Ekologia 2015-6

Polskikalendarzekologiczny
przypomina o ratowaniu środowiska naturalnego przez
kilkadziesiątdniw roku.Najczęściejw październiku,ale...najgłośniejwiosną.Wtedyobchodzimym.in.dniwody,ziemi,lasu
i zadrzewień, ochrony ptaków
wędrownych i różnorodności
biologicznej, praw zwierząt,
przyrodyi ochronyśrodowiska
na świecie.Tedniorazwydarzeniai imprezyz nimizwiązanezawszesąimpulsemdo ekologicznegoświętowania.
W ostatnichlatachjegomiejEkoAktywniw ParkuŚląskimz AndrzejemPilotem,prezesemzarządu
scemjestParkŚląskiw Chorzo- WFOŚiGWw
Katowicach
wie, realizujący swój bogaty
projektpn.„EkoPark”.W scenariusztegoprojektuwpisałasię
równieżplenerowauroczystość,
podczas której Wojewódzki
FunduszOchronyŚrodowiska
i GospodarkiWodnejw Katowicach nagradza najbardziej
aktywneorganizacjepozarządoweza edukacjęi promocjęekologicznąw regionie.
Fundacja Ekologiczna ARKA
z Katowic słynie w Polsce z akcji
niekonwencjonalnych. Do nich zalicza się autorski projekt „Listy
do Ziemi”, ale i „Mobilne Centrum
Edukacji Ekologicznej” oraz akcja
odpadowa „Nie bądź jednorazowy”.
Stowarzyszenie SOPEL w Będzinie kojarzy się z konkursem
„Poznajmy Parki Krajobrazowe
Polski”, warsztatami na temat odpadów „Poznaj z bliska złe strony nielegalnego wysypiska” oraz
projektami edukacyjnymi dla najmłodszych.
Polski Klub Ekologiczny w Krakowie – Koło Miejskie w Gliwicach
wyróżniło się akcjami: „Bers Implementation”; „Coś z niczego – Rudzinicka Pracownia Rękodzieła” oraz
ciekawą wystawą fotografii przyrodniczej pt. „Miejskie pszczoły”.
Centrum Edukacji Przyrodniczej
„Ziemia i My” została nagrodzona
w szczególności za programy edukacyjne „Ekologia po sąsiedzku”,
projekt „Smog – nasz miejski smok”
oraz warsztaty z cyklu „Środowisko
naszego regionu i jego ochrona”.
Stowarzyszenie „Nasze Kalety” za akcje
ekologiczne dla społeczności lokalnej,
zwłaszcza dla dzieci podczas ferii.
Polski Klub Ekologiczny, koło w Skoczowie uhonorowano za organizację szkolenia dla
nauczycieli powiatu cieszyńskiego na temat
odnawialnych źródeł energii; Natura 2000 oraz
międzyszkolny konkurs ekologiczny.
Stowarzyszenie dla natury „Wilk” w Godziszczach nagrodzono za programy telewizyjne: „Las story”, Bliżej natury”, „Ekofilm 2012” i warsztaty edukacyjne.
EkoAktywni
w Parku Śląskim
od 2008 roku jedna z największych
To
imprez katowickiego Funduszu...,
który tym razem postanowił uhonorować
nagrodami finansowymi, o łącznej wartości stu pięćdziesięciu tysięcy złotych,
pozarządowe organizacje i instytucje promujące ekologię i żywą, atrakcyjną i różnorodną edukację w tej dziedzinie.
Uroczystość, która odbyła się w ostatnią sobotę maja br. na parkowej Dużej Łące, zgromadziła setki mieszkańców. Wpisa nie uro czy sto ści z Eko Ak tyw ny mi
w scenariusz imprez parkowych, przygotowanych z okazji Międzynarodowego
Dnia Ochrony Środowiska i „pokrewnych” dni ekologicznych, okazało się,
nie po raz pierwszy, znakomitym pomysłem. W scenerii pikniku z wystawami fotograficznymi, kiermaszem książek przyrodniczych, żywności, wyrobów i pokazów
spod znaku „eko” oraz filmowych projekcji i prelekcji, a nawet zajęć sportowych
dla zdrowia, każdy mógł wybrać coś dla
siebie. I poznać laureatów konkursu „EkoAktywni.
Liga Ochrony Przyrody – Okręg w Częstochowie za profesjonalną organizację konkursów: „Mój las”, regionalny konkurs dendrologiczny pt. „Znam drzewa i krzewy” oraz
wiele projektów edukacyjnych. Wśród nich
były: Dni Lasu i Zadrzewień, warsztaty
o udziale społeczeństwa w tworzeniu „Planu zadań ochronnych obszarów Natura 2000”
oraz „Złaz leśny”.
Polska Izba Ekologii otrzymała nagrodę
za profesjonalną edukację ekologiczną dla
przedsiębiorców. Składają się na nią: szkolenia i seminaria o opłatach za korzystanie ze
środowiska; o obowiązkach przedsiębiorców
w zakresie zbiorczego zestawienia danych
o odpadach; o sposobach wdrażania nowego
modelu gospodarki odpadami komunalnymi
oraz publikacja „Ekologia w praktyce”.
Stowarzyszenie „Z nauką w przyszłość”
znane jest w szczególności z organizacji
ogólnopolskiego konkursu „Fizyka a ekologia”. Dużą popularnością cieszą się jego
warsz ta ty ob jaz do we La bo ra to rium
Fizyki czyli fizyka i chemia w piaskownicy dla małych badaczy przyrody.
Laureaci
tym roku wśród nich znaW
leźli się: Związek Harcerstwa Polskiego – Komenda Cho-
62
rągwi Śląskiej w Katowicach
za przygotowywanie akcji regionalnych i ogólnopolskich. Takich
jak: prowadzenie Harcerskiego
Centrum Edukacji Ekologicznej
w Chorzowie; ogólnopolska „Gra
w zielone”; kampania „Zielona kreatywność” i profilaktyka
zdrowotna, połączona z plenerową edukacją ekologiczną kilkuset
dzieci z woj. śląskiego.
Inauguracjaakcji„SprzątanieŚwiata”–Polska
W Ogrodzieńcu
kalendarza stałych eko – imprez
Do
w naszym regionie wpisano również
„Sprzątanie Świata”. To międzynarodowa ak-
cja ekologiczna, którą „zaszczepiła” w Polsce mieszkająca w Australii Polka – Mira
Meysztowicz w 1994 roku. Jej organizatorem
jest Fundacja „Nasza Ziemia”, a koordynatorem na Śląsku – Fundacja Zielonej Ligi,
współpracująca w tym przedsięwzięciu z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych
w Katowicach.
Według kalendarza rozpoczęcie
tej akcji zapisano na wrzesień,
ale... w tym roku w Polsce została
ona, dzięki wsparciu WFOŚiGW
w Katowicach, zainaugurowana
w ostatni dzień maja na Zamku
w Ogrodzieńcu. To dobry, bo turystyczny okres, by promować nie tyle samo sprzątanie, co postępowanie z odpadami. Piknik odpadowy
w Ogrodzieńcu zgromadził tysiące
mieszkańców i turystów. Byli oni
świadkami finału szkolnych konkursów ekologicznych, poświęconych odpadom.
(mat)
W zabrzańskiej„Concordii”wstrzymanoprodukcjęrównotrzydzieścilattemu. Bardziej ze względów technicznychniżekologicznych.Starakoksownia
i takrozpadałasięzestarości.Od tamtego czasu miasto dokonało milowego
skoku w porządkowaniu przestrzeni
po przemyśle.Z bogatąspuściznąprzemysłową,wkroczyłoteżodważniena europejskiszlakkulturyi turystyki. I dalej skutecznie otwiera Śląsk z jego
kulturowymdziedzictwemdlapostindustrialnejturystyki.
szlaku zabytków techniki województwa śląskiego Zabrze jest nieNa
kwestionowanym liderem. Ze względu
Na
poprzemysłowym
szlaku
strzeni przemysłowej” (odbyła się 21-22
maja br.) zaapelowała, by o turystyce
postindustrialnej mówić jak najwięcej i jak
najczęściej. Przynosi przecież spore dochody i znakomicie wpisuje się w to wszystko, co ogólnie możemy zaprezentować. Zastanawiajmy się więc dalej, jak wzbogacać
nasze turystyczne atuty, dodała M. Mańka-Szulik, prezydent Zabrza.
Miejscem ostatniej konferencji była należąca do firmy DEMEX, Cechownia
dawnej kopalni Ludwik. (W części jej budynków Stowarzyszenie Kopalnia Sztuki
prowadzi działalność kulturalną). Jej organizatorem jest od początku Miasto Zabrze
oraz Polska Izba Turystki. Partnerowali jej:
Międzynarodowe Centrum Dokumentacji
i Badań nad Dziedzictwem Przemysłowym
dla Turystyki oraz Instytut Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Fot.BogusławMakar
na konsekwentne odzyskiwanie przestrzeni „po przemyśle”, ofertę turystyczną
i kulturalną zabytkowej kopalni Guido, jedynego miejsca w Europie, gdzie turyści
mogą zjechać pod ziemię klatką górniczą.
W szczególności za wpisywanie idei odzyskiwania zdegradowanej górnośląskiej
przestrzeni w europejski i światowy nurt.
Rejestrują to najlepiej od 2004 roku przygotowywane przez miasto Zabrze, z wsparciem Światowej Organizacji Turystycznej
oraz Ministerstwa Sportu i Turystyki, konferencje naukowo-praktyczne, poświęcone turystyce dziedzictwa przemysłowego XIX i początków XX wieku.
W zabrzańskich konferencjach od lat reprezentowane są instytucje unijne, Rada Europy, OECD (międzynarodowej Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju),
UNESCO oraz organizacje pozarządowe.
Wśród nich Europejski Szlak Dziedzictwa
Przemysłowego i Komitet Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego. Każda kolejna konferencja wzbogaca dorobek dziedzictwa przemysłowego i kultury technicznej.
Owocem pierwszej było uchwalenie
rezolucji, dedykowanej administracji
centralnej i samorządom, dysponentom
dziedzictwa przemysłowego, branży turystycznej, środowiskom nauki oraz mediom.
Szczególnym osiągnięciem było utworze-
nie w Zabrzu w 2008 roku Międzynarodowego Centrum Badań i Dokumentacji
nad Dziedzictwem Przemysłowym dla Turystyki.
Małgorzata Mańka-Szulik, prezydent
miasta jest przekonana, że wspólne, międzynarodowe działania promujące ochronę dziedzictwa postindustrialnego są dla Zabrza, szanującego tradycję i tożsamość
regionalną i równocześnie otwartego na nowoczesne technologie i innowacyjność, bardzo ważne. Otwierając XII Międzynarodową Konferencję Naukowo-Praktyczną
„Kultura, sztuka i przedsiębiorczość w prze-
Należącedo Demeks-u obiektygórniczepo starejkopalniLudwik
Jej temat budził od początku ogromne zainteresowanie. Zaprezentowano na niej
wybrane, europejskie dokonania w ukształtowaniu od nowa przestrzeni po przemyśle. Na konkretnych przykładach pokazywano – jak to zrobiono, jak finansowano?
Jak udało się ożywić przedsiębiorczość,
wypromować nową przestrzeń poprzemysłową, atrakcyjność takich miejsc dla
prowadzenia biznesu, turystyki i międzykulturowego dialogu?
Dyskutowano o tym z ogromną pasją.
Przedstawiciel Europejskiego Stowarzyszenia Turystyki Przemysłowej Javier Diaz
Herranz mówił, opierajac się na przykładach ze świata, o trzech zwycięskich czynnikach turystyki przemysłowej, jakimi są:
sztuka, luksus i prestiż.
Francuskie miasto Roubaix z aglomeracji Lille, w którym upadły fabryki
włókiennicze i przemysł wydobywczy zaprezentowano tak emocjonalnie, że natych miast chcia ło się tam po je chać
i zobaczyć. Jean Francois Boudalliez
przedstawił trudne, ale uwieńczone sukcesem przekształcenie miasta poprzemysłowego w miasto sztuki i historii. Bruno
Gaudichon, dyrektor Muzeum Sztuki
i Przemysłu opisał narodziny tego wyjątkowego obiektu. Mieści się on w dawnych
łaźniach miejskich, wybudowanych w stylu art deco. Kolejną atrakcją jest Muzeum
Żakardu. Przez stulecia produkowano tu
kilometry tkanin, które dziś można oglądać. Można też w Roubaix odtwarzać,
ożywiać i pielęgnować przeszłość robotniczą dawnych mieszkańców, korzystając
z Archiwum Świata Pracy. To miasto odnalazło się w postindustrialnej epoce
dzięki nowym dziedzinom aktywności gospodarczej oraz swojej historii, kulturze
i sztuce.
Podobne emocje towarzyszyły imponującemu projektowi rodem z Ostrawy. Jak
można było w tak szybkim czasie odmienić upadły kompleks przemysłowy Witkowice z hutą, koksownią i kopalnią i wkompo no wać go idealnie w tu ry styczne
zainteresowania? Wydobyć z niego potworne i niesamowite piękno i funkcje na miarę społecznych „apetytów” kultury i edukacji? Ciągną tu ludzie na koncerty
rockowe do zbiornika gazu wielkopiecowego. Dla widoków – windą wjeżdżają
na wielki piec hutniczy. Całe rodziny podążają do Małego Świata Tech niki
w VI Centrali Energetycznej. Mówił o tym
zjawisku dr Jakub Svrcek, dyrektor Świata Techniki w tej nowej postindustrialnej
przestrzeni.
Swoją specyfikę poprzemysłową ma
również Zabrze. Znamy ją dobrze. Najciekawiej opowiada o niej prof. dr hab. Marian Oslislo z Akademii Sztuk Pięknych
w Katowicach. Pewnego dnia wszedł
do starej kopalnianej Cechowni i po prostu zapytał: czy można tu zagrać jazz?
W nowej odsłonie zabytków górnictwa nawet śląski węgiel okazał się kulturalny.
JOLANTA KARMAńSKA
63