SŁUCHOWISKO SCENICZNE, albo TEATR MINIMALISTYCZNY

SŁUCHOWISKO SCENICZNE, albo
TEATR MINIMALISTYCZNY
Lesław Czapliński
„Słuchowisko sceniczne, albo teatr minimalistyczny”
Ponieważ przez większą część autorskiego przedstawienia Iwana
Wyrypajewa
„Nieznośnie
długie objęcia” w warszawskim Teatrze Powszechnym imienia
Zygmunta Hübnera aktorzy zasiadają na czterech krzesłach i w
zasadzie nieruchomo wygłaszają swoje kwestie, czasami będąc
właściwie zredukowanymi do samych głosów i sylwetek,
wydobywanych
z
mroku
punktowymi
reflektorami
. Tylko kilka razy wstają
i okrążają swoje miejsca, żywiej gestykulując.
W ten sposób przywołują historie czterech postaci, pomiędzy
którymi tworzą się nietrwałe konstelacje. Są to: osiadła w
Nowym Jorku Serbka z Belgradu Amy, a właściwie Bilana, rdzenny
mieszkaniec tego miasta Charlie, poślubiający Polkę Monikę z
Wrocławia, oraz Czech z Pragi Krištof. Dwoje ostatnich
przybyło do Nowego Jorku z Berlina, dokąd, rozczarowani,
wracają, a także, w ślad za nimi udaje się tam Charlie, po raz
pierwszy opuszczający rodzinne Stany. Przemierzają zatem duże
odległości, ale niewiele to wnosi nowego do ich życia, skoro
wszędzie szukają i znajdują to samo: relacje oparte na szybkim
seksie, promowane przez popkulturę modne miejsca (na przykład
sieć restauracji wegańskich).
Karolina Gruszka
Wyszyńska, Maciej
Buchwald
i
Dobromir
, Julia
Dymecki
tworzą
ich
wizerunki
głównie za pomocą intonacji, dobierania odpowiedniej barwy
głosu i jej modulacji, różnicowania rytmu i tempa wypowiedzi.
Poza tym grają na dwóch planach (niczym w inscenizacji
Kazimierza Dejmka staropolskiej „Historyji o chwalebnym
Zmartwychwstaniu Pańskim”, jako postacie i zarazem narratorzy:
„Nazywam się Krištof, powiedział Krištof”, jako postacie oraz
ich wewnętrzne głosy, dochodzące ponoć z zaświatów, a zgodnie
z obowiązującymi wyobrażeniami pop kultury z innej galaktyki),
a niekiedy nawet i trzech, gdy podczas podróży samolotem
Monika i Krištof (ten ostatni falsetem) przywołują wypowiedzi
ich sąsiadki-współpasażerki – Rosjanki Żanny.
Uderza muzyczna struktura tekstu, w której powracają pewne
tematy i motywy, na przykład siadania na ławce w parku,
padającego śniegu, okazującego się symbolem wieczności i
nieskończoności, których pojęcie i poczucie zostały zagubione.
Okazuje się w tym przypadku, że, jak utrzymywał Mickiewicz w
słynnej Lekcji XVI wykładów w Collège de France w związku z
teatrem słowiańskim, wystarczy aktor i słowo, by zaistniał
spektakl, który może się obejść bez całego inscenizacyjnego
sztafażu, sprowadzonego tu do niewielkiej estrady i neonowej
arabeski
. Zarazem wymaga to
spełnienia jednego, podstawowego warunku: posiadania
umiejętności warsztatowych ze strony aktorów oraz
przemyślanego
ich
poprowadzenia,
czyli
solidnego
wyreżyserowania, zapewniającego im poczucie scenicznego
bezpieczeństwa. Na tych podstawach można dopiero wznosić
pomysły inscenizacyjne, bo w przeciwnym razie jest to stąpanie
po lotnym piasku.
Teatr powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie: Iwan
Wyrypajew „Nieznośnie długie objęcia”. Reż. Iwan Wyrypajew.
Dek. Anna Met. Kost. Katarzyna Lewińska. Muz. Casimir Liske.