Pobierz - Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Transkrypt

SZKOLENIE
DLA STUDENTÓW/PRAKTYKANTÓW
z zakresu zapobiegania zakażeniom szpitalnym,
BHP, ochrony radiologicznej, ochrony środowiska
i ochrony danych osobowych
wydanie II
Kraków, 13 czerwca 2016 r.
SZKOLENIE DLA STUDENTÓW/PRAKTYKANTÓW
Szpital Uniwersytecki
w Krakowie
z zakresu zapobiegania zakażeniom szpitalnym, BHP,
ochrony radiologicznej, ochrony środowiska i ochrony danych
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 2 z 29
Spis treści
Wstęp
str. 3
P-H-20
Przygotowanie do pracy personelu medycznego i pomocniczego
str. 4
P-H-01
Higieniczne mycie rąk
str. 5
P-H-02
Higieniczna dezynfekcja rąk
str. 6
5 momentów higieny rąk (wersja w jęz. polskim)
str. 8
5 momentów higieny rąk (wersja w jęz. angielskim)
str. 9
P-H-08/09
Zasady stosowania rękawic medycznych przygotowane w oparciu o „Wytyczne WHO
dotyczące higieny rąk w opiece zdrowotnej - Higiena rąk to bezpieczna opieka”
Zakładanie rękawic medycznych niesterylnych jednorazowego użycia i bezpieczne
zdejmowanie rękawic medycznych
str. 10
str. 11
P-H-19
Postępowanie ze środkami ochrony indywidualnej
str. 12
P-Z-01
Postępowanie w przypadku izolacji pacjenta
str. 14
P-Z-07
Postępowanie po ekspozycji zawodowej na krew lub inny potencjalnie zakaźny materiał
biologiczny
str. 18
P-M-11
Zgłaszanie i monitorowanie zdarzeń niepożądanych
str. 21
P-A-BPC-02
Ewakuacja (wyciąg z procedury)
str. 22
P-A-09
Postępowanie z odpadami medycznymi, niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne oraz
komunalnymi (wyciąg z procedury)
str. 24
Podstawy ochrony radiologicznej
str. 25
Zasady ochrony danych osobowych w Szpitalu (wyciąg z procedury Polityka
Bezpieczeństwa Danych Osobowych)
str. 28
P-A-12
Data obowiązywania: 1 września 2014r.
Dokument podlega aktualizacji
Stanowisko
Kierownik Sekcji ds. jakości, higieny, i
zwalczania zakażeń szpitalnych
Kierownik Sekcji BHP i Ppoż
Opracował:
Starszy Inspektor - Pion ds.
Infrastruktury – Sekcja
Administracyjna
Specjalista w dziedzinie epidemiologii
Administrator Bezpieczeństwa
Informacji
Pełnomocnik Dyrektora ds. systemu
zarządzania jakością
Imię i Nazwisko
lek. med. Jarosław
Surowiec
mgr Monika Dusza
Data
Podpis
Dorota Janicka
mgr Jolanta Janik
dr Piotr Pawlikowski
dr n. med. Barbara Sobiecka
Sprawdził:
Z-ca Dyrektora ds. Lecznictwa
dr n. med. Stefan Bednarz
Zatwierdził:
Dyrektor
mgr Barbara Bulanowska
Wszelkie prawa do niniejszego dokumentu i zawartej w nim treści są zastrzeżone. Powielanie oraz udostępnianie osobom nieupoważnionym bez
pisemnego zezwolenia Dyrektora lub Pełnomocnika Dyrektora ds. SZJ jest zabronione.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 3 z 29
Szanowni Państwo,
W związku z funkcjonującym w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie Zintegrowanym System
Zarządzania Jakością, Środowiskiem, BHP, Bezpieczeństwem Żywności oraz wdrożonymi
standardami akredytacyjnymi, przekazujemy do zapoznania niniejszy dokument, w którym
przedstawiono wymagania dotyczące przestrzegania podstawowych zasad mających na celu
zapewnienie bezpieczeństwa wszystkich osób znajdujących się na terenie Szpitala.
Studenci/praktykanci podpisując formularz Oświadczenia zobowiązują się do przestrzegania
procedur i zasad obowiązujących w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie, opisanych w materiałach
szkoleniowych.
Jednocześnie zobowiązują się do zachowania w ścisłej tajemnicy oraz do nieprzekazywania,
nieujawniania i niewykorzystywania informacji stanowiących tajemnicę Szpitala zarówno w czasie
odbywania zajęć jak i po ich zakończeniu
Wszelkie wątpliwości w zakresie treści niniejszego dokumentu wyjaśnia opiekun grupy.
Opiekun grupy jednocześnie zobowiązany jest do sprawdzenia umiejętności praktycznych podległych
studentów w zakresie: higienicznego mycia rąk, higienicznej dezynfekcji rąk, zakładania rękawic
medycznych niesterylnych jednorazowego użycia oraz bezpiecznego zdejmowania rękawic
medycznych.
W ramach odbywanego szkolenia praktycznego Szpital zastrzega sobie prawo wybiórczej
weryfikacji przez właściwe osoby nadzorujące oraz specjalistów ds. epidemiologii znajomości zasad
postępowania opisanych w niniejszym dokumencie. Dokumentacja z kontroli przekazywana jest
Dyrekcji Szpitala i Dziekanom/Rektorom Uczelni.
w Krakowie
P-H-20
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 4 z 29
Przygotowanie do pracy personelu medycznego i pomocniczego
1.
Cel procedury
2.
Celem
procedury jest
i pomocniczego.
Definicja i terminologia
prawidłowe
przygotowanie
do
pracy
personelu
medycznego
Ręce personelu są głównym wektorem przenoszenia zakażeń w szpitalu. Mycie i dezynfekcja rąk to
podstawowy, bardzo skuteczny sposób ograniczenia zakażeń. Biologiczna czystość rąk jest obowiązkiem
personelu medycznego i pomocniczego.
Odzież robocza to odzież zabezpieczająca przed bezpośrednim kontaktem z pacjentem i jego najbliższym
otoczeniem (bielizną, łóżkiem, sprzętem medycznym i higienicznym). Każdy z personelu, który ma
bezpośredni kontakt z pacjentem, jego najbliższym otoczeniem oraz materiałem biologicznym jest
zobowiązany do zmiany odzieży z prywatnej na roboczą.
3.
Opis postępowania
3.1. Po przyjściu do pracy/na zajęcia należy założyć czystą odzież roboczą i obuwie.
3.2. Odzież robocza powinna mieć krótki rękaw. Długi rękaw podwinąć do 2/3 przed przystąpieniem do
pracy/zajęć.
3.3. Personel ma obowiązek założyć identyfikator.
3.4. Długie włosy muszą być upięte.
3.5. Podczas wykonywania pracy/zajęć nie wolno siadać na łóżku pacjenta.
3.6. W przypadku zabrudzenia odzieży roboczej materiałem biologicznym należy ją zmienić na czystą.
3.7. Przygotowanie rąk do pracy/zajęć
 Zabrania się noszenia sztucznych paznokci i tipsów.
 Zabrania się noszenia pomalowanych lakierem paznokci.
 Paznokcie nie mogą wystawać poza opuszkę palca.
 Zdjąć biżuterię (obrączkę, pierścionki, bransolety).
 Zegarek umieścić ponad nadgarstkiem tak mocno, aby nie zsunął się na dłoń,
w przeciwnym razie należy go zdjąć (na blokach operacyjnych zdjąć zegarek).
 Skaleczenia i otarcia skóry rąk muszą być zaopatrzone wodoodpornym opatrunkiem.
 Po przyjściu do pracy/na zajęcia należy wykonać higieniczne mycie i higieniczną dezynfekcję
rąk P-H-01, P-H-02.
w Krakowie
P-H-01
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 5 z 29
Higieniczne mycie rąk
1. Cel procedury
Celem procedury jest prawidłowe wykonanie higienicznego mycia rąk, zapobieganie rozprzestrzenianiu się
zakażeń.
2. Definicje i terminologia
Higieniczne mycie rąk w znacznym stopniu usuwa drobnoustroje należące do flory przejściowej
i gwarantuje oczyszczenie rąk z widocznych zabrudzeń.
3. Opis postępowania
3.1.
Kiedy należy wykonać higieniczne mycie rąk:
 po przyjściu do pracy/na zajęcia,
 kiedy ręce są zabrudzone w sposób widoczny,
 przed spożywaniem posiłku,
 przed kontaktem z żywnością,
 po wyjściu z toalety,
 przed aseptyczną procedurą, (np. procedura zakładania cewników centralnych),
 po kontakcie z krwią i płynami ustrojowymi,
 po kontakcie z pacjentem i jego otoczeniem w przypadku Clostridium difficile, Clostridium
perfringens,
 przed wyjściem z pracy/zajęć.
Krem nawilżający do rąk powinien być stosowany regularnie w celu ochrony skóry przed wysuszeniem
spowodowanym częstym myciem i dezynfekcją rąk podczas pracy/zajęć.
3.2.
Algorytm postępowania /zgodnie z PN – EN 1499/
3.2.1. Mycie - 60 sekund:
 zwilżyć ręce letnią bieżącą wodą;
 ułożyć dłoń na kształt kubka, uruchomić dozownik na mydło płynne, pobrać
z dozownika 3-5 ml mydła płynnego;
 myć ręce zgodnie z techniką higienicznego mycia i dezynfekcji rąk wg Ayliffe tak, aby
zapewnić całkowite pokrycie rąk środkiem myjącym;
 myć dłonie i nadgarstki 5 razy (wykonując wszystkie etapy mycia od 1 do 6).
3.2.2. Płukanie - 15 sekund:
 dokładnie opłukać ręce pod bieżącą letnią wodą;
 zakręć kurek przy użyciu suchego ręcznika jednorazowego użycia.
3.2.3. Suszenie:
 dokładnie osuszyć ręce ręcznikami papierowymi jednorazowego użycia;
 zużyte ręczniki umieścić w worku niebieskim na odpady medyczne.
w Krakowie
P-H-02
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 6 z 29
Higieniczna dezynfekcja rąk
1. Cel procedury
Celem procedury jest prawidłowe wykonanie higienicznej dezynfekcji rąk, zapobieganie rozprzestrzenianiu
się zakażeń.
Higieniczna dezynfekcja rąk eliminuje drobnoustroje należące do flory przejściowej redukując
jednocześnie florę stałą. Higieniczna dezynfekcja rąk nie usuwa zabrudzeń.
3.1.
Kiedy należy wykonać higieniczną dezynfekcję rąk:
 po przyjściu do pracy/na zajęcia,
 przed i po kontakcie z pacjentem,
 po kontakcie z otoczeniem pacjenta,
 przed założeniem i po zdjęciu rękawic medycznych,
 przed pracą ze sterylnym sprzętem,
 po kontakcie z krwią i płynami ustrojowymi,
 przed wejściem i po wyjściu z izolatki,
 przed wykonaniem i po zakończeniu procedury (medycznej, pielęgnacyjnej) u pacjenta,
 przed pakowaniem wyrobów medycznych do sterylizacji,
 przed wyjściem z pracy/zajęć.
3.2.
Algorytm postępowania /zgodnie z PN – EN 1500/
3.2.1.
Dezynfekcja – 30 sekund
 preparat dezynfekcyjny wcierać tylko w suche dłonie;
 uruchomić dozownik na preparat do dezynfekcji rąk;
 ułożyć dłoń na kształt kubka, pobrać z dozownika około 3-5 ml preparatu do higienicznej
dezynfekcji rąk;
 wcierać preparat w skórę dłoni i nadgarstków przez 30 sekund, zgodnie
z techniką higienicznej dezynfekcji rąk wg Ayliffe tak, aby zapewnić całkowite pokrycie rąk
środkiem dezynfekcyjnym;
 dezynfekować obie ręce przez 5 krotne wcieranie preparatu dezynfekcyjnego (wykonując
wszystkie etapy dezynfekcji od 1 do 6), łączny czas wcierania musi trwać 30 s;
 zwrócić szczególną uwagę na czubki palców, kciuki i przestrzenie między palcami;
 wcierać preparat dezynfekcyjny w dłonie do całkowitego wysuszenia.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 7 z 29
Technika higienicznego mycia i higienicznej dezynfekcji rąk wg Ayliffe
Etap 1
Pocieraj wewnętrzne części dłoni (jedną dłonią o drugą dłoń).
Etap 2
Pocieraj prawą wewnętrzną częścią dłoni o lewą grzbietową część
dłoni, a następnie lewą wewnętrzną częścią dłoni
o prawą grzbietową część dłoni (dokładnie umyj przestrzenie
między palcami od strony grzbietowej u obu rąk).
Etap 3
Pocieraj wewnętrzne części dłoni z przeplecionymi palcami
(dokładnie umyj przestrzenie między palcami od strony
dłoniowej).
Etap 4
Pocieraj grzbietowe części złączonych palców jednej dłoni
o wewnętrzną część drugiej dłoni i odwrotnie.
Etap 5
Pocieraj
ruchami
obrotowymi
o wewnętrzną część zaciśniętej
a następnie odwrotnie.
kciuk
prawej
na nim lewej
dłoni
dłoni
Etap 6
Pocieraj ruchami obrotowymi opuszki palców prawej ręki
w zagłębieniu dłoni lewej a następnie odwrotnie.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 8 z 29
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 9 z 29
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 10 z 29
Zasady stosowania rękawic medycznych przygotowane w oparciu o „Wytyczne WHO
dotyczące higieny rąk w opiece zdrowotnej - Higiena rąk to bezpieczna opieka”
1. Zawsze zakładać rękawice medyczne jeżeli wymaga tego procedura medyczna, pielęgnacyjna,
procedura izolacji.
2. Zawsze zakładać rękawice medyczne, gdy można racjonalnie oczekiwać, że dojdzie do kontaktu
z krwią lub innym potencjalnie zakaźnym materiałem biologicznym, błoną śluzową lub naruszoną
powłoką skóry.
3. Po zakończeniu czynności/procedury bezpiecznie zdjąć rękawice medyczne i umieścić w worku
czerwonym na odpady medyczne.
4. Zabrania się używania tych samych rękawic do czynności/procedur przy kolejnym pacjencie.
5. Używając rękawice medyczne przy pacjencie należy je zmienić przez bezpiecznie zdjęcie i założenie
nowych, jeżeli podczas wykonywania czynności/procedur przy tym pacjencie przechodzi się od
zakażonych powierzchni ciała do innych części/miejsc ciała, w tym naruszonej powierzchni skóry, błon
śluzowych.
6. Po użyciu rękawic medycznych przy pacjencie należy je bezpiecznie zdjąć i wykonać higieniczną
dezynfekcję rąk lub higieniczne mycie i higieniczną dezynfekcję rąk.
7. Stosowanie rękawic medycznych nie zastępuje higieny rąk prowadzonej z zastosowaniem preparatów
do higienicznej dezynfekcji rąk.
w Krakowie
P-H-08/P-H-09
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 11 z 29
Zakładanie rękawic medycznych niesterylnych jednorazowego
użycia i bezpieczne zdejmowanie rękawic medycznych
1. Cel
Celem procedur jest prawidłowe zakładanie rękawic medycznych niesterylnych jednorazowego użycia oraz
bezpieczne zdejmowanie rękawic medycznych, zapobieganie zakażeniom, ochrona przed niebezpiecznymi
czynnikami biologicznymi, chemicznymi.
Rękawice medyczne jednorazowego użycia to środki ochrony indywidualnej, przeznaczone do stosowania
w ochronie zdrowia, w celu ochrony pacjenta, personelu medycznego i pomocniczego przed wzajemnym
zakażeniem. Chronią także personel przed czynnikami chemicznymi (np.: preparaty dezynfekcyjne, leki,
cytostatyki).
3.1. Zakładanie rękawic medycznych niesterylnych jednorazowego użycia
3.1.1. Wykonać higieniczną dezynfekcję rąk P-H-02.
3.1.2. Pobrać pierwszą rękawicę z opakowania tak, aby ograniczyć do minimum kontakt dłoni
z powierzchnią zewnętrzną rękawicy.
3.1.3. Wywinąć mankiet pierwszej rękawicy od strony wewnętrznej.
3.1.4. Prawą ręką przytrzymać wywinięty mankiet rękawicy, włożyć lewą rękę do rękawicy.
3.1.5. Pobrać drugą rękawicę z opakowania ręką z założoną już rękawicą.
3.1.6. Wywinąć mankiet drugiej rękawicy od strony zewnętrznej.
3.1.7. Lewą ręką przytrzymać wywinięty mankiet drugiej rękawicy, włożyć prawą rękę do rękawicy.
3.1.8. Lewą ręką wywinąć do wyprostowania i naciągnąć mankiet prawej rękawicy.
3.1.9. Prawą ręką wywinąć do wyprostowania i naciągnąć mankiet lewej rękawicy.
3.1.10. W przypadku przekłucia, pęknięcia, rozdarcia należy natychmiast zmienić rękawice.
3.2. Bezpieczne zdejmowanie rękawic medycznych (wg J.W. Brown i H. Blackwell)
3.2.1. Kciukiem i palcem wskazującym jednej dłoni chwyć rękawicę na drugiej dłoni poniżej nadgarstka.
3.2.2. Zdjąć powoli rękawicę odwracając ją na drugą stronę.
3.2.3. Ręką w rękawicy zgnieść rękawicę zdjętą z drugiej dłoni.
3.2.4. Palec wskazujący dłoni bez rękawicy wsunąć od strony wewnętrznej rękawicy na drugiej ręce
(należy pamiętać, że zewnętrzna strona rękawic jest zanieczyszczona/skażona).
3.2.5. Zdjąć rękawicę z drugiej dłoni wywracając ją w taki sposób, aby wewnętrzna strona znajdowała się
na zewnątrz, a zwinięta zewnętrzna strona rękawicy pozostała w środku.
3.2.6. Umieścić rękawice w worku czerwonym na odpady medyczne.
3.2.7. Wykonać higieniczną dezynfekcję rąk lub higieniczne mycie i higieniczną dezynfekcję rąk
P-H-01, P-H-02.
w Krakowie
P-H-19
1.
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 12 z 29
Postępowanie ze środkami ochrony indywidualnej
Cel
Celem procedury jest prawidłowe stosowanie środków ochrony indywidualnej, ograniczenie szerzenia się
zakażeń.
2.
Definicja i terminologia
Środki ochrony indywidualnej to urządzenia lub wyposażenie przewidziane do noszenia bądź trzymania
przez personel w celu ochrony przed jednym zagrożeniem lub większą liczbą zagrożeń, które mogą mieć
wpływ na jego zdrowie lub bezpieczeństwo pracy.
Czepki – służą do zabezpieczenia włosów personelu przed zanieczyszczeniami materiałem biologicznym
pochodzącym od pacjenta oraz stanowią ochronę przed spadnięciem włosów do sterylnego pola
operacyjnego, na sterylne obłożenie pola zabiegowego, na narzędzia, materiały i sprzęt przygotowywany
do sterylizacji, do przygotowania i podawania posiłków pacjentom.
Okulary ochronne, gogle, przyłbice – służą do ochrony oczu przed kontaktem z materiałem
biologicznym i środkami chemicznymi.
Maski ochronne jednorazowego użycia – stosuje się w celu zmniejszenia bezpośredniej transmisji zakażeń
pomiędzy personelem a pacjentem oraz ochrony przed czynnikami chemicznymi np.: przygotowywanie
roztworów roboczych preparatów dezynfekcyjnych, leków cytostatycznych, itp.
Fartuchy ochronne jednorazowego użycia (foliowe lub flizelinowe) – służą do ochrony personelu i jego
ubrania roboczego przed kontaktem z materiałem biologicznym i środkami chemicznymi.
Rękawice medyczne jednorazowego użycia – to środki ochrony indywidualnej, przeznaczone do
stosowania w ochronie zdrowia, w celu ochrony pacjenta i personelu przed wzajemnym zakażeniem.
Chronią też personel przed czynnikami chemicznymi (np.: preparaty dezynfekcyjne, leki, cytostatyki, itp.).
3.
Opis postępowania
3.1. Przed założeniem i po zdjęciu środków ochrony indywidualnej należy wykonać higieniczną dezynfekcję
rąk lub higieniczne mycie i higieniczną dezynfekcję rąk P-H-01, P-H-02.
3.2. Czepki
3.2.1. Czyste czepki:
a) nakładać czepek tak, aby wszystkie włosy były zakryte,
b) jeżeli czepek nie jest zabrudzony materiałem biologicznym, można nosić go przez cały dyżur.
3.2.2. Brudne czepki:
a) w przypadku zabrudzenia czepka materiałem biologicznym, a także po każdym zabiegu
inwazyjnym brudny czepek należy zdjąć i umieścić w worku czerwonym na odpady medyczne,
b) czepki zabrudzone materiałem biologicznym należy zdejmować w założonych rękawicach
medycznych niesterylnych jednorazowego użycia,
c) zabronione jest powtórne założenie tego samego czepka,
d) zabronione jest noszenie używanego czepka w kieszeniach ubrania roboczego.
3.3. Okulary ochronne, gogle oraz przyłbice
3.3.1. Należy zakładać do każdej czynności, która może stwarzać zagrożenie kontaktu oczu
z materiałem biologicznym lub chemicznym.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 13 z 29
3.3.2. Po zakończeniu czynności zdjąć okulary/gogle/przyłbice.
3.3.3. W przypadku okularów/gogli/przyłbic jednorazowego użycia, po użyciu umieścić w worku
czerwonym na odpady medyczne, a w przypadku okularów/gogli/przyłbic wielokrotnego użycia
przekazać do dezynfekcji.
3.3.4. Zabronione jest noszenie okularów ochronnych w kieszeniach ubrania roboczego.
3.4. Maski ochronne
3.4.1. Zakładanie maski:
a) wyjąć maskę jednorazowego użycia z opakowania i przyłożyć do twarzy zwracając uwagę,
aby usztywnienie maski znajdowało się w górnej części,
b) uformować ,,nosek” w połowie szerokości maski, na jej górnej części,
c) mocując i modelując maskę należy zapewnić dobre przyleganie do twarzy i pod brodą,
d) stabilnie umocować maskę przy pomocy troczków lub gumek.
3.4.2. Zdejmowanie maski:
a) zdjąć maskę bez dotykania części zakrywającej twarz, rozwiązując troczki lub zdejmując
gumki,
b) bezpośrednio po zdjęciu, zużytą maskę należy umieścić w worku czerwonym na odpady
medyczne.
3.4.3. Maskę wymienić po każdym użyciu oraz zawsze, kiedy maska w wyniku oddychania będzie
wilgotna lub ulegnie kontaminacji materiałem biologicznym.
3.4.4. Zabronione jest powtórne założenie tej samej maski.
3.4.5. Zabronione jest noszenie czystych i używanych masek w kieszeniach ubrania roboczego lub pod
brodą.
3.5. Fartuchy ochronne jednorazowego użycia (flizelinowe, foliowe)
3.5.1. Fartuch należy zakładać bezpośrednio przed kontaktem z pacjentem, materiałem biologicznym,
chemicznym.
3.5.2. Założony fartuch powinien być zawiązany troczkami/zaklejony rzepami na plecach.
3.5.3. Po wykonanej czynności, po kontakcie z pacjentem izolowanym, materiałem biologicznym lub
chemicznym fartuch zdjąć i umieścić w worku czerwonym na odpady medyczne.
3.5.4. Po kontakcie z cytostatykami fartuch umieścić w worku żółtym na odpady medyczne.
3.5.5. W przypadku izolacji ochronnej, po użyciu fartuch umieścić w worku niebieskim.
w Krakowie
P-Z-01
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 14 z 29
Postępowanie w przypadku izolacji pacjenta
1. Cel procedury
Celem procedury jest prawidłowe postępowanie w przypadku izolacji pacjenta, zapobieganie
rozprzestrzenianiu się zakażeń.
Izolacja – odosobnienie osoby lub grupy osób z zakażeniem, chorobą zakaźną albo osoby lub grupy osób podejrzanych
o chorobę zakaźną, w celu uniemożliwienia przeniesienia biologicznego czynnika chorobotwórczego na inne osoby.
Izolacja standardowa - obejmuje rutynowe środki ostrożności stosowane wobec każdego pacjenta, niezależnie od
jego stanu zdrowia.
Izolacja kontaktowa stosowana u pacjentów w celu zapobiegania przenoszenia drobnoustrojów od zakażonego lub
skolonizowanego pacjenta drogą kontaktu bezpośredniego np. przez dotyk lub kontaktu pośredniego np. otoczenie
pacjenta, środowisko szpitalne.
Wskazania do zastosowania izolacji kontaktowej:
 Zakażenia paciorkowcowe (Streptococcus pyogenes, Streptococcus agalactiae, Streptococcus pneumoniae),
 Staphylococcus aureus MRSA,
 zakażenia wywołane przez meningokoki (Neisseria meningitidis),
 wankomycynooporne enterokoki VRE,
 Clostridium difficile,
 Clostridium perfringens,
 zakażenia jelit wywołane przez Salmonella, Shigella,
 rotawirusy.
Izolacja powietrzno-kropelkowa - zapobiega transmisji drobnoustrojów przez cząstki aerozolu o średnicy powyżej 5
µm powstające w trakcie mówienia, kaszlu, kichania oraz zabiegów wykonywanych w obrębie dróg oddechowych
zakażonego pacjenta, np.: (bronchoskopia, odsysanie, intubacja, fizykoterapia). Cząstki te, z powodu dużych
rozmiarów nie pozostają długo zawieszone w powietrzu; mogą być przeniesione na odległość do 1-2m.
Wskazania do zastosowania izolacji powietrzno-kropelkowej:
 zakażenia bakteryjne wywołane przez Haemophilus influenzae typu b,
 zakażenia wywołane przez meningokoki (Neisseria meningitidis),
 penicylinooporne pneumokoki Pseudomonas aeruginosa,
 paciorkowce ropotwórcze odpowiedzialne za zapalenie gardła,
 grypa,
gruźlica płuc.
Izolacja powietrzno-pyłowa - zapobiega transmisji drobnoustrojów przez jądra kondensacji lub skażone cząsteczki
kurzu o średnicy mniejszej niż 5 µm. Cząstki są przenoszone przez prądy powietrza na znaczne odległości i mogą
utrzymywać się w powietrzu przez dłuższy czas.
Wskazania do zastosowania izolacji powietrzno-pyłowej:
 gruźlica płuc,
 odra,
ospa wietrzna.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 15 z 29
Izolacja ochronna - stosowana u pacjentów z ciężkim upośledzeniem odporności, którzy są bardzo wrażliwi na
zakażenia (np. pacjenci po przeszczepach).
5.1. Izolacja standardowa
3.1.1.
Wykonać higieniczną dezynfekcję rąk P-H-02.
3.1.2.
W zależności od zagrożenia stosować środki ochrony indywidualnej (rękawice medyczne,
fartuch ochronny, maskę ochronną) P-H-19.
3.1.3.
Odpady medyczne segregować w miejscu powstania.
3.1.4.
Bieliznę pościelową zmieniać według potrzeb.
5.2. Izolacja kontaktowa
5.2.1. Wydzielić salę chorych z odrębną toaletą.
5.2.2.
W przypadku braku możliwości wydzielenia sali jednoosobowej wyodrębnić miejsce izolacji –
przestrzeń izolacji na sali chorych.
5.2.3.
Ograniczyć do minimum liczbę osób przebywających w strefie izolacji.
5.2.4.
Decyzję o ograniczeniu odwiedzin podejmuje lekarz.
5.2.5.
Drzwi do sali nie muszą być zamknięte.
5.2.6.
Przed kontaktem z pacjentem i przed wykonaniem czystej/aseptycznej procedury wykonać:
 higieniczną dezynfekcję rąk lub higieniczne mycie i higieniczną dezynfekcję rąk
P-H-01, P-H-02,
 założyć rękawice medyczne,
 założyć inne środki ochrony indywidualnej P-H-19 stosowanie do zagrożenia
biologicznego.
5.2.7.
Środki ochrony indywidualnej po zdjęciu umieścić w worku czerwonym na odpady medyczne.
5.2.8.
Po kontakcie z pacjentem, jego otoczeniem wykonać higieniczną dezynfekcję rąk lub
higieniczne mycie i higieniczną dezynfekcję rąk P-H-01, P-H-02.
5.2.9.
Po kontakcie z materiałem biologicznym wykonać higieniczne mycie i higieniczną dezynfekcję
rąk P-H-01, P-H-02.
5.2.10. Sprzęt medyczny jednorazowego użycia po zastosowaniu musi być umieszczony
w worku czerwonym na odpady medyczne lub w pojemniku twardościennym.
5.2.11. Wydzielić sprzęt medyczny wielorazowego użycia, który jest stosowany tylko u tego pacjenta.
5.2.12. Sprzęt medyczny wielorazowy (także wydzielony), po użyciu musi być poddany
dekontaminacji stosownie do zagrożenia biologicznego.
5.2.13. Za poprawność dekontaminacji sprzętu medycznego odpowiada personel używający tego
sprzętu.
5.2.14. Zmianę bielizny osobistej i pościelowej oraz toaletę ciała pacjenta wykonać codziennie i w
razie potrzeby.
5.2.15. W uzasadnionych przypadkach stosować bieliznę pościelową jednorazowego użycia.
5.2.16. Brudną bawełnianą bieliznę osobistą i pościelową pacjenta traktować jako zakaźną, spakować
do czarnego worka w miejscu izolacji, opisać jako zakaźną i przekazać do prania.
5.2.17. Materiał do badań laboratoryjnych i mikrobiologicznych pobierać w miejscu izolacji.
5.2.18. W uzasadnionych przypadkach do posiłków stosować naczynia i sztućce jednorazowego użycia.
5.2.19. Odpady segregować w miejscu izolacji.
5.2.20. Transport pacjenta ograniczyć do niezbędnego minimum, w czasie transportu przestrzegać
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 16 z 29
zasad izolacji kontaktowej.
5.3. Izolacja powietrzno-kropelkowa
5.3.1.
Pacjenta umieścić w jednoosobowej sali (izolatce) z wydzielonym węzłem sanitarnym.
5.3.2.
W miarę możliwości wydzielić personel medyczny do leczenia i opieki nad pacjentem.
5.3.3.
Ograniczyć do minimum liczbę osób przebywających w strefie izolacji.
5.3.4.
Drzwi do sali (izolatki) powinny być zamknięte.
5.3.5.
Przed wejściem do sali (izolatki) założyć maskę ochronną.
5.3.6.
Przed kontaktem z pacjentem, przed wykonaniem czystej/aseptycznej procedury wykonać:
P-H-01, P-H-02,
 założyć środki ochrony indywidualnej P-H-19 stosowanie do zagrożenia biologicznego,
 założyć rękawice medyczne.
5.3.7.
5.3.8.
5.3.9.
rąk P-H-01, P-H-02.
5.3.10. Odpady segregować w miejscu izolacji.
5.3.11. Sprzęt medyczny jednorazowego użycia po zastosowaniu musi być umieszczony
w worku czerwonym na odpady medyczne lub w pojemniku twardościennym.
5.3.12. Wydzielić sprzęt wielorazowego użycia, który jest używany tylko u tego pacjenta.
5.3.13. Sprzęt medyczny wielorazowy (także wydzielony) po użyciu musi być poddany dekontaminacji
stosownie do zagrożenia biologicznego.
5.3.14. Za poprawność dekontaminacji sprzętu medycznego odpowiada personel używający tego
sprzętu.
5.3.15. Zmianę bielizny osobistej i pościelowej oraz toaletę ciała pacjenta wykonać codziennie i w
razie potrzeby.
5.3.16. Brudną bieliznę osobistą i pościelową pacjenta spakować do czarnego worka w miejscu izolacji
i opisać jako zakaźną.
5.3.17. Materiał do badań laboratoryjnych i mikrobiologicznych pobierać w miejscu izolacji.
5.3.18. Transport pacjenta ograniczyć do niezbędnego minimum, w czasie transportu przestrzegać
zasad izolacji powietrzno-kropelkowej.
5.3.19. Pacjent po opuszczeniu sali (izolatki) oraz w trakcie transportu musi mieć założoną maskę
ochronną.
5.4. Izolacja powietrzno – pyłowa
5.4.1.
Pacjenta umieścić w jednoosobowej sali (izolatce) z wydzielonym węzłem sanitarnym.
5.4.2.
Drzwi do sali (izolatki) muszą być zamknięte.
5.4.3.
W miarę możliwości wydzielić personel medyczny do leczenia i opieki nad pacjentem.
5.4.4.
Przed wejściem do sali (izolatki) założyć maskę ochronną.
5.4.5.
Przed kontaktem z pacjentem, przed wykonaniem czystej/aseptycznej procedury wykonać:
P-H-01, P-H-02,
 założyć środki ochrony indywidualnej P-H-19 stosowanie do zagrożenia biologicznego.
 założyć rękawice medyczne.
w Krakowie
5.4.6.
5.4.7.
5.4.8.
5.4.9.
5.4.10.
5.4.11.
5.4.12.
5.4.13.
5.4.14.
5.4.15.
5.4.16.
5.4.17.
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 17 z 29
rąk P-H-01, P-H-02.
Sprzęt medyczny jednorazowego użycia po zastosowaniu umieścić w worku czerwonym na
odpady medyczne lub w pojemniku twardościennym.
Wydzielić sprzęt wielorazowego użycia, który jest stosowany tylko u tego pacjenta.
Sprzęt medyczny wielorazowy (także wydzielony) po użyciu poddać dekontaminacji stosownie
do zagrożenia biologicznego.
Za poprawność dekontaminacji sprzętu medycznego odpowiada personel używający tego
sprzętu.
Zmianę bielizny osobistej i pościelowej oraz toaletę ciała pacjenta wykonać codziennie i w
razie potrzeby.
Brudną bieliznę osobistą i pościelową pacjenta spakować do worka czarnego
w miejscu izolacji, worek związać i opisać jako zakaźną.
Materiał do badań laboratoryjnych i mikrobiologicznych pobierać w miejscu izolacji.
Odpady segregować w miejscu izolacji do worka czerwonego na odpady medyczne oraz do
pojemnika twardościennego.
Pacjent po opuszczeniu sali (izolatki) oraz w trakcie transportu musi mieć założoną maskę
ochronną.
5.5. Izolacja ochronna
5.5.1. Pacjenta izolować w jednoosobowej sali z wydzielonym węzłem sanitarnym.
5.5.2.
Drzwi do sali zawsze muszą być zamknięte.
5.5.3.
Przed wejściem i po wyjściu z sali wykonać higieniczną dezynfekcję rąk lub higieniczne mycie
i higieniczną dezynfekcję rąk P-H-01, P-H-02.
5.5.4.
Przed wejściem do sali założyć środki ochrony indywidualnej (fartuch ochronny, maska
ochronna) P-H-19.
5.5.5.
Na sali chorych założyć rękawice medyczne.
5.5.6.
Sprzęt medyczny wielorazowy (także wydzielony) po użyciu poddać dekontaminacji stosownie
do zagrożenia biologicznego.
5.5.7.
Za poprawność dekontaminacji sprzętu medycznego odpowiada personel używający tego
sprzętu.
5.5.8.
Badania i zabiegi wykonać w sali pacjenta.
5.5.9.
Badania lub zabiegi poza miejscem izolacji zorganizować tak, by pacjent nie czekał
i nie kontaktował się z innymi pacjentami.
5.5.10. Zmianę bielizny osobistej i pościelowej oraz toaletę całego ciała pacjenta wykonać codziennie i
w razie potrzeby.
5.5.11. Odpady segregować w miejscu izolacji, usuwać nie rzadziej niż dwa razy dziennie.
5.5.12. Ograniczyć liczbę osób mających kontakt z pacjentem.
5.5.13. Każda osoba wchodząca do sali pacjenta powinna być zdrowa, wolna od infekcji
i zakażeń.
5.5.14. Transport pacjenta należy ograniczyć do niezbędnego minimum, w czasie transportu
przestrzegać zasad izolacji ochronnej.
w Krakowie
P-Z-07
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 18 z 29
Postępowanie po ekspozycji zawodowej na krew lub inny
potencjalnie zakaźny materiał biologiczny
1. Cel
Celem procedury jest prawidłowe postępowanie po ekspozycji zawodowej na krew lub inny potencjalnie
zakaźny
materiał
biologiczny,
zapobieganie
zakażeniom
personelu
medycznego
i pomocniczego oraz profilaktyka po ekspozycji.
Ekspozycja zawodowa to narażenie na zakażenie drobnoustrojami chorobotwórczymi, na skutek kontaktu z
materiałem biologicznym, w trakcie wykonywania pracy zawodowej.
Do zakażenia może dojść poprzez:
 naruszenie ciągłości skóry przez zakłucie, zadrapanie, skaleczenie narzędziem zabrudzonym materiałem
biologicznym,
 kontakt uszkodzonej skóry z materiałem biologicznym,
 zachlapanie błon śluzowych, spojówek materiałem biologicznym.
Materiał biologiczny zakaźny to:
 krew,
 wydaliny i wydzieliny zawierające widoczne domieszki krwi (mocz, kał, ślina, plwocina, wymiociny,
wydzielina z nosa, pot, łzy),
 inny potencjalnie zakaźny materiał biologiczny: płyny: mózgowo-rdzeniowy, opłucnowy, otrzewnowy,
osierdziowy, owodniowy; maź stawowa; mleko kobiece; wydzielina pochwowa; nasienie; hodowle
tkankowe lub mikrobiologiczne.
3.1. Postępowanie miejscowe po ekspozycji zawodowej pracownika:
a) Ekspozycja skóry nieuszkodzonej - natychmiast po ekspozycji należy:
 przemyć skórę dużą ilością zimnej, bieżącej wody i mydłem w płynie,
 wykonać dezynfekcję eksponowanej skóry.
Dalszej profilaktyki poekspozycyjnej nie stosuje się po ekspozycji na skórę nieuszkodzoną.
b) Ekspozycja skóry - zakłucie, skaleczenie, skóra uszkodzona - natychmiast po ekspozycji należy:
 przemyć skórę dużą ilością zimnej, bieżącej wody i mydłem w płynie,
 nie tamować krwawienia, nie wyciskać rany,
 nie używać środków dezynfekcyjnych,
 zaopatrzyć zranienie jałowym opatrunkiem wodoszczelnym.
c) Ekspozycja spojówek i błon śluzowych - natychmiast po ekspozycji należy:
 spojówki przepłukać kilkakrotnie wodą lub roztworem 0,9% NaCl (przy otwartych powiekach),
 przed przystąpieniem do płukania spojówek zdjąć soczewki kontaktowe,
 nie przecierać spojówek oczu gazikami,
 śluzówki jamy ustnej i nosa przepłukać wielokrotnie zimną wodą, albo roztworem
0,9% NaCl,
 nie używać środków dezynfekcyjnych.
Zgłosić ekspozycję opiekunowi/personelowi medycznemu oddziału/jednostki.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 19 z 29
3.2. Postępowanie medyczne po ekspozycji zawodowej na krew:
3.1.1. Osoba eksponowana:
a) Zaraz po zaopatrzeniu miejsca ekspozycji należy pobrać 5 ml krwi (2 probówki na EDTA „na
morfologię”) od osoby eksponowanej i przesłać do badania serologicznego (Zakład
Mikrobiologii Szpitala Uniwersyteckiego) wraz z wypełnionym „Zleceniem badań
molekularnych
i
serologicznych”
(z
dopisaną
adnotacją
„Ekspozycja
student/praktykant”). „Zlecenie” podpisuje lekarz dyżurny oddziału lub lekarz w poradni, w
której doszło do ekspozycji. Celem badania jest ustalenie statusu serologicznego osoby
eksponowanej w momencie ekspozycji.
b) Jeżeli osoba eksponowana nie wyrazi zgody na pobranie krwi należy to odnotować w Karcie
Ekspozycji Zawodowej ZAŁ 01-P-Z-07. W takim przypadku nie pobierać krwi.
c) Krew od osoby eksponowanej jest pobierana w celu oznaczenia anty-HIV/p24,
anty-HCV, anty-HBc Total oraz HBsAg, a u osób szczepionych przeciw
wzw typu B także anty-HBs.
d) Na „Zleceniu” w punkcie „Uwagi” należy dopisać nazwisko i imię oraz PESEL pacjenta
będącego potencjalnym źródłem ekspozycji (po podpisaniu przez pacjenta „wyrażam
zgodę świadomie” na „Oświadczeniu o Zgodzie” ZAŁ 02-P-Z-07).
e) Zakład Mikrobiologii przesyła wyniki badań serologicznych osoby eksponowanej
i pacjenta będącego potencjalnym źródłem ekspozycji do Oddziału Klinicznego Chorób
Zakaźnych do lekarza prowadzącego profilaktykę poekspozycyjną. Zamknięta koperta z
nazwiskiem osoby eksponowanej jest zaopatrzona dopiskiem „Ekspozycja zawodowa”.
f) Osoba eksponowana powinna jak najszybciej (nie później niż 48 godzin po ekspozycji)
zgłosić się do lekarza OK Chorób Zakaźnych, który po ocenie ryzyka podejmie decyzję o
włączeniu profilaktyki poekspozycyjnej lub jej zaniechaniu.
g) Profilaktyka zakażeń po ekspozycji jest skuteczniejsza, gdy zastosuje się ją wcześnie. Nie
należy opóźniać profilaktyki poekspozycyjnej oczekując na wyniki zleconych badań.
Decyzja o podjęciu profilaktyki powinna wynikać z klinicznej oceny ryzyka zakażenia.
3.1.2. Osoba będąca potencjalnym źródłem ekspozycji:
a) Za zgodą („Oświadczenie o Zgodzie” ZAŁ 02-P-Z-07) osoby będącej potencjalnym źródłem
ekspozycji należy pobrać od niej 5 ml krwi (2 probówki na EDTA „na morfologię”) i przesłać
do badania serologicznego (Zakład Mikrobiologii Szpitala Uniwersyteckiego) w celu ustalenia
statusu serologicznego w momencie ekspozycji. Na „Zleceniu badań molekularnych i
serologicznych” w „Uwagach” należy dopisać „Ekspozycja zawodowa student/praktykant źródło”. „Zlecenie” podpisuje lekarz dyżurny oddziału lub lekarz w poradni/przychodni, w
której doszło do ekspozycji.
b) Jeżeli osoba będąca potencjalnym źródłem ekspozycji nie wyrazi zgody na wykonanie badań
serologicznych krwi (we wskazanych przypadkach także badań molekularnych) należy to
odnotować w Oświadczeniu o Zgodzie ZAŁ 02-P-Z-07 i Karcie Ekspozycji Zawodowej ZAŁ
01-P-Z-07. W takim przypadku nie pobierać krwi.
c) Krew od osoby będącej potencjalnym źródłem ekspozycji jest pobierana i za jej zgodą
oznaczane są anty-HIV/p24, anty-HCV, anty-HBc Total oraz HBsAg.
d) Jeżeli osoba będąca źródłem ekspozycji jest zakażona HIV należy pobrać 2,6 ml krwi
(probówka na EDTA „na morfologię”) w celu oznaczenia poziomu wiremii HIV-RNA (Zakład
Mikrobiologii Szpitala Uniwersyteckiego), aby stwierdzić w jakim stadium choroby się
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 20 z 29
znajduje. Badanie jest wykonywane za zgodą pacjenta, po wcześniejszym dopisaniu na
Oświadczeniu o Zgodzie ZAŁ 02-P-Z-07. Na „Zleceniu badań molekularnych i
serologicznych” należy zaznaczyć to badanie.
e) Oświadczenie o Zgodzie ZAŁ 02-P-Z-07 oraz wyniki badań serologicznych
i molekularnych pacjenta będącego potencjalnym źródłem ekspozycji zostają umieszczone w
dokumentacji tego pacjenta (Historia Choroby/Karta Ambulatoryjna).
3.1.3. Przez całą dobę, także w dni wolne od pracy Szpital Uniwersytecki umożliwia dostęp do
lekarza, który wdroży odpowiednie postępowanie po ekspozycji:
 Poradnia
Nabytych
Niedoborów
Odporności,
OK.
Chorób
Zakaźnych,
ul. Śniadeckich 16 - w dni robocze od godziny 8.00-14.00; telefon wewnętrzny 73 56,

2.
3.
OK. Chorób Zakaźnych, ul. Śniadeckich 5 (czynny 24 godziny) - Lekarz dyżurny,
w godzinach popołudniowych i nocnych oraz w dni wolne (soboty, niedziele, święta); telefon
wewnętrzny 73 55.
Postępowanie po ekspozycji na inny potencjalnie zakaźny materiał biologiczny:
a) W przypadku ekspozycji na inny potencjalnie zakaźny materiał biologiczny (płyny: mózgowordzeniowy, opłucnowy, otrzewnowy, osierdziowy, owodniowy; maź stawowa; mleko kobiece;
wydzielina pochwowa; nasienie; hodowle tkankowe lub mikrobiologiczne;) należy w
uzasadnionych przypadkach pobrać próbkę tego materiału do badania mikrobiologicznego i
przesłać do Zakładu Mikrobiologii Szpitala Uniwersyteckiego z dopiskiem „Ekspozycja
zawodowa student/praktykant - źródło”. Na „Zleceniu badań mikrobiologicznych” w punkcie
„Uwagi” należy dopisać nazwisko i imię osoby eksponowanej.
b) Zakład Mikrobiologii przesyła wynik do osoby eksponowanej (do oddziału
klinicznego/poradni). Zamknięta koperta z nazwiskiem osoby eksponowanej jest zaopatrzona
dopiskiem „Ekspozycja zawodowa”.
c) Po otrzymaniu dodatniego wyniku badania mikrobiologicznego osoba eksponowana powinna
zgłosić się do lekarza chorób zakaźnych w celu podjęcia postępowania poekspozycyjnego.
Karta Ekspozycji Zawodowej:
a) Osoba eksponowana wypełnia Kartę Ekspozycji Zawodowej ZAŁ 01-P-Z-07.
b) Druki Karty Ekspozycji Zawodowej ZAŁ 01-P-Z-07 oraz Oświadczenia o Zgodzie
ZAŁ 02-P-Z-0 znajdują się w miejscu wskazanym przez przełożonego lub w miejscu
przechowywania druków zleceń na badania.
c) W przypadku, gdy w czasie odbywania zajęć w Szpitalu Uniwersyteckim student/praktykant
ulegnie ekspozycji zawodowej podlega postępowaniu poekspozycyjnemu.
 wypełniona Karta Ekspozycji Zawodowej musi być przekazana bezpośredniemu
przełożonemu (ordynator, pielęgniarka oddziałowa) bez zbędnej zwłoki.
 przełożony przekazuje oryginał Karty Ekspozycji Zawodowej do Działu BHP Szpitala
Uniwersyteckiego, a kserokopię pozostawia w wydzielonym do tego celu segregatorze
(Ekspozycja zawodowa).
 Dział BHP przekazuje informację o ekspozycjach zawodowych w formie raportów do
Zespołu Kontroli Zakażeń Szpitalnych 1 raz na kwartał (do 15 kwietnia, lipca, października,
stycznia).
w Krakowie
P-M-11
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 21 z 29
Zgłaszanie i monitorowanie zdarzeń niepożądanych
Definicje i terminologia
Zdarzenie
niepożądane
–
szkoda
wywołana
w
trakcie/efekcie
z naturalnym przebiegiem choroby, stanem zdrowia pacjenta lub ryzyko jej wystąpienia
leczenia,
nie
związana
Przez zdarzenie niepożądane rozumie się min:
 niewłaściwe podanie leku (nie ten lek, dawka, pacjent, czas podania, droga podania),
 upadki w szpitalu,
 samowolne oddalenie się pacjenta ze szpitala,
 inne zdarzenia, które w ocenie personelu powinny być zgłaszane.
OBOWIĄZKI STUDENTA/PRAKTYKANTA
W każdej sytuacji stwierdzenia wystąpienia zdarzenia niepożądanego student/praktykant zobowiązany
jest poinformować o tym nauczyciela i personel szpitala.
w Krakowie
P-A-BPC-02
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 22 z 29
Ewakuacja
W WYPADKU ZAUWAŻENIA POŻARU LUB JEGO OZNAK NALEŻY ZACHOWAĆ SPOKÓJ, NIE
WYWOŁYWAĆ PANIKI.
4.
Jeśli zauważałeś niebezpieczeństwo – postępuj zgodnie z poniższym schematem
5.
Jeśli jesteś uczestnikiem ewakuacji
1) Upewnij się, że osoby znajdujące się w pobliżu również wiedzą o niebezpieczeństwie, jeśli nie to
spokojnie przekaż im tę informację,
2) Słuchaj poleceń kierującego ewakuacją,
3) Udaj się do najbliższego wyjścia ewakuacyjnego,
4) Zachowuj się spokojnie, poruszaj szybko, ale nie biegnij,
5) Nie wyprzedzaj innych, gdyż utrudnisz wyjście im i sobie,
6) Obserwuj, co pokazują znaki ewakuacyjne,
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 23 z 29
7) Udaj się w miejsce, gdzie nie będziesz utrudniać innym osobom w opuszczaniu budynku oraz
ratownikom (miejsce zbiórek osobno dla każdego budynku)
8) Jeśli jesteś w grupie zorganizowanej nie odłączaj się od pozostałych, umożliwi to osobie kierującej
ewakuacją sprawdzenie czy wszyscy opuścili budynek,
9) Nie panikuj podczas ewakuacji, uspokój osoby, które się boją, podczas ewakuacji pomagaj osobom
niepełnosprawnym,
10) Staraj się być widocznym, jeśli jesteś odcięty od drogi ewakuacyjnej, wzywaj pomocy krzykiem lub
hałasem, uderzaj w rury, ścianę lub drzwi. Takie zachowanie pomoże strażakom cię odnaleźć.
STOSUJĄC SIĘ DO WYMIENIONYCH WYŻEJ ZASAD MOŻESZ OCALIĆ SIEBIE I INNYCH
Lista miejsc zbiórki podczas ewakuacji wg budynków
1.
Botaniczna 3 – parking od strony podjazdu dla karetek
2.
Grzegórzecka 18 – główny parking
3.
Kopernika 15 – parking przy hematologii
4.
Kopernika 15B – pomiędzy budynkami Kopernika 15 i 17
5.
Kopernika 15C – pomiędzy budynkami Kopernika 15 i 15b
6.
Kopernika 17 - parking wewnętrzny naprzeciwko Kopernika 17
7.
Kopernika 19 – parking między warsztatami a apteką
8.
Kopernika 19 stara kuchnia – parking między warsztatami a apteką
9.
Kopernika 19a – parking między apteką i szkołą OK Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
10.
Kopernika 19c – okolice starego lądowiska
11.
Kopernika 21 – parking między Kopernika 21a i 19a
12.
Kopernika 21b – przy wjeździe na parking OK Psychiatrii
13.
Kopernika 23 – pomiędzy budynkami Kopernika 23 i Śniadeckich 2
14.
Kopernika 38 – parking za budynkiem dyrekcji
15.
16.
Kopernika 50 – parking SOR
17.
18.
Śniadeckich 2 – pomiędzy budynkami Kopernika 23 i Śniadeckich 2
19.
Śniadeckich 3 – boisko
20.
Śniadeckich 5 – okolice starego lądowiska
21.
Śniadeckich 10 – parking między Śniadeckich 10 i 2
22.
Śniadeckich 14 – parking między Śniadeckich 12 i 14 (pralnią i kotłownią)
23.
Śniadeckich 16 – główny parking
24.
Skawińska 8 – przykliniczna droga wewnętrzna oraz podjazd dla karetek
w Krakowie
P-A-09
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 24 z 29
Postępowanie z odpadami medycznymi, niebezpiecznymi
i innymi niż niebezpieczne oraz komunalnymi
1.
2.
3.
Segreguj odpady zgodnie z niżej zamieszczonym schematem.
W razie wątpliwości zapytaj osobę z personelu szpitala.
Szczegółowy wykaz odpadów znajduje się w odpowiednich Katalogach odpadów, dostępnych
u personelu Szpitala.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 25 z 29
Podstawy Ochrony Radiologicznej
Definicje i terminologia
ochrona radiologiczna – zapobieganie narażeniu ludzi i skażeniu środowiska, a w przypadku braku możliwości
zapobieżenia takim sytuacjom – ograniczenie ich skutków do poziomu tak niskiego, jak tylko jest to rozsądnie
osiągalne, przy uwzględnieniu czynników ekonomicznych, społecznych i zdrowotnych;
promieniowanie jonizujące – promieniowanie składające się z cząstek bezpośrednio lub pośrednio jonizujących albo
z obu rodzajów tych cząstek lub fal elektromagnetycznych o długości do 100 nm (nanometrów) np. promieniowanie
rentgenowskie, gamma;
2.
3.
Do przebywania na terenie Pracowni/Zakładu, w których stosuje się urządzenia emitujące promieniowanie
jonizujące upoważniony jest WYŁĄCZNIE personel Szpitala – technik elektroradiologii, lekarz radiologii
lub inny uprawniony lekarz.
Wszystkie pracownie, o których mowa powyżej są oznakowane w zależności od stopnia narażenia:
Do pracowni rtg można wejść wyłącznie za zgodą właściwego Kierownika Pracowni/Zakładu w asyście
uprawnionego pracownika tej Pracowni/Zakładu.
5. Szczególne zasady ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa obowiązują w pracowniach:
 radiologii zabiegowej,
 medycyny nuklearnej Oddziału Klinicznego Endokrynologii,
 radioterapii w Oddziałach Klinicznych Okulistyki i Onkologii Okulistycznej oraz Ginekologii i
Onkologii,
 rezonansu magnetycznego.
6. Za przekazanie obowiązujących zasad dotyczących ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa
odpowiedzialny jest Opiekun grupy.
7. Praca w każdej Pracowni/Zakładzie/Oddziale, gdzie stosuje się promieniowanie jonizujące przebiega
zgodnie z zasadami ochrony radiologicznej i programem zapewnienia jakości, dostępnym u nadzorującego
Inspektora Ochrony Radiologicznej.
8. We wszystkich jednostkach, w których emitowane jest promieniowanie jonizujące obowiązują: Instrukcja
pracy ze źródłami promieniowania jonizującego oraz Plan postępowania awaryjnego dla medycznego
wypadku radiacyjnego.
9. Do obsługi urządzeń emitujących promieniowanie jonizujące upoważniony jest WYŁĄCZNIE personel
Szpitala – technik elektroradiologii lub lekarz radiologii lub inny uprawniony lekarz.
10. W przypadku uczestnictwa w procedurze medycznej z zastosowaniem promieniowania jonizującego WYŁĄCZNIE za zgodą Kierownika Pracowni/Zakładu lub Opiekuna grupy - należy;
 dowiedzieć się od Opiekuna grupy lub innej uprawnionej osoby z personelu Pracowni/Zakładu o
przebiegu procedury i ryzyku radiacyjnym,
 upewnić się, że nie jest się w ciąży,
4.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 26 z 29

założyć odpowiednią odzież ochronną (fartuch ochronny, osłona na tarczycę etc.) - decyzję o rodzaju
użytych osłon podejmuje uprawniony personel a w szczególności nadzorujący Inspektor Ochrony
Radiologicznej,
 zachować bezpieczną odległość od lampy rentgenowskiej – przynajmniej 2 m.
 unikać wiązki pierwotnej, kierowanej w stronę pacjenta.
11. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zapytać Opiekuna grupy, Inspektora Ochrony radiologicznej,
uprawnioną osobę z personelu Pracowni/Zakładu.
Pamiętaj o trzech podstawowych zasadach ochrony radiologicznej
dalej = bezpieczniej
krócej = bezpieczniej
używaj osłon/fartuchów
z gumy ołowiowej
osłony =bezpieczniej
w Krakowie
osobowych
P-A-12
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 27 z 29
Zasady ochrony danych osobowych w Szpitalu (wyciąg
z procedury Polityka Bezpieczeństwa Danych Osobowych)
1. Zasady ogólne:
1.1. Dane osobowe to wszelkie informacje spełniające łącznie dwa kryteria: (1) dotyczą zidentyfikowanej
lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej, (2) której tożsamość można określić bezpośrednio
lub pośrednio: w szczególności przez powołanie się na numer identyfikacyjny (np. PESEL, NIP, numer
dowodu osobistego) albo jeden lub kilka specyficznych czynników określających jej cechy fizyczne,
fizjologiczne, umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne.
Informacji nie uważa się za umożliwiającą określenie tożsamości osoby, jeżeli wymagałoby to
nadmiernych kosztów, czasu lub działań.
Dane osobowe można podzielić na dane tzw. zwykłe oraz dane wrażliwe:
Dane dotyczące stanu zdrowia pacjentów Szpitala, zawarte w dokumentacji medycznej, stanowią
dane wrażliwe i podlegają szczególnej ochronie prawnej.
1.2. Przetwarzanie danych to jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak
zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie.
Forma „papierowa”:
kartoteki, księgi, wykazy,
ewidencje, np.
uzupełnianie
dokumentacji medycznej
Formy
przetwarzania
Forma „elektroniczna”:
np. uzupełnianie danych
w systemach
informatycznych, np.
InfoMedica, Marcel
1.3. Przestrzeganie zasad ochrony danych osobowych w Szpitalu nadzoruje Administrator Bezpieczeństwa
Informacji (ABI), powołany przez Dyrektora Szpitala. W razie wątpliwości co do sposobu
postępowania w określonych sytuacjach kontakt z ABI możliwy jest mailem na adres:
[email protected] lub telefonicznie na tel. wew. 71 17.
w Krakowie
osobowych
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 28 z 29
2. Obowiązki studenta/praktykanta.
Studenci / praktykanci są zobowiązani do przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych
oraz Zarządzeń i Komunikatów wydanych przez Dyrektora Szpitala dotyczących zabezpieczenia
danych osobowych pacjentów, w tym zawartych w dokumentacji medycznej.
2.1. Studenci/praktykanci są zobowiązani w szczególności do:
2.1.1. Zapoznania się z ogólnie obowiązującymi przepisami prawa w zakresie ochrony danych
osobowych oraz regulacjami wewnętrznymi Szpitala, w szczególności z Ustawą z dnia 29 sierpnia
1997 r. o ochronie danych osobowych, Procedurą (P-A-12) – Polityka Bezpieczeństwa Danych
Osobowych oraz Instrukcją (I-A-02) – Instrukcja zarządzania systemem informatycznym
służącym do przetwarzania danych osobowych.
2.1.2. Przestrzegania zasad ochrony danych osobowych obowiązujących w Szpitalu, w tym:
1) zachowania należytej staranności w celu ochrony danych osobowych;
2) zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych, w szczególności poprzez ich
ochronę przed niepowołanym dostępem, nieuzasadnioną modyfikacją lub zniszczeniem,
nielegalnym ujawnieniem lub pozyskaniem, w tym stosowanie wymaganych środków
technicznych i organizacyjnych zapewniających ochronę danych osobowych;
3) przeciwdziałania próbom naruszenia bezpieczeństwa danych osobowych oraz zgłaszanie
przypadków naruszenia lub podejrzenia naruszenia zasad ochrony danych.
2.1.3. Zachowania w tajemnicy danych osobowych uzyskanych w związku z uczestnictwem w zajęciach
na terenie Szpitala oraz sposobów ich zabezpieczenia. Zachowanie tajemnicy obowiązuje zarówno
w czasie odbywania zajęć, jak i po ich zakończeniu.
2.2. Wybrane zasady ochrony danych osobowych w Szpitalu:
Wgląd do dokumentacji
medycznej przez osoby
nieuprawnione
Zabroniony jest wgląd do dokumentacji medycznej pacjentów Szpitala przez osoby, które
nie są do tego uprawnione na podstawie obowiązujących przepisów.
Nielegalne udostępnienie
Zabronione jest udostępnianie dokumentacji medycznej i informacji o pacjentach (danych
osobowych pacjentów) osobom i podmiotom nieuprawnionym, niezgodnie z ustawą o
prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz Instrukcją dotyczącą udostępniania
dokumentacji medycznej podmiotom zewnętrznym (Instrukcja I-A-01).
Udostępnianie
dokumentacji medycznej do
celów naukowych
Ochrona dokumentów
przed innymi pacjentami
i osobami trzecimi
Niszczenie zbędnych
dokumentów zawierających
dane osobowe pacjentów
Dokumentacja medyczna do celów naukowych udostępniana jest szkołom wyższym lub
instytutom badawczym po wyrażeniu zgody przez Dyrektora Szpitala.
Dokumentacja powinna być udostępniania bez ujawniania nazwiska i innych danych
umożliwiających identyfikację osoby, której ona dotyczy.
Dokumenty zawierające dane osobowe pacjentów powinny być zabezpieczone w sposób
uniemożliwiający zapoznanie się z tymi danymi przez osoby nieuprawnione, zwłaszcza w
miejscach, do których mają dostęp osoby trzecie (np. w rejestracjach, dyżurkach).
Zabronione jest wyrzucanie do śmieci dokumentacji medycznej w sposób umożliwiający
identyfikację pacjentów, miejsca jej wytworzenia, itd.
Wszystkie zbędne dokumenty (wydruki, kopie, wersje robocze, itd.) muszą być
niezwłocznie niszczone w niszczarkach w sposób uniemożliwiający ich odczytanie.
w Krakowie
osobowych
Zabezpieczenie
Wydanie II
z dnia 30.06.2016 r.
Strona: 29 z 29
Student/praktykant, który znalazł na terenie Szpitala niezabezpieczoną dokumentację
medyczną, jak również jej kopię, wydruki, itp., zobowiązany jest do:
 jej zabezpieczenia (aby informacje zawarte w dokumentacji nie zostały ujawnione
osobom nieuprawnionym), oraz
 zgłoszenia tego faktu do Opiekuna grupy.
Praca w systemie
informatycznym
Nie wolno udostępniać identyfikatorów i haseł do systemu informatycznego innym
osobom, w tym także innym pracownikom.
Nie wolno korzystać z systemu informatycznego, jeśli nie mamy do tego odpowiednich
uprawnień.
Zasada czystego biurka
Dokumentów zawierających dane osobowe pacjentów nie wolno pozostawiać w
miejscach ogólnodostępnych i niezabezpieczonych.
Dokumenty, z których aktualnie nie korzystamy, należy chować w szafach, szufladach,
biurkach, itd.
Zamykanie pomieszczeń
Przy opuszczaniu miejsca pracy należy upewnić się, że pokój jest zamknięty, jeżeli
jesteśmy ostatnią osobą opuszczającą pomieszczenie.
Zapisywanie danych na
prywatnych nośnikach
Zabronione jest przechowywanie danych osobowych pacjentów na prywatnych nośnikach,
(np. pendrive, płyty cd, dyski zewnętrzne).
Postępowanie w sytuacjach
naruszenia zasad ochrony
danych osobowych
W przypadku stwierdzenia lub podejrzenia naruszenia zasad ochrony danych osobowych
student / praktykant jest zobowiązany:
 niezwłocznie zgłosić naruszenie Opiekunowi grupy lub ABI;
 powstrzymać się od wszelkich działań mogących utrudnić ustalenie okoliczności
naruszenia;
 współpracować z ABI w celu wyjaśnienia wszystkich okoliczności naruszenia zasad
ochrony danych osobowych.
Zachowanie tajemnicy
Identyfikatory
Odpowiedzialność za
naruszenie bezpieczeństwa
danych osobowych
Student/ praktykant jest zobowiązany do zachowania w tajemnicy danych osobowych
uzyskanych w związku z uczestnictwem w zajęciach na terenie Szpitala.
Studenci/praktykanci, zobowiązani są do noszenia w widocznym miejscu identyfikatorów
zawierających co najmniej imię i nazwisko oraz nazwę Uczelni i Kierunku kształcenia.
Osoby naruszające zasady bezpieczeństwa danych osobowych, w tym
studenci/praktykanci, mogą ponosić sankcje karne na podstawie ustawy o ochronie
danych osobowych.
Osoby niebędące pracownikami Szpitala, w tym studenci/praktykanci, ponoszą wobec
Szpitala odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach określonych w kodeksie
cywilnym.

Pobierz - Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Transkrypt

Podobne dokumenty