Nowe regulacje w ramach aktualnych zmian Prawa energetycznego

Transkrypt

Nowe regulacje w ramach aktualnych zmian Prawa energetycznego
POLITECHNIKA LUBELSKA
STOWARZYSZENIE ELEKTRYKÓW POLSKICH ODDZIAŁ LUBLIN
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA
RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ
Kazimierz Dolny, 7-9 maja 2013 r.
Zbiór prezentacji przedstawionych podczas Konferencji
PATRONAT HONOROWY
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki
Prezes Stowarzyszenia Elektryków Polskich
SESJA PLENARNA II
REFERATY GENERALNE I ZAMÓWIONE
Edward Słoma
(Departament Energetyki w Ministerstwie Gospodarki)
Nowe regulacje w ramach aktualnych zmian Prawa energetycznego
Herbert Leopold Gabryś
(Komitet ds. Polityki Klimatyczno-Energetycznej przy KIG)
Polityka Klimatyczno-Energetyczna UE a gospodarka w Polsce – fakty i koszty w osądach i stanowisku
Krajowej Izby Gospodarczej
Dorota Gulbinowicz, Adam Oleksy, Grzegorz Tomasik
(Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA)
Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce
Piotr Kacejko, Paweł Pijarski
(Politechnika Lubelska)
Ocena możliwości przyłączeniowych krajowej sieci przesyłowej planowanej na lata 2020-2025
w kontekście prawdopodobnych scenariuszy budowy nowych jednostek wytwórczych
Nowe regulacje w ramach aktualnych
zmian Prawa energetycznego
Edward Słoma
Z-ca Dyrektora Departamentu Energetyki
Ministerstwo Gospodarki
Kazimierz Dolny, 8 maja 2013 r.
PROJEKT NOWEGO PRAWA ENERGETYCZNEGO
Cel nowych regulacji prawnych
• uporządkowanie oraz uproszczenie obowiązujących
przepisów
• wprowadzenie rozwiązań podyktowanych rozwojem rynków
i ochroną odbiorców
• dostosowanie obecnie obowiązujących rozwiązań do
wymagań unijnych, w tym uwieńczenie procesu transpozycji
dyrektyw: 2009/28/WE, 2009/72/WE oraz 2009/73/WE
• wyłączenie z obecnie obowiązującej ustawy – Prawo
energetyczne zagadnień dotyczących OZE oraz gazu
i uregulowanie ich w odrębnych aktach prawnych
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Projekty zawierające propozycje zmian:
• Tzw. duży trój-pak energetyczny (cztero-pak) – projekt
Ministerstwa Gospodarki
• Tzw. mały trój-pak energetyczny – poselski projekt
(druk 946)
• Nowela kogeneracyjna - rządowy projekt ustawy
zmieniającej ustawę o zmianie ustawy – Prawo
energetyczne, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz
ustawy o systemie oceny zgodności oraz ustawę o zmianie
ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych
innych ustaw
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Mały trój-pak energetyczny
•
19 października 2012 r. - projekt wpłynął do Sejmu RP
•
11 i 14 grudnia 2012 r. - I czytanie projektu na posiedzeniu Sejmu
- projekt skierowano do Komisji Gospodarki
•
Obecnie nadal trwają prace w Podkomisji nadzwyczajnej do
rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy
– Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druk nr 946)
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Rozwiązania pro-konsumenckie [1/2]
•
Odbiorca wrażliwy - wprowadzenie systemu ochrony odbiorcy wrażliwego
energii elektrycznej i paliw gazowych oraz obowiązku montażu (w terminie
21 dni) przedpłatowego układu pomiarowo-rozliczeniowego na wniosek tego
odbiorcy
•
Sądy polubowne - rozszerzenie kognicji sądów polubownych działających
na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej
o sprawy z zakresu energetyki
•
Zmiana sprzedawcy - umożliwienie odbiorcy końcowemu zmiany
sprzedawcy w ciągu 21 dni, bez ponoszenia kosztów i odszkodowań innych
niż wynikające z treści umowy
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Rozwiązania pro-konsumenckie [2/2]
•
Wstrzymanie dostarczania - uregulowanie procedury wstrzymania
dostarczania paliw gazowych i energii w przypadku złożenia reklamacji do
przedsiębiorstwa energetycznego lub wniesienia odwołania do sądu
polubownego albo Prezesa URE przez odbiorcę paliw gazowych lub energii
elektrycznej lub ciepła (przedsiębiorstwo energetyczne nie może wstrzymać
dostarczania do czasu rozpatrzenia reklamacji lub odwołania)
•
Zbiór praw konsumenta - sprzedawca paliw gazowych lub energii został
zobowiązany do informowania odbiorcy tych paliw lub energii
w gospodarstwie domowym o jego prawach, w tym o sposobie wnoszenia
skarg i rozstrzygania sporów oraz dostarczania temu odbiorcy kopii zbioru
praw konsumenta energii i zapewniania publicznego dostępu do tego zbioru
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Rozwiązania ułatwiające wykonywanie
działalności gospodarczej
•
Odbiorca przemysłowy - zdefiniowanie odbiorcy przemysłowego oraz
stworzenie systemu preferencji w postaci zmniejszenia obowiązku
uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia
z kogeneracji oraz z OZE
•
Przyłączanie OZE i mikroinstalacji - określono nowe zasady przyłączania
OZE i mikroinstalacji do sieci; mikroinstalacje zostały zwolnione
z obowiązku wnoszenia opłaty za przyłączenie do sieci
•
Gwarancje pochodzenia oraz instalatorzy - wprowadzono nowe
rozwiązania dotyczące gwarancji pochodzenia, krajowego planu działania
w zakresie OZE oraz system certyfikacji dla instalatorów mikro i małych
instalacji
•
Plany rozwoju sieci - zniesienie obowiązku przedkładania tych planów do
zatwierdzenia przez Prezesa URE na rzecz ich uzgadniania
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Pozostałe zmiany w małym trój-paku [1/2]
•
Zmiany w zakresie rozdziału wykonywania działalności operatorskiej
•
Niezależność - OSP i OSPoł powinien pozostawać pod względem formy
prawnej i organizacyjnej oraz podejmowania decyzji niezależny od
wykonywania innych działalności nie związanych z przesyłaniem lub
dystrybucją; będzie on mógł udostępniać środki trwałe innym podmiotom na
cele niezwiązane z wytwarzanie i obrotem, jeżeli warunki techniczne
i wymagania bezpieczeństwa na to pozwalają
•
Procedura przyznawania certyfikatu OSP - (w tym w odniesieniu do
podmiotów z państw trzecich) potwierdzającego spełnianie kryteriów
niezależności
•
Niezależność Prezesa URE - kadencyjność sprawowania urzędu (5 lat)
oraz warunki powołania i odwołania Prezesa URE (przez Prezesa Rady
Ministrów), a także uregulowanie statusu Wiceprezesa URE oraz
nadawania statutu URE
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Pozostałe zmiany w małym trój-paku [2/2]
•
Obligo giełdowe dla paliw gazowych - zobowiązanie przedsiębiorstw
energetycznych zajmujących się obrotem paliwami gazowymi do sprzedaży
nie mniej niż 70 % gazu ziemnego wysoko-metanowego (wprowadzonego
w danym roku do sieci przesyłowej) na giełdach towarowych lub na rynku
organizowanym przez podmiot prowadzący na terytorium Polski rynek
regulowany
•
System inteligentnego opomiarowania - obowiązek zainstalowania
liczników zdalnego odczytu na poziomie co najmniej 80 % do 2020 r.
•
Przechowywanie danych - zobowiązanie sprzedawcy paliw gazowych
i energii elektrycznej do przechowywania danych o zawartych umowach
oraz derywatach gazowych lub energetycznych przez okres co najmniej
5 lat; ponadto przedsiębiorstwa energetyczne zostały zobowiązane do
prowadzenia ewidencji księgowej w sposób umożliwiający odrębne
obliczanie kosztów i przychodów, zysków i strat dla wykonywanej
działalności gospodarczej
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Przebieg prac nad tzw. dużym trój-pakiem
(w odniesieniu do Prawa energetycznego)
•
22 grudnia 2011 r. – opublikowanie projektu przez MG i skierowanie go do
konsultacji społecznych oraz międzyresortowych
•
Styczeń - luty 2012 r. – analiza uwag zgłaszanych do projektu w trakcie
konsultacji
•
Marzec – maj 2012 r. – uzgodnienia międzyresortowe - 11 spotkań oraz
społeczne
- 2 spotkania (łącznie 1767 uwag zgłoszonych przez 122 podmioty)
•
Czerwiec – wrzesień 2012 r. – opracowywanie projektu uwzględniającego
w/w uzgodnienia, aktualizacja uzasadnienia i OSR oraz opracowywanie
projektu ustawy wprowadzającej
•
Październik 2012 r. – publikacja projektu
•
Grudzień 2012 r. – rozpatrywanie projektu przez Komitet ds. Europejskich
i rekomendowanie go do rozpatrzenia przez stały komitet Rady Ministrów
•
15 stycznia 2013 r. – przekazanie projektu do rozpatrzenia przez stały
komitet Rady Ministrów
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Zakres małego i dużego trój-paku
•
Rozwiązania mieszczące się w tzw. małym trój-paku znajdują się
również tzw. dużym trój-paku
•
Mały trój-pak zasadniczo skupia się na kwestiach wymagających
wdrożenia dyrektyw unijnych – stąd jest znacznie węższy w swoim
zakresie od dużego trój-paku
•
W dużym trój-paku znajdują się ponadto kwestie, które dotyczą całej
energetyki - i nie są wyłącznie wynikiem implementacji prawa
wspólnotowego, a normalną potrzebą wewnętrznych uregulowań
krajowych
PROJEKT NOWEGO PRAWA ENERGETYCZNEGO
„Czwór-pak” energetyczny
1) Projekt ustawy – Prawo energetyczne
2) Projekt ustawy – Prawo gazowe
3) Projekt ustawy o OZE
4) Projekt ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo
energetyczne, ustawę – Prawo gazowe oraz ustawę o OZE
13
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Prawo energetyczne:
Regulacje pro-konsumenckie
• Sprzedaż awaryjna:
–
dokonywana, gdy dotychczasowy sprzedawca energii elektrycznej
zaprzestał jej sprzedaży odbiorcy w gospodarstwie domowym
z przyczyn niezależnych od tego odbiorcy
–
świadczona przez sprzedawcę z urzędu (wyznaczony przez
Prezesa URE spośród sprzedawców jako sprzedający na terenie
danego OSD energię elektryczną do największej liczby odbiorców
w gospodarstwach domowych)
–
trwa nie dłużej niż przez okres 45 dni
• Obowiązek rozliczania energii elektrycznej wg rzeczywistego zużycia
- rozliczenia za energię elektryczną dostarczoną odbiorcy, u którego
zainstalowano licznik inteligentny, dokonywane na podstawie danych
pomiarowych dotyczących rzeczywistego zużycia energii elektrycznej za
okres rozliczeniowy
• Punkt Informacyjny dla Odbiorców Paliw i Energii (w strukturze URE)
– zadania z zakresu ochrony odbiorcy, udzielanie informacji oraz porad
prawnych
14
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Ułatwienia dla przedsiębiorstw (1/3)
• Przyłączania OZE do sieci – w przypadku braku dostępnej mocy
przyłączeniowej, na wniosek podmiotu ubiegającego się o przyłączenie
OZE do sieci, możliwe jest wydanie tych warunków jeżeli instalacja OZE
wyposażona jest w magazyn energii
• Przyłączanie morskich farm wiatrowych - umożliwienie przyłączania do
sieci tzw. off-shore poprzez rozszerzenie katalogu dokumentów
planistycznych (dołączanych do wniosku o przyłączenie do sieci)
o pozwolenie na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp,
konstrukcji oraz urządzeń w polskich obszarach morskich
15
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Ułatwienia dla przedsiębiorstw [2/3]
• Zamknięte systemy dystrybucyjne:
- na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego, Prezesa URE może uznać
system dystrybucyjny jako zamknięty, jeżeli:
 system ten dostarcza energię elektryczną głównie do właściciela sieci,
operatora tego systemu lub do użytkowników systemu z nim powiązanych lub
 procesy energetyczne użytkowników systemu dystrybucyjnego
elektroenergetycznego są zintegrowane ze względów technicznych lub
bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej
- system taki jest zwolniony m.in. z przedkładania taryfy do zatwierdzenia,
opracowywania planu rozwoju sieci oraz instrukcji ruchu i eksploatacji sieci,
przyłączania nowych odbiorców
16
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Ułatwienia dla przedsiębiorstw [3/3]
• Formuła ex-post kontroli taryf dla ciepła - ceny i stawki opłat oblicza się
jako iloczyn cen i stawek opłat ustalonych w obowiązującej taryfie
i wskaźnika wzrostu cen i stawek opłat nie wyższego, niż wskaźnik zmiany
kosztów, jeżeli nie nastąpiła zmiana warunków stosowania
• System wsparcie dla kogeneracji:
–
tzw. operacyjne wsparcie wytwarzania energii elektrycznej
w wysokosprawnej kogeneracji do końca 2020 r. – skorelowane
z systemem handlu uprawnieniami do emisji CO2
–
osobne wsparcie nowych jednostek kogeneracji (tzw. inwestycyjne)
z horyzontem do końca 2030 r.
17
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Uporządkowanie działalności w energetyce [1/2]
• Procedura przyłączeniowa:
–
rozpatrywanie wniosków o określenie warunków przyłączenia według
kolejności ich wpływu
–
pisemnie potwierdzenie złożenia wniosku, w tym data jego złożenia
–
wezwanie do usunięcia braków formalnych w ciągu 7 dni od daty
złożenia wniosku
• Generalna umowa dystrybucji – wprowadzenie obowiązku opracowania
i zawarcia z przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się obrotem
energią elektryczną na obszarze działania OSD generalnej umowy dystrybucji
energii elektrycznej
• Operator Informacji Pomiarowych - utworzenie centralnego zbioru informacji
pomiarowych oraz prowadzącego go operatora informacji pomiarowych wraz
z systemem taryfowania i kontroli
18
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Uporządkowanie działalności w energetyce [2/2]
• Plany rozwoju sieci:
–
obowiązek opracowywania, konsultowania i aktualizowania co 3 lata
10-letnich planów rozwoju sieci przesyłowej przez OSP
–
obowiązek opracowywania, konsultowania i aktualizowania co 3 lata
6-letnich planów rozwoju sieci dystrybucyjnej przez OSD
–
zniesienie obowiązku przedkładania do zatwierdzenia przez Prezesa
URE na rzecz ich uzgadniania
• Plany zaopatrzenia - obowiązek opracowywania przez wójta (burmistrza,
prezydenta) planu zaopatrzenia dla obszaru gminy na okres 15 lat oraz jego
aktualizacji co najmniej raz na 3 lata
• Komisje kwalifikacyjne - przeniesienia zagadnień dot. kwalifikacji do ustawy
o dozorze technicznym; organ prowadzący rejestr świadectw kwalifikacyjnych
– Prezes UDT
19
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Nowe obszary regulacji [1/2]
• Magazyny energii elektrycznej:
–
–
–
możliwość wykonywania działalności gospodarczej magazynowania
energii elektrycznej w oparciu o magazyny e.e. (w tym OSP i OSD)
zdefiniowane jako wyodrębniony zespół urządzeń i instalacji służących
do przechowywania energii elektrycznej w innej postaci energii,
powstałej w wyniku procesów technologicznych lub chemicznych
obowiązek odbioru energii elektrycznej pochodzącej z magazynu e.e.
nałożony na OSP i OSD
• Pojazdy elektryczne oraz punkty ładowania:
–
–
nałożenie na OSD obowiązku odbioru energii elektrycznej z punktu
ładowania pojazdów elektrycznych
punkty ładowania określone jako instalacja o napięciu do 1 kV
przeznaczona do ładowania baterii pojazdów elektrycznych lub
pobierania energii elektrycznej z tych baterii
20
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Nowe obszary regulacji [2/2]
• Jednostki rezerwy interwencyjnej:
–
–
–
wyodrębniony zespół urządzeń wykorzystywany do wprowadzania
energii elektrycznej do sieci, w ilości wynikającej z poleceń OSP
elektroenergetycznego, w celu zapewnienia ciągłości i niezawodności
dostarczania energii elektrycznej i utrzymywania jej parametrów
jakościowych lub pozostający w gotowości do pracy
posiadane i eksploatowane przez OSP po uzyskaniu zgody Prezesa
URE
łączna moc osiągalna nie większa niż 2,5% mocy zainstalowanej
w systemie elektroenergetycznym; oddane do eksploatacji po dniu
1 stycznia 2012 r.
• Alokacje zdolności przesyłowych:
–
–
–
zakres: połączenia sieci przesyłowej z sieciami przesyłowymi państw
nie będących członkami Unii Europejskiej,
OSP określa sposób alokacji zdolności przesyłowych tego typu
połączeń, z ustaleniem opłat za korzystanie z nich oraz okresu ich
obowiązywania
Prezes URE zatwierdza sposób alokacji
21
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
REMIT
• Rozporządzenie 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie
integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii
• Celem REMIT jest zapewnienie przejrzystości cen, wzrostu zaufania
do rynku energii i poprawa warunków konkurencji, osiągniętych
poprzez zakaz wykorzystywania informacji poufnych i innych
sposobów manipulacji w handlu energią - cel ten ma być osiągnięty
przez monitorowanie transakcji zawieranych na hurtowych rynkach
energii.
• Zgodnie z REMIT zapewnienie skuteczności funkcjonowania jego
przepisów w państwie członkowskim jest przynależne organowi
regulacyjnemu właściwemu ds. energii, czyli w Polsce Prezesowi URE
• Konieczne jest zatem zaprojektowanie przepisów prawnych, m.in.
w projekcie ustawy – Prawo energetyczne, mających na celu
stworzenie ram prawnych funkcjonowania przepisów tego
rozporządzenia
22
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Nowe rozwiązania w Prawie gazowym
• Obligo giełdowe
• Obowiązek uzyskania przez OSP certyfikatu potwierdzającego
spełnianie przez tego operatora kryteriów niezależności
• System wsparcia dla odbiorcy wrażliwego gazu ziemnego
• Uregulowanie zasad rozwoju systemu przesyłowego
i dystrybucyjnego
Ustawa
o odnawialnych źródłach energii
(projekt)
24
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Założenia dla osiągnięcia celów w zakresie OZE
określonych w strategii Europa 2020
• Rozwój wykorzystania OZE jako jeden z najważniejszych kierunków
Polityki energetycznej Polski do 2030 r.
• Konieczność wypełnienia celów w zakresie wykorzystywania „zielonej
elektryczności” wprowadzona w dyrektywie 2001/77/EC – została
zastąpiona dyrektywą 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. sprawie
promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych.
• Dyrektywa 2001/77/EC określała cele w zakresie elektryczności,
natomiast Dyrektywa 2009/28/WE określa minimalne cele udziału OZE
w końcowym zużyciu energii brutto. Dla Polski cel fakultatywny na
2010 r. wynosił 7,5 %, natomiast obligatoryjny cel na 2020 r. wynosi
15%.
25
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
W tym celu opracowano projekty ustaw wdrażających
dyrektywy:
• 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze
źródeł odnawialnych zmieniającej w zakresie biopaliw
ciekłych i biokomponentów (projekt ustawy o zmianie ustawy
o biokomponentach i biopaliwach ciekłych zostanie
przekazany pod obrady KSE)
• 2009/30/WE odnośnie specyfikacji benzyn i oleju napędowego
(Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania
i kontrolowania jakości paliw oraz niektórych innych ustaw
obecnie rozpatrywany jest przez KRM)
26
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
• W dn. 18 października 2012 r. Minister Gospodarki po pozytywnej
notyfikacji przez Komisję Europejską podpisał zmienione
rozporządzenie w sprawie świadectw pochodzenia, co złagodziło
efekt nadpodaży w systemie wsparcia dla OZE
• W 2012 r. powstało 229 nowych koncesjonowanych źródeł OZE
• W 2012 r. moc zainstalowana OZE w sektorze elektroenergetyki
zwiększyła się z 3082 MW do 4416 MW, co było największym
wzrostem w historii
• Wstępne dane Ministerstwa Gospodarki wskazują, że ilość energii
elektrycznej wytworzonej z OZE w 2012 r. wzrosła o 25 % r/r
i wyniosła ok. 16,6 TWh
27
Rozwój odnawialnych źródeł energii w Polsce
16,00%
14,00%
12,00%
10,00%
8,00%
6,00%
4,00%
2,00%
0,00%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Udział OZE w końcowym zużyciu energii [%]
Prognoza realizacji celu w zakresie OZE do 2020 r. [%]
28
Moce zainstalowane w OZE, produkcja energii elektrycznej z OZE, produkcja
energii elektrycznej z OZE wg. KPD oraz udział OZE w zużyciu energii
elektrycznej (dane historyczne)
18000
9,0%
16000
8,0%
14000
7,0%
12000
6,0%
10000
5,0%
8000
4,0%
6000
3,0%
4000
2,0%
2000
1,0%
0
0,0%
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Moc zainstalowana w OZE [MW]
Ilość energii elektrycznej wytworzonej z OZE [GWh]
Ilość energii elektrycznej z OZE wg. założeń KPD [GWh]
Udział OZE w zużyciu energii elektrycznej [%]
2011
2012*
29
Wypełnienie obowiązku wykorzystania biopaliw
7,0%
7,0%
6,0%
6,0%
5,0%
5,0%
4,0%
4,0%
3,0%
3,0%
2,0%
2,0%
1,0%
1,0%
0,0%
0,0%
2006
2007
Cel [%]
2008
2009
2010
2011
Osiągnięte poziomy [%]
* - w 2012 r. zostały zmienione zasady realizacji obowiązku
2012*
30
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Obecnie toczą się zaawansowane prace nad nową ustawą o OZE,
których celem jest pełna implementacja dyrektywy 2009/28/WE oraz taka
optymalizacja systemu wsparcia, aby zrównoważyć wykorzystanie
odnawialnych źródeł energii;
Założenia:
• wsparcie dostosowane do technologii wytwarzania OZE;
• wsparcie realizowane niezależnie od wsparcia na etapie inwestycyjnym;
• system wsparcia w postaci kolorowych certyfikatów oparty na systemie
współczynników korekcyjnych (ogłaszanych w rozporządzeniu MG);
• system wsparcia dla generacji rozproszonej (feed-in-tariff).
31
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Optymalizacja systemu wsparcia ma polegać na:
• wprowadzeniu jednolitego 15-letniego okresu wsparcia dla
wytwórców energii z OZE,
• rezygnacji z corocznej waloryzacji opłaty zastępczej,
• zróżnicowaniu poziomu wsparcia dla różnych technologii OZE,
• promocji rozwoju rozproszonych źródeł energii o niewielkiej mocy
poprzez zapewnienie wyższego poziomu wsparcia oraz ułatwień
administracyjnych,
• wyłączeniu z systemu wparcia źródeł już zamortyzowanych,
• ograniczeniu poziomu wsparcia dla technologii współspalania,
• stosowaniu priorytetu przyłączania nowych instalacji
wykorzystujących OZE,
• kontynuacji kierowania środków z opłaty zastępczej na wsparcie
budowy nowych jednostek OZE oraz modernizację i rozbudowę sieci,
• ograniczeniu dostępu dla dużych instalacji systemowych do biomasy
leśnej.
32
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Wpływ projektowanych rozwiązań ustawy o OZE na
rozwój energetyki odnawialnej w Polsce
MG kładzie nacisk na rozwój małych instalacji
i mikroinstalacji, ponieważ taki sposób wytwarzania energii
ma znaczącą listę zalet, do których należą:
• stopniowy rozwój, a nie skokowy, jak w przypadku wielkich
inwestycji,
• krótki czas budowy,
• mniejsze ryzyko inwestycyjne,
• łatwość eksploatacji,
• poprawa bezpieczeństwa energetycznego poprzez zwiększenie
pewności zasilania,
• zmniejszenie strat sieciowych i obciążenia szczytowego, przy
jednoczesnym ograniczeniu nakładów na rozbudowę
i modernizację sieci przesyłowych.
33
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Wpływ projektowanych rozwiązań ustawy o OZE na
rozwój energetyki odnawialnej w Polsce
Mikroinstalacje (0-40 kW)
• Zwolnienie z działalności gospodarczej
• Feed-in-tariff
Małe instalacje (>40-200 kW)
• Działalność gospodarcza
• Feed-in-tariff
Pozostałe przedsiębiorstwa energetyczne
• Działalność gospodarcza
• Zielone certyfikaty
34
Projekt ustawy o OZE
a funkcjonowanie przedsiębiorstw energetycznych
- współczynniki korekcyjne
Minister właściwy do spraw gospodarki, co trzy
lata, do dnia 30 czerwca danego roku określa,
w drodze rozporządzenia, współczynniki
korekcyjne dla wytworzonej energii elektrycznej
lub wytworzonego biogazu rolniczego
w instalacjach odnawialnego źródła energii:
Współczynniki
korekcyjne
obowiązujące w dwóch pierwszych
latach w rozporządzeniu, o którym
mowa w ust. 1, ustanawia się na
takim samym poziomie, co
współczynniki
korekcyjne
obowiązujące w dwóch ostatnich
latach,
o
których
mowa
w rozporządzeniu, dotyczącym
okresu
bezpośrednio
poprzedzającego.
•- na okres kolejnych pięciu lat, dla poszczególnych rodzajów i łącznej mocy zainstalowanych
instalacji odnawialnych źródeł energii przyłączonych do sieci w danym punkcie
przyłączeniowym, wytwarzających energię elektryczną lub biogaz rolniczy, wytworzone w
instalacji odnawialnego źródła energii, mając na względzie politykę energetyczną państwa oraz
informacje zawarte w krajowym planie działania, o którym nowa w art. 94 ust 1, a także
możliwość uzyskania zwrotu poniesionych nakładów inwestycyjnych oraz kosztów
eksploatacyjnych z uwzględnieniem ich finansowania w okresie do 15 lat.
35
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
SYSTEM WSPARCIA OZE
PODSUMOWANIE
FEED-IN-TARIFF (ustawa o OZE)
ZIELONE CERTYFIKATY (ustawa o OZE)
BRĄZOWE CERTYFIKATY (ustawa o OZE)
Kogeneracja (Nowe Prawo Energetyczne)
- ŚWIADECTWO POMARAŃCZOWE
36
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Ustawa – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo
energetyczne, ustawę – Prawo gazowe
oraz ustawę o OZE (1/2)
• Projekty ustawy – Prawo energetyczne, ustawy – Prawo gazowe
oraz ustawy o OZE wprowadzają wiele nowych instytucji oraz tym
samym wymuszają dokonanie zmian w szeregu innych aktów
prawnych.
• Ze względu na ilość przepisów zmieniających i przejściowych,
konieczne stało się opracowanie projektu ustawy wprowadzającej
ww. ustawy, obejmującego swoim zakresem zmiany w przepisach
obowiązujących, a także przepisy przejściowe i końcowe.
37
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Ustawa – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo
energetyczne, ustawę – Prawo gazowe
oraz ustawę o OZE (2/2)
• System wsparcia dla odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej – pomoc
dla najuboższych odbiorców energii elektrycznej forma wsparcia: dodatek
energetyczny
• Sądy polubowne - rozszerzenie o sprawy z zakresu energetyki kognicji sądów
polubownych działających na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r.
o Inspekcji Handlowej
• Infrastruktura oświetleniowa - kompletna oprawa oświetleniowa, obejmująca
źródło światła, urządzenia służące do rozsyłania, filtrowania lub przekształcania
światła wysyłanego przez źródło światła, zawierająca elementy niezbędne do
mocowania i ochrony źródła światła oraz do przyłączania go do obwodu
zasilającego, zainstalowana na konstrukcjach wsporczych wraz z instalacją
zasilającą; jeżeli konstrukcja wsporcza służy wyłącznie celom oświetleniowym,
to jest ona również elementem infrastruktury oświetleniowej
• Wyłączenie dróg krajowych z katalogu tych dróg, których ciężar kosztów
oświetlenia ponosi gmina
38
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Wsparcie dla wysokosprawnej kogeneracji
Nowe Prawo Energetyczne
Koncepcja wsparcia dla wytwórców
w wysokosprawnej kogeneracji.
Wsparcie operacyjne do 2020 r.
oparte na certyfikatach:
• żółtych
• czerwonych
• fioletowych
Wsparcie inwestycyjne do 2030 r.
oparte na certyfikacie
pomarańczowym - dedykowanym
nowopowstałym instalacjom CHP
• Roczne rozliczanie certyfikatów
• Nowa formuła obliczania opłaty
zastępczej
Zmiana ustawy Prawo energetyczne
tzw. „nowela kogeneracyjna”
• Analogiczne do funkcjonującego
w latach 2007- 2012 wsparcie do
końca 2014 r. oparte na żółtych
i czerwonych certyfikatach
38
• Projekt ustawy przyjęty przez Radę
Ministrów 2 stycznia 2013 r.
• W kwietniu 2013 r. skierowany do
Sejmu RP (druk 1273) oraz do
notyfikacji Komisji Europejskiej
39
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Zmiana ustawy Prawo energetyczne
tzw. „ nowela kogeneracyjna”
Przebieg prac nad projektem
Listopad 2011 r.
Pierwszy projekt
ustawy
zakładający
przedłużenie
wsparcia dla
kogeneracji
Kwiecień – lipiec
2012 r.
konsultacje
międzyresortowe
i społeczne
17 września 2012 r.
Zespół ds.
programowania
Prac Rządu wyraził
zgodę na wpisanie
projektu ustawy do
Wykazu Prac
Rządu.
10 grudnia 2012
r. projekt ustawy
został przyjęty
przez Stały
Komitet Rady
Ministrów
2 kwietnia 2013
r. przesłanie
ustawy do Sejmu
RP oraz 10
kwietnia do
notyfikacji do
Komisji
Europejskiej
2 stycznia 2013 r.
przyjęcie projektu
ustawy przez Radę
Ministrów
7 maja 2013 r.
początek prac
komisji sejmowej
40
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Wsparcie dla wysokosprawnej kogeneracji
- nowy wzór na obliczanie opłaty zastępczej
Ozs = Ozg x Eog + Ozk x Eok + Ozm x Eom+ (Ozn – Cc) x Eon
Ozg x Eog
Ozk x Eok
żółte
czerwone
Ozs
fioletowe
Nowe
instalacje
(Ozn – Cc) x Eon
Ozm x Eom
Ozn – jednostkową opłatę zastępczą wynoszącą 400 zł za 1 MWh,
Cc – średnią cenę sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym.
Obecnie trwają prace koncepcyjne nad zróżnicowaniem wsparcia inwestycyjnego dla różnych
paliw
41
PROJEKT ZMIAN PRAWA ENERGETYCZNEGO
Prace koncepcyjne w zakresie
wysokosprawnej kogeneracji
• Wdrożenie Dyrektywy 2012/27/UE uchylającej dyrektywę
„kogeneracyjną” 2004/8/WE
• Przeprowadzenie kompleksowej oceny potencjału
zastosowania wysokosprawnej kogeneracji oraz efektywnych
systemów ciepłowniczych i chłodniczych,
41
-
w tym utworzenie mapy ciepła
• Wprowadzenie mechanizmu sporządzania analiz kosztów
i korzyści inwestycji energetycznych pod kątem rozwiązań
kogeneracyjnych
PROJEKT NOWEGO PRAWA ENERGETYCZNEGO
Regulacje krajowe – ustawa o korytarzach przesyłowych
(1/2)
1. Planowanie urządzeń o znaczeniu krajowym
a)
b)
c)
Powiązanie lokalizacji urządzeń przesyłowych (korytarzy przesyłowych)
o znaczeniu krajowym z planami zagospodarowania przestrzennego
województwa
Lokalizacja urządzeń przesyłowych (korytarza przesyłowego) odbywa się na
obszarach zgodnych z określonymi w planie zagospodarowania
przestrzennego województwa
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie może ustanawiać
zakazów lokalizowania urządzenia przesyłowego o znaczeniu krajowym
2. Planowanie innych urządzeń przesyłowych, niż urządzenia o znaczeniu
krajowym oraz urządzeń przesyłowych elektroenergetycznych o napięciu
fazowym nie przekraczającym 1 kV i sieci gazowe o ciśnieniu nie wyższym niż
10 kPa
a)
b)
c)
Powiązanie planowania urządzeń przesyłowych (korytarzy przesyłowych)
z planowaniem ogólnym na szczeblu lokalnym
Powiązanie planowania urządzeń przesyłowych (korytarzy przesyłowych)
z instrumentami planowania specjalnego, w szczególności z planami
rozwoju, planami zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe
oraz samymi planami zaopatrzenia
Wprowadzenie planów lokalizacji jako aktów prawa miejscowego
określających miejsca lokalizacji infrastruktury
PROJEKT NOWEGO PRAWA ENERGETYCZNEGO
Regulacje krajowe – ustawa o korytarzach przesyłowych
(2/2)
3. Odszkodowanie z tytułu obciążenia nieruchomości służebnością
przesyłu
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Przysługuje właścicielom nieruchomości albo jej użytkownikom
wieczystym, według stanu prawnego nieruchomości na dzień jej
obciążenia służebnością przesyłu
Obowiązek wypłaty odszkodowania, ciąży na przedsiębiorcy
przesyłowym, na rzecz którego ustanowiona została służebność
przesyłu
Przedsiębiorca musi przeprowadzić rokowania z właścicielem co
do wysokości wypłacanego odszkodowania
W przypadku wydania nieruchomości w terminie 14 dni kwota
odszkodowania zwiększa się o 5%
W przypadku odmowy przyjęcia odszkodowania istnieje możliwość
odwołania się od decyzji do sądu powszechnego
W przypadku konieczności wypłaty odszkodowania wraz
z odszkodowaniem za bezumowne korzystanie, kwota
odszkodowania zwiększ się o 5 %
PROJEKT NOWEGO PRAWA ENERGETYCZNEGO
Dyrektywa tzw. efektywnościowa
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października
2012 r. w sprawie efektywności energetycznej
•
ma pomóc w realizacji celu 20% oszczędności energii pierwotnej
w 2020 r.
• Dyrektywa wprowadza:
- krajowe cele w zakresie oszczędności energii
- obowiązek corocznej renowacji budynków publicznych
- systemy obowiązkowych oszczędności energii (białe
certyfikaty)
- obowiązek sporządzania audytów energetyczne dla dużych
zakładów przemysłowych
- promowanie efektywności ogrzewania i chłodzenia
- upowszechnienie inteligentnych liczników
• Termin wdrożenia do krajowego porządku prawnego - 5 czerwca
2014 r.
• Kwestia otwarta – nowa ustawa czy nowelizacja obecnej ustawy
o efektywności energetycznej
Dziękuję za uwagę
Ministerstwo
Gospodarki
Departament
Energetyki
Pl. Trzech Krzyży 3/5
00-507 Warszawa
tel +48 22 693 50 00
fax +48 22 693 40 46
email [email protected]
web www.mg.gov.pl
SESJA PLENARNA II
REFERATY GENERALNE I ZAMÓWIONE
Edward Słoma
(Departament Energetyki w Ministerstwie Gospodarki)
Nowe regulacje w ramach aktualnych zmian Prawa energetycznego
Herbert Leopold Gabryś
(Komitet ds. Polityki Klimatyczno-Energetycznej przy KIG)
Polityka Klimatyczno-Energetyczna UE a gospodarka w Polsce – fakty i koszty w osądach i stanowisku
Krajowej Izby Gospodarczej
Dorota Gulbinowicz, Adam Oleksy, Grzegorz Tomasik
(Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA)
Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce
Piotr Kacejko, Paweł Pijarski
(Politechnika Lubelska)
Ocena możliwości przyłączeniowych krajowej sieci przesyłowej planowanej na lata 2020-2025
w kontekście prawdopodobnych scenariuszy budowy nowych jednostek wytwórczych
XIX KONFERENCJA
NAUKOWO-TECHNICZNA
RYNEK ENERGII
ELEKTRYCZNEJ
KAZIMIERZ DOLNY 07 - 09 MAJA 2013
POLITYKA KLIMATYCZNO-ENERGETYCZNA UE
A GOSPODARKA W POLSCE – FAKTY i KOSZTY
W OSĄDACH KRAJOWEJ IZBY GOSPODARCZEJ
UE
POLITYKA
KLIMATYCZNO-ENERGETYCZNA
… prezentacja zawiera
skrócone osądy i stanowisko
KRAJOWEJ IZBY GOSPODARCZEJ
ale także autorskie poglądy co do stanu rzeczy
… po odrzuceniu ERM 2050 :
- PLAN DZIAŁANIA PROWADZĄCY DO PRZEJŚCIA
NA KONKURENCYJNĄ GOSPODARKĘ NISKOEMISYJNĄ
DO 2050 ROKU
- PROCEDOWANE KONSULTACJE ZIELONEJ KSIĘGI
- PRÓBY ADMINISTROWANIA REGUŁAMI RYNKU EU ETS
HERBERT LEOPOLD
GABRYŚ
… podstawy filozofii polityki klimatycznej UE
między innymi stanowi :
- teza iż efekt cieplarniany
w skali globalnej
jest z przyczyn działalności
człowieka
… emisje CO2 w krajach UE a cele z KIOTO*
[Mt]
EMISJE W LATACH :
- 1990
- 2008
- 2OO9
- 2010
- 2O11
CELE Z KIOTO
1 400
1 200
… osiąganie celów było raczej z przyczyn
gospodarczych - zmiany koniunktury
i zmiany strukturalne !
1 000
800
600
400
200
W BRYTANIA
SZWECJA
HISZPANIA
SŁOWENIA
SŁOWACJA
RUMUNIA
PORTUGALIA
POLSKA
HOLANDIA
MALTA
LUKSEMBURG
LITWA
ŁOTWA
WŁOCHY
IRLANDIA
WEGRY
GRECJA
NIEMCY
FRANCJA
FINLANDIA
ESTONIA
DANIA
CYPR
CZECHY
BUŁGARIA
BELGIA
AUSTRIA
0,0
… światowe zapotrzebowanie na energię pierwotną
w podziale na scenariusze [Mtoe]
20 000
18 000
SCENARIUSZE :
DOTYCHCZASOWY
NOWYCH POLITYK
„450”
16 000
14 000
12000
… dodatek do tegorocznego Raportu
odzwierciedlający wprowadzenie w życie dostępnych
ekonomicznie kroków by podnieść efektywność
energetyczną
10 000
8 000
6 000
1980
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
1985
1990
1995
2000
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2035
… emisja CO2 związana z energią w podziale na paliwa
wg scenariusza NOWYCH POLITYK* [Mt]
WĘGIEL
ROPA
GAZ
40 000
globalna emisja CO2 z samego
sektora energetycznego
o około 20% wyższa niż w 2010
35 000
30 000
25 000
20 000
15 000
10 000
5 000
0
1980
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
1985
1990
1995
2000
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2035
… udział poszczególnych źródeł energii w światowym
zapotrzebowaniu na energię pierwotną w roku 2035 [%]
WĘGIEL
ROPA
GAZ
EN NUKLEARNA
OZE
SCENARIUSZE :
- SCENARIUSZ „450”
- NOWYCH POLITYK
- DOTYCHCZASOWY
0%
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
25%
50%
75%
100%
… w SCENARIUSZU NOWYCH POLITYK raport WEO szacuje,
że ciągle 1,3 miliarda ludzi pozostaje bez dostępu
do energii elektrycznej
a 2,6 miliarda nie ma dostępu
do czystych urządzeń kuchennych
- raport prezentuje Indeks Rozwoju Energetycznego
dla 80 krajów i pomaga odpowiedzialnym za politykę
w wyznaczaniu kierunków rozwoju w dostępie do nowoczesnej
energii jest miarą złożoną z elementów opisujących
rozwój energetyczny w gospodarstwach domowych
i na poziomie społeczeństw
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
… nazywając „rzecz po imieniu” :
… zagrożenia z efektu cieplarnianego
nie ważą w wyborach
strategii gospodarczych
wielu krajów świata !
… więcej
[email protected]
… podstawy filozofii polityki klimatycznej UE
między innymi stanowi :
- nadzieja na podjęcie wyzwań i kosztów
z wyzwań klimatycznych wspólnoty
w skali globalnej
… struktura udziału w rezerwach węgla kamiennego
wg regionów na koniec 2010 roku [%]
RESZTA ŚWIATA
10%
CHINY
USA
25%
31%
728
mld ton
INDIE
10%
RPA
4%
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
ROSJA
UKRAINA
4%
AUSTRALIA
6%
10%
… na koniec 2010 roku
rezerwy węgla globalnie
… światowa generacja energii elektrycznej w podziale na paliwa
w SCENARIUSZU NOWYCH POLITYK [%]
PALIWA KONWENCJONALNE
– węgiel gaz, ropa
EN WODNA
EN NUKLEARNA
OZE
2035
2020
2010
1990
0
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
… moc dodana i odstawiona w generacji energii brutto
w SCENARIUSZU NOWYCH POLITYK 2012 – 2035 [GW]
DODANE MOCE -
UBYTKI MOCY 2012 – 2025
2025 - 2035
1 500
2012 – 2025
2025 - 2035
SALDO W 2035 ROKU
1 000
500
0
- 500
- 1 000
WĘGIEL
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
GAZ
ROPA
EN. JĄDROWA BIOENERGIA
WODNA
WIATR
SOLARNA
INNE
… zmiana generacji energii elektrycznej w oparciu o węgiel w podziale
na regiony w SCENARIUSZU NOWYCH POLITYK [TW]
w odniesieniu do roku 2010
6 000
STAN W 2010 ROKU
ZMIANA 2010-2035
SALDO W 2035 ROKU
5 000
4 000
3 000
2 000
1 000
0
USA
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
UE
INNE KRAJE
OECD
CHINY
INDIE
INN KRAJE SPOZA
OECD
… światowa podaż i popyt na energię elektryczną
w scenariuszu NOWYCH POLITYK [TWh]
INNE
STRATY SIEC
ZUŻ WŁASNE
PRZEMYSŁ
GOSP DOM
USŁUGI
TRANSPORT
35 000
31 860 TWh
w 2035
30 000
25 000
18 443 TWh
w 2010
20 000
15 000
10 000
5 000
0
2000
… na podstawie WORLD ENERGY
OUTLOOK 2012 RAPORT IEA PARYŻ
LISTOPAD 2012
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2035
… porównując elektroenergetykę OECD EUROPA po
wynikach z 2012 roku warto zauważyć :
- produkcję energii elektrycznej łącznie
większa o 0 1,0 %
-mniejszą produkcję z paliw konwencjonalnych
o około 2,9%
- kolejny rok zmniejszania produkcji z elektrowni
nuklearnych tu mniej o 2,8%
- nadal i niezmiennie dużą dynamikę z OZE
bo około 21,5%
… ale w samych NIEMCZECH :
- produkcja ogółem większa o 3,8%
… ze źródeł konwencjonalnych
większa o 3,8%
… ze źródeł nuklearnych o ponad
7,9% mniejsza
… z OZE i wody podobnie o około
większa 15,8%
-20,0
* … wybrane 10 najbardziej emisyjnych instalacji
w UE wg KE marzec 2013
5,6%
6,6%
FRANCJA
3,5%
- ARCELOR
MITTAL
50,0
- CENTRALE
TERMOELETTRICA
BRINDISI WŁOCHY
59,6%
- KRAFTWERK
SCHWARTZE
PUMPE NIEMCY
GRECJA
4,4%
DIMITROS
-TPS AGIOS
1,6%
NIEMCY
5,7%
- KRAFTWERK
WEISSWEILER
ANGLIA
7,2%
- DRAX POWER
STATION
NIEMCY
0,0
- KRAFTWERK
JANSCHWALDE
NIEMCY
- KRAFTWERK
NIDERAUSSEM
NIEMCY
60,0
- KRAFTWERK
NEURATH
10,0
POLSKA
- ELEKTROWNIA
BEŁCHATÓW
… emisje CO2 za 2012* [Mt]
EMISJE 2012 [MT]
BILANS PRZYDZIAŁU EUA
i WYKONANIA [MT]
DYNAMIKA
2012/2011 [%]
40,0
30,0
20,0
5,2%
- 2,5%
-10,0
… nazywając „rzecz po imieniu” :
- tam gdzie ważą warunki gospodarcze
a warunkują społeczne
nie ma miejsca na kosztowne „fajerwerki”
z dogmatów i romantyzmu klimatycznego
z dekarbonizacją gospodarki jako celu
samego w sobie !
… więcej
[email protected]
… podstawy filozofii polityki klimatycznej UE
między innymi stanowi :
- założenie iż gospodarka niskoemisyjna UE
może być konkurencyjna wobec gospodarki
świata nieobciążonej kosztami z wyzwań
polityki klimatycznej
… w pakiecie KLIMATYCZNO-ENERGETYCZNYM UE
zaprojektowano mechanizmy dystrybucyjne
one to miały zmniejszyć koszty wdrożenia
w krajach najbardziej narażonych !
… jednak mechanizmy te
całkowicie zawiodły
w przypadku Polski i nie tylko!
*… na podstawie UZASADNIENIE POTRZEBY ZMIANY
UNIJNEJ POLITYKI KLIMATYCZNEO - ENERGETYCZNEJ
ENERGSYS S.A. W-WA PAŹDZIERNIK 2012
źródło - SEC(2008) 85, VOL II Annex to the
IMPACT ASSESSMENT TABLE 8, P. 53
… koszty polityki klimatycznej i efekty mechanizmów
redystrybucyjnych***
PAKIET KLIMATYCZNO –
ENERGRTYCZNY 3 x 20%
EU ŁĄCZNIE - KRAJE Z WYŻSZEJ GRUPY
DOCHODOWEJ*
- KRAJE Z NIŻSZEJ GRUPY
DOCHODOWEJ**
… W TYM POLSKA
DODATKOWE KOSZTY SYSTEMOWE
BEZ REDYSTRYBUCJI
EURO BILION
PKB 2020
DODATKOWE KOSZTY SYSTEMOWE
Z REDYSTRYBUCJĄ
EURO BILION
PKB 2020
41,8
0,28%
42,1
0,28%
37,3
4,5
0,27%
0,35%
39,1
3,0
0,29%
0,23%
2,2
0,52%
2,2
0,52%
… koszty dla Polski dwukrotnie wyższe niż w grupach krajów
bogatszych i biedniejszych i zerowy efekt mechanizmów
redystrybucyjnych przy wdrażaniu Pakietu 3 x20
* AT, BE, CY, DK, FI, FR, DE, EL, IE, IT, LU, NL, ES, SE, UK
** BG, RO, LV, LT, PL, SK, EE, HU, CZ, MT, SI, PT
***… wg SWD (2012) 5, Table. 5 - 6, p.
21-23 wartości w cenach z 2008 roku
więcej [email protected]
… wpływ polityki klimatyczno – energetycznej UE na PKB*
wybrane kraje
ZMIANY - W WARIANTACH
KOSZTOWYCH [%] :
DOCHODY Z EU ETS
i ICH BRAK Z NON ETS
BRAK DOCHODÓW
Z EU ETS i NON ETS
- PKB - KONSUMPCJA - ZATRUDNIENIE
AT
BE
BG
CZ
DK
EE
FI
FR
DE
SE
UK
EU
PL
- 0,4
- 0,5
- 2,5
- 1,7
- 0,4
- 2,2
- 0,6
- 0,5
- 0,5
- 0,3
- 0,4
- 0,1
- 0,1
- 1,1
- 2,1
- 0,3
- 3,4
- 0,3
0,0
- 0,1
0,0
- 0,2
- 0,54
- 1,60
- 0,11
- 2,00
*… ocena skutków pakietu klimatycznego
SEC(2008) 85, VOL. II Annex to the Impact
Assessment Table 8, p. 53
**… na przykład z opodatkowania
- 0,3
- 0,3
- 0,5
- 0,7
- 0,2
- 0,9
- 0,3
- 0,3
- 0,3
- 0,2
- 0,3
- PKB - KONSUMPCJA - ZATRUDNIENIE
0,0
- 0,4
- 2,4
- 1,7
- 0,1
2,3
0,6
0,3
0,3
0,2
0,3
- 0,41 - 0,35
- 0,90 - 1,50
0,3
0,2
1,3
0,2
- 0,1
- 0,4
0,4
0,1
0,1
0,1
- 0,1
0,19
- 0,80
0,4
0,0
- 0,5
- 0,7
0,4
- 1,1
- 0,3
0,0
- 0,1
- 0,1
- 0,1
- 0,04
- 0,70
DOCHODY Z EU ETS
i DOCHODY** Z NON ETS
- PKB - KONSUMPCJA - ZATRUDNIENIE
0,0
- 0,4
- 2,2
- 1,7
- 0,1
- 2,5
- 0,6
- 0,3
- 0,3
- 0,3
- 0,3
0,3
0,5
3,8
1,0
0,2
1,4
0,6
0,1
0,1
0,2
- 0,2
- 0,35
- 1,50
0,23
- 0,10
0,4
- 0,1
- 0,6
- 0,9
0,3
- 1,4
- 0,3
0,0
- 0,1
- 0,2
- 0,1
- 0,06
- 0,70
… ponad czterokrotnie większy negatywny wpływ
na PKB, zatrudnienie i konsumpcję indywidualną
w Polsce w porównaniu ze średnią dla całej UE
… najświeższe dane z dokumentów KE*
potwierdzają obliczenia ENERGSYS S.A.**
z marca 2012 iż koszty wdrożenia
pakietu klimatyczno – energetycznego
dla POLSKI są 2 - 4 krotnie wyższe
niż średnio dla krajów wspólnoty !
*… na podstawie UZASADNIENIE POTRZEBY ZMIANY
UNIJNEJ POLITYKI KLIMATYCZNEO - ENERGETYCZNEJ
ENERGSYS S.A. W-WA PAŹDZIERNIK 2012
źródło - SEC(2008) 85, VOL II Annex to the
IMPACT ASSESSMENT TABLE 8, P. 53
**… stanowiły argumentację merytoryczną zawetowania
w czerwcu 2012 ENERGY ROADMAP 2050
…elementy polityki klimatyczno – energetycznej UE
najbardziej niekorzystne dla Polski :
 - cele OZE – zwiększenie kosztów wytwarzania
- pełny aukcjoning w systemie EU ETS
… wzrost cen energii
… ogromne przepływy finansowe z możliwością
spekulacji
… ryzyko utraty przychodów z aukcji
 - benchmarki unijne - dodatkowe koszty dla przemysłu
- podatek węglowy - Non ETS - wzrost cen paliw dla
wszystkich odbiorców w tym gospodarstw domowych
- wymuszenia prawne CCS ready – zagrożenie
bezpieczeństwa energetycznego
*… na podstawie UZASADNIENIE POTRZEBY
ZMIANY UNIJNEJ POLITYKI KLIMATYCZNEO
- ENERGETYCZNEJ ENERGSYS S.A. W-WA
PAŹDZIERNIK 2012
… KIG politykę klimatyczną UE ocenia
jako poważne zagrożenie dla gospodarki
i pogorszenie bytu znacznej części
społeczeństwa !
KIG jednoznacznie i zdecydowanie
wzywała rząd do zawetowania w czerwcu 2012
tzw. ENERGY ROADMAP 2050 !
… tworzenie tzw narodowych programów i społecznych
rad konsultacyjnych związanych z wyzwaniami klimatycznymi UE
sprawia wrażenie posługiwania się „protezami”
miast przejrzystej z woli państw strategii !
… najważniejsze skutki obecnej i proponowanej przez KE polityki
energetyczno – klimatycznej w UE
z opracowań KE*
- spowolnienie rozwoju gospodarczego
- spadek zatrudnienia
- wzrost kosztów zaspokojenia potrzeb energetycznych - koszty
systemowe - o ponad 40%
- wzrost cen energii o ponad 50%
- wzrost udziału kosztów energii w budżetach gospodarstwach
domowych o ok 50%
- ogromny wzrost nakładów inwestycyjnych w scenariuszach
dekarbonizacji
- niejednoznaczny wpływ na środowisko i zdrowie mieszkańców
…
*… na podstawie STANOWISKO KIG
MARZEC 2013 prez dr B. JANKOWSKI
… nazywając „rzecz po imieniu” :
- projektowane działania UE w zakresie
polityki klimatyczno – energetycznej
na czas po roku 2020 nie mogą wynikać
z emocjonalnych i nieracjonalnie
kosztownych deklaracji politycznych !
… więcej
[email protected]
… KIG proponuje -
MAŁY
ZAKRES
- zmiana metody rozdziału uprawnień w EU ETS
… strategia No Regret – zamrożenie EU ETS,
modyfikacja strategii efektywności
energetycznej, rozwoju OZE,
aktywna w sektorze transportu
- elastyczny system ETS - dobrowolny udział w EU ETS
z możliwością tworzenia systemów krajowych
ŚREDNI
ZAKRES
- zastąpienie EU ETS podatkiem węglowym w ścisłym
powiązaniu z redukcją opodatkowania pracy
DUŻY
ZAKRES
*… na podstawie STANOWISKO KIG
MARZEC 2013
- nowa zintegrowana polityka energetyczna
równoważąca cztery aspekty :
… bezpieczeństwo energetyczne
… ochronę środowiska
… efektywność wykorzystania zasobów
… rozwój gospodarczy
… KIG proponuje -
… zmienić mierzalne cele dotychczasowe z pakietu
3 x 20 na rok 2020 :
- redukcja emisji CO2 o 20%
- udział OZE w strukturze 20%
- poprawa efektywności o 20%
… na nowe cele mierzalne 3 x 50 do 2050 roku :
… nowe mierzalne cele są lepiej powiązane
z efektami :
- poprawa jakości życia i redukcja kosztów
społecznych
- poprawa bezpieczeństwa dostaw energii
- pozytywny wpływ na PKB i na miejsca pracy
- zmniejszenie kosztów zewnętrznych
użytkowania energii o 50%
- zmniejszenie zależności od importu
węglowodorów z krajów niestabilnych
politycznie o 50%
- zwiększenie eksportu technologii
oraz usług energetycznych netto z UE o 50%
… KIG zauważa - -
… celem samym w sobie w polityce
klimatyczno – energetycznej UE
stała się dekarbonizacja gospodarki
zwana dziś gospodarką niskoemisyjną !
… jego logikę i skuteczność
weryfikuje gospodarka
póki co zdecydowanie negatywnie !
… dobrego
DZIĘKUJĘdnia
! !
GABRYŚ
[email protected]
HERBERT LEOPOLD
SESJA PLENARNA II
REFERATY GENERALNE I ZAMÓWIONE
Edward Słoma
(Departament Energetyki w Ministerstwie Gospodarki)
Nowe regulacje w ramach aktualnych zmian Prawa energetycznego
Herbert Leopold Gabryś
(Komitet ds. Polityki Klimatyczno-Energetycznej przy KIG)
Polityka Klimatyczno-Energetyczna UE a gospodarka w Polsce – fakty i koszty w osądach i stanowisku
Krajowej Izby Gospodarczej
Dorota Gulbinowicz, Adam Oleksy, Grzegorz Tomasik
(Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA)
Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce
Piotr Kacejko, Paweł Pijarski
(Politechnika Lubelska)
Ocena możliwości przyłączeniowych krajowej sieci przesyłowej planowanej na lata 2020-2025
w kontekście prawdopodobnych scenariuszy budowy nowych jednostek wytwórczych
XIX Konferencja Naukowo-Techniczna
Rynek Energii Elektrycznej
REE 2013
Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne
rozwoju OZE w Polsce
Dorota Gulbinowicz, Adam Oleksy, Grzegorz Tomasik
7-9 maja 2013 r.
1
Energia w dobrych rękach
Plan prezentacji
1. Przyłączanie OZE w kontekście regulacji prawnych i dokumentów
rządowych
2. Aktualny stan w zakresie wydanych
i zawartych umów o przyłączenie
warunków
przyłączenia
3. Niezbędna rozbudowa sieci na potrzeby przyłączeń
4. Rozwój OZE z uwzględnieniem możliwości bilansowych KSE
5. Perspektywy dla OZE w kontekście planowanych zmian przepisów
prawnych
6. Podsumowanie
2
Energia w dobrych rękach
1.1. Obowiązujące prawo i inne regulacje
 Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne z późniejszymi
zmianami
 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie
szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego
 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2007 r. w sprawie
szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie
energią elektryczną
 Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej (IRiESP)
 Taryfa dla energii elektrycznej
 Polityka Energetyczna Polski do roku 2030 (PEP2030)
 Krajowy plan działania w zakresie odnawialnych źródeł energii (KPD)
3
Energia w dobrych rękach
1.2. Wymagane dokumenty do wniosku o określenie WP
 Zestawienie nieruchomości, na których planowana
wytwórczych przyłączanych do sieci przesyłowej
jest
budowa
urządzeń
 Pełny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego lub zaświadczenie o wpisie do
ewidencji działalności gospodarczej
 Pełnomocnictwa w przypadku Wnioskodawców działających za pośrednictwem
pełnomocników
 Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub
w przypadku jego braku, decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu. Dla morskich farm wiatrowych odpowiednikiem ww. dokumentów jest
pozwolenie na wznoszenie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich
obszarach morskich
 Plan zabudowy lub szkic sytuacyjny określający usytuowanie przyłączanego obiektu
wraz z infrastrukturą techniczną względem istniejącej sieci oraz sąsiednich
obiektów
 Dokumenty
opisujące
parametry
techniczne,
charakterystykę
i eksploatacyjną przyłączanych urządzeń oraz specyfikacje techniczne
4
ruchową
Energia w dobrych rękach
1.3. Określenie warunków przyłączenia do sieci przesyłowej
Złożenie przez Wnioskodawcę wniosku o określenie Warunków Przyłączenia (zgodnie
z aktualnym wzorem umieszczonym na stronie internetowej www.pse.pl)
Weryfikacja przez OSP wniosku o określenie Warunków Przyłączenia
Potwierdzenie przez OSP w terminie 14 dni od daty wpłynięcia wniosku o określenie
Warunków Przyłączenia kompletności wniosku lub wezwanie do jego uzupełnienia
Wpłata zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie w terminie 14 dni od daty
potwierdzenia kompletności wniosku o określenie Warunków Przyłączenia (30 zł brutto
za każdy kilowat mocy przyłączeniowej wskazanej w przedmiotowym wniosku, lecz nie
więcej niż 3 000 000 zł brutto i nie więcej niż wysokość przewidywanej opłaty za
przyłączenie do sieci).
5
Energia w dobrych rękach
1.4. Określenie warunków przyłączenia do sieci przesyłowej
Wykonanie przez OSP ekspertyzy wpływu przyłączanych instalacji lub sieci na system
elektroenergetyczny obejmującej zagadnienia rozpływowe oraz bilansowe KSE
Wydanie warunków przyłączenia albo odmowa ich wydania w terminie 150 dni od daty
złożenia kompletnego wniosku o określenie warunków przyłączenia i wniesienia zaliczki
na poczet opłaty za przyłączenie do sieci
Przed zawarciem umowy o przyłączenie do sieci przesyłowej podmiot ubiegający się
o przyłączenie powinien przedstawić informacje dotyczące tytułów prawnych do
nieruchomości, na których planowana jest budowa jednostek wytwórczych wraz
z podaniem numerów ksiąg wieczystych dla tych nieruchomości. W przypadku, gdy
prawo do dysponowania nieruchomością opiera się na innym tytule niż własność lub
użytkowanie wieczyste, należy załączyć umowę zawartą z podmiotem uprawnionym.
6
Energia w dobrych rękach
1.5. Wymagania w zakresie rozwoju energetyki wiatrowej określone
w dokumentach rządowych
Rozwój OZE do 2020 r. zgodnie z KPD
2010
2015
2020
MW
MW
MW
Elektrownie opalane biomasą
380
1530
2530
Lądowe farmy wiatrowe
1100
3540
6150
Morskie farmy wiatrowe
0
0
500
Elektrownie wodne
952
1002
1152
Elektrownie fotowoltaiczne
1
2
3
OZE ogółem
2433
6074
10335
Typ OZE
7
Energia w dobrych rękach
2.1. Aktualny stan w zakresie przyłączania farm wiatrowych do KSE
 Moc farm wiatrowych, dla których zostały uzgodnione z OSD warunki
przyłączenia – ok. 9 600 MW
 Moc farm wiatrowych, dla których zostały wydane przez OSD warunki
przyłączenia do sieci SN – ok. 3 000 MW
 Łączna moc farm wiatrowych, dla których zostały wydane przez OSP
warunki przyłączenia oraz zawarte umowy o przyłączenie – ok. 9 200 MW
 Moc farm wiatrowych przyłączonych do KSE – ok. 2 600 MW
Łącznie: ~ ok. 24,4 GW
8
Energia w dobrych rękach
3.1. Plan rozwoju sieci przesyłowej
 Okres planowania do 2025 r., szacowane nakłady ok. 23 mld zł (ceny stałe na
2011 r.)
 Plan Zamierzeń Inwestycyjnych na lata 2013 – 2017, szacowane nakłady 9,9 mld zł
(ceny stałe na 2012 r.)
 Główne cele:
•
Wzrost bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej
•
Przyłączenia i wyprowadzenie mocy z OZE
•
Przyłączenia i wyprowadzenie mocy z nowych elektrowni systemowych
•
Rozwój połączeń transgranicznych
9
Energia w dobrych rękach
3.2. Plan rozwoju sieci przesyłowej
Inwestycje dedykowane dla przyłączenia farm wiatrowych
Zawarte umowy na realizację linii:
 Linia 400 kV Żydowo – Kierzkowo –
SE Gdańsk Przyjaźń
 Linia 400 kV Piła Krzewina –
SE Bydgoszcz Zachód
Planowane postępowania przetargowe
na inwestycje liniowe:
 Linia 400 kV Żydowo Kierzkowo –
Piła Krzewina
 Linia 400 kV Piła Krzewina –
Plewiska
 Linia 400 kV Grudziądz – Jasiniec
 Linia 400 kV Jasiniec – Pątnów
Rozstrzygnięcie postępowań
przetargowych (koniec maja 2013 r.):
 Linia 400 kV Pelplin – Grudziądz
 Linia 400 kV Słupsk – Żydowo
Kierzkowo
- Inwestycje głównie związane
z przyłączeniem FW
Łączne nakłady inwestycyjne związane z
przyłączeniem farm wiatrowych do roku
2025: ok. 3,5 mld zł
10
Energia w dobrych rękach
4.1. Bilansowanie mocy w KSE
Ocena możliwości bilansowania SEE – jakie aspekty
uwzględnia?
 Prognozę zapotrzebowania na moc
 Planowane wycofania mocy w krajowym sektorze
wytwórczym, w tym wycofania jednostek wytwórczych
centralnie dysponowanych – JWCD
 Planowane przyłączenia do KSE nowych mocy wytwórczych
 Minimum techniczne możliwego obciążenia jednostek
wytwórczych – Pmintech (innych niż źródła wiatrowe)
11
Energia w dobrych rękach
4.2. Bilansowanie mocy w KSE
Jednostki wytwórcze uwzględniane przy wyznaczaniu Pmintech:
 pracujące w układzie kogeneracji (elektrociepłownie),
 elektrownie wodne przepływowe,
 elektrownie kondensacyjne, których praca jest wymuszona przyczynami
leżącymi po stronie wytwórców (np. ze względu na bezpieczeństwo
pracy elektrowni),
 elektrownie kondensacyjne, których praca jest wymuszona ze względu
na bezpieczeństwo pracy sieci (dla spełnienia obowiązujących kryteriów
bezpieczeństwa),
 elektrownie, których praca jest niezbędna dla utrzymania procesów
technologicznych dużych odbiorców (elektrownie przemysłowe).
12
Energia w dobrych rękach
4.3. Bilansowanie mocy w KSE
Maksymalna dopuszczalna wartość generacji źródeł
wiatrowych:
Pdopwiatr  Pobcmin  Ppomp  Pmin tech
Podstawowe parametry bilansowe (wartości uśrednione
dla dni roboczych w okresie jesienno-zimowym)
Rok
2013
2020
2025
Zapotrzebowanie na moc czynną w tzw. dolinie zapotrzebowania
Pobc min [MW]
15 400
17 500
18 800
Minimum techniczne obciążenia źródeł konwencjonalnych
Pmin tech [MW]
12 100
12 800
13 300
Dostępny zakres mocy dla pracy pompowej elektrowni
szczytowo-pompowych Ppomp [MW]
1 500
1 500
1 500
Maksymalna dopuszczalna wartość generacji źródłowej
wiatrowych Pdopwiatr [MW]
4 800
6 200
7 000
Moc farm wiatrowych możliwych do przyłączenia do KSE [MW]
6 800
8 900
10 000
13
Energia w dobrych rękach
4.4. Bilansowanie mocy w KSE
Stopień wykorzystania mocy zainstalowanej krajowych źródeł wiatrowych w 2011 r.
80%
70%
Średnie godzinowe obciążenie el. wiatrowych do ich mocy osiągalnej
60%
50%
40%
30%
20%
10%
8600
8400
8200
8000
7800
7600
7400
7200
7000
6800
6600
6400
6200
6000
5800
5600
5400
5200
5000
4800
4600
4400
4200
4000
3800
3600
3400
3200
3000
2800
2600
2400
2200
2000
1800
1600
1400
1200
800
1000
600
400
0
200
0%
Godziny
14
Energia w dobrych rękach
4.5. Bilansowanie mocy w KSE
Podstawowy bilans mocy w KSE dla dnia weekendu z wysoką
generacją farm wiatrowych (okres jesienno-zimowy)
25 000
P
20 000
Wymagana redukcja
obciążenia źródeł
wiatrowych
Wymagana redukcja
obciążenia źródeł
wiatrowych
Ppomp=1 150 MW
FW
PW=6 000 MW
15 000
10 000
Pmintech
Pmintech=12 760 MW
5 000
0
Kolejne godziny doby
15
24
Energia w dobrych rękach
4.6. Bilansowanie mocy w KSE
Podstawowy bilans mocy w KSE dla dnia roboczego z wysoką generacją farm
wiatrowych (okres jesienno-zimowy)
P
20 000
Wymagana redukcja
obciążenia źródeł
wiatrowych
Ppomp=1 480 MW
15 000
FW
PW=5 000 MW
10 000
Pmintech
Pmintech=12 140 MW
5 000
0
Kolejne godziny doby
16
24
Energia w dobrych rękach
5.1 Perspektywy dla OZE w kontekście planowanych zmian
przepisów prawnych
 Wprowadzenie
rozwiązań
prawnych
umożliwiających
redukcję
generacji
wiatrowej w sytuacjach braku możliwości zbilansowania KSE
 Regulacja
zagadnień
przyłączenia
oraz
związanych
zawartych
z
umów
dużą
o
ilością
przyłączenie
wydanych
farm
warunków
wiatrowych
dla
projektów nierealizowanych
 Wprowadzenie
wiatrowych
w
regulacji
przypadku
prawnych
braku
umożliwiających
dostępnej
mocy
przyłączenie
przyłączeniowej,
farm
pod
warunkiem wyposażenia tych farm w instalacje do magazynowania wytworzonej
przez nie energii elektrycznej zgodnie z poniższą zależnością:
Emagazyn = 0,6 • Pprzył • Tdolina
Emagazyn – zmagazynowana energia elektryczna w magazynie, wyrażona w MWh,
Pprzył
– moc przyłączeniowa odnawialnego źródła energii, wyrażona w MW,
Tdolina
– czas trwania doliny obciążenia, wyrażony w h.
17
Energia w dobrych rękach
6.1. Podsumowanie
 PSE S.A. planuje rozwój sieci przesyłowej, między innymi, w celu spełnienia
wymagań stawianych Polsce w pakiecie klimatycznym z uwzględnieniem potrzeb
w zakresie przyłączenia OZE do sieci przesyłowej
 Rozbudowa
sieci
przesyłowej
jest
realizowana
w
oparciu
o
uzgodniony
z Prezesem URE Planem Rozwoju
 Brak możliwości zbilansowania KSE w przypadku dużej generacji wiatrowej
 Przyłączenie
farm
przyłączeniowej,
wiatrowych
pod
warunkiem,
w
przypadku
braku
wyposażenia
farmy
dostępnej
w
mocy
instalację
do
magazynowania wytworzonej energii elektrycznej
 PSE S.A. jest w trakcie wykonywania analiz uwzględniających możliwości
przyłączenia źródeł fotowoltaicznych ze względu na ograniczenia bilansowe KSE
18
Energia w dobrych rękach
Dziękujemy
Dorota Gulbinowicz, Adam Oleksy,
Grzegorz Tomasik
PSE S.A.
19
Energia w dobrych rękach
SESJA PLENARNA II
REFERATY GENERALNE I ZAMÓWIONE
Edward Słoma
(Departament Energetyki w Ministerstwie Gospodarki)
Nowe regulacje w ramach aktualnych zmian Prawa energetycznego
Herbert Leopold Gabryś
(Komitet ds. Polityki Klimatyczno-Energetycznej przy KIG)
Polityka Klimatyczno-Energetyczna UE a gospodarka w Polsce – fakty i koszty w osądach i stanowisku
Krajowej Izby Gospodarczej
Dorota Gulbinowicz, Adam Oleksy, Grzegorz Tomasik
(Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA)
Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce
Piotr Kacejko, Paweł Pijarski
(Politechnika Lubelska)
Ocena możliwości przyłączeniowych krajowej sieci przesyłowej planowanej na lata 2020-2025
w kontekście prawdopodobnych scenariuszy budowy nowych jednostek wytwórczych
OCENA MOŻLIWOŚCI PRZYŁĄCZENIOWYCH KRAJOWEJ
SIECI PRZESYŁOWEJ PLANOWANEJ NA LATA 2020-2025
W KONTEKŚCIE PRAWDOPODOBNYCH SCENARIUSZY
BUDOWY NOWYCH JEDNOSTEK WYTWÓRCZYCH
P I OTR K AC E JKO
PAWEŁ P I JARSKI
K ATEDRA S I ECI E L EKTRYCZNYCH I ZA B EZPIECZEŃ
WY DZIAŁ E L EKTROTECHNIKI I I N FOR MATYKI
P OLI TECHNIKA LU B ELSKA
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Plan rozwoju sieci przesyłowej
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Zapotrzebowanie mocy w KSE
Dla potrzeb analizy w kolejnych latach wartości mocy z 2013
roku przeskalowano tak, że w roku 2025 wielkość
zapotrzebowania mocy wyniosła:
dla szczytu rannego letniego
28455 MW
oraz alternatywnie
24000 MW
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Rozwój sektora wytwórczego do 2025 roku
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Nazwa elektrowni
Moc całkowita,
MW
Elektrownie konwencjonalne
Jaworzno II
910
Łęczna
766
Rybnik
910
Nowa Skawina
430
Stalowa Wola
460
Kozienice
1000
Opole
2x900
Turów
480
Puławy
839
EC Wrocław
425
Ostrołęka
1000
Elektrownia Północ
2x1000
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Rozwój sektora wytwórczego do 2025 roku
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Nazwa
Moc całkowita,
elektrowni
MW
Farmy wiatrowe
Legnica
330
Sulików
50
Mikułowa
300
Paczków
160
Lubrza
250
Mikułowa
150
Bogatynia
330
Ostrów
250
Nysa
150
Bąków
150
Udanin
100
Margonin
175
Chwiram
120
Dunowo
250
Krajnik
500
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Moc całkowita,
MW
Farmy wiatrowe
Biały Bór
166
Potęgowo
320
Malechowo
160
Banie
260
Osieki
90
Drzeżewo IV
100
Darłowo
250
Jasna
132
Choczewo
111
Zwartowo
45
Pelplin 2
80
Worławki/ Jesionowo
100
Słupsk
240
Kleszczowo
250
Trzciniec
120
Nazwa elektrowni
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Zestawienie wycofań bloków do 2025 roku
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Elektrownia
Jeden blok w elektrowni Bełchatów
Pięć bloków w elektrowni Połaniec
Trzy bloki w elektrowni Łaziska
Pięć bloków w elektrowni Łagisza
Trzy bloki w elektrowni Siersza
Pięć bloków w elektrowni Adamów
Cztery bloki w elektrowni Dolna Odra
Trzy bloki w elektrowni Turów
Cztery bloki w elektrowni Pątnów
Moc całkowita, MW
370
1125
675
600
371
600
864
618
800
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Lista węzłów do których planowane jest przyłączenie
nowych źródeł wraz z wartościami planowanych mocy
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Nazwa
elektrowni
Byczyna
Dobrzeń
Grudziądz
Kozienice
Krajnik
Lublin 400
Mikułowa
Ostrołęka
Pasikurowice
Płock
Pelplin
Puławy
Słupsk
Stalowa Wola
Wielopole
Żarnowiec
Moc całkowita,
MW
910
1950
874
1000
1624
766
1310
1000
425
1512
2107
830
1860
422
910
4491
Podsumowanie
energetyka konwencjonalna
razem
elektrownia jądrowa
MW
11100
3200
farmy wiatrowe razem
5700
Razem wytwarzanie
20000
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Metoda badawcza
Możliwości przyłączeniowe systemu
elektroenergetycznego rozpatrywane jako
zadanie optymalizacyjne – wyrok wydany przez
matematykę zamiast eksperckiego „gdybania”
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Metoda badawcza
W systemie elektroenergetycznym określanych jest sześć grup wielkości,
opisanych za pomocą trzech wektorów
 wektora stanu (moduły napięć węzłowych i ich argumenty)
U 
x 
δ 
 wektor wymuszeń (moce odbierane w węzłach)
 PL 
w 
Q L 
 wektor sterowań (moce generowane w węzłach)
 PG 
s 
Q G 
równania sieci mają następującą postać ogólną
s - w - f(x) = 0
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Zadanie optymalizujące rozpływ (OPF –
Optimal Power Flow)
Funkcja celu – poszukiwany jest wektor sterowań zapewniający jej
minimum; minimalizowane mogą być koszty definiowane w różny sposób,
mogą być to także inne wielkości – w szczególności straty mocy, oryginalna
propozycja przedstawiona w artykule to „zaminusowana” wartość
sumarycznej mocy możliwej do przyłączenia w rozpatrywanej grupie węzłów
FC  x,w,s   min
Nz
FC  s    PGj
j 1
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Ograniczenia równościowe
Wektor ograniczeń równościowych zapewniający spełnienie bilansu
mocy dla wszystkich węzłów sieci oraz utrzymanie na określonym poziomie
bilansu wymiany mocy z zagranicą (warunek bilansu mocy z zagranicą
sformułowany w postaci równościowej może być bardzo trudny do
spełnienia, dlatego też rozpatrywany jest często jako warunek
nierównościowy)
g  x, w,s   0
PGi - PLi -  U i U j  Yij  cos  i   j   ij   0
w
j 1
QGi - QLi -  U i U j  Yij  cos  i   j   ij   0
w
j 1
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Ograniczenia nierównościowe
Wektor ograniczeń nierównościowych
zapewniający utrzymanie
wartości elementów wektora stanu oraz wektora sterowań w zakresie określonym
przez wymagania techniczne (napięcia węzłowe generacja wymuszona), jak też
wielkości będących funkcją elementów wektora stanu (prądów płynących poprzez
gałęzie sieci) na poziomach mniejszych od obciążalności dopuszczalnej
h  x, w,s   0
I kl max  I kl  0
I kl 
U k2  U l2  2U kU l cos  k   l 
Z kl
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Analiza uzyskanych wyników
Wyniki uzyskiwane z procesu optymalizacji (maksymalizacji)
mocy możliwej do przyłączenia w wybranych węzłach, należy
traktować
ze
zrozumieniem
wynikającym
z
istoty
matematycznych metod optymalizacyjnych. Metody te (bez
uwzględniania inżynierskiej natury problemu) podają warunki
uzyskania maksymalnej wartości mocy sumarycznej. Z
matematycznego punktu widzenia wynik A+0,1 MW jest
„lepszy” od wyniku A MW, choć dla tego drugiego rozkład mocy
na poszczególne węzły wydaje się nam o wiele bardziej
rozsądny. Metoda matematyczna jako lepszy podaje jednak
wynik o mocy większej. Dlatego też wynik optymalizacji należy
traktować jako odniesienie, że „więcej mocy bez złamania
ograniczeń” przyłączyć się nie da.
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Suma (nowe)
Źródła „stare”
PKSE
Analizowane zapotrzebowanie mocy w KSE,
28455 MW
24000 MW
PminKSE=
PminKSE=
PminKSE=
PminKSE= 12500
9500 MW
12500 MW
9500 MW
MW
Pgnew, MW (moc maksymalna z nowych źródeł)
586
1544
671
1573
43
131
83
265
132
186
153
451
785
1368
779
1250
733
1300
721
835
162
791
120
806
1285
771
1293
558
445
1168
465
849
718
915
766
813
1251
898
1277
756
882
606
789
845
1282
493
1235
213
112
1186
131
404
43
231
32
191
625
342
695
320
233
554
274
878
9317
12484
9484
11007
19138
11516
18971
12993
28455
24000
28455
24000
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Nazwa węzła
Byczyna
Dobrzeń
Grudziądz
Kozienice
Krajnik
Lublin 400
Mikułowa
Ostrołęka
Pasikurowice
Płock
Pelplin
Puławy
Słupsk
Stalowa Wola
Wielopole
Żarnowiec
Co ogranicza możliwości przyłączeniowe ?
- transformatory 400/110 i 400/220 (w obliczeniach zwiększono
obciążalność transformatorów o 25 %),
- wybrane linie 220 kV (Abramowice – Stalowa Wola - Chmielów,
Kozienice – Lublin, Kozienice - Ostrowiec, Byczyna - Siersza).
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Podsumowanie
Przedstawiony referat potwierdza zasadność rozbudowy sieci
przesyłowej w KSE, określonej w oparciu o ekspertyzy
przyłączeniowe opracowane w ramach procedur ubiegania się o
określenie warunków przyłączenia farm wiatrowych oraz jednostek
konwencjonalnych.
Na
podstawie
zastosowanej
metody
weryfikującej określono dla 2025 r. maksymalne możliwości
przyłączeniowe
wybranych
węzłów
sieci
przesyłowej,
zmodernizowanej i rozbudowanej według planów OSP.
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Podsumowanie
Należy także mieć na uwadze fakt, że o wystarczalności
obciążeniowej sieci przesyłowej dla nowych przyłączeń oprócz
dużych inwestycji, szczególne w zakresie linii 400 kV i nowych stacji
o napięciu górnym 400 kV decyduje także obciążalność
transformatorów systemowych oraz istniejących linii 220 kV. W tym
zakresie istotne wydaje się prowadzenie dla tych obiektów zabiegów
o mniejszej skali – wymiana jednostek transformatorowych na
nowe, podnoszenie temperatury pracy linii poprzez regulacje
zwisów oraz wymianę przewodów na HTLS, jak też poprzez
wprowadzanie
monitoringu
i
operowanie
obciążalnością
dynamiczną. Dokładne wytypowanie tego typu prac wymaga
dokładniejszych studiów. W przedstawionym artykule nie
koncentrowano się na analizie zakłóceń jakości energii związanych z
pracą planowanych farm wiatrowych. Ich moc, w stosunku do mocy
zwarciowej węzłów w rozpatrywanym obszarze jest mała, więc tego
typu skutki przyłączeniowe nie będą uciążliwe dla systemu
przesyłowego.
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
Pytania od recenzenta
1. Autorzy piszą, że maksymalne zdolności przyłączeniowe osiąga się dla
rozkładu mocy w węzłach, który istotnie różni się od geograficznego
usytuowania nowych elektrowni. Czy zdaniem Autorów oznacza to, że
należy ponownie przyjrzeć się ich usytuowaniu?
2. Czy na przedstawione i założone usytuowanie nowych elektrowni
konwencjonalnych istotny wpływ będzie miał gwałtowny rozwój
energetyki „źródeł odnawialnych”? Na jakim poziomie nastąpi
ograniczenie możliwości przyłączeniowych w takim przypadku?
3. Czy i w jakim zakresie o „wystarczalności obciążeniowej sieci
przesyłowej” będzie decydować jakość podejmowania decyzji przez
automatykę zabezpieczeniową ? Dla niektórych proponowanych
rozwiązań (przewody HTLS i obciążalność dynamiczna) mogą wystąpić
istotne problemy z doborem i parametryzacją automatyki
zabezpieczeniowej, co będzie skutkowało albo ograniczeniem
możliwości przesyłowych tych elementów albo ograniczeniem poziomu
ich ochrony od skutków zakłóceń, które mogą na nich wystąpić.
XIX KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ (REE 2013)
www.ree.lublin.pl

Podobne dokumenty