Abstrakt - Elsevier

Efektywność szczepienia przeciwko pneumokokom, a częstość występowania
infekcji dróg oddechowych oraz ostrego zapalenia ucha środkowego w
populacji zdrowych dzieci w wieku 0‒24 miesięcy, w zależności od sposobu ich
karmienia
Pneumococcal vaccination efficacy on the incidence of respiratory tract infections
(RTIs) and acute otitis media (AOM) in the population of healthy children aged 0‒
24 months breast vs. formula fed
Jarosław Rożnowski , Bożena Leks, Anna Rożnowska
STRESZCZENIE
Pomimo starań licznych środowisk medycznych w Polsce mających na celu rozszerzenie
obowiązkowego kalendarza szczepień o skoniugowane szczepionki przeciw pneumokokom, dla
większości dzieci to szczepienie nadal pozostaje tylko zalecane, a przez to płatne. Badaniami
objęto 490 zdrowych dzieci (47,55% ‒ chłopcy, 52,45% ‒ dziewczęta), które obserwowano przez
okres pierwszych 2 lat życia. Z tej grupy 86 dzieci zaszczepiono przeciw pneumokokom.
W ocenie różnic międzygrupowych dla zmiennych jakościowych niepowiązanych
wykorzystano test χ2 z analizą ilorazu szans (odds ratio; OR), a także dla oceny wpływu rodzaju
karmienia na częstość występowania infekcji górnych dróg oddechowych (i.g.d.od.) i infekcji
dolnych dróg oddechowych (i.d.d.od.) oraz ostrego zapalenia ucha środkowego (OZUŚ) w
populacji dzieci szczepionych przeciw pneumokokom zastosowano test Mantla i Haenszla (MH). Wyniki analizy przedstawiono w postaci surowych i skorygowanych o karmienie piersią,
ilorazów szans oraz 95% przedziałów ufności.
Szczepienie przeciw pneumokokom statystycznie znamiennie zmniejszyło częstość
występowania i.g.d.od. OR=0,39 (0,17‒0,9); p=0,03 i i.d.d.od. OR=0,59 (0,35‒0,97); p=0,04.
Dzieci szczepione rzadziej wymagały hospitalizacji 26,7% vs 88,98% oraz antybiotykoterapii
80,23% vs 88,61%.
Karmienie ≥ 6mies. również wpływało znamiennie na rzadsze występowanie i.g.d.od.
OR=0,53 (0,36‒0,78); p=0,001 oraz mniejszą częstość OZUŚ OR=0,59 (0,37‒0,94); p=0,02.
Dodatkowo dzieci karmione naturalnie rzadziej wymagały antybiotykoterapii w ciągu pierwszych
24 m.ż. OR=0,26 (0,15‒0,46); p<0,001. Obie metody (szczepienie przeciw pneumokokom oraz
karmienie naturalne ≥ 6 mies.) wykazują działanie addytywne zwłaszcza w zakresie zapobiegania
i.g.d.od. p=0,02 oraz i.d.d.od. p=0,08.
Zdecydowana większości matek (90,2%) chciałaby, by ich dzieci mogły być szczepione
przeciw pneumokokom w ramach PSO.
Uzyskane przez nas wyniki wydają się być kolejnym argumentem przemawiającym za
rozszerzeniem szczepień przeciw pneumokokowych na całą populację dzieci w Polsce oraz za
propagowaniem karmienia naturalnego.
Słowa kluczowe: szczepienie przeciw pneumokokom, karmienie naturalne, infekcje dróg
oddechowych
ABSTRACT
Despite the effort of the medical community aimed at introducing it as a compulsory, the
pneumococcal vaccination still remains recommended in the Polish vaccination schedule, and
thus paid. 490 healthy children (47.55% boys, 52.45% girls) were observed for the first two years
of life. From those 86 were vaccinated against pneumococcal infection.
The chi-square test and odds ratio (OR) were performed for intergroup comparison of the
prevalence of upper respiratory tract infections (URTIs), lower respiratory tract infections
(LRTIs), and acute otitis media (AOM). Logistic regression models and the Mantel-Haenszel test
for repeated tests for independence were applied for URTI, LRTI, and AOM risk assessment vs.
the analysed variables. The results were presented in the form of raw and adjusted for
breastfeeding, OR and 95% confidence intervals.
Pneumococcal vaccination statistically significantly reduced the incidence of URTIs
OR=0.53 (0.17‒0.9); p=0.03 and LRTIs OR=0.59 (0.35‒0.97); p=0.04. Moreover, hospitalization
and antibiotic therapy was less frequent in vaccinated children (26.7% vs. 88.98% and 80.23%
vs. 88.61% respectively).
Breastfeeding longer than 6 months significantly reduced the occurrence of URTIs
OR=0.53 (0.36‒0.78); p=0.001 and AOM OR=0.59 (0.37‒0.94); p=0.02 as well as frequency of
antibiotic therapy during first 24 months of life OR=0.26 (0.15‒0.46); p<0.001. Both
pneumococcal vaccination and breastfeeding have additive beneficial effects, especially in
prevention of URTIs p=0.02 and LRTIs p=0.08.
Pneumococcal vaccination was broadly expected to become included in the compulsory
vaccination schedule. Obtained results seem to formulate another argument in favour of
introducing the pneumococcal vaccination as a compulsory in the Polish vaccination schedule
and promoting breastfeeding.
Keywords: Pneumococcal vaccination, Breastfeeding, Respiratory tract infections