07-cywilizacje-chin-i-indii-int


Buddyzm, jedna z wielkich religii uniwersalistycznych. Rozwijała się począwszy
od V w. p.n.e., a jej punkt wyjścia stanowiły nauki głoszone przez Buddę
Podstawą buddyzmu są tzw. Cztery Szlachetne Prawdy, objawione przez Buddę
w jego pierwszym kazaniu w Benaresie (Waranasi):
1) wszelkie bytowanie to ból i cierpienie - bolesne są narodziny, starość, śmierć,
połączenie z niechcianym, rozłączenie z miłym, niezaspokojenie pragnień;
2) źródłem cierpienia jest niewiedza, z której poprzez różne stadia pośrednie
wyłania się pożądanie i przywiązanie do życia zamykające człowieka w kręgu
wcieleń (reinkarnacja);
3) istnieje możliwość położenia kresu cierpieniu;
4) stwarza ją tzw. Ośmioraka Ścieżka: należyty pogląd, należyty zamiar,
należyta mowa, należyte działanie, należyty sposób życia, należyty wysiłek,
należyta uwaga, należyta koncentracja;

Wiara w Buddę jest
wiarą w to, że był on
kimś, kto zjawił się na
Ziemi, by głosić naukę o
wyzwoleniu, a
jednocześnie w sposób
doskonały ją zrealizował
- jest też wiarą w
prawdziwość i
skuteczność jego nauki.
Uważa się go zatem za
mistrza duchowego, za
nauczyciela, nie za
Boga czy zbawiciela.

Buddyzm jest systemem otwartym, pozbawionym
rozbudowanej dogmatyki, dlatego mimo całej
różnorodności jego szkół i kierunków nie występuje w
nim zjawisko herezji

Stanowi przede wszystkim pewną indywidualną
praktyką, której fundament to medytacja i
zachowywanie podstawowych zasad etycznych:
majtri (współczucia i przyjaznego nastawienia wobec
wszystkich istot), ahinsy (nieczynienia krzywdy żadnej
z nich), karuny (miłosierdzia) - rytuał i kult nie grają w
nim roli pierwszoplanowej.

Hinduizm jest religią monoteistyczną
polegającą na tym, że cześć oddaje
się jednemu bogu, który przejawia
się pod postaciami wcieleń i żeńskiej
energii. W hinduizmie obowiązuje
doktryna uznanie autorytetu Wed i
pierwszeństwa kasty braminów,
zasada ahinsy, uznanie
prawa karmana isansary oraz trzech
ścieżek zbawienia.
Ogólna liczba wyznawców hinduzimu
określana jest na ok. 640 mln.
Obejmuje: Indie, część Pakistanu, Sri
Lankę (Cejlon), Nepal, Sikkim, Bali,
Trynidad.

Najważniejszymi pośród
bóstw
są: Brahma, Wisznu i Śiwa,
którzy łączeni są w triadę.

W etyce hinduizmu akceptowane są trzy cele
życiowe i zarazem drogi do szczęścia:
1) dążenie do osiągnięcia doskonałości
moralnej (dharma - postawa, to, co stałe).
2) uczciwe dążenie do osiągnięcia majątku,
władzy i innych pożytecznych rzeczy (artha korzyść, zysk).
3) dążenie do osiągnięcia rozkoszy zmysłowej
(kama - miłość).


Hinduizm ma charakter indywidualistyczny.
Polega na oddawaniu czci przez składanie
ofiar w świątyniach głównie z kwiatów,
owoców, orzechów kokosowych.
Wyciągnięcie rąk, śpiewanie hymnów, mycie
bóstwa, ubieranie go, malowanie, noszenie w
procesjach, palenie przed nim kadzideł i
lamp.



Społeczeństwo Indii podzielone było na kasty
cztery stany: braminów (kapłanów),
kszatrijów (rycerzy), wajśjów (rolników i
hodowców bydła), śudrów (sług i
niewolników).
Poza systemem kastowym znajdowali się
pariasi – niedotykalni

Tekst źródłowy s. 63
Architektura
 Duże miasta
 Dwu- lub trzypiętrowe budynki z cegieł
 Cytadela (centrum władzy politycznej i
religijnej)
Nauka
 Medycyna
 Prawo
 matematyka
Gospodarka
 Metalurgia
 Wypalanie cegieł
 Ceramika
 Rzemiosło (przedmioty z kości słoniowej)
Literatura
 Wedy (święte księgi hinduizmu)
 Mahabharata (poemat epicki, najduższy na
świecie 200 000 wersów – 10 razy więcej niż
Iliada i Odyseja (razem wzięte )
 Ramajana (epos)
Architektura
 Fortyfikacje (Wielki Mur Chiński)
 Murowane miasta
Nauka
 Matematyka
 Astronomia
 Filozofia
 Medycyna
 Wynalazki (druk, proch)
Gospodarka
 Rzemiosło
 Porcelana
 Produkcja jedwabiu
 Metalurgia (brąz, żelazo)
Literatura
 Dialogi konfucjańskie
 Pisma Laocjusza