Abstract The use of audio-technologies in performance creates

Abstract
The use of audio-technologies in performance creates various dimensions of ‘auditory
space’ (McLuhan) that surround, and stem from, the body of the listener. This paper
addresses audience experience in sonic spaces and suggests that audio-technologies stage
the act of listening, drawing attention to the performance of the listener’s perceptory
apparatus. Headphones, microphones and speakers, as used in contemporary
performance, conflate the audience’s experience of self and other, of interior and exterior,
and of subject and object, and this paper argues that such technologies complicate the
listener’s position as both recipient and participant.
Works such as Daniel Kitson’s Analog.Ue (2014) and ATC’s production of Nassim
Soleimanpour’s Blind Hamlet (2014) use outdated audio technologies and recorded
dialogue to emphasise immediacy, establish intimacy and trigger the listener’s
imagination. Headphone based works such as Lundahl and Seitl’s Symphony for a Missing
Room (2009) and David Rosenberg and Glen Neath’s Ring (2012) and Fiction (2014),
blind the audience and use binaural sound to trigger effects of intersensoriality and
embodiment. Rimini Protokoll’s Situation Rooms (2012) and Janet Cardiff’s installations
use audio-visual media to augment perceptions of material spaces, creating uncanny
uncertainties of perspective. All these works elevate auditory perception as both the
means and matter of the performance. Frances Dyson suggests, “In listening, one is
engaged in a synergy with the world and the senses” (2009:4); this paper argues that
audio-technologies activate the listener and mediatize the synergy of body and world.
Abstrakt
Wykorzystywane we współczesnych sztukach performatywnych technologie audio na
różne sposoby wytwarzają „przestrzeń akustyczną” (McLuhan), która wyłania się z ciała
słuchacza i je otacza. W tym kontekście tematem wykładu będzie kwestia doświadczenia
odbiorcy w przestrzeniach dźwiękowych. Odwołując się do sposobu funkcjonowania
aparatu poznawczego słuchacza, Rosemary Klich pokaże, jak technologie audio stwarzają
warunki niezbędne do powstania aktu słuchania. Używane przez twórców słuchawki,
mikrofony i głośniki sprawiają bowiem, że w doświadczeniu odbiorcy zacierają się
granice między nim samym a innym, wnętrzem i zewnętrzem, podmiotem i przedmiotem.
Dlatego wymienione wyżej technologie problematyzują również kwestię podwójnej roli
słuchacza jako pasywnego odbiorcy i aktywnego uczestnika działania artystycznego.
W przedstawieniach teatralnych Analog.UE (2014) Daniela Kitsona i Blind Hamlet (2014)
Nassima Soleimanpoura twórcy wykorzystują przestarzałe technologie audio i uprzednio
nagrane dialogi, by stworzyć wrażenie niczym niezapośredniczonego, intymnego odbioru,
pobudzając wyobraźnię słuchacza. Tymczasem performanse wykorzystujące słuchawki,
jak choćby Symphony for a Missing Room (2009) kolektywu Lundahl&Seitl, Ring (2012) i
Fiction (2014) Davida Rosenberga i Glena Neatha pozbawiają odbiorców możliwości
patrzenia i wykorzystują dźwięk binauralny w celu stworzenia efektu połączenia wrażeń
zmysłowych (intersensoriality) i ucieleśnienia dźwięku (embodiment). W Situation Rooms
(2012) i instalacjach Janet Cardiff twórcy posługują się natomiast sprzętem
audiowizualnym, by rozszerzyć doświadczenie materialnej przestrzeni, wywołując u
odbiorcy silny dysonans poznawczy. We wszystkich wymienionych wyżej pracach
wrażenia akustyczne stają się tyleż środkiem artystycznym, co tematem działania
artystycznego. Powołując się na słowa amerykańskiej medioznawczyni Frances Dyson,
która twierdzi, że „słuchając, odbiorca wchodzi w różnego typu wzajemne interakcje
między zmysłami i światem” (2009: 4), Klich dowodzi, że technologie audio aktywizują
słuchacza i pośredniczą w powstawaniu synergii między jego ciałem i światem.