Biuletyn makroekonomiczny
Transkrypt
Biuletyn makroekonomiczny
Biuletyn makroekonomiczny Sierpień 2013 SKN Analiz i Prognozowania Gospodarczego „4FUTURE” [email protected] www.4future.uni.lodz.pl Gospodarka Polski Inflacja wzrosła o 0,2% w stosunku do czerwca 2012 roku. W odniesieniu do poprzedniego miesiąca, ceny utrzymały się na tym samym poziomie. Największy wpływ na niski poziom inflacji miał spadek cen łączności o 9,7% (w stosunku do czerwca ‘12). Jest to efekt utrzymującej się rywalizacji cenowej oraz restrukturyzacji w sektorze. Inflacja w czerwcu ‘13, będzie prawdopodobnie tegorocznym minimum i wzrośnie w drugiej połowie roku. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w czerwcu 13,2%. Ze względu na sezonowość jakiej podlega liczba bezrobotnych, obecnie stopa bezrobocia znajduje się blisko rocznego minimum. Od 2008 roku nieprzerwanie utrzymuje się trend wzrostowy. W województwie łódzkim sytuacja wgląda gorzej niż przeciętnie w Polsce - stopa bezrobocia wg. GUSu to 14%, a w samej Łodzi jest to 12,4%. W skali kraju, najlepiej wypada woj. wielkopolskie - 9,7%, a najgorzej sytuacja kształtuje się w województwie warmińskomazurskim - 20,2%. Produkcja przemysłowa. Według wstępnych danych produkcja sprzedana przemysłu w cenach stałych w czerwcu 2013r. była o 3,0% wyższa niż w czerwcu 2012r, a w stosunku do maja 2013r. była wyższa o 2,8%. W odniesieniu do czerwca 2012r. w 25 działach przemysłu została zanotowana dodatnia dynamika produkcji sprzedanej, natomiast w 9 wystąpił spadek produkcji sprzedanej. Analitycy w swoich prognozach przewidywali wzrost produkcji sprzedanej przemysłu o 1,5% rok do roku. Rynek długu Obligacje. W lipcu mieliśmy do czynienia z korektą ceny polskich obligacji po ich dwumiesięcznej przecenie. Rentowność 10 letnich obligacji Skarbu Państwa spadła z 4,2% do 3,8%. Ostatecznie pod koniec miesiąca zamknęła się na poziomie 4.1%. Ostatni przetarg 10 letnich obligacji SP (16.05.13) osiągnął rentowność 3,29%. W lipcu nie odbył się żaden przetarg na nowe obligacje. Mimo zawirowań związanych z podniesieniem deficytu budżetowego w roku 2013, nie powinno mieć to wpływu na spadek popytu na polskie obligacje. Ogólne zadłużenie SP na koniec maja wyniosło 838 mld zł (+5,6% od początku roku), natomiast dług publiczny na koniec I kwartału wynosił 870 mld zł (+3,5% od początku roku). 1 Rynek pieniężny Podaż pieniądza M3 wzrosła w czerwcu o 7% r/r i wynosi 946,6 mld zł. Tak widoczny przyrost tego agregatu pieniężnego można traktować jako wskaźnik wyprzedzający dla produktu krajowego brutto. Wibor 3M kształtował się w lipcu na stabilnym poziomie ok. 2,7% czyli 20 punktów procentowych powyżej stopy referencyjnej NBP. Prawdopodobnie RPP nie będzie już decydowała się na obniżkę stóp procentowych, przede wszystkim z powodu projekcji inflacji, która w średnim okresie ma osiągnąć cel inflacyjny. Inwestowanie środków w lokaty bankowe przestało być atrakcyjne, chociaż realne stopy procentowe pozostają na wysokim poziomie. Roczna dynamika depozytów osób prywatnych zmalała do 8,2% w czerwcu. Obserwujemy jednocześnie napływ środków do funduszy inwestycyjnych. Wg serwisu Analizy Online napływ środków netto w czerwcu wyniósł 3,9 mld zł. Niższy koszt pieniądza na pewno odczuli kredytobiorcy. Ekonomiści liczą, że obniżki stóp procentowych wpłyną na pobudzenie. Obecny (ostatnie dane za czerwiec) średni koszt kredytu konsumpcyjnego ogółem wg danych NBP wyniósł w 13,5% a kredytu hipotecznego powyżej 5 lat 5,1%. Kursy walut EUR/USD. Na początku miesiąca kurs euro do dolara amerykańskiego osiągnął lokalne minimum na poziomie 1.2765. Jednak publiczne wystąpienie szefa Rezerwy Federalnej - Bena Bernanke, w którym zapewnił o kontunuowaniu obecnej, łagodnej polityki monetarnej FED. Zmieniło to całkowicie nastawienie inwestorów i odwróciło trend na eurodolarze. W jeden dzień cena wzrosła o 4 centy (wzrost o 3,4%). Lipiec zakończył się na poziomie 1.33. Czerwcowe maksimum kształtowało się na poziomie 1.3415 i prawdopodobnie to ten poziom będzie testowany w najbliższym miesiącu. Rynek akcji WIG. W lipcu na wigu zaobserwować można było tendencje wzrostowe. W ciągu miesiąca wartość indeksu wzrosła o 4,87%. Otwarcie na początku miesiąca wyniosło 44769 punktów, wartość zamknięcia to 46572,9 punktów. Obroty na indeksie wzrosły o 1,2% (r/r). Od lipca ubiegłego roku WIG zyskał 16,8%, od początku roku 2013 stracił 1,1%. Indeks utrzymuje się jednak w stałej tendencji wzrostowej, a tegoroczny spadek należy tłumaczyć głównie niepokojami jakie wywołała ciężka sytuacja rynku finansowego na Cyprze. 2 Analiza techniczna Indeks WIG20 wydaje się znajdować w miejscu w którym ciężko oszacować dokładnie jego przyszłość. Można za to wysnuć kilka prawdopodobnych scenariuszy. Po raz kolejny przebił spadkową linię oporu, która wydaje się być już nieaktualna po przebiciu 2 miesiące wcześniej, ale w ostatnich tygodniach wykres postanowił ją uszanować przez kilka dni, po czym przebił ją ponownie z identyczną siłą co poprzednio. Sytuacja jest niepewna, trend wzrostowy może jeszcze chwilę utrzymać swoją siłę, ale zaprzeczają temu wskaźniki. Wykres zbliża się do możliwej strefy oporu w okolicy 2400 punktów, co wydaje się znajdywać odzwierciedlenie we wskaźniku RSI wskazującym na wykupienie akcji na rynku oraz w fakcie że indeks przebija górną linię wstęgi Bollingera. Czyżbyśmy mieli uświadczyć uderzenie w ścianę i powrót do trendu spadkowego? Początek nowego tygodnia zapowiada się ciekawie. 3 Nasze komentarze Ministerstwo Finansów opublikowało kolejne wydanie „Monitora konwergencji nominalnej”. Raport opisuje bieżący stan wypełnienia Karol Rybaczuk kryteriów wymaganych wobec kraju, który ubiega się o przyjęcie wspólnej waluty europejskiej. W kontekście negatywnego odbioru stanu polskiej gospodarki w przestrzeni publicznej, dyskusja nad wstąpieniem do strefy euro wydaje się być razie zbędna. Szczególnie, że zgodnie z postanowieniami traktatu ateńskiego z 2003 roku, przy- jęcie euro przez Polskę jest bezterminowo uchylone. Raport MF przedstawia sytuację Polski w oparciu o dane z maja i czerwca 2013. Polska spełniła kryterium stabilności cen dzięki niższemu o 0,2 p.p. od wartości referencyjnej (2,6%) tempu wzrostu inflacji (HICP). Udało się również spełnić kryterium stóp procentowych. Średnia długoterminowa stopa procentowa, w maju równa 4,3%, była najniższa w historii (wartość referencyjna = 5,4%). Nadal nie spełniamy kryterium kursu walutowego, co jest skutkiem wzrostu wskaźnika zmienności ERV, określającego poziom wahań kursu złotego w stosunku do euro. Podobnie jest z kryterium fiskalnym – wynoszący 3,9% PKB deficyt polskiego sektora General Government w 2012 roku, przekracza poziom referencyjny równy 3,0%. Według badań Eurobarometru dla Polski z kwietnia 2013, tylko 34% ankietowanych uważa, że wprowadzenie euro może mieć pozytywny wpływ o charakterze prywatnym. 37% osób spodziewa się przyjęcia euro najwcześniej w 2018 roku. Tylko 10% twierdzi, że nie nastąpi to nigdy. Trwają prace nad nowelizacją tegorocznego budżetu państwa. Oszczędności ministerstw mają wynieść ok 8 mld zł. Dopuszczalny deficyt Michał Zygmunt ma się zwiększyć o 16 mld zł do 51,6 mld zł - to najwyższa wartość w historii III RP. Taka sytuacja nie jest zaskoczeniem – już z opublikowanego w kwietniu Wieloletniego Planu Finansowania Państwa 2013-2016 wynikało, że deficyt budżetowy na lata 2014-2015 będzie się kształtował na poziomie właśnie 55 mld zł. Nowelizacja budżetu państwa nie jest też zaskoczeniem dla ekonomistów. Dochody budżetowe, a w szczególności do- chody podatkowe, były przeszacowane i okazały się niższe od zakładanych. Główną przyczyną błędu, były zbyt optymistyczne założenia budżetowe dotyczące wskaźników makroekonomicznych. Ale nierealistyczne założenia MF, niekoniecznie wynikają z oderwania się od rzeczywistości. Przy założeniu wyższego wzrostu PKB, można zapisać w ustawie budżetowej większe dochody i w rezultacie zmniejszyć stosunek deficytu budżetowego do dochodów budżetowych. W ten sposób możliwe było spełnienie wymogów pierwszego progu ostrożnościowego – konieczności corocznego zmniejszania stosunku deficytu budżetowego do dochodów budżetowych, jeśli Państwowy Dług Publiczny przekracza 50% PKB. Na mocy nowelizacji ustawy o finansach publicznych (przyjętej przez sejm 26 lipca) próg ten został zawieszony na rok 2013 i 2014. Otworzyło to drogę do nowelizacji budżetu zakładającej wyższy deficyt budżetowy. Jednocześnie Ministerstwo Finansów poinformowało, że przygotowywane są nowe reguły wydatkowe, które mają zastąpić obecne procedury sanacyjne. Ich szczegóły nie są jeszcze znane. Prace nad nowelizacją budżetu potrwają jeszcze do sierpnia. Energetyka jądrowa w Polsce już od dawna jest przedmiotem najgorętszych dyskusji. Medialny spór toczy się głównie na płaszczyźnie emocjonalPrzemysław nej. Dyskusja nad fakWilk tyczną opłacalnością tego rozwiązania, zdaje się zbaczać na drugi plan. A wydaje się, że jest to kwestia o wiele istotniejsza. W czerwcu opublikowana została robocza wersja „Miksu energetycznego Polski do roku 2060”. Raport przedstawia optymalne scenariusze rozwoju polskiej energetyki oraz udział poszczególnych źródeł energii, przy założeniu maksymalizacji opłacalności. Porusza również tematykę energetyki jądrowej. Główną determinantą budowy elektrowni atomowej zdaje się być kwestia kosztów uprawnień do emisji CO2. Są to płatne pozwolenia na emitowanie dwutlenku węgla do atmosfery, będące realizacją polityki klimatycznej UE. Jeżeli ich ceny będą utrzymywać się na niskim poziomie, wykorzystywanie spalania węgla do produkcji energii może być korzystniejsze od atomu. W świetle ostatnich starań Parlamentu Europejskiego o redukcję liczby pozwoleń na emisję, taki scenariusz wydaje się być stosunkowo mało prawdo- podobny. Redukcja liczby pozwoleń spowoduje bowiem wzrost ich cen. Równie istotną kwestią jest koszt budowy elektrowni. Aktualnie szacuje się jest to około 16mln złotych na megawat wyprodukowanej energii, czyli około 50 mld złotych. Jeżeli jednak, z jakiejkolwiek przyczyny, koszt budowy wzrósłby o 30% w stosunku do pierwotnie zakładanego, inwestycja nie zwróci się. 4 Kalendarium danych sierpień 2013 wskaźnik bilans płatniczy PKB wstępne stopa inflacji podaż pieniądza M3 przeciętne zatrudnienie przeciętne wynagrodzenie produkcja przemysłowa stopa bezrobocia PKB data publikacji danych godzina 12.08.2013 14.08.2013 14.08.2013 14.08.2013 19.08.2013 19.08.2013 20.08.2013 30.08.2013 30.08.2013 14.00 10.00 14.00 14.00 14.00 14.00 14.00 10.00 10.00 źródło NBP GUS GUS NBP GUS GUS GUS GUS GUS za okres poprzednia wartość czerwiec II kw. ‘13 lipiec lipiec lipiec lipiec lipiec lipiec II kw. ‘13 574 mln EUR 0,5% r/r 0,2% r/r 0,7% r/r 5488,0 tys. 3 808,60 zł 3,0% r/r 13,2% 0,5% r/r prognoza 4Future 0,6% r/r 0,4% 13,0% 0,6% r/r Niniejszy biuletyn został sporządzony dla celów informacyjnych i nie należy traktować go jako porady inwestycyjnej. Przedstawione komentarze i prognozy są niezależnymi opiniami autorów i są aktualne wyłącznie w chwili wydania. W biuletynie wykorzystano źródła informacji uważane za rzetelne i precyzyjne, jednak zastrzegamy, iż mogą być one niekompletne lub skrócone. Biuletyn makroekonomiczny, sierpień 2013 1/13 (1) Źródła danych wykorzystanych do wykresów: Redaktor naczelny: Przemysław Wilk Opracowanie graficzne: Michał Zygmunt Stopa inflacji, stopa bezrobocia, produkcja przemysłowaGUS Redaktorzy: Piotr Kapusta Tomasz Kośka Karol Rybaczuk Michał Zygmunt Analiza techniczna: Adrian Domagała Podaż pieniądza—NBP Obligacje, Wibor 3M, EUR/USD, WIG - www.stooq.pl Analiza techniczna - stooq.com Kalendarium danych— GUS, NBP 5