Zabawki ze sznurkiem - Muzeum Zabawek i Zabawy

Muzeum Zabawek i Zabawy
Zabawki ze sznurkiem
11.03.2013.
,,Zabawki ze
sznurkiem" wernisaż 19 marca, godz.17.00
czas trwania: 19 marca - 31 października
2013
FILM Jednym z elementów konstrukcji wielu zabawek jest
sznurek (lub sznurki), który, poprzez różnorodny sposób zamontowania, różnie wprawia
zabawkę
w ruch lub wzbogaca ją o dodatkowy rodzaj manipulacji. Element ten
sprawia też, że zabawki stają się bardziej atrakcyjne. W wielu przypadkach sznurek
stanowi integralną część zabawki i czasami jego brak tę zabawę uniemożliwia.
Historia zabawek ze sznurkiem trwa od bardzo dawna i
nikt chyba nie wie, gdzie, kto i kiedy po raz pierwszy doczepił sznurek do ,,czegoś",
co moglibyśmy nazwać zabawką i w końcu jak to ,,coś" wyglądało. Jedno jest
pewne, że gdy sięgamy do tego, co udokumentowane, widzimy, że od czasów
starożytnych sama forma
i zasada działania niektórych tego typu zabawek prawie
się nie zmieniła. Zwierzątka na kółkach do ciągnięcia na sznurku, figurki z
ruchomymi kończynami, latawce, skakanki, jo-jo stanowią podstawowy zestaw
zabawek na świecie dla dzieci w różnym wieku. Na wystawie składającej się ze zbiorów Muzeum Zabawek
i Zabawy prezentujemy szeroką gamę różnorodnych zabawek ze sznurkiem. Są to
zabawki polskie i zagraniczne wyprodukowane od lat 50. XX w. do chwili obecnej.
Każda z nich jest oryginalna i na swój sposób łączy element sznurka z zabawką,
różnicując tym samym jej funkcje. Zabawki te generalnie przeznaczone są dla dzieci,
ale dorośli też z przyjemnością po nie sięgają. Znaczną część wystawy stanowią zabawki wyprodukowane
przez polskie spółdzielnie zabawkarskie m.in. Spółdzielnię Pracy Przemysłu
Zabawkarskiego ,,Gromada'', Spółdzielnię Pracy ,,Strykowianka" ze Strykowa koło
Łodzi, Spółdzielnię Pracy ,,Podhalanka" z Makowa Podhalańskiego. W nich
powstały zabawki przeznaczone do ciągnięcia, takie jak: gąsienice, ważki, kotki,
jamniki, samochody.
Grupę zabawek ze sznurkiem dla maluchów uzupełniają
eksponaty z firm zagranicznych
m.in. amerykańskiej Fisher-Price, francuskiej Clairbois.
Wśród nich znaleźć możemy: ,,królową pszczół" (będącą zarazem najstarszym eksponatem
na wystawie), żółwia, samolot, pajace, zajączka i motyla. Charakterystyczne dla
http://www.arch.muzeumzabawek.eu
Kreator PDF
Utworzono 9 March, 2017, 00:00
Muzeum Zabawek i Zabawy
tych zabawek jest to, że poruszając się wydają przy tym dźwięki.
Zabawki przeznaczone dla nieco starszych dzieci
pochodzą m.in. z: Zabawkarskiej Spółdzielni Pracy „Puszczykowo" z Puszczykowa,
Zabawkarskiej Spółdzielni Pracy ,,Bajka" z Lublina, Spółdzielni Pracy im. St.
Dubois i firmy Drapinos z Warszawy. Są to latawce, skakanki i różnego rodzaju
gry zręcznościowe. Niektóre eksponaty na
pierwszy rzut oka zdają się mieć niewiele wspólnego ze sznurkiem, ponieważ jest
on ukryty w środku zabawki. Przykładem jest osiołek na podeście firmy Straume z
ZSRR. Sznurkowy dodatek przy zabawkach pojawia się także
często w twórczości ludowej. Przykładem tego są zabawki Stanisława Naroga z
Żołyni, Adeli Siwek z Leżajska, Mariana Mółki-Gronia
z Nowego Sącza, Tadeusza
Żaka z Łazów. Wśród
nich znalazły się barwne koniki, pukawki, frucki, wiatraczki, łuki i różnego
rodzaju kurki dziobiące.
Wszystkie prezentowane zabawki spełniają szereg istotnych
funkcji w rozwoju dziecka. Wpływają na percepcję, koordynację ruchową i
manualną oraz uczą zabawy w grupie. Na
wystawie będzie można spróbować swoich sił w zabawie latającymi bilami,
diabolo, poi i jo-jo.
Kilka ciekawostek o zabawkach ze sznurkiem:
Zwierzątka na kółkach - już w starożytnym Egipcie
ok. 2000 lat p.n.e. wykonywano drewniane zabawki w formie koników, krokodyli
czy hipopotamów, które, dzięki kółkom
i sznurkowi, można było ciągnąć po ziemi.
Jo-jo - początkowo było bronią
myśliwską w formie kamienia z przymocowanym sznurkiem.
W Chinach, skąd
najprawdopodobniej dotarło do Europy wraz z wymianami handlowymi, znane
http://www.arch.muzeumzabawek.eu
Kreator PDF
Utworzono 9 March, 2017, 00:00
Muzeum Zabawek i Zabawy
było już ok. 1000 lat p.n.e. Wizerunki dzieci bawiących się jo-jo zachowały się
na greckich wazach sprzed 500 roku p.n.e. Powszechnie używana nazwa jo-jo
pochodzi od filipińskiego ,,yóyo", co oznacza ,,chodź, chodź" albo wróć.
Latawce - ok. 600 lat p.n.e.
Chińczycy poznawszy zasady aerodynamiki, wypuszczali latawce
w niebo w celu
sygnalizacji wojennej podczas bitew. Latawiec, który poruszał się w odpowiedni
sposób, miał określony kolor i kształt, oznaczał konkretne informacje.
Hetki - czyli kościane guziki - to
jedna ze średniowiecznych dziecięcych zabawek. Przez wywiercone w nich otwory
przewlekano sznurek. Skręcano go, a później, gdy zostawał rozprostowany, hetki
furkotały.
Młynek z orzecha - dość powszechna zabawka w
okresie renesansu. Do wydrążonego orzecha wkładano patyk. Do dolnego końca
patyka przymocowany był sznurek, który z kolei przeciągano przez otwór w boku
orzecha. Jeżeli pociągało się za sznurek z odpowiednią siłą, wówczas patyk
obracał się i sznur nawijał się ponownie. Do wierzchołka wystającego patyka
doczepiano malutkie śmigiełka, które dookoła wirowały. Zasada działania „młynka
z orzecha" zbliżona była do zasady działania jo-jo.
Skakanka - jej prototypu można szukać w starożytności, kiedy do skoków używano
pnączy winorośli. Współczesna skakanka wywodzi się z gier i zabaw ludowych
znanych na całym świecie. Arabowie znali skakankę pod nazwą „Quito", a Maorysi
nazywali ją „piu". Przez sznur skakali mieszkańcy Syberii i Tybetu. W Europie
gra znana była niemalże we wszystkich krajach, ale największą popularnością
cieszyła się w Holandii, Niemczech, Portugalii i Danii. W XIX w. dzieci
udoskonalały metody skakania na skakance: skakały nie tylko pojedynczo, ale i w
kilka osób.
Warsztaty towarzyszące wystawie:
http://www.muzeumzabawek.eu/mziz/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=42&Itemid
=67
http://www.arch.muzeumzabawek.eu
Kreator PDF
Utworzono 9 March, 2017, 00:00
Muzeum Zabawek i Zabawy
Na zdj.: latające bile, samochód, latawiec, żelazko z deską do prasowania, gąsienica - Spółdzielnia
"Gromada" 1980 r., skakanki - firma Drapinos, osiołek na podeście - Straum, kieliszek z kulką - gra
zręcznościowa, zajączek - Clairbois, Francja, pajac, Fisher Price, 1978, fot. J. Gonciarz, P. Dereniewicz,
wł. Muzeum Zabawek i Zabawy, Kielce http://www.arch.muzeumzabawek.eu
Kreator PDF
Utworzono 9 March, 2017, 00:00
Muzeum Zabawek i Zabawy
http://www.arch.muzeumzabawek.eu
Kreator PDF
Utworzono 9 March, 2017, 00:00