Ubój zwierząt gospodarskich na użytek własny

Ubój zwierząt gospodarskich na uŜytek własny
Wymagania prawne dotyczące uboju gospodarczego zwierząt reguluje Rozporządzenie
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań
weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na uŜytek własny (Dz.U. 2010, Nr
207, poz. 1370)
Ubój zwierząt gospodarskich na uŜytek własny moŜe mieć miejsce na terenie gospodarstwa,
w którym zwierzęta były utrzymywane lub w gospodarstwie innym niŜ gospodarstwo, w
którym zwierzęta były utrzymywane i dotyczy cieląt (w wieku do szóstego miesiąca Ŝycia),
świń, owiec i kóz. Mięso pochodzące z uboju gospodarczego moŜe być wykorzystane
wyłącznie na uŜytek własny (rolnika lub jego rodziny), co oznacza, Ŝe nie moŜe podlegać
sprzedaŜy.
Ubojowi na terenie gospodarstwa w celu produkcji mięsa poddawane są zwierzęta;
•
•
•
zdrowe;
które nie pochodzą z gospodarstw lub obszaru podlegającemu ograniczeniom,
nakazom lub zakazom wydawanym na podstawie przepisów o ochronie zwierząt
i zwalczaniu chorób zakaźnych;
po upływie okresu karencji określonego dla uŜytego produktu leczniczego
weterynaryjnego, jeŜeli przed podaniem ubojowi zwierzę je przyjmowało.
Powiadomienie powiatowego lekarza weterynarii o uboju
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, na co najmniej 24 godziny przed dokonaniem uboju
posiadacz zwierzęcia ma obowiązek poinformować powiatowego lekarza weterynarii o
zamiarze przeprowadzenia uboju. Powiadomienie to, w przypadku cieląt oraz owiec i kóz
musi być dokonane na piśmie, natomiast w przypadku świń moŜe być ustne np. telefonicznie.
Powiadomienie o zamiarze uboju powinno zawierać:
•
•
•
•
•
•
•
•
imię i nazwisko oraz adres posiadacza zwierząt poddawanych ubojowi,
imię i nazwisko oraz adres podmiotu prowadzącego gospodarstwo (w przypadku
uboju zwierząt w gospodarstwie innym niŜ gospodarstwo w którym zwierzęta były
utrzymywane),
gatunek i liczbę zwierząt poddawanych ubojowi,
numer identyfikacyjny zwierzęcia lub zwierząt, jeŜeli z przepisów o systemie
identyfikacji i rejestracji zwierząt wynika obowiązek takiego oznakowania,
miejsce i termin uboju,
imię i nazwisko oraz adres osoby uprawnionej do przeprowadzenia uboju (musi
posiadać udokumentowane kwalifikacje),
dane mające na celu ułatwienie kontaktu, w szczególności telefon kontaktowy do
osoby powiadamiającej,
oświadczenie o zagospodarowaniu materiału szczególnego ryzyka (dotyczy uboju
cieląt do 6 miesiąca Ŝycia oraz owiec i kóz ).
Produkcja mięsa na uŜytek własny wiąŜe się z dodatkowymi czynnościami weterynaryjnymi,
min. koniecznością przeprowadzania badania w kierunku włośnicy, w przypadku świń oraz
zagospodarowania materiału szczególnego ryzyka w przypadku cieląt do 6 miesiąca Ŝycia,
owiec i kóz.
Próbki do badania mięsa na obecność włośni moŜe pobrać lekarz weterynarii, posiadacz
mięsa lub podmiot dokonujący uboju zwierząt. Próbki powinny być dostarczone do
urzędowego lekarza weterynarii niezwłocznie po dokonaniu uboju, nie później niŜ 24 godziny
od terminu uboju zwierzęcia, z którego tuszy próbki zostały pobrane. Próbki powinny być
przechowywane i transportowane w warunkach zapobiegających rozkładowi gnilnemu mięsa,
przy czym nie mogą być mroŜone. Koszty badań ponosi posiadacz badanego mięsa albo
podmiot prowadzący gospodarstwo, w którym dokonywano uboju zwierząt z innych
gospodarstw. Mięso świń nie moŜe być spoŜyte ani przetworzone przed otrzymaniem
zaświadczenia potwierdzającego przydatność do spoŜycia.
Uboczne produkty zwierzęce uzyskane w wyniku uboju zaliczane do materiałów
szczególnego ryzyka poddaje się utylizacji na koszt właściciela zwierząt lub podmiotu
prowadzącego gospodarstwo, w którym dokonywany jest ubój zwierząt pochodzących z
innego gospodarstwa. Zgodnie z instrukcją Głównego Lekarza Weterynarii trzeba odjąć z
ubitych zwierząt i przesłać do utylizacji:
•
•
•
jelita od dwunastnicy do odbytnicy, krezkę i migdałki - dotyczy cieląt do 6 miesięcy,
jelito biodrowe i śledzionę - dotyczy owiec i kóz poniŜej 12 miesięcy,
jelito biodrowe, śledziona, czaszka łącznie z mózgiem, gałkami ocznymi i
migdałkami, rdzeń kręgowy - dotyczy owiec i kóz powyŜej 12 miesięcy.
Zgłoszenie uboju w biurze powiatowym ARiMR
Posiadacz zwierzęcia ma obowiązek złoŜenia w biurze powiatowym Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa zgłoszenia uboju zwierzęcia w gospodarstwie. Zgłoszenia naleŜy
dokonać w terminie 30 dni w przypadku świń oraz w terminie 7 dni w przypadku bydła,
owiec i kóz, od dnia, w którym ubój miał miejsce. W przypadku zgłoszeń ubojów
dotyczących bydła do zgłoszenia naleŜy dołączyć paszporty zwierząt. Posiadacz dokonuje
zgłoszenia na właściwym formularzu udostępnionym przez Agencję. Dokonując zgłoszenia
trzeba potwierdzić zgodność danych w nim zamieszczonych ze stanem faktycznym. W
przypadku, gdy ubój na uŜytek własny ma miejsce w innym gospodarstwie niŜ gospodarstwo,
w którym zwierzę jest utrzymywane, przemieszczenie zwierzęcia do miejsca uboju powinno
być odnotowane w Centralnej Bazie Danych oraz w paszporcie zwierzęcia.
Przestrzeganie terminowego zgłaszania zdarzeń dotyczących bydła podlega kontroli w
ramach "Systemu wzajemnej zgodności w obszarze identyfikacji i rejestracji zwierząt" i w
przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w wypełnianiu obowiązków związanych z ubojem
czy innymi zdarzeniami w stadzie moŜe skutkować nałoŜeniem sankcji finansowych na
rolnika, który z nich się nie wywiązał.
GraŜyna Bukowska