SPIS TRE¥CI
Transkrypt
SPIS TRE¥CI
SPIS TRECI Wstp ..................................................................................................7 Swobodny lot ....................................................................................11 Poziom I.............................................................................................23 Poziom II ..........................................................................................61 Poziom III .......................................................................................129 Impreza............................................................................................175 Rok póniej......................................................................................195 Skorowidz ........................................................................................197 Przydatne strony internetowe ........................................................203 5 POZIOM I WINKA-SKARBONKA Id do supermarketu i kup paczk makaronu! Wtorek, godz. 14:00 Gód! Kochany Danielu, prawdopodobnie dowiadczasz teraz dwóch podstawowych problemów istotnych dla Twojego dalszego ycia jako singla po pierwsze, niedobrze jest by godnym, gdy nikt nie zrobi zakupów, i po drugie: nie ma nikogo oprócz Ciebie, kto te zakupy zrobi. Od tej chwili sam musisz zaj si spraw zaprowiantowania. Jednake gód nie jest najlepszym doradc podczas robienia zakupów. Z pewnoci bdziesz wrzuca do koszyka rzeczy, których nie potrzebujesz, które s za drogie, niezdrowe lub skomplikowane w przyrzdzaniu. W kadym razie kupisz wszystkiego za duo. A wic opanuj swój apetyt i przypomnij sobie, co Twoja mama wrczaa Ci zawsze, kiedy szede robi zakupy. Oczywicie: karteczk z list zakupów, pienidze oraz siatk lub koszyk. Na pewno zadajesz sobie teraz pytanie: po co? Poniewa ma to sens. Wyjanimy Ci to. Karteczka z list zakupów pomoe Ci wszystko zapamita i kupi tylko to, czego rzeczywicie potrzebujesz. W przyszoci powiniene zawiesi w centralnym miejscu kuchni co nadajcego si do zapisywania (nie zapomnij o flamastrze, najlepiej powie go na sznurku). Zawsze gdy zauwaysz, e co si koczy lub trzeba co zaatwi, moesz wpisa to na list zakupów. Dziki siatce lub koszykowi zaniesiesz swoje zakupy bezpiecznie do domu. Chyba, e podoba Ci si bieganie z reklamówkami Lidla czy Carrefoura, które i tak nie s darmowe, a zalegaj póniej tuzinami w kuchni. No i nie zapomnij o pienidzach! 23 Godzin póniej, dzia „Makarony” Godny, samotny i zupenie bezradny stoj pomidzy regaami supermarketu. Jest on z pewnoci tak wielki jak poowa Gdaska. Naturalnie wielokrotnie robiem ju zakupy w podobnych sklepach, ale towarzyszy mi zawsze wycignity palec, który jasno wytycza kierunek: „We dwie kostki tego masa w niebieskim opakowaniu, tam na dole po prawej stronie!”, albo te od razu kamuflowaem si w dziale z wieloma niepotrzebnymi ofertami specjalnymi, poczwszy od noyc do przycinania ywopotów, a skoczywszy na skrzynce z narzdziami. Jako maego chopca strach mnie oblatywa tylko wtedy, gdy mama wysyaa mnie do kasy, mówic: „Zajmij ju kolejk”. Kasjerka przede mn bya coraz bliej, a kolejka za mn stawaa si coraz dusza i bardziej toczna. Tylko mojej mamy z pienidzmi nie byo nigdzie wida. Teraz ogarnia mnie podobna rozpacz. U góry na suficie wisi szyld: „Makarony”. Ale na regaach, wysokich na trzy metry, znajduj si nie tylko po prostu makarony, lecz spaghetti, farfalle, orecchiette, fettucine, penne, lasagne, cannelloni, tortellini, ravioli, maccaroni, rigatoni i tagliatelle. Te wszystkie jeszcze w opakowaniach rónej wielkoci, od rónych producentów i w rónych cenach. Halo, Danielu, kady pocztek jest trudny. Gdy dziecku odkrci si boczne kóka od roweru, równie nie pojedzie ono od razu w Tour de France. Moe nastpnym razem, póki co, pójdziesz do mniejszego sklepu. Jedno na pewno instynktownie robisz dobrze: nie chwytasz od razu za pierwszy lepszy makaron, który jest przewanie najdroszy. Dobrze jest porówna ceny i przejrze regay z góry na dó. Ale jak sensownie porówna ceny, gdy opakowania s rónej wielkoci? Popatrz dokadnie: na wielu etykietkach z cen podane s ceny za kilogram, umoliwia to dokadne porównanie. Przy kasie Kilka kilometrów bieganiny, niezliczone porównywanie cen, sztywno karku i w kocu spogldam z dum na moje zdobycze. Tak powinny wyglda zakupy! Szczególnie zadowolony jestem z najróniejszej zieleniny. Moja mama byaby zachwycona, gdyby moga zobaczy te wszystkie wiee produkty! 24 Uwaga, Danielu! Robic zakupy, trzeba zwraca uwag nie tylko na ceny, iloci i przydatno, lecz równie na to, jak dugo zakupione rzeczy nadaj si do spoycia. Cenna wskazówka: zanim udasz si na zakupy, lub najpóniej w trakcie zakupów, zastanów si, kiedy chcesz co ugotowa lub zje. Porady — zakupy Prowad list zakupów oraz zabieraj ze sob karteczk ze spisan list. Nigdy nie chod na zakupy z pustym odkiem. Porównuj ceny i pochylaj si te do niszych regaów. Dotyczy przede wszystkim wieych produktów: miej w gowie jadospis na nastpne dni. Rozwa miejsce robienia zakupów. eby kupi kilka rzeczy, wystarczy sklepik na rogu. Produkty o dugim terminie wanoci moesz kupowa raz w tygodniu lub raz w miesicu w dyskoncie. wiee warzywa i owoce dostaniesz na targowisku. Sprawdzaj paragon Pomimo wymylnych systemów kas przytrafia si od czasu do czasu bdny paragon. Kasjerki i kasjerzy s równie tylko ludmi i robi bdy. Dlatego kontroluj paragon zaraz po zrobieniu zakupów. Jeli zauwaysz, e jest na nim czego za duo, zaraz to zgo. Jeli jest na nim czego za mao, gwidc pod nosem, wyjd ze sklepu. Co o tym sdzi jury? Ach nie... ... gdy bdziesz kontrolowa paragon na ulicy, nie zapomnij rozglda si w prawo i lewo. 25 Te mi si ju przytrafio. Byem zdziwiony wysokim rachunkiem i przejrzaem go. Byy tam trzy sztuki cykorii za ponad 90 z. I to w sezonie cykorii. Pobiegem zaraz do kierownika sklepu, który próbowa mi tumaczy, e kasa zwariowaa. U mnie zamiast 5 jogurtów pojawio si nagle 50. 50 jogurtów na szczcie jeszcze nie miaem, ale znajoma miaa na rachunku 40 grejpfrutów. W koszyku tymczasem leay dwa! Mog to tylko potwierdzi. Bardzo czsto robi due zakupy (liczna rodzina) i przecitnie co trzeci rachunek jest bdny, od podwójnie nabitego ciasta do zdziesiciokrotnienia jogurtów, czy po prostu zdarzaj si nieprawidowe ceny za poszczególne artykuy. Dobry gospodarz czy gospodyni wie, ile zapaci za zakupy, zanim jeszcze otrzyma rachunek. W adnym wypadku nie naley wychodzi ze sklepu, gwidc pod nosem: niech jeden z drugim pomyli tu o kasjerkach, one musz same wyrównywa brakujce kwoty. A wic prosz o uczciwo w obie strony! 26 KUCHMISTRZ Zaatw sobie garnek i pozbd si „zaskórniaków” z kuchni! Hej, Danielu! Zaprowiantowanie bdzie w pierwszych tygodniach jednym z Twoich gównych zada. Wymaga to wielu wicze oraz talentu organizacyjnego, gdy od czasu do czasu zdarzy si, e kupisz rzeczy, które uznasz za niezwykle smaczne, a które nastpnie bd lee wygodnie w szafce i gni oraz powodowa powstawanie nowych „wspólokatorów”. Kolejnym wyzwaniem nowo rozpocztego ycia kawalerskiego jest gotowanie. Z jednej strony nie opaca si gotowa codziennie czego skomplikowanego, z drugiej strony jedzenie codziennie makaronu z ketchupem równie nie jest dobrym pomysem. Aby stosunkowo szybko opanowa gotowanie smacznych potraw, musisz najpierw nauczy si dwóch rzeczy: 1. prawidowo przechowywa artykuy spoywcze oraz 2. niewielkim nakadem gotowa smacznie i w sposób urozmaicony. S to umiejtnoci, które nie tylko pomog zaspokoi gód, ale take nios ze sob i inne zalety. Nawet sobie nie wyobraasz, jak spod byka bdzie spoglda na Ciebie dama Twojego serca, gdy podczas romantycznej kolacji przy wiecach zaserwujesz gotow pizz (To wcale nie jest jak we woskiej restauracji, to jest po prostu mizerne!). Z tego powodu w tym rozdziale nauczysz si podstawowych rzeczy, które pomog Ci przey w Twojej maej, le wyposaonej kuchni duej ni trzy dni. Garnki i inne wyposaenie W polskim prawie nie ma uregulowa dotyczcych wyposaenia dziecka przez rodziców z okazji usamodzielnienia si. Dlatego te posiadacze swojego pierwszego mieszkania dysponuj z reguy najnowszym komputerem osobistym, ale za to niewielk iloci naczy. Poniewa zakup nowych rzeczy moe odbi si na kieszeni oraz istnieje ryzyko, e drogi przedmiot okae si niepotrzebny, lepiej jest popyta babcie i ciocie, moe maj jak zbdn patelni czy inny garnek. (Tajna wskazówka: podaruj swojej mamie jeden z licznych poradników yciowych, a wyposaenie kuchni masz zagwarantowane!). W wikszoci przypadków ludzie chtnie pozbywaj si swoich starych rzeczy, a Ty zaoszczdzisz pienidze na co innego. Kolejne pytanie: 27 ile sztuk potrzebujesz? Z reguy wystarczy kilka egzemplarzy danego przedmiotu. Im wicej masz, tym rzadziej musisz zmywa. Z drugiej strony: jeli masz mniej rzeczy, stosy brudnych naczy bd mniejsze i nie potrzebujesz duo miejsca, eby wszystko pomieci. Zestaw startowy gospodarstwa domowego 4 due paskie talerze 4 gbokie talerze 4 mae talerzyki 4 – 6 szklanek 4 kubki do herbaty lub kawy po 4 noe, widelce, yki i yeczki 1 garnek z pokrywk 1 patelnia z pokrywk 1 miska (np. na saatk) 1 chochla 1 opatka do patelni 1 ekspres do kawy Z takim inwentarzem mona na pocztek cakiem niele y. Inne drobiazgi, jak widelczyki do ciasta, tarka, trzepaczka do piany, s w pocztkowej karierze modego kucharza raczej mao istotne, mona je jednak z czasem, krok po kroku, zdoby po ssiedzku lub od przyjació. Wysok warto prestiow posiadaj modzierz i tuczek, nó koyskowy czy miarka do spaghetti. Zanim jednak zaczniesz zaprasza goci na posiki, trzeba Ci nauczy najbardziej potrzebnych sztuk kucharskich. Maso i chleb Jest kilka artykuów spoywczych, które powinny by w kadej kuchni. Tworz one baz odywiania si. Dziki nim zawsze zaspokoisz pierwszy gód. S to: 28 chleb maso wdlina ser marmolada, miód, Nutella musli i/lub patki kukurydziane mleko jabka (lub inne owoce wedug Twojego wyboru) troch warzyw (ogórki, pomidory itd.) cukier sól pieprz ketchup kawa, herbata, kakao napoje chodzce S to artykuy spoywcze, których nie trzeba gotowa. Nadaj si idealnie na energetyczne niadanie, szybk kolacj lub na zaspokojenie godu w midzyczasie. 29 x Kurs gotowania, poziom 1. Przyrzdzanie podstawowych artykuów spoywczych Nauczysz si tu przyrzdza makaron, ry i ziemniaki oraz dowiesz si, z jakim sosem smakuj najlepiej. Makaron Kady gotowa ju kiedy makaron. Ale jak gotuje si go prawidowo? W jaki sposób uzyskuje si go „al dente”? Tajemnica jest prosta do odkrycia. Zagotowa wod z sol. Przy tym nie ma znaczenia, czy dodasz sól od razu do zimnej, czy dopiero do gotujcej si wody. Do gotujcej si wody wrzucasz makaron. Dodaj troch oleju oraz nastaw kuchenk na najmniejszy pomie. Olej zadba o to, eby makaron po ugotowaniu si nie klei. Nie przykrywaj garnka pokrywk. W przeciwnym wypadku istnieje ryzyko, e woda wykipi. Po ok. 10 minutach (na opakowaniu znajdziesz dokadny czas gotowania) wyów jedn sztuk makaronu i spróbuj jej. W przypadku spaghetti zamiar ten moe okaza si trudny do realizacji, poniewa duga nitka chtnie zjeda z powrotem do garnka. Maa wskazówka: we zwyky nó z zbkowatym ostrzem. Ostrzem do góry zgrabnie wyowisz jedn nitk makaronu. Jeli makaron ma odpowiedni mikko, wysyp go na sitko lub odlej wod, przykrywajc garnek pokrywk i wylewajc wod przez wsk szczelin. Na kocu moesz podrzuci makaron na sitku. I to wszystko — zrobie fantastyczny makaron. Ry Wspania alternatyw dla makaronu jest ry. Gotuje si go tak samo szybko jak makaron, a jest on urozmaiceniem dla woskiego hitu eksportowego. O ryu w woreczkach zapomnij. We sypki ry, na filiank ryu wlej do garnka pótora do dwóch filianek wody. Gdy woda si zagotuje, zmniejsz ogie i gotuj ry na maym ogniu, a wchonie on ca wod. Dla jednej osoby wystarczy filianka ryu. Dobrze jest jednak — jak i w przypadku makaronu — ugotowa troch wicej. Za jednym zamachem masz ugotowan porcj na nastpny dzie. Jeli kto oszczdza gaz lub energi, moe zagotowa wod z ryem, zdj garnek z kuchenki i umieci go pod kodr. Tam si on „dojdzie” i nigdy si nie przypali. 30 Ziemniaki W gospodarstwie domowym singla ziemniaki nale do rzadkoci. Mimo to mona je przygotowa na najwiksz ilo sposobów w porównaniu z poprzednio przedstawionymi artykuami spoywczymi. Mona je przyrzdzi w wielu wariantach, a nakad pracy mieci si w przyzwoitych granicach. eby przygotowa ziemniaki, z wody bierzesz — kto by przypuszcza — kilka ziemniaków i kroisz je na wiartki (lub nie kroisz ich wcale), wkadasz je do garnka z odrobin soli i zalewasz wod do wysokoci ok. 4 – 5 cm. Po ok. 25 minutach gotowania ziemniaki s gotowe. Moesz to sprawdzi, nakuwajc ziemniak widelcem. Jeli jest on mikki, ziemniaki s ugotowane. Nie naley je ziemniaków z zielonymi plamami. Zawieraj one duo solaniny, toksycznej substancji rolinnej. Zielone ziemniaki naley zawsze usun. Solanina jest odporna na wysok temperatur, tak wic gotowanie i pieczenie nic nie pomog. Zamiast ketchupu — smaczne sosy Dodajc do makaronu, ryu i ziemniaków sos, otrzymasz szybko prawdziw potraw. Znajdziesz tu kilka recept dla pocztkujcego kucharza. Potrawy te po odgrzaniu smakuj równie dobrze na nastpny dzie. Sos pomidorowy Zaczniemy od klasyki. Za pomoc kilku trików i chwytów mona wyczarowa przepyszny sos pomidorowy. Wariant 1. Aby przyrzdzi najszybszy na wiecie sos pomidorowy, potrzebujesz jedynie 1 maego opakowania mietany o przeduonej trwaoci 1 puszki obranych pomidorów (np. do pizzy) soli, pieprzu i troch zió, np. bazylii Pomidory wrzucasz na patelni i rozgniatasz. Nastpnie posypujesz je sol, pieprzem i zioami. W dalszej kolejnoci dodajesz okoo pó opakowania mietany i gotujesz cao przez mniej wicej 5 minut. Jeli kto ma ochot, moe wzbogaci sos, np. groszkiem. Szczypta cukru wydobdzie z pomidorów wicej smaku. 31 Wariant 2. Drugi wariant jest bez mietany. Jeli pilnujesz swojej sylwetki, to jest to wanie wariant dla Ciebie. Potrzebujesz: pó litra przecieru pomidorowego troch koncentratu pomidorowego 1 cebuli zió, soli, pieprzu miodu i oliwy z oliwek Cebul pokrój w kostki i podsma na niewielkiej iloci oleju. Dodaj przecier pomidorowy, zmniejsz ogie (niebezpieczestwo pryskania); mieszajc, dodaj koncentrat pomidorowy, dopraw miodem, sol, pieprzem i odrobin oliwy z oliwek — gotowe. Sos uniwersalny (najlepiej pasuje do makaronów) To jest niebywae, jak mao skadników trzeba, aby zrobi smaczny sos. Spójrz na to: 1 kubeczek mietany 1 kostka bulionowa sól, pieprz i szczypta parmezanu mka lub zagszczacz do sosów mietan wlewasz do garnka. Dalej dodajesz kostk bulionow oraz sól, pieprz i szczypt parmezanu. Wszystko razem krótko gotujesz. Cao doprawiasz mk lub zagszczaczem do sosów. Jeli chcesz zosta smakoszem, dodajesz jeszcze do sosu troch ososia lub kraby. Sosem tym uszczliwisz kady wariant makaronu. Spaghetti z czosnkiem Jeli nastpnego dnia bdziesz ignorowa ludzi krccych nosem, moesz wypróbowa spaghetti z czosnkiem. spaghetti, ugotuj zgodnie z naszymi wskazówkami 1 cebula 4 zbki czosnku ok. 50 g koncentratu pomidorowego oregano, bazylia, sól, pieprz 32 Podsma drobno pokrojon cebulk oraz zmiadony czosnek na niewielkiej iloci oliwy z oliwek. Dodaj koncentrat pomidorowy i dopraw przyprawami. Ugotowany makaron wrzucasz ze wszystkim do garnka i mieszasz. Jeli lubisz ostre potrawy, dodajesz jeszcze chili lub tabasco. Carbonara Równie szybko mona przyrzdzi sos mietanowy z szynk. Trzeba dba o odmian. Dla dwóch osób potrzebujesz: 1 kubeczka mietany (ok. 200 g) 50 g creme fraiche lub kwanej mietanki 50 – 100 g boczku 2 zbków czosnku 40 g parmezanu soli i pieprzu Boczek pokrojony w kostki podsmay w garnku razem z drobno pokrojonym czosnkiem. Doda mietank i parmezan. Cao podgotowa. Smakosze dekoruj talerz posiekan pietruszk. Szpinak Aby urozmaici makaron, ry czy ziemniaki, powiniene zaopatrzy si w opakowanie mroonego szpinaku. Przygotuj szpinak wedug wskazówek na opakowaniu oraz dopraw sol, pieprzem i muszkatem. Nastpnie naó na makaron, ry lub ziemniaki i na koniec rozkrusz ser feta. Po prostu genialne. Wzbogacanie gotowych produktów Nie zawsze ma si czas i ochot na gotowanie. W takich sytuacjach sprawdza si metoda, oficjalnie uznana wród kawalerów i panien, prowadzca do szybkich rezultatów: bierze si gotowy produkt z supermarketu i urozmaica si go kilkoma skadnikami. Gotowa pizza eby pizza nie smakowaa jak kawaek kartonu, przed wstawieniem jej do piekarnika posmaruj jej brzeg olejem. Bdzie przyjemnie chrupicy. Jeli nie masz pod rk pdzelka, moesz uy do tego ciereczki. Jeli chcesz 33 samodzielnie zrobi farsz do pizzy, ale jeste za leniwy lub nie umiesz zrobi ciasta, moesz kupi gotowe ciasto od razu z sosem. Ciasto trzeba wyoy na blach, na to sos pomidorowy i dalej nakadasz swoje ulubione skadniki, np. szynk, salami, ananas itd. Na koniec posypujesz wszystko serem i wsuwasz blach do piekarnika (Ustawienia parametrów pieczenia znajdziesz na opakowaniu). Podrasuj zup z torebki Dla zaawansowanych kucharzy zupy z torebki s tabu. Mimo to cakiem niele nadaj si one dla gospodarstwa domowego singlów, poniewa w Twojej kuchni egzotyczne zioa i przyprawy, garnki, patelnie, roboty kuchenne, czas, ochota, jak i prywatny kucharz s towarem deficytowym. Oprócz tego potrawy byskawiczne nadaj si do spoycia przez kilka lat. Zdarza si nieraz, e studenci krótko przed obron dyplomu gotuj zup instant zakupion jeszcze na pierwszym semestrze. Zupy z torebki smakuj duo lepiej, jeli dodasz np. pokrojony pomidor i krótko wszystko podgotujesz lub gdy dodasz do zupy pietruszk. Nie ma tu waciwie adnych granic dla Twojej wyobrani. Jako „ulepszacze” nadaj si wymienicie czosnek, bazylia i ubite jajko. Gotowe sosy mona wzbogaci, dodajc do sosu mietanowego czy pieczeniowego szczypt soli i pieprzu, troch czerwonego wina (lub soku cytrynowego) oraz yk bitej mietany. Wymienite sosy do makaronów W szafkach kuchennych kawalerów uderza najczciej taki widok: wiele rónych makaronów, oprócz tego ziejca pustka. Moja rada: ugotuj czasem do makaronu zup z torebki. Zwaszcza gdy nie tylko Ty sam jeste godny. I tak np. grzybowa zupa instant uczyni z normalnego spaghetti prawdziw uczt kulinarn. PS: wskazówk mona z powodzeniem zastosowa równie do ryu. 34 Co o tym sdzi jury? Nic innego nie robi od niepamitnych czasów, mona eksperymentowa na wiele sposobów. Mog tylko powiedzie: próbujcie! Jasne, z tymi wszystkimi ulepszaczami smaku w zupach z torebki i w gotowych sosach da si to wsun jak chipsy ziemniaczane ;-) Spróbujcie, nieuki, nastpujc rzecz: zeszkli cebulk i czosnek, doda pi pokrojonych pomidorów. Gotowa pó godziny na wolnym ogniu, doprawi sol, pieprzem i odrobin sherry. TO jest dopiero sos do makaronu! Sam jeste nieukiem. Zdaje si, e rozmawiamy o sosie do makaronu ze „skadników studenckich”. A poniewa kady wie, e pomidory u studentów ogólnie pokryte s bia pleni, póki co, nie wychylaj si ze swoj propozycj... No, to rzecz jasna nie da si nic zrobi. A wic smacznego przy spoywaniu w peni syntetycznego sosu do makaronów. Mój zdecydowany faworyt: wbi po prostu surowe jajko, za to oddam nawet mój pomidorowy sos z zioami. Fuj, do licha, tyle tylko mog powiedzie! Moja propozycja: podgrza oliw z oliwek, zgnie czosnek, doda drobno pokrojone chili, posoli, popieprzy (wieo zmielonym pieprzem)! Niewiele kosztuje i jest smaczne. Czasy, kiedy „ziejca pustka w lodówce” oznaczaa, e jest tam rzeczywicie tylko napoczty kartonik z mlekiem, to u ciebie ju historia, prawda? U mnie nie, dlatego dzikuj za pomys :-) 35 Jeszcze wicej przepisów! Aby w twojej kulinarnej codziennoci zagocia rónorodno, podamy jeszcze kilka przepisów, z którymi poradzi sobie nawet najwikszy idiota w dziedzinie gotowania. Tost hawajski Hit z lat 70., ale znów niesychanie modny. adna sesja DVD nie ma bez niego prawa bytu. Tost przygotowuje si byskawicznie, potrzeba do niego niewielu skadników i mona go je palcami. Oto przepis: chleb tostowy (jedno opakowanie starczy na 3 – 4 osoby) ser (np. gouda) gotowana szynka ananas (mog by równie pomidory, szparagi lub grzyby) Smarujesz tost odrobin masa i kadziesz na niego plaster gotowanej szynki, krek ananasa oraz ser. Tosty ukadasz na blasze i wsuwasz do piekarnika. Po kilku minutach, gdy ser si zarumieni, wycigasz tosty. Nawet gdy s ju zimne, w dalszym cigu smakuj wybornie. Puree ziemniaczane z wasabi W sklepie z artykuami azjatyckimi dostaniesz wasabi, zielon japosk past chrzanow. Zmieszaj j z puree ziemniaczanym. Tylko uwaga — wasabi jest piekielnie ostre. Raz dwa i zionie si ogniem. Dlatego powiniene zacz ostronie od szczypty na kocu noa i zwiksza dawk, a osigniesz granic bólu. Do tej potrawy pasuje w zasadzie kady rodzaj misa. Zreszt: wasabi komponuje si cakiem dobrze z ca gam rónych potraw. Tubka nie zajmuje wiele miejsca w lodówce — a wic mona eksperymentowa wielokrotnie. Pieczony schab Pieczony schab mona dosta w sklepie misnym lub w supermarkecie. Kilka plastrów pieczeni podsma na patelni. Jeli chcesz mie szybkie danie, jako dodatek moesz poda ziemniaki w upinkach. Bardzo niecierpliwi mog zaserwowa gotow saatk z kapusty. 36 Pierogi Specja ten mona zakupi jako mroonk w prawie kadym sklepie spoywczym. Nadaje si wymienicie jako posiek dla jednej osoby. W jednym opakowaniu jest najczciej 10 pierogów. To standardowo wystarcza dla zaspokojenia godu jednego zdrowego faceta. Wystarczy, e je podgrzejesz w zwykym bulionie warzywnym. A jeli masz czas i ochot, moesz wrzuci do tego troch warzyw, np. marchew i czosnek. Inn alternatyw jest „rozdrobnienie” pierogów. Podsma pokrojon w kostk cebulk, dodaj drobno pokrojone pierogi i podsma je równie. Krótko przed kocem smaenia wbij do tego dwa jaja. Makaron z patelni Potrawa ta jest szybka w przygotowaniu i nadaje si do odgrzania na drugi dzie. Skadniki dla 2 osób lub dla 1 osoby na 2 dni: 500 g makaronu (obojtnie jakiego) 1 cebula 100 g masa zioowego 250 g mroonki warzywnej Gotujesz makaron. W midzyczasie obierasz i kroisz cebulk oraz podduszasz j na patelni. Nastpnie dorzucasz do niej warzywa. Po trzech minutach dodajesz maso zioowe i makaron. Cao dusisz jeszcze trzy minuty. Mona wzbogaci aromat, dodajc nieco boczku. Szybkie danie z makaronem Jeli planujesz zaprosi goci na grilla i chcesz zabysn bez wielkiego nakadu, znajdziesz tu recept na najszybsz na wiecie saatk makaronow. Potrzebujesz: 500 g makaronu 1 soika majonezu 2 soików wgierskiej saatki Puszta albo mieszanki meksykaskiej (mona kupi w prawie kadym supermarkecie) Jak perfekcyjnie ugotowa makaron, wiesz ju doskonale. Ostudzony makaron wrzucasz do miski, dodajesz majonez i saatk Puszta albo mieszank meksykask. Wszystko energicznie mieszasz i saatka jest gotowa. Nikomu nie musisz si przyznawa, e warzyw sam nie kroie... 37 Bagietka à la pizza Równie szybko przygotujesz bagietki à la pizza. Podczas kolejnych zakupów we kilka buek do zapieczenia. W domu przekrój buki na pó i posmaruj ketchupem lub sosem pomidorowym (moe by te pesto). Nastpnie obó je salami, szynk, grzybami lub czymkolwiek innym, co Ci przyjdzie na myl. Na koniec posyp serem, rónymi przyprawami, np. pieprzem, sol, oregano (nadaje pizzy niepowtarzalny aromat) i wó do piekarnika. Gdy ser si zarumieni, wycignij wszystko i kosztuj. Luksusowa jajecznica Na dobr porcj potrzebujesz: 4 jaj 1 yki masa 50 g wieego sera ótego 1 cebuli 1 wdzonego fileta z ososia lub pstrga (mog by te kraby albo szynka) soli, pieprzu w miar moliwoci kopru Rozbij jaja do miski i zamieszaj. Ryb potnij w paski i dodaj do jaj. Nastpnie wrzu do miski wiey ser i cebulk pokrojon w kostki. Dopraw sol, pieprzem i ewentualnie koperkiem. Przemieszaj wszystko. Wcz kuchenk, postaw patelni, wrzu do niej maso, dodaj jaja i mieszaj tak dugo, a wszystko zgstnieje, ale bdzie jeszcze puszyste. Opiekacz do tostów Jeli lubisz tosty, kup sobie opiekacz do tostów. Taki sprzt bardzo czsto jest dostpny po obnionej cenie (oferta specjalna) i kosztuje z reguy od 40 do 150 z. Nawet nie przypuszczasz, jakie pyszne tosty wyczarujesz dziki niemu. Ser i tosty dostaniesz w kadym sklepie spoywczym. Twoja fantazja moe si tu rozwija bez granic. Szynka, salami, grzyby, saata, banany, papryka, cebula. Ukadasz na tocie, na kilka minut wstawiasz do opiekacza, ostronie wyjmujesz i delektujesz si. Perfekcyjny pomys na szybk i smaczn kolacj przed telewizorem. Ale uwaga: nadzienie jest bardzo gorce. Ryzyko oparzenia si! 38 Tost cebulowo-pieczarkowy Jeli jestemy ju przy prostej kuchni, nie zaszkodzi poda jeszcze jednego przepisu. Szybko go wykonasz, a potrzebujesz jedynie: 1 puszki pieczarek 1 cebuli 3 kromek chleba tostowego troch soli i pieprzu Najpierw kroisz cebul w grube kostki. Nastpnie podgrzewasz troch oleju na patelni i wrzucasz odsczone grzyby. Po minucie dodajesz cebul. Gdy wszystko si zarumieni, przypiekasz tosty, farsz na patelni doprawiasz solidnie pieprzem oraz sol i nakadasz go na tosty. Przechowywanie artykuów spoywczych W niejednym gospodarstwie domowym singla, u studentów mieszkajcych w grupie i w innych podobnych miejscach zgrozy dosy szybko kuchnia zaczyna y. Ple i robactwo maj tu idealne warunki do rozwoju. Dlatego nawet „dyslektycy” gospodarstwa domowego musz jak najszybciej opanowa zasady prawidowego przechowywania produktów. Lodówka Generalnie wszystkie zakupy z lodówki w sklepie musz trafi równie do Twojej lodówki. Owoce te duej zachowaj wieo, jeli umiecisz je w lodówce. Chleb Pierwszym kandydatem do pleni jest podstawowy artyku spoywczy numer jeden: mianowicie chleb. Szczególnie w sabo zaludnionych gospodarstwach domowych staje si szybko poywk dla kolonii pleni. Jednake chleb nie ma czego szuka w lodówce. Bdzie tam tylko szybciej wysycha. Chleb pozostanie duej wiey, jeli go przechowasz w woreczku foliowym lub — jeszcze lepiej — w specjalnym chlebaku. Inn moliwoci przechowania chleba jest jego zamroenie, zakadajc, e posiadasz zamraalnik. W gospodarstwach domowych singli przyja si nastpujca metoda: krojony chleb wkadasz w woreczkach do zamraania ywnoci do zamraalnika. Jeli 39 chcesz go spoy, „odrywasz” kilka kromek i wkadasz je do tostera. Dziki tej metodzie masz w domu zawsze wiey chleb. Jeli nie masz tostera, moesz odmrozi chleb w tradycyjny sposób lub woy go do piekarnika. Zamraanie Oprócz pizzy i frytek jest jeszcze wiele innych artykuów spoywczych, które znajdziesz w zamraarce w sklepach spoywczych. Moe nastpnym razem zakupisz mroon mieszank warzywn, która jest duo lepsza, ni si powszechnie sdzi. Jest prawie tak samo bogata w witaminy jak wiee warzywa, a swoich kolegów z puszki konserwowej w kwestii zawartoci witamin bez dwóch zda kadzie na opatki. Przyrzdza si j prosto (choby z tego powodu, e sposób przyrzdzenia znajdziesz na opakowaniu). Ogólnie rzecz biorc, prawie wszystko, co posiadasz w lodówce, moesz zamrozi w woreczkach do zamraania ywnoci. Zwró tylko uwag na to, w jaki sposób porcjujesz ywno. Jeli zdarzy Ci si zamrozi miso mielone w zbyt duym kawaku, z atwoci podzielisz je na mniejsze czci, uywajc do tego siekiery lub piy acuchowej. Jeli adnego z tych przedmiotów nie masz pod rk, nie zaamuj si. Badania niemieckiej Fundacji Warentest1 udowodniy, i mimo zupenie innych wskazówek na opakowaniu, produkt raz rozmroony mona zamrozi ponownie, jeli nie by zbyt dugo wystawiony na dziaanie wysokich temperatur. Jest to na pewno bardziej higieniczne ni dalsze przechowywanie rozmroonego produktu w lodówce. Przecie w wyniku rozmroenia produkt si nie zepsu. Zamraanie mielonego misa wiee miso mielone wó do woreczka przeznaczonego do zamraania ywnoci, wypu z niego cae powietrze i szczelnie zamknij (np. zgrzewark próniow, jeli tak posiadasz). Nastpnie cay woreczek zgnie na pasko (na grubo ok. 0,5 – 1,0 cm) i wó do zamraarki. Powysze dziaanie 1 Instytut, którego zadaniem jest przeprowadzanie porównawczych testów produktów i usug — przyp. tum. 40 ma tak zalet, e miso szybciej si zamrozi i równie szybciej si potem odmrozi (po ok. jednej godzinie, natomiast caa brya potrzebowaaby znacznie wicej czasu). Co o tym sdzi jury? Jeli kto nie posiada maszyny próniowej, moe wyssa powietrze z torebki za pomoc ust i szybko j zakrci. Jeszcze lepiej wyssa powietrze za pomoc somki. Gdy woreczek z misem jest ju zgnieciony na pasko, dobrze jest kantem doni porobi w nim rowki, wówczas atwiej jest podzieli miso na porcje bez potrzeby rozmraania go (przez odamywanie). Jeli zamraasz mielone gównie dla chili con carne, zupy czosnkowej, lasagne czy sosu bolognese, wypróbuj moj rad: kup wiee miso mielone. Pokrój cebul, w razie potrzeby równie czosnek. Wszystko podsma, a nastpnie zamro. Jeli chodzi o higien, wszystko jest w jak najlepszym porzdku. Wyej wymienione potrawy przygotujesz póniej bardzo szybko, gdy odpadn Ci ju pocztkowe przygotowania — mniej pracy, mniej mieci, szybko i niedrogo. Ja kupuj wiee mielone, lepi kotleciki i sma je. Nastpnie czekam, a wystygn, i je zamraam. W razie potrzeby podgrzewam olej na patelni, wrzucam talarki cebuli i zamroone kotleciki. Wszystko podsmaam pod pokrywk i na wolnym ogniu! Usmaone i nastpnie zamroone mielone po krótkim czasie przestaje smakowa. Ja zamraam surowe, ale doprawione miso (równie z cebulk). Smay jeszcze zamroone na niezbyt gorcym oleju, zalenie od gruboci kotlecików od 25 do 30 minut — pycha! 41 PEDANT Ujarzmij swój odkurzacz! „Naukowe badania udowadniaj: mczyni, którzy sprztaj, maj wicej seksu!”, podaje niemiecki dziennik „Bild” i opisuje sprztanie jako „niezawodn recept na problemy maeskiej sypialni”. Nic nie dziaa tak zachcajco i sexy jak mczyzna cierajcy kurze, wynoszcy mieci albo sprztajcy toalet. Uwierz w to po prostu! Jaki masz stosunek do sprztania? Jak czsto cierasz kurze? Codziennie. Czekam, a bd móg napisa swoje imi. Raz w tygodniu. Syszaem, e po roku kurz przestaje si namnaa. 10 punktów 0 punktów 5 punktów 0 punktów Czym czycisz toalet? Domestosem i jednorazow ciereczk, w rkawiczkach. Mam spuczk WC. W razie potrzeby szczotk i papierem toaletowym. Gdzie jest waciwie ciereczka do mycia naczy? 10 punktów 0 punktów 5 punktów 0 punktów Jak czsto myjesz okna? Gdy przychodzi moja mama. Co tydzie. Gdy latem o 12:00 jest jeszcze ciemno. Gdy maluj ramy okienne. 0 punktów 10 punktów 0 punktów 5 punktów ponad 25 punktów 10 - 25 punktów poniej 10 punktów Pan Proper! No tak... Flejtuch! 42 Sobota, godz. 10:00 Kiedy, gdy w pitki wracaem ze szkoy do domu, cay dom sta na gowie. Krzesa wyniesione z pokoju zagradzay w przedpokoju przejcie. W kuchni leay stosy starych gazet i pustych skrzynek po napojach. Przeróne wiadra na pododze uniemoliwiay dojcie do lodówki. Cay pokój dzienny, oprócz nielicznych mebli, przeniós si do jadalni obok. Wszystkie okna, nawet gdy by mróz, otwarte byy na ocie. W rodku tego caego zimnego, nieprzyjemnego chaosu krcia si moja mama. Wycieraa kurze, krzyczaa do mnie, e obiad bdzie dzi dopiero na kolacj, i jednoczenie rozmawiaa przez telefon z moj babci lub z jak przyjaciók. Tak byo tydzie w tydzie. Wówczas chwytaem co zjadliwego ze spiarki i ulatniaem si czym prdzej do swojego pokoju. Teraz z podziwem myl o mojej mamie, poniewa miaa w tym wszystkim jaki plan, a w kadym razie nigdy nie wygldaa na tak zrezygnowan, jak ja si dzisiaj wanie czuj. Od trzech tygodni mieszkam w moim nowym mieszkaniu. Po stresie zwizanym z przeprowadzk i zasuonej parapetówce mieszkanie wymaga generalnego przegldu. Tylko od czego mam zacz? Godz. 12:30 Postanawiam zacz od odkurzania. To jeszcze przynosi najwiksz frajd. Tylko gdzie jest ta podoga, któr mam odkurzy? A wic odkurzacz z powrotem na bok i zaczynam od sprztania. Przy tym odnajduj jedn z moich dawno zaginionych, a tak upragnionych czerwonych ukochanych skarpetek. Po odkurzeniu pierwszego pokoju wlok za sob odkurzacz w kierunku sypialni. Ale ze mnie idiota, kln pod nosem, teraz musz usuwa te same rzeczy, które przedtem zagracay podog w pokoju dziennym. Dochodz do wniosku, e wikszo z tych rzeczy mogem przecie od razu poukada gdzie trzeba, i przygldam si caemu kramowi. S to bardzo róne rzeczy i znów si zastanawiam, dlaczego ich od razu nie pooyem na swoje miejsce. No tak. Nie znam tego miejsca. Ale tak! Znów mi co przychodzi do gowy: obok szafy z ubraniami, tam gdzie s ju rzeczy, z którymi nie wiadomo co zrobi. Po kilku akcjach ukadania, wynoszenia, wyrzucania i znów przestawiania, podnoszenia i opuszczania udao mi si odkurzy cae moje mieszkanie. W kocu. 43 Godz. 15:00 Jak do licha moja mama to wytrzymuje? Sprztanie jest nudne, wyczerpujce i absolutnie nieproduktywne. Po usuniciu mieci z szafek i stoów mog od nowa zaczyna odkurzanie. Sprztanie high-tech Jeli masz dosy wiecznego cierania kurzy, zamontuj sobie w pokoju duy kondensator. Najlepiej po jednej duej pycie metalowej z kadej strony pokoju, i kad pyt podcz do róda silnego napicia staego. Wielko potrzebnego napicia zaley przede wszystkim od wielkoci pokoju, ale nie moe ono te by przesadnie wysokie. Przy duej wilgotnoci powietrza moe doj do przebicia. Dla pokoju o wymiarach 3 x 4 metry wystarczy 80 do 90 kilowoltów. Raz w tygodniu odcz na chwil kondensator i zetrzyj z pyty nagromadzony kurz. Co o tym sdzi jury? Super. Usuwa nie tylko kurz, ale i nieproszonych goci. Pomys jest niegrony: pozwól kurzowi spokojnie lee i zacznij po nim depta. Gdy utworzy si warstwa o gruboci 2,5 centymetrów, zwi powok kurzu w rulon i wystaw przed drzwi. Inny wariant: rozrzu na to nasiona trawy i od czasu do czasu podlewaj. Rolk hodowlanego trawnika z powodzeniem sprzedasz na kolejny stadion piki nonej. Rada dla budujcych swój dom: zwrócie uwag na to, eby jastrych, który dzisiaj zwykle kadzie si na izolacji akustycznej, pooony by z lekkim spadkiem w kierunku jednego rogu pokoju. Póniej jastrych podczcie do odpowiednio silnego wibratora. Dziki wibracjom brud i kurz bd zbiera si w jednym rogu. Stamtd ju mona je bez trudu usun. 44 Poczciwy Danielu, niestety sprztanie nie jest cakiem takie proste, jakby sobie tego yczy (nawet jeli reklamy usiuj nam to wmówi), ale jest kilka rzeczy, które pomagaj utrzyma mieszkanie w przyzwoitym stanie. Punktem wyjcia s odpowiednie przybory do sprztania. eby Twoje mieszkanie miao akceptowalny wygld, potrzebujesz rzeczy takich jak: Szmatki i cierki do sprztania Kupisz je w kadym supermarkecie. Jedno opakowanie zawiera najczciej kilka sztuk tej cudownej broni, tak e nie bdziesz musia czyci toalety t sam cierk, której uywasz do talerzy. Szmatki do mycia moesz zastosowa w caym swoim gospodarstwie domowym. Zmyjesz nimi naczynia, wytrzesz gadkie powierzchnie, np. stoy lub blaty. Do mycia podóg uyjesz specjalnych cierek. Wiadra Zapytaj mam, z ca pewnoci moe Ci jedno odstpi. Bdzie Ci niezbdne. Mianowicie wlejesz do niego wod do mycia mebli i powierzchni. rodki czystoci Na pocztku swojej kariery porzdkowej potrzebujesz cakiem niewiele. Najwaniejszy jest pyn do mycia naczy, którym umyjesz prawie cae mieszkanie. Dodaj troch pynu do wiadra z letni wod i moesz tym wyciera wszystkie gadkie powierzchnie. W przypadku uporczywych plam (tuszcz i kamie) warto mie uniwersalny rodek czyszczcy (np. cytrynowy). rodki czystoci dozuj oszczdnie. Nie dlatego, e s niebotycznie drogie, ale dlatego, e Twoja karma wzronie, jeli oszczdzisz rodowisku troch chemii. Szczotka do szorowania, miota, zmiotka i szufelka Bd Ci potrzebne do utrzymania czystoci na gadkiej pododze. Najpierw zmiatasz wszystkie mieci (niektórzy uywaj do tego odkurzacza), nastpnie myjesz podog szmat lub przy pomocy mopa. 45 Odkurzacz Cotygodniowe odkurzanie to ju poowa sukcesu w walce z brudem w mieszkaniu. Odkurzacz (z rónymi nakadkami) wykazuje wszechstronny talent. Czyci nie tylko dywany, ale i sofy, óka, szafy, zwierzta domowe i tak dalej, i tak dalej. A propos: czy kto widzia moj kart SIM do telefonu? Godz. 16:15 Po wypiciu mocnej kawy, wyposaony w trzy szmatki do mycia oraz wiadro z wod i pynem udaj si do azienki. Toaleta To ustronne miejsce jest dla wielu najprzyjemniejszym zaktkiem na wiecie. Jednak toaleta ma t skonno, aby w relatywnie krótkim czasie sta si miejscem nieprzyjemnym, jeli si o ni odpowiednio nie zadba. Wskazówki, jak sprzta azienk, otrzymasz troch póniej. Na razie zadbajmy o profilaktyk. Zasadnicza uwaga do chopców: na siedzco! Siusiajcy na stojco kontra siusiajcy na siedzco Jeli chcesz zatwardziaego siusiajcego na stojco przekona o jego aspoecznym zachowaniu, chwy gazet i obó ni podog wokó swojej toalety. Jeli pomieszczenie jest dostatecznie mae, oklej te gazet ciany wokó muszli klozetowej. Teraz przed toalet narysuj na gazecie dwie stopy i zafunduj siusiajcemu na stojco trzy piwa. Gdy potem obejrzy on sobie siatk kropli na gazecie, a w samym rodku ujrzy czyste lady stóp, zapytaj go: „Jeste pewny, e w przyszoci chcesz kontynuowa na stojco?”. Co o tym sdzi jury? Dobrze si sucha, ale kto potem sprztnie to cae bagno? Siusianie na stojco naley do podstawowych potrzeb kadego mczyzny, ale tego kobiety nigdy nie pojm. 46 Kieruj do kobiet, które maj w domu chronicznego siusiajcego na stojco: 1) Kacie mu po prostu sprzta toalet. Kto nie chce zrezygnowa ze swojej dumy, musi na to zapracowa. 2) Jeli przyapiecie go na stojco, udawajcie tak ciko obraone i oburzone, jak si tylko da. To zwykle rusza tych bardziej dobrodusznych twardzieli. („eee... iiihhh... to jest obrzydliwe... itd.”). 3) Jeli macie do czynienia z wyjtkowo upartym przypadkiem, powiecie na sedesie nastpujc tabliczk: „Kobiety brzydz si siusiajcych na stojco. Spaby z kim, kto jest obrzydliwy?”. Po prostu nie mog zrozumie kobiet: kto nas nauczy siusia na stojco? Nasze mamy swego czasu wyjmoway naszego siusiaka i trzymay go, gdy siusialimy, i byy potem dumne, jak ju umielimy to sami. A dzisiaj chcecie nam tego zabroni? Ja siusiam na stojco!!! Ale tylko w obcych toaletach!!! U mnie siusia si na siedzco!!! W kocu sam musz sprzta! Ja zamontowaem pisuar! Jeli kto nie umie siusia przez reling, nie ma wstpu na pokad. My wynalelimy tak desk klozetow, która udaremnia oddawanie moczu na stojco. Zamyka si ona nieustannie i automatycznie. Mona j przytrzyma albo stop, albo rk na dole (przy czym wtedy si na ni siusia), albo trzeba usi. Kto twierdzi, e siusianie na stojco jest rzekomo „mskie”, temu brakuje pitej klepki. Wyobra sobie rozmow dwóch kosmitów po ich wizycie na naszej planecie. „Widziae? Samce siusiaj na stojco!” „Wow, niemoliwe! A to dopiero”. 47 Kolejn „palc” wskazówk dotyczc ustronnego miejsca jest to, e po Twojej wizycie zamieni si ono ponownie w miejsce „o cudownej woni”, jeli zapalisz kilka zapaek. Siarka zatuszuje istniejce zapachy. Czas transmisji sportowych Jeszcze tylko przebrn przez gór filianek, garnków, talerzy... Umyj mnie! Kto z przekonania zmywa naczynia rcznie, posiada elazn dyscyplin, silne rce i masochistyczny pd do czyszczenia. Kto jednak cech tych nie posiada, a mimo to egzystuje bez zmywarki, ma problemy z codziennym manualnym procesem mycia naczy. Ogólnie rzecz biorc, kto musi rcznie zmywa, niech lepiej trzyma si zasady: my naczynia regularnie, telewizor lub radio w kuchni pomog przy tym przetrwa. Przypalone garnki Kademu pocztkujcemu gospodarzowi znany jest nastpujcy scenariusz: nie ma znaczenia, co po raz pierwszy gotujesz czy smaysz, garnek lub patelnia znajduj si na koniec w opakanym stanie. Czy to jest mleko, czy te ry lub pieczone kartofle, przywieraj one do naczynia i w aden sposób nie chc zej. Niestety nie masz akurat weny stalowej pod rk albo te nie chcesz podrapa nowego garnka. Ale bez paniki: jeli przypalona warstwa nie jest zbyt gruba, zwykle wystarczy uy chropowatej strony gbeczki do garnków w poczeniu z pynem do mycia naczy i gorc wod. Jeli brud w dalszym cigu nie puci (a wic jeli sos rzeczywicie paskudnie si przypali), wówczas wlewasz do garnka troch pynu do naczy lub wsypujesz proszek do prania albo paczk proszku do pieczenia (któr z tych trzech rzeczy na pewno posiadasz?) i zalewasz wszystko odrobin wody (tak eby byo przykryte dno). Jeli pyta kuchenki jest jeszcze ciepa, stawiasz na niej garnek i pozwalasz wodzie lekko si podgotowa. Poza tym moesz zostawi garnek z wod na noc. Nastpnego dnia wszystko bez trudu da si umy. Jeli nie masz czasu lub przypalenie jest zbyt silne, moesz cao szybko zagotowa. Dziki temu resztki zabrudzenia powinny si rozpuci. 48 Rozwizanie kompleksowe — mycie naczy 1. Podczas zmywania naczy zlew powinien by napeniony wod tylko do poowy. Wod atwiej wprawi w ruch, ni sdzisz. Lepiej nie mie ochlapanych spodni. 2. Letnia woda jest dla miczaków. Profesjonalici wcigaj gumowe rkawice, eby woda moga by gorca jak naley. To jest nieporównywalnie bardziej higieniczne ni letnie pomyje. 3. Do mycia naczy uywaj specjalnej gbki lub ciereczki. Do garnków i patelni lepszy bdzie druciak. I nie zapomnij o pynie do naczy. 4. Podczas zmywania sprawdza si nastpujca kolejno: najpierw szklanki (jedna po drugiej), nastpnie sztuce, potem filianki i talerze, a na kocu garnki i patelnie. 5. Wypucz naczynia w letniej wodzie i odstaw do wyschnicia. 6. Po zakoczeniu zmywania wycinij dobrze gbeczk i nie zostawiaj jej w zlewie. W przeciwnym wypadku zaraz zbior si w niej zarodki i bakterie, których z pewnoci nie chcesz mie póniej na swoim talerzu. Poza tym od czasu do czasu wymie gbeczk na now lub wypierz j w pralce w temp. 60ºC. 7. Zawoaj kogo, niech wyciera naczynia. Godz. 20:00 O myciu okien nie mam nawet co ju dzisiaj myle, na dworze robi si ciemno. Dobry wieczór, Danielu, wanie przy takich codziennych, wydawaoby si prostych, czynnociach jak sprztanie prawie wszyscy pocztkujcy nie doceniaj czasu, który trzeba temu powici. Wymaga to zreszt pewnego planu dziaania. Oczywicie jest wiele rónych sposobów i trików, które czyni sprztanie bardziej efektywnym, ale o tym póniej. Na pocztek troch o podstawach sprztania. 49 Zrób sobie ze sprztania wito Krok 1.: Daj sobie czas. Nastaw swoj ulubion muzyk. Krok 2.: Ukadanie rzeczy. Poó je od razu na swoje miejsce, w przeciwnym razie jedn i t sam rzecz bdziesz bra dwa, trzy razy do rki. A teraz najwaniejsza zasada: Sprztamy od góry do dou! Jeli najpierw odkurzysz podogi, a potem dopiero wemiesz si za cieranie kurzy, cay kurz znajdzie si na pododze i moesz ponownie wyciga odkurzacz. Krok 3.: cieranie kurzy. Nie zapomnij, e szmatk do kurzy trzeba od czasu do czasu wypuka. W przeciwnym razie tylko rozmazujesz kurz. Krok 4.: Odkurzanie. Mimo e w 1. kroku zatroszczye si ju o pochowanie rzeczy, i tak musisz jeszcze wiele rzeczy poprzesuwa na bok, aby odkurzanie w ogóle byo moliwe. S tu dwie moliwoci dziaania: 1. Nieustannie troszczysz si o to, eby Twoja przestrze yciowa w kadej chwili bya przygotowana na to, aby przej przez ni z odkurzaczem (Wiemy, e wolisz punkt 2.). 2. Planujesz czas, aby stworzy woln powierzchni taneczn. Krok 5.: Mycie podóg. Gadkie podogi najpierw zamie lub odkurz, nastpnie uywajc szczotki, szmaty lub czego podobnego przetrzyj wod z pynem. Krok 6.: Podziwiaj i chwal. 50 SZOP PRACZ Wypierz biae koszule! roda, godz. 17:00 Siedz w salonie czystoci i przygldam si mojemu praniu, jak si powoli zamacza. Jest tu przyjemnie ciepo i pachnie pynem do pukania o zapachu wiosny. Regulamin w mojej firmie wymaga od nas noszenia biaych koszul i wanie cay mój zapas krci si z luboci wkoo. Dwie godziny póniej Odkryem dwie czerwone skarpetki. Wszystkie koszule maj kolor bladoróowy! Kochany Danielu, róowy jest teraz bardzo na czasie. Spójrz tylko na skarpetki swoich wspógraczy podczas gry w tenisa. Pierwsza zasada prania brzmi wic: Biae pranie zrobi si bladoróowe, jeli wypierze si je z czerwonymi skarpetkami. Zanim wemiemy si za usunicie Twojej wpadki, najpierw kilka podstawowych kwestii dotyczcych tematu prania. Pomog one unikn Ci w przyszoci kolorystycznych niespodzianek. Pranie — co z czym? Najwaniejszym dziaaniem zapobiegawczym przeciw niepodanym przebarwieniom jest prawidowe sortowanie: biaych rzeczy nigdy si nie pierze z rzeczami kolorowymi! Równie rzeczy kolorowe posortuj jeszcze na jasne i ciemne. Nowe rzeczy o intensywnych kolorach powinny by za pierwszym razem prane oddzielnie, gdy lekko i chtnie puszczaj farb. Jaki program prania? W temp. 30ºC/40ºC pierzesz swoje T-shirty, swetry, koszule i spodnie. Bielizn, skarpetki, rczniki, cierki do naczy oraz pociel wrzucasz do pralki na 60ºC. W przypadku duych zabrudze moesz wczy pralk na gotowanie w 95ºC. 51 Jakie rodki do prania? Do wyboru mamy proszek i pyn do prania, o czym na pewno doskonale wiesz, tylko który z nich jest lepszy? Zasadniczo jest tak, e efekt prania zaley od tenzydów. W twardej wodzie tenzydy dziaaj mniej skutecznie, dlatego w takich przypadkach wskazane jest stosowanie zmikczaczy wody. Zmikczacze wody istniej tylko w formie staej, dlatego wystpuj jedynie w proszkach do prania. W wyniku tego proszki do prania s bardziej efektywne w swoim dziaaniu i równie bardziej przyjazne dla rodowiska ni pyny. Dlatego sprawdzaj zawsze, czy rodek, którego potrzebujesz, wystpuje równie w postaci proszku lub tabletek. Na póce ze rodkami do prania znajdziesz z reguy nastpujce produkty: Porada — rodki do prania 1. Uniwersalny proszek do prania: zawiera rozjaniacze optyczne. Dlatego nadaje si do prania biaego w temp. do 95ºC. Nie naley go uywa do prania rzeczy kolorowych, poniewa kolory strac na intensywnoci i wyblakn. Uywa si go na przykad do prania biaej bielizny, biaej bawenianej odziey i biaych rczników. 2. Proszek do prania kolorów: nie zawiera rozjaniaczy optycznych i z tego powodu uywa si go do prania rzeczy kolorowych. Proszek do prania kolorów chroni ich intensywno oraz zapobiega ich blakniciu. Z reguy posiadasz kolorow odzie bawenian, kolorowe rczniki i tym podobne. To wszystko pierze si za pomoc tego proszku w temperaturze do maksymalnie 60ºC. 3. Delikatne rodki piorce: niektóre ubrania, przede wszystkim z wókien syntetycznych, powinny by prane tylko w delikatnych rodkach piorcych, aby duej wytrzymay i nie traciy kolorów. Nie ma adnej zotej reguy, wedug której mógby podzieli swoje pranie na delikatne i normalne. Pomoe Ci jedynie rzut oka na etykiet pielgnacyjn. Znajdziesz na niej symbol prania, którego znaczenie moesz sprawdzi w naszej tabeli na stronie 57. 52 4. Specjalne rodki do prania, np. do prania weny lub czarnej odziey itd. Jeli posiadasz wiele wenianych rzeczy, powiniene sprawi sobie specjalny rodek do prania weny. Natomiast specjalny rodek do prania czarnych ubra jest raczej wyrzuceniem pienidzy. 5. Pyny do zmikczania tkanin zapobiegaj ich sztywnoci po wyschniciu, s jednak drogie i szkodliwe dla rodowiska. Bardziej przyjazn alternatyw jest ocet. Na jedno pranie do szufladki na rodki piorce wlej ¼ – ½ filianki octu. Nie obawiaj si: zapach ulotni si w trakcie prania, a Twoje pranie bdzie przyjemnie mikkie. Jeli pranie jest bardzo zabrudzone, mona przed praniem waciwym uy odplamiacza w sprayu lub mydeka na uporczywe plamy (tzw. mydeka óciowego). Ale o tym na kolejnym poziomie. Rozwizanie kompleksowe — pranie Zanim peen radoci ze wieo zdobyt wiedz popdzisz ze swoimi rzeczami do pralki, powiniene przeledzi ponisz list kontroln: 1. Czy posortowae pranie? Czasami pomidzy ciemnymi rzeczami zapodzieje si jasny T-shirt, albo jaka czerwona skarpetka schowa si wród biaych koszul. 2. Czy kada sztuka ubrania wytrzyma wybran przez Ciebie temperatur? Zwró uwag na etykiety pielgnacyjne. Jeansów nie naley pra w temp. wyszej ni 40ºC, chyba e s na Ciebie za due. 3. Czy oprónie wszystkie kieszenie spodni i innych ubra z rzeczy nienadajcych si do prania? Chusteczki higieniczne w czasie prania rozdzielaj si równomiernie po caym ubraniu i potem bdziesz musia wykaza si niesamowit cierpliwoci i powici cae godziny, eby usun z ubra strzpki papieru. Z kieszeni usu równie monety. 4. Rzeczy o nietrwaych kolorach, np. jeansy, powiniene odwróci na lew stron, dziki temu bd si mniej intensywnie odbarwia w praniu. 5. Zapnij wszelkie zamki byskawiczne, w przeciwnym wypadku szybciej si zuyj. 53 A teraz start Bd miy dla swojej pralki. Nie bdziesz musia kupowa jednorazowej bielizny. Ani w kady weekend jedzi z praniem do mamy. Twoja pralka posiada najróniejsze przeczniki i guziki. Z reguy su one do nastawiania temperatury i wyboru programu prania. Wicej, póki co, nie jest Ci potrzebne. Jeli nie moesz doj do adu z obsug swojej pralki, we do rki instrukcj obsugi, lub skontaktuj si z zaufan osob, choby ze swoj mam. Po wybraniu programu prania wó swoje rzeczy do pralki. Zamknij pralk i sprawd, czy odkrcony jest dopyw wody i czy pralka jest podczona do gniazdka. Po tych czynnociach kontrolnych nacinij przycisk startu. Jeli wszystko poprawnie zrobie, automat rozpocznie pranie. Jak suszy ? Pranie po skoczonym praniu jest najczciej mokre. Ewentualnie mona doda jeszcze inne atrybuty, np: „zafarbowane” lub „skurczone”. To si zdarza wtedy, kiedy nie przestrzegae naszych zalece. Rzeczy, które si zbiegy, s ju z reguy nie do uratowania — pech po prostu. Powiniene by uwaniej czyta. Mimo wszystko pranie naley wysuszy. Gospodarstwa domowe nieposiadajce suszarki maj nastpujce moliwoci suszenia: zorganizuj sobie stojc suszark na pranie lub link i rozwie pranie w odpowiednim do tego miejscu. Niektóre gospodarstwa domowe dysponuj specjalnymi pomieszczeniami: suszarniami. Wane jest, eby pomieszczenie posiadao moliwo wymiany powietrza, poniewa schnce pranie oddaje otoczeniu wilgo. Dlatego te sypialnia i pokój dzienny tylko w ograniczony sposób nadaj si do suszenia rzeczy, chyba e chcesz obudzi si w tropiku. Jeli masz moliwo, rozwie rzeczy na zewntrz, bd przyjemnie pachnie. Ale uwaga, gdy na zewntrz jest za zimno, pranie nie bdzie chciao schn. (Ciepe powietrze lepiej pobiera wilgo, zimne natomiast tyle co nic). Gdy pranie jest suche, zdarza si czasem, e na ubraniu osadzaj si resztki proszku. Oznacza to, e uye go za duo. Ale to nie jest jeszcze koniec wiata. Wytrzep po prostu takie ubranie, a przy nastpnym praniu pamitaj, eby ilo proszku zredukowa. 54 Likwidowanie szaroci eby pozby si szaroci ze swojego prania, dodaj do proszku yk proszku do pieczenia. Co o tym sdzi jury? Super, naprawd pomaga. Co do szaroci, pomaga te dodanie do pralki dwóch tabletek Corega Tabs. W przypadkach ekstremalnych trzeba namoczy rzeczy w roztworze Corega Tabs i zostawi je na noc. Biae rzeczy bd jak nowe. Istniej specjalne odbarwiacze do biaych rzeczy. Przed praniem waciwym zamocz rzeczy w roztworze Dan-Kloriksu. Powinno pomóc. Ale uwaga: zabija prawie kady kolor. A wic stosuj tylko do biaych i wytrzymaych rzeczy. Nowe biae rzeczy, zwaszcza bielizn damsk, lepiej pra bez pynów do pukania. To one wanie s odpowiedzialne za ten paskudny szary kolor! Nasza skóra te ich nie lubi. .... nie mog tego potwierdzi, poniewa od dziesitek lat nie uywam ju pynów do pukania, a mimo to i tak po dosy krótkim czasie moja bielizna jest szara! Cakiem moliwe, e szary kolor bierze si std, e dajesz do prania za mao proszku. Powiniene przestrzega zalece dozowania, zalenych od twardoci wody. Szary kolor tworz poczenia wapna i tenzydów w proszku (tak zwane mydo wapienne). Poczenia te nie rozpuszczaj si w wodzie i odkadaj si na praniu. Jednak jeli proszek prawidowo dozujesz, inne skadniki proszku nie dopuszczaj do tego. W jaki sposób mog okreli stopie twardoci mojej wody? Gdziekolwiek jestem, rzucam ni z caej siy o cian, ale wynik jest zawsze ten sam. Informacje o stopniu twardoci uzyskasz w zakadzie wodocigowym. 55 Godz. 21:00 Alarm! Brak koszul! Kochany Danielu, prawie bymy o tym zapomnieli. Twoje koszule znów bd biae, gdy uyjesz tak zwanego odbarwiacza. Odbarwiacze s rodkami wybielajcymi, które uwalniaj tlen. Usuwaj one przebarwienia z przypadkowo zafarbowanych rzeczy. Zafarbowane pranie trzeba powtórnie woy do pralki lub wypra rcznie, uywajc odbarwiacza. Odbarwiacze mona dosta w proszku lub w formie pynnej. Kupisz je w supermarketach, drogeriach i oczywicie na Allegro. Uywaj ich ostronie, najlepiej tylko do biaych rzeczy. 56 57 NA KANT Rozwie swoje pranie! Niedziela po hicie telewizyjnym Alarm, nie mam elazka! A jutro pierwsze spotkanie z moim szefem! Kochany Danielu, kto nie posiada elazka, nie musi biega wygnieciony jak siedem nieszcz. Akurat w pierwszych tygodniach po przeprowadzce ma si na gowie o wiele waniejsze sprawy do zaatwienia ni wielogodzinne stanie przy desce do prasowania. Kto sobie moe pozwoli, ma w szafie kilka niewymagajcych prasowania koszul albo oddaje koszule do prasowania. Ale co z innymi koszulami, spodniami, swetrami i innymi biedakami, które nie dysponuj takim serwisem? Jak moesz oszczdzi sobie prasowania: x Kup sobie ubrania niewymagajce prasowania lub niegniotce si. x Zaraz po praniu porzdnie rozwie rzeczy. Zasada jest nastpujca: górn odzie (bluzki, koszule) wiesza si za dó, natomiast spodnie, spódnice za ich górne czci (np. spodnie za pasek). Przed powieszeniem rzeczy rozprostuj je troch. x Jeli posiadasz suszark do prania: nie wkadaj do niej za duo rzeczy naraz i zaraz po zakoczeniu suszenia poskadaj je. x Po wyschniciu rzeczy podczas ich skadania wygad je rk, to si sprawdza szczególnie dobrze w przypadku jeansów i bluz. Prasowanie bez elazka Po co Ci elazko? Ponisza wskazówka pozwoli Ci zaoszczdzi pienidze i czas. Wszystko, czego potrzebujesz, to óko i dwa stabilne kawaki tektury o wielkoci ok. 90 x 170 cm. Tektura powinna by tak dua, eby pomidzy 58 dwoma jej kawakami zmieciy si Twoje ubrania. Jest szansa, e tektur znajdziesz w supermarkecie. Jeli masz ju wszystko, moesz zaczyna: podnie wysoko materac, na listwach dna óka poó pierwszy kawaek tektury, na to ubranie do prasowania, drugi kawaek tektury, opu materac z powrotem na dó i poó si spa. Na drugi dzie, jak za spraw czarodziejskiej ródki, bdziesz dumnym wacicielem wyprasowanej koszuli. Metoda ta, z powodu niewielkiego nakadu czasu, nadaje si wietnie dla pracoholików i leniuchów, którzy albo nie maj czasu, albo ochoty. Uwaga: ubranie, które wkadasz pod materac, musi by suche. W przeciwnym wypadku materac którego dnia zacznie plenie. Co o tym sdzi jury? Super! Mam ostre jak nó kanty u spodni, nawet moja mama mi ich zazdroci. Oprócz tego oszczdzam energi, poniewa nie potrzebuj prdu do elazka. No i nie potrzebuj dodatkowego miejsca na desk do prasowania. Jako dumny waciciel óka wodnego mam wprawdzie super wyprasowane ciuchy, ale przy próbie podnoszenia óka wypada mi dysk lub funduj sobie przepuklin pachwinow. Dugi czas „prasowania” jednej sztuki ubrania kwalifikuje te rad raczej do dziau „osobliwoci”. A kto teraz prasuje... gniecione koszule chyba nadal s modne? Pomimo wszelkich prób zanegowania tego faktu, elazko jest bardzo uytecznym skadnikiem kadego gospodarstwa domowego. Jak je obaskawi i wykorzysta z korzyci dla siebie, dowiesz si póniej. O wiele waniejsze jest teraz, CO w ogóle powinno by prasowane, a w przypadku jakich ubra moesz prasowania zaniecha. 59 Prasowanie konieczne Mona, ale nie trzeba Mona zaniecha Bluzki, koszule Swetry, bluzy Pociel Spódnice T-shirty, rczniki cierki do naczy Suknie Szlafrok, koszula nocna Niewymagajce prasowania koszule Spodnie od garnituru Jeansy Skarpety Bielizna 60