prezentacja z konferencji - Instytut Społeczno

Transkrypt

prezentacja z konferencji - Instytut Społeczno
Migranci o wysokich
kwalifikacjach na polskim
rynku pracy z perspektywy
instytucji rynku pracy
MYROSLAVA KERYK
Fundacja „Nasz Wybór”
MODUŁ BADAWCZY: Instytucje Rynku
Pracy
u 
Jest to część projektu "Imigranci o wysokich kwalifikacjach
na polskim rynku pracy. Badanie społeczne", który realizują
wspólnie Fundacja Nasz Wybór oraz Fundacja Instytut
Społeczno-Ekonomicznych Ekspertyz (iSEE).
u 
Projekt jest współfinansowany przez Europejski Fundusz na
rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich oraz z budżetu
państwa.
CELE BADANIA
u 
Określić znaczenie barier utrudniających zatrudnianie imigrantów
przez polskich pracodawców – szczególnie tych związanych ze
społecznym wizerunkiem imigrantów jako pracowników oraz
barier związanych z istniejącymi regulacjami i procedurami.
Określić z czego te bariery wynikają i jak je można redukować;
u 
Określić, jakie cechy absolwentów są najbardziej cenione przez
pracodawców;
u 
Określić na ile fakt, że cudzoziemiec ukończył/a polską uczelnię
jest czynnikiem sprzyjającym zatrudnieniu;
PYTANIA BADAWCZE
u 
czy nieznajomość przepisów przez polskich pracodawców
stanowi przeszkodę w zatrudnianiu cudzoziemców;
u 
jakie cechy absolwentów są najbardziej cenione przez
pracodawców i w jakim stopniu kończący polskie uczelnie
cudzoziemcy spełniają oczekiwania pracodawców;
u 
czy pracodawcy obawiają się zatrudniania cudzoziemców,
z czego te ewentualne obawy wynikają i co można zrobić,
aby je zredukować.
u 
czy są preferencje dotyczące obywatelstwa potencjalnego
pracownika? Czy kwalifikacje są ważniejsze i jeśli tak,
to w jakich branżach?
METODOLOGIA
Kogo badaliśmy?
u 
Biura pośrednictwa pracy
u 
Organizacje pozarządowe udzielające wsparcia w poszukiwaniu pracy
i legalizacji pracy
u 
Urzędy do spraw cudzoziemców – oddziały zajmujące się legalizacją
pracy oraz legalizacją pobytu
u 
Urzędy pracy
u 
Biura karier uczelni państwowych i prywatnych
u 
Departament Rynku Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
Region badania: województwa Mazowieckie i Lubelskie
Metoda badawcza:
u 
17 wywiadów pogłębionych
ZESPÓŁ BADAWCZY
Raport:
u 
Dr. Mikołaj Pawlak, socjolog, Uniwersytet Warszawski
u 
Myroslava Keryk, socjolog, Fundacja „Nasz Wybór”,
Uczelnia Łazarskiego
Wywiady:
Kaja Skowrońska, doktorantka, Uniwersytet Warszawski
WNIOSKI I REKOMEDACJE
Polska w ogóle nie jest krajem absorbującym
wysoko wykwalifikowanych pracowników.
Jesteśmy raczej krajem magazynów i montowni,
niż instytutów badawczych [W15, app]
Rekomendacje dla instytucji rynku pracy
u 
Intensywniej promować swoją ofertę. Często możliwość skorzystania
z oferty instytucji rynku pracy i innych działających w obszarze rynku
pracy (np. akademickie biura karier) jest cudzoziemcom nieznana.
u 
Wejść w współpracę z organizacjami migranckimi. Organizacje
migranckie dzięki swojej znajomości środowiska migrantów są w
stanie propagować wiedzę na temat dostępnej oferty jak również
pomóc w dostosowaniu jej do potrzeb cudzoziemców.
u 
Uczelnie powinny wspierać studentów zarówno Polaków jak i
cudzoziemców poprzez programy stażowe, przemyślane programy
studiów oraz współpracę z potencjalnymi pracodawcami.
u 
Pracodawcy nie powinny postrzegać urzędów pracy tylko i wyłącznie
stereotypowo, jako instytucji obsługujących osoby niezaradne lub
bez kwalifikacji.
Rekomendacje dla uczelni
u 
Uczelnie powinny kształcić studentów na tych kierunkach, na
które jest zapotrzebowania na rynku pracy, co też pozwoli
absolwentów znaleźć pracę zgodnie z wykształceniem.
u 
Dobrą tendencją jest współpraca pracodawców z uczelniami,
co umożliwia przygotowanie programów dopasowanych do
potrzeb rynku pracy.
u 
Uczelnie powinny zwrócić uwagę na naukę języka polskiego,
w tym kultury polskiej, studentów-cudzoziemców, nawet tych
studiujących po angielsku, co prowadzi do wyrównania szans
ich studentów cudzoziemców na studiach oraz ułatwi wejście
na rynek pracy.
Rekomendacje dla uczelni
u  Uczelnie
powinny przygotować swoich
pracowników do pracy w wielokulturowym
środowisku, a studentów polskich do studiowania z
cudzoziemcami, co umożliwi unikanie konfliktów
na tle narodowościowym.
u  Uczelnie
też powinny kształcić swoich studentów
o zasadach funkcjonowania polskiego rynku pracy,
jego instytucjach, sposobach poszukiwania pracy,
stażach, oraz zasadach działania urzędów pracy.
Rekomendacje dla cudzoziemców
u 
Studenci w trakcie studiów powinni myśleć o swojej
przyszłej pracy i w związku z tym aplikować o staże,
praktyki, kontaktować się z fachowcami. Praktyki i staże
mogą przygotować studentów na start na rynku pracy i dać
niezbędne doświadczenie, którego poszukują pracodawcy.
u 
Pracodawcy poszukują pracowników z doświadczeniem. Już
w trakcie studiów warto zdobywać doświadczenie w pracy,
nawet niezwiązanej z kierunkiem studiów i planowaną
przyszłą karierą. Z perspektywy pracodawców osoba o
doświadczeniu nawet na stanowisku nie wymagającym
kwalifikacji jest bardziej wartościowym kandydatem na
pracownika, gdyż jest zaznajomiona z kulturą pracy etc.
Rekomendacje dla cudzoziemców
u 
Dla skutecznego wejścia na rynek pracy istotnym jest
ukończenie staży w zawodzie, który absolwenci planują
uprawiać.
u 
Cudzoziemcy w dokumentach przekazywanych do ewentualnych
zatrudniających powinni zamieszczać informacje o swoich
uprawnieniach na polskim rynku pracy. Część pracodawców
obawia się formalności w zatrudnieniu cudzoziemca. Warto w
CV zamieszczać informację o statusie pobytowym i podkreślić,
że wiąże się on z zezwoleniem na prace w Polsce.
u 
Cudzoziemcy powinni wykorzystywać jako swój atut na rynku
pracy znajomość języka rosyjskiego oraz języka kraju
pochodzenia. Przedsiębiorstwa utrzymujące relacje biznesowe
z krajem pochodzenia wykwalifikowanego cudzoziemca może
być dla niego atrakcyjnym miejscem pracy.
Rekomendacje dla cudzoziemców
u 
Cudzoziemcy powinni wykorzystywać dostępną ofertę instytucji
rynku pracy;
u 
Cudzoziemcy przy wyborze kierunku studiów powinni brać pod
uwagę starzejące się społeczeństwo w Polsce, co oznacza wybór
takich zawodów, na które będzie zapotrzebowanie w przyszłości.
u 
Cudzoziemcy już w trakcie studiów powinni podjąć decyzję o
tym, czy pozostają w Polsce czy z niej wyjadą. Umożliwi im to
przygotowanie odpowiedniej strategii legalizacji pobytu.
Następnie należy dbać o ścieżkę legalizacji, aby jak
najwcześniej uzyskać status rezydenta długoterminowego UE, co
jest „najkorzystniejszym” statusem pobytowym i pozwala m.in.
na założenie własnej firmy.
Rekomendacje dla organizacji migranckich
u  Promować
wśród migrantów ofertę różnych
instytucji rynku pracy, z której mogą skorzystać
migranci.
u  Pracownicy
cudzoziemscy często mogą nie zdawać
sobie z dostępności dla nich usług takich instytucji
jak np. akademickie biura karier.
Rekomendacje dla polityki państwa
u 
Działać na rzecz zrównania szans polskich i cudzoziemskich
absolwentów przy starcie na rynku pracy.
u 
-Problemem pozostaje fakt, że studenci mogą prowadzić
działalność gospodarczą, a z momentem ukończenia
studiów tracą takie prawo. Uzależnienie prawa do
działalności gospodarczej od statusu pobytowego jest w
tym przypadku krzywdzące dla absolwentów oraz
niekorzystne dla kraju.
Rekomendacje dla polityki państwa
u  Należy
zwiększyć poziom koordynacji kluczowych
agend wpływających na sytuację cudzoziemców na
rynku pracy.
u  Ministerstwo
Pracy i Polityki Społecznej decyduje o
dopuszczaniu do rynku pracy;
u  Ministerstwo Spraw Zagranicznych decyduje o polityce
wizowej i wpuszczaniu do kraju;
u  Ministerstwo Spraw Wewnętrznych decyduje o polityce
legalizacji pobytu. Z jednej strony Polska pragnie
otworzyć rynek pracy dla cudzoziemców, ale z drugiej
strony stawiane są im utrudnienia.
Rekomendacje dla polityki państwa
u 
Należy w bardziej przemyślany sposób wprowadzać przepisy Unii
Europejskiej w Polsce. Polska kopiuje rozwiązania z krajów
Zachodu, ale wprowadzanie ich jest problematyczne. Są to
rozwiązania, które stają się martwymi przepisami, choć w swoim
założeniu miały ułatwiać start na rynku pracy absolwentom oraz
specjalistom wysokokwalifikowanym. Przykład: legalizacja
pobytu na podstawie potrzeby poszukiwania pracy i dyrektywa
UE o blue-card.
u 
Resorty odpowiedzialne za politykę migracyjną powinny bardziej
wsłuchiwać się w propozycje organizacji pozarządowych
dotycząca nowych aktów prawnych, procedur, lub
funkcjonowania instytucji państwowych.
Rekomendacje dla polityki państwa
u 
Projektując politykę migracyjną należy brać pod uwagę
długofalowe procesy demograficzne. Starzejące się
społeczeństwo potrzebuję pracowników w pewnych
zawodach, jak na przykład opiekunów osób starszych lub
sprzątaczek. Test rynku pracy dla takich zawodu są
niewykonalne;
u 
Test rynku pracy dla pracowników wykwalifikowanych,
zwłaszcza w zawodach w których istnieją braki na rynku
pracy jest zbędny. Pracodawcy często umieją obejść ten
obowiązek, co oznacza że test jest tylko dodatkowym
utrudnieniem dla pracodawcy i pracownika.
Dziękuję za uwagę!
Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu na
Rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich oraz
budżetu państwa