację Krajowej Strategii Rozwoju Transportu Rowerowego, na których prezentowane są perspektywy rozwoju transportu rowerowego oraz turystyki rowerowej. „Cyklokonferencja”, czyli „Konferencja Rowerowa”, która odbyć się ma w Karkonoszach, będzie największą tego typu imprezą zarówno pod względem liczby uczestników jak i czasu trwania. Czechy przewodniczyć będą UE, dlatego pragną zaprezentować jej swoje działania na polu rozwoju transportu rowerowego oraz turystyki rowerowej, a także przedstawić działania poszczególnych regionów, miast i partnerów, w tym projektu nowej sieci podstawowych ścieżek i tras rowerowych w RCz, zapoznać z zakończonymi, realizowanymi i przygotowywanymi projektami finansowanymi z Funduszów Strukturalnych UE na lata 2007–2013, przedstawić wspieranie rozwoju sportu rowerowego z punktu widzenia 21 kręgów tematycznych (zgodnie z metodologią „21 filarów rozwoju infrastruktury rowerowej“ – www.cyklostrategie.cz). Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 23 www.karkonosze.eu Karkonosze bez granic Karkonosze – Związek Miast i Gmin wraz ze Związkiem Gmin Karkonoskich zorganizował konferencję na temat rozwoju i perspektyw czesko – polskiej współpracy w Karkonoszach. Na konferencji – oprócz przedstawicieli strony czeskiej – wystąpili także reprezentanci polskich Karkonoszy, a wśród nich dyrektor Związku Gmin Karkonoskich, Witold Szczudłowski, mówiący na temat „Widziane z sąsiedztwa“. Międzynarodowy Zjazd na Saniach Rogatych W sobotę, 14 marca 2009 r. w okolicy Przełęczy Okraj / Pomezní boudy po raz kolejny odbędą się zawody w zjeździe na saniach rogatych. Ich głównymi organizatorami są Miasto Kowary i gmina Malá Úpa. Zapraszamy! Ośrodki informacji w Polsce Stara Kamienica Mala Kamienica Jezów Sudecki Jelenia Góra Wojciezyce Kopaniec Sobieszów Karpniki Janowice Wielkie Marcizów Myslakowice Podgórzyn Szklarska Poreba Wierzchoslawice Sady Górnie Stare Bogaczowice Domanów Cieplice Ślaskie-Zdrój Piechowice Bolków Stare Rochwice Kaczorów Sedzislaw Bukowiec Sosnówka Milków K a r Kowary k o n o s z e Karpacz Boguszów Gorce Ogorzelec Czarny Bór Krzeszów Miszkowice Jelenia Góra Witków Kamienna Góra Opawa Lubawka Kochanów Chelmsko Ślaskie Uniemyśl E-mail: [email protected] Więcej informacji: Kowary +480 75 718 24 89, E-mail: [email protected] lub Malá Úpa +420 49 989 11 12, E-mail: [email protected] Skąd ta nazwa? Sanie są nazywane rogatymi z powodu mocno zakręcających płóz, których przednia część do złudzenia przypomina rogi. Tym środkiem lokomocji jeździli tutejsi pasterze zamieszkujący górskie budy, wykorzystując go do zwózki siana, drewna i materiałów budowlanych z trudno dostępnych miejsc. E-mail: [email protected] Pierwsze pisemne wzmianki na temat zjazdu na saniach rogatych pochodzą z 1737 roku, mowa w nich o wyprawie nad Mały Staw. Pierwsza informacja o zjeździe czysto turystycznym to pochodzący z 1815 r. zapis o przejażdżce na trasie o długości 7 km od zabudowań na Przełęczy Okraj (Grenzbaude) do gościńca Pod Złotą Gwiazdą w Kowarach. Atrakcja szybko zyskiwała nowych amatorów, w 1896 r. dla turystów przygotowanych już było ok. 3000 sań i ta sama liczba koni pociągowych. Powstało nawet stowarzyszenie woźniców, zajmujące się obroną interesów oraz regulacjami dotyczącymi opłat za przejazd na poszczególnych trasach. Otwarto nowe przejścia graniczne i punkty celne. Turystyka stała się popularna i masowa; niewątpliwy miało na to wpływ otwarcie w 1866 r. linii kolejowych łączących Karkonosze z Berlinem i Wrocławiem. Zimowe zjazdy na saniach rogatych, podobnie jak letnie wyprawy na Śnieżkę, należały do najpopularniejszych atrakcji turystycznych w Karkonoszach. Ceny przejazdów regulowane przez stały cennik wynosiły, w zależności od długości odcinka, od 5 do 16 marek. Po II wojnie światowej tradycja zjazdów na saniach rogatych zanikła. Powojenne zamieszanie i migracje spowodowały koniec zainteresowania tą atrakcją. Zupełna wymiana ludności na obszarze śląskiej części Karkonoszy nie pozwoliła na jakiekolwiek kontynuowanie górskich tradycji. Niechęć do dziedzictwa po dawnych niemieckich właścicielach tych ziem w połączeniu z brakiem wiedzy na temat możliwości wykorzystania tutejszych warunków i zasobów do celów turystycznych spowodowały całkowite zniknięcie sań rogatych z polskich Karkonoszy. Minęło pięćdziesiąt lat i wszystko uległo zmianie. Ludzie zaczęli interesować się i odkrywać historię wsi i miast, w których mieszkają. Wiele z tego, czego się dowiedzieli, rozumieją jako wspólną tradycję przedwojenno-powojenną. W możliwość wskrzeszenia tradycji sań rogatych, przez długie lata zapomnianej, uwierzyła grupka ludzi, która zdecydowała się przed kilkoma laty na organizowanie corocznych Międzynarodowych Zjazdów na Saniach Rogatych. W centrum informacji na Pomezních boudach znajduje się nowa wystawa dotycząca historii i współczesności sań rogatych w Karkonoszach. Nie zapomnijmy o zatrzymaniu się tam! Podgórzyn www.podgorzyn.pl Janowice Wielkie www.janowicewielkie.eu Fax: 075 754 77 42 E-mail: [email protected] www.szklarskaporeba.pl Kowary ul. 1 Maja 1a Tel./Fax: 075 718 24 89 E-mail: [email protected] www.kowary.pl Piechowice ul Żymierskiego 53 Tel./Fax: 075 76 17 201 E-mail: [email protected] www.piechowice.pl Podkrkonoší w zimie, czyli: na nartach można jeździć także w Podzvičinsku Jeżów Sudecki www.jezowsudecki.pl Mysłakowice www.myslakowice.pl Stara Kamienica www.starakamienica.pl Powiat Jeleniogórski www.starostwo.jgora.pl Związek Gmin Karkonoskich www.karkonosze.eu www.podzvicinsko.cz Współzawodniczenie w sportach zimowych z takim sąsiadem jak Karkonosze nie jest pewno warto zapoznać się z moż uprawiania narciarstwa biegow zjazdowego w regionie Podzvičinsk Legenda: ślad – styl klasyczny ślad – styl łyżwowy stok narciarski z wyciągiem Historia narciarstwa Najwyższym szczytem Podzvičinska Zvičina (671 m), od którego wzięło o swoją nazwę. Narciarstwo zaczęło s tu rozwijać prawdopodobnie w II poł XIX wieku, niemałe zasługi miał w tym względzie Karel Karolínek, który w uzdrowisku pod Zvičiną organizował kursy narciarskie. Były tu nawet dwie skocznie, na których jeszcze w latach 60. XX wieku odbywały się zawody. Dziś niestety nie są już używane. Dzisiejsze atrakcje przystosowane są do panującego tu łagodnego klimatu znajdziemy tu kilka tras biegowych zjazdowych. Obszar ten najodpowiedniejs jest dla początkujących narciarzy oraz rodzin z dziećmi, które z pewnością do korzystne ceny i brak kolejek do wyc Istnieje możliwość jazd nocnych. Foto: Jan Petera Narciarstwo biegowe Wszystkie ślady w Podzvičinsku prowadzą między poszczególnymi ośrodkami zimowymi. Niektóre znaleźć można na mapie, są bowiem wyznaczane od wielu lat i co roku przygotowywane za pomocą skuterów. TRASA ZJAZDOWA MEZIHOŘÍ Trasa z wyciągiem narciarskim o długości 430 m dla 540 narciarzy na godz., ratrakowana. W dolnej części kompleksu gastronomia. www.skikaras.cz A kiedy nie ma śniegu? KOMPLEKS SKIAREÁL ZVIČINA W kompleksie znajduje się ratrakowany stok z trzema wyciągami: podwójny orczyk – 700 m, poma – 250 m, wyciąg dla dzieci Beruška (Biedronka) – 70 m. Na miejscu jest też gastronomia i zaplecze socjalne. Parking darmowy, nocne jazdy, szkółka narciarska. www.zvicina.wz.cz KOMPLEKS SKIAREÁL PECKA Wyciąg narciarski poma o długości 300 m, zbocze oświetlone. Kompleks odpowiedni dla rodzin z dziećmi oraz dla początkujących narciarzy. www.vlekpecka.unas.cz TRASA ZJAZDOWA DOLNÍ BRUSNICE – SEVERKA Trasa zjazdowa o długości 388 m. Wytyczone miejsca do jeżdżenia na sankach i bobslejach. E-mail: [email protected] KOMPLEKS SKIAREÁL MOSTEK Kompleks znajduje się w odległości 2,5 km od miejscowości Mostek w kierunku na Hostinné. Wyposażony jest w wyciąg narciarski o długości 320 m i przepustowości 480 osób / godz. Dla gości dwa bezpłatne parkingi, zaplecze socjalne. Adresa: TJ Mostek, 544 75 Mostek 147 E-mail: [email protected] www.krkonose.eu Kompleks sportowy w Hořicach Kompleks zaspokoi potrzeby całej rodziny. Można tu popływać wraz z dziećmi w basenie, zagrzać się w saunie, odpocząć przy masażu, odreagować przy kręglach. Po tym wszystkim polecamy odpoczynek w barze Sport. W lecie skorzystać też można z boiska do siatkówki plażowej oraz placu zabaw – wszystko to na terenie kompleksu sportowego (Sportovní zařízení). www.horice.org/sportcentrum Uzdrowisko Lázně Bělohrad Na terenie uzdrowiska borowinowego (Anenské slatinné lázně) znajduje się basen rehabilitacyjny z tryskającą pośrodku wodą, wiele dysz masażowych , ławka do kąpieli perełkowej. Zainteresowani mogą skorzystać z usług wellness, Oazy Piękna i Zdrowia. Dla zupełnego relaksu przygotowana została bogata oferta masaży i procedur leczniczych. Skorzystaj z relaksu w luksusowych warunkach i pod opieką zawodowców. www.lazne-belohrad.cz, www.belohrad.cz Strona 24 Zima 2008/2009 Karkonosze - Związek Miast i Gmin Konkurs Wygraj nagrody Szanowni Czytelnicy, przygotowaliśmy dla Państwa konkurs z nagrodami. Wystarczy poprawnie odpowiedzieć na trzy poniższe pytania, a pisemne odpowiedzi przesłać na nasz adres. Pytania: 1. Który z kolei gość odwiedzi w tym roku w zimie Regionalne Centrum Informacji Turystycznych Karkonosze w Vrchlabí? 2. Jak nazywała się Czeszka – pierwsza narciarka – startująca 10 kwietnia 1909 r. w zawodach na 50 kilometrów? 3. Jak nazywa się miejscowość, która otrzymała tytuł „Wieś roku 2008“ w Kraju Libereckim? Nagrody: 1. Weekendowy pobyt dla 2 osób w Holiday Park Liščí farma (Lisia Farma) Vrchlabí w 2009 r. (www.liscifarma.cz). 2. Tradycyjne produkty Karkonoszy – „Karkonosze – oryginalny produkt” (www.domaci-vyrobky.cz). 3. Szklana biżuteria firmy Kortan sklo Železný Brod (www.kortanglass.com). Będzie nam miło, jeżeli do odpowiedzi dołączą Państwo również parę zdań na temat oceny „Sezonu na Karkonosze” a także opiszą swoje doświadczenia z pobytu w Karkonoszach. „Mapę Republiki“ na południowym zboczu Studniční hory sfotografowała Jitka Kopáčová, Správa KRNAP Zamknięcie konkursu: 30 kwietnia 2009 r. „Mapa Republiki“ Losowanie zwycięzców: maj 2009 r. Na południowym zboczu Studniční hory, gdzie prądy wiatrowe anemograficzno – orograficznego systemu Białej Łaby regularnie gromadzą wielkie ilości śniegu, znajdziemy miejsce z najdłużej leżącym polem śniegowym w całym czeskim Karkonoskim Parku Narodowym KRNAP. Jest ono nazywane „Mapą Republiki“. Warstwa śniegu miewa tu w sprzyjających okolicznościach nawet 16 metrów grubości. Ponieważ „Mapa Republiki“ znajduje się na terenie I strefy ochronnej parku narodowego, do samego pola śniegowego nie dotrzemy. Jest jednak ono dobrze widoczne z kilku innych punktów, najlepiej ze schroniska Richterova Bouda i jego najbliższej okolicy. Najbardziej oddalonym miejscem, z którego można przy sprzyjającej pogodzie podziwiać „Mapę“ jest miasto Hradec Králové. Na początku minionego lata (2008 r.) pracownicy dyrekcji parku KRNAP zmierzyli grubość warstwy śniegowej – wynosiła ona 5,6 metra i pokrywała powierzchnię 0,77 hektara. Dane te podlegają archiwizacji. Śniegowa „mapa republiki“ roztopiła się w tym roku 20 lipca. Odpowiedzi należy przesyłać na adres: Krkonoše – svazek měst a obcí Klára Kroupová Zámek 1 543 01 Vrchlabí Czech Republic Ośrodki informacji turystycznej Regionální turistické informační centrum Krkonoše 543 01 Vrchlabí Krkonošská 8 Tel./fax: +420 499 405 744 E- mail: [email protected] www.krkonose.eu E- mail: [email protected] www.veselyvylet.cz Kořenov Infocentrum Flora Benecko 512 37 Benecko 200 Tel.: +420 481 582 606 Fax: +420 481 582 016 E- mail: info-fl[email protected] www.benecko.com Turistické informační centrum Černý Důl 543 44 Černý Důl Úřad městyse 48 Tel.: +420 499 429 618 Fax: +420 499 435 164 E- mail: [email protected] www.cernydul.cz TIC Harrachtour Harrachov 512 46 Harrachov, Centrum 150 Tel.: +420 481 529 600 Fax: +420 481 529 425 E- mail: [email protected] www.harrachtour.cz CA Harrachtour Harrachov 512 46 Harrachov, Nový Svět 629 Tel.: +420 481 529 401 Fax: 481 529 064 E- mail: [email protected] www.harrachtour.cz Městské IC Veselý výlet Horní Maršov 542 26 Horní Maršov, Temný Důl 46 Tel.: +420 499 874 298 Fax: +420 499 874 221 E- mail: [email protected] www.veselyvylet.cz Ośrodki Informacji zarządu Karko noskiego Parku Narodowego KRNAP www.krnap.cz Harrachov K Horní Mísečky Rokytnice nad Jizerou Vysoké nad Jizerou r k Jablonec nad Jizerou Vítkovice Poniklá Informační centrum Hostinné 543 71 Hostinné, Náměstí 70 Tel./fax: +420 499 404 746 E- mail: [email protected] www.infocentrum.hostinne.info Informační centrum Janské Lázně 542 25 Janské Lázně, Černohorská 265 Tel.: +420 499 875 186, +420499 875 007 Fax: +420 499 875 008 E- mail: [email protected]; [email protected] www.janskelazne.cz Benecko Lánov Vrchlabí Jilemnice Košťálov Žacléř Svoboda nad Úpou Mladé Buky Vlčice Studenec Čistá u Horek Venkovské infocentrum mikroregionu Lánov 543 41 Lánov, Prostřední Lánov 39 Tel.: +420 499 432 083 E- mail: [email protected] www.lanov.cz Informační středisko Kořenov 468 48 Příchovice 46 Tel./fax: +420 483 399 094 E- mail: [email protected] www.korenovsko.cz Infocentrum Malá Úpa 542 27 Malá Úpa, Horní Malá Úpa 129 Tel.: +420 499 891 112 E- mail: [email protected] info.malaupa.cz Strony naszych sąsiadów Biuro: www.krkonose-smo.cz www.karkonosze.eu Ośrodek informacji Rokytnice nad Jizerou Telefon: +420 481 523 694 E-mail: [email protected] Inne ciekawe strony: www.holidayinfo.cz www.krnap.cz www.horskasluzba.cz www.czechtourism.cz www.kudyznudy.cz www.hory-krkonose.cz www.domaci-vyrobky.cz www.okolohradce.cz www.trutnovinky.cz www.liberecky-kraj.cz Ośrodek informacji Paseky nad Jizerou Památník zapadlých vlastenců Telefon: +420 481 523 609 E-mail: [email protected] Janské Lázně Rudník Ośrodek informacji Harrachov Telefon: +420 481 529 188 E-mail: [email protected] Ośrodek informacji Pec pod Sněžkou E-mail: +420 499 896 213, E-mail: [email protected] Horní Maršov e Dolní Dvůr Černý Důl Turystyka: www.krkonose.eu www.ergis.cz Ośrodek informacji Pec pod Sněžkou Obří důl Telefon: +420 499 736 311, E-mail: [email protected] š Pec pod Sněžkou Informační centrum Jilemnice 514 01 Jilemnice, Masarykovo nám. 140 Tel./fax: +420481 541 008 E- mail: [email protected] www.mestojilemnice.cz Karkonosze w Internecie Malá Úpa n o Ośrodek informacji Vrchlabí Telefon: +420 499 421 474, E-mail: [email protected] Ośrodek informacji Špindlerův Mlýn Telefon: +420 499 433 228, E-mail: [email protected] o Špindlerův Mlýn Infocentrum Roky Rokytnice nad Jizerou 512 44 Rokytnice n. Jizerou, Dolní 145 Tel.: +420 481 522 084 E- mail: [email protected] www.rokytnice-info.cz www.podzvicinsko.cz www.kralovehradeckyregion.cz Trutnov Hostinné Pilníkov Chotěvice Infocentrum Turista Pec pod Sněžkou 542 21 Pec pod Sněžkou 188 Tel.: +420 499 736 280 Fax: +420 499 736 410 E- mail: [email protected] www.turistapec.cz Městské IC Veselý výlet Pec pod Sněžkou 542 21 Pec pod Sněžkou 196 Tel.: +420 499 736 130 Mikroregiony w Karkonoszach TANVALDSKO www.tanvaldsko.info JILEMNICKO www.jilemnicko-so.cz www.benefitprogram.cz HORNÍ LABE www.ceskolipsko.info VÝCHODNÍ KRKONOŠE www.vychodnikrkonose.cz www.cesky-raj.info www.kralovehradecko-info.cz ŽACLÉŘSKO www.jizerky.cz POJIZEŘÍ www.pojizeri.cz www.kladskepomezi.cz www.orlickehory.eu www.orlickehory-cz.info www.krkonose.eu PODZVIČINSKO www.podzvicinsko.cz Turistické informační centrum Svoboda nad Úpou 542 24 Svoboda nad Úpou, nám. 527 Tel.: +420 499 871 167, +420 499 871 216 E- mail: [email protected] www.svobodanadupou.eu Turistické informační centrum Špindlerův Mlýn 543 51 Špindlerův Mlýn, Svatopetrská 173 Tel.: +420 499 523 656 Fax: +420 499 523 818 E- mail: [email protected] www.spindlmu.info Turistické informační centrum Trutnov 541 01 Trutnov, Krakonošovo nám. 72 Tel./fax: +420 499 818 245 E- mail: [email protected] www.trutnov.cz Turistické informační centrum Žacléř 542 01 Žacléř, Rýchorské nám. 10 Tel.: +420 499 739 225 Fax: +420 499 739 210 E- mail: [email protected] www.zacler.cz Stopka redakcyjna Ewidencja: MK ČR E 16345 Wydawnictwo zrealizowane dzięki pomocy finansowej Královéhradeckého kraje Wydał: Krkonoše – svazek měst a obcí, Zámek 1, 543 01 Vrchlabí. Wydanie nr 8. Listopad 2008. Nakład łącznie 60 000 egzemplarzy. Rada redakcyjna: Dáša Palátková, Klára Kroupová, Michal Vávra. Współpraca: Pracownicy karkonoskich ośrodków informacyjnych. Mapa: Jan Petera Fotografie: Archiwum dyrekcji KRNAP, Dáša Palátková, Pavel Kraus Tłumaczenie: Hans J. Warsow, Helena Jankowska Projekt graficzny: David Škodný Opracowanie graficzne: IP-Design Druk: Merkurtisk a.s., Náchod Uwagi i pytania prosimy kierować na adresy: E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]