prognoza oddziaływania na środowisko dla
Transkrypt
prognoza oddziaływania na środowisko dla
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA STĄPORKÓW Opracowana przez: PPUH „BaSz” 26-200 Końskie, ul. Polna 72 przy współpracy: Urzędu Miejski w Stąporkowie Stąporków 2009 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” Spis treści 1. Wprowadzenie ..............................................................................................3 1.1. Podstawa prawna i cel opracowania prognozy..............................................3 1.2. Zawartość merytoryczna prognozy ...............................................................3 2. Analiza zawartości Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków ..5 2.1. Zawartość LPR .............................................................................................5 2.2. Cele LPR ......................................................................................................6 2.3. Powiązania LPR z innymi dokumentami strategicznymi ..............................7 3. Analiza stanu środowiska naturalnego ..........................................................8 3.1. Istniejący stan środowiska oraz problemy jego ochrony z punktu widzenia realizacji LPR ze szczególnym uwzględnieniem terenów podlegających ochronie ........................................................................................................8 3.2. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków ...............................12 4. Przewidywane oddziaływanie na środowisko .............................................13 4.1. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem..........................................................................................13 4.3. Główne cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym, krajowym i regionalnym i ich uwzględnienie podczas opracowania LPR ..................................................18 4.4. Propozycje rozwiązań służących zapobieganiu, ograniczaniu lub kompensacji przyrodniczej negatywnych oddziaływań na środowisko w związku z realizacją projektu „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” .................................................................................................21 4.5. Rozwiązania alternatywne, zapobiegające, ograniczające lub kompensujące ewentualne negatywne oddziaływania na środowisko Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta i Gminy Stąporków ...................................................22 4.6. Niedostatki i braki materiałów utrudniające ocenę szkodliwego oddziaływania na środowisko ustaleń projektowanego dokumentu ............22 4.7. Oddziaływania transgraniczne związane z realizacją Lokalnego Programu Rewitalizacji ...............................................................................................23 5. Informacje końcowe ...................................................................................23 5.1. Metody wykorzystane przy opracowaniu prognozy i analizie realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków ...............................23 5.2. Metody analizy realizacji skutków LPR .....................................................24 6. Streszczenie w języku niespecjalistycznym ...................................................25 2 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” 1. Wprowadzenie 1.1. Podstawa prawna i cel opracowania prognozy Podstawę prawną sporządzenia niniejszej „Prognozy oddziaływania na środowisko projektu „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” jest art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 Nr 199, poz. 1227). Artykuł ten zobowiązuje organy administracji opracowujące projekty polityk, strategii, planów lub programów obowiązek przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji tych dokumentów. Związane jest to ze stosowaniem w prawodawstwie polskim postanowień Dyrektywy 2001/42/WE z 27 czerwca 2001 roku w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko. Zgodnie z zapisami ustawowymi (Prawo ochrony środowiska, art. 46) przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wymagają projekty: „strategii rozwoju regionalnego (…) polityki, strategie, plany lub programy dotyczące w szczególności przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, gospodarki przestrzennej, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystania terenu, opracowywane lub przyjmowane przez organy administracji (…) polityk, strategii, planów lub programów, których realizacja może spowodować znaczące oddziaływanie na obszar „Natura 2000”. Nadrzędnym celem prognozy jest określenie potencjalnych skutków w środowisku, jakie mogą wystąpić po wdrożeniu zapisów „Lokalnego Programu Rewitalizacji ...”, jak również sformułowanie zaleceń o charakterze przeciwdziałania lub minimalizacji dla wszelkich jego negatywnych oddziaływań. Prognoza winna wspierać proces decyzyjny dla realizacji inwestycji ingerujących w stan środowiska. Celem przeprowadzenia niniejszej Prognozy było: - ocena stopnia i sposobu uwzględnienia zagadnień ochrony środowiska we wszystkich częściach „Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Miasta i Gminy Stąporków”, - ocena potencjalnych skutków środowiskowych wdrażania zapisów LPR, - przygotowanie wytycznych, które pozwolą na udoskonalenie końcowej wersji LPR. 1.2. Zawartość merytoryczna prognozy Zawartość niniejszej Prognozy wynika z powyżej przedstawionych ustaw dotyczących udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Ponadto Gmina Stąporków wystąpiła z pismami do: Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Kielcach (odpowiedź: numer pisma – RDOŚ-26-WPN.II-0713-48/09/el) i Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Kielcach (odpowiedź: numer pisma – SE.V.-4410/59/GK/09). Instytucje te określiły zakres Prognozy do Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Miasta i Gminy Stąporków oraz wskazały na istotne elementy LPR, które należy szczegółowo przeanalizować w Prognozie. 3 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” Prognoza oddziaływania na środowisko powinna: 1. zawierać informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami, 2. określać, analizować i oceniać istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu, 3. określać, analizować i oceniać istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów chronionych: - obszary NATURA 2000, - inne istniejące i projektowane obszarowe formy ochrony, 4. określać, analizować i oceniać cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym albo krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu, 5. określać, analizować i oceniać przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe, oraz pozytywne i negatywne, na środowisko, w szczególności na: - różnorodność biologiczną, - ludzi, - zwierzęta i rośliny, - wodę, - powietrze, - powierzchnię ziemi, - krajobraz 6. przedstawiać rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, 7. przedstawiać rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru, w tym także wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, 8. zawierać informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy, 9. zawierać informacje o przewidywanych metodach analizy realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania, 10. zawierać informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko, 11. zawierać streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym. 4 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” 2. Analiza zawartości Stąporków 2.1. Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Zawartość LPR „Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Stąporków” jest dokumentem zrealizowanym w celu ożywienia oraz harmonijnego, wielostronnego rozwoju Stąporkowa. Dokument został opracowany przez Zespół Urzędu Miasta i Gminy w Stąporkowie oraz po przeprowadzeniu konsultacji społecznych. „LPR” został przyjęty Uchwałą Rady Miejskiej w Stąporkowie Nr XXV/143/2008 z dnia 31 pażdziernika 2008r. Obecnie Gmina przystąpiła do aktualizacji dokumentu. „LPR” składa się ze wstępu, w którym przedstawione zostały założenia i cele opracowania, zakres pojęciowy rewitalizacji, nakreślenie potrzeby odnowy i ożywienia miasta Stąporków oraz zakres prac nad przygotowaniem i opracowaniem LPR. W kolejnych 7 rozdziałach tego dokumentu zostały zawarte następujące informacje: - charakterystyka obecnej sytuacji w gminie - przedstawiona została diagnoza stanu obecnego Miasta i Gminy Stąporków zawierająca informacje ogólne oraz diagnozę sfer: przestrzennej, środowiska naturalnego, społecznej i gospodarczej, diagnozy zakończone są podsumowaniem w formie identyfikacji problemów, - analiza swot w podziale na domeny strategiczne, - powiązania idei rewitalizacji z dokumentami strategicznymi - gdzie wykazano zgodność LPR z dokumentami strategicznymi wyższego rzędu: Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007-2013, Strategią Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007-2020, Strategią Rozwoju Gminy Stąporków na lata 2004-2013, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy, Programem Ochrony Środowiska dla Gminy na lata 2004-2012, - założenia LPR- przedstawia zakres terytorialny LPR oraz wskaźniki i cele, jakimi kierowano się przy określaniu granic rewitalizacji w mieście Stąporków, - planowane działania na lata 2007-2013- zawiera działania inwestycyjne, których efektem będzie poprawa estetyki przestrzennej miasta, - źródła finansowania zadań- wskazuje potencjalne źródła środków na zadania inwestycyjne oraz planowane finansowanie zadań zawartych w kartach projektu - sposób wdrażana LPR- wskazuje podmiot odpowiedzialny za wdrażanie Programu Rewitalizacji, - sposoby promocji, monitorowania, oceny i komunikacji społecznejocenę realizacji LPR z wykazanym sposobem wdrażania, monitoringiem oraz komunikacją społeczną, inicjowaniem współpracy pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi. 5 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” 2.2. Cele LPR Dla realizacji zadań w ramach „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” wyznaczono następujące cele strategiczne: Cel I. Tworzenie nowych miejsc pracy- zmniejszenie stopy bezrobocia Cel II. Aktywizowanie środowiska małej i średniej przedsiębiorczości na bazie istniejących zasobów- stworzenie odpowiednich warunków rozwoju ludziom z inicjatywą Cel III. Podniesienie standardów życia mieszkańców gminy- wzrost rangi gospodarczej miasta Cel IV. Przyciągnięcie do gminy turystów Cel V. Aktywizacja mieszkańców gminy Cel VI. Dostosowanie kierunków kształcenia i sieci szkół gminnych do warunków rynkowych Cel VII. Wzrost aktywności młodzieży i umożliwienie im realizacji własnych pomysłów w sferze oświaty, kultury i ochrony środowiska Cel VIII. Usprawnienie systemu opieki zdrowotnej w gminie Cel IX. Zachowanie równowagi ekologicznej Na podstawie analizy obecnej sytuacji w mieście i gminie Stąporków oraz w zgodzie z obowiązującymi dokumentami strategicznymi zostały określone obszary przeznaczone do rewitalizacji: Teren ograniczony ulicami: Staszica, Odlewniczej, Norwida - rozbudowa centrum kulturalnego miasta Stąporków, Południowa część miasta - rekultywacja składowiska odpadów komunalnych, Osiedle dr Anki i osiedla przyległe - podjęcie działań zmierzających do podniesienia jakości i funkcjonalności infrastruktury drogowej, obsługi ruchu kołowego i ciągów pieszych oraz modernizacji i wykonania uzupełnień w zakresie infrastruktury technicznej. Zagospodarowanie rynku w Odrowążu. Wyznaczone obszary rewitalizacji na terenie miasta i gminy Stąporków są wobec siebie komplementarne, ponieważ występujące tam problemy społeczne, przestrzenne i gospodarcze pozwalają na określenie ich jako zdegradowanych społecznie i/lub ekonomicznie. Określeniu proponowanych granic przyświecały zróżnicowane cele i dlatego zakresem rewitalizacji objęto w szczególności: - tereny nieekonomicznie wykorzystywanej przestrzeni o dużym potencjale gospodarczym (centrum miasta jako wizytówka), - tereny zdegradowanej i zaniedbanej przestrzeni mieszkaniowej, - tereny wymagające rekultywacji (składowisko odpadów) i minimalizacji niekorzystnych wpływów na środowisko, - tereny miasta o słabej dynamice rozwoju. W celu zidentyfikowania obszaru wymagającego rewitalizacji wzięto pod uwagę między innymi: - stan środowiska naturalnego i możliwość jego wykorzystania w celu zwiększenia atrakcyjności gminy, - problematykę społeczną obejmującą m.in. wysoki poziom bezrobocia, niekorzystne warunki mieszkaniowe, patologie społeczne, 6 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” - stan infrastruktury technicznej, niski poziom przedsiębiorczości mieszkańców, niedostateczny stan substancji mieszkaniowej, możliwość powstawania nowych terenów mieszkaniowe. pod budownictwo Rewitalizacja miasta ma na celu wyprowadzenie zdegradowanych obszarów ze stanu kryzysowego poprzez: - poprawę stanu infrastruktury technicznej i społecznej, - zagospodarowanie terenów reprezentacyjnych miasta na cele kulturalnowypoczynkowe, - minimalizacje niekorzystnego oddziaływania n środowisko wodnogruntowe zamkniętego składowiska odpadów komunalnych i rekultywację terenu w nawiązaniu do otoczenia, - zachęcanie do rozwijania aktywności gospodarczej i powstania nowych miejsc pracy. 2.3. Powiązania LPR z innymi dokumentami strategicznymi Powiązania Lokalnego Programu Rewitalizacji ze strategicznymi dokumentami dotyczącymi rozwoju przestrzenno- społeczno- gospodarczego miasta i regionu wykazano w rozdz. 2 LPR. LPR wykazuje zgodność ze „Strategią Rozwoju Gminy”, ponieważ realizuje cele strategiczne dotyczące: - rozwoju gospodarczego (działania Programu powinny przyczynić się do rozwoju gospodarczego gminy poprzez: wzrost estetyki i funkcjonalności miasta, promocję miasta i gminy), - rozwoju społecznego (wpłynie na poprawę jakości życia w mieście: poprawa tkanki mieszkaniowej, uzyskanie terenów inwestycyjnych pod budownictwo jednorodzinne, zwiększenie bezpieczeństwa, zaspokajanie potrzeb kulturalnych itp.), - polityki infrastruktury (w zakresie podniesienia jakości i funkcjonalności infrastruktury drogowej, obsługi ruchu kołowego i ciągów pieszych oraz modernizacji i wykonania uzupełnień w zakresie infrastruktury technicznej, zabezpieczenie terenu nieczynnego składowiska). „Lokalny Program Rewitalizacji dla Miasta i Gminy Stąporków” jest zgodny ze „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Stąporków”. „LPR” nie zmienia zapisów „Studium…” dotyczących zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań wpływających na kształtowanie kierunków zagospodarowania przestrzennego. Rewitalizacja przewiduje wzmocnienie funkcji przestrzennych w celu uzyskania zrównoważonego rozwoju Miasta i Gminy Stąporków. Ze wszystkimi dokumentami strategicznymi LPR wykazuje zgodność w zakresie zawartych przedsięwzięć. 7 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” 3. Analiza stanu środowiska naturalnego Pełna analiza stanu środowiska przyrodniczego Miasta i Gminy Stąporków dokonana została w szeregu obowiązujących dokumentach dotyczących rozwoju gospodarczego, społecznego i przestrzennego gminy, tj. w: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Stąporków”, „Strategii Rozwoju Gminy Stąporków na lata 2004-2013”, a także dokumencie tematycznym „Programie Ochrony Środowiska dla Gminy na lata 2004-2012”. Dlatego też niniejsza Prognoza omawia jedynie wybrane zagadnienia dotyczące stanu środowiska mające ewidentny wpływ na obszary wsparcia i kluczowe projekty zapisane w LPR. 3.1. Istniejący stan środowiska oraz problemy jego ochrony z punktu widzenia realizacji LPR ze szczególnym uwzględnieniem terenów podlegających ochronie Gmina Stąporków położona jest w północno – zachodniej części Województwa Świętokrzyskiego w powiecie koneckim, przy drodze krajowej nr 42, 12 km od miasta powiatowego Końskie i 24 km od Skarżyska-Kamiennej. Stąporków leżący na trasie Końskie -Skarżysko-Kamienna, posiada dogodne połączenia drogowe i kolejowe z tymi miastami. Gmina dzieli się na 35 sołectw. Obszar 231 km² to w 61 % lasy, 30% stanowią użytki rolne, głównie V i VI klasy, około 30 ha zajmują naturalne zbiorniki wodne. Budowa geologiczna Teren gminy Stąporków leży w północno-zachodniej części permomezozoicznej osłony Gór Świętokrzyskich. W rejonie Stąporkowa kompleks skał budujących ową osłonę reprezentują utwory górnego triasu oraz dolnej jury. Skały te noszą liczne ślady fałdowań oraz ruchów wypiętrzających. Bezpośrednio na osadach mezozoiku spoczywają utwory czwartorzędowe (głównie piaski oraz żwiry). Głównym elementem budowy tektonicznej terenu gminy jest wielka niecka (depresja) Opoczna, zwana również w tej części niecką Końskich. Na północ od niej rozciąga się megaantyklina gielniowska, zaś na południe megaantyklina radoszycko-sulejowska. Zarówno synklina Końskich jak i obie wymienione antykliny są to formy stosunkowo płaskie. Różnorodność biologiczna, tereny chronione Powierzchnia lasów państwowych na terenie gminy wynosi 9 228,6919 ha, zaś prywatnych 3243,6356 ha. W leśnictwie Bieliny znajdują się rozległe bagna położone wzdłuż kilku odcinków rzeki Czarnej. W południowej części gminy Stąporków znajduje się niewielki fragment (788 ha) Suchedniowsko-Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego. Obszary leśne w obrębie tego parku zaliczone zostały w koncepcji europejskiej sieci ekologicznej ECONET jako obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym i krajowym. Gmina Stąporków wchodzi w skład Konecko-Łopuszniańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Duże powierzchnie leśne w gminie spełniają wielorakie funkcje, począwszy od gospodarczej i ochronnej, po klimatotwórczą, turystyczno rekreacyjną, dydaktyczną i kulturową. 8 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” Na obszarze gminy występują także rezerwaty przyrody. Jednym z nich jest rezerwat „Skałki Piekło pod Niekłaniem", gdzie podziwiać można osobliwe formy skał piaskowcowych. Drugi rezerwat „Gagaty Sołtykowskie” z zachowanymi okazami mineralogicznymi i paleontologicznymi. Dla rezerwatów tych opracowywane są obecnie plany ochrony. Utworzony został rezerwat „Górna Krasna” chroniący unikalne w skali krajowej gatunki flory i fauny. W gminie znajduje się wiele miejsc o wyjątkowych walorach turystycznych i krajobrazowych. Częściowo teren gminy objęty jest Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000 „Lasy Suchedniowskie” (PLH260010) oraz „Dolina Krasnej” (PLH260001), a także proponowany obszar „Uroczysko Pięty”. Powyższe obszary nie obejmują terenu miasta Stąporków, którego dotyczy niniejsze opracowanie. Miasto Stąporków, jak i gmina znajduje, się częściowo w obszarze proponowanym do objęcia Europejską Siecią Ekologiczną specjalny obszar ochrony (SOO) siedlisk Natura 2000 „Dolina Czarnej”. W obrębie miasta Stąporkowa obszar ten obejmuje tereny położone na północ od trasy krajowej 42, zbiornik wodno oraz tereny bezpośrednio przylegające do rzeki Czarnej. Opis obszaru „Dolina Czarnej” Obszar obejmuje dolinę Czarnej Koneckiej (Malenieckiej) od źródeł do ujścia, z kilkoma dopływami i z przylegającymi do niej kompleksami łąk i stawów, oraz lasami. Jest to największy prawobrzeżny dopływ Pilicy (ok. 85 km). Całość terenu zajmuje obszar 5.802 ha i jest w ok. 72% położony w województwie świętokrzyskim. Tereny w wielu miejscach są podmokłe (zarastające śródleśne łąki, torfowiska). W środkowym odcinku dominują bory sosnowe. Łąki i mokradła zajmują niewielkie powierzchnie. Rzeka na przeważającej długości zachowała naturalny charakter koryta i doliny. Niezbyt długie i nieliczne uregulowane odcinki, mają związek z historią tych terenów, kiedy dolina Czarnej była jednym z najważniejszych obszarów „Staropolskiego Okręgu Przemysłowego", wzdłuż jej koryta i dopływów zlokalizowane były liczne kuźnice (fabryki żelaza), napędzane siłą wody. Pozostałością przemysłowego wykorzystania Czarnej są zbiorniki retencyjne (7 szt.) oraz duży kompleks stawów hodowlanych w okolicach Rudy Malenieckiej. Obszar charakteryzuje duża różnorodność (16 typów) siedlisk Natura 2000, jakie zachowały się w warunkach ekstensywnego użytkowania. W obszarze występują 3 podtypy lasów łęgowych. Stwierdzono występowanie: łęgów i zarośli wierzbowych, łęgów olszowo-jesionowych oraz olszyn źródliskowych. Odcinek źródłowy ma wyraźne cechy wyżynne (występuje m.in. siedlisko mieszanego boru jodłowego) natomiast dolna część doliny ma charakter nizinny (występowanie lasów i zarośli wierzbowych). W ostoi stwierdzono występowanie 15 gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. W granicach proponowanego do włączenia w Europejską Sieć Natura 2000 obszaru pod nazwą „Dolina Czarnej” mieszczą się inne formy ochrony przyrody i krajobrazu. Są to: - Rezerwat przyrody Gagaty Sołtysowskie (13,33 ha), - Sulejowski Park Krajobrazowy, (17 137 ha), - Otulina Sulejowskiego Parku Krajobrazowego (39 569 ha), - Konecko Łopuszniański Obszar Chronionego Krajobrazu (98 359 ha). Własność prywatna 60% obszaru, własność skarby państwa 40% w tym: Nadleśnictwo Opoczno - 66 ha Nadleśnictwo Smardzewice - 18 ha, Nadleśnictwo 9 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” Barycz - 139 ha, Nadleśnictwo Ruda Maleniecka - 651 ha, Nadleśnictwo Stąporków 687 ha, Nadleśnictwo Przysucha - 347 ha. Zagrożenia dla terenów pod ochroną: - zmiana sposobu użytkowania ziemi polegająca na zmniejszeniu terenów zielonych, - zagospodarowanie terenów przylegających do obszarów chronionych, - uszkodzenia drzewostanu i zieleni przez: emisje zanieczyszczeń, odpady, wandalizm, - zmiany stosunków wodnych: przeprowadzone melioracje i brak obsługi urządzeń na rowach melioracyjnych wpłynęły na obniżenie poziomu wód gruntowych i przesuszenie wielu miejsc, - zabiegi melioracyjne na terenach leśnych prowadzące do zaniku siedlisk torfowiskowych i podmokłych łąk, - zmiana sposobu gospodarowania na łąkach i odejście od ich wykaszania i wypasania, co powoduje ich zakrzaczenie, - nielegalne wysypiska śmieci, - wypalanie łąk, - zagrożenia komunikacyjne występujące wzdłuż drogowych i kolejowych szlaków komunikacyjnych, - zagrożenia związane z pracami dotyczącymi odwodnienia dróg i nasypów kolejowych lub budową urządzeń infrastruktury drogowej. Wody podziemne i powierzchniowe Tereny gminy są obszarem źródliskowym dla następujących rzek: Czarnej Koneckiej z Krasną, Kamiennej z Kuźniczką, Młynkowskiej z Czystą oraz Jabłonnicy. Przez północny i wschodni fragment badanego terenu biegnie dział wodny II rzędu. Linia działu rozdziela dorzecza lewostronnych dopływów Wisły: Pilicy od Kamiennej oraz Pilicy od Radomki. Do dorzecza Pilicy należy 90,7% powierzchni gminy, natomiast do dorzecza Kamiennej i Radomki odpowiednio 8,1% oraz 1,2% . Głównym ciekiem obszaru jest Czarna Konecka, najdłuższy dopływ Pilicy. Całkowita długość tej rzeki wynosi 85,0 km, natomiast na omawianym terenie ma długość 21,2 km. Czarna (zwana również Czarną Maleniecką) odwadnia środkową część gminy, jej obszar źródłowy znajduje się na północ od Lelitkowa. W górnym odcinku rzeka płynie na południe, natomiast od Wąglowa zmienia bieg na zachodni. Największym dopływem Czarnej jest Krasna, która odwadnia południową część gminy. Rzeka ta bierze początek na Wzgórzach Kołomańskich i prowadzi wody z południowego wschodu na północny zachód. Uchodzi do Czarnej poniżej Wąsosza (tuż za granicą opisywanej gminy). Północny kraniec gminy Stąporków jest odwadniany przez Jabłonnicę (dopływ Szabasówki), jej obszar źródłowy leży w rejonie BokowaObecny system wodno – ściekowy na terenie gminy Stąporków jest bardzo zróżnicowany. Sieć wodociągowa obejmuje swym zasięgiem zarówno miasto jak i sołectwa gminy. Zbiorczy system kanalizacyjny wykonany jest na terenie miasta i obejmuje swym zasięgiem jedynie około 40% gospodarstw. Na większości obszaru pierwszy poziom wód podziemnych znajduje się na głębokości 2-5 m pod powierzchnią terenu. Na obszarze gminy Stąporków można wyróżnić następujące piętra wodonośne: triasowe, jurajskie oraz czwartorzędowe, miejscami występują połączone piętra triasowo – czwartorzędowe i jurajsko – czwartorzędowe. 10 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” Miejski system zaopatrzenia w wodę składa się z ujęcia zlokalizowanego w miejscowości: Czarniecka Góra (z szybu po byłej kopalni Edward). Wody pokopalniane w Czarnieckiej Górze wymagają uzdatnienia ze względu na wysoki poziom żelaza i manganu. Zagrożeniem dla jakości wód są: - „dzikie” składowiska odpadów, - brak pełnej sieci kanalizacyjnej na terenach o zwartej zabudowie, nieszczelności istniejącej kanalizacji oraz szamb - ścieki komunalne odprowadzane do odbiorników systemami kanalizacyjnymi, - odpływy z kanalizacji deszczowej bez podczyszczania, - spływy powierzchniowe z terenów wiejskich zawierające środki ochrony roślin, - wody opadowe - często „kwaśne deszcze”. Gleby Na terenie całej gminy przeważają gleby niskich klas bonitacyjnych. Brak jest zupełnie klas I i II, a klasa III liczy tylko 2 ha na całym przedmiotowym terenie. Gleby zaliczone do IV klasy zajmują 1076 ha (co stanowi 5% pow. użytków rolnych), V klasy – 3574 (15%), a VI klasy – 2134 (10%). Na obszarze gminy Stąporków gleby zostały wykształcone na podłożu zwięzłych skał mezozoicznych oraz luźnych skał czwartorzędowych. Zagrożeniem dla gleby są: - „dzikie” składowiska odpadów, - niewłaściwe zagospodarowanie terenów, - niewłaściwe użytkowanie terenów rolniczych, - niezrekultywowanie terenu po składowisku odpadów komunalnych. Surowce mineralne Na obszarze gminy znajdują się wg aktualnego bilansu zasobów kopalin cztery złoża. Są to dwa złoża kruszywa naturalnego: „Hucisko - Mostki” i „Krasna” oraz dwa złoża surowców ilastych: Włochów i „Odrowąż”. Znaczenie historyczne ma już górnictwo rud żelaza, po którym zostały liczne ślady na terenie całej gminy w postaci starych zrobów górniczych, duli, sztolni oraz hałd skały płonnej na nadszybiu zlikwidowanych zakładów górniczych. Rezerwat przyrody nieożywionej „Gagaty Sołtykowskie” chroni jedyne w Polsce złoża czarnego gagatu i liczne skamieliny w skałach dolnojurajskich. Rezerwat obejmuje teren byłej (nieczynnej od 1977 r.) kopalni odkrywkowej glin ceramicznych wykorzystywanych w przeszłości do wyrobu cegły. Jest to wyrobisko wgłębne o długości 400 m i szerokości 150-200 m, które zajmuje południową część rezerwatu. W wyrobisku występują dolnojurajskie iły i mułki z wkładkami piaskowców, które mają cechy typowe dla osadów koryta rzecznego. W rezerwacie występują węglanowe minerały żelaza - syderyty, które spotkać tu można w formie konkrecji i soczewek. W obszarze rewitalizowanym nie zalegają żadne złoża. Zagrożenie dla środowiska może mieć niewłaściwa eksploatacja złóż. 11 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” 3.2. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków Prawidłowo realizowany rozwój gospodarczy, przestrzenny i społeczny gminy powinien uwzględniać ochronę środowiska naturalnego oraz eliminować wszystkie zagrożenia mogące zakłócić jego funkcjonowanie. Na terenie Gminy Stąporków znajdują się obszary szczególnie cenne przyrodniczo i dlatego wszelkie działania podejmowane w ramach rewitalizacji powinny zapobiegać pogarszaniu się jakości środowiska. W przypadku braku realizacji działań zawartych w LPR przewiduje się m.in. następujące skutki: 1. w zagospodarowaniu przestrzennym: - dalsza degradacja terenu centrum miasta, brak ładu przestrzennego, brak miejsc wypoczynku i miejsc spotkań mieszkańców, organizacji imprez kulturalnych, gminnych, sportowych itp. - dalsza degradacja tkanki mieszkaniowej (zwłaszcza budownictwa wielorodzinnego), nie dostosowanie standardów zasobów mieszkaniowych do potrzeb mieszkańców, - brak możliwości rozwoju budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego na obszarach do tych funkcji przeznaczonych - pozostawienia niewłaściwie zabezpieczonego terenu nieczynnego składowiska odpadów komunalnych powodujące dalsze negatywne oddziaływanie na środowisko wodno-gruntowe, oraz brak możliwości późniejszego zagospodarowania terenu na funkcje rekreacyjno-sportowe, 2. w sferze gospodarczej: brak możliwości rozwoju gospodarczego, brak zainteresowania terenem gminy inwestorów zewnętrznych. Przez gminę i centrum miasta przebiega ważny szlak komunikacyjny – droga krajowa nr 42, który może zasadniczo wspomagać rozwój gospodarczy gminy. 3. w sferze społecznej: pogłębienie się marazmu i pauperyzacji społeczeństwa, pogłębianie się bezrobocia i braku możliwości rozwoju własnej działalności gospodarczej, brak dostępu do właściwej infrastruktury mieszkaniowej, usługowej, oświatowej, kulturalnej i rekreacyjno-wypoczynkowej. Analizując powyższe skutki braku realizacji zamierzeń LPR wysuwa się wniosek, że zaniechanie działań będzie negatywnie oddziaływać na dalszy rozwój miasta Stąporków, który ma wpływ na rozwój gminy. Najważniejsze i najgłębsze skutki mogą wystąpić w sferze społecznej oraz w sferze ochrony przyrody (np. poprzez brak inwestycji w infrastrukturę techniczną i właściwe zagospodarowanie terenów byłego składowiska). Realizacja zamierzeń Lokalnego Programu Rewitalizacji spowoduje zintegrowanie działań w różnych obszarach życia, co przyczyni się do rozwoju społeczno-gospodarczo-przestrzennego miasta. Zmiany te znacząco zwiększą atrakcyjność i konkurencyjność miasta wśród innych miast i ośrodków regionu. 12 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” 4. Przewidywane oddziaływanie na środowisko 4.1. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem Lokalny Program Rewitalizacji jest dokumentem, który szczegółowo określa zakres obszarów, na których dokonywane będą inwestycje, na których przewiduje się określone oddziaływania. Zasięgiem działań Lokalnego Programu Rewitalizacji objęto następujące obszary na terenie Miasta Stąporków: teren ograniczony ulicami Staszica, Odlewniczej, Norwida, południową część miasta oraz osiedle dr Anki. W wyznaczonych do rewitalizacji obszarach stan środowiska naturalnego, jak i jego charakter jest zróżnicowany. Cechami charakteryzującymi środowisko przyrodnicze poszczególnych obszarów są: 1. Teren ograniczony ulicami Staszica, Odlewniczej, Norwida (centrum kulturalne Miasta Stąporków) - teren ten obejmuje zabudowę miejską narzucającą zachowanie jej niezmienionego charakteru. W obrębie ulic Staszica i Norwida zlokalizowane są obiekty infrastruktury kulturalno-oświatowej, np. Dom Kultury pełniący istotną rolę regionalnego ośrodka kulturotwórczego oraz nie urządzone tereny sportowo- rekreacyjne dla dzieci i młodzieży. Teren zagospodarowany w sposób niefunkcjonalny, nieestetyczny i nie przynoszący korzyści mieszkańcom i gospodarce miasta. Nasadzenia drzew, krzewów oraz trawniki są nieuporządkowane, brakuje miejsc wypoczynku, rekreacji, spotkań. Częściowo tereny są zupełnie niezagospodarowane, gromadzą się na nich odpady, są użytkowane jako miejsca parkingowe, itp. 2. Południowa część miasta (składowisko odpadów komunalnych) - na terenie tym znajduje się nieczynne składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych. Składowisko stanowi poważne źródło biologicznych i chemicznych zanieczyszczeń środowiska przenoszonych najczęściej za pośrednictwem powietrza i wody. Obecnie jest to teren nieużytkowany – składowisko zostało zamknięte w 2005 roku. 3. Osiedle dr Anki - tereny budownictwa wielorodzinnego i jednorodzinnego zagospodarowane ciągami komunikacyjnymi, infrastruktura techniczną (często wymagająca modernizacji), nieuporządkowanymi nasadzeniami drzew i krzewów oraz trawnikami. Konieczne jest podjęcie działań zmierzających do podniesienia jakości i funkcjonalności infrastruktury drogowej, obsługi ruchu kołowego i ciągów pieszych oraz modernizacji i wykonania uzupełnień w zakresie infrastruktury technicznej. 4. Centrum Odrowąża to teren zlokalizowany wokół zabytkowego kościoła. Projekt polega na zagospodarowaniu terenu Rynku wraz z towarzyszącą infrastrukturą techniczną (uzbrojeniem terenu) w tym sieci wodociągowa, kanalizacji deszczowej, kanalizacji sanitarnej. Opracowanie projektowe ma za zadanie przede wszystkim uporządkowanie układu komunikacyjnego i wykonanie miejsc postojowych dla samochodów osobowych oraz wykonanie terenów zieleni rekreacyjnej w centralnym punkcie miejscowości, w pobliżu głównych punktów usługowych i miejsc kultu religijnego. Oprócz tego ma na celu dostosowanie elementów zagospodarowania terenu, małej architektury i zieleni do historycznego charakteru miejscowości poprzez układ funkcjonalny, 13 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” dobór elementów i materiałów, z których zostaną wykonane, a także gatunków zieleni średniej, która spełniać będzie rolę dekoracyjną i w mniejszym zakresie osłonową. Wyznaczone obszary są znaczące i wiodące w przyszłym rozwoju miasta i całej gminy oraz pośrednio – zrealizowane na jego terenie inwestycje i działania ożywcze – mogą przyczynić się do rozwoju regionu, powiatu. Na całym obszarze rewitalizacji mogą występować problemy związane z niekompletności infrastruktury technicznej, np. sieci kanalizacyjnej (zagrożenie dla wód), słabym stanem infrastruktury drogowej (zagrożenie np. hałasem, zanieczyszczenie gleb i atmosfery), zagrożenia emisji zanieczyszczeń (sieć drogowa i zakłady przemysłowe). 4.2. Przewidywane znaczące oddziaływania (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe, chwilowe, pozytywne i negatywne) na środowisko w tym na obszar Natura 2000 Dla zaznaczenia wpływów poszczególnych inwestycji realizowanych w ramach „Lokalnego Programu Rewiatalizacji Miasta Stąporków” posłużono się metodą matrycy logicznej. ++ + -O +/N Oznaczenia: Realizacja zadania spowoduje znaczne pozytywne oddziaływanie i skutki na analizowane zagadnienie Realizacja zadania spowoduje słabe pozytywne oddziaływanie i skutki na analizowane zagadnienie Realizacja zadania spowoduje znaczne negatywne oddziaływanie i skutki na analizowane zagadnienie Realizacja zadania spowoduje słabe negatywne oddziaływanie i skutki na analizowane zagadnienie Realizacja zadania nie wpływa w sposób zauważalny na analizowane zagadnienie Realizacja zadania spowoduje zarówno pozytywne jak i negatywne oddziaływania i skutki Brak możliwości jednoznacznego określenia skutków oddziaływania przedsięwzięcia na analizowane zagadnienie 14 Przewidywane znaczące oddziaływania - bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe, chwilowe, pozytywne i negatywne - na zagadnienia i aspekty środowiska: Wpływ na poszczególne komponenty środowiska Strefa/ zadanie Obszary Natura 2000 Różnorodność biologiczna Ludzi Zwierzęta Rośliny Rozbudowa centrum kulturalnego Miasta Stąporków O O ++ O O Budowa zadaszonej sceny widowiskowej wraz z zapleczem i trybunami Budowa zatok postojowych O O ++ O O Zagospodarowanie terenów O ++ ++ O O zieleni miejskiej Rekultywacja składowiska odpadów komunalnych ++ ++ ++ ++ ++ Wykonanie zbiornika wód opadowych o poj. 80m3, ogrodzenie siatką - 577m, wykonanie trawnika, nasadzenie drzew i krzewów - 18103m2 Budowa infrastruktury technicznej na osiedlu dr Anki i przyległych w Stąporkowie Poprawa stanu O O ++ O O zagospodarowania terenów mieszkaniowych poprzez usprawnienie komunikacji, przebudowę nawierzchni dróg i chodników Uzupełnienie z zakresie O O ++ O O infrastruktury technicznej Zagospodarowanie rynku w Odrowążu Elementy zagospodarowania O O ++ O O terenu i mała architektura Budowa zatok postojowych O O ++ O O Zagospodarowanie terenów O ++ ++ O O zieleni miejskiej Wodę Powietrze Powierzchnię ziemi Krajobraz Klimat Zasoby naturalne Zabytki Dobra materialne O O + ++ O O O ++ O O O O + + + ++ O O O O O O ++ ++ ++ ++ ++ ++ + ++ O ++ + + + + O O O ++ ++ + + + O O O ++ O O + ++ O O O ++ O O O O + + + ++ O O O O O O ++ ++ Oddziaływanie zadań: 1. Rozbudowa centrum kulturalnego Miasta Stąporków Inwestycje przewidziane w ramach zadania dotyczą głównie właściwszego zagospodarowania terenów w centrum miasta. Maja na celu uporządkowanie terenów, stworzenie miejsc parkingowych i zatok postojowych, budowę sceny widowiskowej, zagospodarowanie terenów zieleni miejskiej. Przeprowadzenie tych działań nie zmieni żadnych dotychczasowych systemów funkcjonujących w gminie, tzn.: - zbiórka odpadów prowadzona będzie w dotychczasowy sposób, - odprowadzanie ścieków będzie odbywać się do lokalnej oczyszczalni ścieków, - pola elektromagnetyczne od urządzeń infrastruktury technicznej i masztów telefonii komórkowej nie mają znacznego oddziaływania na centrum miasta, ze względu na ich lokalizację. Inwestycje będę miały oddziaływanie słabe negatywne tylko w trakcie realizacji, mogą wystąpić chwilowe utrudnienia w komunikacji ze względu na rozbudowę infrastruktury drogowej, kanalizacyjne, itp. W okresie realizacji inwestycji – prac budowlanych wpływ na poszczególne elementy środowiska będą miały między innymi: - eksploatacja sprzętu wykorzystywanego podczas budowy – zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego, hałas, niebezpieczeństwo zanieczyszczenie gruntów i wód powierzchniowych, - prowadzenie robót ziemnych – hałas, zanieczyszczenie powietrza, odpady, wycinka roślinności, niebezpieczeństwo zanieczyszczenie gruntów i wód powierzchniowych, - organizacja miejsca budowy, zaplecze – odpady, wpływ na krajobraz, niebezpieczeństwo zanieczyszczenie gruntów i wód powierzchniowych W trakcie realizacji zadań tereny zostaną odpowiednio zabezpieczone, na odpady zostaną ustawione kontenery. W celu zapewnienia bezpieczeństwa dla pracowników i mieszkańców przygotowany będzie w razie konieczności ruch zastępczy, oznakowanie terenu (ustawienie i właściwe utrzymanie oznakowania pionowego), będzie się dążyć do skrócenia niezbędnego minimum konieczności zamknięcia odcinków dróg. Zmiany te będą miały charakter przejściowy, a po zakończeniu budowy zostaną usunięte, teren inwestycji zostanie uporządkowany i zagospodarowany. W chwili zakończenia inwestycji jedynymi zagrożeniami dla środowiska jakie mogą wystąpić na tym terenie dotyczą przypadków awaryjnych, nie koniecznie związanych z prowadzonymi inwestycjami, ale np. wynikającymi z bliskości trasy krajowej 42. 2. Rekultywacja składowiska odpadów komunalnych Gmina posiada projekt zamknięcia i rekultywacji składowiska odpadów oraz projekt budowlany na drenaż wód opadowych dla rekultywowanego składowiska odpadów w Stąporkowie. Projekt opracował ENVIPOL Zarządzanie Projektami Ochrony Środowiska mgr inż. H. Łoboda. Na podstawie tej dokumentacji został przeprowadzony przetarg i wyłoniony wykonawca robót. Dotychczasowe składowisko odpadów komunalnych dla gminy Stąporków działające od 1974 roku - 31.12.2005 decyzją Starostwa Powiatowego w Końskich RO.7630-2-2/03 zostało zamknięte. Zgodnie z tą decyzją i opracowanym przez Przedsiębiorstwo Geologiczne w Kielcach „Przeglądzie ekologicznym składowiska”, Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” stwierdzono, że dla składowiska odpadów brak jest możliwości jego dostosowania do wymagań wynikających z przepisów o odpadach. Stwarza ono zagrożenie dla wód powierzchniowych i podziemnych, które są głównym źródłem zaopatrzenia w wodę do picia. Deponowanie odpadów odbywało się bez uszczelnionego podłoża. Składowisko nie posiada drenażu i odprowadzania odcieków. Wysypisko nie kwalifikuje się jako obiekt inżynierski, posiada cechy „wysypiska dzikiego”. W myśl obowiązujących przepisów – Rozporządzenia Ministra. Środowiska w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów - na terenie gminy nie ma potencjalnej możliwości lokalizacji nowego składowiska odpadów ze względu na występowanie Użytkowych i Głównych Zbiorników Wód Podziemnych. Projekt przewiduje: - roboty przygotowawcze na pow. 1,84ha - roboty ziemne: przemieszczanie mas ziemnych – 8965m3, formowanie, zagęszczanie nasypów do wys. 3,0m –2580m3 Zakres prac obejmuje: roboty konstrukcyjne, uszczelnienie czaszy i skarp: rozścielenie warstwy wyrównawczej - 1730m3, wykonanie rowków dla drenażu biogazu –17,6m3, złoże filtracyjne piaskowe, żwirowe – 17,5m3, drenaż z rur ø 80mm –234m, budowa 2 studni odgazowujących, uszczelnienie bentomatą gr. 4mm –19030m2, umocnienie włóknina syntetyczną - 19030m2, uszczelnienie warstwą piasku gr. 0,80m–13840m3, rozścielenie ziemi urodzajnej – 3460m3, ułożenie drenażu opaskowego dł. 475m z 2 studniami, wykonanie zbiornika wód opadowych o poj. 80m3, ogrodzenie siatką – 577m, wykonanie trawnika, nasadzenie drzew i krzewów - 18103m2. Zadanie to, w chwili obecnej jest już wykonane, nie możliwe są zatem inne rozwiązanie prócz powyżej zaplanowanych. Sporządzenie raportu oddziaływania na środowisko dla tego przedsięwzięcia nie było wymagane. Podstawowym systemem zbierania odpadów w gminie Stąporków jest zbiórka odpadów mieszanych oraz segregowanych. Do gromadzenia odpadów stosowane są różnego typu pojemniki o różnej pojemności dostosowane do rodzaju i charakteru zabudowy (tereny miejskie, wiejskie, zabudowa jedno- i wielorodzinna). Na terenie, gdzie występuje miejska zabudowa wielorodzinna odpady zbierane są do kontenerów o pojemności 1100 l. W gminie Stąporków selektywna zbiórka odpadów obejmuje odpady typu szkło, tworzywa sztuczne, makulatura i metal. Segregacja prowadzona jest poprzez dostarczanie worków do indywidualnych gospodarstw domowych przy zabudowie jednorodzinnej. W obrębie zabudowy wielorodzinnej w miejscach dostępnych ustawiane są odpowiednio oznaczone pojemniki na segregowane odpady. W gminie organizowane są także akcje „sprzątania świata” oraz konkursy selektywnej zbiórki odpadów, zbierano znaczne ilości złomu akumulatorowego, zużytych baterii, makulatury, szkła, tworzyw sztucznych. Odpady są wywożone na składowisko odpadów komunalnych w Końskich lub do Zakładu Segregacji i Odzysku w Skarżysku względnie do Zakładu Segregacji w Sitkówce-Nowinach. 17 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” Realizacja zadania nie zmieni dotychczasowego sposobu gospodarki odpadami na terenie gminy. Zmieni natomiast krajobraz oraz zasadniczo poprawi stan środowiska i niekorzystny wpływ na glebę, wody podziemne oraz powietrze w rejonie. Oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko będzie zatem pozytywne i odczuwalne w perspektywie długoterminowej. 3. Budowa infrastruktury technicznej na osiedlu dr Anki i przyległych w Stąporkowie Realizacja zadania podlega takim samym uwarunkowaniom jak realizacja zadania nr 1. 4. Zagospodarowanie rynku w Odrowążu. Realizacja zadania podlega takim samym uwarunkowaniom jak realizacja zadania nr 1. 4.3. Główne cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym, krajowym i regionalnym i ich uwzględnienie podczas opracowania LPR Polityka ochrony środowiska jest jedną z najważniejszych polityk Unii Europejskiej, ponieważ obejmuje swym zakresem wszystkie dziedziny życia społecznogospodarczego oraz przewiduje realizację działań o efektach długofalowych (charakter horyzontalny). Dlatego też polityka wspólnotowa musi znajdować odzwierciedlenie w strategiach niższego rzędu. VI Program Działań Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska „Środowisko 2010: nasza przyszłość nasz wybór” Podstawowym dokumentem w zakresie ochrony środowiska ustanowionym przez Unię Europejską jest VI Program Działań Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska „Środowisko 2010: nasza przyszłość nasz wybór”. Program ten określa priorytetowe pola działań w dziedzinie ochrony środowiska, ujęte w kilka strategii tematycznych dotyczące: - ochrony gleby, - ochrony i zachowania środowiska morskiego, - zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego, - środowiska miejskiego, - zarządzania zasobami naturalnymi, - utylizacji odpadów. Do głównych priorytetów w okresie funkcjonowania programu zaliczono zagadnienia: - zmiany klimatyczne, - przyroda i bioróżnorodność, - środowisko naturalne, zdrowie i jakość życia, - zasoby naturalne i odpady. Zapisy te są wynikiem potrzeby stworzenia jednolitej procedury administracyjnej, stosowanej przy planowaniu projektów gospodarczych w celu kontroli ich skutków dla ludzi, zwierząt i środowiska. 18 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” Cele Programu opierają się ponadto na zapisach Traktatu z Maastricht (1991r.), które zawierają główne zasady polityki w zakresie ochrony środowiska: 1. zasada integrowania, 2. zasada „zanieczyszczający płaci”, 3. zasada usuwania zanieczyszczenia u źródła, 4. zasada zapobiegania, 5. zasada ochrony. Szczególną wagę przykłada się do tematyki zmian klimatycznych, co wiąże się z wypełnianiem zobowiązań Unii Europejskiej związanych z ratyfikacją Protokołu z Kioto (1997, wszedł w życie 16 lutego 2005r.). Jako szczególnie istotne wymienia się m.in.: wspieranie praktyk i technik ekologicznie efektywnych w przemyśle, wspomaganie MŚP w modernizacji oraz wspieranie efektywności energetycznej (ogrzewanie, bieżąca woda w budynkach). Polityka ekologiczna państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014 Nadrzędnym, strategicznym celem polityki ekologicznej państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju (mieszkańców, zasobów przyrodniczych i infrastruktury społecznej) i tworzenie podstaw do zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Realizacja tego celu osiągana będzie poprzez niezbędne działania organizacyjne, inwestycyjne, tworzenie regulacji dotyczących zakresu korzystania ze środowiska i reglamentowania poziomu tego wykorzystania w najważniejszych obszarach ochrony środowiska. Cele polityki ekologicznej Polski sformułowano zatem: - wzmacnianie systemu zarządzania ochroną środowiska, - ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody, - zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii, - dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego dla ochrony zdrowia mieszkańców Polski, - ochrona klimatu. Strategia Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego Podstawowy cel w sferze polityki województwa sformułowano: Wzrost atrakcyjności województwa fundamentem zintegrowanego rozwoju w sferze społecznej, gospodarczej i przestrzennej, któremu towarzyszą cele warunkujące: - przyspieszenie rozwoju bazy ekonomicznej i wzrostu innowacyjności województwa, - ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody i dóbr kultury, - rozwój systemów infrastruktury technicznej i społecznej, - aktywizacja rolnictwa i wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Koneckiego Celem głównym Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Koneckiego jest podniesienie konkurencyjności powiatu koneckiego poprzez rozwój infrastruktury technicznej. Stan infrastruktury stanowi o dynamice rozwoju danego obszaru. Rozwój infrastruktury powiatu poprzez spójne działania samorządów mają przyczynić się do wzmocnienia pozycji gospodarczej powiatu w województwie świętokrzyskim, a tym samym wpłynąć na poziom życia jego mieszkańców. Na cel główny składają się cele szczegółowe: 19 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” - podniesienie poziomu dostępności do usług komunalnych przygotowanie uzbrojonych terenów inwestycyjnych dla inwestora „strategicznego”, poprawa stanu środowiska naturalnego, poprawa infrastruktury turystycznej w powiecie koneckim, modernizacja układu drogowego powiatu koneckiego. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy zapewnia: - ochronę najstarszej części miasta mając na uwadze jej walory historyczne, - utrzymanie, a także zwiększanie terenów zieleni w centrum miasta i na obszarach mieszkaniowych, - możliwości rozwoju funkcji centralnych o zasięgu subregionalnym, - możliwość likwidacji funkcji zbędnych i zdegradowanych oraz w inny sposób kolizyjnych z pożądanymi kierunkami rozwoju Gminy, - szczególną ochronę dominant historycznych gminy oraz stref ekspozycji krajobrazu kulturowego przez przywrócenie ich wartości oraz politykę dbałości o ich zachowanie. Program Ochrony Środowiska i Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy na lata 2009-2015 Podstawowym celem „Programu Ochrony Środowiska dla Gminy na lata 2004– 2012 jest zapewnienie zrównoważonego rozwoju umożliwiającego lepsze zagospodarowanie istniejącego potencjału gminy głównie w zakresie zasobów środowiska oraz surowców naturalnych, a także polepszenie warunków życia mieszkańców przy zachowaniu walorów istniejącego środowiska przyrodniczego. Uwzględnienie założeń ochrony środowiska w „Lokalnym Programie Rewitalizacji Miasta Stąporków” Realizacja powyższych założeń pośrednio znajduje odzwierciedlenie w projektach przewidzianych do realizacji w „Lokalnym Programie Rewitalizacji Miasta Stąporków”. Program ten, mimo, że w pierwszym rzędzie nie zakłada rezultatów z zakresu ochrony środowiska, spełnia wymagania i zasady wpisane w dokumentach wyższego rzędu w tym zakresie (LPR w znacznej mierze dotyczy przekształceń w przestrzeni miejskiej, które pośrednio wpływać będą poprawę stanu środowiska w najbliższym sąsiedztwie, w regionie). Działania zawarte w Programie wpływajace pozytywnie na poszczególne komponenty środowiska: Ochrona powietrza - modernizacja systemu komunikacyjnego w celu zmniejszenia emisji spalin, - rekultywacja składowiska w celu uniknięcia wydzielania niekorzystnych odorów. Ochrona wód - racjonalizację gospodarki wodnej na terenach pod budownictwo mieszkalne jednorodzinne, 20 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenach mieszkalnictwa wielorodzinnego i planowanych do rozwoju budownictwa jednorodzinnego poprzez rozbudowę systemów kanalizacji sanitarnej, - działania dotyczące właściwego zagospodarowania zbiornika Kamionka. Zmniejszenie hałasu - modernizacja dróg (poprawa stanu nawierzchni) wraz z optymalizacją płynności ruchu; - tworzenie pasów zieleni ochronnej wzdłuż szlaków komunikacyjnych. Ochrona przyrody - ochrona istniejących zasobów leśnych; - ochrona obszaru Natura 2000, obszarów cennych przyrodniczo, obszarów chronionego krajobrazu. Wysoka świadomość ekologiczna mieszkańców - realizowanie programu edukacji ekologicznej. - 4.4. Propozycje rozwiązań służących zapobieganiu, ograniczaniu lub kompensacji przyrodniczej negatywnych oddziaływań na środowisko w związku z realizacją projektu „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” „Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Stąporków” zawiera tylko jedno zadanie – rekultywacja nadczynnego składowiska odpadów komunalnych – którego głównym i bezpośrednim celem jest podnoszenie jakości środowiska naturalnego. Pozostałe zadania zawarte w LPR realizują cele środowiskowe pośrednio, a efekty prośrodowiskowe nie są głównym celem planowanych zadań i są jednym z wielu innych efektów realizacji założonych celów. LPR nie zawiera żadnego zapisu zadania, które stanowiłoby bezpośrednie zagrożenia dla stanu środowiska naturalnego, a służyłaby osiągnięciu celów społecznych lub gospodarczych. Realizacja części zadań wiąże się z ingerencją w pewne elementy środowiska (najczęściej w chwili przeprowadzania inwestycji). Do przedsięwzięć realizowanych w ramach LPR, które mogą negatywnie oddziaływać na środowisko należą przede wszystkim na etapie budowy inwestycje w zakresie infrastruktury komunalnej, np. modernizacji dróg, budowy kanalizacji. Negatywne oddziaływanie tych inwestycji na środowisko można ograniczyć do racjonalnego poziomu poprzez dobrze przemyślany wybór lokalizacji, ponieważ skala wywoływanych przez nie przekształceń środowiska zależeć będzie w znacznym stopniu od lokalnych uwarunkowań. Ponadto prawidłowy projekt, uwzględniający potrzeby ochrony środowiska zarówno na etapie budowy jak i w fazie eksploatacji inwestycji pozwoli także ograniczyć te oddziaływania. Do ogólnych działań ograniczających oddziaływanie należą: - w czasie realizacji inwestycji prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu budowy, w tym zwłaszcza w miejscach styku z ekosystemami szczególnie wrażliwymi na zmiany warunków siedliskowych, - stosowanie odpowiednich technologii, materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych, - maskowanie elementów dysharmonijnych dla krajobrazu. LPR nie zawiera żadnych rozwiązań służących łagodzeniu lub kompensacji ewentualnych negatywnych oddziaływań na środowisko. Ze względu na specyfikę terenu, który jest przedmiotem LPR, a także ze względu na specyfikę proponowanych 21 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” działań, braku rozwiązań służących kompensacji przyrodniczej nie można jednak oceniać jako wady opracowania, gdyż nie przewiduje się w wyniku jego realizacji powstania istotnych sytuacji konfliktowych. W wyniku realizacji ustaleń LPR nie zaistnieją straty w obszarach chronionych położonych w sąsiedztwie miasta. 4.5. Rozwiązania alternatywne, zapobiegające, ograniczające lub kompensujące ewentualne negatywne oddziaływania na środowisko Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta i Gminy Stąporków Lokalny Program Rewitalizacji jest bardzo konkretnym opracowaniem określającym szczegółowo planowane działania zmierzające do ożywienia społecznogospodarczo-przestrzennego Stąporkowa. Zadania inwestycyjne, które będę realizowane w ramach LPR, mają w większości dodatnie lub neutralne oddziaływanie na środowisko. Możliwe jest osłabienie jakichś jego komponentów w trakcie realizacji zadań, ale po przeprowadzeniu inwestycji szkody automatycznie zostaną naprawione. Zadanie dotyczące rekultywacji składowiska odpadów w południowej części miasta, jest zadaniem o charakterze zdecydowanie pro środowiskowym, jego realizacji będzie miała zdecydowany pozytywny wpływ na poprawę jego stanu na terenie objętym rekultywacją. Teren składowiska przylega do obszarów cennych przyrodniczo i jego właściwe zagospodarowanie i integracja z otaczającym krajobrazem ma zasadnicze znaczenie. Ze względu na posiadanie dokumentacji budowlanej z uzgodnieniami i pozwoleniem na budowę nie przewidywano wykonania zadania w innym wariancie. Obecnie zadanie jest już zrealizowane. Oceniając wpływ na różne elementy środowiska należy zauważyć, że zmiany pozytywne będą istotne i zauważalne, podczas gdy prognozowane zmiany negatywne będą raczej o niewielkiej skali oddziaływania. Dlatego też, w tym kontekście, trudno wskazywać rozwiązania alternatywne. LPR jest koncepcją przebudowy i rewitalizacji społecznej i przestrzennej centrum miasta, które jest koncepcją spójna i całościową, pozwalającą osiągnąć efekt synergii. Wprowadzenie rozwiązań alternatywnych kwestionowałoby całość wizji przebudowy/rozwoju wyznaczonego terenu. 4.6. Niedostatki i braki materiałów utrudniające ocenę szkodliwego oddziaływania na środowisko ustaleń projektowanego dokumentu W trakcie prac nad „Lokalnym Program Rewitalizacji” opierano się wszelkich dostępnych materiałach dotyczących opracowania diagnozy stanu obecnego miasta i gminy Stąporków oraz na dokumentach planistycznych gminy i innych podmiotów w celu nakreślenia planu zadań. Założeniami LPR była wieloaspektowa diagnoza stanu rozwoju i funkcjonowania gminy, charakteru zagospodarowania i struktury przestrzennej miasta, szczegółowa diagnoza obszaru wskazanego do rewitalizacji oraz na precyzyjnym określeniu założeń i szczegółów realizacji programu. Podczas wdrażania LPR zakłada się wykorzystanie obecnie znanych i używanych metod, technik, technologii. Dlatego też schematy: oceny Programu, wdrażania, ewaluacji, monitoringu oraz jego wskaźników, aktualizacji, komunikacji społecznej i promocji LPR zostały nakreślone. W sprawie zasad finansowania 22 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” poszczególnych przedsięwzięć zawartych w LPR wykazano jedynie szacunkowe koszty zadań określonych przez Urząd Miasta i Gminy Stąporków. Wykazano potencjalne źródła środków, które przewidziano na okres 2007-2013, dlatego też nie należy się spodziewać zaistnienia nowych uwarunkowań, które mogłyby poważnie zagrażać realizacji założeń LPR. W chwili obecnej najtrudniejszy do oceniania jest brak możliwości dokładnej wyceny kosztów działań, które będą podejmowane w przyszłości oraz związany z tym brak możliwości oceny na ile gmina będą zdolne finansować planowane działania. 4.7. Oddziaływania transgraniczne związane z realizacją Lokalnego Programu Rewitalizacji Obowiązek rozważania możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć wynika z Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzonej w Espoo dnia 25 lutego 1991 roku oraz z Ustawy Prawo Ochrony Środowiska. Specjalnej analizie powinny podlegać inwestycje zlokalizowane blisko granic państwa, a także te realizowane dalej, ale ze względu na rozmiar przedsięwzięcia mogące powodować znaczące emisje lub zmiany w środowisku. Miasto i Gmina Stąporków nie jest położone w obszarze przygranicznym, a realizacja LPR nie powoduje żadnych konsekwencji dla ewentualnych skutków środowiskowych, których charakter mógłby posiadać znaczenie transgraniczne. Skala przedsięwzięć zaproponowanych do realizacji w ramach Programu ma charakter regionalny i ewentualne negatywne oddziaływanie tych przedsięwzięć będzie miało zasięg lokalny. Na etapie prognozy stwierdzono, że realizacja LPR nie wskazuje możliwości negatywnego transgranicznego oddziaływania na środowisko, mogącego objąć terytorium innych państw. 5. Informacje końcowe 5.1. Metody wykorzystane przy opracowaniu prognozy i analizie realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków Przy opracowywaniu Prognozy oddziaływania na środowisko dla „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” posłużono się następującymi metodami: - aby w pełni ocenić czy poddawany prognozie dokument zawiera elementy zapewniające ochronę środowiska kierujące się zasadą zrównoważonego rozwoju zbadano zależność LPR od dokumentów strategicznych wyższego szczebla (wspólnotowych, krajowych, wojewódzkich), - ponadto przeprowadzono w LPR analizę zgodności dokumentu ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Stąporków, - w bezpośrednim badaniu prognozy LPR posłużono się metodą sporządzenia matrycy interakcji: wpływ danej inwestycji na poszczególne komponenty środowiska naturalnego oznaczono określonym symbolem. 23 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” 5.2. Metody analizy realizacji skutków LPR Zasadnicze znaczenie w monitorowaniu i stymulowaniu realizacji „Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Miasta i Gminy Stąporków” posiada Urząd Miejski w Stąporkowie. W zależności od charakteru dostarczonych danych przeprowadzany będzie monitoring rzeczowy i finansowy. Monitoring rzeczowy dostarcza informacje o postępie we wdrażaniu Programu Rewitalizacji. Służy on zagwarantowaniu realizacji celów strategicznych i cząstkowych określonych w LPR. Monitoring finansowy pozwoli na zebranie informacji o finansowych aspektach realizacji LPR (pełna absorpcja alokowanych środków, ocena poprawności wydatkowania środków finansowych). Beneficjent końcowy, korzystający z dofinansowania ze środków UE, zobowiązany jest do monitorowania i sprawozdania z realizacji projektu okresowo (co najmniej raz na kwartał), rocznie i na koniec realizacji projektu. Instytucja Wdrażająca, po dokonaniu weryfikacji otrzymanych sprawozdań, zobowiązana jest do sporządzenia sprawozdania z realizacji Programu okresowo (co najmniej raz na kwartał), rocznie i na koniec realizacji Programu. Sprawozdanie to przekazywane będzie do Zarządu Województwa Świętokrzyskiego (Instytucja Zarządzająca). Kopię sprawozdania beneficjent zobowiązany będzie dostarczyć także do Urzędu Miejskiego w Stąporkowie. Pracownicy wydziałów merytorycznych na ich podstawie sporządzać będą kwartalne/roczne raporty monitoringowe z realizacji całego Programu Rewitalizacji. Podmioty realizujące projekty zawarte w LPR bez udziału środków unijnych zobligowane są do przygotowywania rocznego sprawozdania z realizacji projektu na użytek miasta Stąporków. Sprawozdanie powinno zawierać informacje o: - rzeczowym i finansowym postępie realizacji projektu i prognozę na okres przyszły, - działaniach promocyjnych i informacyjnych, - zagrożeniach realizacji projektu. Celem ewaluacji jest określenie faktycznych efektów zrealizowanych projektów w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji. Ocena dotyczyć powinna w szczególności kryterium: - skuteczności - ustalenie czy cele Programu, określone na etapie programowania, zostały osiągnięte, - efektywności - porównanie zasobów finansowych zaangażowanych przy realizacji Programu z rzeczywistymi osiągnięciami Programu na poziomie produktu, rezultatu lub oddziaływania, - użyteczności - ocena faktycznych efektów Programu na poziomie produktu, rezultatu i oddziaływania. Corocznie przedstawiane Radzie Miejskiej sprawozdania z realizacji Programu Rewitalizacji będzie się odbywało według następujących punktów: - postęp prac w stosunku do założeń (plany działania), - przegląd nowych wniosków, projektów oraz innych sygnałów społecznych, - aktualizacja planów działania, - ewentualne korekty granic obszarów rewitalizacji. Materiałem źródłowym do sporządzenia sprawozdania z realizacji LPR będą roczne raporty monitoringowe z realizacji Programu Rewitalizacji. Ocena pracy oraz sprawozdania z minionego roku będzie należała do Rady Miejskiej w Stąporkowie. 24 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” „Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Staporków” może zostać zmieniony bądź uzupełniony na wniosek Rady Miejskiej lub Burmistrza Miasta. Przesłankami zmiany programu mogą być wnioski lub sugestie funkcjonujących w gminie podmiotów gospodarczych, organizacji społecznych lub poszczególnych mieszkańców albo ich grup. Zmiana projektów, o których mowa w niniejszym programie, jak również ich uszczegółowienie i uzupełnienie, może nastąpić w trakcie realizacji Programu, w szczególności po przyjęciu uchwały budżetowej na kolejny rok budżetowy, określającej zadania inwestycyjne lub innych programów (np. Wieloletniego Planu Inwestycyjnego, uchwał intencyjnych). 6. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Prognoza oddziaływania na środowisko projektu „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków”, została opracowana zgodnie z ustawą „Prawo ochrony środowiska” i stanowi element procedury postępowania w sprawie oceny oddziaływania w/w dokumentu na środowisko przyrodnicze obszaru przewidzianego do rewitalizacji oraz regionu. Zakres merytoryczny prognozy wynika z art. 41 ust. 2 w/w ustawy. Celem prognozy jest identyfikacja potencjalnych oddziaływań skutków wykonania „Lokalnego Programu Rewitalizacji” na środowisko i stwierdzenie czy realizacja proponowanych zadań sprzyjać będzie ochronie środowiska i zrównoważonemu rozwojowi. Analiza celów i założeń ustanowionych w LPR wykazała, że są zgodne i realizują cele strategiczne wyznaczone w Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Stąporków, zakres inwestycji jest zgodny z zapisami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Stąporków. Są to cele: - Cel I. Tworzenie nowych miejsc pracy- zmniejszenie stopy bezrobocia - Cel II. Aktywizowanie środowiska małej i średniej przedsiębiorczości na bazie istniejących zasobów- stworzenie odpowiednich warunków rozwoju ludziom z inicjatywą - Cel III. Podniesienie standardów życia mieszkańców gminy- wzrost rangi gospodarczej miasta - Cel IV. Przyciągnięcie do gminy turystów - Cel V. Aktywizacja mieszkańców gminy - Cel VI. Dostosowanie kierunków kształcenia i sieci szkół gminnych do warunków rynkowych - Cel VII. Wzrost aktywności młodzieży i umożliwienie im realizacji własnych pomysłów w sferze oświaty, kultury i ochrony środowiska - Cel VIII. Usprawnienie systemu opieki zdrowotnej w gminie - Cel IX. Zachowanie równowagi ekologicznej Ponadto zapisy LPR pośrednio realizują cele środowiskowe ujęte w wojewódzkich dokumentach strategicznych w ramach przeprowadzania działań ożywczych przestrzenno-społeczno-gospodarczych w obszarach: 1. Teren ograniczony ulicami: Staszica, Odlewniczej, Norwida (centrum kulturalne Miasta Stąporków), 2. Południowa część miasta (składowisko odpadów komunalnych) 3. Osiedle dr Anki 4. Zagospodarowanie rynku w Odrowążu. 25 Prognoza oddziaływania na środowisko „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Stąporków” W Prognozie przeanalizowano możliwy wpływ wskazanych do realizacji w LPR zadań na następujące elementy: obszary Natura 2000, różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta i rośliny, wodę, powietrze, klimat, powierzchnie ziemi i gleby, przyrodę i krajobraz, a także na zabytki i dobra materialne. Określono czy oddziaływanie to może mieć kierunek negatywny, pozytywny czy obojętny na poszczególne elementy oraz czy planowane oddziaływanie będzie mieć charakter bezpośredni, pośredni, wtórny oraz krótko, średnio czy długoterminowy. Przy tak przeprowadzonej ocenie możliwe było generalne określenie potencjalnych niekorzystnych skutków środowiskowych związanych z realizacją poszczególnych zadań. Analiza wpływu realizacji zadań „Lokalnego Programu Rewitalizacji” wykazuje, że nie ma wśród inwestycji rewitalizacyjnych takich, które znacząco, negatywnie oddziaływałaby na środowisko. Potencjalne negatywne, krótkoterminowe oddziaływania na zasoby środowiska mogą być związane z fazą realizacji inwestycji. - prace modernizacyjne centrum miasta, - wykonanie robót ziemnych w miejscu zamkniętego składowiska odpadów komunalnych, - przebudowa dróg oraz prace modernizacyjne infrastruktury technicznej na osiedlu dr Anki. Dla większości przedsięwzięć przewidywanych do realizacji w „Lokalnym Programie Rewitalizacji” bezpośrednie oddziaływanie na środowisko będzie lokalne i krótkotrwałe. Oddziaływania te mogą być także znacznie ograniczone poprzez wybór odpowiedniej lokalizacji, właściwą realizację oraz użytkowanie inwestycji. Działania podejmowane w ramach LPR przyniosą jednak dodatnie – pozytywne – skutki – zwłaszcza zadanie dotyczące rekultywacji terenów obecnego składowiska odpadów w południowej części miasta Stąporków. Teren składowiska przylega do obszarów cennych przyrodniczo i jego właściwe zagospodarowanie i integracja z otaczającym krajobrazem ma zasadnicze znaczenie. Dla innych zadań inwestycyjnych pozytywne oddziaływanie na środowisko osiągane jest niejako „przy okazji”. Ponieważ większość proponowanych przedsięwzięć ma pozytywny wpływ na środowisko i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma uzasadnienia. W przypadku inwestycji, których oddziaływanie na środowisko może być negatywne należy rozważać warianty alternatywne tak, aby wybrać ten, który w najmniejszym stopniu będzie niekorzystnie oddziaływać na środowisko. Szczegółowa analiza oddziaływań na środowisko poszczególnych inwestycji możliwa będzie na etapie wydawania decyzji środowiskowej. Realizacja żadnego z proponowanych działań nie pociągnie za sobą transgranicznego oddziaływania na środowisko. W przypadku, gdy „Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Stąporków” nie zostanie wdrożony prowadzić to będzie do pogłębiania się problemów w zakresie rozwoju przestrzennego, gospodarczego i społecznego oraz pośrednio ochrony środowiska (co negatywnie wpływać będzie na zdrowie mieszkańców). Przeprowadzona analiza i ocena wszystkich założonych kierunków działań w LPR pozwala na stwierdzenie, że generalnie ich realizacja spowoduje poprawę jakości środowiska, zachowanie różnorodności biologicznej oraz dziedzictwa przyrodniczokulturowego, a także wpłynie na ograniczanie zużywania zasobów środowiskowych. 26