Historia literatury rosyjskiej

Nazwa przedmiotu:
HISTORIA LITERATURY ROSYJSKIEJ
Kod:
Rok studiów:
III rok. Studia niestacjonarne I stopnia (3-letnie, licencjackie)
w zakresie filologii rosyjskiej
Semestr:
5, 6
Typ zajęć:
konwersatorium
Liczba godzin:
18h konwersatorium
Punkty ECTS:
7
Osoba prowadząca:
konwersatorium: dr Grażyna Waliszewska
Poziom kursu:
I stopnia
Język wykładowy:
polski (dla grup początkujących);
rosyjski (dla grup zaawansowanych)
Wymagania wstępne:
wiedza o literaturze (poziom roku I i II)
Metody oceny:
aktywny udział w zajęciach, egzamin końcowy po III roku
Treści przedmiotu:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Życie literackie w latach 20. XX wieku. Sytuacja pisarzy w
zależności od stosunku do nowej władzy. Obraz rewolucji
i wojny domowej (B. Pilniak, A. Fadiejew). Ugrupowania
literackie lat 20.
M. Bułhakow — Biała gwardia — losy inteligencji
rosyjskiej w okresie wojny domowej. Etos „białego”
oficera. Mistrz i Małgorzata – forma gatunkowa, miejsce
motywów ewangelicznych, rola fantastyki.
I. Babel— Armia konna — Antagonizmy rewolucji
bolszewickiej i wojny domowej. Nawiązanie do poetyki
Dantego.
A. Płatonow — Groteska rewolucji; problem czasu
historycznego w Wykopie.
E. Zamiatin, My. Dwudziestowieczna antyutopia.
Życie literackie i kulturalne w okresie industrializacji
i kolektywizacji. I Zjazd pisarzy radzieckich i koncepcja
realizmu socjalistycznego.
Temat kolektywizacji i jego perspektywy w literaturze
współczesnej: M. Szołochow.
Próba syntetycznego ujęcia losów kozactwa u M.
Szołochowa.
Literatura okresu wojny 1941-1945 w twórczości K.
Simonowa, J. Bondariewa i W. Grossmana.
10. Powojenna polityka kulturalna oraz nowe tendencje w
prozie o tematyce wojennej u W. Niekrasowa i W.
Astafiewa.
11. Literatura okresu odwilży.
12. Poeci „czwartego pokolenia”: J. Jewtuszenko, A.
Wozniesienski.
13. Piosenka autorska B. Okudżawy i W. Wysockiego.
14. Zjawisko „prozy młodzieżowej” u J. Trifonowa i W.
Szukszyna, A.Rybakowa.
15. Temat wsi w literaturze po roku 1956 u W. Szukszyna, W.
Rasputina i W. Astafiewa.
16. Powieść środowiskowa i obrachunek z przeszłością u
G.Władimowa i W. Grossmana.
17. Literatura łagrowa – A. Sołżenicyn i W. Szałamow.
18. Życie i twórczość B. Pasternaka.
19. Emigracja wewnętrzna — W. Jerofiejew.
20. Emigracyjna twórczość J. Brodskiego i W. Nabokowa.
21. Pisarze nierosyjscy i ich rola: Cz. Ajtmatow.
22. Dramat i teatr: A. Wampiłow.
23. Współczesna proza postmodernistyczna: W. Pielewin i W.
Sorokin.
24. Postmodernistyczna interpretacja historii według Wikt.
Jerofiejewa i L. Ulickiej.
Kanon lektur:
Obowiązkowe:
1. M. Bułhakow, Mistrz i Małgorzata;
2. I. Babel, Armia konna;
3. B. Pilniak, Nagi rok;
4. A. Płatonow, Wykop;
5. E. Zamiatin, My;
6. M. Szołochow, Zaorany ugór;
7. Liryka:
– A. Achmatowa (Requiem)
– A. Twardowski (Za dalą dal)
– J. Jewtuszenko
– A. Wozniesienski
– W. Wysocki
– B. Okudżawa
– I. Brodski
3. K. Simonow, Żywi i martwi;
4. J. Bondariew, Brzeg;
5. W. Szukszyn, Kalina czerwona; i 2-3 opowiadania do
wyboru.
6. J. Trifonow, Dom nad rzeką Moskwą (Дом на
набережной);
7. A. Wampiłow, Prowincjonalne anegdoty; Zeszłego lata w
Czulimsku;
8. A. Rybakow, Dzieci Arbatu;
9. W. Grossman, Wszystko płynie;
10. B. Pasternak, Doktor Żywago;
11. W. Rasputin, Pożegnanie z Matiorą;
12. W. Astafiew, Królowa ryb (Царь-рыба);
13. Cz. Ajtmatow, Golgota (Плаха);
14. A. Sołżenicyn, Jeden dzień Iwana Denisowicza; Oddział
chorych na raka (Раковый корпус);
15. W. Nabokow, Lolita;
16. Wienedikt. Jerofiejew, Moskwa-Pietuszki;
17. W. Szałamow, Opowiadania kołymskie;
18. G. Władimow, Wierny Rusłan;
19. Wiktor. Jerofiejew, Жизнь с идиотом;
20. W. Pielewin, Generation П ;
21. W. Sorokin, Очередь;
22. Tatiana. Tołstoj, opowiadania do wyboru
23. L. Ulicka, Даниэль Штайн, переводчик.
Uzupełniające:
1. M. Bułhakow, Biała gwardia;
2. A. Fadiejew, Klęska;
3. M. Szołochow, Cichy Don;
4. I. Erenburg, Odwilż;
5. W. Niekrasow, W okopach Stalingradu;
6. W. Grossman, Życie i los;
7. W. Rasputin, Żyj i pamiętaj;
8. Cz. Ajtmatow, Żegnaj Gulsary;
9. A. Sołżenicyn, Как нам обустроить Россию?
10. Wiktor. Jerofiejew, Мужчины;
11. W. Pielewin, Чапаев и Пустота;
12. W. Sorokin, Голубое сало.
Cele i efekty kształcenia:
Zalecana literatura:
1. Znajomość tekstów utworów literackich zawartych w
kanonie lektur (literatura lat 1928-2006)
2. Pisarz i jego twórczość na tle tendencji społecznokulturowych epoki.
3. Analiza tekstu literackiego (tematyka, problematyka,
struktura dzieła).
4. Kształtowanie
umiejętności
interpretacji
teksu
artystycznego.
5. Artykuły krytyczno-literackie, jako element analizy dzieła
literackiego.
6. Omawiane dzieło literackie w kontekście kultury narodowej
i światowej.
1. A. Drawicz, Mistrz i diabeł: rzecz o Bułhakowie, Warszawa
2002;
2. B. Mucha, Historia literatury rosyjskiej od początków do
czasów najnowszych, Wrocław 2002;
3. Dać świadectwo prawdzie. Portrety współczesnych pisarzy
rosyjskich, pod red. L. Suchanka, Kraków 1996;
4. Emigracja i tamizdat, pod red. L. Suchanka, Kraków 1993.
5. G. Przebinda, J. Smaga, Kto jest kim w Rosji po 1917 roku,
Kraków 2000;
6. Historia literatury rosyjskiej 1917-1991, pod red.
G. Porębina, S. Poręba, Katowice 1994;
7. Historia literatury rosyjskiej XX w., pod red. A. Drawicza,
W-wa 1997;
8. Kasack W., Leksykon literatury rosyjskiej XX wieku, przeł.
B. Kodzis, Wrocław 1996.
9. P. Fast, Realizm socjalistyczny w literaturze rosyjskiej,
Kraków 2003;
10. Sylwetki współczesnych pisarzy rosyjskich, pod red. P. Fasta
i L. Rożek, Katowice 1994
11. T. Klimowicz, Obywatele Arkadii, Wrocław 1993;
12. T. Klimowicz, Przewodnik po współczesnej literaturze
rosyjskiej i jej okolicach (1917–1996), Wrocław 1996;
13. Русские писатели ХХ века. Биографический словарь, pod
red. П.А. Николаева, Москва 2000.
14. И.
Скоропанова,
Русская
постмодернистская
литература, Москва 2001.