egzamin maturalny 2005

BIULETYN INFORMACYJNY
OKRĘGOWEJ KOMISJI EGZAMINACYJNEJ
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie: Al. F. Focha 39, 30–119 Kraków
tel. (012) 61 81 201, 202, 203 fax: (012) 61 81 200, e-mail: [email protected] www.oke.krakow.pl
EGZAMIN MATURALNY 2005
Biuletyn OKE nr 6
Materiały pomocnicze do części ustnej
egzaminu maturalnego z języków obcych
Kraków, kwiecień 2005
ISSN 1643–2428
Pakiety zestawów do części ustnej egzaminu maturalnego
z języków obcych
Zgodnie z § 67 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7. 09. 2004 r.
w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy
oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych:
‰ dyrektorzy szkół otrzymują z OKE zestawy zadań egzaminacyjnych do części ustnej
egzaminu maturalnego z języków obcych wraz z kryteriami oceniania tych zadań i ich
punktacji (ust. 1),
‰ zestawy zadań egzaminacyjnych są opracowywane oddzielnie dla egzaminu na poziomie
podstawowym oraz na poziomie rozszerzonym, a także dla absolwentów szkół lub oddziałów
dwujęzycznych (ust. 2),
‰ liczba zestawów zadań egzaminacyjnych
ƒ jest większa o 5 od liczby osób przystępujących do egzaminu, jeżeli do egzaminu
na wybranym poziomie w danej szkole przystępuje nie więcej niż 45 osób,
ƒ jest równa 50, gdy zdaje więcej niż 45 osób (ust. 3).
OKE w Krakowie przekazuje zestawy w pakietach po 6, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50.
W razie stwierdzenia, że w pakiecie są zestawy tylko do jednego poziomu, mimo że część
maturzystów w określonym przepisami terminie zmieniło deklarację poziomu i szkoła powinna
dysponować zestawami z obu poziomów, prosimy o przekazanie tej informacji do OKE (fax).
Zestawy zostaną wysłane do szkoły pocztą kurierską.
EGZAMIN USTNY Z JĘZYKÓW OBCYCH
Materiały pomocnicze dla przedmiotowych zespołów egzaminacyjnych
I. PRZEBIEG EGZAMINU
1. Zdający ma prawo robić notatki w czasie przygotowania do egzaminu zarówno na poziomie podstawowym, jak i rozszerzonym (na kartce z pieczątką szkoły). Po zakończeniu
egzaminu notatki te przekazane są przewodniczącemu PZE i zniszczone.
2. Każdy zdający egzaminowany jest przez jedną osobę, wyznaczaną przez przewodniczącego PZE.
3. Przewodniczący jako osoba nadzorująca przebieg egzaminu nie powinien być osobą
egzaminującą, ale w uzasadnionych sytuacjach może pełnić tę rolę.
4. Zespół egzaminacyjny ocenia każdego zdającego w trakcie odpowiedzi, a następnie ustalana jest wspólna ocena PZE (na poziomie podstawowym po każdym zdającym, na poziomie rozszerzonym po każdych 3 zdających).
5. W czasie egzaminu członkowie PZE mają prawo robić notatki (przykładowe tabele do wykorzystania
podczas oceniania na poziom podstawowy i rozszerzony w załączeniu). Po zakończeniu egzaminu
notatki te przekazane są przewodniczącemu PZE i zniszczone.
6. Aby nie rozpraszać ucznia i nie zaburzać naturalnej rozmowy osoba egzaminująca ogranicza się do
odnotowania proponowanej punktacji. Robienie notatek przez osobę egzaminującą dopuszczalne
jest tylko przy prezentacji tematu na poziomie rozszerzonym.
7. Jeśli zdający przedstawił niepełny opis (ilustracji lub materiału stymulującego) lub zbyt krótką
prezentację egzaminujący powinien upewnić się, czy zdający nie ma nic do dodania.
8. Nie należy poprawiać błędów językowych w czasie wypowiedzi zdającego.
9. Każde zadanie traktujemy jako całość. Przystąpienie do zadania oznacza realizację jakiejkolwiek jego części.
10. Na prośbę zdającego może zostać zmieniona kolejność realizacji zadań.
2
II. UWAGI DO POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃ EGZAMINACYJNYCH
POZIOM PODSTAWOWY
Rozmowy sterowane
1. Egzaminujący ogranicza swoją rolę do niezbędnego minimum.
2. Egzaminujący ma obowiązek dokładnie zapoznać się ze scenariuszem rozmów
sterowanych w czasie 5-minutowego przygotowania ucznia i zwrócić uwagę na to, kto
rozpoczyna każdą rozmowę.
3. Możliwe jest dopytanie ucznia o informację, którą pominął, ale w sposób nie zaburzający
naturalnej rozmowy
Rozmowa na podstawie ilustracji
1.
Pełny opis ilustracji oznacza wypowiedź zawierającą:
3 wymagane elementy opisu (kto?, gdzie? co robi?) lub rozbudowaną odpowiedź
zawierającą przynajmniej 2 wymagane elementy.
2.
Egzaminujący nie może zadawać dodatkowych pytań do opisu ilustracji i zmieniać pytań
zawartych w zestawie, ale może je powtórzyć lub przeformułować.
3.
Egzaminujący może pominąć pierwsze pytanie do ilustracji, jeśli zdający zawarł pełną odpowiedź
na to pytanie w przedstawionym opisie. W takim przypadku zdający otrzymuje
2 pkt za odpowiedź na to pytanie o powinien zostać poinformowany o jego pominięciu.
POZIOM ROZSZERZONY
Rozmowa na podstawie materiału stymulującego
1. Pełna prezentacja materiału oznacza uwzględnienie wszystkich lub prawie wszystkich
jego elementów i odniesienie ich do tematu.
2. Egzaminujący zadaje tylko pytania zawarte w zestawie. Możliwe jest jedynie powtórzenie
lub przeformułowanie pytania lub zadanie pytania organizacyjnego typu: „Czy to
wszystko, czy chcesz coś dodać?”
3. Pytanie z zestawu może być pominięte przez egzaminującego, jeśli zdający wcześniej na
nie odpowiedział.
Prezentacja tematu
1. Członkowie PZE nie mają prawa objaśniać tematu ani go przeformułować.
2. Prezentacja tematu, jako element oddzielnie oceniany, nie może być przerwana przez
egzaminującego, chyba że przekroczony został czas określony w poleceniu (3 minuty).
3. Po zakończeniu prezentacji przez zdającego osoba egzaminująca zadaje minimum 3 pytania.
Wszystkie pytania egzaminującego odnotowywane są w protokole (w języku obcym).
4. Prezentacja jest nie na temat, jeśli żadna jej część nie nawiązuje do wybranego przez
ucznia tematu. W tej sytuacji nie podejmujemy dyskusji ze zdającym.
5. Jeśli prezentacja jest w znacznej części nie na temat, jednak częściowo pozostaje z nim
z związku, uczeń otrzymuje 0 punktów za prezentację, ale egzaminujący podejmuje z nim
dyskusję.
6. Pytania zadawane przez egzaminującego po prezentacji mogą dotyczyć jej konstrukcji, treści,
zaprezentowanych opinii oraz przytoczonych argumentów. Przynajmniej jedno z zadanych pytań powinno
zmuszać zdającego do obrony swojej opinii.
3
III. PROPOZYCJE PYTAŃ DLA EGZAMINUJĄCEGO
1.
2.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
Konstrukcja prezentacji:
Dlaczego zdecydowałeś się na wybór tego tematu prezentacji?
Dlaczego poruszyłeś problem X jako pierwszy?
Treść prezentacji:
W swojej prezentacji mówiłeś o ... Czy mógłbyś wyjaśnić...?
To, co powiedziałeś o ... jest bardzo interesujące. Czy mógłbyś to rozwinąć?
Nie zrozumiałam ... Co miałeś na myśli mówiąc ... ?
Opinia – argumentacja:
Dlaczego twierdzisz, że ...?
Nie przekonują mnie argumenty mówiące o ... ? Ten argument jest mało przekonujący.
Czy możesz przytoczyć inne?
Czy zgodziłbyś się z ...? (egzaminujący przytacza argument przeciwny).
Przykładowe tabele do zapisania punktacji przez członków zespołu
przedmiotowego w czasie części ustnej egzaminu maturalnego
POZIOM PODSTAWOWY
Zadanie 1. Rozmowy sterowane
A.
Uzyskiwanie,
udzielanie
informacji
0 /1 /2 /3 pkt.
B.
C.
Relacjonowanie Negocjowanie
wydarzeń
0 / 1/ 2/ 3 pkt.
0 /1 /2 / 3 pkt.
Zadanie 2. Rozmowa na podstawie ilustracji
Wyrażanie opinii
Opisywanie ilustracji
0 / 1 / 2 pkt.
Pytanie 1
Pytanie 2
0 /1 /2 pkt.
0 /1 /2 pkt
Umiejętności językowe zaprezentowane w zadaniu 1 i 2: 0 /1 /2 /3 /4 / 5 pkt.
Notatki:
POZIOM ROZSZERZONY
Zadanie 1. Rozmowa na podstawie materiału
stymulującego
Zadanie 2. Prezentacja tematu i dyskusja
Prezentacja materiału
stymulującego
Interpretowanie,
wyrażanie opinii
Prezentacja tematu
0 / 1 / 2 pkt.
0 / 1 / 2 / 3 / 4 pkt.
0 / 1 / 2 / 3 pkt.
Udział w dyskusji,
wyrażanie opinii,
i
0 / 1 / 2 / 3 / 4 pkt.
Umiejętności językowe zaprezentowane w zadaniu 1 i 2: 0 / 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 pkt.
Notatki:
4
Informacja dotycząca przeprowadzenia części ustnej egzaminu maturalnego
dla osób niewidomych
1. Biorąc pod uwagę specyficzne trudności uczniów niewidomych polecenia oraz treść
zadań odczytywane są przez nauczyciela egzaminującego.
2. Przed rozpoczęciem egzaminu przewodniczący wyjaśnia uczniowi sposób jego
przeprowadzenia.
3. Egzamin ustny trwa: ok. 15 minut na poziomie podstawowym (w tym ok. 5 minut na zapoznanie
ucznia z treścią zadań oraz wysłuchanie materiału dźwiękowego), ok. 30 minut na poziomie
rozszerzonym (w tym ok. 15 minut na zapoznanie ucznia z treścią zadań, wysłuchanie materiału
dźwiękowego oraz przygotowanie się ucznia do odpowiedzi).
4. Zdający realizuje oddzielnie każde zadanie i każdą rozmowę sterowaną (kolejność
realizacji zadań jest dowolna).
5. Zdający i należy zapewnić sprzęt do ewentualnego robienia notatek.
POZIOM PODSTAWOWY
Rozmowy sterowane
1. Nauczyciel odczytuje polecenie do zadania 1 a następnie treść pierwszej rozmowy
sterowanej, podkreślając wypunktowane informacje.
2. Na prośbę zdającego nauczyciel może powtórzyć treść całej rozmowy sterowanej lub jej
fragment.
3. Po chwili zastanowienia uczeń przystępuje do wykonania zadania.
4. W ten sam sposób realizowane są dwie pozostałe rozmowy sterowane.
Rozmowa na podstawie materiału dźwiękowego
1. Nauczyciel odczytuje polecenie do zadania 2.
2. Zdający wysłuchuje materiału dźwiękowego nagranego na płycie CD (może wysłuchać go
kilkakrotnie). Następnie uczeń opisuje sytuację przedstawioną w nagraniu i odpowiada na dwa
pytania egzaminującego.
POZIOM ROZSZERZONY
Rozmowa na podstawie dźwiękowego materiału stymulującego
1. Nauczyciel odczytuje polecenie do zadania 1.
2. Zdający wysłuchuje materiału dźwiękowego i przygotowuje się do jego prezentacji.
3. W czasie przygotowania do odpowiedzi zdający może poprosić o powtórzenie polecenia
lub jego fragmentu.
4. W czasie odpowiedzi zdający opisuje przedstawioną w nagraniu sytuację i odpowiada na
pytania egzaminującego.
Prezentacja tematu
1. Nauczyciel odczytuje zdającemu polecenie oraz propozycję dwóch tematów do wyboru.
2. Zdający wybiera temat i przygotowuje się do jego prezentacji.
3. W czasie przygotowania do odpowiedzi zdający może poprosić o powtórzenie polecenia
lub wybranego tematu.
4. Po wysłuchaniu prezentacji zdającego nauczyciel egzaminujący przeprowadza dyskusję
ze zdającym.
5
Kryteria oceniania egzaminu ustnego z języka obcego nowożytnego
na poziomie podstawowym
Zadanie 1. Rozmowy sterowane
– uzyskiwanie, udzielanie informacji, relacjonowanie wydarzeń, negocjowanie:
1 pkt. – komunikat kompletny, zgodny z poleceniem,
0 pkt. – brak komunikacji, komunikat niezrozumiały, niezgodny z poleceniem lub
niekompletny.
Uwaga! Ocenie według powyższych kryteriów podlega realizacja każdego z trzech podpunktów
w każdej z trzech sytuacji.
Zadanie 2. Rozmowa na podstawie ilustracji
Opisywanie ilustracji:
2 pkt. – pełny opis ilustracji, zachowujący logiczny porządek,
1 pkt. – niepełny opis ilustracji i/lub brak logicznego porządku,
0 pkt. – brak wypowiedzi lub opis niezgodny z ilustracją.
‰ Pełny opis ilustracji oznacza wypowiedź zawierającą 3 wymagane elementy opisu (kto?,
gdzie? co robi?) lub rozbudowaną odpowiedź zawierającą przynajmniej 2 wymagane
elementy.
‰ Opis jest logiczny, gdy zdający zachowuje porządek opisu od ogółu do szczegółu lub też
wychodząc od charakterystycznego szczegółu dochodzi do ogólnego wrażenia.
Wyrażanie opinii:
2 pkt. – odpowiedź pełna, zgodna z treścią zadanego pytania,
1 pkt. – odpowiedź niepełna i/lub częściowo odbiegająca od treści zadanego pytania,
0 pkt. – brak odpowiedzi lub odpowiedź w znacznym stopniu odbiegająca od treści
zadanego pytania.
Uwaga! Ocenie, według powyższych kryteriów, podlega odpowiedź na każde z dwóch pytań.
Umiejętności językowe zaprezentowane w zadaniach 1. i 2. oceniane łącznie:
5-4 pkt. – dobry poziom znajomości słownictwa i struktur językowych,
– nieliczne błędy językowe,
– wypowiedź płynna,
– poprawna wymowa i intonacja,
3-2 pkt. – zadowalający poziom znajomości słownictwa i struktur językowych,
– liczne błędy językowe,
– zakłócenia w płynności wypowiedzi,
– błędy w wymowie i intonacji,
1-0 pkt. – bardzo ograniczona znajomość słownictwa i struktur językowych,
– bardzo liczne błędy językowe,
– brak płynności wypowiedzi,
– liczne błędy w wymowie i intonacji,
Uwaga! Jeżeli zdający nie przystąpił do realizacji jednego z zadań, może otrzymać maksymalnie 3 pkt.
za umiejętności językowe (przystąpienie do zadania oznacza realizację jakiejkolwiek jego części, np.
zdający, który zrealizował tylko jedną rozmowę sterowaną, przystąpił do zadania 1.).
Ocenę znajomości słownictwa i struktur językowych należy odnieść do wymagań dla poziomu
podstawowego, co oznacza, że można przyznać maksymalną liczbę punktów zdającemu, który
poprawnie posługuje się prostym językiem.
6
Kryteria oceniania egzaminu ustnego z języka obcego nowożytnego
na poziomie rozszerzonym
Zadanie 1. Rozmowa na podstawie materiału stymulującego
Prezentacja materiału stymulującego:
2 pkt. – pełna prezentacja materiału stymulującego,
1 pkt. – niepełna prezentacja materiału stymulującego,
0 pkt. – brak odpowiedzi lub odpowiedź niezgodna z materiałem stymulującym.
Zdający dokonał pełnej prezentacji/opisu materiału, jeśli uwzględnił wszystkie lub prawie
wszystkie istotne dla tematu elementy treści niezależnie od tego, czy opisał je szczegółowo, czy
nie i jeśli określił główną myśl/temat materiału.
Zdający dokonał niekompletnej prezentacji/opisu materiału stymulującego, jeśli nie uwzględnił
wszystkich lub prawie wszystkich istotnych dla tematu elementów treści niezależnie od tego,
czy opisał je szczegółowo czy nie i bez względu na to, czy określił główną myśl/temat tego
materiału czy nie.
Interpretowanie, wyrażanie opinii:
4 pkt. – odpowiedzi pełne, nie odbiegają od treści zadanych pytań,
3 pkt. – odpowiedzi niepełne, nie odbiegają od treści zadanych pytań,
2 pkt. – odpowiedzi niepełne, częściowo odbiegają od treści zadanych pytań,
1 pkt. – brak odpowiedzi na niektóre pytania i/lub odpowiedzi w znacznym stopniu
odbiegają od treści zadanych pytań,
0 pkt. – brak odpowiedzi na pytania.
Zadanie 2. Prezentacja tematu i dyskusja z egzaminującym
Prezentacja tematu:
3 pkt. – bogata treść, wielostronne ujęcie tematu,
– wszystkie elementy prezentacji logicznie powiązane,
– poprawna konstrukcja prezentacji (zawierająca wstęp, rozwinięcie, zakończenie),
2 pkt. – bogata treść, jednostronne ujęcie tematu,
– brak spójności logicznej między niektórymi elementami prezentacji,
– niezbyt poprawna konstrukcja prezentacji (nie zawierająca wstępu lub zakończenia),
1 pkt. – uboga treść, częściowo odbiegająca od tematu,
– brak spójności logicznej między elementami prezentacji,
– brak wyraźnej konstrukcji prezentacji (nie zawiera wstępu i zakończenia),
0 pkt. – bardzo uboga treść, znacznie odbiegająca od tematu,
– prezentacja niespójna, chaotyczna.
Uwaga! Jeżeli prezentacja jest w całości nie na temat, nie jest oceniana, a egzaminujący
nie podejmuje dyskusji.
‰ Prezentacja jest w całości nie na temat, jeśli żadna jej część nie nawiązuje do wybranego
przez zdającego tematu.
‰ Jeśli prezentacja jest w znacznej części nie na temat, jednak częściowo pozostaje z nim
w związku, zdający otrzymuje 0 punktów za prezentację, ale egzaminujący podejmuje z nim
dyskusję.
7
Udział w dyskusji, wyrażanie opinii i argumentowanie:
4 pkt. – pełne odpowiedzi na pytania,
– umiejętność obrony opinii,
– logiczna, wielostronna argumentacja,
3 pkt. – pełne odpowiedzi na większość pytań,
– umiejętność obrony opinii,
– logiczna, ale jednostronna argumentacja,
2 pkt. – niepełne odpowiedzi na pytania,
– braki w umiejętności obrony opinii,
– uboga, nie zawsze logiczna argumentacja,
1 pkt. – niepełne odpowiedzi na większość pytań,
– braki w umiejętności obrony opinii,
– nielogiczna argumentacja lub brak argumentacji,
0 pkt. – brak odpowiedzi na pytania.
Umiejętności językowe zaprezentowane w zadaniach 1. i 2. oceniane łącznie:
7-6 pkt. – bogate słownictwo i frazeologia zgodne z tematem wypowiedzi,
– urozmaicone struktury gramatyczne,
– sporadyczne błędy językowe nie zakłócają komunikacji,
– wypowiedź płynna,
– poprawna wymowa i intonacja,
5-4 pkt. – słownictwo i frazeologia zgodne z tematem wypowiedzi,
– niezbyt urozmaicone struktury gramatyczne,
– błędy językowe nie zakłócają komunikacji,
– wypowiedź płynna,
– poprawna wymowa i intonacja,
3-2 pkt. – podstawowe słownictwo,
– ograniczony zakres struktur gramatycznych,
– liczne powtórzenia,
– błędy językowe częściowo zakłócają komunikację,
– wypowiedź niezbyt płynna,
– częściowo niepoprawna wymowa i intonacja,
1-0 pkt. – ubogie słownictwo,
– nieporadne użycie struktur składniowych,
– liczne błędy językowe, które uniemożliwiają lub znacznie zakłócają
komunikację,
– brak płynności wypowiedzi,
– niepoprawna wymowa i intonacja.
Uwaga! Jeżeli zdający nie przystąpił do jednego z zadań, może otrzymać maksymalnie 5 pkt.
za umiejętności językowe.
Ocenę znajomości słownictwa i struktur językowych należy odnieść do wymagań
dla poziomu rozszerzonego, czyli można przyznać maksymalną liczbę punktów zdającemu,
który poprawnie posługuje się językiem, stosując różnorodne struktury gramatyczne i bogate
słownictwo adekwatne do tematu.
8