Kronika związkowa

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych
Kronika
związkowa
24 stycznia 2013
Nr 9(2272)/2013
http://kronika.opzz.org.pl
Rok XVII
Redaktor: Grzegorz Ilka
e-mail: [email protected]
tel.: 022 551 55 04, fax: 022 551 55 24
00-924 Warszawa, ul. M. Kopernika 36/40
ZWIĄZKOWCY O EMERYTURACH GÓRNICZYCH
RZĄD PYTA GÓRNIKÓW
KOMU ZABRAĆ
EMERYTURY
– ZWIĄZKOWCY
ODPOWIADAJĄ
Rząd w dalszym ciągu „dłubie przy emeryturach
górniczych.
W „Kronice związkowej” nr 6/2013 informowaliśmy o
zdumiewającym piśmie Ministerstwa Gospodarki do 51
przewodniczących związków zawodowych działających w
górnictwie węgla kamiennego i brunatnego, w którym ministerstwo domagało się aby ci „przedstawili wykaz stanowisk
w przedsiębiorstwa górniczych, które Państwa zdaniem
powinny być uważane za pracę górniczą pod ziemią”.
Te wykazy są potrzebne resortowi gospodarki, bo ten
prowadzi pracę nad zmianami ustawy z 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(tj. Dz.U. z 2009r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.). To właśnie tam są zapisane specjalne rozwiązania dotyczące prawa
do emerytur górniczych, w tym także tych przyznawanych
zatrudnionym pod ziemią bez względu na wiek.
Szefowie 11 związków zawodowych działających w
górnictwie węgla kamiennego skierowali do Macieja
Kaliskiego, dyrektora Departamentu Górnictwa w Ministerstwie Gospodarki, poniższą odpowiedź:
W związku z pismem z dnia 8.01.2013 r. znak: DGA-I022-2315112 w sprawie przedstawienia wykazu stanowisk
w przedsiębiorstwach górniczych, które powinny być uważane za pracę górniczą pod ziemią, Centrale Związków
Zawodowych działające w górnictwie węgla kamiennego
uprzejmie przypominają, że pojęcie pracy górniczej zostało
w sposób precyzyjny określone w art. 50 c ust. 1 ustawy z
dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych. Wykaz tam zamieszczony został
uaktualniony ustawą z dnia 27.07.2005 r. o zmianie ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 167, poz.
1397). Należy również zwrócić uwagę, że zapisy przywołanego art. 50 c ust 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. określające
pojęcie pracy górniczej, zostały skonkretyzowane w rozporządzeniach wykonawczych do tej ustawy, a ewentualne
niejasności powstające na tle stosowania przepisów zostały
w większości przypadków wyjaśnione w bardzo obszernym
orzecznictwie Sądu Najwyższego z tego zakresu.
Centrale Związków Zawodowych działające w górnic-
twie węgla kamiennego nie widzą konieczności ograniczania zakresu stanowisk uważanych za pracę górniczą pod
ziemią. Jednakże zwracamy uwagę, że ustawą z dnia
27.07.2005 r. zlikwidowano okresy zaliczane do pracy górniczej i większości okresów równorzędnych z pracą górniczą, czego skutkiem jest znaczne zmniejszenie ilości osób,
które mogą nabyć prawo do emerytury górniczej. Swoje
wcześniejsze uprawnienia utracili m.in. pracownicy zakładów przeróbki mechanicznej węgla, zakładowi społeczni
inspektorzy pracy oraz pracownicy oddelegowani do pełnienia funkcji związkowych z wyboru, którzy wcześniej wykonywali pracę górniczą pod ziemią. Ponadto wydłużył się
okres pracy dla pracowników honorowo oddających krew,
przebywających na świadczeniach chorobowych i wypadkowych. W tym zakresie proponujemy wprowadzenie w
ustawie z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych zmian umożliwiających skorzystanie z uprawnień emerytalnych na zasadach obowiązujących przed 27.07.2005 r.
W obecnym stanie prawnym objęcie jednej z powyższych funkcji skutkuje utratą prawa do emerytury górniczej.
Powoduje to, że pracownicy wykonujący pracę górniczą nie
są należycie reprezentowani w organach związków zawodowych, ani też w strukturach społecznej inspekcji pracy, co
z kolei przekłada się na poziom bezpieczeństwa w zakładach
górniczych. Należy również nadmienić, że zaliczenie omawianych okresów do pracy równorzędnej z górniczą będzie
miało wpływ jedynie na prawo do emerytury ze względu na
wiek, a nie na jej wysokość, bowiem do tych okresów nie
znajdą zastosowania przeliczniki, o których mowa w art. 5l
ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.
Za organizacje związkowe:
• Sekcja Krajowa Górnictwa Węgla Kamiennego NSZZ
,,Solidarność”
• Związek Zawodowy Górników w Polsce
• Wolny Związek Zawodowy ,,Sierpień ‘80”
• Porozumienie Związków Zawodowych ,,Kadra”
• Związek Zawodowy Pracowników Dołowych
• Związek Zawodowy Pracowników Zakładów Przeróbki
Mechanicznej Węgla w Polsce ,,Przeróbka”
• Związek Zawodowy Ratowników Górniczych w Polsce
• Związek Zawodowy ,,Kontra”
• Związek Zawodowy Maszynistów Wyciągowych Kopalń w Polsce
• Związek Zawodowy Jedności Górniczej
• Związek Zawodowy Ratowników
Katowice, 21 stycznia 2013 r.
Kronika związkowa nr 9(2272)/2013 – strona 2
OBRADY
PREZYDIUM
TRÓJSTRONNEJ
KOMISJI DO SPRAW SPOŁECZNOGOSPODARCZYCH O „DRUGIEJ
USTAWIE ANTYKRYZYSOWEJ”
23 stycznia 2013 r. w siedzibie MPiPS odbyło się posiedzenie 2013 Prezydium Trójstronnej Komisji do Spraw
Społeczno-Gospodarczych (TK). Podczas posiedzenia strona rządowa przedstawiła partnerom społecznym projekt
„ustawy o szczególnych rozwiązaniach na rzecz ochrony
miejsc pracy, związanych z łagodzeniem skutków spowolnienia gospodarczego lub kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców” – tzw. „druga ustawa antykryzysowa”. Jak podkreślali partnerzy społeczni w tym Jan
Guz, przewodniczący OPZZ, projekt ustawy jest spóźniony
o co najmniej rok. Przypomnieć należy, że OPZZ wystąpił
do strony rządowej i partnerów społecznych o przygotowanie projekt takiej ustawy już we wrześniu 2011 r. Tyle zatem czasu potrzebował rząd na obudzenie się z letargu i
podjęcie działań dla ochrony miejsc pracy mając prawie
gotowy w 100% projekt ustawy. Przebudzenie nastąpiło
prawdopodobnie po ogłoszeniu wielkich zwolnień w fabryce Fiata w Tychach. Wcześniej jedynie, jak to od dawna
bywa, rząd i pracodawcy naciskali jedynie na takie zmiany
w Kodeksie pracy, które pozwolą na łatwiejsze zwalnianie
pracowników.
Partnerzy społeczni podkreślali w swoich wypowiedziach narzucony w projekcie zbyt sztywny gorset warunków, od których uzależniona będzie pomoc pracodawcom w
ratowaniu zagrożonych miejsc pracy. Prezydium TK przyjęło propozycję przewodniczącego OPZZ, aby biorąc pod
uwagę potrzebę szybkiego uchwalenia ustawy jak najszybciej została ona omówiona na posiedzeniach połączonych
zespołów problemowych TK ds. polityki gospodarczej i
rynku pracy oraz prawa pracy i układów zbiorowych (tj.
tych zespołów, które zajmowały się omawianiem poprzedniej tzw. ustawy antykryzysowej). Wspólne posiedzenie
zespołów ma odbyć się jeszcze w tym miesiącu. Po uzyskaniu pozytywnej opinii – stanowiska zespołów stworzone
zostaną warunki do podjęcia na posiedzeniu plenarnym TK
uchwały w sprawie rekomendowania projektu ww. ustawy,
które poprzedzi także posiedzenie Prezydium TK.
Na wniosek OPZZ postanowiono o zaproszeniu dodatkowo na zwołane, na dzień 30 stycznia br., wspólne posiedzenie zespołu problemowego TK ds. usług publicznych i
Trójstronnego Zespołu Branżowego ds. ochrony zdrowia
podczas, którego omawiane będą zagadnienia dotyczące
ochrony zdrowia (jako element przygotowujący posiedzenie
plenarne TK w dniu 20 lutego br.) dodatkowo członków
podzespołu ds. przemysłu farmaceutycznego Trójstronnego
Zespołu Branżowego ds. Przemysłu Chemicznego.
Przewodniczący OPZZ podniósł także w trakcie posiedzenia następujące zagadnienia:
1) nierównoprawności organizacji partnerów społecznych
w zakresie pomocy państwa w finansowaniu składek
członkowskich organizacji w organizacjach międzynarodowych – pracodawcy jak i organizacje związkowe
rolników taką pomoc otrzymują od wielu lat a reprezentatywne centrale związkowe w tym OPZZ nie mogą się
o taką pomoc doprosić,
2) odrzucania, przez samorządy wojewódzkie, wniosków
organizacji partnerów społecznych o realizację projektów składanych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na wzmocnienie lokalnego partnerstwa na
rzecz adaptacyjności. Na 34 złożone projekty – pozytywną ocenę uzyskały tylko 3 i to w jednym województwie (wielkopolskim). Zatem samorząd tylko w tym
województwie dostrzega potrzebę dialogu społecznego i
jego wzmocnienia.
Przewodniczący OPZZ poinformował także członków
Prezydium TK o przyczynach zapowiedzianego strajku
ostrzegawczego na kolei w dniu 25 stycznia 2013 r.
Prezydium TK zapoznało się z informacją dotyczącą zarejestrowanej przez Sąd Wojewódzki reprezentatywnej,
zgodnie z ustawą o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, organizacji pracodawców pn. Związek „Polskie
Mięso”, która nie uczestniczy w pracach TK. Uznano, że
należy podjąć w tej sprawie prace legislacyjne uszczelniające uzyskiwanie reprezentatywności przez organizacje pracodawców.
J.G.
________________________________________________
2013: EUROPEJSKI
ROK OBYWATELI
– DIALOG
SPOŁECZNY CZY OBYWATELSKI?
23 stycznia 2013 r. Centrum Partnerstwa Społecznego
„Dialog” zorganizowało debatę w ramach Europejskiego
Roku Obywateli, podczas której zastanawiano się nad aktywnością obywatelską wybranych grup społecznych – osób
z niepełnosprawnością oraz starszego i młodszego pokolenia. Ze szczególną refleksją spotkały się możliwości, ale też
utrudnienia na rynku pracy oraz stopień mobilności na poziomie europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym.
OPZZ podczas debaty reprezentowali Janusz Gołąb i Bogdan Grzybowski.
W 2013 r. przypada dwudziesta rocznica ustanowienia
obywatelstwa UE, wprowadzonego Traktatem z Maastricht
w 1993 r. Jest to również rok poprzedzający wybory do
Parlamentu Europejskiego. Dlatego Komisja Europejska
postanowiła rok 2013 ogłosić Europejskim Rokiem Obywateli. Po 20 latach od wprowadzenia obywatelstwa UE
obchody Europejskiego Roku Obywateli skupią się zarówno
na tym, co już dotychczas udało się dla obywateli osiągnąć,
jak i na zaspokojeniu ich oczekiwań na przyszłość. „Obywatelstwo Unii to coś więcej niż tylko idea. Jest to konkretna
rzeczywistość, która przynosi wymierne korzyści obywatelom. Komisja Europejska chce pomóc obywatelom zrozumieć, jak mogą bezpośrednio korzystać ze swoich praw, a
także usłyszeć, dokąd ich zdaniem zmierza Europa. Obywatele europejscy muszą być w stanie głośno mówić o swoich
problemach oraz przygotować grunt pod przyszłe wybory
europejskie. Czas, byśmy wszyscy wzięli odpowiedzialność
za naszą wspólną przyszłość” – oświadczyła wiceprzewodnicząca Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości.
W całej Unii Europejskiej zaplanowano imprezy, które
poświęcone będą wyjaśnianiu, w jaki sposób obywatele
mogą bezpośrednio korzystać ze swoich praw w UE, a także
informowaniu o związanych z tym zagadnieniem politykach
i programach.
B.G