Ekotoksykologia SYLABUS - Wydział Biologiczno

Ekotoksykologia
SYLABUS
A. Informacje ogólne
Elementy sylabusu
Opis
Nazwa jednostki
prowadzącej kierunek
Nazwa kierunku studiów
Poziom kształcenia
Profil studiów
Forma studiów
Kod przedmiotu
Język przedmiotu
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Chemii
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów /semestr
Wymagania wstępne
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z podziałem
na formy prowadzenia zajęć
przedmiot do wyboru
I rok, II semestr (letni)
Student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu chemii ogólnej i biologii
Chemia
studia drugiego stopnia
ogólnoakademicki
stacjonarne
0200-CS2-2PDW5
polski
wykład – 15 godz.
seminarium – 15 godz.
Założenia i cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest przedstawienie skutków postępującej chemizacji życia w postaci
niekorzystnych zmian w przyrodzie. Przedstawione treści pomogą słuchaczom zrozumieć
mechanizmy działania toksycznego oraz losy trucizn w środowisku naturalnym. Omówione
zostaną pojecie ryzyka ekologicznego, zasady wykonywania oceny ryzyka na różnych
etapach, podstawy prawne oceny ryzyka. Studenci zapoznają się z różnymi rodzajami
testów toksyczności, wpływem zanieczyszczeń na ekosystemy oraz ze skutkami
największych katastrof ekologicznych.
Metody dydaktyczne oraz
ogólna forma zaliczenia
przedmiotu
Metody dydaktyczne: wykład, konwersatorium
Formy zaliczenia przedmiotu: pisemne zaliczenie wykładu i konwersatorium
Odniesienie do
kierunkowych efektów
kształcenia
Efekty kształceniai
1. Student wyjaśnia najważniejsze pojęcia toksykologii i ekotoksykologii oraz wymienia
i definiuje podstawowe grupy toksyn środowiskowych
2. Student potrafi powiązać budowę chemiczną i podstawowe właściwości fizykochemiczne
związków chemicznych z siłą działania toksycznego, zna podstawy metabolizmu
ksenobiotyków oraz ich mutagenne, kancerogenne i teratogenne działanie.
3. Student wyjaśnia ogólne zasady i przebieg procesu modelowania zachowania się
zanieczyszczeń chemicznych w środowisku oraz oceny i zarządzania ryzykiem
ekologicznym.
4. Student zna przyczyny, przebieg i skutki ekologiczne największych katastrof związanych
z wprowadzeniem substancji toksycznych do środowiska
5. Student korzysta z literatury fachowej w celu uzyskania informacji na temat trucizn
środowiskowych i ich działania na organizmy, potrafi interpretować te informacje i łączyć
w spójną całość oraz prezentować w formie ustnej.
6. Student ma świadomość negatywnych konsekwencji zanieczyszczenia środowiska
spowodowanego działalnością człowieka.
Punkty ECTS
Bilans nakładu pracy
studentaii
Wskaźniki ilościowe
Data opracowania:
K_W01, K_W06
K_W01, K_W06, K_U04
K_W01, K_W04
K_W01, K_U04
K_U07, K_U09,
K_K02
2
Ogólny nakład pracy studenta: 50,0 godz. w tym: udział w wykładach: 15,0 godz.;
udział w konwersatorium: 15,0 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów:
16,2 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 3,8 godz.
Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii:
Liczba godzin
Punkty ECTS
34
1,4
wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela
35
1,4
o charakterze praktycznym
17. 01. 2013
Koordynator
przedmiotu:
Prof. dr hab. Walerij Isidorow
SYLABUS
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej
kierunek
Język przedmiotu
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych
oraz forma prowadzenia zajęć
Prowadzący
Treści merytoryczne przedmiotu:
Efekty kształcenia wraz ze sposobem
ich weryfikacji
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
Opis
Ekotoksykologia
0200-CS2-2PDW5
Chemia, studia drugiego stopnia
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Chemii
polski
I rok, II semestr (letni)
15 godz., wykład
Prof. dr hab. Walerij Isidorow
Wprowadzenie. Uboczne skutki rozwoju przemysłu chemicznego i „chemizacji”
życia dla środowiska naturalnego. Ekotoksykologia chemiczna – nauka o
rozprzestrzenianiu się i oddziaływaniu na ekosystemy produkowanych przez
człowieka substancji chemicznych oraz produktów ich transformacji. Główne
zadanie ekotoksykologii chemicznej: ocena ryzyka dla ekosystemów, wynikającego
z przedostawania się do nich substancji szkodliwych. Podstawowe pojęcia i terminy:
stres, ekotoksykant, ksenobiotyk, bioakumulacja itd.
Temat 1. Najgroźniejsze toksykanty w środowisku naturalnym. Metale ciężkie.
Zachowanie się w powietrzu, ekosystemach wodnych i lądowych. Rtęć, ołów, kadm:
źródła naturalne i antropogeniczne. Polichlorowane substancji organiczne:
pestycydy, PCB, dioksyny (PCDD i PCDF).
Temat 2. Modelowanie zachowania się zanieczyszczeń chemicznych w
środowisku.. Podstawowy zestaw parametrów wykorzystywanych w modelach.
Modele termodynamiczno-kinetyczne.
Temat 3. Ocena i zarządzanie ryzykiem ekologicznym. Definicja ryzyka. Pojęcia
dotyczące analizy i oceny ryzyka. Uczestnicy procesu oceny ryzyka. Ogólne zasady
wykonywania. Wstępne założenia oraz zakres oceny ryzyka ekologicznego.
Struktura procesu oceny ryzyka ekologicznego. Planowanie oceny. Formułowanie
problemu: podstawowe elementy etapu; zebranie dostępnych informacji; wybór
docelowych charakterystyk ekologicznych. Analiza ryzyka: podstawowe elementy
etapu; ocena danych i modeli; charakterystyka narażenia; charakterystyka skutków
ekologicznych.
Temat 4. Zasady oceny ryzyka w prawodawstwie Unii Europejskiej i polskim.
Prawodawstwo UE. Prawodawstwo polskie.
Efekty kształcenia:
K_W01, 04, K_U04,
1. Student wyjaśnia najważniejsze pojęcia toksykologii i ekotoksykologii oraz
wymienia i definiuje podstawowe grupy toksyn środowiskowych
2. Student potrafi powiązać budowę chemiczną i podstawowe właściwości
fizykochemiczne związków chemicznych z siłą działania toksycznego, zna
podstawy metabolizmu ksenobiotyków oraz ich mutagenne, kancerogenne i
teratogenne działanie.
3. Student wyjaśnia ogólne zasady i przebieg procesu modelowania zachowania się
zanieczyszczeń chemicznych w środowisku oraz oceny i zarządzania ryzykiem
ekologicznym.
4. Student ma świadomość negatywnych konsekwencji zanieczyszczenia
środowiska spowodowanego działalnością człowieka.
Sposoby weryfikacji:
Zaliczenie pisemne (kolokwium), ocena aktywności studenta podczas wykładu
1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia dwóch wykładów).
2. Pozytywna ocena zaliczenia konwersatorium.
3. Pozytywna ocena kolokwium z wykładu.
1. C.H. Walker, S.P. Hopkin, R.M. Sibly, D.B. Peakall. Podstawy ekotoksykologii.
Wyd. PWN, Warszawa, 2002.
2. S.E. Manahan. Toksykologia środowiska. Wyd. PWN, Warszawa, 2006.
3. B. Gworek, A. Barański, K. Czarnomski, J. Sienkiewicz, G. Porębska. Procedura
oceny ryzyka w zarządzaniu gruntami zanieczyszczonymi metalami ciężkimi.
IOŚ, Warszawa, 2000.
4. B. Gworek, A. Barański, A. Bojanowicz, J. Sienkiewicz, K. Czarnomski. Ocena
ryzyka środowiskowego pochodzącego od substancji i preparatów chemicznych.
IOŚ, Warszawa, 2002.
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus
SYLABUS
C. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej
kierunek
Język przedmiotu
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych
oraz forma prowadzenia zajęć
Prowadzący
Treści merytoryczne przedmiotu:
Efekty kształcenia wraz ze sposobem
ich weryfikacji
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
Opis
Ekotoksykologia
0200-CS2-2PDW5
Chemia, studia drugiego stopnia
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Chemii
polski
I rok, II semestr (letni)
15 godz., seminarium
dr Urszula Kotowska
1. Wpływ zanieczyszczeń na organizmy, biochemiczne i fizjologiczne skutki
działania zanieczyszczeń, interakcja zanieczyszczeń, biomarkery i monitoring
biologiczny.
2. Różne rodzaje testów toksyczności, wyznaczanie podstawowych wskaźników
charakteryzujących toksyczność – obliczenia.
3. Wpływ zanieczyszczeń na ekosystemy, zmiany liczebności populacji, zmiany w
zespołach, odporność na zanieczyszczenia.
4. Przyczyny, przebieg i skutki ekologiczne największych katastrof związanych z
wprowadzeniem substancji toksycznych do środowiska (m.in. katastrofa w
Bhopalu, Czarnobylu, Seveso, największe katastrofy tankowców ).
Efekty kształcenia:
K_W01, 06, K_U04,07, 09, k_K02
1. Student potrafi powiązać budowę chemiczną i podstawowe właściwości
fizykochemiczne związków chemicznych z siłą działania toksycznego, zna
podstawy metabolizmu ksenobiotyków oraz ich mutagenne, kancerogenne i
teratogenne działanie.
2. Student zna przyczyny, przebieg i skutki ekologiczne największych katastrof
związanych z wprowadzeniem substancji toksycznych do środowiska
3. Student korzysta z literatury fachowej w celu uzyskania informacji na temat
trucizn środowiskowych i ich działania na organizmy, potrafi interpretować te
informacje i łączyć w spójną całość oraz prezentować w formie ustnej.
4. Student ma świadomość negatywnych konsekwencji zanieczyszczenia
środowiska spowodowanego działalnością człowieka.
Sposoby weryfikacji:
Sprawdzian pisemny (kolokwium), ocena prezentacji multimedialnej
przygotowanej przez studenta, udział w dyskusji.
1. Obecność na zajęciach.
2. Pozytywna ocena z prezentacji.
3. Pozytywna ocena z kolokwium.
Literatura podstawowa:
1. C.H. Walker, S.P. Hopkin, R.M. Sibly, D.B. Peakall. Podstawy ekotoksykologii.
Wyd. PWN, Warszawa, 2002.
2. R. Laskowski, P. Migula. Ekotoksykologia – od komórki do ekosystemu.
Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 2004.
Literatura uzupełniająca:
1. S. E. Manahan. Toksykologia środowiska. Aspekty chemiczne i biochemiczne.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2006.
2. S. Więckowski. Toksykologia środowiska człowieka, część 1 i część 2. Oficyna
Wydawnicza Branta, Bydgoszcz, 2010.
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus