Wpływ zabawy na rozwój społeczny dziecka

Wpływ zabawy na rozwój społeczny dziecka
WPŁYW ZABAWY NA ROZWÓJ SPOŁECZNY DZIECKA
Zabawą jest każda aktywność, której dziecko oddaje się dla samej przyjemności. Bawimy się dla samej
zabawy. Zabawa zajmuje tak znaczną część życia dziecka , że często nie dostrzegamy jej znaczenia.
Odgrywa ona ogromną rolę w następujących płaszczyznach rozwoju:
- fizycznej: wspomaga rozwój mięśni i sprawności manualnej oraz umożliwia wyładowaniu energii, która- jeśli
będzie zablokowana wywoła napięcie i rozdrażnienie ,
- społecznej: uczy określonych form zachowania, współpracy, dzielenia się z innymi i przyjaźni bez których
dziecko staje się samolubne i dominujące,
- poznawczej: uczy postrzegania kształtów, kolorów, rozmiarów i struktury przedmiotów.
Zabawa dzieci przybiera różne formy: od prostych zajęć motorycznych z użyciem zabawek poprzez
uspołecznione zabawy w gronie rówieśników, aż po zabawy udramatyzowane i konstrukcyjne. Aktywność
zabawowa pojawia się na długo przed trzecim rokiem życia, ale dopiero w następnych latach rozkwita. Dobra
zabawa jest potrzebna dziecku jak jedzenie, ubranie, sen. Taka, która oprócz sprawiania radości
jednocześnie uczy i rozwija. Podstawowym warunkiem dobrej zabawy dziecka są : odpowiednie miejsce,
czas i dobrze dobrane zabawki, a oprócz tego naturalne zainteresowanie i zaangażowanie. Bardzo ważnym
warunkiem dobrej i udanej zabawy są odpowiednie zabawki - dobrane do wieku, możliwości i zainteresowań
dziecka: ładne, kolorowe, cieszące wzrok, pobudzające inicjatywę, pomysłowość i twórczy wysiłek dziecka.
W zabawie dziecko wyraża siebie i rozładowuje napięcia emocjonalne. Stąd zabawa, szczególnie
spontaniczna, ma walory terapeutyczne. Prowadzi ona do względnej równowagi w zachowaniach dziecka ze
światem zewnętrznym i tym samym powoduje zaspakajanie potrzeb i oczekiwań dziecka. Zabawa jest
ciągłym przeżyciem twórczym, wysiłkiem intelektualnym dającym radość i zapomnienie. Zainteresowanie
zabawami zespołowymi wzrasta z wiekiem dzieci i zależy od warunków w jakich dzieci się wychowują.
Zabawa ma duże znaczenie dla rozwoju psychicznego i uspołecznienia dzieci. W trakcie zabawy kształtują
się uczucia społeczne, dzieci przyswajają sobie normy, które następnie realizują we własnym postępowaniu.
Zespołowa forma prowadzenia zajęć w przedszkolu ułatwia nawiązywanie kontaktów społecznych i uczy
współdziałania dzieci mających trudności w przystosowaniu społecznym . Każda z zabaw musi być w
aspekcie pedagogicznym odpowiednio sterowana przez rodziców, nauczycieli w przedszkolu a potem w
szkole. Najważniejszą grupę zabaw obejmują zabawy o charakterze dydaktycznym oraz dotyczące ról
społecznych. Zabawy w rolę rozwijają zdolności naśladowania, pomysłowość, wyobraźnię, umiejętność
kojarzenia wiadomości i faktów, logicznego rozumowania, przerzucania się myślą od przeszłości do
teraźniejszości i przyszłości stanowią wdzięczne pole do własnych i twórczych pomysłów. Natomiast zabawy
o zabarwieniu dydaktycznym mają na celu naukę. Niezbędne są dla rozwoju umysłowego, kształcą
umiejętność spostrzegania, zapamiętywania, wyciągania wniosków, zapoznają z pewnymi pojęciami- np.
wielkością czy liczbą . Do tych zabaw służą dziecku różne loteryjki, układanki, łamigłówki, książeczki do
malowania i czytania. Domino i gry planszowe uczą myślenia, kojarzenia i spostrzegawczości ; rebusy i
układanki rozwijają pamięć ; malowanie, wycinanie, lepienie pozwalają na kształcenie sprawności manualnej.
Żadna godzina zabawy z dzieckiem czy czytanie nie jest czasem straconym .
Zadaniem nauczycielki jest troska o to, aby zabawa przebiegała we właściwej atmosferze wychowawczej.
Stąd czuwa ona nie tylko nad bezpieczeństwem dzieci, ale także nad ty, aby nie naruszały reguł społecznego
współżycia. To zadanie nie sprowadza się jednak wyłącznie do usuwania konfliktów powstałych między
dziećmi podczas zabawy, lecz przede wszystkim do zapobiegania sytuacjom konfliktowym poprzez
kształtowanie u dzieci zasad przestrzegania swoistej umowy społecznej regulującej współżycie w grupie.
Opracowała: mgr Katarzyna Sadowska
1/1