strona12

12
HISTORIA
NOWA gazeta gostyñska 1/08
Kolejny numer „Grabonoskich Zapisek Regionalnych”
W ostatniej dekadzie 2007 roku ukaza³ siê 13. numer „Grabonoskich Zapisek Regionalnych”, wydawanych przez Muzeum im.
Edmunda Bojanowskiego w Grabonogu. Tom wyszed³ przy wsparciu finansowym Starostwa Powiatowego w Gostyniu. Zamieszono
w nim szeœæ artyku³ów, recenzjê ksi¹¿ki Dariusza Czwojdraka Z dziejów ludnoœci ¿ydowskiej w po³udniowo-zachodniej Wielkopolsce oraz krótkie sprawozdanie z dzia³alnoœci grabonoskiej placówki muzealnej w roku 2006.
Numer otwiera tekst Edyty B¹tkiewicz, pracownika naukowego cyzyjnych w Poznañskiem. Nale¿a³y do niego tak¿e osoby z powiaUniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu pt. Spór kanoni- tu gostyñskiego, m.in. Stanis³aw Taczanowski i Edward Potworowka Jana £yczyñskiego z mieszczanami gostyñskimi. Z dziejów parafii ski.
farnej w Gostyniu na pocz¹tku XIX wieku. Jest to próba
Na bogatej bazie Ÿród³owej oparty jest kolejny
przestawienia konfliktu ówczesnego proboszartyku³ zatytu³owany Udzia³ samorz¹dów wielcza koœcio³a p.w. œw. Ma³gorzaty z tutejkopolskich w powstaniu i dzia³alnoœci Radia Poszymi mieszczanami, jaki mia³ miejsce w laznañskiego. Jego autorem jest dr Aleksander Pitach 1801-1803. Autorka opiera swe rozwawoñ. Omawia on tutaj dzia³ania zmierzaj¹ce do
¿ania na bazie dokumentów przechowywapowo³ania spó³ki Radio Poznañskie, czwartej
nych w Archiwum Archidiecezjalnym w Porozg³oœni po Warszawie, Krakowie i Katowiznaniu. Sprawy dotyczy a¿ 14 pism. Pe³n¹
cach, która powstawa³a na prze³omie 1926 i
rekonstrukcjê zdarzeñ uniemo¿liwia jednak¿e
1927 roku w oparciu o Zwi¹zek Powiatów Wielstan dokumentów, znaczna ich czêœæ jest po
kopolskich i Ko³o Miast Wielkopolskich. Z
prostu nieczytelna.
tak¹ inicjatyw¹ wyszed³ ówczesny wojewoda
Wielce ciekawy to artyku³, gdy¿ ukazuje nam
poznañski Adolf Bniñski. W artykule przednowe Ÿród³a do dziejów parafii farnej w Gostawiono tak¿e sposób dzia³ania Radia Postyniu z pocz¹tku XIX stulecia, a tych zachoznañskiego spó³ki z ograniczon¹ odpowiedzialwa³o siê bardzo niewiele. Pokazuje te¿ relacje
noœci¹, program radiowy, metody pozyskipomiêdzy miejscowym duchowieñstwem, mieszwania kolejnych s³uchaczy oraz k³opoty ficzañstwem a w³aœcicielem Gostynia, którym by³
nansowe, które ostatecznie spowodowa³y jej
wówczas Marcin Wêsierski z Podrzecza.
likwidacjê w po³owie lat trzydziestych XX
Drugi tekst „Grabonoskich Zapisek Regionalstulecia i przejêcie przez Polskie Radio.
nych” jest autorstwa dr. Waldemara Handke z poNastêpny tekst, pióra dr Kamili Szymañskiej z Muzeum Okrêznañskiego oddzia³u Instytutu Pamiêci Narodowej. Prezentuje on gowego w Lesznie, poœwiêcony jest XVIII-wiecznym dziejom szkodokumenty zwi¹zane z Towarzystwem M³odych Ziemian, za³o¿o- ³y jezuickiej we Wschowie, a przede wszystkim prezentacji sztuki
nym w 1908 roku w Poznaniu. Materia³y Ÿród³owe pochodz¹ z ro- Dziwak na staroœæ chc¹cy siê ¿eniæ oszukany. Tekst ten powsta³ z
dzinnego archiwum Taczanowskich z Podrzecza. Towarzystwo to okazji uroczystoœci œlubnej przedstawicieli szanowanych rodów wielby³o naturalnym zapleczem kadrowym dla polskich œrodowisk de- kopolskich –– Ma³achowskich i Dzia³yñskich. Wystawili j¹ uczniowie wspomnianej szko³y jezuickiej.
SPO£ECZEÑSTWO
Bohaterem artyku³u Kazimierza Taczanowskiego jest wywodz¹cy siê z Turwi pod Koœcianem gen. Kazimierz Grudzielski (18561921). By³ on w dwudziestoleciu miêdzywojennym patronem Fortu
VIII w Poznaniu. Fort wzniesiono w drugiej po³owie XIX wieku
Tu¿ przed œwiêtami Bo¿ego Narodzenia Miejsko–Gminny wed³ug projektu feldmarsza³ka von Blüchera. W czasach pruskich
Oœrodek Pomocy Spo³ecznej w Gostyniu wcieli³ siê w rolê jego patronami byli dowódcy V Korpusu Armijnego stacjonuj¹cego
œw. Miko³aja. 20 grudnia podczas spotkania w kinie „Pod w Poznaniu. Imiê genera³a Grudzielskiego nadano w roku 1930, a
Kopu³¹” rozdano dzieciom i m³odzie¿y 165 pokaŸnych uczyni³a to specjalna komisja cywilno-wojskowa, w sk³ad której wchodzi³ m.in. kpt. Tadeusz Wiktor Fenrych, adiutant genera³a z okresu
paczek ze s³odyczami i owocami.
S³odkie upominki powêdrowa³y do m³odych gostynian, którzy powstania wielkopolskiego.
korzystaj¹ z obiadów w swych szko³ach.
Ostatnim artyku³em w 13. numerze jest tekst dr. Grzegorza Woj— Chcielibyœmy, ¿eby takie miko³ajkowe spotkania sta³y ciechowskiego poœwiêcony XVII-wiecznym zapisom rocznikarskim
siê tradycj¹ – zaznaczy³a Teresa Klonowska, kierownik ks. Paw³a Gotockiego z Ponieca. Znajdziemy tu biogram autora notaMGOPS. – Obserwujemy, szczególnie w tym roku, spadek tek, omówienie wartoœci Ÿród³owej interesuj¹cego nas tekstu, a tak¿e
liczby dzieci chêtnych do korzystania z posi³ków w szkole. dzieje Ponieca i tamtejszej parafii na przestrzeni lat 1617-1651. Owa
Chcemy w ten sposób wypromowaæ tê formê zdrowego ¿y- praca, w formie spopularyzowanej, ukaza³a siê wczeœniej na ³amach
wienia.
„Nowej Gazety Gostyñskiej”.
— Dzisiejsze spotkanie jest ukoronowaniem ca³orocznej
Najnowszy numer „Grabonoskich Zapisek Regionalnych” uzuakcji prowadzonej przez samorz¹d gminny przy pomocy pe³nia obszerna i wnikliwa recenzja ksi¹¿ki Dariusza Czwojdraka Z
MGOPS – doda³ wiceburmistrz Gostynia £ukasz Burkiewicz, dziejów ludnoœci ¿ydowskiej w po³udniowo-zachodniej Wielkopolsce,
który wszystkim obecnym z³o¿y³ œwi¹teczno-noworoczne ¿y- wydanej w 2004 roku tak¿e przez Muzeum im. Edmunda Bojanowczenia.
skiego w Grabonogu. Autorem omówienia jest dr Grzegorz WojcieUczestnikom miko³ajkowego spotkanie czas umilili wo- chowski.
lontariusze z Gimnazjum nr 2 w Gostyniu, którzy przygotowaNumer 13 „GZR” mo¿na nabyæ m.in. w gostyñskim Muzeum w
li program artystyczny z kolêdami i ciekawymi monologami. cenie 10 z³.
AgJa
ROBERT CZUB
Rozdano 165 paczek