Kto może korzystać z Archiwum? - Archiwum Narodowe w Krakowie.

Kto może korzystać z Archiwum?
Zasób i udostępnianie [1]
Z Archiwum mo?e korzysta? ka?dy, co oznacza m.in. brak zastrze?e? co do korzystania z
materia?ów archiwalnych przez osoby nie b?d?ce obywatelami polskimi.
Strona 1 z 14
Z drugiej strony swoboda korzystania z akt ograniczona jest kilkoma zasadniczymi
obostrzeniami:
a. Archiwum mo?e zawsze odmówi? dost?pu do tych akt, których z?y stan fizyczny
Strona 2 z 14
uniemo?liwia swobodne z nich korzystanie bez nadmiernego ryzyka pogorszenia ich kondycji
lub zniszczenia. Z podobnych wzgl?dów mo?e zosta? udzielona odmowa udost?pnienia
szczególnie cennych akt w pracowni naukowej dla tych korzystaj?cych, którzy nie mog?
Strona 3 z 14
wykaza? si? stopniem naukowym doktora, dorobkiem naukowym lub stosown? rekomendacj?
od placówki naukowej. Podyktowane jest to obaw? przed niebezpiecze?stwem
nieodwracalnego uszkodzenia akt przez niew?a?ciwe si? nimi pos?ugiwanie. Nale?y jednak
Strona 4 z 14
podkre?li?, ?e takie odmowy zdarzaj? si? stosunkowo rzadko;
b. Archiwum co do zasady nie udost?pnia akt, od których wytworzenia nie up?yn??o 30 lat. Jest
to norma ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz.U. z
Strona 5 z 14
2011 r. Nr 123, poz. 698 ze zm.) Motywem jej wprowadzenia by?a niew?tpliwie ch?? ochrony
danych maj?tkowych i osobowych osób, o których mowa w aktach i co do których zachodzi
prawdopodobie?stwo, ?e jeszcze ?yj?. Ze wzgl?du na zawarto?? materia?ów archiwalnych
Strona 6 z 14
b?d?cych w g?ównej mierze spu?cizn? po urz?dach i instytucjach zaufania publicznego,
zbieraj?cych ró?ne informacje na temat obywateli, Ci ostatni maj? uzasadnione oczekiwanie
zachowania tych informacji w poufno?ci, przynajmniej w okresie ich ?ycia. Dyrektor Archiwum
Strona 7 z 14
mo?e mimo to w drodze indywidualnej decyzji udzieli? zezwolenia na korzystanie z takich akt na
umotywowany wniosek korzystaj?cego (np. do celów bada? naukowych).
c. Archiwum, jak zosta?o wy?ej powiedziane, mo?e odmówi? udost?pnienia akt, je?eli ich
Strona 8 z 14
udost?pnienie mog?oby spowodowa? naruszenie prawnie chronionych interesów pa?stwa i
obywateli. Dotyczy to przede wszystkim danych osobowych i maj?tkowych osób, o których
mowa w aktach. Jest to obecnie najcz?stsza przyczyna odmowy udost?pnienia akt, a tak?e
Strona 9 z 14
przyczyna konieczno?ci skompletowania przez korzystaj?cego dokumentacji wykazuj?cej
interes (np. pokrewie?stwo z osobami wyst?puj?cymi w aktach) w uzyskaniu dost?pu do
materia?ów archiwalnych. Motywem dzia?ania Archiwum jest tutaj m.in. ch?? ochrony zaufania
Strona 10 z 14
obywateli do instytucji pa?stwowych, którym przecie? nierzadko petenci podaj? bardzo prywatne
informacje o sobie.
W stosunku do akt o charakterze ewidencyjnym, zawieraj?cym tylko dane osobowe (np. akta
Strona 11 z 14
stanu cywilnego, spisy ludno?ci, dowody osobiste, paszporty, itp.), przyj?to domniemanie braku
naruszenia prawnie chronionego interesu osób wymienionych w materia?ach archiwalnych,
je?eli dat? urodzenia tych osób jest dzie?, od którego up?yn??o ju? wi?cej ni? 100 lat. Oznacza
Strona 12 z 14
to m.in. swobod? w korzystaniu z akt wytworzonych przed 1913 r. W stosunku do materia?ów
archiwalnych z informacjami maj?tkowymi Archiwum mo?e wymaga? wykazania swego interesu
w uzyskaniu dost?pu do nich, nawet je?eli zosta?y one wytworzone jeszcze w XIX wieku
Strona 13 z 14
(dotyczy to w szczególno?ci akt notarialnych i hipotecznych).
d. Archiwum mo?e równie? odmówi? zgody na korzystanie z akt w stosunku do osób nie
przestrzegaj?cych regulaminu pracowni naukowych Archiwum Narodowego w Krakowie.
Strona 14 z 14
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)