80% Polaków uważa, że firma odpowiedzialna to ta, która dba o
Transkrypt
80% Polaków uważa, że firma odpowiedzialna to ta, która dba o
80% Polaków uważa, że firma odpowiedzialna to ta, która dba o swoich pracowników Raport z badania Społeczna odpowiedzialność biznesu jako element budowania pozytywnego wizerunku przedsiębiorcy GFK Polonia, styczeń 2009 Dr Jacek Męcina Instytut Polityki Społecznej UW Prezentacja na podstawie badań „Pracujący Polacy 2007” i „Dialog społeczny na poziomie zakładu pracy 2009” SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU A STOSUNKI PRACY • Model stosunków pracy w Polsce – między gospodarką rynkową a zmianą postfordowską • Transformacja ustrojowa i integracja europejskie a nowe standardy w stosunkach pracy • Nowe zjawiska na rynku pracy • Deficyty dialogu społecznego, informacji i partycypacji pracowniczej Poglądy na gospodarkę i politykę społeczną kształtują się pod wpływem dialogu i mogą poprawiać relacje pracodawca – pracownik i pomagać w budowaniu kapitału społecznego na poziomie przedsiębiortwa 1. Mimo utrzymującej się różnicy w opiniach pomiędzy pracodawcami a liderami związkowymi w wielu poglądach na gospodarkę, znaczenie konkurencji, prywatyzację, szczególnie z udziałem krajowego kapitału, a zwłaszcza w poglądach na nowoczesną politykę społeczną i aktywną walkę z bezrobociem, różnice te są najmniejsze w grupie zwolenników dialogu. Oznacza to rysująca się przestrzeń dla porozumiewania się stron mimo ewidentnie występujących różnic. 2. Z prezentowanych wyników rysuje się rosnąca akceptacja dla zasad rynku takich jak konkurencja między przedsiębiorstwami, bankructwa przedsiębiorstw nie przynoszących zysku, zakładanie nowych dużych przedsiębiorstw przez polski kapitał prywatny, sprzedawanie przedsiębiorstw państwowych polskiemu kapitałowi prywatnemu, zakładanie nowych dużych przedsiębiorstw przez kapitał zagraniczny, dopuszczenie istnienia bezrobocia, 3. Poparcie wszystkich grup respondentów dla elementów nowoczesnej polityki społecznej jak umożliwienie osobom bezrobotnym podnoszenie kwalifikacji na koszt urzędów pracy, wypłacanie zasiłków osobom bezrobotnym, które aktywnie poszukują pracy, zapewnienie przez rząd dochodu gwarantowanego wszystkim obywatelom. Dominuje pogląd o pozytywnym wpływie integracji z UE na stosunki pracy w Polsce pracownicy pracodawcy związki rady Pracodawcy bardziej liczą się z pracownikami, poprawił się klimat w zakładach pracy 40,9 55,5 69,3 42,6 Pracownicy otrzymali korzystne dla uprawnienia nowe, siebie 41,2 49,7 69,7 51,5 dla i 40,4 32,2 65,5 37,6 Poprawiła się sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstw 38,1 41,3 63,7 51,4 Wzrosły pensje pracowników 38,5 52,9 62,1 42,6 Zaczęto zwalczać dyskryminację pracowników i mobbing 57,2 64,6 68,1 55,5 Komisja Europejska wpływa korzystnie na przestrzeganie prawa pracy w Polsce 54,4 65,8 57,6 58,4 Wzrósł szacunek przedsiębiorców pracodawców w Polsce Poparcie dla rozwiązania, że w większych zakładach pracy zarządy mają obowiązek informować pracowników o ważnych sprawach dotyczących załogi Partycypacja i dostęp do informacji 100% 80% 36% 35% 57% 60% 26% 42% 60% 40% 20% 0% 69% 43% pracodaw cy pracow nicy zdecydowanie popiera zw iązki zaw odow e rady pracow ników raczej popiera Akceptacja pracowników dla poszczególnych stwierdzeń dotyczących tego, czym kieruje się dyrekcja zakładu pracy, uzyskaniem jak najlepszych wyników ekonomicznych 82,6% chęcią maksymalizacji swojego zysku 3,6% 65,2% 14,9% troską o fachowców 61,9% 11,9% troską o pracowników wyższych szczebli 61,4% 13,2% 48,4% troską o ogół pracowikow 41,4% regułami fair play 0% 22,6% 10% 20% 16,7% 30% tak 40% nie 50% 60% 70% 80% 90% Akceptacja pracowników dla poszczególnych stwierdzeń dotyczących tego, czym kierują się liderzy związków zawodowych w zakładzie pracy, troską o członków swojego związku 56,4% 46,8% dbaniem o własną pozycję 16,3% 32,0% inteesem przedsiębiorstwa 0% 13,7% 34,5% troską o ogół pracowikow regułami fair play 4,5% 14,7% 26,8% 10% 12,6% 20% 30% tak nie 40% 50% 60% 70% Rozkład odpowiedzi na pytanie „Kto, według Pana/ Pani, najlepiej reprezentuje interesy pracowników w Pana/ Pani zakładzie pracy?” 21,7% 31,0% 4,6% 13,9% 12,1% bezpośredni przełożeni dyrekcja/ zarząd rada pracowników nikt związek zawodowy Odsetek respondentów należących do związków zawodowych wg wieku i stażu pracy 46,8% 50% 38,4% 40% 34,1% 30% 20% 25,0% 19,3% 13,8% 7,4% 10% 0% 19-34 lat 35-44 lat wiek powyżej 44 lat 1-4 lata 5-10 lat 11-20 lat staż pracy 21 lat i więcej Zasady fair play Wykres Przestrzeganie zasad zawartych Kodeksie pracy (pracownicy) Pensje są wypłacane terminowo 87,8 Urlopy są udzielane zgodnie przepisami 79,0 Pracodawca reguluje wszystkie należności wobec pracowników, takie jak pensje, dodatki, ekwiwalenty. 78,3 Zasady bezpieczeństwa pracy są przestrzegane. 71,5 Dokumentacja czasu pracy jest prowadzono prawidłowo, nie wpisuje się mniejszej liczby godzin niż rzeczywiście trwała praca. 70,8 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Kryteria, które powinny decydować o podwyżkach wynagrodzeń (w %) pracownicy Pracodawcy Związki zawodowe Wyniki finansowe 69,7 79,4 72,7 Sytuacja gospodarcza branży 14,3 16,1 18,9 Wzrost kosztów utrzymania 41,0 21,9 61,7 najlepszych 48,8 39,4 46,6 Utrzymanie w zatrudnieniu lub/ i 23,6 pozyskanie pracowników 18,1 25,0 Wskaźnik ustalany przez Komisję 3,4 Trójstronną 1,9 10,6 Inne 1,9 0,0 Chęć motywowania pracowników 1,1 Rodzaje świadczeń, z których korzystają najczęściej pracownicy firmy. odprawy emerytalne 56% nagrody jubileuszowe 45% dopłaty do wczasów 21% 29% 4% 28% 6% 26% 16% urlop dla poratowania zdrowia 8% dodatkowe ubezpieczenie emerytalne 7% zniżki komunikacyjne 7% korzystają wszyscy korzystają niektórzy 13% 22% 6% darmowe pakiety opieki zdrowotnej dla pracownika darmowe pakiety opieki zdrowotnej dla rodziny pracownika 9% 40% dodatkowe ubezpieczenie NW dopłaty do kursów języków obcych 15% 46% dopłaty do wypoczynku dzieci dopłaty do studiów podyplomowych 20% 42% dodatki stażowe dopłaty do studiów wyższych 13% 12% 18% 18% 13% 6% 10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Jak Pani/Pana zdaniem związki zawodowe powinny zachować się w sytuacji kryzysu? nie wiem; 9,0 dogadywać się z pracodawcą, aby chronić miejsca pracy; 73,7 bronić pracow.i ich uprawnień wszelk.spos.do strajku włącz; 17,3 Główne przyczyny niezadowolenia z warunków pracy 67,5 70 51,2 60 50 38,9 36,1 31,6 40 30 20 10 0 Nie daje wysokich zarobków Nie daje szans awansu Nie daje Nie daje Nie motywuje spełnienia możliwości do rozwijania ambicji podnoszenia umiejętności zawodowych kwalifikacji Polacy pracujący 2007 Jakie cechy strategii ZZL powinna realizować firma odpowiedzialna społecznie ? • Zerwanie z paternalistycznym modelem zarządzania na rzecz partycypacji w dostępie do informacji • Informowanie i konsultowanie ma ogromne znaczenie w procesie permanentnych zmian w organizacji i jej otoczeniu, a pracownicy powinni być podmiotem nie przedmiotem zmian • Strony deklarują gotowość dialogu i unikanie skrajnych sytuacji konfliktowych jak strajki, czy protesty na rzecz dialogu, co należy wykorzystać • Wypracowanie sprawiedliwej i efektywnej ekonomicznie strategii wynagrodzeń – modele proefektywnościowe powiązane z wynikami i rozwojem pracowniczym • Strategia zarządzania elastycznością zatrudnienia w kierunki flexicurity, elastyczność oparta na standardach z wejściem i wyjściem z elastyczności, • Inwestowanie w kapitał ludzki jako stały element ZZL • Programy wsparcia – 50+, łączenie obowiązków rodzinnych z zawodowymi, zakaz dyskryminacji i przeciwdziałanie mobbingowi • Występuje silne zróżnicowanie poglądów na sposoby reprezentacji i docelowy kształt zbiorowych stosunków pracy,