Wojnowo - Gmina Ruciane-Nida

Ruciane-Nida - www.ruciane-nida.pl
Wygenerowano: 2017-03-09/00:17:26
Wojnowo
Concept INTERMEDIA, 10.02.2011
Podczas wakacyjnych wędrówek, będąc na Mazurach, warto odwiedzić wieś Wojnowo. Kręta droga
wśród pól prowadzi do uroczo położonego nad brzegiem jeziora Duś klasztoru staroobrzędowców.
Historia wsi jest ściśle związana z ich dziejami. Dzieje tego odłamu religijnego na Mazurach sięgają lat
dwudziestych XIX wieku, kiedy to początkowo z ziemi suwalsko - sejneńskiej, a później z głębi Rosji
zaczęli napływać starowiercy. Przyczyną takiego stanu rzeczy był rozłam w rosyjskiej cerkwi
prawosławnej, mający miejsce w drugiej połowie XVII w. Staroobrzędowcy nie uznali reform patriarchy
moskiewskiego Nikona, wprowadzonych w Rosyjskim Kościele Prawosławnym. Osiedlili się na
Suwalszczyźnie, ale ich odmowa służby wojskowej i rejestracji małżeństw spowodowała
prześladowania także w Królestwie Polskim. Zmęczeni " z chęcią przyjęli propozycję króla pruskiego
Fryderyka Wilhelma III z 1825 roku dającą im prawo osiedlenia się w Prusach".
W zamian za kolonizację terenów Puszczy Piskiej mieli zostać zwolnieni ze służby wojskowej. Ich
pierwszą mazurską osadą było Onufryjewo, a w pobliżu w Wojnowie w 1836 roku powstała pustelnia. 2
grudnia 1831 roku grupa starowierców zakupiła nad rzeką Krutynią niedaleko jeziora Duś 1500 morgów
pruskich lasu. Główny nabywca Sidor Borysow założył osadę zwaną Wojnowem. Starowiercy zjechali
tu wozami pełnymi sukiennego i drewnianego dobytku. Znali się na kołodziejstwie, rybołówstwie,
budowaniu dróg, kopaniu stawów. Wydzierżawili wszystkie okoliczne sady i wkrótce stali się
najlepszymi na Prusach Wschodnich dostawcami owoców. Niemcy nazwali ich wieś Eckendorfem. W
1939 roku liczyła ona 34 zagrody i 298 mieszkańców, była siedzibą prawosławnego proboszcza. Została
przekształcona w 1848 roku w męski klasztor pod wezwaniem Zbawiciela i św. Trójcy, który w roku
1849 stał się filią słynnego ośrodka staroobrzędowego w Moskwie, zwanego Cmentarzem
Prieobrażeńskim. Klasztor był miejscem schronienia dla wielu prześladowanych w Rosji
staroobrzędowców. Różne były koleje jego losu i jego mieszkańców. Lata 1852 - 1867 to okres jego
największego rozkwitu (przeorem był wtedy Paweł Pruski - Pieter Iwanowicz Ledniew, z którego
inicjatywy założono w Piszu drukarnię, działającą w latach 1860 - 1868). Po jego wyjeździe do Rosji i
przejściu na jednowierstwo, klasztor zaczął podupadać. W siedemnaście lat później (1884 r.)
zabudowania i teren wokół nich stały się własnością staroobrzędowca Uliana Słowikowa. Zła passa
ośrodka trwała, ale staroobrzędowcy podjęli jednak akcję odnowy klasztoru. W 1885 roku pojawiła się
tu zakonnica Eupresja (Helena Dikopolska), która go odkupiła , gromadząc wokół siebie siostry zakonne
z Rosji, ze spalonego monasteru w Pupach i klasztoru w Majdanie. Zakonnice obok praktyk religijnych i
bardzo ciężkiej pracy na roli dającej im utrzymanie, służyły pomocą ludziom starym, kalekim i
sierotom. Czas płynął, a klasztor istniał - ponownie do największego rozkwitu doszedł w 1914 roku.
Mieszkało w nim wówczas 65 osób. Przetrwał dwie wojny światowe, ale liczba zakonnic ciągle się
zmniejszała. Dziś mieszkają tutaj dwie mniszki i p.p. H.L. Ludwikowscy (oni wszyscy są właścicielami
klasztoru i ziemi z woli ostatniej przełożonej i zmarłej w 1972 r.). 1922 roku na miejscu starej
drewnianej spalonej świątyni staroobrzędowców, powstała murowana molenna. Warto nadmienić, że w
roku 1920 lub 1922 jednowiercy w Wojnowie otrzymali stałego duchownego, Aleksandra Awajewa,
który zorganizował tu ich parafię. Z jego też inicjatywy wkrótce zbudowano piękną drewnianą cerkiew z
dzwonnicą oraz murowana plebanię. W 1876 roku w Wojnowie otwarto szkołę, nową wybudowano
1930 roku. W 1935 pracowało w niej 3 nauczycieli oraz uczęszczało ogółem 118 uczniów. Klasztor w
Wojnowie to miejsce wyjątkowe, szczególnie sprzyjające rozmyślaniom o poświęceniu, wierze,
odwadze jego mieszkańców. Dbają o to miejsce, chroniąc tradycję i historię, wspomniani H.L.
Ludwikowscy. Obecnie w Wojnowie mieszaka pięć starowierskich rodzin. W pobliżu wsi od strony
1/3
Ruciane-Nida - www.ruciane-nida.pl
Wygenerowano: 2017-03-09/00:17:26
zachodniej przepływa rzeka Krutynia - jedna z największych atrakcji turystycznych Mazur.
Sołtys: Jan Małż
Wojnowo
Fot. Zbigniew Opalach
2/3
Ruciane-Nida - www.ruciane-nida.pl
Wygenerowano: 2017-03-09/00:17:26
Dzień Konika Polskiego w Wojnowie
Fot. Paweł Wagner
3/3
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)