wstęp - Profinfo.pl

WSTÊP
W literaturze polskiej z zakresu prawa patentowego można znaleźć wiele odniesień
dotyczących jego genezy i rozwoju. Niekiedy zwracano też uwagę na podbudowę teoretyczną systemu ochrony, z odwołaniem zwłaszcza do prawa natury. Brak jednak było całościowego ujęcia tych zagadnień. Należy także zauważyć, że po dokonaniu zasadniczych
zmian polskiego prawa patentowego w latach 90. ubiegłego stulecia, będących następstwem przebudowy ustroju wolnej Polski i procesów dostosowania prawa krajowego do
systemu prawnego Unii Europejskiej, nie ukazała się książka poświęcona tej dziedzinie.
W zamierzeniu autora niniejsza publikacja ma wypełnić tę lukę.
Prawo patentowe składa się z dwóch części.
„Geneza i rozwój prawa patentowego” jest pierwszym w literaturze polskiej monograficznym opracowaniem tego tematu. W tej części książki przedstawiono historię zasadniczych systemów prawa patentowego państw obcych oraz Polski, wskazano przyczyny
zawarcia umów międzynarodowych chroniących własność przemysłową, ukazano ich
rozwój i stan aktualny, a także omówiono porozumienia regionalne, w tym – praktycznie
w naszym kraju nieznane — grupujące państwa Afryki i Azji. Ponadto zaprezentowano
teorie stanowiące filozoficzne lub ekonomiczne uzasadnienie ochrony patentowej.
W drugiej części książki — „Polskie i europejskie prawo patentowe”, przedstawiono ochronę wynalazków na terytorium Polski. Zauważyć należy, że od czasu wydania
w 1990 r. Prawa wynalazczego (stanowiącego tom III Systemu prawa własności intelektualnej)1
nie ukazało się całościowe opracowanie poświęcone tej problematyce. Niektóre fragmenty
tego dzieła straciły zresztą na aktualności, gdyż jego podstawę stanowiły przepisy ustawy z 1972 r. o wynalazczości, uchwalonej w dobie gospodarki nakazowo–rozdzielczej.
Ponadto porządek prawny zmienił się istotnie z innych jeszcze powodów. Po pierwsze,
od dnia 1 marca 2004 r., tj. od daty przystąpienia Polski do konwencji o patencie europejskim2, istnieją dwa sposoby uzyskiwania ochrony: poprzez udzielenie patentu przez
Urząd Patentowy RP (działający na podstawie prawa polskiego) oraz przez Europejski
Urząd Patentowy (działający w oparciu o przepisy wskazanej konwencji). Po drugie, od
dnia 1 maja 2004 r., tj. od daty przyjęcia Polski do Unii Europejskiej, częścią obowiązującego na terytorium naszego kraju porządku prawnego są przepisy wspólnotowe. Dlatego
szczegółowej analizie poddano również te zagadnienia.
1
2
System prawa własności intelektualnej, pod red. J. Szwaji, t. III, Prawo wynalazcze (red. tomu J. Szwaja i A. Szajkowski),
Wrocław i in. 1990, ss. 807.
Konwencja ta zostanie przedstawiona w pierwszej części książki.
15
Książka jest opracowaniem o charakterze „systemowym”. Niemniej ze względu na
znaczną jej objętość autor zdecydował się poświęcić więcej uwagi problemom wynikającym z przyjętych dopiero niedawno unormowań, zwłaszcza wspólnotowych (np. wynalazkom biotechnologicznym), skrótowo zaś ujął kwestie dotyczące norm obowiązujących
w takim samym kształcie od wielu lat (np. problematykę licencji).
Rzecz jasna, założone ujęcie wymagało dokonania selekcji materiału3, więc Czytelnik,
który pragnąłby uzyskać bardziej szczegółowe informacje lub szerzej zapoznać się z przytoczonymi poglądami doktryny, powinien sięgnąć do źródeł wskazanych w przypisach.
Autor serdecznie dziękuje recenzentom: Profesorowi Januszowi Szwaji i Profesorowi
Ryszardowi Skubiszowi za wnikliwe uwagi, które pozwoliły na dokonanie korekt i nadanie książce ostatecznego kształtu.
W sposób szczególny publikacja jest dedykowana Urzędowi Patentowemu RP, którego dziewięćdziesiąta rocznica powstania przypada właśnie w tym roku.
Michał du Vall
Kraków, styczeń 2008 r.
3
16
Wybór podstawowych aktów międzynarodowych, europejskich i polskich pt. Prawo własności przemysłowej, t. I, Wynalazki, wzory użytkowe, projekty racjonalizatorskie, Zakamycze 2005, opracowany i opatrzony przez autora „Wprowadzeniem”, liczy ponad 1000 stron.