Microsoft Word Viewer - Misyjna Prowincja w FINLANDII

Finowie odchodzą z Kościoła?
Pod takim tytułem, tylko bez znaku zapytania (?), Polska Agencja Prasowa i inne agencje,
także kościelne, jak również
strony internetowe już po raz
drugi 3 I 2011 doniosły, że w
Finlandii, kraju luterańskim od
czasów Reformacji, w którym
obecnie
78,1
procent
mieszkańców, tj. 4,2 miliona
wiernych należy do Fińskiego
Ewangelicko – Luterańskiego
Kościoła, dzieje się źle, wierni
masowo odchodzą od Kościoła.
Postanowiłem więc sprawę na podstawie faktów i obiektywnej literatury zbadać. Okazuje się,
że nie mamy się z czego cieszyć, ale nie ma co rozrywać szat. Finowie są bowiem wierzącym
narodem i nawet ci, którzy odchodzą od oficjalnego Narodowego Kościoła Luterańskiego, bo
się zgorszyli, czy stracili zaufanie do duchowieństwa, jednak nie giną. Oficjalne fińskie
agencje kościelne podały pod koniec roku 2010 następujące dane: pod koniec roku 2010
Kościół ten liczył 4. 201.500 wyznawców, co stanowi 78,1 % wszystkich obywateli fińskich.
Za granicą zamieszkuje 183 tysięcy członków Kościoła Fińskiego będących pod opieką
Kościoła, np. w Polsce zamieszkuje należąca do Archidiecezji Turku (Åbo) ks. Ritva Szarek,
żona ks. dr. Piotra Szarka,
proboszcza w Starym Bielsku, która prowadzi także
duszpasterstwo fińskie w Warszawie przy kościele Wniebowstąpienia Pańskiego ul Puławska
2.
Po fińskiej telewizyjnej debacie na temat homoseksualizmu i przyjęciu nowego Prawa
Kościelnego w sprawie błogosławienia związków tej samej płci (homoseksualiści, lesbijki),
podwoiła się liczba wystąpień z Kościoła Fińskiego. W roku 2009 wystąpiło z Kościoła
Fińskiego 43. 650 Finów, a w 2010 roku – 80 612 Finów wystąpiło z Narodowego Kościoła
Fińskiego. Najwięcej wystąpień zanotowano w wielkich miastach. Tak więc wielu Finów,
podobnie jak i Szwedów poczuło się w swoich Kościołach jak „duchowo bezdomni”. Co
dzieje się z tymi, którzy występują z oficjalnego Kościoła Narodowego?
Otóż osoby niezadowolone z polityki kościelnej Władz Kościoła, z jego liberalnego podejścia
do spraw etycznych w Finlandii i Szwecji (liberalne podejście do Biblii, liberalne podejście
do homoseksualizmu, zezwolenie na kościelne błogosławieństwo małżeństw jednopłciowych,
wspólnego zamieszkania na plebanii duchownych homoseksualnych i t.p) stworzyły
„alternatywny Kościół luterański” w postaci luterańskiej Prowincji Misyjnej w Szwecji i w
Finlandii. Prowincja uważa, że nadal należy do Kościoła, nie tworzy oficjalnego Kościoła i
choć stworzyła alternatywny urząd kościelny na czele z biskupami, to jednak zaprasza
biskupów fińskich i szwedzkich do udzielenia biskupom Prowincji sukcesji apostolskiej, z
czego jednak biskupi ci nie skorzystali. Dlatego Prowincja musiała zaprosić do udzielenia
święceń biskupich biskupów z innych Kościołów luterańskich na świecie.
Prowincja Misyjna:
1. Stoi na gruncie Pisma Świętego i Ksiąg Symbolicznych zawartych w Księdze Zgody z
roku 1580.
1
2. Nauczanie Prowincji Misyjnej pod każdym względem jest zgodne z nauką Kościoła
Ewangelicko – Luterańskiego [= Augsburskiego].
3. Prowincja Misyjna zwalcza jakikolwiek liberalizm teologiczny, jest ruchem
konfesyjno – luterańskim i pietystycznym, ale nie ewangelikalnym w rozumieniu tzw.
Kościołów Wolnych.
4. Prowincja Misyjna posiada swój własny urząd kościelny: biskupów z sukcesją
apostolską, księży (prezbiterów) i diakonów ordynowanych jeszcze przez biskupów
obydwu Kościołów (Szwedzkiego i Fińskiego), albo już przez biskupów misyjnych.
Prowincja Misyjna chciała zachować i zachowała reformacyjny porządek szwedzki i
fiński dotyczący zachowania sukcesji apostolskiej swoich biskupów.
5. Prowincja Misyjna nie uznaje ordynacji kobiet jako niezgodnej z Pismem Świętym
i Księgami Symbolicznymi luteranizmu.
6. Prowincja Misyjna nie walczy z homoseksualistami (prowadzi dla nich
duszpasterstwo), w myśl biblijnej zasady, że nie walczymy z grzesznikiem lecz z
grzechem, ale nie dopuszcza ich do urzędu kościelnego.
7. Prowincja Misyjna kładzie szczególny nacisk na duszpasterstwo, bogate życie
liturgiczne, nabożeństwowe, gdzie sprawowanie Sakramentu Ołtarza w każdym
nabożeństwie zwanym „wielką mszą”, albo mszą szwedzką lub fińską (Luter pisał o
„mszy niemieckiej”) stanowi serce życia luteranina.
Tak uporządkowana Prowincja
Misyjna Szwecji i Finlandii
obejmuje pracą duszpasterską tych
Szwedów i Finów, którzy oficjalnie
wystąpili ze swoich Narodowych
Kościołów luterańskich. Nie giną
więc oni jakby wydawało się z
doniesień prasowych, telewizyjnych
i internetowych, nie przestają być
wierzącymi, w większości nie
wstępują do Kościoła katolickiego,
lub do licznych protestanckich
Wspólnot i Kościołów, lecz zostają
objęci opieką duszpasterską przez
ludzi o pobożności konfesyjno – pietystycznej (luterańskiej w dawnym tego słowa
znaczeniu).
Dlaczego i kiedy powstała Misyjna Prowincja w Szwecji i Finlandii.
Powyżej w dostateczny sposób wyjaśniłem pytanie „dlaczego?” Dlatego, że oficjalny
Kościół w pewnych kwestiach wiary zawiódł ludzi o głębokiej pobożności luterańskiej,
biblijnej, pietystycznej, konfesyjnej. Gdy Kościół chce być politycznie poprawny, to 70
procent nie chce mieć kontaktów z takim Kościołem, za wyjątkiem chrztu, konfirmacji,
ślubu i pogrzebu. Tak często w Kościołach tych zanika zwiastowanie o grzeszności
człowieka, o potrzebie pokuty i nawróceniu, a tym samym szukania pojednania,
przebaczenia, odpuszczenia grzechów (absolucji). Zaniechano spowiedzi i absolucji w
wielu Kościołach Europy zachodniej i północnej. Mało kto przejmuje się biblijną i
luterańską etyką (małżeństwo, życie seksualne). Zarzuca się biskupom szwedzkim i
2
fińskim, że biskupi ci są „więźniami systemu
politycznego”,
że
nie
wybiera się i nie wyświęca
biskupów o konfesyjnych
a
przede
poglądach,
wszystkim
nie wolno
wyświęcać ludzi, którzy są
poglądów
przeciwnych
ordynacji kobiet [ostatnimi
biskupami
o
takich
oficjalnych poglądach byli
szwedzcy biskupi: Bo Harald Giertz w
Göteborg w latach 1949-1970 (1905-1998) i jego następca w urzędzie biskupim, Bertil
Edgar Gärtner w latach 1970-1991 (1924-2009), a w Finlandii biskup Diecezji Oulu
Väinö Olavi Rimpiläinen (1979-2000)].
Ortodoksyjna część wiernych uważa, że jest marginalizowana. Aby więc zaspokoić
potrzeby ludzi o poglądach konfesyjnych i ortodoksyjno – luterańskich zwołano w
Szwecji specjalną konferencję we wrześniu 2001 r. w Falkoping zwaną z grecka
„koinonias”. Bogu dzięki, że ci ludzie nie odpadli od wiary, nie opuścili luteranizmu, nie
zgorszyli się do końca. Dla nich to stworzono „Prowincję Misyjną”, która postanowiła
stać mocno na fundamencie Biblii i Ksiąg Wyznaniowych luteranizmu, a także na tradycji
Kościoła Szwedzkiego (1686) przede wszystkim dotycząca starożytnej nauki o „sukcesji
apostolskiej” biskupów i księży. Ponieważ Kościół Szwedzki za pośrednictwem swego
Prymasa i zarazem 68. Arcybiskupa Uppsali Karla Gustawa Hammara nie zgodził się na
stworzenie „diecezji eksterytorialnej”, a więc
„ordynariatu luterańskiego”, ale
ekskomunikował tych, którzy przyłączyli się do Misyjnej Prowincji, dlatego
postanowiono zaprosić do ich konsekracji konfesyjno – luterańskich biskupów z całego
świata, aby później oni sami mogli wyświęcać (ordynować i konsekrować) swoich
diakonów, prezbiterów (księży) i biskupów.
Dnia 6 grudnia 2003 r. wybrano kandydatów na biskupów:
1. ks. Arne Olsson (73 lata, emeryt) na naczelnego biskupa ordynariusza,
2. ks. Goran Beijer (63) na biskupa pomocniczego w Sztokholmie,
3. ks. Lars Artman (48) na biskupa pomocniczego w południowej Szwecji.
W dniu 5 lutego 2005 r., Arcybiskup
Kościoła
Ewangelicko
–
Luterańskiego w Kenii (wschodnia
Afryka) ks. arcybiskup dr Walter
Obare Omwanza w asyście 5
biskupów jako wspólkonsekratorów z
sąsiednich krajów Szwecji, (m.in.
były luterański białoruski biskup
Leonid Zwicki konsekrowany w
Witebsku w dniu 11 marca 2001 r.
przez arcybiskupa Janisa Vanagsa z
Łotwy) wyświęcił na Misyjnego
Biskupa 75 - letniego księdza
3
szwedzkiego Arno Olssona. Ich sukcesja apostolska poprzez swoich poprzedników ma
pochodzenie w większości od szwedzkiego Biskupa Diecezji Göteborg Bo Giertza (19051998), który jako pierwszy sprzeciwił się ordynacji kobiet (1958) narzuconej Kościołowi
Szwedzkiemu przez Parlament. Ks. biskup Arno Olsson konsekrował w asyście innych
biskupów pozostałych dwóch biskupów - elektów na biskupów pomocniczych szwedzkiej
Prowincji Misyjnej: Gorana Beijera i Larsa Artmana.
W związku z ukończeniem w marcu 2010 r. przez biskupa misyjnego Arno Olssona 80 – tego
roku życia, zrezygnował on z dniem 27 marca 2010 r. z dalszego pełnienia obowiązków
biskupa ordynariusza Misyjnej Prowincji. Na jego miejsce nowym Misyjnym Biskupem
wybrany został przez Konwent Misyjnej Prowincji
w dniu 14 listopada 2009 r.
dyrektor misyjnej organizacji
zwanej „Evangelisk-Luthersk
Mission - Bibeltrogna Vänner“
(„Ewangelicko – Luterańska
Misja – przyjaciół wiernych
Biblii) Roland Gustafsson
(57). Organizacja ta zajmuje
się
pracą
misyjną
w
następujących krajach: Kenia,
Etiopia, Erytrea i Peru. Wybrany biskup – elekt ukończył studia
teologiczne w Oslo, ale nie był jednak ordynowany na księdza. Z tego powodu jego oraz
kandydata teologii Andersa Alapää ordynacja na księży luterańskich odbyła się 16 stycznia
2010 r. i dokonał jej biskup Arno Olsson. Ks. Roland Gustafsson został natomiast
konsekrowany na misyjnego biskupa w dniu 27 marca 2010 r. w Göteborg przez
przechodzącego w stan spoczynku biskupa Arno Olssona oraz wiernego przyjaciela Misyjnej
Prowincji kenijskiego arcybiskupa Waltera Obare Omwanza w asyście pozostałych biskupów
misyjnych oraz innych biskupów luterańskich posiadających episkopalną sukcesję apostolską,
m.in. niemieckiego emerytowanego Biskupa SELK-u ks. biskupa dr. Jobsta Schöne (1985 –
1997).
W roku 1999 powstała w Finlandii „Fundacja Lutra” dla konfesyjnych luteran.
„Fundacja Lutra” stale rośnie i w tej chwili posiada
już w 21 miastach fińskich swoje miejsca kultu, w
których odprawiane są regularne nabożeństwa
luterańskie w duchu konfesyjnym, a nie liberalnym.
Dla tej
Fundacji
Lutra
wchodzą
cej
w
sklad
szwedzkiej Misyjnej Prowincji został wybrany
biskup pomocniczy biskupa misyjnego w osobie
75 – letniego, emerytowanego (od 1995) fińskiego
księdza Matti Väisänen, który w latach 1961 –
1963 studiował m.in. w „Lutheran Church Missouri Synod Concordia Theological”, oraz na
Uniwersytecie w Helsinkach gdzie uzyskał
doktorat z teologii. Był fińskim proboszczem, a
4
od roku 1967 Generalnym Sekretarzem Ewangelicko-Luterańskiej Misji w Finlandii. Jest
autorem 20 książek i stek artykułów w języku fińskim, był redaktorem „Dziennika
Misjologicznego”. Tak więc w dniu 20 marca 2010 r. odbyła się konsekracja biskupa elekta
Matti Väisänena, której dokonał Biskup Ordynariusz Misyjnej Prowincji biskup Arne Olsson.
Współkonsekratorem był arcybiskup Walter Obare i inni biskupi misyjni.
Sam Arcybiskup Walter Obare był w roku 2002 konsekrowany na biskupa przez
arcybiskupa Kościoła Ewangelicko – Luterańskiego w Tanzanii, Samsona Mushemba, a
jednym z współkonsekratorów Waltera Obare był wspomniany już fiński biskup Olavi
Rimpiläinen, Biskup Diecezji Oulu, który w roku 2000 przeszedł na
emeryturę.
Biskup Olavi Rimpilainen był także w dniu 3 maja 1991 r w
Warszawie w kościele Św. Trójcy współkonsekratorem księdza biskupa
dr. Jana Szarka.
Jak już wspomniałem Biskup Olavi Rimpiläinen był
zdecydowanym przeciwnikiem ordynacji kobiet i nie ordynował w
czasie swego posługiwania biskupiego żadnej kobiety.
Gdy Fiński Kościół ekskomunikował biskupa Matti Väisänena zarzucając mu, że
przywłaszczył sobie godność i insygnia biskupie, wtedy on odpowiedział na piśmie, że został
konsekrowany przez prawowitych luterańskich biskupów, których sukcesja apostolska sięga
do Szwecji i Finlandii, a ponadto napisał: „Jestem luterańskim biskupem, gdyż zostałem we
właściwy sposób (rite vocatus) powołany i właściwie konsekrowany na
urząd biskupa, nie używam zewnętrznych insygniów biskupich w
jakikolwiek sposób bez uzasadnienia, w świetle Prawa Kościoła. Jestem
biskupem luterańskim.”
Tak więc, ci Finowie i Szwedzi, którzy z różnych względów
oficjalnie występują ze swego Narodowego Kościoła znajdują duchową
opiekę również w luterańskim „Kościele” jakim jest Prowincja Misyjna,
która nie chce zerwać zupełnych kontaktów ze swoimi Kościołami
Narodowymi, ani z żadnym luterańskim Kościołem na świecie.
(Ks. Jan Gross)
5