Nowe zasady prowadzenia zbiórek publicznych

Nowe zasady prowadzenia zbiórek
publicznych
Od 18 lipca br. obowiązują nowe zasady prowadzenia zbiórek publicznych. Ustawa z 14 marca 2014
r. zastępuje ustawę z roku 1933, która wymagała, by na każdą formę zbierania pieniędzy na cel
publiczny uzyskać zgodę urzędową.
Nowa Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych reguluje tylko
zbieranie pieniędzy i darów rzeczowych ("ofiar w gotówce lub w naturze") w miejscach publicznych
(np. na ulicy, w parku, na cmentarzu, w sklepie, „domokrążne zbieranie”).
Nie są zbiórką publiczną – nie zgłasza się ich i nie rozlicza na zbiórki.gov.pl – takie formy zbierania
pieniędzy, które są ewidencjonowane w inny sposób i pozostaje ślad ich przepływu, np. wpłaty na
konto, przekazywanie darów, pieniędzy za pomocą internetu (crowdfunding), SMS-y charytatywne.
Pamiętajmy jednak, że mimo to organizacje zbierające środki na swoje cele statutowe w ten sposób
powinny sprawozdać się przed darczyńcami z tego, ile środków zebrały i jak je spożytkowały, np. w
swoich sprawozdaniach, na swojej stronie internetowej.
Najważniejsze zmiany w zasadach prowadzenia zbiórek publicznych:
1. zgłoszenie (dotychczas pozwolenie)
2. zgłoszenie wszystkich zbiórek: małe, duże, ogólnopolskie, lokalne do Ministerstwa Administracji i
Cyfryzacji (dotychczas w zależności od terenu, na jakim była organizowana zbiórka, do: wójta,
burmistrza, starosty, ministra)
3. zgłoszenie elektroniczne na zbiórki.gov.pl (przy zgłoszeniu elektronicznym organizator zbiórki
musi mieć ePUAP), możliwe też zgłoszenie papierowe do MAC (dotychczas tylko pisemne)
4. decyzja o przyjęciu (lub nie) zgłoszenia elektronicznego w ciągu trzech lub papierowego w ciągu
siedmiu dni (dotychczas w ciągu 30 dni)
5. dostępność zgłoszeń i sprawozdań on-line na zbiórki.gov.pl (dotychczas zgody i sprawozdania były
papierowe, pozostawały w urzędzie wydającym zgłoszenie)
6. nie ma obowiązku umieszczania sprawozdania ze zbiórki publicznej w prasie (chyba, że zbiórka
sprzed 18 lipca, wtedy nadal obowiązek sprawozdania, np. jeśli na początku 2013 r. wydano
pozwolenie do 20 stycznia 2014 r. to nadal obowiązek sprawozdania do urzędu, ogłoszenie w
prasie)
7. bez opłaty skarbowej (dotychczas z opłatą – w 2014 r. było to 82 zł)
8. zbiórką publiczną nie są (i nie zgłasza się na zbiórki.gov.pl) m.in. apele o wpłaty na konto
bankowe organizacji, sprzedaż przedmiotów, tzw. cegiełek (dotychczas były to zbiórki publiczne);
Podstawa prawna:
●
●
Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych (Dz. U. z 2014 r., poz.
498)
Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji w z dnia 9 czerwca 2014 r. w sprawie wzorów
dokumentów dotyczących zbiórek publicznych (Dz. U. z 2014 r., poz. 833) - zawiera wzór
formularza zgłoszenia zbiórki; wzór aktu założycielskiego komitetu społecznego; wzór
sprawozdania z przeprowadzonej zbiórki; wzór sprawozdania ze sposobu rozdysponowania
zebranych ofiar
Podsumowanie
Ustawa z 14 marca 2014 r. znosi obowiązek „pozwoleń” na zbiórkę publiczną – zastępuje je prostymi
zgłoszeniami na portalu zbiórki.gov.pl (od niedawna można już rejestrować adresy internetowe z
polskimi znakami)
Wszystkie pozwolenia wydane na starych zasadach, przed wejściem w życie nowej ustawy, czyli
przed 18 lipca 2014 r., zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane. Takie zbiórki są
przeprowadzane i rozliczane według dotychczasowych zasad wynikających z ustawy o zbiórkach
publicznych z 1933 r. Nowa ustawa jest stosowana wyłącznie do zbiórek publicznych, które zostaną
zgłoszone po jej wejściu w życie, czyli od 18 lipca 2014 r. (art. 40 ustawy o zasadach prowadzenia
zbiórek publicznych).
Zniesiona została opłata skarbowa dla organizatorów zbiórek (82 PLN od zbiórki) oraz obowiązek
publikacji sprawozdań w prasie.
Do zgłoszenia zbiórki elektronicznie potrzebne jest odpowiednie uwierzytelnienie. Może to być
certyfikowany podpis elektroniczny (płatny) lub profil zaufany (bezpłatny). Założenie profilu na
portalu ePUAP.gov.pl wymaga jedynie kilkunastu minut działań i następnie jednorazowego
potwierdzenia w urzędzie skarbowym, oddziale ZUS lub NFZ.
Wszystkie zbiórki publiczne – małe, duże, ogólnopolskie i lokalne – podlegają zgłoszeniu. Będą one
publikowane na zbiorki.gov.pl. Ułatwi to społeczną kontrolę – informacja na temat zbiórek
prezentowana będzie w sposób przejrzysty i dostępny dla wszystkich.
Zbiórką publiczną jest zbieranie gotówki lub darów w przestrzeni publicznej – np. do skarbon, czy
puszek. Darczyńcy są anonimowi, a zbierane ofiary i ich przeznaczenie nie podlegają innemu
rodzajowi rejestracji. Zbiórki gotówki lub darów mogą zgłaszać organizacje, fundacje,
stowarzyszenia – podmioty, które mogą prowadzić działalność pożytku publicznego zgodnie z ustawą
o działalności pożytku publicznego. Zbiórkę może także prowadzić komitet społeczny, który mogą
założyć co najmniej trzy osoby.
Więcej informacji o zmianach w ustawie i zbiórkach publicznych na portalu www.zbiorki.gov.pl.
Roman Bocian
Naczelnik Wydziału Promocji, Rozwoju i Polityki Społecznej