ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W POLSCE

Transkrypt

ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W POLSCE
ZINTEGROWANY PLAN ROZWOJU TRANSPORTU PUBLICZNEGO W GDYNI ...
Krzysztof Grzelec − Gł. Specjalista d/s Marketingu
w Zarządzie Komunikacji Miejskiej w Gdyni
Olgierd Wyszomirski − Dyrektor Zarządu Komunikacji Miejskiej w Gdyni
ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W POLSCE
ZINTEGROWANY PLAN ROZWOJU TRANSPORTU
PUBLICZNEGO W GDYNI W LATACH 2004-2013
34
Z
integrowany Program Operacyjny Roz
woju Regionalnego jest jednym z sied
miu programów operacyjnych, które
posłużą do realizacji Narodowego Planu Roz−
woju. Celem ZPORR jest tworzenie warun−
ków wzrostu konkurencyjności regionów oraz
przeciwdziałanie marginalizacji niektórych
obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długo−
falowemu rozwojowi gospodarczemu kraju,
jego spójności ekonomicznej, społecznej i te−
rytorialnej oraz integracji z Unią Europejską.
W zakresie transportu publicznego celem
ZPORR jest między innymi:
 udostępnienie nowych i zwiększenie
atrakcyjności istniejących terenów in−
westycyjnych,
 wzmocnienie w zakresie rozwoju za−
sobów ludzkich i polityki społecznej po−
przez poprawę mobilności warunków
podróżowania oraz stworzenie nowych
możliwości w zakresie zatrudnienia,
 polepszenie jakości funkcjonowania
transportu publicznego,
 poprawa bezpieczeństwa ruchu,
 zmniejszenie zanieczyszczeń spowo−
dowanych ruchem drogowym,
 poprawa estetyki krajobrazu,
Warunkiem uznania danego programu za
zintegrowany jest powiązanie ze sobą co naj−
mniej dwóch środków transportu publicznego.
Na podstawie wymaganych założeń dla
ZPORR, Zarząd Komunikacji Miejskiej
w Gdyni opracował Zintegrowany Plan Roz−
woju Transportu Publicznego w Gdyni
w latach 2004−2013.
W części opisowej planu przedstawiono sy−
tuację społeczno−gospodarczą Gdyni, jako
punkt wyjściowy do rozważań na temat roli
transportu publicznego w obsłudze miasta.
Scharakteryzowano, istotne z punktu widzenia
podziału zadań przewozowych w mieście, pod−
systemy transportu publicznego: komunikację
komunalną organizowaną przez Zarząd Komu−
nikacji Miejskiej w Gdyni i PKP Szybką Kolej
Miejską w Trójmieście. Ponadto zaprezentowa−
no podstawowe parametry określające wpływ
transportu na środowisko naturalne.
Jednym z warunków akceptacji Planu Roz−
woju Transportu Publicznego jest jego spój−
ność z podstawowymi dokumentami i opra−
cowaniami dotyczącymi kierunków rozwoju
przestrzennego, gospodarczego, społeczne−
go, kulturowego i ekologicznego miasta. W
tym zakresie Zintegrowany Plan Rozwoju
Transportu Publicznego w Gdyni w latach
2004−2013 jako determinanty kierunków roz−
woju przyjął:
 Strategię Rozwoju Województwa Po−
morskiego,
 Uchwałę Rady Miasta Gdyni z 2003 r.
w sprawie przyjęcia aktualizacji Stra−
tegii Rozwoju Gdyni,
 Uchwałę Rady Miasta Gdyni z 1998 r.
o polityce transportowej,
 Studium Uwarunkowań i Kierunków
Zagospodarowania Przestrzennego
Miasta Gdyni,
 wyniki badań preferencji i zachowań
komunikacyjnych mieszkańców Gdy−
ni w 2002 r.
Do determinant szczegółowych w naj−
większym stopniu oddziałujących na kierun−
ki rozwoju transportu publicznego w Gdyni
zaliczono:
 tworzenie systemu transportowego
równoważącego rolę kolei, transportu
drogowego i wodnego,
 stworzenie zintegrowanego systemu
transportu miejskiego, łącznie z szybką
koleją miejską, a w szczególności ujed−
Biuletyn Komunikacji Miejskiej nr 76
ZINTEGROWANY PLAN ROZWOJU TRANSPORTU PUBLICZNEGO W GDYNI ...
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Analiza SWOT transportu publicznego w
Gdyni wykazała przewagę silnych stron
i szans komunikacji komunalnej i równowa−
żenie się silnych i słabych stron oraz szans i
zagrożeń w odniesieniu do Szybkiej Kolei
Miejskiej.
Delimitacja obszaru realizacji planu zosta−
ła oparta na trzech założeniach:
 Gdynia jako samodzielna jednostka
samorządu terytorialnego ma bezpo−
średni wpływ na kształt transportu pu−
blicznego jedynie w swoich granicach
administracyjnych,
Biuletyn Komunikacji Miejskiej nr 76
 obszar działania lokalnego transportu
publicznego w Gdyni obejmuje także
funkcjonalnie z nią powiązane obsza−
ry, znajdujące się w granicach admini−
stracyjnych gmin ościennych,
 transport publiczny w Gdyni stanowi
element składowy zintegrowanego w
przyszłości transportu publicznego
aglomeracji gdańskiej.
Na podstawie tak przyjętych założeń,
uwzględniając kierunki ekspansji przestrzen−
nej miasta, wyznaczono podstawowe kierunki
rozwoju transportu publicznego. W celu osią−
gnięcia zrównoważonego rozwoju systemu
transportowego, w odniesieniu do transportu
publicznego założono następujące cele
szczegółowe:
 objęcie obsługą obszarów rozwojo−
wych miasta,
 objęcie obsługą pojazdami o mniejszej
pojemności obszarów miasta dotąd nie−
obsługiwanych przez transport publicz−
ny z uwagi na parametry układu ulicz−
nego i (lub) niedostateczny popyt,
 wzbogacenie powiązań między pod−
systemami transportu publicznego
miast aglomeracji, zwłaszcza na głów−
nych kierunkach przemieszczeń,
 integrację funkcjonalną transportu dro−
gowego z SKM poprzez organizację pa−
sażerskich węzłów integracyjnych
(przesiadkowych) przy przystankach
SKM i koordynację rozkładów jazdy,
 wprowadzenie wspólnego systemu ta−
ryfowego dla wszystkich podsystemów
transportu publicznego w Gdyni i na
całym obszarze działania ZKM w Gdy−
ni oraz w aglomeracji,
 wprowadzenie priorytetu dla transpor−
tu publicznego poprzez modernizację
układu ulicznego oraz budowę nowo−
czesnego systemu sterowania ruchem
ulicznym (w tym ruchem pojazdów
transportu publicznego),
 rozwój komunikacji trolejbusowej jako
przyjaznej dla środowiska, przez przed−
łużenie sieci trolejbusowej oraz budo−
wę nowej zajezdni,
 dalszą wymianę taboru (przede wszyst−
kim trolejbusów) na odpowiadający
standardom europejskim,
ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W POLSCE
Â
nolicenie systemu taryfowo−biletowego
w transporcie zbiorowym,
ograniczenie użytkowania samocho−
dów osobowych w śródmieściu Gdyni
i ujednolicenie zasad ich parkowania,
rezerwowanie w planach zagospodaro−
wania przestrzennego terenów na par−
kingi i węzły integracyjne w bezpośred−
nim sąsiedztwie stacji i przystanków ko−
lejowych oraz wybranych peryferyj−
nych przystanków drogowego transpor−
tu zbiorowego,
zachęcanie mieszkańców do korzysta−
nia z transportu publicznego, przez
podnoszenie jakości i zwiększanie róż−
norodności usług komunikacyjnych,
rozwijanie komunikacji trolejbusowej
jako przyjaznej dla środowiska oraz
współtworzącej unikatowy wizerunek
miasta,
realizowanie inwestycji służących
usprawnianiu transportu zbiorowego, w
tym wydzielanie pasów jezdni dla prio−
rytetowego prowadzenia ruchu autobu−
sów i trolejbusów,
modernizację systemu organizacji ru−
chu, w tym budowę systemu sterowa−
nia ruchem z uwzględnieniem priory−
tetu dla transportu zbiorowego,
kontynuowanie procesu modernizacji
taboru autobusowego i trolejbusowego,
doprowadzenie do pełnego uwzględ−
niania wymogów niepełnosprawnych
użytkowników komunikacji,
rozbudowanie komunikacji trolejbuso−
wej,
poparcie 65% mieszkańców dla rozwo−
ju komunikacji trolejbusowej.
35
ZINTEGROWANY PLAN ROZWOJU TRANSPORTU PUBLICZNEGO W GDYNI ...
 zwiększanie dostępności do transportu
publicznego dla osób niepełnospraw−
nych m.in. (poza wymianą taboru) po−
przez likwidację barier architektonicz−
nych, głównie na przystankach SKM
oraz stworzenie informacji wizualnej i
akustycznej w pociągach i na przystan−
kach SKM.
ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W POLSCE
Planując rozwój poszczególnych podsys−
temów transportu publicznego założono:
36
 w odniesieniu do Szybkiej Kolei Miej−
skiej:
− utrzymanie w granicach Gdyni obec−
nego układu linii SKM,
− budowę lub przebudowę węzłów in−
tegracyjnych przy przystankach
SKM, polegającą na przybliżeniu
przystanków drogowego transportu
zbiorowego (w tym komunikacji
miejskiej) do kolei oraz budowę par−
kingów „park & ride” wraz z parkin−
gami rowerowymi.
 w odniesieniu do komunikacji trolej−
busowej − zwiększenie różnorodności
oferowanych usług transportu zbioro−
wego na substytucyjnych trasach
przez:
− przedłużenie sieci trolejbusowej do
czterech osiedli mieszkaniowych w
zachodniej części Gdyni,
− budowę nowoczesnej zajezdni tro−
lejbusowej,
− przedłużenie sieci trolejbusowej z
Sopotu do pętli tramwajowej w
Gdańsku Oliwie,
− przedłużenie sieci trolejbusowej z
Gdyni do Rumi,
− zakup 25 nowych trolejbusów zwią−
zany z rozwojem sieci komunikacji
trolejbusowej.
 w odniesieniu do komunikacji autobu−
sowej rozwój sieci połączeń autobuso−
wych w zależności od zmian w popy−
cie na usługi przewozowe i posiada−
nych środków finansowych, przez:
− budowę 4 nowych pętli autobuso−
wych i autobusowo − trolejbusowych;
− modernizację 4 istniejących pętli au−
tobusowych i autobusowo − trolejbu−
sowych,
− uruchomienie nowych lub przedłu−
żenie istniejących połączeń autobu−
sowych do obszarów trzech sołectw
w gminach ościennych,
− rozwój komunikacji midibusowej w
4 dzielnicach, które ze względu na
warunki ruchowo−drogowe i wiel−
kość popytu nie były w określonych
obszarach objęte obsługą komunika−
cyjną,
− postępującą wymianę taboru autobu−
sowego w tempie, który pozwoli do
2006 r. wycofać z eksploatacji
wszystkie autobusy wysokopodłogo−
we.
Integralnym elementem planu rozwoju
transportu publicznego w Gdyni jest jego me−
tropolizacja, która:
 w wersji maksimum (zakłada powoła−
nie komunalnego związku komunika−
cyjnego i utworzenie na jego szczeblu
metropolitalnego zarządu transportu)
obejmie:
− 10 miast i gmin, z możliwością roz−
szerzenia o inne zainteresowane
gminy tworzące szeroko rozumianą
metropolię Trójmiasta,
− funkcjonalną i taryfową integrację
transportu zbiorowego w aglomera−
cji, której narzędziem będzie bilet
elektroniczny,
− zapewnienie atrakcyjnych warun−
ków podróżowania na obszarze ca−
łej aglomeracji,
− stworzenie odpowiednio silnej pozy−
cji transportu zbiorowego w stosun−
ku do indywidualnego,
− optymalizację nakładów na transport
zbiorowy.
 w wersji minimum (zakłada zawarcie
porozumienia transportowego jedno−
stek samorządu terytorialnego i orga−
nizatorów transportu, koordynację
rozkładów jazdy ZKM w Gdańsku,
ZKM w Gdyni, MZK w Wejherowie i
SKM oraz integrację taryfowo−bile−
tową) zostanie zrealizowana w wer−
sji:
Biuletyn Komunikacji Miejskiej nr 76
− wąskiej – przez wprowadzenie sie−
ciowego biletu zintegrowanego waż−
nego wyłącznie na obszarze działa−
nia ZKM w Gdyni (obejmie on usłu−
gi gdyńskiej komunikacji komunal−
nej i SKM) i biletu aglomeracyjnego
ważnego na obszarze od Pruszcza
Gdańskiego do Wejherowa w całej
komunikacji komunalnej i SKM;
− szerokiej – przez zaoferowanie zróż−
nicowanych cen biletów aglomera−
cyjnych w zależności od liczby
miast, w których obowiązywałyby te
bilety na całym obszarze działania
gdańskiej, gdyńskiej i wejherowskiej
komunikacji komunalnej i SKM.
Realizacja planu rozwoju transportu pu−
blicznego w Gdyni wymaga wdrożenia spój−
nego programu promocji transportu publicz−
nego, zachęcającego mieszkańców do korzy−
stania z usług komunikacji komunalnej i SKM.
Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Gdy−
ni w pierwszej kolejności skoncentruje się na
działaniach interaktywnych, obejmując:
 akcję edukacyjną dla dzieci i młodzieży,
w ramach spójnego programu „Wycho−
wanie komunikacyjne”, kładącą szczegól−
ny nacisk na ekologię i pozytywną zmia−
nę stosunku do transportu publicznego,
 akcję edukacyjną dla mieszkańców,
wyjaśniającą zasady korzystania i za−
chęcającą do kupowania biletów elek−
tronicznych, w sytuacji ich wprowa−
dzenia w aglomeracji,
 akcję edukacyjną dla mieszkańców
wskazującą na zagrożenia wynikające
z niekontrolowanego wzrostu użytko−
wania samochodów w mieście,
 realizację priorytetu dla transportu pu−
blicznego na określonych ciągach
ulicznych i skrzyżowaniach,
 realizację polityki bezpłatnego parko−
wania na parkingach zorganizowanych
w systemie „Park & Ride” dla posiada−
czy imiennych biletów okresowych,
 wprowadzenie opłat za parkowanie w
centrum Gdyni.
Monitoring realizacji planu będzie prowa−
dzony przy wykorzystaniu oczekiwanych
wskaźników osiągnięć planu:
Biuletyn Komunikacji Miejskiej nr 76
 pracy przewozowej i parametrów cha−
rakteryzujących infrastrukturę transpor−
tową oraz tabor, w przekroju poszcze−
gólnych podsystemów transportu zbio−
rowego,
 podziału zadań przewozowych syste−
mu transportowego i w ramach podsys−
temu transportu publicznego,
 popytu i jego struktury,
 jakości usług komunikacyjnych w prze−
kroju poszczególnych podsystemów
transportowych.
Podstawą systemu monitorowania będą:
 badania preferencji i zachowań komu−
nikacyjnych mieszkańców;
 badania jakości usług przewozowych;
 badania stanu środowiska naturalnego;
 badania poziomu bezpieczeństwa w
ruchu drogowym;
 badania efektywności ekonomiczno−
eksploatacyjnej linii komunikacyjnych
i systemów organizacyjnych.
Wskazano na następujące źródła finanso−
wania Planu Rozwoju Transportu Publiczne−
go w Gdyni w latach 2004−2013:
 opłaty za usługi przewozowe,
 środki z budżetów gmin w ramach re−
fundacji utraconych przychodów z ty−
tułu stosowania ulg i zwolnień w opła−
tach,
 środki z budżetów gmin na dofinanso−
wanie nierentownych kursów, których
realizacja jest uzasadniona względami
społecznymi,
 środki z budżetów gmin na realizację
określonych przedsięwzięć inwestycyj−
nych i funkcjonalnych,
 środki pochodzące z opłat parkingo−
wych,
 środki z Unii Europejskiej na realizację
projektów rozwoju i promocji transpor−
tu publicznego.
W lutym 2004 roku Rada Miasta Gdyni
jednogłośnie przyjęła Zintegrowany Plan Roz−
woju Publicznego Transportu Zbiorowego w
Gdyni w latach 2004−2013.
ORGANIZACJA KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W POLSCE
ZINTEGROWANY PLAN ROZWOJU TRANSPORTU PUBLICZNEGO W GDYNI ...
37

Podobne dokumenty