09_49_surowce szklarskie - PORTAL

49. S U R O W C E S Z K L A R S K I E
Podstawowym surowcem do produkcji szkła jest piasek szklarski. Tzw. masę szklaną
otrzymuje się przez stopienie mieszaniny surowców (zestawu) w piecu szklarskim. Piasek
szklarski stanowi kilkadziesiąt procent surowca w masie szklanej (np. dla szkła typu „float”
zawartość ta wynosi 72 %). Piaski szklarskie pozyskuje się ze złóŜ piasków i słabo zwięzłych
piaskowców kwarcowych, posiadających odpowiednie uziarnienie i znikomą zawartość
tlenków barwiących.
W Polsce piaski i piaskowce do produkcji piasków szklarskich występują w dziesięciu
województwach: dolnośląskim (rejon Bolesławca), lubelskim, lubuskim, łódzkim (rejon
Tomaszowa Mazowieckiego), mazowieckim, podkarpackim, pomorskim, świętokrzyskim,
wielkopolskim i zachodniopomorskim. Obecnie największą bazę zasobową surowców
szklarskich w naszym kraju stanowią złoŜa serii białogórskiej koło Tomaszowa
Mazowieckiego. Piaski szklarskie z okolic Bolesławca posiadają natomiast jedne z najlepszych
parametrów jakościowych.
Mniejsze znaczenie surowcowe mają złoŜa mioceńskich piasków szklarskich
występujące w rejonie Tarnobrzega oraz piasków występujących na obszarach pozostałych
województw: lubelskiego, lubuskiego (rejon śar), mazowieckiego, podkarpackiego,
pomorskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego Są to w większości piaski równieŜ
wieku mioceńskiego lub czwartorzędowego. Pozyskuje się z nich piasek szklarski niŜszej
jakości (klasy 3 – 6).
Stan rozpoznania zasobów surowców szklarskich oraz stopień ich zagospodarowania
przedstawiono w tabeli 49.1.
Tabela 49.1
SUROWCE SZKLARSKIE - mln t
Wyszczególnienie
ZASOBY OGÓŁEM
Ilość
złóŜ
31
Razem
639.09
Zasoby geologiczne
bilansowe
A+B+C1
C2
380.98
258.11
w tym - zasoby złóŜ zagospodarowanych
Razem 8
209.97
190.38
19.59
1. ZłoŜa zakładów czynnych
7
195.01
190.38
4.63
2. ZłoŜa eksploatowane okresowo
1
14.96
14.96
w tym - zasoby złóŜ nie zagospodarowanych
Razem 19
426.97
188.44
238.53
1. ZłoŜa rozpoz. szczegółowo
11
230.26
188.44
41.82
2. ZłoŜa rozpoz. wstępnie
8
196.70
196.70
w tym - złoŜa, których eksploatacji zaniechano
Razem 4
2.15
2.15
-
Zasoby
pozabi- przemylansowe słowe
136.77
201.82
57.06
57.06
-
149.52
136.52
13.00
79.69
42.02
37.67
52.30
52.30
-
0.02
-
Bilansowe zasoby geologiczne surowców szklarskich zmniejszyły się w stosunku do
roku ubiegłego o 1,55 mln t z powodu wydobycia i wyniosły w 2009 r. 639,09 mln t.
Copyright © 2010 Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
SUROWCE SZKLARSKIE
2
Zasoby złóŜ zagospodarowanych wynoszą 209,97 mln t, co stanowi 33 % wszystkich
zasobów bilansowych.
Wydobycie piasków szklarskich w 2009 r. było mniejsze niŜ w ubiegłym roku i
wyniosło 1 793 tys. t.
Przy wydobywaniu piasków szklarskich w 2009 roku powstało 82,44 tys. t odpadów,
które złoŜono na składowisku.
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania, a takŜe wielkość wydobycia z
poszczególnych złóŜ zestawiono w tabeli 49.2.
Tabela 49.2
Wykaz złóŜ surowców szklarskich - tys. t
Lp.
1
2
3
4
5
6
1
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Stan
zag.
złoŜa
ZŁOśA UDOKUMENTOWANE
złóŜ: 31; OGÓŁEM
woj. dolnośląskie
złóŜ: 6
Ołobola
P
Osiecznica I
Z
Osiecznica II
E
Osiecznica-Stanisława
R
Parowa
R
Władysława
P
woj. lubelskie
złóŜ: 1
Tereszpol
R
woj. lubuskie
złóŜ : 4
Lutynka-Soczewka 1
Z
Lutynka-Soczewka B-I
R
Lutynka-Soczewka L-II
R
Stawnik
P
woj. łódzkie
złóŜ: 10
Biała Góra I - Wschód
E
Biała Góra II - Wschód
E
Biała Góra III - Wesoła
T
Góry Trzebiatowskie
P
Piaskownica-Zajączków E
E
Radonia
R
Unewel-Wschód
R
Unewel-Zachód
E
Nazwa złoŜa
Wygnanów II
Zajączków
R
P
Zasoby
geologiczne
przemybilansowe
słowe
639 088
201 823
Wydobycie
1 793
65 014
18 266
624
11 679
1 166
18 266
2 082
17 302
14 519
1 762
18 266
-
624
-
1 762
337
-
tylko pzb.
181
41
115
536 920
175 050
1 126
23 169
31 955
14 959
22 297
27 413
47 609
97 137
85 143
19 888
21 675
13 000
24 407
52 299
43 781
66
400
397
263
47 706
139 532
-
Powiat
bolesławiecki
bolesławiecki
bolesławiecki
bolesławiecki
bolesławiecki
bolesławiecki
- zamojski
Ŝagański
Ŝarski
Ŝarski
Ŝarski
tomaszowski
tomaszowski
tomaszowski
opoczyński
opoczyński
opoczyński
opoczyński
opoczyński,
tomaszowski
- opoczyński
- opoczyński
Copyright © 2010 Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
SUROWCE SZKLARSKIE
Lp.
1
2
3
1
1
1
2
1
2
1
Nazwa złoŜa
woj. mazowieckie
złóŜ: 3
Mostówka
Wołomin
Wyszków-Skuszew
woj. podkarpackie
złóŜ: 1
Koziejówka
woj. pomorskie
złóŜ: 1
Puck
woj. świętokrzyskie
złóŜ: 2
Piaseczno
Świniary II
woj. wielkopolskie
złóŜ: 2
Olszyna
Ujście Noteckie II
woj. zachodniopomorskie
złóŜ: 1
Sulechowo
Stan
zag.
złoŜa
3
Zasoby
geologiczne
przemybilansowe
słowe
10 051
849
Wydobycie
16
Powiat
R
Z
E
8 773
199
1 079
2 474
849
-
- wyszkowski
- wołomiński
16 wyszkowski
-
P
2 474
1 244
-
- lubaczowski
-
R
1 244
6 872
-
- pucki
-
Z
P
788
6 084
7 987
7 658
- sandomierski
- sandomierski
27
P
E
1
7 986
6 427
7 658
-
- ostrzeszowski
27 pilski
-
R
6 427
-
- sławieński
Opracowała: Agnieszka Malon
Copyright © 2010 Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy