prognoza oddziaływania na środowisko - BIP
Transkrypt
prognoza oddziaływania na środowisko - BIP
ZMIANA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY BOBROWNIKI – SOŁECTWO WYMYSŁÓW PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO KATOWICE , CZERWIEC 2013 ROKU Opracowanie zostało wykonane przez Zespół Biura Rozwoju Regionu Sp. z o.o. Autorzy opracowania: AGNIESZKA BŁOŃSKA WIESŁAW KONIECZNY ZDZISŁAW WIELAND BIURO ROZWOJU REGIONU SP. Z O.O. ULICA ŚRODKOWA 5, 40-584 KATOWICE tel/fax: 32/251-29-12, 32/205-23-93 e-mail: [email protected] Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów SPIS TREŚCI I. Wprowadzenie ....................................................................................................... 2 I. 1. Przedmiot i cel prognozy ..................................................................................................... 2 I. 2. Podstawy prawne i merytoryczne prognozy ......................................................................... 3 I. 3. Zawartość, główne cele projektowanego dokumentu oraz jego powiązania z innymi dokumentami ........................................................................................................................ 7 I. 4. Metodyka .............................................................................................................................. 8 II. Ocena aktualnego stanu środowiska na terenach objętych projektem oraz na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem ........................ 10 II. 1. Budowa geologiczna i ukształtowanie terenu …………........................................................ 10 II. 1.1 Budowa geologiczna …………………………......……........................................................... 10 II. 1.2 Rzeźba terenu …………………………......…………….......................................................... 10 II. 1.3 Zagrożenie wystąpienia powierzchniowych ruchów masowych gruntu ………..................... 11 II. 2. Złoża kopalin i skutki ich eksploatacji …………………………………..……………………….. 11 II. 3. Gleby .................................................................................................................................... 12 II. 4. Wody .................................................................................................................................... 12 II. 4.1 Wody podziemne .................................................................................................................. 12 II. 4.2 Wody powierzchniowe …………………………….................................................................. 12 II. 5. Klimat i stan sanitarny atmosfery ......................................................................................... 13 II. 6. Biosfera i krajobraz ............................................................................................................... 14 II. 7. Zabytki .................................................................................................................................. 15 II. 8. Zagrożenia środowiska ........................................................................................................ 15 III. VI. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie prawnej na mocy ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody ................................................................................................ Ocena projektu planu w aspekcie uwzględnienia celów ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym ............ Przewidywane oddziaływania na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów ................................................................... Przewidywane oddziaływania na środowisko ........................................................ VI.1. Warunki zdrowotne i bezpieczeństwo ludności .................................................................... 22 VI.2. Zwierzęta i rośliny oraz różnorodność biologiczna ............................................................... 23 VI.3. Wody powierzchniowe i podziemne ..................................................................................... 23 VI.4. Klimat i powietrze atmosferyczne ......................................................................................... 25 VI.5. Powierzchnia ziemi i zasoby naturalne ................................................................................ 26 VI.6. Krajobraz i zabytki ................................................................................................................ 26 VI.7. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko .............................. 27 VII. VIII. Propozycje rozwiązań ograniczających lub kompensujących skutki niekorzystne Proponowane metody analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu ............................................................................................................. Streszczenie w języku niespecjalistycznym ........................................................... 28 IV. V. IX. 17 19 21 22 29 30 SPIS TABEL 1 Problemy ochrony środowiska ………………………………………..………….. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW Prognoza oddziaływania na środowisko – mapa w skali 1:6000 1 17 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów I. WPROWADZENIE I. 1. PRZEDMIOT I CEL PROGNOZY. Przedmiotem prognozy oddziaływania na środowisko (zwanej dalej „prognozą”) jest pr oj ek t zm ia n y m i ej s c o we go p l a nu za g os po d ar o wan i a pr ze s tr z en n eg o gm i n y B obr o wn ik i w s o ł ec t wi e W ym ys łó w (zwanego dalej „planem”). Projekt planu dotyczy obszaru sołectwa, z wyłączeniem terenów leśnych – zajmujących północną jego część. Projekt ten został sporządzony w związku z Uchwałą Nr XV/173/11 Rady Gminy Bobrowniki z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysłów. Projekt dokumentu został sporządzony na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 624), dalej - upzp. Plan, zgodnie z art. 46 pkt 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.), dalej - uooś, należy do dokumentów wymagających przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji dokumentu. Postępowanie to obejmuje w szczególności: (i) uzgodnienie stopnia szczegółowości informacji zawartych w prognozie, (ii) sporządzenie prognozy, (iii) uzyskanie wymaganych opinii, (iv) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu. Zasady i cel sporządzania prognozy oddziaływania na środowisko reguluje rozdział 2 w dziale IV uooś (Prognoza oddziaływania na środowisko). Bezpośrednią podstawę prawną sporządzenia prognozy stanowi art. 51 ust. 1 uooś. Celem prognozy jest, zgodnie z art. 51 ust. 1 i 2 uooś: • ocena istniejącego stanu środowiska oraz określenie potencjalnych zmian tego stanu w przypadku braku realizacji projektu planu; • określenie problemów i celów środowiska istotnych z punktu widzenia projektu planu; • określenie przewidywanych znaczących oddziaływań na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów; • określenie przewidywanych znaczących oddziaływań na środowisko (różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki i dobra materialne z uwzględnieniem zależności między tymi elementami i między oddziaływaniami na te elementy); • przedstawienie rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów; • przedstawienie (przy wzięciu pod uwagę cele i geograficzny zasięg projektu dokumentu, a także cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów) rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w projekcie dokumentu (wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opisem metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru) albo wyjaśnienie 2 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów braku rozwiązań alternatywnych (ze wskazaniem napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy); • określenie proponowanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektu planu oraz częstotliwości jej przeprowadzania. Zgodnie z art. 53 w związku z art. 57 ust. 1 pkt 2 i art. 58 ust. 1 pkt 2 uooś, zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie został uzgodniony z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Katowicach (pismo WOOŚ-BB.411.180.2012.RK1 z dnia 9 listopada 2012 r.) oraz z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Dąbrowie Górniczej (pismo NS/ZNS/522/610/4013/12/2012 z dnia 15 października 2012 r.). I. 2. PODSTAWY PRAWNE I MERYTORYCZNE PROGNOZY: Bezpośrednią podstawą wykonania niniejszej prognozy są przepisy rozdziału 2 w dziale IV ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227, wraz z późniejszymi zmianami). Podczas prac nad dokumentacją oparto się o przepisy zawarte w niżej wymienionych aktach prawnych: • Dyrektywa Rady Wspólnot Europejskich 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, • Dyrektywa Rady Wspólnot Europejskich 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory, • Dyrektywa Rady Wspólnot Europejskich 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych, • Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim, • Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko, • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska. Tekst jednolity – Dz.U. 2008, Nr 25, poz. 150 wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Tekst jednolity – Dz.U. 2012 r, poz. 647, wraz z późniejszymi zmianami, • Prawo wodne, ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Tekst jednolity – Dz.U. 2012 r., poz. 145, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Tekst jednolity – Dz.U. 2006 Nr 123, poz. 858, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Tekst jednolity – Dz.U. 2004 Nr 121 poz. 1266, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Tekst jednolity Dz.U. 2012 poz. 803, • Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach. Tekst jednolity – Dz.U. 2011, Nr 12, poz. 59, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Tekst jednolity – Dz.U. 2009r. Nr 151, 3 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów poz. 1220, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie. Dz.U. Nr 75, poz. 493, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. Dz.U. 2011r, Nr 163, poz. 981, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, Tekst jednolity - Dz.U. 2010r., Nr 243, poz. 1623, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 14 grudnia 2013 r. o odpadach. Dz.U. 2013 r, poz. 21, • Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Tekst jednolity - Dz.U. 2012 r., poz. 391, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Tekst jednolity - Dz.U. 2010, Nr 102, poz. 651, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Dz.U. Nr 162, poz. 1568, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym. Tekst jednolity - Dz.U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Tekst jednolity - Dz.U. 2007r., Nr 204, poz. 2086, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Tekst jednolity - Dz.U. 2008, Nr 193, poz. 1194, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych. Dz. U. Nr 143, poz. 963, wraz z późniejszymi zmianami, • Ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. Dz.U. 2010, Nr 106 poz. 675, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Dz.U. Nr 213, poz. 1397. • Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzaju i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Dz.U. Nr 58, poz. 535, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Dz.U. Nr 204, poz. 1728. • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Dz.U. Nr 137, poz. 984, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych. Dz.U. 2002 nr 176 poz. 1455, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych. Dz.U. Nr 126, poz. 878, wraz z późniejszymi zmianami, 4 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru i granic aglomeracji. Dz.U. Nr 137 poz. 922, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. Dz.U. Nr 257 poz. 1545, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych. Dz.U. Nr 258, poz. 1549, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów. Dz.U. Nr 112, poz. 1206, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu. Dz.U. 2012r., poz. 1031, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu. Dz.U. 2003, Nr 1, poz. 12, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 września 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu. Dz.U. 2012r., poz. 1032, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji. Dz.U. Nr 95, poz. 558, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Dz.U. Nr 120, poz. 826 wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Środowiska, z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów. Dz.U. Nr 192, poz. 1883 • Rozporządzenie Ministra Środowiska, z dnia 9 stycznia 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Dz.U. Nr 165, poz. 1359, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie informacji dotyczących ruchów masowych ziemi. Dz.U. Nr 121 poz. 840, • Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych. Dz.U. 2012 r., poz. 463, • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz.U. Nr 75, poz. 690, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie. Dz.U. Nr 132, poz. 877, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Dz.U. Nr 43, poz. 430, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie. Dz.U. Nr 63, poz. 735, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze. Dz.U. Nr 52, 5 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów poz. 315, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000. Dz.U. Nr 77, poz. 510, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków. Dz.U. Nr 173. poz. 1037, wraz z późniejszymi zmianami, • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin. Dz.U. 2012r., poz. 81 • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz.U. Nr 237. poz. 1419. Wykorzystane materiały źródłowe: • Biernat S.: Szczegółowa mapa geologiczna Polski. 1:50 000. Arkusz M 34-50D Bytom. Instytut Geologiczny. Wydawnictwo Geologiczne. Warszawa1954 • Biernat S.: Szczegółowa mapa geologiczna Polski. 1:50 000. Arkusz M 34-51C Wojkowice. Instytut Geologiczny. Wydawnictwo Geologiczne. Warszawa1957 • Bogacz. B., Pszczółka P., Pszczółka J.: Ekofizjografia gminy Bobrowniki. Msc. Bobrowniki, wrzesień 2003. • Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31 XII 2011 r. Ministerstwo Środowiska. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa, 2012. • Doktorowicz-Hrebnicki St.: Arkusz Grodziec. Objaśnienie (z 14 fig. w tekście i 5 tablicami). Państwowy Instytut Geologiczny. Mapa Szczegółowa Polskiego Zagłębia Węglowego. Warszawa 1935. • Gilewska S.: Wyżyny Śląsko- Małopolskie [w:] Geomorfologia Polski t. I [red. M. Klimaszewski]. PWN Warszawa 1972. • Informacja o stanie środowiska w 2011 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach. http://www.katowice.pios.gov.pl/ • Instrukcja postępowania na wypadek awarii zapory piętrzącej zbiornika wodnego Kozłowa Góra, Hydroprojekt Warszawa Sp. z o.o. Oddział Sosnowiec, 1998. • Instrukcja postępowania na wypadek awarii zapory zbiornika Rogoźnik, Biuro Rozwoju Regionu Sp. z o.o., Katowice 1998. • Instrukcja postępowania na wypadek awarii zapory piętrzącej zbiornika wodnego Kozłowa Góra, Hydroprojekt Warszawa Sp. z o.o. Oddział Sosnowiec, 1998. • Jędrzejewski W. i in. Projekt korytarzy ekologicznych łączących Europejską Sieć Natura 2000 w Polsce, 2011 • Linie i stacje elektroenergetyczne w środowisku człowieka, Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., Warszawa 2005; • Mapa Geologiczna Polski 1 : 200 000. B – mapa bez utworów czwartorzędowych. Ark. Gliwice. Opr.: S. Kotlicki. Instytut Geologiczny, Warszawa 1977. • Mapa Geologiczna Polski 1 : 200 000. B – mapa bez utworów czwartorzędowych. Ark. Kraków. Opr.: H. Kaziuk. Instytut Geologiczny, Warszawa 1978. • Mapa hydrograficzna w skali 1:50 000 wraz z komentarzem, 2000. D. Absalon, A. Jankowski, M. 6 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów Leśniok. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. • Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) w Polsce wymagających szczególnej ochrony 1 : 500 000. Red. A.S. Kleczkowski. Instytut Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej Akademii Górniczo - Hutnicza. Kraków, 1990. • Numeryczny model terenu (skala 1:13000), Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Warszawie, 2007. • Opracowanie ekofizjograficzne dla województwa śląskiego. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice 2003 r. • Ortofotomapa - wykonana na podstawie zdjęcia lotniczego w skali 1:13000 (nalot z 2009 r.), Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Katowicach. • Parusel J., Skowrońska K., Wower A., Korytarze ekologiczne w województwie śląskim – koncepcja do planu zagospodarowania przestrzennego województwa . Etap I, Katowice 2007. • Pergół S., Sokołowski J.: Wody podziemne. Bilans zasobów eksploatacyjnych i dyspozycyjnych wód podziemnych Polski wg stanu na dzień 31 grudnia 2011r. Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Inastytut Badawczy. Warszawa, 2012. • Różkowski A., Rudzińska-Zapaśnik T., Siemiński A. (red.): Mapa warunków występowania, użytkowania, zagrożenia i ochrony zwykłych wód podziemnych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego obrzeżenia. 1:100 000. PIG, Warszawa 1997. • Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki, Przedsiębiorstwo Projektowania, Studiów, Usług i Realizacji Sp. z o.o. „Terplan”, Katowice 2011. • Żero E.: Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski, Arkusz Bytom (M 34-50 D). Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa, 1968. I. 3. ZAWARTOŚĆ, GŁÓWNE CELE PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ JEGO POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI Zawartość i główne cele projektu planu Cel, zasady i tryb sporządzenia planu oraz zakres dokumentu określa ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587), a także – w odniesieniu do problematyki planu - ustawy: z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tj. Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.), z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.), z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 145) oraz z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858, z późn. zm.). Przedmiotem planu są ustalenia wynikające z polityki przestrzennej gminy, w zakresie określonym w art. 15 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz w przepisach odrębnych, odnoszące się do obszaru objętego planem. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa miejscowego. Sporządza się go zgodnie z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego odnoszącymi się do obszaru objętego planem (art. 15 ust. 1). 7 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów Treść uchwały (projektu planu) jest zawarta w 4 rozdziałach: 1 – przepisy ogólne, 2 – ustalenia ogólne dotyczące obszaru planu, 3 – ustalenia dotyczące terenów, 4 – przepisy końcowe. Ustalenia obowiązujące w całym obszarze planu obejmują: • zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego; • zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego; • zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków; • wymagania wynikające z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych; • wskaźniki zagospodarowania terenu i wskaźniki miejsc do parkowania; • granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów; • szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem miejscowym; • szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu; • zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji; • zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej; • stawki procentowe. Ustalenia dotyczące terenów (dla poszczególnych terenów wydzielonych liniami rozgraniczającymi) obejmują: przeznaczenie terenów, zasady kształtowania zabudowy i gabaryty obiektów. Dokumenty powiązane: 1. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego (Uchwała Nr II/21/2/2004 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 21 czerwca 2004 r., Dz. Urz. Woj. Śląskiego Nr 68/2004, poz. 2049); 2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki (Uchwała Nr XII/116/11 Rady Gminy Bobrowniki z dnia 27 października 2011 r.); 3. Opracowanie ekofizjograficzne dla gminy Bobrowniki, 2010 r. I.4. METODYKA W trakcie prac zebrano i przeanalizowano materiały archiwalne, dokonano wizji terenu, przeanalizowano opracowanie ekofizjograficzne i materiały zebrane dla potrzeb tego opracowania. Dokonano identyfikacji obszarów, których zagospodarowanie może ulec zmianie w następstwie realizacji ustaleń planu. Zidentyfikowano możliwe skutki wynikające ze zmiany zagospodarowania terenu, określono i oceniono wpływ tych zmian, przeanalizowano wpływy otoczenia na obszar objęty projektem oraz wpływ ocenianych zmian na obszary sąsiednie. Określono niezbędne zalecenia minimalizujące wpływy negatywne. Prognoza została dostosowana do stopnia szczegółowości projektu planu oraz do etapu jego przyjęcia w procesie opracowywania projektu dokumentu. Obejmuje syntetyczny opis i ocenę stanu środowiska w podziale na jego podstawowe elementy. Odnosi się też do możliwych zmian w środowisku w przypadku nieprzyjęcia ocenianego dokumentu. W części prognostycznej opracowania zawarto wielopłaszczyznową ocenę projektowanych ustaleń polityki przestrzennej z punktu widzenia ochrony i kształtowania środowiska, sporządzoną 8 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów z zastosowaniem metody analizy przestrzennej wspomagane technikami GIS. Do prezentacji wyników prac posłużono się metodami opisowymi i graficznymi w postaci zestawień tabelarycznych i map wielkoskalowych. Szczegółowe omówienie przyjętych metod zawarto w rozdziałach dotyczących zagadnień, w ocenie których metody te zostały zastosowane. Nowe obszary, przeznaczone w projekcie planu zagospodarowania przestrzennego pod zainwestowanie zwaloryzowano za pomocą 2-punktowej skali. Pod uwagę brano elementy krajobrazu, szatę roślinną, rolę obszaru w utrzymaniu różnorodności biologicznej (zróżnicowanie gatunkowe roślin i zwierząt, w tym potencjalne miejsca rozrodu i bytowania zwierząt) oraz znaczenie obszaru jako tzw. korytarza ekologicznego. Zainwestowanie tych terenów będzie skutkować utratą ich dotychczasowych walorów. W zależności od ich znaczenia w środowisku przyrodniczym straty będą zróżnicowane. Oceniono je w dwupunktowej skali: 1 – skutki małoznaczące - tereny o niewielkich walorach przyrodniczych, głównie tereny rolnicze i porolne 2 – skutki umiarkowane - tereny o nieco podwyższonych walorach przyrodniczych (np. strefa ekotonowa, istotne elementy krajobrazu, itp.) Dokument miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uwzględnia znaczną część wniosków, jakie zostały przedstawione po przeprowadzeniu wstępnej oceny koncepcji planu, w aspekcie uwzględnienia uwarunkowań ekofizjograficznych. 9 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów II. OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA NA TERENACH OBJĘTYCH PROJEKTEM ORAZ NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM II. 1. BUDOWA GEOLOGICZNA I UKSZTAŁTOWANIE TERENU II. 1.1. BUDOWA GEOLOGICZNA Podłoże skalne stanowią utwory karbonu i czwartorzędu. Górne partie górotworu karbońskiego budują utwory serii paralicznej (namur A). Są to głównie łupki z wkładkami piaskowców warstw florowskich, zawierające kilka (w większości cienkich) pokładów węgla kamiennego. Paleozoiczne skały osadowe tworzą północny skłon niecki bytomskiej przechodzący w asymetryczne fałdy południowego skraju górnośląskiej strefy fałdowej, która obramowuje od północy zapadlisko górnośląskie. Zerodowany strop utworów karbonu, w którym zalega warstwa ilastych zwietrzelin, łagodnie wznosi się w kierunku północno - wschodnim. Przykryty jest bezpośrednio zwartą pokrywą utworów czwartorzędowych o miąższości do kilku – kilkunastu metrów. Czwartorzęd reprezentowany jest głównie przez utwory plejstocenu, wodnolodowcowe piaski lub piaski i żwiry wiązane z piętrem zimnym odry (zlodowacenie środkowopolskie, stadiał maksymalny) oraz piaski rzeczne wiązane z vistulianem (zlodowacenie północnopolskie). W zachodniej części sołectwa szerokie dno odcinka holoceńskiej doliny Brynicy wyściełają torfy. Osady mineralno – organiczne (holoceńskie) zalegają w dnie dawnego zbiornika wodnego na południe od ul. Ogrodowej. Osady plejstoceńskie stanowią dostateczne lub dobre podłoże budowlane. Warunki posadowienia obiektów budowlanych pogarsza płytkie (do 2 m p.p.t.) położenie zwierciadła wód gruntowych na całym obszarze opracowania za wyjątkiem rejonu ul. Sienkiewicza i na północ od tej ulicy. Holoceńskie osady organiczne lub mineralno – organiczne stanowią złe podłoże budowlane, a wody gruntowe występują w nich często bezpośrednio pod powierzchnią terenu. II. 1.2. RZEŹBA TERENU Według regionalizacji geomorfologicznej Polski Południowej M. Klimaszewskiego, uszczegółowionej przez S. Gilewską, obszar opracowania położony jest w hercyńskiej strefie geomorfologicznej, na obszarze kolejnych jednostek hierarchicznych niższego rzędu: prowincji: Wyżyny Śląsko-Małopolskie, podprowincji: Wyżyna Śląsko – Krakowska., makroregionu: Wyżyna Śląska, mezoregionu: Wyżyna Śląska Północna, regionu Próg Środkowotriasowy. W całości położony jest w Kotliny Józefki – subregionu wyróżnianego ze względu na silnie rozcięcie Progu Środkowotriasowego, obejmujące całą serię triasu. 10 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów W północnej części obszaru przebiega równoleżnikowo niewielkie wzniesienie, o wysokości względnej do ok. 10 m. Wzniesienie posiada dwie kulminacje – 300 i 308 m n.p.m. Nachylenia stoków wynoszą najczęściej 2-8 %, tylko w części zachodniej wzrastają do 12-15 %. W pozostałej części teren nachylony jest łagodnie, od 2-5 % w partii wschodniej, do poniżej 2 % w partii przylegającej do holoceńskiej doliny Brynicy, obniżając się z ok. 283 – 288 m n.p.m. do 272 m n.p.m. Dno doliny jest szerokie i niemal płaskie, na odcinku ok. 1300 m obniża się z biegiem doliny o ok. 1,5 m. Ukształtowanie powierzchni sołectwa nie stwarza ograniczeń w użytkowaniu terenu. Położenie w kotlinie oraz nisko w stosunku do dna doliny rzecznej sprzyja jednak płytkiemu położeniu zwierciadła I poziomu wód gruntowych. II. 1.3. ZAGROŻENIE WYSTĄPIENIA POWIERZCHNIOWYCH RUCHÓW MASOWYCH GRUNTU Ukształtowanie powierzchni terenu wyklucza możliwość zagrożeń powierzchniowymi ruchami masowymi gruntu. II. 2. ZŁOŻA KOPALIN I SKUTKI ICH EKSPLOATACJI W granicach obszaru opracowania nie ma udokumentowanych złóż kopalin. W obrębie najwyższego wzniesienia, znajdują się resztki wyrobiska po eksploatacji piasków i żwirów. II. 3. GLEBY W zachodniej części sołectwa, w szerokiej dolinie Brynicy, występują gleby wykształcone na podłożu organicznym (torfowe, torfowo-mułowe i mułowo-torfowe). Z kolei w części południowowschodniej, gdzie występuje stosunkowo ciężkie podłoże gliniaste powstały gleby brunatne wyługowane oraz czarne ziemie właściwe. Wreszcie na północnym wschodzie, na piaskach słabogliniastych powstały gleby bielicowe i rdzawe. Najlepszy na tym terenie kompleks rolniczej przydatności (pszenny dobry) jest związany z glebami brunatnymi. Jednak przeważnie występują tu kompleksy użytków zielonych – średnich i słabych, a poza tym kompleksy żytnie słabe. Walory bonitacyjne gleb są ogólnie dobre we wschodniej części sołectwa i słabe na zachodzie. Grunty III klasy bonitacyjnej zajmują stosunkowo duży areał (22,2 ha). Pozostałe gleby zaliczono głównie do IV i V klasy bonitacyjnej. Znaczny jest też udział gleb najsłabszych (VI klasa). Gleby na terenie sołectwa cechują się znaczną zawartością metali ciężkich. Jest to przede wszystkim pochodną naturalnego ich występowania w skałach budujących ten teren. Kompleksowe badania gleb na terenach rolnych dawnego województwa katowickiego, prowadzone w latach 1982 1996 przez Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska w Katowicach, w 9 punktach pomiarowych z przedmiotowego terenu, wykazały zawartość ołowiu w glebie w zakresie 75 do 447 mg/kg, kadmu od 1 do 14 mg/kg, a cynku od 114 do 1350 mg/kg. 11 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów II. 4. WODY II. 4.1. WODY PODZIEMNE Zasoby wód podziemnych zalegają w obrębie czwartorzędowego oraz karbońskiego piętra wodonośnego. Piętro czwartorzędowe związane jest z ciągłą pokrywą plejstoceńskich osadów wodnolodowcowych oraz plejstoceńskich i holoceńskich osadów rzecznych. Zwierciadło wody zalega płytko (do 2 m) na całym obszarze, za wyjątkiem wzniesienia w części północnej oraz wąskiej strefie wzdłuż wschodniej granicy sołectwa, ograniczając przydatność terenu do zabudowy. Wody są zanieczyszczone, nie mają znaczenia gospodarczego. Piętro wodonośne karbonu stanowią warstwy drobnoziarnistych piaskowców, występujących podrzędnie w obrębie utworów warstw florowskich. Zasilanie odbywa się z powierzchni terenu, na wychodniach w Kotlinie Józefki, oraz pośrednio, poprzez przepuszczalne osady czwartorzędu pokrywające dno kotliny. Zasobność poziomów wodonośnych jest umiarkowana – w omawianym rejonie wydzielono Użytkowy Poziom Wód Podziemnych (UPWP) Siemianowice. Zwierciadło wód podziemnych zalega na głębokości przekraczającej 50 m, a stopień zagrożenia wód jest niski (czas migracji zanieczyszczeń z powierzchni 25 – 100 lat). Wody są drenowane systemem odwadniania kopalń węgla kamiennego. Według danych monitoringu krajowego, prowadzonego przez Państwowy Instytut Geologiczny, jakość wód w punkcie kontrolnym w Dobieszowicach (w granicach JCWPd nr 134), jest zadowalającej jakości – klasa III. Główne źródła zanieczyszczeń wód podziemnych stanowią na obszarze opracowania ścieki socjalno-bytowe z zabudowy mieszkaniowej i usługowej oraz zanieczyszczenia spływające z pól, szczególnie w okresach nawożenia gruntów rolnych. Obecnie na obszarze sołectwa funkcjonuje system kanalizacji służącej do zbiorowego odprowadzania ścieków komunalnych, za wyjątkiem ul. Leśnej, gdzie jest planowana. System kanalizacji powinien być rozbudowany wyprzedzająco w stosunku do realizacji zabudowy na nowych terenach przeznaczonych do tego celu w planie miejscowym. II. 4.2. WODY POWIERZCHNIOWE Cały obszar planu znajduje się w zlewni Brynicy, która płynie wzdłuż zachodniej granicy sołectwa. Teren jest odwadniany systemem rowów melioracyjnych, uchodzących w zdecydowanej większości do Brynicy poniżej zbiornika Kozłowa Góra. Niewielki fragment obszaru, w jego północnej części, jest odwadniany bezpośrednio w kierunku zbiornika. Brynica płynie w uregulowanym, ale nie obwałowanym korycie. Przepływy na rzece w dużym stopniu są determinowane poprzez upusty na zaporze zbiornika Kozłowa Góra. Daje to możliwość wyrównywania przepływów na rzece i zmniejszanie zagrożenia powodziowego. Studium określającego obszary bezpośredniego zagrożenia powodzią dla obszarów nieobwałowanych w zlewni rzeki Przemszy (2004) nie objęło swym zasięgiem odcinka Brynicy w Wymysłowie! Podczas powodzi w 2010 r. dość duża część doliny Brynicy była zalana. Poważniejsze zagrożenie powodziowe mogłoby wystąpić w przypadku przerwania zapory zbiornika Kozłowa Góra, albo niekontrolowanego upustu wód ze zbiornika. Według Instrukcji na wypadek 12 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów awarii zapory piętrzącej zbiornika wodnego Kozłowa Góra (1998) zalaniem zagrożona byłaby cała szeroka w tym miejscu dolina rzeki. Zgodnie ze sporządzoną w grudniu 2011 r. przez Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej wstępną oceną ryzyka powodziowego, na terenie gminy Bobrowniki nie wyznaczono obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, ani nie zidentyfikowano obszarów, na których wystąpienie powodzi jest prawdopodobne. Oznacza to, że w wyznaczonym w ustawie Prawo wodne terminie 22 grudnia 2013 r. dla obszaru gminy nie zostaną sporządzone mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego. Dla obszarów, które w wyniku wstępnej oceny ryzyka powodziowego nie zostały zaliczone do obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, mapy zagrożenia powodziowego mogą zostać sporządzone w tzw. drugim cyklu planistycznym. Są to terminy wskazane w art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw, w których Prezes KZGW ma obowiązek dokonania przeglądu i w razie potrzeby - pierwszej aktualizacji wstępnej oceny ryzyka powodziowego (do dnia 22 grudnia 2018 r.) oraz map zagrożenia powodziowego i map ryzyka powodziowego (do dnia 22 grudnia 2019 r.). Systematycznemu monitoringowi jakości wód powierzchniowych podlegają wody Brynicy oraz zbiornika Kozłowa Góra. Według oceny za 2011 r. potencjał ekologiczny w obszarach chronionych dla zbiornika Kozłowa Góra oceniono jako umiarkowany. Wody zbiornika nie spełniały wymagań określonych dla jednolitych części wód przeznaczonych do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia. Stężenia wskaźników: BZT5, OWO, ChZT-Cr, pH, azot Kjeldahla przekroczyły normy określone dla kategorii jakości wody A2 oraz dla obszarów wrażliwych na eutrofizację ze źródeł komunalnych, a potencjał ekologiczny tych wód był umiarkowany. II. 5. KLIMAT I STAN SANITARNY ATMOSFERY Według regionalizacji rolniczo-klimatycznej Gumińskiego obszar gminy znajduje się o w dzielnicy częstochowsko-kieleckiej. Średnia temperatura roczna wynosi 7,7 C (Pyrzowice), o o średnia temperatura stycznia to -3 C, a lipca 17 C. Okres wegetacyjny trwa 200 - 210 dni, a średni czas zalegania pokrywy śnieżnej w ciągu roku mieści się w przedziale 50 - 70 dni. Roczne sumy opadów wynoszą ok. 700 mm, najwyższe notuje się w lipcu - ok. 100 mm, a najniższe w styczniu ok. 40 mm. Według danych z lotniskowej stacji meteorologicznej w Pyrzowicach przeważają wiatry z sektora zachodniego (NW, W, SW), wiejące w ponad 60% dni w roku. Wśród nich dominuje kierunek południowo-zachodni (28%) i zachodni (26%). Wiatry z sektora wschodniego to głównie wiatry południowo-wschodnie (SE) i wschodnie (E) wiejące w ponad 20% dni w roku. Ich udział szczególnie zaznacza się w sierpniu, listopadzie i styczniu. Średnioroczna prędkość wiatru wynosi 3,8 m/s. Najwyższe średnie prędkości notuje się w kwietniu (4,7 m/s) i lutym (4,6 m/s), natomiast najniższe we wrześniu (3,1 m/s) i sierpniu (3,2 m/s). Najwyższą prędkość osiągają wiatry północnozachodnie (5,4 m/s). Na analizowanym obszarze występuje niewielkie zróżnicowanie topoklimatyczne. Mniej korzystne warunki topoklimatyczne charakteryzują dolinę Brynicy (krótszy okres bezprzymrozkowy, duże dobowe wahania wilgotności i temperatury, występowanie zjawiska inwersji temperatur oraz zastoisk chłodnego powietrza). Cechy te utrudniają również rozpraszanie zanieczyszczeń powietrza. Głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego są: niska emisja z indywidualnych palenisk domowych, emisja z niewielkich zakładów produkcyjnych i usługowych, 13 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów ruch drogowy, a ponadto napływ zanieczyszczeń z miast aglomeracji górnośląskiej (głównie Piekar Śląskich, Bytomia, Radzionkowa i Tarnowskich Gór). Systematyczne pomiary poziomu zanieczyszczeń powietrza, na terenie województwa śląskiego, prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach. Wśród obecnie funkcjonujących stacji automatycznego systemu monitoringu jakości powietrza w województwie śląskim, trudno wskazać reprezentacyjną dla tego terenu. Jak wynika z rocznej oceny jakości powietrza w województwie śląskim w 2010 r., wykonanej wg zasad określonych w art. 89 ustawy Prawo ochrony środowiska, gmina została zaliczona do strefy śląskiej. Ocena roczna z uwagi na ochronę zdrowia zakwalifikowała ten obszar do klasy C, co oznacza, że poziomy stężeń przekraczają wartość dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji. Odnotowano przekroczenia stężeń pyłu zawieszonego PM10, benzo(a)pirenu, dwutlenku siarki i ozonu. Konsekwencją zaliczenia strefy do klasy C była konieczność opracowania programu ochrony powietrza. Aktualnie obowiązującym jest Program ochrony powietrza dla stref województwa śląskiego, w których stwierdzone zostały ponadnormatywne poziomy substancji w powietrzu (uchwała Nr III/52/15/2010 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 16 czerwca 2010 r.) Za najważniejsze działania niezbędne do przywrócenia poziomów substancji w powietrzu do poziomów nieprzekraczajacych standardów jakości powietrza przyjęto: a. działania dotyczące zmniejszenia niskiej emisji, która w głównej mierze wpływa na jakość powietrza w województwie śląskim; b. działania związane z transportem zwłaszcza miejskim - ze względu na bezpośrednie oddziaływanie na ludzi; c. inne powodujące duże redukcje emisji na obszarach przekroczeń norm pyłu zawieszonego PM10 oraz benzo(a)pirenu. Według Programu kierunkiem koniecznym do osiągnięcia redukcji w zakresie emisji powierzchniowej jest modernizacja lub likwidacja indywidualnych źródeł spalania opalanych węglem. Wskazuje się na potrzebę kontynuowania programów ograniczania niskiej emisji, modernizacji i rozwoju systemów ciepłowniczych (zdalaczynnych), kontrolę spalania odpadów przez mieszkańców. Spośród konkretnych działań wymienia się m.in.: • aktualizację i kontynuację Programu Ograniczania Niskiej Emisji (PONE) i stworzenie systemu organizacyjnego w celu jego realizacji • realizację PONE poprzez stworzenie systemu zachęt do wymiany systemów grzewczych do uzyskania wymaganego efektu ekologicznego • uwzględnianie w planach zagospodarowania przestrzennego wymogów dotyczących zaopatrywania mieszkań w ciepło z nośników nie powodujących nadmiernej „niskiej emisji” PM10 oraz projektowanie linii zabudowy uwzględniając zapewnienie „przewietrzania” ze szczególnym uwzględnieniem terenów o gęstej zabudowie. II. 6. BIOSFERA I KRAJOBRAZ Wieś miała do niedawna charakter rolniczy. Duże otwarte przestrzenie sąsiadujące z lasem stanowiły dogodne warunki dla ptaków i zwierzyny płowej. Występowała tu mozaika pól uprawnych, łąk świeżych. Dziś większość terenów rolniczych nie jest już tradycyjnie wykorzystywana i została 14 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów przekształcona w nieużytki porolne. W zdecydowanej większości tereny te porastają wielkopowierzchniowe płaty zdominowane przez nawłoć kanadyjską – obcy gatunek inwazyjny w Polsce. Masowe występowanie tego gatunku wpływa znacząco na ograniczenie różnorodności i liczebności gatunków rodzimych. Te tereny nie przedstawiają dużych wartości przyrodniczych. Pozostały jeszcze stosunkowo duże powierzchnie łąk świeżych koszonych, a w dolinie Brynicy łąk wilgotnych. Te pierwsze zdominowane są przez trawy np.: rajgras (Arrhenatherum elatius), kupkówkę pospolitą (Dactylis glomerata), wiechlinę łąkową (Poa pratensis), tymotkę łąkową (Phleum pratensis). Zbiornik Kozłowa Góra to ostoja CORINE oznaczeniu międzynarodowym. Obszar graniczący ze Zbiornikiem i dolina rzeki Brynicy stanowi korytarz ekologiczny o znaczeniu regionalnym. Głównym elementem hydrogenicznym jest podmokła dolina rzeki Brynicy przechodząca w podmokłe tereny przybrzeżne zbiornika Kozłowa Góra. Obszar ten porasta roślinność charakterystyczna dla terenów podmokłych i zalewanych. Bliskie sąsiedztwo zbiornika Kozłowa Góra oraz dolina rzeki zwiększają też różnorodność faunistyczną, stwarzają dogodne miejsce bytowania i rozrodu dla ptactwa i płazów. Teren ten stanowi również miejsce przelotów w okresach jesiennym i wiosennym wielu gatunków kaczek i siewkowatych. W północnej części wsi znajduje się stosunkowo duży kompleks leśny zdominowany przez sosnę (Pinus sylvestris). W domieszce występują gatunki drzew liściastych, głównie brzoza brodawkowata (Betula pendula), dęby (Quercus robur, Q. rubra), a runo ma charakter niejednorodny będąc mieszanką gatunków borowych (np. Vaccinium mytillus, Vaccinium Vitus-idaea), jak i leśnych (Anemone nemorosa, Fragaria vesca). Odnotowano również obecność chronionych gatunków storczyków (Epipactis helleborine, Listera ovata). II. 7. ZABYTKI Na terenie opracowania nie występują zabytki wpisane do rejestru zabytków. W gminnej ewidencji zabytków znalazły się 2 obiekty militarne (zapora - umocnienia 1935-38 oraz bunkier magazynowy z czasów II wojny światowej). II. 8. ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA Klimat akustyczny Głównym źródłem uciążliości akustycznych, oddziaływującymi na analizowany obszar jest autostrada A1 oraz Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach. Należy jednak podkreślić, że wpływ zarówno autostrady, oddalonej, o co najmniej 600 m, od granic sołectwa jak i lotniska jest stosunkowo niewielki. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku reguluje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) w brzmieniu ustalonym Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2012 r., poz. 1109), które weszło w życie w dniu 23 października 2012 r. Zmiana rozporządzenia zwiększyła wartości dopuszczalnych poziomów hałasu generowanego przez drogi i linie kolejowe, przy utrzymaniu norm dotyczących pozostałych obiektów i działalności będących źródłem hałasu. 15 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów Dopuszczalne równoważne poziomy dźwięku A w decybelach (dB), dla emisji pochodzącej z dróg lub linii kolejowych, wynoszą: • dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, terenów zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, domów opieki i szpitali - 64 dB dla całej doby (wskaźnik LDWN) i 59 dB dla pory nocnej (wskaźnik LN), • dla terenów zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego, zabudowy zagrodowej, terenów rekreacyjno-wypoczynkowych, terenów mieszkaniowo-usługowych - 68 dB dla całej doby (wskaźnik LDWN) i 59 dB dla pory nocnej (wskaźnik LN). Według raportu o oddziaływaniu na środowisko budowy autostrady A1 (2009) strefa ponadnormatywnego hałasu (wg norm obowiązujących do 2012 r. - LDWN = 60dB lub LN = 50 dB) sięgała na odległość do ok. 300 m. Po zmianie w 2012 r. rozporządzenia w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, szacuje się, że strefa ponadnormatywnego hałasu powinna być mniejsza, mniej więcej o połowę. Według Analizy skutków wpływu ustaleń Planu Generalnego MPL Katowice w Pyrzowicach oddziaływania na środowisko (2001) na analizowanym obszarze nie wystąpią przekroczenia wartości dopuszczalnych hałasu emitowanego przez statki powietrzne. Promieniowanie elektromagnetyczne Głównymi źródłami promieniowania elektromagnetycznego niejonizującego na tym terenie są urządzenia elektroenergetyczne (linie wysokiego i średniego napięcia) oraz stacje bazowe telefonii komórkowej. W przypadku urządzeń elektroenergetycznych brak jest przepisów określających strefy ich ponadnormatywnego oddziaływania. Dla urządzeń telekomunikacyjnych zasięg możliwych przekroczeń wartości dopuszczalnych jest określany w raportach oddziaływania na środowisko. Stacje bazowe telefonii komórkowej są rozlokowane w wielu miejscach na terenie całej gminy (są to głównie wieże wolnostojące w terenach rolnych). Zasięg ich ponadnormatywnego oddziaływania na ogół wynosi od 30 do 100 m w poziomie oraz od 10 do 40 m w pionie. Ze względu na rzeźbę terenu urządzenia te rozmieszczane są na szczytach wzgórz, które są odpowiednio oddalone od zabudowy i w związku z tym nie stwarzają zagrożenia dla ludzi. Zagrożenie wystąpieniem poważnej awarii Nadzwyczajne zagrożenia środowiska są związane z możliwością wystąpienia awarii bądź wypadków z udziałem substancji niebezpiecznych. Na obszarze planu nie ma zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (art. 248 ustawy Prawo ochrony środowiska). Zagrożenie wystąpieniem awarii w wyniku wypadku komunikacyjnego występuje wzdłuż ulic, którymi przewozi się materiały niebezpieczne. 16 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów III. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE PRAWNEJ NA MOCY USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 O OCHRONIE PRZYRODY Na obszarze planu i w jej bezpośrednim sąsiedztwie problemami ochrony środowiska istotnymi z punktu widzenia ocenianego dokumentu (zwłaszcza z uwagi na kierunki przeznaczenia terenów do pełnienia zróżnicowanych funkcji) oraz utrzymania lub przewrócenia właściwego stanu środowiska są: • zagrożenie dla funkcjonowania regionalnego korytarza ekologicznego doliny Brynicy, • zagrożenie dla utrzymania tradycyjnych - naturalnych i kulturowych cech krajobrazu, • nieodpowiedni stan sanitarny atmosfery, • presja na wody, • utrata potencjału użytkowego gleb – zabudowa kompleksów rolnych o względnie dobrej przydatności do produkcji rolnej. • zagrożenie powodziowe. W tabeli 2 opisano podjęte lub możliwe do podjęcia działania na rzecz rozwiązania lub redukcji problemu. Tab. 1. Problemy ochrony środowiska Problem ochrony środowiska Zagrożenie dla funkcjonowania regionalnego korytarza ekologicznego doliny Brynicy. Środki podjęte dla rozwiązania lub redukcji problemu Ochrona w planach miejscowych gruntów rolnych, w tym wilgotnych łąk przed trwałym zainwestowaniem. Zagrożenie dla utrzymania Ochrona w planach miejscowych tradycyjnych - naturalnych najważniejszych atrybutów i kulturowych cech krajobrazu harmonijnego krajobrazu kulturowego Nieodpowiedni atmosfery stan sanitarny Monitoring stanu sanitarnego atmosfery; wymiana źródeł ciepła i termomodernizacja budynków 17 Środki możliwe do podjęcia dla rozwiązania lub redukcji problemu Ochrona najcenniejszych przyrodniczo terenów, w tym łąk w dolinie Brynicy poprzez ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wykorzystanie na ochronę części nieużytków porolnych funduszy UE dostępnych w ramach Programów rolnośrodowiskowych. Ograniczanie rozpraszania zabudowy, zwłaszcza w kierunku doliny Brynicy. Realizacja Programu ochrony powietrza dla stref województwa śląskiego, a w szczególności uwzględnianie w planach zagospodarowania przestrzennego wymogów dotyczących zaopatrywania mieszkań w ciepło z nośników nie powodujących nadmiernej „niskiej emisji” PM10 oraz projektowanie linii zabudowy uwzględniając zapewnienie „przewietrzania” ze szczególnym uwzględnieniem terenów o gęstej zabudowie Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów Problem ochrony środowiska Presja na wody Środki podjęte dla rozwiązania lub Środki możliwe do podjęcia dla redukcji problemu rozwiązania lub redukcji problemu Rozbudowa kanalizacji sanitarnej Utrata potencjału użytkowego Wapnowanie gleb gleb – zabudowa kompleksów rolnych o względnie dobrej przydatności do produkcji rolnej, zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi Zagrożenie powodziowe Dalsza rozbudowa kanalizacji sanitarnej – objęcie tym systemem wszystkich obszarów zwartej zabudowy; Eliminacja działalności gospodarczych stanowiących duże zagrożenie dla wód podziemnych w strefach ich zasilania. Rozwój osadnictwa na terenach o słabszych glebach; Ochrona najlepszych – zwartych kompleksów rolnych przed fragmentacją; Utrzymywanie obojętnego lub lekko zasadowego pH gleby (ograniczanie przyswajania związków metali ciężkich przez rośliny) Ze strony administracji wodnej (RZGW w Gliwicach) brak skutecznych działań mających na celu określenie stref zagrożenia powodziowego. W gminnych dokumentach planistycznych, w dnie doliny Brynicy nie dopuszcza się nowej zabudowy. 18 Wykonanie map zagrożenia powodziowego; Wykluczenie w dokumentach planistycznych zabudowy na terenach zalewowych. Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów IV. OCENA PROJEKTU PLANU W ASPEKCIE UWZGLĘDNIENIA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM Za dokumenty rangi krajowej i międzynarodowej (w tym wspólnotowej) formułujące cele istotne z punktu widzenia ocenianego dokumentu uznano następujące: • Decyzja 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustanawiająca szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego; • Odnowiona strategia UE dotycząca trwałego rozwoju (w wersji przyjętej przez Radę Europejską w dniach 15-16 czerwca 2006 r.); • Europejska Konwencja Krajobrazowa (Florencja, 2000 r.), ratyfikowana przez Polskę w 2004 r.; • Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju (Uchwała Nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011 r., M.P. z 2012, poz. 252); • Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009 - 2012 z perspektywą do roku 2016 (przyjęta przez Sejm w dniu 22.05.2009 r.); • Strategia Rozwoju Kraju 2020, (Uchwała Nr 159 Rady Ministrów z dnia 25 września 2012 r., M.P. z 22 listopada 2012, poz. 882). Wyboru dokumentów dokonano na podstawie zidentyfikowanych istotnych problemów ochrony środowiska występujących na terenie gminy Bobrowniki, celów ochrony środowiska określonych w dokumentach oraz ustaleń projektu planu miejscowego i ich potencjalnych skutków środowiskowych w kontekście środowiskowo - przestrzennym. Dokonano oceny spójności projektu z celami ochrony środowiska sformułowanymi w/w dokumentach, biorąc pod uwagę ustalenia projektu planu miejscowego i ich potencjalne skutki środowiskowe. Do oceny spójności wykorzystano metodykę przyjętą w Prognozie oddziaływania na środowisko projektu Krajowego Planu Strategicznego Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Konsorcjum projektowe Agrotec Sp. z o.o., Agrotec Spa i Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa, 2006. Przy analizie oceniono relację, jaka zachodzi pomiędzy ustaleniami projektu planu miejscowego a dokumentami o charakterze strategicznym, w następujących kategoriach: 1. Formalnie niekolidujące (NK) – spełniony jest wymóg spójności przede wszystkim z racji ogólności ustaleń 2. Wzmacniające (W) – spełniony jest wymóg spójności, a zawarte w badanym dokumencie ustalenia będą wzmacniać cele dokumentów strategicznych 3. Konfliktowe (K) – wymóg spójności podważony poprzez rozbieżność ustaleń. Opis relacji przedstawia tabela 2. Tab. 2. Analiza spójności projektu planu z celami ochrony środowiska ustanowionymi w dokumentach rangi krajowej i międzynarodowej Dokument Opis Ocena spójności Komentarz Decyzja 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustanawiająca szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego Program określa działania w zakresie: przeciwdziałania zmianie klimatu, działania w sprawie przyrody i różnorodności biologicznej, działania w sprawie środowiska naturalnego, zdrowia i jakości życia NK x 19 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów Dokument Opis Strategia wyznacza cele ochrony Odnowiona strategia UE środowiska w zakresie: zmiany klimatu dotycząca trwałego rozwoju i czystej energii, zrównoważonego (2006) transportu, ochrony zasobów naturalnych i gospodarowania nimi. Europejska Konwencja Krajobrazowa (Florencja, 2000 r.) Nadrzędnym celem Konwencji jest zapewnienie skuteczniejszej ochrony krajobrazu w Europie; jednym ze środków ogólnych realizacji celu jest zintegrowanie krajobrazu z własną polityką w zakresie planowania regionalnego i urbanistycznego (...) jak również z wszelką inną polityką, która bezpośrednio lub pośrednio oddziałuje na krajobraz Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 Koncepcja formułuje cele (główne i szczegółowe) rozwoju przestrzennego kraju opartego na ustrojowej zasadzie zrównoważonego, trwałego rozwoju, w tym: - kształtowanie struktur przestrzennych wspierających osiągnięcie i utrzymanie wysokiej jakości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych Polski, - przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego Polityka Ekologiczna Państwa w latach 20092012 z perspektywą do roku 2016 Podstawowy krajowy dokument strategiczny wyznaczający cele w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Odnosi się do wszystkich problemów środowiska, jego celem jest zapewnienie poprawy jakości życia poprzez zachowanie właściwego stanu środowiska. Strategia Rozwoju Kraju 2020 Celem strategicznym ŚSRK jest wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludności. Wśród obszarów interwencji wymienia się: - zwiększanie konkurencyjności gospodarki, - poprawę spójności społecznej i terytorialnej. Ocena spójności Komentarz NK x NK x W NK NK Ustalenia projektu będą wpływać na poprawę efektywności wykorzystania przestrzeni, co jest celem szczegółowym polityki przestrzennej państwa. Ustalenia projektu umożliwiają realizację większości celów ochrony środowiska, możliwych do realizacji na przedmiotowym obszarze, wyznaczonych w tym dokumencie. Nie stymulują jednak w szczególny sposób działań proekologicznych Dokument w swych ustaleniach kieruje się zasadami ładu przestrzennego i zrównoważonego rozwoju. Nie wpłynie istotnie na poziom i jakości życia mieszkańców Z powyższego zestawienia wynika ogólna zbieżność ustaleń projektowanego dokumentu z celami, zadaniami lub działaniami służącymi ochronie środowiska, określonymi w dokumentach ustanowionych na szczeblu krajowym, unijnym lub międzynarodowym. 20 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów V. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARÓW NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TYCH OBSZARÓW Na obszarze planu nie występują obszary sieci Natura 2000. Najbliższe to obszary specjalnej ochrony siedlisk: „Bagno Bruch koło Pyrzowic” (10 km na północ), Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie (8 km na zachód) oraz Lipienniki w Dąbrowie Górniczej (12 km na wschód). Stwierdza się, że ze względu na przedmiot ochrony tych terenów, w powiązaniu z umiarkowaną ingerencją w środowisko projektowanych zmian zagospodarowania terenu nie wystąpi oddziaływanie na cele i przedmiot ochrony oraz integralność obszarów Natura 2000. 21 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów VI. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO VI.1. WARUNKI ZDROWOTNE I BEZPIECZEŃSTWO LUDNOŚCI Hałas. Projekt planu przewiduje utrzymanie dotychczasowych głównych ciągów komunikacyjnych, na których w dłuższej perspektywie można spodziewać się zwiększenia natężenia ruchu, z więc również emisji hałasu. Nie przewiduje się powstania nowych znaczących źródeł hałasu. Z uwagi na lokalny charakter dróg nie przewiduje się wystąpienia przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu w obrębie terenów chronionych przed hałasem. Zagrożenia wodne. Projekt planu ogólnie respektuje potrzebę ochrony dolin rzecznych przed zabudową, m.in. w celu unikania naturalnych zagrożeń wodnych. Zagrożenia wodne mogą wystąpić głównie w dolinie Brynicy, gdzie nie przewiduje się rozwoju zabudowy. W obrębie den lokalnych dolin mogą wystąpić podtopienia terenu po wystąpieniu gwałtownych deszczy nawalnych oraz wysoki poziom wód gruntowych zagrażający podziemnym kondygnacjom. Zagrożenie osuwaniem się mas ziemnych. Budowa geologiczna, ukształtowanie terenu oraz warunki hydrogeologiczne tego terenu wykluczają możliwość osuwania się mas ziemnych na tym obszarze. Niejonizujące promieniowanie elektromagnetyczne. Dopuszczalne poziomy PEM w środowisku, odnoszące się do oddziaływania na ludzi, określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. Nr 192, poz. 1883). Określa ono, m.in., jako dopuszczalne: poziom składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego o częstotliwości 50 Hz < 1 kV/m - dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową oraz < 10 kV/m dla pozostałych terenów dostępnych dla ludności oraz poziom składowej magnetycznej < 60 A/m dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową i pozostałych terenów dostępnych dla ludności. Dopuszczalny poziom składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego o częstotliwości 300 MHz - 300 GHz (w tym zakresie mieszczą się m.in. częstotliwości wykorzystywane w telefonii komórkowej) wynosi 7 V/m, a dopuszczalna gęstość mocy – 0,1 W/m2. Stacje bazowe telefonii komórkowej są rozlokowane w wielu miejscach na terenie całej gminy. Zamontowane są na: masztach, kominach, wieżach kościołów oraz dachach budynków. Zasięg ich ponadnormatywnego oddziaływania na ogół wynosi od 30 do 100 m w poziomie oraz od 10 do 40 m w pionie. Wszystkie przypadki dotyczą miejsc aktualnie niedostępnych dla ludzi, co jest koniecznym warunkiem uzyskania zgody na lokalizację tych urządzeń. W projekcie planu nie przewiduje się budowy napowietrznych linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia lub stacji elektroenergetycznych. Kierunki rozwoju systemów infrastruktury technicznej w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną określają, że rozbudowa i przebudowa dotyczyć będzie infrastruktury elektroenergetycznej na poziomie średnich i niskich napięć. Ryzyko narażenia ludzi na skutki poważnych awarii. Projekt planu nie przewiduje obszarów, na których potencjalnie mogą być lokalizowane zakłady stwarzające zagrożenie wystąpienia poważnych awarii. Występującymi na tym terenie drogami nie przewozi się zasadniczo towarów niebezpiecznych. Ogólnie ryzyko narażenia ludzi na skutki poważnych awarii jest minimalne. 22 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów VI.2. ZWIERZĘTA I ROŚLINY ORAZ RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA Wpływ na rośliny będzie się przejawiać głównie poprzez przekształcenia (zmniejszanie udziału powierzchni biologicznie czynnej, synantropizacja zbiorowisk roślinnych) zajmowanych pod zabudowę i drogi nowych terenów dotychczas otwartych (łąk gruntów ornych, nieużytków porolnych oraz w niewielkim stopniu gruntów leśnych). Dawny rolniczy charakter wsi dziś już na przeważającej części nie istnieje. Dawne pola uprawne i łąki kośne na terenach przeznaczonych w planie pod zabudowę jednorodzinną porośnięte są w przeważającej części przez agregacyjne układy zdominowane przez nawłoć kanadyjską (Solidago canadesis), która zdecydowanie obniża różnorodność biologiczną, ograniczając występowanie rodzimych gatunków typowych dla terenów porolnych. Ustalenia projektu nie naruszają więc w istotny sposób lokalnych i ponadlokalnych wartości przyrodniczych, tym bardziej, że nie ingerują w ciągłość korytarza ekologicznego jakim jest dolina Brynicy. Kompleksy łąk wilgotnych i świeżych typowych dla krajobrazu doliny rzecznej zostaną całkowicie zachowane. Istotne dla środowiska (szczególnie dla zwierząt) jest także zachowanie naturalnej strefy ekotonowej w sąsiedztwie lasu, która przyczyni się do podniesienia stabilności ekosystemu. Nieuchronną konsekwencją przeznaczenia terenu pod zabudowę jest przekształcenie znaczącej części powierzchni dziś biologicznie czynnej w powierzchnie zabudowane, szczególnie w północnowschodniej części wsi na granicy z kompleksem leśnym, czego efektem może być zmiana charakteru występującej dziś fauny. i zaniku gatunków siedlisk otwartych i związanych z ekotonem leśnym. Ogólnie negatywny wpływ na zwierzęta i rośliny oraz różnorodność biologiczną należy uznać za umiarkowany. Zajmowane pod zabudowę obszary cechują się niskimi lub przeciętnymi walorami przyrodniczymi. Znaczniejszy niekorzystny wpływ należy wiązać z możliwym zagospodarowaniem strefy przyleśnej (ekotonowej). Proponowane zmiany kierunków zagospodarowania skutkują przeznaczeniem ok. 20 ha nowych terenów pod zabudowę i drogi. Zwiększa to o 32 % łączną powierzchnię terenów przewidzianych do urbanizacji w stosunku do obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nowe tereny budowlane to przeważnie tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowa mieszana - mieszkaniowo-usługowa. Proponowany w planie minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej (przykładowo: dla terenów MN – 50%, dla terenów MNU - 40%) pozwala na stwierdzenie, że łączny ubytek powierzchni biologicznie czynnej, w przypadku nowych terenów budowlanych, nie powinien być wyższy niż 10 ha. Planowany rozwój zabudowy będzie się odbywał na ogół kosztem gruntów rolnych. Niezbędne będzie wyłączenie z produkcji leśnej terenów o powierzchni ok. 0,8 ha. VI.3. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE Jakość wód. Stan sanitarny wód kształtowany będzie przez ilość i sposób odprowadzania oraz stopień oczyszczenia powstających ścieków oraz przez naturalną odporność środowiska na zanieczyszczenia. Przeznaczenie nowych terenów do zabudowy powodować będzie znaczący wzrost ilości ścieków powstających w granicach planu miejscowego. Na terenach przeznaczonych pod rozwój funkcji mieszkaniowych będą to głównie ścieki bytowe, miejscami z niewielkim udziałem ścieków powstających podczas dopuszczonych rodzajowo działalności gospodarczych. Wpływ realizacji przedsięwzięć usługowych i produkcyjnych na ilość i rodzaj wytwarzanych ścieków zależy od 23 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów rodzaju usług i procesów technologicznych. W niektórych przypadkach nie można wykluczyć powstawania ścieków o składzie odmiennym od ścieków bytowych. O rzeczywistym wpływie na jakość wód powierzchniowych i podziemnych decydować będzie stopień oczyszczenia ścieków, a pośrednio również stopień skanalizowania obszaru, gdyż tylko odprowadzanie ścieków siecią kanalizacji sanitarnej do centralnej oczyszczalni ścieków daje gwarancję odpowiedniego ich oczyszczenia. Korzystanie ze zbiorników bezodpływowych często prowadzi do niekontrolowanego przedostawania się nieoczyszczonych ścieków bytowych bezpośrednio do wód i gruntu. System kanalizacji powinien być możliwie szybko rozbudowany na nowych terenach przeznaczonych do tego celu w planie miejscowym. W dokumencie miejscowego planu, w § 6. - Zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, w celu minimalizacji presji na środowisko, wprowadzono zasadę, że do czasu realizacji systemu gospodarki ściekowej dopuszcza się stosowanie indywidualnych systemów oczyszczania ścieków. Nie dopuszcza się stosowania rozwiązań technicznych, które mogłyby powodować przedostawanie się nieoczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych lub do ziemi. Podobne wymogi ustalono w § 14. - Zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej. Ograniczenia w sposobie użytkowania terenu, sprzyjające również ochronie wód zawierają ogólny zakaz (§ 6): wprowadzania przedsięwzięć stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, a w szczególności ryzyko wystąpienia poważnych awarii, w rozumieniu ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008r. Nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami). Realizacja ustaleń planu nie powinna spowodować powstania nowych znaczących źródeł zanieczyszczeń, mogących potencjalnie zagrażać ujęciu wód powierzchniowych ze zbiornika Kozłowa Góra. Należy mieć na uwadze, że obecne – rolnicze wykorzystywanie części terenów przeznaczanych do zabudowy, również stanowi pewne zagrożenie dla jakości wód podziemnych. Warunki odpływu i retencji. Zagrożenie powodziowe. Realizacja projektu planu przyczyni się do zmiany warunków odpływu w zlewniach. Naturalna retencja gruntowa na niektórych terenach zostanie ograniczona na skutek wzrostu powierzchni nieprzepuszczalnych (ulic, chodników, parkingów, dachów budynków). Jednocześnie przyspieszeniu ulegnie spływ wód opadowych do cieków. Będą to zjawiska niepożądane z punktu widzenia kształtowania się przepływów cieków wodnych. Z jednej strony spowoduje to silniejsze wezbrania po wystąpieniu deszczy nawalnych, a z drugiej - głębsze niżówki w okresach bez opadów (słabsze zasilanie gruntowe). Ze względu na słabo rozwiniętą sieć rzeczną oraz duże znaczenie zasilania gruntowego w formowaniu odpływu, przy zakładanej w planie umiarkowanej urbanizacji zlewni, można uznać, że przewidywane zmiany będą niewielkie. Przyrost powierzchni nieprzepuszczalnych w nieznacznym stopniu pogorszy też warunki zasilania poziomu wodonośnego. Projekt planu miejscowego ustala przepisy ograniczające niekorzystny wpływ przyrostu powierzchni szczelnych, związany z przeznaczeniem do trwałego zainwestowania nowych terenów, na warunki kształtowania warunków odpływu i retencji: Odprowadzenie wód opadowych lub roztopowych, należy zapewnić poprzez wykorzystanie indywidualnych systemów umożliwiających ich zatrzymanie w obrębie działki budowlanej, obszaru objętego inwestycją lub danego terenu, w celu ich użytkowego wykorzystania lub rozsączenia w gruncie, z zastrzeżeniem niepogorszenia stosunków wodnych na nieruchomościach sąsiednich. VI.4. KLIMAT I POWIETRZE ATMOSFERYCZNE 24 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów Klimat. Wpływ projektowanych zmian w zagospodarowaniu przestrzennym na warunki klimatyczne może się przejawiać poprzez emisję gazów cieplarnianych (oddziaływanie na klimat w skali globalnej) oraz poprzez zmiany mikroklimatyczne. Emisja gazów cieplarnianych wynikać będzie w głównej mierze ze spalania paliw (węgla, oleju lub gazu) w celach grzewczych. Skala tego zjawiska będzie zależna w głównej mierze od stopnia intensyfikacji zabudowy mieszkaniowej oraz charakteru wprowadzanych usług. Do ograniczenia emisji dwutlenku węgla przyczyni się stosowanie kotłów o wysokiej sprawności, szczególnie w przypadku spalania węgla kamiennego oraz stosowanie odnawialnych źródeł energii (biomasa oraz energia geotermalna, słoneczna lub wiatrowa). Ogólnie można się spodziewać, że wytwarzanie energii cieplnej realizowane będzie w coraz większym stopniu w oparciu o nowoczesne technologie. Ponadto nowe budynki powinny się charakteryzować mniejszym zapotrzebowaniem na ciepło (lepsza izolacyjność cieplna, rekuperacja), natomiast część starych budynków zostanie docieplona. Zmiany mikroklimatyczne będą nieznaczne. Będą polegać głównie na zaostrzaniu się niepożądanych cech topoklimatów terenów zabudowanych, charakteryzujących się zmniejszeniem bezpośredniego promieniowania słonecznego i parowania oraz osłabieniem wymiany turbulencyjnej powietrza. Powietrze. Realizacja ustaleń projektu planu spowoduje powstanie dodatkowego zapotrzebowania na ciepło, uruchomienie nowych instalacji wytwórczych oraz zwiększenie ruchu samochodowego, skutkując zwiększoną emisją pyłowo - gazową do atmosfery. W planie (§ 6) wprowadza się zasadę, że dla nowych źródeł ciepła nie dopuszcza się stosowania systemów grzewczych opartych o spalanie paliw w urządzeniach o średniorocznej sprawności energetycznej poniżej 80%. Przepisy odnoszące się do efektywności energetycznej wodnych kotłów grzewczych gazowych i olejowych obowiązują powszechnie, wprowadzanie do obrotu nowych urządzeń niespełniających standardów jest zabronione. Ustalenia projektu planu mają zatem znaczenie w odniesieniu do kotłów na paliwa stałe. Brak wskazania odnośnie stosowania alternatywnych źródeł energii oraz budowy domów pasywnych nie powinien być traktowany jako zakaz. Zasadniczy wpływ na jakość powietrza atmosferycznego terenów z zabudową jednorodzinną, gdzie stosuje się indywidualne źródła grzewcze, w znaczącej części oparte na spalaniu paliw stałych, ma jakość stosowanego paliwa. Stosowanie odpadowych mułów wydobywanych z osadników kopalń węgla kamiennego, zawierających znaczne ilości zanieczyszczeń, które są emitowane do atmosfery, znacząco niekorzystnie wpływa na jej stan sanitarny. Dla zdrowia ludzi najgroźniejsze skutki wynikają z rozpowszechniającego się w ostatnich latach spalania odpadów komunalnych w piecach grzewczych. Ograniczenie zagrożenia zależy od wdrożenia i egzekwowania znowelizowanych przepisów dotyczących utrzymania porządku i czystości w gminie oraz gospodarki odpadami, a także od kontynuacji programu ograniczania niskiej emisji. Wymiana kotłów grzewczych na wysokosprawne, niskoemisyjne urządzenia, najczęściej wymagające paliwa dobrej jakości, zasadniczo wyklucza spalanie odpadów komunalnych. Działania w tym zakresie pozostają poza regulacjami przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Szacuje się, że możliwe działania (opisane powyżej) na rzecz zapobiegania szkodliwym skutkom niskiej emisji dla środowiska, powinny zrównoważyć spodziewany przyrost nowych jej źródeł. Należy podkreślić, że w przypadku Wymysłowa, gdzie istniejąca i planowana zabudowa lokuje się przeważnie poza dolinami, występują na ogół warunki sprzyjające rozpraszaniu zanieczyszczeń w powietrzu. 25 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów VI.5. POWIERZCHNIA ZIEMI I ZASOBY NATURALNE Wpływ na powierzchnię ziemi. Realizacja zabudowy przewidywanej w projekcie planu miejscowego może powodować niewielkie, miejscowe przekształcenia powierzchni ziemi, polegające na zmianie ukształtowania terenu wskutek przemieszczania wierzchnich warstw gruntów oraz likwidacji lub zaburzaniu profili glebowych. Usunięcie profilu glebowego i zmiany ukształtowania powierzchni ziemi w miejscach posadawiania budynków oraz wprowadzania powierzchni utwardzonych zasadniczo można uznać za nieodwracalne. Zaburzenia profilu gleby w związku z prowadzoną budową, w miejscach gdzie pozostanie powierzchnia biologicznie czynna, na której przywrócona zostanie szata roślinna, będą miały charakter długotrwały, lecz odwracalny. Projekt planu miejscowego zawiera ustalenia mogące wpływać na częściowe zmniejszenie skali zmian ukształtowania powierzchni terenu, zwłaszcza związanych z nadsypywaniem podłoża działek budowlanych na terenach podmokłych, sąsiadujących z ciekami powierzchniowymi: W § 5 ustalono, że przy sytuowaniu budynków ustala się linie nieprzekraczalne zabudowy, zgodnie z oznaczeniami na rysunku planu, a w miejscach, gdzie linii tych nie wyznaczono, odpowiednio w odległościach zgodnych z ustawą o drogach publicznych (Dz.U. z 1985r., Nr 14, poz. 60 z późniejszymi zmianami) oraz w odległości od linii brzegu powierzchniowych wód publicznych oraz rowów - nie mniejsze niż 10 m od linii brzegu cieków naturalnych i stawów oraz nie mniejsze niż 5 m od rowów. Pośrednio korzystny w tym względzie jest również zapis § 6: Ochrona cieków powierzchniowych i rowów melioracyjnych wymaga zapewnienia swobodnego dostępu do cieku w pasie o szerokości 5 m od brzegu cieku lub górnej krawędzi okalającej go skarpy oraz o szerokości 2 m od brzegu rowu melioracyjnego. Zagrożenie osuwaniem się mas ziemnych. Budowa geologiczna, ukształtowanie terenu oraz warunki hydrogeologiczne tego terenu wykluczają możliwość osuwania się mas ziemnych na obszarze objętym projektem planu. Wpływ na zasoby naturalne. W granicach obszaru objętego projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie ma udokumentowanych złóż kopalin. Nie występują również perspektywy dokumentowania kopalin, które mogłyby podlegać przemysłowej eksploatacji. Wobec powyższego ustalenia projektowanego dokumentu nie mają wpływu na zasoby naturalne kopalin. VI.6. KRAJOBRAZ I ZABYTKI Obszar Wymysłowa charakteryzuje zanikający wiejski krajobraz kulturowy, zastępowany krajobrazem charakterystycznym dla dzielnic podmiejskich. Elementem zwiększającym atrakcyjność krajobrazową jest dolina Brynicy z dużymi połaciami łąk. Nowe tereny przeznaczone pod zabudowę mogą nieco zaburzyć obecne - wartościowe cechy krajobrazu, poprzez zabudowę obszarów w bezpośrednim sąsiedztwie kompleksu leśnego. Projekt dokumentu zawiera ustalenia zapewniające właściwą ochronę zabytków. Dla dwóch obiektów ujętych w gminnej ewidencji zabytków (budynki, krzyże i kapliczki), wprowadzono stosowne zapisy mające na celu ich ochronę (§ 7). Ogólnie można stwierdzić, że dokument zapewnia ochronę obiektów zabytkowych na dotychczasowym poziomie. VI.7. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO 26 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów Skutki realizacji ustaleń projektu planu będą mieć zasadniczo oddziaływanie lokalne. Niektóre skutki w postaci skumulowanej z oddziaływaniem innych obszarów będą wpływać na jakość środowiska w układzie ponadlokalnym. Jednak wpływ przedmiotowych obszarów na kształtowanie stanu środowiska w skali ponadlokalnej będzie bardzo słaby. W tym kontekście należy uznać, że nie występuje znaczące transgraniczne oddziaływanie na środowisko w rozumieniu art. 104 Ustawy z dnia 3 października 2009 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. 27 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów VII. PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ OGRANICZAJĄCYCH LUB KOMPENSUJĄCYCH SKUTKI NIEKORZYSTNE Konieczność rozpatrywania rozwiązań alternatywnych w stosunku do rozwiązań zawartych w projekcie dokumentu, a także rozwiązań kompensujących zachodzi w przypadku stwierdzenia możliwości wystąpienia znaczących negatywnych oddziaływań (w rozumieniu art. 3 pkt 17 uooś) na obszar Natura 2000. Prognoza oddziaływania na środowisko realizacji projektu planu nie wskazuje na możliwość wystąpienia negatywnych w stopniu znaczącym oddziaływań na obszary Natura 2000. Nie proponuje się zatem rozwiązań kompensujących niekorzystne skutki dla środowiska, zwłaszcza, kiedy możliwe niekorzystne skutki dla środowiska mają charakter potencjalny. Możliwość ich wystąpienia jest warunkowana wprowadzeniem zmian do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a następnie realizacją inwestycji, której presja na środowisko jest na tym etapie trudna do określenia. Z uwagi na to, że zwiększy się presja na wody powierzchniowe i podziemne (dodatkowe ilości ścieków wytwarzanych w nowych gospodarstwach domowych) oraz że może wzrosnąć liczba źródeł niskiej emisji (presja na powietrze) proponuje się przyspieszyć rozwój systemu kanalizacji sanitarnej oraz realizować program ograniczania niskiej emisji (wspieranie: termomodernizacji budynków, niskoemisyjnych systemów grzewczych, odnawialnych źródeł energii). 28 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów VIII. PROPONOWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU W związku z tym, że realizacja miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego następuje poprzez wydawanych na ich podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, skutki realizacji projektu wyrażać się będą we wpływie na środowisko konkretnych inwestycji. Oznacza to, że ocenę skutków realizacji planu należy przeprowadzać poprzez zbadanie wpływu na środowisko planów miejscowych i pozwoleń na budowę. Jest to możliwe w trakcie analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, o której mowa w art. 32 upzp (ocena aktualności planu nie rzadziej niż raz na cztery lata, co najmniej raz w trakcie kadencji rady gminy). W trakcie wspomnianej analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, należy skontrolować skuteczność realizacji dokumentu w zakresie: • wykorzystania przestrzeni (zasięgu terenów o różnym przeznaczeniu lub o różnych zasadach zagospodarowania); • szczegółowego przeznaczenia terenów, zwłaszcza w zakresie dopuszczalnych funkcji usługowych i produkcyjnych; • parametrów i wskaźników urbanistycznych (dopuszczalna intensywność i powierzchnia zabudowy, minimalny udział terenu biologicznie czynnego, wysokość zabudowy); • zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego (nakazy, zakazy, dopuszczenia i ograniczenia w zagospodarowaniu terenów wynikające z potrzeb ochrony środowiska, o których mowa w szczególności w art. 72 i art. 73 upoś oraz ustaleń dla form ochrony przyrody); w szczególności należy skontrolować stosowanie zasad dotyczących: ochrony zdrowia ludzi przed hałasem, właściwego rozdzielania funkcji mieszkaniowych od funkcji uciążliwych dla środowiska zamieszkania, rozwiązań chroniących grunt i wody powierzchniowe przed zanieczyszczeniem oraz służących poprawie stanu sanitarnego atmosfery; • zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; • granic i sposobów zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi; • szczególnych warunków zagospodarowania terenów oraz ograniczeń w ich użytkowaniu, w tym dotyczących zakazu zabudowy; • zasad modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej. W dłuższej perspektywie należy dokonać oceny skutków realizacji dokumentu wykorzystując niektóre wskaźniki dotyczące, m.in., powierzchni terenów zieleni urządzonej, liczby mieszkańców objętych systemem kanalizacji, miejsc parkingowych, a także określić postępy w realizacji planowanego układu drogowego oraz rekultywacji terenów zdegradowanych. Analizę zgodności wykorzystania przestrzeni należy dokonać metodami GIS, wykorzystując w tym celu aktualne mapy zasadnicze i zdjęcia lotnicze. W ocenach innych zagadnień wskazane jest skorzystanie z wyników państwowego monitoringu środowiska oraz informacji o korzystaniu ze środowiska i pomiarów wymaganych przepisami od zarządzających drogami i liniami kolejowymi. 29 dotyczącymi ochrony środowiska Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów IX. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki w sołectwie Wymysłów, sporządzanego na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Podstawę prawną sporządzenia prognozy stanowi art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.). Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest dokumentem planistycznym stanowiącym prawo miejscowe. Stanowi on podstawę wydawania pozwoleń na budowę. Również prowadzone inwestycje budowlane wymagające zgłoszenia oraz zmiany sposobu użytkowania terenu na działce powinny być zgodna z ustaleniami planu. W pierwszej części opracowania oceniono cechy i aktualny stan środowiska na terenach objętych projektem oraz w otoczeniu tych terenów. Z oceny tej wynikają główne uwarunkowania, jakie wpływają na sposób prowadzenia polityki przestrzennej gminy, w tym ograniczenia zagospodarowania przestrzennego. Stanowi to kontekst, w jakim oceniono wpływ ustaleń planu na szeroko rozumiane środowisko. Budowa geologiczna i ukształtowanie terenu nie stwarzają zasadniczych przeszkód w zagospodarowaniu terenu. Jakość gleb w obszarze opracowania jest zróżnicowana, niewielki jest udział gleb o wysokiej przydatności rolniczej, przy czym są one przeważnie dość znacznie zanieczyszczone. Zagrożenie powodziowe występuje w dolinie Brynicy (rzeka nie jest obwałowana). Większe zagrożenie, choć mało prawdopodobne, jest związane z potencjalną awarią zapory zbiornika wodnego Kozłowa Góra. Obszar planu charakteryzuje się niezbyt dużym stopniem bioróżnorodności, zarówno pod względem siedliskowym – biorąc pod uwagę poszczególne zespoły i zbiorowiska roślinne, jak i gatunkowym. W wyniku wieloletniej działalności człowieka, szata roślinna przeważającej części obszaru sołectwa Wymysłów zatraciła charakter naturalny. Przy znikomej lesistości dominują tu obszary porolne. Najcenniejsza pod względem przyrodniczym jest dolina Brynicy (łąki, regionalny korytarz ekologiczny). Za główne problemy ochrony środowiska na tym obszarze i w jej bezpośrednim sąsiedztwie uznano: • zagrożenie dla funkcjonowania regionalnego korytarza ekologicznego doliny Brynicy, • zagrożenie dla utrzymania tradycyjnych - naturalnych i kulturowych cech krajobrazu, • nieodpowiedni stan sanitarny atmosfery, • presja na wody, • utrata potencjału użytkowego gleb – zabudowa kompleksów rolnych o względnie dobrej przydatności do produkcji rolnej, • zagrożenie powodziowe, Na przedmiotowym terenie nie występują obiekty i obszary chronione w oparciu o ustawę o ochronie przyrody, w szczególności nie występują obszary sieci Natura 2000. 30 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Bobrowniki – sołectwo Wymysów W dalszej części oceniono wpływ ustaleń planu na poszczególne komponenty środowiska, w tym zgodność ustaleń planu z aktami prawnymi regulującymi zasady korzystania ze środowiska. Oceniając wpływ na ludzi stwierdza się, że ustalenia planu nie wpływają istotnie na zwiększenie zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa ludności, w szczególności zagrożenia powodziowego i zagrożenia hałasem. Oceniając wpływ na rośliny, zwierzęta i bioróżnorodność zwraca się uwagę na fakt, że zdecydowana większość zajmowanych pod zabudowę obszarów cechuje się niskimi lub przeciętnymi walorami przyrodniczymi. Oceniając wpływ na wody zwraca się uwagę na możliwy znaczący wzrost ilości odprowadzanych ścieków bytowych, w powiązaniu z planowanym dużym programem rozwoju zabudowy, zwłaszcza mieszkaniowej. Przeciwdziałanie zagrożeniom dla wód, w tym stanowiących zasoby wody pitnej, będzie polegać przede wszystkim na rozbudowie systemu odprowadzania ścieków i objęcie nim zdecydowanej większości gospodarstw domowych. Realizacja ustaleń projektu planu spowoduje powstanie dodatkowego zapotrzebowania na ciepło oraz zwiększenie ruchu samochodowego. Może to skutkować zwiększoną emisją pyłowo gazową do atmosfery. Ogólnie szacuje się, że możliwe działania na rzecz zapobiegania szkodliwym skutkom niskiej emisji dla środowiska, mogą, co najmniej zrównoważyć spodziewany przyrost nowych jej źródeł. Realizacja zabudowy przewidywanej w projekcie planu może powodować niewielkie, miejscowe przekształcenia powierzchni ziemi, polegające na zmianie ukształtowania terenu wskutek przemieszczania wierzchnich warstw gruntów oraz likwidacji lub zaburzaniu profili glebowych. Z uwagi na zwiększenie presji na wody powierzchniowe i podziemne (dodatkowe ilości ścieków wytwarzanych w nowych gospodarstwach domowych) oraz wzrost liczby źródeł niskiej emisji (presja na powietrze), jako działania mogące przyczynić się do ograniczenia niekorzystnych dla środowiska skutków ustaleń planu, proponuje się przyspieszyć rozwój systemu kanalizacji sanitarnej oraz realizować program ograniczania niskiej emisji (wspieranie: termomodernizacji budynków, niskoemisyjnych systemów grzewczych, odnawialnych źródeł energii). 31