Raport dot. sytuacji finansowej towarzystw funduszy
Transkrypt
Raport dot. sytuacji finansowej towarzystw funduszy
R RA AP PO OR RT TD DO OT TY YC CZ ZĄ ĄC CY Y SSY YT TU UA AC CJJII F FIIN NA AN NSSO EJJ OW WE T FU UN ND DU USSZ ZY Y IIN NW WE ESST TY YC NY CY YC YJJN CH H TO OW WA AR RZ ZY YSST TW WF W W II P PÓ ÓŁ ŁR RO OC CZ ZU U 22001100 R OK KU U RO URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 2010 Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku DEPARTAMENT USŁUG FINANSOWYCH, LICENCJONOWANIA I NADZORU FUNKCJONALNEGO SŁOWA KLUCZOWE: TOWARZYSTWA FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH, WARTOŚĆ ZARZĄDZANYCH AKTYWÓW, SYTUACJA FINANSOWA, SYTUACJA KAPITAŁOWA -2- Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku SYNTEZA Po znacznym pogorszeniu sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w latach 2008 – 2009, pierwsza połowa 2010 roku przyniosła widoczną poprawę przejawiającą się zarówno wzrostem wartości aktywów zarządzanych przez nie funduszy inwestycyjnych, jak i powstawaniem nowych podmiotów. W okresie od stycznia do końca czerwca 2010 roku Komisja Nadzoru Finansowego udzieliła aż sześciu zezwoleń na prowadzenie działalności. Oznacza to, iż powstało wówczas więcej towarzystw funduszy inwestycyjnych niż w ciągu całego 2009 roku. Doszło również, w wyniku wystąpienia sytuacji opisanej w art. 67 Ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.), do wygaśnięcia zezwolenia udzielonego Societe Generale Asset Management Alternative Investments (Poland) TFI S.A. z uwagi na fakt, iż towarzystwo nie rozpoczęło zarządzania funduszami inwestycyjnymi w ciągu 12 miesięcy od dnia wydania zezwolenia na wykonywanie działalności. Zapoczątkowany w marcu 2009 roku wzrost wartości aktywów funduszy zarządzanych przez towarzystwa utrzymał się również w pierwszym półroczu 2010 roku, z wyjątkiem maja, kiedy ich suma zmniejszyła się o 2,15%. W ciągu analizowanego pierwszego półrocza 2010 roku miał miejsce przyrost aktywów funduszy inwestycyjnych o 14,78%. Przychody uzyskane przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2010 roku wyniosły 1.134.020 tys. złotych i były o 21,08% wyższe niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Zostało to osiągnięte przede wszystkim dzięki wzrostowi wynagrodzenia za zarządzanie, stanowiącego ponad 90% sumy przychodów ogółem towarzystw. Z kolei łączne koszty kształtowały się na poziomie 875.521 tys. złotych i w stosunku do pierwszego półrocza 2009 roku uległy zwiększeniu o 20,49%, głównie za sprawą wzrostu wydatków na dystrybucję, które w okresie pogorszenia koniunktury zostały znacznie ograniczone. Wzrost sumy przychodów sektora był nieco wyższy niż wzrost ponoszonych kosztów, co wpłynęło pozytywnie na łączny wynik wypracowany przez towarzystwa. Sytuacja ta wynikała przede wszystkim ze zmian poziomu przychodów i kosztów w największych podmiotach oraz, w znacznie mniejszym stopniu, spowodowana była powstawaniem nowych towarzystw, które w początkowej fazie działalności w sposób naturalny charakteryzuje stosunkowo wysoki poziom kosztów w relacji do uzyskiwanych przychodów. W wyniku poprawy sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych doszło do zwiększenia wartości ich kapitałów własnych. Na koniec pierwszego półrocza 2010 roku suma kapitałów własnych wyniosła 939.793 tys. złotych, co w porównaniu do kwoty 937.493 tys. złotych wykazywanej rok wcześniej stanowiło poprawę o 0,25%. -3- Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku SPIS TREŚCI WSTĘP ....................................................................................................................................... 5 1 SEKTOR TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH W I PÓŁROCZU 2010 ROKU ................. 6 2 PRZYCHODY I KOSZTY TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH..................................... 7 3 WYNIKI TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH .......................................................... 8 4 MAJĄTEK TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH ........................................................ 9 5 KAPITAŁY WŁASNE TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH ........................................ 10 6 KONKLUZJE ...................................................................................................................... 13 SPIS RYSUNKÓW ...................................................................................................................... 14 SPIS TABEL .............................................................................................................................. 14 -4- Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku WSTĘP Niniejszy raport prezentuje ocenę sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w pierwszym półroczu 2010 roku. Został on stworzony w oparciu o informacje pochodzące ze sprawozdań miesięcznych przekazywanych do Komisji Nadzoru Finansowego przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Należy podkreślić, iż dane te nie podlegają badaniu ani przeglądowi przez biegłego rewidenta. Z uwagi na powyższe, informacje zawarte w sprawozdaniach miesięcznych mogą, w związku z okresowym badaniem i przeglądem sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów, podlegać późniejszym korektom. Jednakże z uwagi na miesięczny okres prowadzonej sprawozdawczości, wskazane sprawozdania przekrojowo przedstawiają sytuację finansową towarzystw, pozwalając na konstruktywną ocenę ich sytuacji w kontekście dynamicznych zmian czynników rynkowych występujących w danym przedziale czasowym. W raporcie zawarta została analiza przychodów i kosztów towarzystw, posiadanego przez nie majątku oraz osiąganych wyników finansowych. Zaprezentowano również wskaźniki rentowności obrazujące zdolność do generowania zysków, a także wskaźnik udziału kapitałów własnych w sumie bilansowej informujący o strategii finansowania majątku przedsiębiorstwa W ramach analizy poziomu kapitałów własnych towarzystw wykorzystano wskaźnik pokrycia minimalnego ustawowego progu kapitałowego. Wskaźnik ten informuje o wielkości kapitałów własnych towarzystw w relacji do minimalnych ustawowych wymogów kapitałowych. W celu uzyskania większej przejrzystości prezentowane w raporcie dane finansowe zostały zaokrąglone do 1 tysiąca złotych, co mogło spowodować niewielkie rozbieżności przy sumowaniu niektórych pozycji. -5- Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku 1 SEKTOR TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH W I PÓŁROCZU 2010 ROKU Na dzień 30 czerwca 2010 roku istniało 48 towarzystw funduszy inwestycyjnych, zarządzających 376 1 funduszami inwestycyjnymi. Dla porównania rok wcześniej, na dzień 30 czerwca 2009 roku funkcjonowały 42 towarzystwa, które zarządzały 346 funduszami inwestycyjnymi. W okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2010 roku udzielono zezwolenia na wykonywanie działalności przez następujące towarzystwa: KGHM TFI S.A., Harenda TFI S.A., Contango TFI S.A., AXA TFI S.A., TFI Fortis Private Investments S.A. oraz MS TFI S.A. 2 Natomiast w I półroczu 2009 roku wydano 3 takie decyzje. Z kolei w przypadku Societe Generale Asset Management Alternative Investments (Poland) TFI S.A. w dniu 24 marca 2010 roku udzielone zezwolenie wygasło w związku ze spełnieniem się przesłanki opisanej w art. 67 Ustawy, z uwagi na fakt, iż w ciągu 12 miesięcy od dnia wydania zezwolenia na wykonywanie działalności towarzystwo nie rozpoczęło zarządzania funduszem inwestycyjnym. Tabela 1. Liczba towarzystw funduszy inwestycyjnych oraz funduszy inwestycyjnych na koniec I półrocza 2009 oraz 2010 roku VI 2009 Towarzystwa funduszy inwestycyjnych Fundusze inwestycyjne VI 2010 42 48 346 376 Źródło: Opracowanie własne Zapoczątkowany w marcu 2009 roku wzrost wartości aktywów funduszy zarządzanych przez towarzystwa utrzymał się również w pierwszym półroczu 2010 roku, z wyjątkiem maja, kiedy ich suma zmniejszyła się o 2,15%. Największy przyrost aktywów można było zaobserwować w marcu oraz w kwietniu. W efekcie, na koniec czerwca 2010 roku w funduszach inwestycyjnych zgromadzone było prawie 118,8 mld złotych, co w porównaniu do wartości ich aktywów na koniec czerwca 2009 roku, równej około 87,9 mld złotych, oznaczało wzrost o 35,18%. Natomiast w ciągu analizowanego pierwszego półrocza 2010 roku miał miejsce przyrost o 14,78%. Rysunek 1. Aktywa funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez TFI w I półroczu 2009 oraz 2010 roku 140 000 000 118 770 477 120 000 000 tys. złotych 100 000 000 87 859 196 80 000 000 60 000 000 40 000 000 20 000 000 0 VI 2009 VI 2010 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań miesięcznych towarzystw funduszy inwestycyjnych 1 2 Liczba funduszy zarejestrowanych w rejestrze funduszy inwestycyjnych. Z uwagi na fakt, iż Komisja udzieliła zezwolenia na prowadzenie działalności przez TFI Fortis Private Investments S.A. oraz MS TFI S.A. w drugiej połowie czerwca 2010 roku, towarzystwa te nie zostały uwzględnione w zestawieniach prezentowanych w niniejszym raporcie. -6- Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku Udział w rynku sześciu towarzystw zarządzających funduszami inwestycyjnymi o największej sumie aktywów, tj. Pioneer Pekao TFI S.A. PKO TFI S.A., BZ WBK AIB TFI S.A., ING TFI S.A., Aviva Investors Poland TFI S.A. oraz Union Investment TFI S.A., zmniejszył się nieznacznie z 59,35% na koniec czerwca 2009 roku do 58,34% rok później. Podobną tendencję można było zaobserwować już w poprzednich latach w wyniku powstawania nowych towarzystw. Nominalnie we wszystkich z wymienionych podmiotów miał miejsce wzrost wartości aktywów zarządzanych funduszy, a ich suma na koniec pierwszego półrocza 2010 roku ukształtowała się na poziomie 69,3 mld złotych i była o około 32,88% wyższa niż na koniec analogicznego okresu w roku poprzednim, kiedy wynosiła 52,1 mld złotych. Wśród nowotworzonych funduszy inwestycyjnych, podobnie jak w poprzednich latach, dominowały fundusze zamknięte. Ten rodzaj funduszy znalazł się w ofercie większości towarzystw, które powstały w pierwszym półroczu 2010 roku, z wyjątkiem AXA TFI S.A. 2 PRZYCHODY I KOSZTY TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Wartość przychodów ogółem towarzystw funduszy inwestycyjnych za okres pierwszych sześciu miesięcy 2010 roku wyniosła 1.134.020 tys. złotych, o 197.437 tys. złotych więcej niż na koniec pierwszego półrocza roku poprzedniego, co oznaczało wzrost o 21,08%. Po znacznych spadkach przychodów w ciągu dwóch poprzednich lat zostało to osiągnięte w głównej mierze dzięki wzrostowi wynagrodzenia za zarządzania funduszami inwestycyjnymi o około 35,29%. Udział tego składnika w sumie przychodów zwiększył się w porównaniu do stanu na koniec czerwca 2009 roku z 82,49% do 92,17%. Poniższy wykres przedstawia porównanie wielkości przychodów ogółem sektora towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2009 oraz 2010 roku. Rysunek 2. Przychody towarzystw funduszy inwestycyjnych w I połowie 2009 oraz 2010 roku 1 200 000 tys. złotych 1 000 000 1 134 020 936 583 800 000 600 000 400 000 200 000 0 VI 2009 VI 2010 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań miesięcznych towarzystw funduszy inwestycyjnych Suma kosztów ogółem towarzystw funduszy inwestycyjnych wyniosła na koniec I półrocza 2010 roku 875.521 tys. złotych i była wyższa o 148.903 tys. złotych w stosunku do poziomu wykazywanego na koniec czerwca 2009 roku. Tym samym poniesione przez towarzystwa koszty ogółem wzrosły o 20,49%. Podobnie jak w przypadku przychodów, koszty ponoszone przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych wzrosły po raz pierwszy po trwającym od końca 2007 okresie pogorszenia koniunktury, kiedy podmioty starały się jak najbardziej ograniczać swoje wydatki. Zmiana wynikała ze zwiększenia kosztów zmiennych dystrybucji, które zostały najbardziej zredukowane w poprzednich latach. -7- Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku W pierwszym półroczu 2010 roku były one o około 50,91% wyższe niż w analogicznym okresie roku poprzedniego i stanowiły ponad połowę sumy kosztów ponoszonych przez towarzystwa. Koszty stałe spadły natomiast o 12,25%, a ich udział w łącznych kosztach ogółem wyniósł 24,43%. Na poniższym wykresie przedstawione zostało porównanie wielkości kosztów ogółem sektora towarzystw funduszy inwestycyjnych na koniec I półrocza 2009 oraz 2010 roku. Rysunek 3. Koszty ogółem towarzystw funduszy inwestycyjnych w I połowie 2009 oraz 2010 roku 1 000 000 875 521 tys. złotych 800 000 726 618 600 000 400 000 200 000 0 VI 2009 VI 2010 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań miesięcznych towarzystw funduszy inwestycyjnych Ponieważ wzrost przychodów był nieco wyższy niż zwiększenie kosztów, obniżył się poziom wskaźnika ukazującego stosunek ponoszonych kosztów do osiąganych przychodów. Najkorzystniejsza relacja kosztów do przychodów charakteryzowała przede wszystkim duże towarzystwa, zarządzające funduszami o największym poziomie aktywów. Z kolei najwyższy poziom wskaźnika można było zaobserwować dla towarzystw działających najkrócej i charakteryzujących się najniższą wartością zarządzających aktywów. 3 WYNIKI TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH W pierwszym półroczu 2010 roku łączne wyniki sektora towarzystw funduszy inwestycyjnych wyniosły 209.523 tys. złotych i były o 38.834 tys. złotych wyższe niż w pierwszej połowie 2009 roku, co oznaczało wzrost o 22,75%. Na poprawę wyników złożyło się przede wszystkim zwiększenie przychodów z tytułu zarządzania funduszami inwestycyjnymi o 35,29% w stosunku do stanu na koniec pierwszego półrocza 2009 roku. Poniższy wykres przedstawia zagregowane wyniki inwestycyjnych w I półroczu 2009 oraz 2010 roku. -8- finansowe sektora towarzystw funduszy Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku Rysunek 4. Wyniki finansowe netto towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2009 oraz 2010 roku 250 000 209 523 tys. złotych 200 000 170 689 150 000 100 000 50 000 0 VI 2009 VI 2010 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań miesięcznych towarzystw funduszy inwestycyjnych Spośród wszystkich analizowanych towarzystw funduszy inwestycyjnych na koniec pierwszego półrocza 2010 roku 30 towarzystw wypracowało zyski w łącznej kwocie 218.402 tys. złotych. Natomiast łączna strata pozostałych 16 towarzystw, które zakończyły ten okres wynikiem ujemnym, wyniosła 8.879 tys. złotych. Mimo iż w porównaniu z wynikami wypracowanymi na koniec czerwca 2009 roku znacznie wzrosły zyski towarzystw, w części podmiotów zwiększeniu uległy również ponoszone przez nie straty. Było to związane między innymi z powstawaniem nowych podmiotów, w przypadku których w początkowej fazie działalności koszty zazwyczaj znacznie przewyższają osiągane przychody. Tabela 2. Zagregowane zyski i straty towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2009 oraz 2010 roku Suma (w tys. zł) Liczba TFI Suma (w tys. zł) VI 2009 Zagregowany zysk Zagregowana strata Liczba TFI VI 2010 179 289 27 218 402 30 8 600 15 8 879 16 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań miesięcznych towarzystw funduszy inwestycyjnych 4 MAJĄTEK TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Poprawa wyników towarzystw funduszy inwestycyjnych przełożyła się na polepszenie ich sytuacji majątkowej. Według stanu na koniec czerwca 2010 roku, towarzystwa dysponowały aktywami o łącznej wartości równej 1.316.508 tys. złotych. W porównaniu do poziomu z czerwca 2009 roku ich suma zwiększyła się o 164.253 tys. złotych, czyli o 14,25% i tylko w przypadku kilku towarzystw doszło do spadku ich poziomu. Poniższy wykres przedstawia zagregowany poziom aktywów towarzystw funduszy inwestycyjnych w pierwszym półroczu 2009 oraz 2010 roku. -9- Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku Rysunek 5. Aktywa ogółem towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2009 oraz 2010 roku 1 500 000 tys. złotych 1 200 000 1 316 508 1 152 255 900 000 600 000 300 000 0 VI 2009 VI 2010 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań miesięcznych towarzystw funduszy inwestycyjnych Rentowność aktywów Wskaźnik rentowności aktywów informuje o wielkości zysku netto przypadającego na każdą złotówkę zaangażowaną w aktywa spółki, co można przedstawić za pomocą następującej formuły: ROA = (zysk netto 3 / aktywa ogółem) x 100% W pierwszym półroczu 2010 roku zagregowana rentowność aktywów dla całego sektora towarzystw funduszy inwestycyjnych wyniosła 15,92% i była wyższa niż na koniec czerwca 2009 roku, kiedy to kształtowała się na poziomie 14,81%. Poprawa rentowności aktywów wynikała z osiągnięcia lepszego niż w okresie poprzednim wyniku finansowego, przy nieco niższej dynamice wzrostu aktywów. W następstwie wypracowania przez towarzystwa w pierwszym półroczu 2010 roku lepszych wyników finansowych niż w analogicznym okresie roku poprzedniego, można było zaobserwować poprawę rentowności aktywów w przypadku 27 towarzystw. Największą dla tych, które na koniec czerwca 2009 roku wykazywały stratę, a rok później wypracowały zyski. Średni poziom wskaźnika wyniósł 3,82% i był o 1,51% wyższy niż rok wcześniej. 5 KAPITAŁY WŁASNE TOWARZYSTW FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Spółka akcyjna ubiegająca się o zezwolenie na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 Ustawy 4 musi dysponować kapitałem początkowym w wysokości odpowiadającej co najmniej równowartości 125.000 euro przy zastosowaniu średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień poprzedzający dzień złożenia wniosków, o których mowa w art. 38 ust. 2 Ustawy 5 . Przez kapitał początkowy rozumie się sumę kapitału zakładowego w wielkości, w jakiej został wpłacony łącznie z premią emisyjną, niepodzielonego zysku z lat ubiegłych, a także zysku netto w trakcie zatwierdzania, o ile zysk ten wynika ze zbadanego przez biegłego rewidenta sprawozdania finansowego, oraz kapitału rezerwowego, pomniejszoną o niepokrytą stratę z lat ubiegłych. Jeżeli towarzystwo wykonuje działalność, o której mowa w art. 45 ust. 2 pkt 1 Ustawy 6 , kapitał początkowy 3 4 5 6 Na potrzeby niniejszego opracowania zysk netto został zastąpiony wartością wyniku finansowego. Przedmiotem działalności towarzystwa jest wyłącznie tworzenie funduszy inwestycyjnych i zarządzanie nimi, w tym pośrednictwo w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, reprezentowanie ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych. Spółka ubiegająca się o uzyskanie zezwolenia na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1, wraz z wnioskiem o udzielenie takiego zezwolenia, składa jednocześnie wniosek o zezwolenie na utworzenie funduszu inwestycyjnego. Zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych. - 10 - Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku ulega zwiększeniu do wysokości wyrażonej w złotych równowartości 730.000 euro (na dzień poprzedzający dzień złożenia wniosków, o których mowa w art. 38 ust. 3 Ustawy 7 ). Od chwili gdy wartość aktywów funduszy inwestycyjnych oraz wartość aktywów zbiorczych portfeli papierów wartościowych zarządzanych przez towarzystwo przekroczy wyrażoną w złotych równowartość 250.000.000 euro na dzień wystąpienia zdarzenia, towarzystwo ma obowiązek niezwłocznie zwiększać poziom kapitału własnego o kwotę dodatkową, stanowiącą 0,02% różnicy między sumą wartości aktywów zarządzanych przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych oraz wartości aktywów zbiorczych portfeli papierów wartościowych a kwotą stanowiącą równowartość w złotych 250.000.000 euro. Towarzystwo nie ma obowiązku zwiększania kapitału, jeżeli suma kapitału początkowego towarzystwa i kwoty dodatkowej przekroczy wyrażoną w złotych równowartość 10.000.000 euro. Jednocześnie towarzystwo ma obowiązek utrzymywania kapitału własnego na poziomie nie niższym niż 25% różnicy pomiędzy wartością kosztów ogółem a wartością zmiennych kosztów dystrybucji poniesionych w poprzednim roku obrotowym, wykazanych w sprawozdaniach przekazywanych Komisji na podstawie art. 225 ust. 1 Ustawy, a jeżeli towarzystwo nie prowadziło działalności lub prowadziło ją krócej niż rok – na poziomie nie niższym niż 25% różnicy pomiędzy wartością kosztów ogółem a wartością zmiennych kosztów dystrybucji określonych w analizie ekonomiczno-finansowej, załączanej do wniosku o udzielenie zezwolenia na wykonywanie działalności przez towarzystwo. Poniższy wykres przedstawia zagregowany poziom kapitałów własnych towarzystw funduszy inwestycyjnych w pierwszym półroczu 2009 oraz 2010 roku. Rysunek 6. Kapitały własne towarzystw funduszy inwestycyjnych na koniec I półrocza 2009 oraz 2010 roku 1 200 000 tys. złotych 1 000 000 937 493 939 793 VI 2009 VI 2010 800 000 600 000 400 000 200 000 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań miesięcznych towarzystw funduszy inwestycyjnych Na koniec czerwca 2010 roku suma kapitałów własnych towarzystw funduszy inwestycyjnych ukształtowała się na poziomie 939.793 tys. złotych. W porównaniu do czerwca 2009 ich wartość była wyższa o 2.300 tys. złotych, tj. o 0,25%. W tabeli poniżej zaprezentowano poziom syntetycznego wskaźnika pokrycia kapitału własnego dla sektora towarzystw funduszy inwestycyjnych na koniec pierwszego półrocza 2009 oraz 2010 roku. 7 Spółka ubiegająca się o uzyskanie zezwolenia na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 może jednocześnie złożyć wnioski o udzielenie zezwoleń na wykonywanie działalności, o których mowa w art. 45 ust. 2 Ustawy. - 11 - Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku Tabela 3. Syntetyczny wskaźnik pokrycia kapitału własnego sektora towarzystw funduszy inwestycyjnych na koniec pierwszego półrocza 2009 oraz 2010 roku Rok Kapitały własne towarzystw Zagregowany wymóg kapitałowy Syntetyczny wskaźnik pokrycia kapitału własnego sektora w tys. zł VI 2009 937 493 228 861 4,10 VI 2010 939 793 211 393 4,45 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań miesięcznych towarzystw funduszy inwestycyjnych Jak wynika z przedstawionego zestawienia, dzięki niewielkiemu spadkowi zagregowanego wymogu kapitałowego oraz nieznacznemu wzrostowi sumy kapitałów własnych towarzystw funduszy inwestycyjnych, zwiększeniu uległ poziom syntetycznego wskaźnika pokrycia kapitału własnego. Przyczyniło się do tego przede wszystkim obniżenie wymogów ustalanych dla poszczególnych towarzystw na podstawie art. 50 ust. 1 Ustawy wynikające z ograniczenia kosztów, jakie miało miejsce na przestrzeni 2009 roku, a także aprecjacja złotego. Wpływ wymienionych czynników był na tyle silny, iż zniwelował wzrost zagregowanego wymogu związany ze zwiększeniem liczby podmiotów. W analizowanym okresie średni wskaźnik pokrycia minimalnego progu kapitału własnego uległ obniżeniu z poziomu 4,15 do 4,02. Suma nadwyżek kapitału własnego wykazywanych przez poszczególne towarzystwa funduszy inwestycyjnych ponad próg ustawowy wzrosła z 708.632 tys. złotych do 728.400 tys. złotych, przy czym zmiana ta jedynie częściowo wynikała ze zwiększenia liczby podmiotów. Średnia nadwyżka zmniejszyła się jednak z 16.872 tys. złotych do 15.834 tys. złotych. Wartość wskaźnika udziału kapitałów własnych w sumie bilansowej, informującego o przyjętej strategii finansowania majątku przedsiębiorstwa, a tym samym o poziomie zadłużenia uległa w pierwszym półroczu 2010 roku obniżeniu w przypadku 26 towarzystw funduszy inwestycyjnych. Zagregowany wskaźnik dla całego sektora spadł z 81,36% do 71,39%, co wynikało ze wzrostu poziomu aktywów, którymi dysponowały towarzystwa przy znacznie mniejszym zwiększeniu sumy ich kapitałów własnych. Wartość wskaźnika pozostawała jednak na stosunkowo wysokim poziomie. Najwyższy udział kapitałów własnych w sumie bilansowej można zaobserwować głównie w towarzystwach działających najkrócej. Rentowność kapitałów własnych Wskaźnik rentowności kapitału własnego służy do oceny stopy zwrotu z kapitału wniesionego do spółki przez akcjonariuszy i można go zapisać jako: ROE = (zysk netto 8 / kapitał własny ogółem) x 100% W pierwszym półroczu 2010 roku zagregowana rentowność kapitałów własnych dla całego sektora towarzystw funduszy inwestycyjnych wyniosła 22,29% i była wyższa aniżeli na koniec czerwca 2009 roku, kiedy to kształtowała się na poziomie 18,21%. Na koniec pierwszego półrocza 2010 roku aż 26 towarzystw poprawiło wartość wskaźnika ROE w porównaniu do jego poziomu z czerwca 2009 roku. Zagregowana rentowność kapitałów własnych wzrosła z 18,21% do 22,29%. Było to możliwe dzięki wypracowaniu dużo lepszych wyników niż w pierwszej połowie 2009 roku, przy nieznacznym zwiększeniu poziomu kapitałów własnych towarzystw. Wśród podmiotów, które zanotowały największy wzrost wskaźnika ROE znalazły się przede wszystkim te towarzystwa, które wypracowały znaczną poprawę wskaźnika ROA. Do wzrostu średniego ROE przyczyniła się poprawa poziomu wskaźnika w większości analizowanych podmiotów. 8 Na potrzeby niniejszego opracowania zysk netto został zastąpiony wartością wyniku finansowego. - 12 - Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku 6 KONKLUZJE Po pozytywnych zmianach, jakie można było zaobserwować w sektorze towarzystw funduszy inwestycyjnych na przestrzeni 2009 roku, pierwsze półrocze 2010 roku przyniosło dalszą poprawę. Przejawiało się to między innymi wzrostem wartości aktywów funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez towarzystwa, które w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2010 roku zwiększyły się o 14,78%. Efektem był wzrost przychodów, przede wszystkim otrzymywanego przez towarzystwa wynagrodzenia za zarządzanie funduszami. Łączne przychody ogółem za pierwsze półrocze 2010 roku były o 21,08% wyższe niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Koszty natomiast zwiększyły się o 20,49%, głównie za sprawą wzrostu wydatków przeznaczanych na dystrybucję jednostek uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych. Z kolei sytuacja kapitałowa towarzystw funduszy inwestycyjnych w pierwszym półroczu 2010 roku uległa nieznacznemu polepszeniu. Analizowany okres charakteryzował znaczny wzrost liczby towarzystw funduszy inwestycyjnych. W pierwszej połowie 2010 roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała aż 6 decyzji o udzieleniu zezwolenia na wykonywanie działalności przez towarzystwa, podczas gdy w analogicznym okresie roku poprzedniego wydano 3 takie decyzje. - 13 - Raport dotyczący sytuacji finansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2010 roku SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1. Aktywa funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez TFI............................................... 6 Rysunek 2. Przychody towarzystw funduszy inwestycyjnych w I połowie 2009 .................................. 7 Rysunek 3. Koszty ogółem towarzystw funduszy inwestycyjnych w I połowie 2009 ........................... 8 Rysunek 4. Wyniki finansowe netto towarzystw funduszy inwestycyjnych ......................................... 9 Rysunek 5. Aktywa ogółem towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2009 ....................... 10 Rysunek 6. Kapitały własne towarzystw funduszy inwestycyjnych na koniec ................................... 11 SPIS TABEL Tabela 1. Liczba towarzystw funduszy inwestycyjnych oraz funduszy inwestycyjnych ........................ 6 Tabela 2. Zagregowane zyski i straty towarzystw funduszy inwestycyjnych w I półroczu 2009 oraz 2010 roku .................................................................................................................... 9 Tabela 3. Syntetyczny wskaźnik pokrycia kapitału własnego sektora towarzystw funduszy inwestycyjnych na koniec pierwszego półrocza 2009 oraz 2010 roku ............................... 12 - 14 - URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO Plac Powstańców Warszawy 1 00-950 Warszawa tel. (+48 22) 262-50-00 fax (+48 22) 262-51-11 (95) e-mail: [email protected] www.knf.gov.pl