Rodzina katolicka - Eluana nie umarła, została zabita, a my się z tym

Rodzina katolicka - Eluana nie umarła, została zabita, a my się z tym nie zgadzamy
środa, 11 lutego 2009 12:35
Słowa tytułu to reakcja senatora koalicyjnego bloku "Lud Wolności" Gaetano
Quagliariello, w izbie wyższej parlamentu włoskiego, bezpośrednio po otrzymaniu oficjalnej
wiadomości z kliniki La Quiete w Udine o śmierci Elany Englaro 9 stycznia 2009 r. o godz.
20.10, odłączonej cztery dni wcześniej od sztucznego odżywiania.
38-letnia Eluana Englaro przebywała jedynie tydzień w klinice w Udine, w północno-wschodnich
Włoszech, gdzie w majestacie dyskusyjnego "prawa" cztery dni temu przestano jej
podawać pokarm i napój. Nadzorująca specjalną procedurę ekipa lekarska podawała kobiecie
jedynie środki przeciwbólowe. Eluana umarła z głodu i pragnienia.
Na eutanazję - przez zaniechanie podstawowych funkcji życiowych - zgodził się Najwyższy Sąd
w Mediolanie na formalny wniosek ojca Eluany - Beppino Englaro. Niniejszy wniosek
"kochający i współczujący ojciec" uzasadniał twierdzeniem - podważanym przez
nauczycieli i koleżanki Eluany - że córka nie zgodziłaby się nigdy na sztuczne podtrzymywanie
jej przy życiu.
Przypomnienie podstawowych faktów tragicznej historii Eluany pozwoli nam - jak wierzę właściwie ocenić dramatyczny gest ojca, orzeczenie włoskiego Sądu Najwyższego oraz
stanowisko Magisterium Kościoła Katolickiego. Podstawowe fakty tragicznej historii Eluany Englaro
18 stycznia 1992 r. w wyniku wypadku samochodowego 20-letnia Eluana doznaje poważnych
uszkodzeń mózgu i nie jest w stanie samodzielnie odżywiać się i porozumiewać. Zostaje
umieszczona w klinice w Lecco. W 1993 r. dochodzi do stałego uszkodzenia mózgu Eluany i
lekarze nie dają żadnej nadziei na wyzdrowienie. Rok później zostaje ona przeniesiona do
domu opieki paliatywnej Błogosławionego L. Talamoni, prowadzonego przez siostry
miłosierdzia. Pomimo że może samodzielnie oddychać, podłączona jej została sonda
nosowo-gastryczna, dzięki której jest odżywiana. W 1999 r. jej ojciec Beppino Englaro składa
oficjalną prośbę do trybunału w Lecco o zaprzestanie sztucznego odżywiania jej córki.
Sędziowie stanowczo odmawiają na podstawie nieistniejącego we Włoszech prawa do
eutanazji lub do zaprzestania podstawowych funkcji życiowych u pacjentów w stałym stanie
wegetatywnym. W Roku Jubileuszowym 2000 ojciec Eluany zwraca się z tą samą prośbą do
ówczesnego prezydenta Włoch A. Ciampiego, który odmawia zaprzestania podstawowych
1/4
Rodzina katolicka - Eluana nie umarła, została zabita, a my się z tym nie zgadzamy
środa, 11 lutego 2009 12:35
funkcji życiowych dla pacjentów z ciężkim upośledzeniem fizyczno-umysłowym. Beppino
Englaro ponawia swoje prośby przed sądem apelacyjnym w 2003 i w 2006 roku. Obydwie
sentencje sądowe są odmowne. 16 października 2007 r. sąd kasacyjny odwołuje się do Sądu
Najwyższego w Milanie, utrzymując, że sędzia może autoryzować przerwanie sztucznego
odżywiania Eluany na podstawie dwóch przesłanek: nieodwracalny stan wegetatywny pacjentki
i pewność, że pacjentka w stanie świadomości wyraziła swoją uprzednią zgodę na zaprzestanie
sztucznego odżywiania w przypadku nieodwracalnego stanu wegetatywnego. 9 lipca 2008 r.
Sąd Najwyższy w Milanie ponownie egzaminuje "kazus Eluany" i autoryzuje
zaprzestanie sztucznego odżywiania. 16 lipca sejm i senat włoski wskazują na istniejący konflikt
uprawnień ze strony sądu kasacyjnego i odwołują się do Sądu Konstytucyjnego. 3 września
2008 r. rodzina Englaro prosi władze regionu Lombardii - gdzie znajduje się dom opieki
paliatywnej w Lecco - o wskazanie polikliniki, w której dokonałoby się medyczne odłączenie
sztucznego odżywiania Eluany. Władze regionu jednak odmawiają podjęcia takiej decyzji. 11
października 2008 r. pogarszają się warunki zdrowotne Eluany w wyniku wewnętrznego
krwotoku. 16 grudnia 2008 r. minister zdrowia Maurizio Sacconi podpisuje akt prawny
adresowany do wszystkich władz regionów Włoch, w którym zarządza, aby każdej osobie
znajdującej się w stanie niezdatnym do samodzielnego odżywiania się zapewniono prawo do
przyjmowania pokarmów i napojów. 16 stycznia 2009 r. klinika Citt? w Udine odmawia przyjęcia
Eluany. Następnego dnia w prokuraturze w Rzymie przesłuchiwany jest minister Sacconi,
któremu zarzuca się "łamanie praw osobistych". 3 lutego Eluana zostaje
przewieziona z Lecco - gdzie przebywała 17 lat - do kliniki La Quiete (Cisza - Spokój Odpoczynek, również w znaczeniu "odpoczynek wieczny"). 6 lutego 2009 r. włoski
rząd podejmuje decyzję wstrzymania egzekucji werdyktu Sądu Najwyższego, jednak prezydent
Włoch G. Napolitano nie podpisuje tego dekretu, który nie uzyskuje swojej ważności prawnej.
Rada ministrów wraz ze swoim premierem Silvio Berlusconim wybierają drogę parlamentarnej
zmiany prawa. W międzyczasie minister zdrowia wysyła swoich przedstawicieli do kliniki w
Udine, którzy ujawniają pewne nieprawidłowości administracyjno-sanitarne. 8 lutego 2009 r.
lekarze kliniki La Quiete zaprzestają sztucznego odżywiania Eluany. Z niewyjaśnionych
dotychczas przyczyn Eluana Englaro umiera dzień później. 10 lutego prokuratura z Udine
rozpoczyna śledztwo nie tylko w sprawie nieprawidłowości w samej klinice, ale również na
temat dokumentów i orzeczeń przedłożonych przez różnorodne instancje sądowo-legislacyjne.
Podstawowe interpretacje faktów tragicznej historii Eluany Englaro
Przedstawione powyżej fakty z tragicznego życia i śmierci Eluany domagają się właściwej
interpretacji, ponieważ włoska opinia publiczna, władze polityczne i środki masowego przekazu
tak we Włoszech, jak i w innych krajach, również w Polsce, są bardzo podzielone. W większości
wypadków chodzi o podstawowe nieporozumienia wynikające z nieznajomości faktów w
wymiarze medycznym, prawnym i etycznym.
2/4
Rodzina katolicka - Eluana nie umarła, została zabita, a my się z tym nie zgadzamy
środa, 11 lutego 2009 12:35
Jeśli chodzi o wymiar medyczny stanu zdrowia Eluany, należy stwierdzić, że w tym przypadku
nie chodziło ani o stosowanie tzw. uporczywej terapii intensywnej, ani o stan agonalny
pacjentki. Eluana po ciężkim uszkodzeniu mózgu oddychała samodzielnie i nie była podłączona
do sztucznego płuco-serca. Nie mogła kontaktować się ze światem zewnętrznym za pomocą
wyraźnych znaków komunikacyjnych, jednak odczuwała ból - o czym świadczyły przyśpieszony
puls czy przyśpieszone bicie serca (miała m.in. bóle menstruacyjne), dlatego oprócz
zwyczajnego podawania pokarmu i napojów dostarczano jej środki znieczulające, wskazujące
na jej wrażliwość na różnorodne bodźce patogenne. A zatem w tym przypadku nie można
mówić o zaprzestaniu tzw. uporczywej terapii intensywnej, a tym bardziej o stanie agonalnym,
ponieważ żyła 17 lat od swojego tragicznego wypadku samochodowego - tak jak żyje we
Włoszech w tym stanie ok. 3,5 tys. osób - aż do momentu zaprzestania naturalnej terapii w
postaci sztucznego odżywiania i nawadniania.
Z punktu widzenia prawnego należy stwierdzić, że we Włoszech nie istnieje do tej pory żadne
prawo dopuszczające podjęcie działań eutanazyjnych - tak jak w Holandii (od 2001 r., a dla
dzieci do 16. roku życia z ciężkim upośledzeniem fizyczno-umysłowym w oparciu o pisemną
zgodę rodziców od 2002 r.) czy w Belgii (od 2002 r.) - w przypadkach ciężkich upośledzeń
fizyczno-umysłowych, niewyleczalnych chorób lub w trwałych i nieodwracalnych stanach
wegetatywnych pacjentów.
W oparciu o powyższe dane medyczno-prawne możemy już sformułować podstawową ocenę
moralną zaprzestania sztucznego odżywiania w stosunku do Eluany Englaro. Jeśli nie była to
uporczywa terapia intensywna i jeśli nie istnieje żadne "prawo" dopuszczające taką
decyzję, czy nie mamy do czynienia z faktyczną eutanazją przez zaniechanie naturalnych
czynności życiowych?
Stanowisko Kościoła katolickiego jest w tym przypadku jednoznaczne. Życie każdej osoby jest
fundamentalną i niezbywalną wartością. Życie ludzkie jako przyrodzona wartość osobowa i
wsobna nie zależy od zewnętrznych i zmiennych kryteriów w postaci subiektywnych odczuć czy
interpretacji osób trzecich, stanowionego prawa pozytywnego lub od decyzji większości
parlamentarnej. Każde bezpośrednie pozbawienie życia osoby jest jej zabójstwem - powiedział
ks. kard. Angelo Bagnasco, przewodniczący Episkopatu Włoch.
Jakże wymowna była reakcja Włochów, którzy w proteście przeciw decyzji ich Sądu
Najwyższego przynosili butelki z wodą, stawiając je przed kliniką La Quiete w Udine i przed
Kapitolem, siedzibą prezydenta Republiki Włoskiej. Burmistrz Rzymu Gianni Alemanno
zapowiedział, że przez całą noc z wtorku na środę (11/12 lutego) zapalone będą światła w
Koloseum, by oddać hołd młodej i cierpiącej kobiecie, "której życie można było i należało
3/4
Rodzina katolicka - Eluana nie umarła, została zabita, a my się z tym nie zgadzamy
środa, 11 lutego 2009 12:35
uratować". Giovanni Paolo Ramonda, przewodniczący Wspólnoty Papieża Jana XXIII,
nazwał Eluanę "męczennicą czasów współczesnych" i "ofiarą nienawiści
przeciw życiu".
O. prof. Edmund Kowalski CSsR
wykładowca antropologii filozoficznej
Accademia Alfonsiana, Rzym
Źródło: Nasz Dziennik
4/4