„Rzeczpospolita”, 10 czerwca 1999 r. Ewa Kulesza

„Rzeczpospolita”, 10 czerwca 1999 r.
Ewa Kulesza
Postanowienia Regulaminu Świadczenia Usług Telekomunikacyjnych obowiązującego w
Polskiej Telefonii Komórkowej Centertel, Polskiej Telefonii Cyfrowej ERA GSM i w firmie
Polkomtel, są niezgodne z przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Również
praktyka stosowana przy zawieraniu umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych,
budzi zastrzeżenia Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.
Polska Telefonia Komórkowa Centertel, Polska Telefonia Cyfrowa ERA GSM, a także
firma Polkomtel tworzą zbiór danych osobowych swoich klientów na podstawie zawartych
umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Podpisanie umowy uwarunkowane jest
okazaniem dwóch (w przypadku firmy Polkomtel kilku) dokumentów potwierdzających
tożsamość klienta, z których sporządzone są kserokopie.
Praktyka taka budzi wątpliwości z kilku względów:
1. Sporządzanie kserokopii dokumentów prowadzi do gromadzenia danych osobowych
zbędnych przy zawieraniu umowy o wykonanie usługi. Dowód osobisty, oprócz danych
potwierdzających tożsamość i aktualne miejsce zamieszkania osoby podpisującej umowę,
zawiera również dane ze sfery prywatnej klienta, m.in. imiona rodziców, datę i miejsce
urodzenia, stan cywilny, adnotację o zatrudnieniu. Dane te są również włączane do bazy
danych firmy, choć są zbędne dla zawarcia umowy handlowej. Tymczasem ustawa o
ochronie danych osobowych nakłada na administratora danych obowiązek dołożenia
należytej staranności w celu ochrony interesów osób, których dane dotyczą, a w
szczególności obowiązek zapewnienia, aby dane były przetwarzane zgodnie z prawem,
zbierane dla oznaczonych, zgodnych z prawem celów, merytorycznie poprawnie i
adekwatne do celów, w jakich są przetwarzane (art. 26 ust. 1 ustawy o ochronie danych
osobowych).
2. Sporządzenie kserokopii dokumentów prowadzi również do udostępnienia danych osób
trzecich. Dowód osobisty, oprócz danych osoby zawierającej umowę, zawierać może
dane osób trzecich (np. imię lub imiona dzieci). Przetwarzanie takich danych poprzez ich
zbieranie, niezgodne jest z wymienionym wyżej art. 26 ustawy o ochronie danych
osobowych. Praktyka taka jest niezgodna z prawem, narusza prawa osób trzecich, a także
jest nieadekwatna w stosunku do celów przetwarzania.
3. Dokumentem potwierdzającym tożsamość obywateli RP jest dowód osobisty
(tymczasowy dowód osobisty, tymczasowe zaświadczenie tożsamości). Ustawa z dnia 10
kwietna 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. Nr 32 poz. 174 z
późn. zmianami) nie przewiduje innych dowodów tożsamości obywateli. Z tego względu
żądanie dodatkowego dokumentu z adresem danej osoby jest żądaniem wykraczającym
poza obowiązujące polskie przepisy.
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, mając na względzie powyższe
zastrzeżenia, zwrócił się do Polskiej Telefonii Komórkowej Centertel, Polskiej Telefonii
Cyfrowej ERA GSM i firmy Polkomtel o przystosowanie Regulaminu Świadczenia Usług
Telekomunikacyjnych do obowiązującego ustawodawstwa oraz o zmianę praktyki w zakresie
zawierania umów z klientami.
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, w związku z powtarzającymi się
skargami obywateli oraz wystąpieniami parlamentarzystów, a także ze względu na to, że
zapisy w/w umów stoją w sprzeczności z ustawą o ochronie danych osobowych, wskazuje na
konieczność usunięcia stanu niezgodnego z prawem.