Polska Gospodarka

Transkrypt

Polska Gospodarka

RAPORT
Polska
gospodarka
PERSPEKTYWICZNE SEKTORY,
POLSKIE FIRMY ORAZ ICH PRODUKTY
RAPORT
Polska
gospodarka
PERSPEKTYWICZNE SEKTORY,
POLSKIE FIRMY ORAZ ICH PRODUKTY
Warszawa 2014
POLSKA GOSPODARKA. PERSPEKTYWICZNE SEKTORY, POLSKIE FIRMY ORAZ ICH PRODUKTY
Spis treści
WSTĘP
POLSKA GOSPODARKA I SEKTORY
4
Wzrost gospodarczy i wydajność pracy
5
Wzrost wartości polskiego eksportu
7
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce
8
Polskie bezpośrednie inwestycje za granicą
9 Czynniki wpływające na atrakcyjność Polski
dla inwestorów zagranicznych
PERSPEKTYWICZNE SEKTORY
12 Polskie specjalności żywnościowe
17 Przemysł obronny
21 Turystyka medyczna
28
Odzież, dodatki, galanteria skórzana
33 Maszyny i urządzenia górnicze
38 Branża przemysłu kosmetycznego
44 Branża ochrony i zachowania zabytków
49 Budownictwo
54 Branża stolarki okiennej i drzwiowej
60 Produkcja sprzętu medycznego i aparatury pomiarowej
67 Produkcja jachtów i łodzi rekreacyjnych
73 Przemysł biotechnologiczny i farmaceutyczny
79 Usługi IT/ICT
85 Branża jubilersko – bursztynnicza
90 Branża meblarska
Wstęp
Polska może być uznana za jedno z państw, które w momencie globalnego kryzysu okazało się być
stabilne pod względem ekonomicznym oraz które było odporne na skutki aktualnego spowolnienia gospodarczego. Potwierdzenie tego stanowi fakt, że Polska w ostatnim okresie była krajem
bardzo atrakcyjnym dla zagranicznych inwestorów. Przenosili oni do niej chętnie swoją działalność, pomimo tego, że wystąpiło znaczne ograniczenie globalnych przepływów kapitału. Polska
uzyskiwała również wysokie pozycje w najważniejszych międzynarodowych rankingach, a najważniejszą tego przyczyną, oprócz sprzyjających warunków ekonomicznych, były i są odpowiednio wykwalifikowane zasoby kapitału ludzkiego. Dowodem na rosnącą, w ostatnich latach, konkurencyjność polskiej gospodarki jest również wzrost eksportu oraz zmiana jego struktury
polegająca na zwiększeniu w nim udziału przemysłów wysokiej i średniowysokiej technologii oraz
usług opartych na wiedzy. Polskie przedsiębiorstwa są coraz częściej obecne na światowych rynkach. Swoją ekspansję zagraniczną opierają już nie tylko na eksporcie, ale również, coraz częściej
na bezpośrednich inwestycjach lokalizowanych poza granicami kraju.
Celem niniejszego raportu jest zaprezentowanie kluczowych informacji dotyczących sytuacji ekonomicznej polskiej gospodarki ze szczególnym uwzględnieniem sektorów o największych możliwościach rozwojowych. Opracowanie składa się z dwóch części. Pierwsza z nich zawiera przedstawienie
najważniejszych makroekonomicznych trendów w polskiej gospodarce. Druga jest z kolei poświęcona
piętnastu sektorom polskiej gospodarki, które charakteryzuje duża dynamika wzrostu oraz znaczący
poziom innowacyjności. Poszczególne branże zostały przedstawione nie tylko w oparciu o analizę ich
potencjału rozwojowego, struktury rynku oraz jego dynamiki, ale również studia przypadku polskich
przedsiębiorstw, które z powodzeniem prowadzą działalność w danej dziedzinie na rynkach krajowych i zagranicznych.
3
Wzrost gospodarczy i wydajność pracy
P
Rys. 1. Wzrost PKB per capita w Polsce, UE27 i USA w latach 2003-2014
(prognoza dla lat 2013 i 2014).
olską gospodarkę cechuje duży potencjał rozwojowy, który powoduje, że okazała się ona
w znacznym stopniu odporna na skutki aktualnego spowolnienia gospodarczego. Główne czyn-
7,00
niki, które przyczyniają się do takiego stanu rzeczy to stabilny popyt wewnętrzny oraz rosnący wpływ
3,50
eksportu na wzrost PKB. W latach 1996-2012 Polska odnotowywała wyższy przyrost PKB per capita
1,75
niż gospodarka całej Unii Europejskiej oraz gospodarka Stanów Zjednoczonych. Korzystne tendencje
0
umocniły się po roku 2002. W okresie kryzysu po roku 2007 w Polsce wystąpiło wprawdzie osłabienie
-1,75
tempa wzrostu, ale w przeciwieństwie do dużej części krajów Unii Europejskiej czy USA, w Polsce nie
-3,50
wystąpiła recesja. Co więcej, w latach 2010-2011 zanotowano ożywienie gospodarcze, które było silniejsze niż w przypadku USA i UE27. W tym okresie polska gospodarka pozostawała na ścieżce wzro-
UE27
5,25
-5,25
2003
stu gospodarczego i odnotowała jeden z najwyższych przyrostów PKB w całej Unii Europejskiej. Rów-
2004
2005
2006
2007
2008
2009
USA
2010
2011
Polska
2012
2013
2014
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat.
nież w roku 2012 tempo wzrostu w Polsce było, pomimo spowolnienia, wyższe niż w innych krajach
UE. Podobna tendencja jest również prognozowana na lata 2013 i 2014, w których polski wzrost
gospodarczy, według danych Eurostatu ma oscylować w granicach odpowiednio 1,1% oraz 2,2%.
Czynnikiem wpływającym pozytywnie na polską gospodarkę jest obserwowany w ostatnich latach
dynamiczny przyrost wydajności pracy, który wyniósł w latach 2010 i 2011 odpowiednio 3,4% i 3,5%.
Wzrost wartości polskiego eksportu
Wzrost ten był jednym z najwyższych w Unii Europejskiej. Wynika to z podjęcia przez polskie przedsiębiorstwa działań, mających na celu podniesienie efektywności w okresie kryzysu, a w szczególności
poprawę organizacji pracy, wprowadzanie nowych technologii oraz inwestycje w kapitał ludzki.
W
g NBP nominalna wartość polskiego eksportu w latach 1994-2012 wzrosła ponad dziewięciokrotnie z poziomu 15,5 mld do 146,6 mld euro. Polski eksport dynamicznie zwiększał się
szczególnie od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Spadek jego wartości wystąpił
w tym okresie tylko w roku 2009, który był momentem kulminacji kryzysu w gospodarce światowej.
Prognozy na rok 2013 i 2014 zakładają dalsze utrzymanie pozytywnych dla Polski tendencji w tym
obszarze. Według szacunków Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE, 2013) wzrost
Tab. 1 Wzrost gospodarczy w Polsce i UE27 w latach 2003-2014 (prognoza dla lat 2013 i 2014).
eksportu w okresie najbliższych dwóch lat wyniesie odpowiednio 8,0% i 9,7%.
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
UE27
1,5
2,6
2,2
3,4
3,2
0,4
-4,5
2,0
1,7
-0,4
-0,1
1,4
sza się w nim udział dóbr produkowanych przez przemysły wysokiej i średniowysokiej technologii oraz
USA
2,8
3,8
3,4
2,7
1,8
-0,3
-2,8
2,5
1,8
2,8
1,9
2,6
usług opartych na wiedzy, a stopniowo zmniejsza się przemysłu niskiej oraz średnioniskiej technologii.
Polska
3,9
5,3
3,6
6,2
6,8
5,1
1,6
3,9
4,5
1,9
1,1
2,2
W 2012 r. Polska specjalizowała się w eksporcie maszyn i urządzeń oraz sprzętu elektrycznego i elek-
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat.
4
Oprócz wzrostu wartości polskiego eksportu, istotne znaczenie ma zmiana jego struktury. Zwięk-
trotechnicznego (23,71% udziału w eksporcie ogółem) oraz sprzętu transportowego (14,26%). Inne
5
grupy produktów, które miały wysoki procentowy udział w eksporcie to metale nieszlachetne (11,72%),
z dostępu do dużych zasobów wykwalifikowanej siły roboczej, posiadanej technologii i know-how oraz
produkty przemysłu chemicznego (6,93%), tworzywa sztuczne i kauczuk (7,08%), przetwory spożywcze
odpowiedniej infrastruktury. Istotne znaczenie odgrywa również fakt, że polskie produkty i usługi
(5,65%), zwierzęta żywe oraz produkty pochodzenia zwierzęcego (4,06%) (GUS, 2013).
cechuje wysoka jakość przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjności cenowej i kosztowej.
Najważniejszymi partnerami Polski w eksporcie w 2012 r. były Niemcy (25,1% udziału), Wielka
Brytania (6,8%), Czechy (6,3%) oraz Francja (5,9%) (GUS, 2013). Według prognozy KUKE w latach 2013
i 2014 dynamicznie zwiększa się eksport do krajów Europy Środkowo-Wschodniej, który wzrośnie odpowiednio o 18,2% i 19,0% oraz do krajów rozwijających się, w przypadku których planowany wzrost
wyniesie odpowiednio 23,0% i 21,0%. Oznacza to, że Polskie przedsiębiorstwa będą starały się być
coraz bardziej aktywne na nowych rynkach zbytu i pozyskiwać nowe możliwości wynikające z operowania na rynkach wschodzących.
Do najbardziej konkurencyjnych i proeksportowych sektorów w polskiej gospodarce zaliczają się
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce
P
olska jest krajem atrakcyjnym dla inwestorów zagranicznych, co od dłuższego czasu znajduje
odzwierciedlenie w międzynarodowych rankingach weryfikujących poziom konkurencyjności
inwestycyjnej poszczególnych państw. W najnowszym badaniu UNCTAD (2013) oceniającym tenden-
obecnie: sektor spożywczy, obronny, odzieżowo-obuwniczy, maszyn i urządzeń górniczych, przemysł
cje inwestycyjne w latach 2013-2015 Polska uzyskała czwartą pod względem atrakcyjności inwesty-
kosmetyczny, turystyka medyczna, branża ochrony i zachowania zabytków, budownictwo, branża sto-
cyjnej lokatę w Europie i czternastą na świecie. Wysoki wynik Polski potwierdza również raport EY
larki okiennej i drzwiowej, produkcja sprzętu medycznego i aparatury pomiarowej, przemysł jachtowy
(dawniej Ernst & Young) (2013), w którym Polska znalazła się na pierwszym miejscu pod względem
i łodzi rekreacyjnych, przemysł biotechnologiczny i farmaceutyczny, usługi IT/ICT, branża jubilersko-
konkurencyjności inwestycyjnej w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Podobną tendencję poka-
-bursztynnicza oraz meblarska. Sektory te mają duży potencjał rozwojowy ze względu na posiadaną
zuje również ranking Best Countries for Business 2013 (Bloomberg), w którym Polska została ocenio-
przez polską gospodarkę przewagę konkurencyjną w tym zakresie. Wynika ona przede wszystkim
na, jako najlepszy kraj do prowadzenia biznesu w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Z kolei
raport FDI Intelligence (2013) podkreśla atrakcyjność Polski dla inwestycji produkcyjnych, plasując ją
Rys. 2. Polski eksport i import towarów w latach 1994-2012 (mld euro)
141,8
150
Eksport
119,7
Import
50
16,0
15,5
20,6
19,4
27,8
22,0
35,9
27,2
40,4
29,0
42,4
28,2
52,3
39,0
55,1
57,0
46,5
49,3
58,9
53,8
70,7
65,8
80,1
93,4
133,9
105,9
140,2
107,2
na trzecim miejscu na świecie po Chinach i USA.
146,6
125,0
120,9
99,2
100
150,2 151,9
101,8
77,6
0
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Źródło: Opracowanie własne na podstawie na podstawie danych NBP.
6
7
Wysoka pozycja w rankingach światowych znajduje odzwierciedlenie w wielkości i liczbie zagranicznych projektów inwestycyjnych realizowanych w Polsce. Według UNCAD w roku 2012 Polska znalazła się na drugim miejscu pod względem liczby nowych projektów inwestycyjnych typu greenfield
w całej Unii Europejskiej. Ich wartość wyniosła 11,5 mld USD. Raport EY pokazuje, że w 2012 r. Polska
odnotowała wzrost liczby projektów inwestycyjnych o 22%, co było najwyższym przyrostem wśród
krajów europejskich. W wyniku bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce w 2012 r. stworzono
13 111 miejsc pracy. Jest to trzeci najlepszy wynik w Europie, za Wielką Brytanią i Rosją. Nowe projekty inwestycyjne dotyczą szczególnie sektorów usług nowoczesnych: outsourcingu usług biznesowych,
Czynniki wpływające na atrakcyjność Polski
dla inwestorów zagranicznych
J
est wiele czynników które powodują, że Polska jest atrakcyjnym krajem dla poszukiwania partnerów handlowych oraz lokowania inwestycji. Do najważniejszych z nich można zaliczyć fakt, że
Polska jest jednym z największych europejskich rynków zbytu, który charakteryzuje się stabilnym
centrów usług wspólnych, technologii informacyjno-telekomunikacyjnych, a także usług badawczo-
popytem wewnętrznym. Dużą zachętę dla inwestorów stanowi również dostęp do wykwalifikowanych
-rozwojowych, przemysłu motoryzacyjnego oraz lotniczego.
zasobów ludzkich oraz niski, w porównaniu z krajami Europy Zachodniej i USA, koszt pracy.
Do ważnych zachęt inwestycyjnych należy zaliczyć możliwość lokowania inwestycji na terenie
14 Specjalnych Stref Ekonomicznych (SSE). W praktyce oznacza to możliwość prowadzenia działalno-
Polskie bezpośrednie inwestycje za granicą
P
ści gospodarczej na preferencyjnych warunkach, obejmujących m.in. ulgi podatkowe, ułatwienia
w zatrudnianiu oraz możliwość inwestowania na terenach ze specjalnie rozbudowaną infrastrukturą.
olskie przedsiębiorstwa wchodzą na rynki zagraniczne nie tylko rozwijając działalność eksportową, ale również inwestycyjną. Oznacza to pojawienie się i rozwój polskich korporacji mię-
dzynarodowych, które stopniowo zwiększają swoją obecność na kolejnych rynkach, decydując się
na przenoszenie produkcji i usług za granicę. Wartość inwestycji lokowanych za granicą zaczęła
stopniowo rosnąć po roku 2005, gdy zaczęły uwidaczniać się pozytywne aspekty związane z przystąpieniem do Unii Europejskiej. W latach 2008-2009, które były okresem globalnego spowolnienia
i kryzysu w gospodarce światowej, polska gospodarka i przedsiębiorstwa inwestujące poza
granicami kraju funkcjonowały relatywnie dobrze. Wartość realizowanych przez przedsiębiorstwa
bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) obniżyła się w 2008 roku o około 25% w stosunku
do roku poprzedniego, ale już w 2009 roku nastąpiło odbicie i odwrócenie tego trendu. Rok 2010
stanowił kontynuację wzrostu wartości BIZ. W roku 2011 wartość polskich inwestycji zagranicznych była na zbliżonym do osiągniętego w 2010 roku poziomie i wyniosła 5,3 mld EUR, znacznie
przekraczając poziom osiągnięty przed kryzysem w roku 2007 roku. Dane UNCTAD (2012) potwierdzają, że w porównaniu do innych nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej, polscy inwestorzy zagraniczni byli w latach 2010 i 2011 bardzo aktywni, co spowodowało, że Polska jest największym inwestorem bezpośrednim spośród państw Europy Środkowo-Wschodniej.
8
9
Istotne znaczenie w zwiększaniu atrakcyjności Polski na arenie międzynarodowej odgrywa również stała poprawa w zakresie dostosowania regulacji administracyjnych do potrzeb przedsiębiorstw.
Poprawia się też ogólny klimat inwestycyjny dla przedsiębiorstw zagranicznych. Obrazuje to awans
Polski w rankingu Banku Światowego, prezentowanego w ramach projektu Doing Business. Służy on
ocenie konkurencyjności państw w zakresie warunków do prowadzenia biznesu. W roku 2012 Polska
poprawiła swoją pozycję o 19 miejsc w porównaniu do roku poprzedniego i zajęła 55. lokatę wśród
185 państw. Był to najwyższy awans w omawianym rankingu i nastąpił on głównie dzięki poprawie
regulacji dotyczących takich kwestii jak: procesy upadłościowe, egzekwowanie kontraktów, rejestrowanie własności, płacenie podatków i zakładanie przedsiębiorstw. Powyższe zmiany były skutkiem
zmian regulacji, usprawnienia działania niektórych instytucji, jak i postępu technologicznego.
Pozytywnie odbierany jest również polski sektor finansowy, co wynika przede wszystkim z jego
stabilności oraz wysokiego poziomu innowacyjności oferowanych w nim rozwiązań. Polska jest jednym z liderów na świecie pod względem rozwoju systemu płatności zbliżeniowych. Coraz więcej konsumentów korzysta z udogodnień, takich jak karty zbliżeniowe, czy płatności bezstykowe telefonem
wyposażonym w moduł NFC. Według danych Narodowego Banku Polskiego, pod koniec I kwartału
2013 r. liczba kart z funkcją zbliżeniową przekroczyła 16 milionów.
Do najbardziej rozpoznawalnych polskich instytucji finansowych zalicza się Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Jest ona największą krajową giełdą instrumentów finansowych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a ponadto jedną z najszybciej rozwijających się giełd w Europie.
Obecnie na rynku głównym GPW notowane są 443 spółki, z których 45 to podmioty zagraniczne (stan
na 8 października 2013 roku). Na rynku alternatywnym – NewConnect – notowanych jest 445 spółek,
z czego 9 zagranicznych.
10
Perspektywiczne
sektory polskiej
gospodarki
Polskie specjalności żywnościowe
W
przemyśle spożywczym w Polsce od lat 90-tych wystąpił szereg zmian związanych z dynamicznym postępem technicznym i organizacyjnym. Dzięki temu jest on obecnie jedną z naj-
ważniejszych i najszybciej rozwijających się branż w polskiej gospodarce. Polskie produkty spożywcze są konkurencyjne i rozpoznawalne na wielu zagranicznych rynkach. Istotnym czynnikiem, który
przyczynił się do rozwoju tej branży było również wstąpienie Polski do Unii Europejskiej i wynikająca
z tego możliwość lepszej eksploracji rynków zagranicznych.
W 2013 roku w przemyśle spożywczym zatrudnionych było 358 tys. osób, co stanowiło 14,5% pracujących w przemyśle ogółem (GUS, 2013). Produkcja sprzedana artykułów spożywczych w I półroczu
2013 r. wyniosła 92,6 mld zł co daje wzrost o 1,4% w stosunku do I półrocza 2012. Stanowiło to 16,6%
produkcji sprzedanej całego polskiego przemysłu.
W 2011 r. produkcja w tym sektorze stanowiła 14,2% globalnej produkcji polskiego przemysłu
ogółem, a ponadto przemysł spożywczy charakteryzował się dość wysokim udziałem w tworzeniu
wartości dodanej, który wyniósł w roku 2011 9,9% (GUS, Rocznik Statystyczny Przemysłu 2012,
wyd. 2013). Udział przemysłu spożywczego w Polsce w wartości sprzedaży jest wyższy średnio
o około 9% w porównaniu do 15 krajów UE (PAIiIZ, 2011). Dynamicznie zwiększają się też przychody
firm działających w tej branży w 2011 r., które w porównaniu do 2010 r. wzrosły o 17%. Sektor ten
Rys.3. Wartość eksportu w poszczególnych segmentach przemysłu spożywczego w Polsce 2011 (w mln EUR).
Zwierzęta i mięso
Ryby
Produkty mleczarski i jaja
Tłuszcze i oleje
Wyroby czekoladowe
Odpady i pasze
Warzywa
Przetwory mięsne i rybne
Przetwory owocowe i warzywne
Tytoń
2571
722
1309
323
709
398
759
672
715
1193
0
750
1500
2250
3000
Źródło: Sektor spożywczy w Polsce 2011, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A.
13
charakteryzuje duże rozdrobnienie, ponieważ ponad 77% wszystkich działających na tym rynku pod-
polskiego eksportu, ponieważ zmniejsza się znaczenie surowców rolnych na rzecz rosnącej sprzeda-
miotów stanowią mikro i małe przedsiębiorstwa zatrudniające do 49 pracowników. Podmioty duże,
ży artykułów wysoko przetworzonych. Obecnie do najbardziej konkurencyjnych sektorów polskiego
w których pracuje więcej niż 250 osób stanowią około 4,5% wszystkich przedsiębiorstw w tym sekto-
przemysłu spożywczego należą: mięsny i wędliniarski, mleczarski, drobiarski, owocowo-warzywny,
rze (GUS, 2012). Specjalizacją większości firm jest piekarnictwo oraz przetwórstwo i produkcja mięsa
cukierniczy. Do produktów, które w roku 2011 miały największy udział w eksporcie żywności zalicza
– odpowiednio 25% i 31% w 2011 r. Pomimo swojego rozdrobnienia sektor ten jest bardzo skoncen-
się: zwierzęta i mięso zwierzęce, produkty mleczarskie i jaja, tytoń oraz pasze. Istotnym atutem
trowany pod względem produkcji sprzedanej, co wynika z faktu, że duże przedsiębiorstwa produko-
eksportowanej żywności jest nadal konkurencyjność kosztowo-cenowa ale na jej atrakcyjność
wały w 2011 r. ponad 54% wszystkich produktów.
wpływa w coraz większym stopniu także: wysoka jakość, walory smakowe oraz indywidualne
preferencje konsumentów.
Żywność – kraj i eksport
RYNEK I STRUKTURA
Wartość polskiego rynku artykułów spożywczych, do którego zaliczone zostały wszystkie produkty
sprzedane w sklepach spożywczych, w tym artykuły przemysłowe oraz żywność nabywana w innych
kanałach dystrybucji, w roku 2012 osiągnęła wartość prawie 55 mld euro (PRM, 2013), to jest o 2,5%
więcej niż w poprzednim roku. Branża spożywcza jest zaliczana do stosunkowo odpornych na kryzys,
MASPEX-GMW Sp. z o.o. S.K.A.
G
rupa Maspex Wadowice (Maspex), która powstała w roku 1990, jest jedną z największych polskich firm w sektorze spożywczym i napojów oraz liderem na runku napojów w krajach Europy
Środkowej i Wschodniej. Jest to przedsiębiorstwo prywatne o 100% polskim kapitale, które rozpoczę-
gdyż w jej przypadku wahania koniunktury nie wpływają w znaczącym stopniu na wysokość popytu.
ło swoją działalność od napojów gorących. Wraz z rozwojem firmy poszerzyła ona zakres działalności
Należy jednak założyć, że rynek ten będzie rozwijał się szybciej w momencie poprawy koniunktury,
o produkcję napojów chłodzących i wielu innych artykułów spożywczych. Maspex rozpoczął budowa-
która przyczyni się do podniesienia osłabionej w 2013 r. dynamiki konsumpcji prywatnej.
nie swojej pozycji na rynkach zagranicznych przez eksport, a następnie bezpośrednie inwestycje zagraniczne w sieć dystrybucji i sprzedaży w krajach sąsiedzkich. Po roku 2002 firma zaczęła produko-
14
EKSPORT I INWESTYCJE ZAGRANICZNE
wać na rynkach zagranicznych (Ławniczak-Gościńska, 2006), co było możliwe dzięki nabyciu lub
W ciągu 9 lat od wejścia Polski do UE eksport polskiej żywności wzrósł ponad trzykrotnie – z ok. 5 mld
założeniu nowych firm w państwach Europy Środkowo Wschodniej. Maspex znacznie umocnił swoją
euro do 17,9 mld euro w 2012 r. W pierwszym półroczu 2013 r. ten dynamiczny wzrost był kontynu-
pozycję w regionie dzięki przejęciu silnych regionalnie marek. Skonsolidowane zyski ze sprzedaży
owany. Eksport wzrósł o niemal 14 proc.(MRiRW, 2013). Udział produktów rolno-spożywczych
Maspex Wadowice Group w 2011 r. osiągnęły około 0,63 mld euro, a w 2012 r. wynik blisko 0,70 mld
w całkowitej wartości polskiego eksportu wyniósł w 2012 roku 12,33%, co pozwala uznać ten sektor
euro. Około jedna trzecia obrotów grupy pochodzi z zagranicy, a firma zatrudnia około pięć tysięcy
za jeden z fundamentów polskiego eksportu. Polski eksport żywności jest obecnie bardzo skoncen-
ludzi w Polsce i zagranicą. W roku 2012 Grupa Maspex Wadowice składała się z 22 firm zlokalizowa-
trowany pod względem geograficznym i ponad 83% tego eksportu w sferze produktów spożywczych
nych w ośmiu krajach EŚW: Polsce, Czechach, Słowacji, Węgrzech, Rumunii, Bułgarii, Ukrainie oraz
jest skierowana do krajów wysoko rozwiniętych, a prawie 80% do krajów Unii Europejskiej.
Rosji. Produkty firmy trafiały do odbiorców z niemal 50 państw – są dostępne w Unii Europejskiej
Zauważalną tendencję stanowi jednakże rosnące znaczenie krajów rozwijających się, których
i innych krajach europejskich, w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, na Bliskim i Dalekim Wschodzie,
udział w polskim eksporcie wzrósł z 6% w 2010 r. do 8,4% w 2011 r. Zmianie ulega także struktura
ale najważniejsze rynki zbytu, poza Polską, to Węgry, Rumunia i Czechy.
15
Spółdzielnia Mleczarska „MLEKPOL”
S
półdzielnia Mleczarska MLEKPOL z Grajewa to jedna z największych firm spożywczych w Polsce,
lider polskiego mleczarstwa oraz jeden z dwudziestu największych przetwórców mleka w Euro-
pie. MLEKPOL skupuje i przetwarza ponad 14 proc. krajowej produkcji mleka. Właścicielami Spółdzielni są rolnicy – dostawcy mleka, co oznacza, że przedsiębiorstwo w 100 proc. należy do polskich
producentów mleka.
Spółdzielnia Mleczarska MLEKPOL powstała na początku lat osiemdziesiątych XX w. w Grajewie,
początkowo jako jeden zakład zajmujący się skupem i przetwórstwem mleka. Decyzje podejmowane
wspólnie przez Zarząd i Samorząd SM MLEKPOL zaowocowały dynamicznym rozwojem przedsiębiorstwa. Kolejnym impulsem do wzrostu pozycji MLEKPOLU było stworzenie i wypromowanie marki mleka ŁACIATE, które do dziś utrzymuje pozycję lidera w sektorze mleka UHT w Polsce. Bez wątpienia
ważnym elementem rozwoju Spółdzielni oraz całej branży mleczarskiej było rozpoczęcie przez
MLEKPOL procesów konsolidacji polskiego sektora mleczarskiego, dzięki czemu mleczarstwo stało
się ważną gałęzią polskiej gospodarki i motorem napędowym rynku rolno-spożywczego. Dziś udział
MLEKPOLU w krajowym rynku mleka wynosi ponad 40%, spółdzielnia zatrudnia 2,3 tys. pracowników,
a mleko do produkcji jest dostarczane do spółdzielni przez około 12 tys. rolników. MLEKPOL jest dziś
najnowocześniejszym mleczarskim przedsiębiorstwem w Polsce, które prowadzi szereg inwestycji
w unowocześnianie technologii i produkcji.
Spółdzielnia otrzymała szereg nagród za wspieranie rozwoju pracowników oraz działalność społecznie odpowiedzialną. Obecnie jest to jeden z największych pracodawców w regionie Podlasia, około jednej trzeciej produkcji Spółdzielni przeznaczone jest
na eksport. Głównymi rynkami eksportowymi są: Włochy,
Francja, Niemcy, Holandia, Rosja, Belgia, Hiszpania, Czechy i Wielka Brytania, ale produkty firmy są także obecne
na rynkach Afryki oraz Dalekiego Wschodu.
Kluczowe produkty eksportowe MLEKPOLU to: sery
twarde, mleko odtłuszczone w proszku, masło oraz serwatka w proszku oraz mleko UHT.
16
Przemysł obronny
STRUKTURA I POTENCJAŁ BRANŻY
Struktura sektora obronnego w Polsce zdominowana jest przez firmy skoncentrowane obecnie
w Polskim Holdingu Obronnym. Wśród innych istotnych graczy należących do sektora przemysłu
Z
decydowana większość przemysłu obronnego w Polsce skoncentrowana jest w ramach Polskiego Holdingu Obronnego sp. z o.o. (PHO), który zrzesza 40 przedsiębiorstw zatrudniających łącz-
nie około 10 tys. osób. Oznacza to, że spółki należące do PHO zatrudniają około połowę osób pracujących w firmach polskiego przemysłu obronnego. Przychody holdingu w roku 2012 przekroczyły
0,73 mld euro. W najbliższych latach przewidywany jest dynamiczny wzrost sektora i PHO – jako
podmiotu dominującego w nim. Będzie on wynikał z konsolidacji branży, rosnącej atrakcyjności
oferty, a także wzrostu wewnętrznego i zewnętrznego popytu na broń i uzbrojenie. Wzrost znaczenia
przemysłu zbrojeniowego będzie też efektem zapowiadanego dozbrojenia polskiej armii.
Oferta przedsiębiorstw z polskiego sektora obronnego jest bogata i zróżnicowana. Obejmuje ona:
systemy obrony powietrznej, przeciwrakietowej, rozpoznania i dowodzenia, ochrony balistycznej,
różne rodzaje broni, zarówno krótkiej, jak i karabinów oraz broni wyborowej. Atrakcyjna jest także
oferta producentów sprzętu pancernego, amunicji i rakiet.
obronnego wymienić należy m.in. Hutę Stalowa Wola S.A., która jest producentem sprzętu
artyleryjskiego, czy największą z całkowicie prywatnych firm z omawianego sektora – Grupę WB
Electronics, specjalizującą się w rozwiązaniach elektronicznych i informatycznych dla wojska.
Szczególną cechą polskiego sektora obronnego są towarzyszące procesom konsolidacyjnym
rosnące nakłady na prace badawczo-rozwojowe. Potwierdza to m.in. fakt, że Polski Holding Obronny
w 2012 roku znalazł się na drugim miejscu w rankingu Instytutu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk wśród spółek o najwyższych wydatkach na inwestycje w badania i rozwój w Polsce.1 Nie
mniej znaczącym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi polskiego przemysłu obronnego jest także
stabilny popyt wewnętrzny związany z faktem, że w perspektywie najbliższych 10 lat Polska przeznaczy ponad 30 mld euro na modernizację polskiej armii, które to środki w znaczącym stopniu
trafią do producentów uzbrojenia, a w tym polskich firm zbrojeniowych. Następstwem tego
procesu będzie również znaczący wzrost możliwości eksportowych polskich firm z tego sektora.
1. INE/PAN (2012) Raport o największych inwestorach w badania i rozwój w Polsce w 2012 roku, INE PAN, MSN, Warszawa.
Polski Holding Obronny S.A.
P
olski Holding Obronny skupia 20 spółek polskiego przemysłu obronnego specjalizujących się
w produkcji sprzętu i wyposażenia wojskowego. Spółki produkują m.in. zaawansowane syste-
my obrony powietrznej i przeciwrakietowej, radary, systemy rozpoznania i dowodzenia. Spółki
oferują indywidualne wyposażenie żołnierza, w tym sprzęt do ochrony balistycznej – hełmy, kamizelki kuloodporne, maski przeciwgazowe, a także broń krótką, wyborową, karabiny, granatniki
oraz nowoczesne systemy broni modułowej, zaawansowany sprzęt optoelektroniczny, noktoi termowizyjny. Spółki specjalizują się również w produkcji amunicji, prochów i materiałów wybuchowych oraz zaawansowanych rakiet, min i amunicji precyzyjnego rażenia. W ofercie spółek
pancernych są wozy pancerne, czołgi, modułowe platformy oraz mosty. Holding oferuje również
zaawansowane i innowacyjne rozwiązania dla szkolenia żołnierzy – trenażery i symulatory sprzętu oraz pojazdów wojskowych.
18
19
W skład Polskiego Holdingu Obronnego wchodzą m.in.:
• Bumar Elektronika S.A., który opracowuje, produkuje i pełni funkcje wsparcia logistycznego dla złożonych systemów elektroniki profesjonalnej przeznaczonych dla wszystkich rodzajów sił zbrojnych.
• PCO S.A., który jest producentem urządzeń optoelektronicznych przeznaczonych dla służb mundurowych, w tym gogli noktowizyjnych.
• Mesko S.A. – producent amunicji, granatów zapalników i zapłonników, a także rakiet przeciwlotniczych i przeciwpancernych oraz zestawów rakietowych, w tym rakiety GROM.
• Zakład Produkcji Specjalnej „Gamrat” Sp. z o.o., który jest producentem paliwa rakietowego, ładunków napędowych do pocisków rakietowych, a także innych wyrobów pirotechnicznych.
• B
ydgoskie Zakłady Elektromechaniczne „BELMA” S.A., które produkują miny, tworzą systemy minowania obszarów lądowych i nadmorskich. Dostarczają rozwiązania do rozpoznania, w tym między
innymi wyszukiwania min, bomb, niewybuchów i improwizowanych ładunków wybuchowych.
• Zakłady Metalowe „DEZAMET” S.A., które są producentem m.in. amunicji, granatów i granatników,
bomb lotniczych i zapalników.
• Zakłady Chemiczne „NITRO-CHEM” S.A., które są producentem materiałów wybuchowych.
• ZM Łabędy S.A. jest producentem czołgów, w tym PT-91, wozów zabezpieczenia technicznego WZT
i innych pojazdów modułowych.
• Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Urządzeń Mechanicznych „OBRUM” Sp. z o.o., który jest zapleczem
badawczo-rozwojowym, modernizacyjnym i produkcyjno-wdrożeniowym przemysłu obronnego,
w szczególności dla rozwiązań pancernych.
• Zakłady Mechaniczne Tarnów S.A., które są producentem karabinów wyborowych i maszynowych,
granatników, moździerzy, artyleryjskich i artyleryjsko-rakietowych zestawów przeciwlotniczych
• Fabryka Broni „ŁUCZNIK” – Radom Sp. z o.o., która specjalizuje się w produkcji karabinów, pistoletów maszynowych i samopowtarzalnych, a także broni sportowej i zestawów treningowych,
w tym karabinu Beryl.
• P
rzedsiębiorstwo Sprzętu Ochronnego MASKPOL S.A., które jest wiodącym polskim producentem szerokiej gamy indywidualnego wyposażenia ochronnego.
• CENZIN
Sp. z o.o., który jest najstarszą polską spółką handlową działającą na międzynarodowym
rynku obrotu sprzętem specjalnym.
20
Turystyka medyczna
położnych2. Co roku zasoby ludzkie tej branży powiększają się o kolejnych absolwentów studiów
medycznych, które są prowadzone na 11 uniwersytetach i cieszą się w Polsce dużą popularnością.
Polska jest także bardzo popularnym kierunkiem wśród pacjentów odwiedzających gabinety
P
olska jest jednym z największych i najważniejszych ośrodków turystyki medycznej w Europie
Środkowej. Polskie ośrodki są cenione za wysoko wykwalifikowaną kadrę oraz nowoczesny
sprzęt diagnostyczny i terapeutyczny. Liczba zagranicznych pacjentów, którzy odwiedzają nasz kraj
w celach podjęcia leczenia w klinikach, czy w poszukiwaniu relaksu w znakomitych ośrodkach Well-
ness i SPA stale rośnie. Zdecydowanym atutem polskiej turystyki medycznej w porównaniu
do innych, konkurencyjnych rynków zagranicznych są ceny, często o połowę niższe niż w krajach
Europy Zachodniej. Duże znaczenie odgrywa także wysoki poziom usług i ich kompleksowość,
a także krótki czas oczekiwania na zabieg1.
stomatologiczne wyposażone w najnowocześniejszy sprzęt. Kryterium ich wyboru jest: wysoka
jakość usług, konkurencyjność cenowa oraz szeroki i kompleksowy zakres usług, obejmujący
stomatologię zachowawczą, protetykę, ortodoncję i chirurgię stomatologiczną. Pacjenci doceniają
także stosowane przez lekarzy rożnego rodzaju innowacyjne, komfortowe i atraumatyczne metody
znieczulania. Nasz kraj jest obecnie drugim najchętniej po Węgrach odwiedzanym państwem
w ramach turystyki dentystycznej3.
Innym dynamicznie rozwijającym się obszarem turystyki medycznej w Polsce jest chirurgia estetyczna. Wśród zagranicznych pacjentów szczególną popularnością cieszą się takie operacje jak:
powiększanie piersi, liposukcja, rhinoplastyka, lifting twarzy, botox, czy korekcja uszu. Do głównych
POTENCJAŁ SEKTORA
przewag konkurencyjnych polskich usług w tym zakresie należą: wysoko wykwalifikowani pracowni-
Według szacunków Polskiego Stowarzyszenia Turystyki Medycznej (PSTM) z oferty turystyki
cy, nowoczesne wyposażenie gabinetów i klinik oraz bezpieczne, komfortowe warunki przeprowa-
medycznej w roku 2011 skorzystało 300 tys. pacjentów, którzy nabyli usługi o wartości około
dzania zabiegów. Warto wspomnieć, że używane do operacji materiały są certyfikowane i dostarcza-
190 mln euro. W kolejnych latach spodziewany jest dalszy wzrost w tym sektorze na poziomie
ne przez najlepszych światowych producentów.
13-15% rocznie. Do najbardziej popularnych usług sektora należą: zabiegi stomatologiczne, chirurgia plastyczna, kardiochirurgia, ortopedia, chirurgia oka czy medycyna estetyczna i rehabilitacja.
Oprócz atrakcyjnych cen, za jeden z najważniejszych atutów polskiego rynku turystyki medycznej
uznawany jest wysoko wykwalifikowany personel medyczny. Wyróżnia się on pozytywnie pod
względem znajomości języków obcych oraz podejścia do pacjenta. W Polsce pracuje obecnie ponad
123 tys. lekarzy i 33 tys. stomatologów. Zatrudnionych jest ponadto 214 tys. pielęgniarek i około 25 tys.
1. imPULS z Polski, Branża produkcji sprzętu Medycznego w Polsce – opracowanie
Uznaniem wśród turystów przybywających do naszego kraju w celach medycznych cieszy się także polska ortopedia, a w szczególności ortopedia sportowa. Kolejnym istotnym kierunkiem turystyki
medycznej w Polsce są kliniki specjalizujące się w przeprowadzaniu najbardziej skomplikowanych
operacji serca, co możliwe jest dzięki wykorzystaniu najnowszych zdobyczy techniki oraz wysoko
wykwalifikowanej kadry należącej do czołówki kardiologów w Europie i na świecie. Wykonywane są
m.in. takie operacje jak: wszczepienie zastawki aortalnej (TAVI, PAVTI) czy hybrydowe operacje tętniaków aorty. Przykładem może być tu Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, które posiada ogromne
doświadczenie w operacjach wykonywanych tylko w najlepszych klinikach na świecie. Innymi usługami świadczonymi w zakresie turystki medycznej w Polsce jest leczenie wad i zaburzeń słuchu, które
zajmuje szczególne miejsce wśród wiodących specjalizacji w Polsce. Jedną z takich klinik jest
Światowe Centrum Słuchu w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach będące laureatem
wielu krajowych i międzynarodowych nagród.
2. Medical tourism – find out why it is worth comingto Poland, A study of the industry, 2013 r.
3. http://www.tourmedica.pl/artykuly-medyczne/turystyka-medyczna-w-polsce/, data odczytu: 25.08.2013 r.
23
O wysokim poziomie usług medycznych oraz wielkich możliwościach badawczych w Polsce
świadczyć może fakt, że w 2011 r. osiągnięto w tym sektorze wiele sukcesów, a do najważniejszych
Rynek turystyki medycznej
z nich zaliczyć można np. przeprowadzenie testów wykrywających predyspozycje genetyczne
do raka jelita grubego i raku gruczołu krokowego, przy pomocy chipu DNA umożliwiającego ocenę
prawie 180 mutacji genetycznych. Innym istotnym osiągnięciem było stworzenie implantu kręgosłupa. W kraju prowadzone są ponadto badania kliniczne na bardzo szeroką skalę i jest to największy rynek badań klinicznych wśród krajów Europy Środkowo-Wschodniej, który szacuje się
na ok. 1 mld zł, co odpowiada za około 3% rynku światowego w tym obszarze. Co roku w Polsce
przeprowadza się około 500 badań klinicznych.
Uzdrowiska i SPA
RYNEK I STRUKTURA
Wartość rynku medycznego w Polsce jest obecnie szacowana na ponad 7,1 mld euro. W branży tej
występują silne tendencje do konsolidacji. Placówki medyczne koncentrujące się na odpłatnym
świadczeniu usług (poza kontraktem z Narodowym Funduszem Zdrowia) są zlokalizowane głównie w największych aglomeracjach Polski, ale w turystyce medycznej specjalizują się też przychodnie i szpitale zlokalizowane w przygranicznych miejscowościach, zwłaszcza sąsiadujących
z Niemcami. Rynek SPA jest zdecydowanie bardziej rozdrobniony i działają na nim, zarówno duże
hotele, jak i inne mniejsze ośrodki np. medyczne SPA świadczące usługi pielęgnacyjne i rehabilitacyjne. Ośrodki SPA są zlokalizowane nie tylko w dużych aglomeracjach ale przede wszystkim
w ośrodkach atrakcyjnych turystycznie na terenie całego kraju. Wartość tego rynku jest szacowa-
P
na na około 47,6 mln euro i zwiększa się ona bardzo dynamicznie, średnio o 10-20% rocznie.
olska jest również krajem posiadającym długoletnią tradycję w sferze zabiegów uzdrowisko-
Z usług turystyki medycznej w zdecydowanej większości korzystają obywatele Niemiec, ale istot-
wych i SPA. Obecnie działa ponad 40 uzdrowisk oraz około 600 ośrodków Wellness i SPA, z czego
ną grupę klientów stanowią także klienci z Wielkiej Brytanii oraz Szwecji. Struktura klientów turystyki
250 jest prowadzonych przez hotele. W ofercie sanatoriów znajdują się liczne zabiegi fizjoterapeu-
medycznej z podziałem na najważniejsze kraje, z których pochodzą została zaprezentowana na rys. 4.
tyczne w zakresie: hydroterapii, krioterapii, elektroterapii, leczenia światłem, ćwiczeń indywidualnych i grupowych. Dużym uznaniem cieszą się ponadto takie zabiegi jak: leczenia borowiną, inhalacje
Rys. 4. Struktura klientów turystyki medycznej według krajów ich pochodzenia
i picie wód leczniczych. Oprócz długiej listy zabiegów kosmetycznych i leczniczych, wiele ośrodków
4%
oferuje także doskonałą, zrównoważoną dietę, komfortowe zakwaterowanie oraz fachową opiekę
4%
medyczną (chirurgów, dermatologów, kosmetologów, dentystów i dietetyków). Gwarancją wysokie-
rzem lub w pobliżu jezior w całej Polsce. Za największy naturalny skarb polskich uzdrowisk uważa się
Niemcy
Wielka Brytania
5%
go poziomu usług ośrodków SPA są posiadane przez nie certyfikaty jakości. Zabiegi uzdrowiskowe
i SPA są realizowane w ośrodkach atrakcyjnych turystycznie, położonych głównie w górach, nad mo-
4%
37%
6%
Rosja
Włochy
ich naturalne złoża, do których w szczególności należą wody mineralne, wśród których jest wiele
leczniczych. W niektórych sanatoriach spotkać można także unikalny mikroklimat, który sam ma
7%
Norwegia
działanie terapeutyczne, jak np. sanatorium w kopalni soli w Wieliczce.
Zaletą polskich ośrodków SPA jest to, że wiele z nich zostało wybudowanych w ostatnich kilku
latach, podczas gdy w krajach Europy Zachodniej takie ośrodki prowadzone są w wielu przypadkach
Belgia
USA i Kanada
7%
Inne
od 20 lat. Oznacza to, że często są one zdecydowanie mniej nowoczesne, a przez to mniej konkurencyjne niż polskie pod względem posiadanej infrastruktury i oferty zabiegów odnowy biologicznej.
24
Szwecja
26%
Źródło: tourmedica.pl, data odczytu 28.09.2013
25
NZOZ Carolina Medical Center
S
Hotel Farmona Business & Spa
zpital Carolina Medical Center jest jednym z największych i najnowocześniejszych prywatnych
szpitali ortopedycznych w swojej klasie w Europie. Przeprowadzane w nim są zabiegi, zarówno
w ramach powszechnie dostępnych procedur medycznych, jak i te, o charakterze wysoce specjali-
H
OTEL FARMONA BUSINESS & SPA jest prowadzony przez Laboratorium Kosmetyków Naturalnych
Farmona. Firma powstała w 1997 roku w Krakowie
stycznym i nowatorskim. Szpital posiada: cztery sale operacyjne, oddział intensywnej opieki medycz-
i jest to przedsiębiorstwo rodzinne ze 100% kapitałem
nej wyposażony w specjalistyczne łóżka z pełnym monitoringiem funkcji życiowych, laboratorium
polskim. Początkowo FARMONA zajmowała się pro-
analityczne oraz 21 jedno- lub dwuosobowych sal szpitalnych dla pacjentów. Ośrodek wyróżnia się
dukcją kosmetyków naturalnych do pielęgnacji: ciała,
dzięki wykorzystaniu nowych technologii, komfortowym warunkom leczenia oraz wysoko wykwali-
twarzy i włosów, a od 2007 r. firma rozwinęła swoją
fikowanej i doświadczonej kadrze lekarzy i fizjoterapeutów. Ze szpitalem stale współpracują specja-
działalność i prowadzi również hotel SPA w Krakowie.
liści z różnych dziedzin: ortopedii, reumatologii, neurochirurgii, diagnostyki obrazowej i rehabilitacji,
HOTEL FARMONA BUSINESS & SPA to wysokiej klasy
co pozwala na kompleksowe podejście do procesu leczenia i wybór terapii umożliwiającej pacjentom
obiekt, który posiada zaplecze konferencyjne oraz
szybki powrót do zdrowia.
dwustumetrowy obszar Wellness & SPA . Jest on poło-
Carolina Medical Center posiada akredytację Ministerstwa Zdrowia, uprawniającą do prowadzenia
żony w kameralnym miejscu, w jednym ze starych par-
specjalizacji i staży kierunkowych z ortopedii i traumatologii narządów ruchu. Organizuje ponadto
ków w Krakowie i może w nim wypoczywać łącznie
na szeroką skalę szkolenia i staże dla lekarzy z całego świata. Szpital jest Partnerem Medycznym Pol-
70 osób. W hotelowym Wellness & SPA oferowany jest
skiego Komitetu Olimpijskiego i odpowiada za opiekę
szeroki zakres zabiegów, które są wykonywane z uży-
medyczną Polskiej Kadry Olimpijskiej, a także człon-
ciem wyłącznie naturalnych produktów. Goście hotelu
ków kadr narodowych wielu dyscyplin sportu i tance-
mogą wybierać zabiegi, które bazują na osiągnięciach
rzy Baletu Narodowego. Carolina Medical Center
medycyny naturalnej, zarówno europejskiej, jak i dale-
obserwuje stały wzrost liczby pacjentów z zagranicy,
kowschodniej. Hotel jest także interesującym i unikal-
a szczególnie z innych krajów Unii Europejskiej.
nym obiektem, ze względu na fakt, że jest on swoistą
galerią sztuki krakowskiego rzeźbiarza i malarza Jana
Siuty – pokoje i korytarze hotelu zdobią grafiki wybrane
osobiście przez artystę.
26
27
Odzież, dodatki, galanteria skórzana
P
olska branża odzieżowa, dodatków i galanterii skórzanej w ostatnim dwudziestoleciu znacząco poprawiła
swoją pozycję konkurencyjną na globalnym rynku. Po przystąpieniu Polski do Wspólnoty Europejskiej
horyzont możliwości polskich przedsiębiorców znacznie się poszerzył stawiając przed nimi jednocześnie wyzwania m.in. sprostania konkurencji na rynkach zagranicznych. Silna mobilizacja polskich przedsiębiorców połączona
z ich ciężką pracą z powodzeniem przywróciła jednak polski potencjał przemysłu tekstylno-odzieżowego.
Obecnie oferują oni swoje produkty na coraz większą skalę i skutecznie konkurują z firmami zagranicznymi,
co możliwe stało się m.in. dzięki: dostępności wykwalifikowanej kadry, poprawie jakości produkowanych wyrobów, unowocześnieniu parku maszynowego oraz zmianom w organizacji produkcji.
POTENCJAŁ SEKTORA
Przeważająca część przedsiębiorstw funkcjonujących na rynku odzieżowo-tekstylnym to firmy małe lub
średnie, oparte na rodzinnych tradycjach, a wiele z nich znajduje się na obszarze Polski Wschodniej.
W pierwszym półroczu 2013 r. w przedsiębiorstwach z tej branży pracowało średnio 39,3 tys. osób w produkcji tekstylnej oraz 78,6 tys. osób w produkcji odzieżowej. Kolejne 19,8 tys. osób zatrudnionych było w przy produkcji skór i wyrobów ze skór wyprawionych. Te trzy kategorie stanowiły w sumie 6,8% przeciętnego zatrudnienia w przetwórstwie przemysłowym. Biorąc pod uwagę wielkość produkcji sprzedanej oraz obroty w handlu
zagranicznym, polski sektor tekstylno-odzieżowy uznawany jest za jedną z ważniejszych gałęzi przemysłu przetwórczego. Pomimo tego, że rynek odczuł w ostatnich latach skutki kryzysu, w przemyśle odzieżowym widoczny
jest wzrost aktywności i konkurencyjności polskich przedsiębiorstw na arenie międzynarodowej.
Istotną pozycję w polskiej branży odzieżowo-tekstylnej posiadają przedsiębiorstwa funkcjonujące na terenie Makroregionu Polska Wschodnia. Wiele tamtejszych firm jest znanych z produkcji bielizny, która jest z powodzeniem sprzedawana w Polsce i na rynkach zagranicznych. Produkowana bielizna przeznaczona jest dla
klientów we wszystkich grupach wiekowych oraz oferowana jest w różnych przedziałach cenowych. Cechuje ją
modne wzornictwo oraz duża rozpiętość rozmiarów. Produkty są wytwarzane na bazie wysokiej jakości surowców sprowadzonych z zagranicy jak i wytwarzanych w Polsce. Wśród firm działających na obszarze Polski
Wschodniej dobre wyniki osiągnęli również producenci: marynarek, wyrobów pończoszniczych męskich, sukienek i spódnic, spodni i szortów męskich, garsonek oraz zestawów odzieżowych damskich i garniturów męskich1.
1. Sektor odzieżowy w Polsce Wschodniej, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A.
29
produktów, towarów i materiałów, a w przypadku przedsiębiorstw produkujących wyroby tekstylne było to 51,4%. Wartość odzieży i dodatków odzieżowych z dzianin (grupa 61 CN) wyeksportowanych z Polski w 2012 roku wyniosła około 1,18 mld euro. Dla odzieży i dodatków odzieżowych,
innych niż dzianiny (grupa 62 CN), była to wartość około 1,55 mld euro, a w przypadku pozostałych
konfekcjonowanych artykułów włókienniczych (grupa 63 CN) było to około 0,63 mld euro.
GK LPP S.A.
Jednym z kluczowych czynników warunkujących rozwój polskiej branży odzieżowo-tekstylnej są
wykwalifikowani pracownicy, doceniani zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym. Co roku dołączają do nich absolwenci 78 techników odzieżowych działających w Polsce, w tym kadry nadzoru
technicznego oraz zdolni projektanci oferujący swoją pracę za stosunkowo niskie wynagrodzenia
L
PP S.A. jest polską firmą zajmująca się projektowaniem i dystrybucją odzieży, która działa
w Polsce oraz w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Zatrudnienie w Grupie
Kapitałowej LPP w 2012 r. kształtowało się na poziomie 2 tys. osób, a liczba prowadzonych
w porównaniu do krajów Europy Zachodniej. Istotny wpływ na rozwój branży ma także transfer wiedzy
sklepów w Polsce i za granicą wynosiła 1077, podczas gdy na koniec I półrocza 2013 roku już
z prowadzonych prac badawczo-rozwojowych. W celu zwiększenia potencjału produkcyjnego oraz
1179. Wartość przychodów spółki ze sprzedaży w roku 2012 to około 662,6 mln euro, a Grupy
podniesienia konkurencyjności oferowanych produktów wiele firm z powodzeniem inwestuje w mo-
772,4 mln euro. Produkty LPP są dostępne w 13 krajach, głównie w Europie Środkowo-Wschodniej:
dernizację swoich linii technologicznych .
w Polsce, Estonii, Czechach, na Łotwie, na Litwie, na Węgrzech, Rosji, na Ukrainie, Rumunii, Bułgarii,
2. Ibidem
na Słowacji, ale także na Cyprze i w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Największym rynkiem
2
zbytu LPP jest Polska, ale najwyższa dynamika sprzedaży odnotowywana jest w Rosji.
Rynek – odzież, dodatki
LPP powstało w połowie lat 90-tych, jako importer i dystrybutor odzieży współpracujący z supermarketami. W roku 2000 firma zaczęła samodzielnie projektować odzież i sprzedawać ją pod własnymi markami konkurując z producentami z krajów rozwiniętych, a obecnie LPP koncentruje się
RYNEK I STRUKTURA
Według danych firmy badawczej PMR rynek odzieży i obuwia w Polsce wzrósł w roku 2012 o ponad
2%, osiągając wartość prawie 6,9 mld euro. Niemniej jednak, przedsiębiorcy działający na rynku
oczekują w najbliższym czasie obniżonej dynamiki rynku, co ma być skutkiem gorszej sytuacji
makroekonomicznej i obniżonej konsumpcji.
Według danych GUS (2013) wartość sprzedaży wyeksportowanej firm zatrudniających powyżej
na projektowaniu odzieży i dodatków do niej, a także rozwijaniu swoich własnych kanałów dystrybucji. Całość produkcji firmy wykonywana jest przez niezależnych poddostawców zlokalizowanych
głównie w Chinach, którzy wykonują odzież i dodatki zgodnie z zamówionymi projektami. Rozwijając sieć sklepów LPP opiera się na własnych sklepach, które zakłada na wynajmowanej powierzchni
w galeriach handlowych. Firma planuje zwiększyć powierzchnię sklepów o jedną trzecią w 2013 r.,
a największy, ponad 50 proc. wzrost planowany jest w Rosji i Ukrainie. LPP rozwija się głównie
poprzez wzrost organiczny.
9 osób stanowiła w 2012 r. przeciętnie 43,5% całkowitej wartości przychodów ze sprzedaży
30
31
CCC S.A.
P
oczątki działalności Grupy CCC S.A. sięgają pierwszej połowy lat 90-tych, od 2 grudnia 2004 r.
Spółka notowana jest na Warszawskiej GPW. Głównym założycielem i udziałowcem Grupy CCC
jest Pan Dariusz Miłek, Prezes Zarządu.
CCC S.A. jest liderem polskiego rynku sprzedaży detalicznej obuwia oraz jego największym producentem w Polsce. W 2012 roku Grupa osiągnęła przychody w wysokości 315 mln Euro. Grupa CCC to
ponad 700 sklepów zlokalizowanych w nowoczesnych centrach i galeriach handlowych w 14 krajach,
własna fabryka butów skórzanych, 7000 pracowników i 25 milionów par butów sprzedawanych
w ciągu roku. Grupa CCC dba o pozytywny wizerunek swoich marek oferując bogatą i zróżnicowaną
ofertę produktową skierowaną do szerokiego grona odbiorców. CCC działa w oparciu o zasadę
“house of brands”, polegającą na sprzedaży wielu marek obuwia pod jednym dachem. Największą
popularnością w CCC cieszy się skórzana marka obuwia Lasocki. W okresie jednego roku firma oferuje ponad trzy tysiące wzorów. Udział Grupy CCC w rozdrobnionym rynku obuwia jest szacowany
na 17-18%. Modne i atrakcyjne cenowo produkty oferowane są klientom w sklepach własnych
w Polsce, na Słowacji, na Węgrzech, w Czechach, Austrii, Słowenii, Chorwacji i Turcji oraz w sklepach
franczyzowych w krajach nadbałtyckich, Rosji, Ukrainie, Rumunii i Kazachstanie. Strategia Grupy CCC
zakłada osiągnięcie pozycji lidera w krajach Europy Środkowej przy zachowaniu wysokich parametrów rentowności i zwrotu z kapitału własnego. W latach 2013-2015 Grupa CCC planuje powiększenie
powierzchni handlowej o ponad 80% (ponad 150 tys. m2).
Bardzo dobra sytuacja finansowa, niski poziom długu oraz
jasna i klarowna wizja rozwoju pozwala myśleć spółce również
o podbijaniu nowych rynków. Po otwarciu pierwszych sklepów
w Niemczech, CCC zwróci swój wzrok na kolejne kraje Europy
Zachodniej.
32
Maszyny i urządzenia górnicze
R
ynek producentów maszyn i urządzeń górniczych to jedna z tradycyjnych, ale również innowacyjnych i zróżnicowanych branż polskiej gospodarki. Duże znaczenie dla rozwoju producentów
maszyn i urządzeń górniczych miał i ma rozwój rynku krajowego, a w tym górnictwa węgla kamien-
nego i brunatnego oraz miedzi. Doświadczenie polskich producentów maszyn i urządzeń górniczych
Wszystkie wspomniane przedsiębiorstwa to podmioty duże i notowane na Giełdzie Papierów
obejmuje jednak nie tylko działalność na potrzeby krajowych firm wydobywczych, ale również
Wartościowych w Warszawie. Ich oferta jest bogata i zróżnicowana, dzięki czemu są one w stanie
doświadczenie zdobyte na rynkach zagranicznych, a w tym m.in. w: Australii, Ameryce Łacińskiej
obsługiwać znaczące inwestycje górnicze na całym świecie. W grupie tej należy szczególnie wyróżnić
i Północnej, Afryce, a także w Chinach i innych krajach azjatyckich.
Kopex i Famur, których przychody ze sprzedaży w roku 2012 sięgały odpowiednio 487 i 352 mln euro
Oferta polskich producentów maszyn i urządzeń górniczych jest bardzo zróżnicowana i obejmuje
m.in. maszyny dla górnictwa podziemnego i odkrywkowego – w tym kombajny ścianowe i chodniko-
i kilkukrotnie przewyższały te odnotowywane np. przez Fasing, nie wspominając o innych mniejszych
firmach z branży.
we, maszyny urabiające, ładujące, zwałujące i dostawcze, kompleksy komorowo-filarowe, obudowy
Oprócz wymienionych czterech dużych grup kapitałowych, w Polsce działa również około 40 produ-
zmechanizowane, a także przenośniki zgrzebłowe i taśmowe. Istotną część oferty stanowi też sprzęt
centów wyposażenia podstawowego dla przemysłu wydobywczego. Ponadto funkcjonuje około
wspomagający, a w tym m.in.: systemy transportowe, napędy (hydrauliczne i pneumatyczne), systemy
200 producentów wyposażenia wspomagającego, a w tym maszyn, urządzeń i usług dla górnictwa. Ze
wykrywania, pomiaru i kontroli stężenia gazów, systemy wentylacyjne i przewietrzania, systemy
wszystkimi tymi firmami związanych jest też około 900 mniejszych wyspecjalizowanych kooperantów.
klimatyzacyjne, sprzęt ratownictwa górniczego, kable, łańcuchy napędowe i inne urządzenia
(m.in. małej mechanizacji, łączności i sygnalizacji).
1
1. IEI (2012) Analiza rynku krajowego oraz potencjału eksportowego na rynki zagraniczne maszyn i urządzeń górniczych, Opracowanie
przygotowane dla Branżowego programu promocji dla maszyn i urządzeń górniczych przez Instytut Ekonomii Informatyki,
Politechnika Śląska, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
Sprzedaż urządzeń i maszyn górniczych to nie jedyna specjalizacja przedsiębiorstw działających
na rynku maszyn i urządzeń górniczych. Według badań IEI (2012) przedsiębiorstwa z omawianej branży wytwarzają i sprzedają swoje usługi i produkty także firmom z innych sektorów. Warto jednak odnotować, że w latach 2009-2011 udział sektora wydobywczego w ich przychodach ogółem wzrósł
z około 33,4% do ponad 38,6%. W tym samym okresie wzrósł też udział przychodów z eksportu
maszyn i urządzeń górniczych w przychodach ogółem – z 8,4% w 2009 r. do 11,3% w 2011 r. Kryzys
Potencjał – maszyny górnicze
globalny po roku 2007 przyniósł okresowy spadek sprzedaży przedsiębiorstw z omawianej branży,
niemniej od roku 2011 odnotowywane jest ożywienie, które przejawia się w znaczącym wzroście
sprzedaży i rentowności. Ponadto okres kryzysu po roku 2007 zaowocował przyspieszeniem konsoli-
STRUKTURA I POTENCJAŁ BRANŻY
Na rynku producentów maszyn i urządzeń górniczych działa obecnie w Polsce ponad 1 tys. przedsiębiorstw. W tej dużej grupie wyróżnić należy jednak cztery dominujące grupy kapitałowe skupione
wokół takich spółek jak: Famur S.A., Kopex S.A., Fasing S.A. oraz Bumech S.A. Stanowią one trzon rynku
dacji, której elementem było przejmowanie mniejszych firm przez liderów rynku. Procesy te są przejawem dążenia do wzmocnienia przewagi konkurencyjnej na rynku krajowym, jak również ich zagranicznej ekspansji na rynki zagraniczne. W najbliższych latach oczekiwany jest dalszy wzrost omawianej
branży – związany zarówno z rozwojem krajowego jak i zagranicznego rynku wydobywczego.
i są bezpośrednimi dostawcami wyposażenia dla przemysłów wydobywczych. Współpracują bezpośrednio z przedsiębiorstwami wydobywczymi w Polsce i mają silną pozycję na rynkach zagranicznych.
34
35
Grupa Kopex S.A.
W 2012 roku FAMUR osiągnął skonsolidowane przychody na poziomie 352,6 mln euro,
zaś w ujęciu jednostkowym wyniosły one
H
istoria Kopex sięga początków lat 60-tych XX w. kiedy utworzono Przedsiębiorstwo Budowy
Zakładów Górniczych za Granicą, które działało jako generalny dostawca obiektów i urządzeń
górniczych na eksport. Grupa Kopex w jej obecnej strukturze powstała w wyniku przejęcia Kopex
S.A. przez Zabrzańskie Zakładów Mechanicznych S.A. w roku 2006, po którym w wyniku dalszych
przekształceń kapitałowych powstała Grupa Kopex – będąca największą w Polsce grupą przemysło-
wą skupiającą spółki z branży maszyn i urządzeń górniczych oraz usług górniczych. Potencjał grupy
czyni ją nie tylko największym w Polsce holdingiem w omawianej branży, ale również lokuje ją
w ścisłej czołówce największych na świecie partnerów dla przedsiębiorstw wydobywczych. Grupa
Kopex skupia wiele podmiotów w Polsce oraz zagranicą, a w tym spółki działające w: Rosji, Indonezji,
Chinach, Australii i RPA.
Grupa Kopex oferuje całościowe rozwiązania dla górnictwa podziemnego i odkrywkowego, firmy
z grupy są cenionymi i uznanymi producentami i dostawcami doskonałych maszyn i urządzeń oraz
nowoczesnych technologii dla przedsiębiorstw wydobywczych. Oferta Kopex obejmuje cały proces
inwestycyjny w górnictwie, a w tym: przygotowanie studiów wykonalności, nadzór nad badaniami
geologicznymi obszaru górniczego oraz szacowanie zasobów złoża, opracowanie technologii udostępnienia złoża, projektowanie zakładów wydobywczych, produkcję, dostawę i montaż maszyn,
urządzeń i systemów technologicznych, budowę, rozbudowę, modernizację, prowadzenie wydobycia
i likwidację kopalń, szkolenia kadr inwestora oraz wsparcie inżynieryjne podczas realizacji inwestycji.
199 mln euro. FAMUR koncentruje się na produkcji zaawansowanych technologicznie i wysokowydajnych zmechanizowanych kompleksów
ścianowych, wyposażonych w systemy sterowania i monitoringu maszyn, procesów i systemów
technicznych wraz ze wsparciem informatycznym, które istotnie przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności pracy górników. Maszyny produkowane przez FAMUR są
przystosowane do pracy w szczególnie trudnych
warunkach górniczo-geologicznych, co pozwala
na realizację nawet najbardziej skomplikowanych zleceń na całym świecie, a ponadto
FAMUR produkuje maszyny i urządzenia do ciągłego transportu poziomego i przeładunku materiałów masowych, kombajnów chodnikowych.
Firma zajmuje się także: projektowaniem, budową wież szybowych oraz zakładów przeróbki węgla, wyposażonych w najnowocześniejsze kompleksowe linie technologiczne. Oferta FAMUR
Famur S.A.
jest stale doskonalona dzięki inwestycjom
w badania i rozwój realizowanym w ramach
H
Famur Institute – centrum badawczo-rozwojoistoria FAMUR S.A. sięga lat 20-tych XX w., kiedy powstała spółka Stephen, Frölich + Klüpfel AG
wego FAMUR.
– od lat 30-tych XX w. działająca jako Piotrowicka Fabryka Maszyn S.A. Pod nazwą FAMUR przed-
siębiorstwo to działa od połowy lat 60-tych XX w. W swej obecnej formie firma ta działa jednak od roku
2002, kiedy większość akcji spółki kupił prywatny inwestor i rozpoczął budowę grupy kapitałowej kupując w 2003 r. udziały w Nowosądeckiej Fabryce Maszyn Górniczych Nowomag S.A. Grupa należy obecnie
do czołówki światowych producentów maszyn i urządzeń stosowanych w górnictwie podziemnym.
36
37
Branża przemysłu kosmetycznego
P
rzemysł kosmetyczny w Polsce rozwija się dynamicznie i jest coraz bardziej konkurencyjny
zarówno na rynku europejskim jak i światowym. Wśród przedsiębiorstw z tego sektora obecni
są zarówno światowi liderzy w tej branży, jak również polskie przedsiębiorstwa, które swą działalność rozpoczęły w ostatnich dwóch dekadach. Liczba rodzimych firm w ostatnich latach dynamicznie
rośnie. Cechują się one wysokim poziomem innowacyjności, który w połączeniu z atrakcyjnością
cenową i wysoką jakością oferowanych przez nie produktów powoduje, że ich udział w polskim
rynku rośnie oraz są coraz bardziej popularne na rynkach zagranicznych.
Istotne znaczenie w promowaniu polskich kosmetyków odgrywają coraz skuteczniejsze strategie
marketingowe, przejawiające się między innymi zwiększeniem atrakcyjności opakowań czy efektywną komunikacją marketingową. Wszystko to sprawia, że polskie firmy kosmetyczne są coraz bardziej
rozpoznawalne na całym świecie i stanowią alternatywę dla wielu znanych światowych marek.
Na rynku sukcesy odnoszą też firmy, które sprzedają swoje produkty pod markami własnymi największych sieci handlowych, wpisując się w trend rozwoju produkcji privatelabel.
POTENCJAŁ SEKTORA
Przemysł kosmetyczny w Polsce zapewnia pracę około 19 tys. osób i liczba ta ciągle wzrasta. Wśród
nich znajdują się zarówno doświadczeni pracownicy, jak i światowej klasy naukowcy. Na przestrzeni ostatnich lat zwiększyła się także wydajność pracy osób zatrudnionych w tym sektorze.
Polski rynek eksportu kosmetyków i produktów higieny osobistej plasuje się obecnie na szóstej
pozycji w Europie. Głównym czynnikiem wpływającym na rozwój potencjału polskiej branży kosmetycznej są prowadzone przez nią lub na jej zlecenie prace badawczo-rozwojowe. Realizowane są one w licznych niezależnych laboratoriach znajdujących się w różnych częściach Polski, ale także w laboratoriach
samych firm, które dzięki unijnemu dofinansowaniu zostały doposażone w najwyższej jakości urządzenia. Ważnym atutem dla rozwoju polskiego przemysłu kosmetycznego jest również rozwinięte zaplecze edukacyjne. Polska jest jednym z dwóch europejskich krajów, w którym kosmetologia nauczana
jest na poziomie uniwersyteckim. Dodatkowo na wielu uczelniach istnieją pochodne kierunki takie jak:
chemia, biochemia i biotechnologia (24 uczelnie wyższe) oraz farmacja (11 uczelni wyższych)1.
1. Raport „The Polish Cosmetics Industry”, Warsaw 2012, http://www.polishcosmetics.pl
39
Szacuje się także, że w obliczu spodziewanego spowolnienia wzrostu na światowym rynku
kosmetycznym w najbliższych latach, polski rynek będzie nadal wykazywał tendencje wzrostowe
i przekroczy w 2016 r. wartość 3,5 mld euro2,3.
Polskie produkty kosmetyczne dostępne są obecnie w 130 krajach na całym świecie4. Według
danych Euromonitor International (2012) wartość eksportu polskich kosmetyków (w tym produktów do higieny osobistej) zwiększyła się w latach 2001-2011 pięciokrotnie, z 571 mln euro do
3,1 mld euro, co przedstawione zostało na Rys. 6. Średnia roczna dynamika wzrostu sięgnęła
Istotnym bodźcem rozwojowym dla polskiego sektora przemysłu kosmetycznego było przystąpie-
25%. Najwięcej, bo około 60% eksportowanych produktów trafia do krajów Unii Europejskiej.
nie Polski do Unii Europejskiej. Dzięki temu polscy producenci uzyskali łatwiejszy dostęp do rynków
Kolejne 23% sprzedawane jest w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Głównym importerem
unijnych. Zacieśnianie europejskiej współpracy gospodarczej pozwoliło także ujednolicić prawo
nadal pozostaje Rosja, w której polskie produkty znane są konsumentom od wielu lat5. Polskie
obwiązujące wszystkich przedsiębiorców i zlikwidować różnice wynikające z krajowego ustawodaw-
produkty dostępne są nie tylko w państwach sąsiedzkich ale również w drogeriach i perfumeriach
stwa oraz dokonać wspólnej notyfikacji kosmetyków2.
m.in. takich krajów jak Trinidad i Tobago, Nowa Zelandia, Chile czy Dubaj.
2. Ibidem
2. www.euromonitor.com
3. Raport EMI – Pharmaceuticals& Cosmetics Sector Poland, marzec 2013
4. Związek Przemysłu Kosmetycznego
5. Raport „The Polish Cosmetics Industry” [...]
Kosmetyki – kraj i eksport
W
roku 2012 łączna wartość rynku kosmetyków w Polsce została oszacowana na prawie
563,12
17%
3,4 mld euro (GUS, 2012). Dominującą pozycję zajmowały na nim kosmetyki do pielęgnacji
33,75 119,27
1%
4%
Rys. 5. Wartości udziałów poszczególnych kategorii produkowanych
w całości polskiego rynku kosmetycznego w 2011 r. w mln euro.
295,82
9%
Kosmetyki do pielęgnacji słonecznej
włosów (611,5 mln euro – 18,5% w 2011 r.) oraz skóry (563,1 mln euro – 17%), mające łącznie 35%
Kosmetyki pielęgnacyjne dla dzieci
udziału rynku. Kolejne pozycje zajmują perfumy (13,5%), kosmetyki męskie (10,5%) oraz kosmetyki
kolorowe (9,7%). Wartości udziałów poszczególnych kategorii kosmetyków w całości polskiego rynku
w 2011 r. zaprezentowane zostały na rys. 5.
320,76
10%
250,33
8%
273,45
8%
wartość oszacowana została na poziomie około 3,4 mld euro, wykazując przy tym dużą dynamikę
ziomie 4% rocznie ma utrzymać się w najbliższych latach1.
348,82
11%
43,63
1%
Spośród grup produktów największą dynamikę wzrostu sprzedaży wykazują kosmetyki męskie
oraz do pielęgnacji zębów (wzrost w roku 2011 o 6,5%), a także kosmetyki do depilacji i do makijażu.
1. Raport PMR – „Rynek dystrybucji artykułów kosmetycznych w Polsce 2013. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2013-2015”
40
Kosmetyki kolorowe
Dezodoranty
W latach 2007-2012 rynek kosmetyków w Polsce wzrósł o niemal 600 mln euro. W roku 2012 jego
wzrostu wynoszącą 3,1% w porównaniu do roku 2011. Według prognoz tendencja wzrostowa na po-
Kosmetyki do pielęgnacji ciała i twarzy
611,51
18%
447,38
13%
Kosmetyki do pielęgnacji
Perfumy
Kosmetyki do pielęgnacji włosów
Akcesoria do golenia i kosmetyki męskie
Produkty do pielęgnacji zębów
Kosmetyki do pielęgnacji skóry
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, 2012 r.
41
Laboratorium Kosmetyczne Dr Irena Eris S.A.
Rys. 6. Wartość eksportu kosmetyków wyprodukowanych w Polsce
w podziale geograficznym w 2011 r. w mln euro
15%
Rosja
Wielka Brytania
Niemcy
Ukraina
5%
42
irma Dr Irena Eris zajmuje się zarówno produkcją kosmetyków, jak również prowadzeniem hoteli i instytutów kosmetycznych. Przychody spółki wyniosły w 2011 r. 46,7 mln euro. Firma jest zna-
na przede wszystkim z produkcji kosmetyków pielęgnacyjnych. Własność firmy stanowią m.in. takie
Holandia
serie kosmetyków jak Lirene oraz Under20. Przedsiębiorstwo działa głównie na rynku krajowym, ale
Włochy
podejmuje także działania mające na celu zwiększenie swojej obecności na rynkach zagranicznych.
Hiszpania
Obecnie na eksport trafia około 10% realizowanej produkcji. Firma oferuje kosmetyki w 28 krajach
Turcja
świata, m.in. w Rosji, Wielkiej Brytanii, Ekwadorze, Australii, na Litwie i Tajwanie oraz w Stanach
Węgry
Zjednoczonych. Za “międzynarodowe ambicje, wysoką jakość produktów, innowacyjność i etykę
Rumunia
działania” marka Dr Irena Eris przyjęta została do prestiżowej francuskiej organizacji Comité Colbert,
inne kraje
zrzeszającej 75 najbardziej luksusowych marek na świecie, m.in. Chanel, Dior czy Louis Vuitton.
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, 2012 r.
Eveline Cosmetics Dystrybucja Sp. z o.o. S.K.A.
F
F
INGLOT Sp. z o. o.
F
irma INGLOT została założona w 1983 roku w Przemyślu przez Wojciecha Inglota. Początkowo
firma posiadała w swojej ofercie kolorowe lakiery do paznokci, a następnie cienie do powiek
i pomadki do ust. Obecnie INGLOT jest wiodącym producentem szerokiego wachlarza kosmetyków
irma Eveline Cosmetics działa na polskim rynku od 1983 r. jest jednym z czołowych producentów
kolorowych o zasięgu globalnym. Jednym z bardziej znanych i cenionych produktów firmy jest Free-
i eksporterów kosmetyków. Swoje produkty sprzedaje w ponad 70 krajach, głównie w Europie
dom System umożliwiający dowolne łączenie ulubionych kolorów produktów, m.in. cieni do powiek,
Środkowej (Czechy, Słowacja, Węgry) i Wschodniej, a także w krajach Bałkańskich, w Stanach Zjedno-
pudrów, róży do policzków, pomadek, korektorów. Pierwszy zagraniczny salon firma otworzyła
czonych, w Finlandii, na Tajwanie oraz w krajach Bliskiego Wschodu. Eksport stanowi ponad 80%
w 2006 roku w Montrealu w Kanadzie. Obecnie INGLOT posiada około 400 salonów (w tym około
produkcji firmy. W ofercie Eveline Cosmetics znajduje się cała gama kosmetyków przeznaczonych do
160 w Polsce) w ponad 50 krajach, na 6 kontynentach. Kosmetyki tej marki można spotkać m.in.
pielęgnacji twarzy i ciała, w tym m.in. kremy zawierające płatki złota oraz drobiny diamentów. W roku
w takich prestiżowych lokalizacjach jak róg Broadway i 48 ulicy w Nowym Jorku czy CaesarsPalace
2011 sprzedaż spółki wyniosła blisko 27 mln euro. Przedsiębiorstwo zatrudnia ponad 500 specjalistów,
w Las Vegas. Firma pojawia się także na wszystkich najważniejszych wydarzeniach branżowych na
wykorzystuje najnowsze, światowe technologie i poddaje swoje produkty ścisłej kontroli jakości na
całym świecie oraz aktywnie włącza się w międzynarodowe pokazy makijażu jak np. The Makeup
etapie produkcji, dystrybucji i sprzedaży. Firma Eveline Cosmetics wyróżniona została wieloma mię-
Show, IMATS, FashionWeek w światowych stolicach mody. Bestsellerem w Polsce są lakiery do pa-
dzynarodowymi nagrodami przyznanymi zarówno przez konsumentów, jak i profesjonalistów, m.in.:
znokci marki INGLOT, a w Australii bardzo dobrze sprzedają się podkłady. 95% produkcji powstaje
Prix de Beaute magazynu Cosmopolitan czy Best BeautyBuys przyznawane przez czytelniczki InStyle.
w Przemyślu. Spółka zatrudnia kilkaset osób, a jej przychody w 2011 r. wyniosły ponad 35 mln euro.
43
Branża ochrony i zachowania zabytków
P
olska branża ochrony i zachowania zabytków obejmuje: konserwatorów zabytków, archeologów, producentów kamienia i materiałów budowlanych, a także szereg wyspecjalizowanych
przedsiębiorstw zaangażowanych w prace archeologiczne, konserwacyjne i konserwatorskie działające w Polsce i na całym świecie.
Jednym z istotnych źródeł potencjału polskiej branży ochrony i zachowania zabytków jest fakt,
że w Polsce występuje znacząca liczba bardzo zróżnicowanych zabytków materialnych o wysokiej
wartości. W ostatnich latach w Polsce systematycznie rośnie liczba zabytków nieruchomych i ruchomych wpisanych do rejestru zabytków, a także zabytków uznawanych za pomniki historii. Oznacza to,
że popyt wewnętrzny na usługi firm z omawianej branży rośnie. Istotnie zmienia się jednak struktura
popytu na usługi dotyczące ochrony i zachowania zabytków. Jednym z obserwowanych trendów jest
systematyczny spadek nakładów budżetowych na ochronę zabytków przy rosnących możliwościach
finansowania tych wydatków z funduszy strukturalnych, a także innych funduszy europejskich. Dotyczy to w szczególności inwestycji w rewaloryzację i modernizację zabytków nieruchomych. Ponadto
odnotowywany jest także wzrost wydatków prywatnych na konserwację i renowację zabytków, a także nakładów samorządów lokalnych.1
Osobnym – odnotowywanym od lat – zjawiskiem przyczyniającym się do wzrostu znaczenia
omawianej branży jest znaczące zaangażowanie polskich archeologów i konserwatorów w prace realizowane za granicą. Przykładem jest m.in. odkrycie przez polskich archeologów grobowca Merefnebefa, a w tym unikatowych reliefów i malowideł w egipskiej Sakkarze. Ponadto polscy specjaliści
pracują obecnie nad wirtualną rekonstrukcją zniszczonej świątyni faraona Totmesa III w Deir el-Bahari
w Górnym Egipcie. Natomiast w Starej Dongoli w Sudanie – dawnej stolicy Zjednoczonego Chrześcijańskiego Królestwa Nubii – polscy archeolodzy odkryli kilkanaście kościołów, m.in. tzw. Mauzoleum,
Kościół o Kolumnach Granitowych pełniący funkcję katedry, czy Budowlę na Planie Krzyża.
To tylko kilka przykładów potwierdzających doświadczenie i wiedzę polskich archeologów
i konserwatorów, którzy zaangażowani są w prace związane z ochroną i zachowaniem zabytków nie
tylko w Polsce, ale także w innych krajach na całym świecie.
1. MKiDN (2004) Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na Lata 2004-2013: Narodowy Program Kultury „Ochrona Zabytków i Dziedzictwa
Kulturowego” na Lata 2004–2013, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa, http://bip.mkidn.gov.pl/.
45
Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków S.A.
P
olskie Pracownie Konserwacji Zabytków (PPKZ) to największa i jedna z najstarszych firm zajmujących się konserwacją zabytków w Polsce. Specjalizuje się ona w wykonywaniu kompleksowych
prac konserwatorsko-budowlanych. W ramach przedsiębiorstwa funkcjonują wyspecjalizowane
działy a w tym: Laboratorium Naukowo-Badawcze, Pracownia Konserwacji Budownictwa, Pracownia
Atlas Sp. z o.o.
G
rupa Atlas to polski lider branży chemii budowlanej, który dynamicznie rozwija swoją działalność na rynkach międzynarodowych – w szczególności w Europie Środkowej i Wschodniej. Atlas
oferuje kilkaset produktów we wszystkich kategoriach chemii budowlanej. W swojej ofercie posiada
ekskluzywną linię produktów do konserwacji zabytków Atlas Złoty Wiek.
Konserwacji Dzieł Sztuki – a w tym: tkanin, papieru i skóry, a także malarstwa i rzeźby. Realizację prac
Produkty z linii Atlas Złoty Wiek obejmują materiały dla specjalistów, zajmujących się restauracją
PPKZ wspomagają wyspecjalizowani poddostawcy, a w tym: stolarnie, kuźnie, pracownie kamieniar-
i konserwacją zabytków, które zgrupowane są w trzech systemach: (1) renowacji murów ceglanych
skie, odlewnie metali kolorowych, zespoły sztukatorskie, itp.
i kamiennych (czyszczenie, wzmacnianie, uzupełnianie ubytków, spoinowanie, hydrofobizacja po-
PPKZ z powodzeniem – od wielu dekad – działa na rynku polskim jak i za granicą. Oferta firmy
wierzchni); (2) renowacji tynków (tynki renowacyjne, tynki wierzchnie w tym szlachetne, szpachle,
obejmuje m.in.: kompleksową konserwację zabytków architektury, modernizację budynków zabytko-
farby elewacyjne); (3) zaprawach sztukatorskie (barwione w masie zaprawy i szpachle sztukatorskie).
wych, konserwację tkanin zabytkowych, wyrobów rzemiosła artystycznego wykonanych z papieru
Wspomniane materiały przygotowywane są na indywidualne zamówienie – tak, by odpowiadały one
i skóry, murów kamiennych, ceglanych, zabytkowych wypraw, sztukaterii, architektury drewnianej,
specyfice restaurowanego zabytku. Dzięki badaniom właściwości fizykochemicznych odnawianych
zabytkowej stolarki, obiektów metalowych, kamiennych, ceramicznych, witraży, lastryka, mozaiki,
elementów architektonicznych, produkty Atlas cechują się optymalnymi parametrami i doskonale od-
złoceń, rzeźb, polichromii, zabytkowych warstw malarskich, itp.
dają charakter pierwotnego materiału. Wysoka jakość produktów Atlas Złoty Wiek została potwier-
Poziom usług świadczonych przez PPKZ potwierdzają zdobyte nagrody, m.in. nagroda Europa
dzona i doceniona przez niezależną niemiecką Naukowo-Techniczną Organizację do Spraw Ochrony
Nostra oraz Złoty Medal na Międzynarodowych Targach Denkmal w Lipsku czy nagroda specjalna
i Renowacji Zabytków, która przyznała Certyfikat WTA dla systemu tynków renowacyjnych Atlas Złoty
Kapituły VI edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Modernizacja Roku” za „Pół wieku starań o przywrócenie
Wiek. Cała linia produktowa Atlas Złoty Wiek również została doceniona przez kapitułę zeszłorocznej
polskim zabytkom dawnej świetności”.
edycji Programu Najwyższa Jakość Quality International 2012, otrzymując najwyższe – Złote Godło.
Arch-Tech Sp. z o. o.
A
rch-Tech Sp. z o.o. to przedsiębiorstwo specjalizujące się w całościowym przygotowaniu
inwestycji budowlanych w zakresie ochrony zabytków. Przedsiębiorstwo to wykonuje usługi
z zakresu archeologii i architektury itp., a w tym m.in.: projekty architektoniczne adaptacji obiektów
zabytkowych, badania geofizyczne, archeologiczne badania rozpoznawcze i weryfikacyjne, archeologiczne badania wykopaliskowe (wyprzedzające i ratownicze), nadzory archeologiczne, badania
architektoniczne i archeologiczno-architektoniczne, inwentaryzacje i dokumentacje obiektów
46
47
zabytkowych, konsulting i wsparcie projektowe, a także przygotowywanie programów badawczych
i naukowo-konserwatorskich oraz opracowań eksperckich. Podstawą kompetencji Arch-Tech jest
zespół doświadczonych pracowników naukowych i technicznych, o wysokich kwalifikacjach
i stosownych uprawnieniach – niezbędnych do realizacji oferowanych usług ochrony i konserwacji
oraz adaptacji obiektów zabytkowych.
Sztandarowym produktem jest realizowany projekt badań i rewaloryzacji Wyspy Zamkowej w Ełku,
w ramach którego przeprowadzono badania stanu zabytków (archeologiczne, architektoniczne i konserwatorskie) oraz przygotowano koncepcję zabudowy wyspy i rekonstrukcji zamku. Celem projektu
jest adaptacja przestrzeni i zespołu zabytków do funkcji hotelowo-konferencyjno-rekreacyjnych.
48
Budownictwo
S
ektor budownictwa to kluczowy sektor polskiej gospodarki, który w 2011 r. posiadał prawie
RYNEK I STRUKTURA
12% udział w PKB, zapewniając pracę około 12% wszystkich zatrudnionych. W branży tej działa
Rynek budowlany w Polsce wykazywał w ostatnich latach dużą dynamikę wzrostu. Głównym im-
wielu polskich producentów materiałów budowlanych oraz usługodawców, którzy z powodzeniem
pulsem jego rozwoju były prowadzone inwestycje drogowe oraz budowa obiektów sportowych.
prowadzą działalność nie tylko na rynku polskim, ale również za granicą.
Istotną dynamikę wzrostu wykazały: wskaźnik produkcji budowlano-montażowej, którego war-
Istotnym bodźcem dla rozwoju polskiego budownictwa było przystąpienie do Unii Europejskiej,
tość w 2011 r. zwiększyła się względem 2010 r. o 12,4% oraz wskaźnik produkcji budowlano-mon-
pozwalające nie tylko na efektywniejszą wymianę produktów i usług z członkami Wspólnoty,
tażowej dotyczący robót wykonanych przez pracowników przedsiębiorstw zatrudniających
ale umożliwiające też uzyskanie istotnego wsparcia finansowego, co przyczyniło się m.in. do rozwoju
do 9 osób (wzrost na poziomie 16,3%). Rozwój przemysłu budowlanego zauważalny był również
infrastruktury i realizacji wielu inwestycji budowlanych. Intensywny rozwój budownictwa infrastruk-
w obszarze produkcji materiałów wykorzystywanych do budowy sieci dróg krajowych1.
turalnego w latach 2010-2012 jest m.in. zasługą zorganizowanych w Polsce Mistrzostw Europy w piłce
W wyniku mniejszej liczby realizowanych inwestycji infrastrukturalnych w 2012 r. wartość rynku
nożnej EURO 2012.
budowlanego w Polsce była zbliżona do tej uzyskanej w roku 2011 r. W roku 2013 prognozowana
Długa i bogata tradycja przemysłu budowlanego w Polsce powoduje, że zarówno polscy specjaliści
dynamika jest ujemna. Według wstępnych danych GUS w sierpniu 2013 r. produkcja budowlano-
z tej branży oferujący swoje usługi, jak i produkty budowlane rozpoznawalne są w wielu regionach
-montażowa (w cenach stałych), obejmująca roboty o charakterze inwestycyjnym i remontowym,
świata. Polskie produkty budowlane postrzegane są jako wysoko konkurencyjne, za czym przemawia
zrealizowana na terenie kraju przez przedsiębiorstwa budowlane o liczbie pracujących powyżej
wiele argumentów. Jednym z nich jest zastosowanie innowacyjnych rozwiązań na najwyższym świa-
9 osób była niższa o 11,1% niż przed rokiem. Po wyeliminowaniu wpływu czynników spadek był
towym poziomie. Inną istotną cechą jest wysoka jakość materiałów, która w połączeniu z atrakcyjny-
niższy i wynosił 9,8%. Średnio i długookresowe prognozy dla sektora budowlanego w Polsce są
mi cenami często decyduje o ich zakupie. Konsumenci, którzy już raz zakupili polski produkt chętnie
jednak pozytywne i zakładają odwrócenie tego trendu w kolejnych latach2.
sięgają po kolejne, co umożliwia także szeroki asortyment wyrobów1. Szczególną popularnością
wśród zagranicznych klientów cieszą się polskie: wyroby ceramiczne i armatura, chemia budowlana,
drewno budowlane (podłogi, schody), blacha, pokrycia dachowe, zaprawy murarskie oraz materiały
wykończeniowe. Istotny potencjał eksportowy ma także asortyment elementów grzewczych oraz
izolacyjnych związanych ze zwiększaniem efektywności energetycznej. Popyt na tego typu produkty
generowany jest m.in. dzięki dyrektywom UE związanym z podnoszeniem energooszczędności zarówno budynków prywatnych jak i publicznych, ograniczeniom emisji CO2, jak też z większą dbałości
współczesnych konsumentów o ekologię i obniżanie kosztów utrzymania. Obcokrajowcy chętnie
korzystają z usług ekspertów budowlanych takich jak: geodeci, geolodzy, kierownicy budów, a także
wykwalifikowanych pracowników fizycznych np. remontowych oraz montażowych.
1. Information on the Polish construction industry for the years 2012-2013, Polish Construction
50
Budownictwo – kraj i eksport
Sytuacja handlu zagranicznego w branży budowlanej w latach 2010 i 2011 uległa istotnej poprawie,
szczególnie w zakresie materiałów budowlanych. Polscy producenci materiałów budowlanych
i dostawcy usług nieustannie próbują umocnić swoją pozycję na arenie międzynarodowej. O ich
sukcesach świadczyć może m.in. wartość eksportu polskich materiałów budowlanych, która od
momentu przystąpienia Polski do UE wzrastała w średniorocznym tempie 13%, kształtując się
w roku 2011 na poziomie 135,7 mld euro. Po załamaniu na rynku w 2009 r. zauważalna jest poprawa
na rynkach państw należących do Unii Europejskiej, które są głównymi importerami produktów
1. Raport „Rynek budownictwa w Polsce oraz analiza rynków zagranicznych w zakresie możliwości eksportowych polskiej branży
budowlanej”, Polskie Budownictwo, 2012
2. http://inwestor.msp.gov.pl/portal/si/338/26269/Rynek_budowlany_w_Polsce__obecna_sytuacja_i_perspektywy_na_przyszlosc.
html, data odczytu: 25.09.2013
51
i usług polskiej branży budowlanej. Istotny potencjał eksportowy w najbliższych latach polscy przed-
tworzących Grupę Paradyż: Ceramika Paradyż Sp. z o.o. i Paradyż Sp. z o.o. Przychody Grupy
siębiorcy przewidują także w takich krajach wschodnich jak: Rosja, Ukraina czy Kazachstan .
ze sprzedaży w 2012 r. były na poziomie ok. 180 mln euro.
3
Najważniejsi importerzy polskich produktów i usług budowlanych przedstawieni zostali na rys. 7.
Produkcja jest realizowana w oparciu o 5 nowoczesnych zakładów produkcyjnych, które są zloka-
Do najbardziej poszukiwanych na rynkach zagranicznych usług należą usługi budowlane
lizowane w obrębie Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Grupa Paradyż jako pierwszy producent
z zakresu prac dotyczących: elewacji budynków, instalacji elektrycznych, prac ogólnobudowlanych,
w Polsce i jeden z nielicznych na świecie stosuje innowacyjną technologię zdobienia płytek przy
prac fotowoltaicznych oraz solarnych, wykończenia wnętrz .
wykorzystaniu druku cyfrowego, która umożliwia osiągnięcie niezwykle precyzyjnych efektów wzor-
4
3. Raport „Rynek budownictwa w Polsce oraz analiza rynków zagranicznych w zakresie możliwości eksportowych polskiej branży
budowlanej”, Polskie Budownictwo, 2012
4. http://www.4budowlani.pl/4budowlani/biznes/komentarze/7929-eksport-uslug-szansa-dla-firm-budowlanych, data odczytu:
20.09.2013 r.
97,7 x 32,5 cm oraz ekologiczne lecz wytrzymałe płytki FIT, które mają grubość tylko 7,2 mm. Kolekcje
oferowane przez Grupę Paradyż wyróżniają się niepowtarzalnymi wzorami i projektami, a ponadto
różnorodnymi strukturami oraz modularnością. Kolekcje Paradyża są laureatami najważniejszych
nagród i wyróżnień branżowych m.in. tytuły: „Wielkiej Perły Ceramiki UE”, „Perły Ceramiki Dystry-
Rys. 7. Główni odbiorcy polskiego eksportu z podziałem na kraje w 2011 r. (mln euro)
butorów”, „Łazienka – Wybór Roku” czy „Jakość Roku”. Warto wspomnieć, że Grupa była jednym
35
39
4
40 000
niczych. W swojej ofercie ma również unikatowe kolekcje płytek rektyfikowanych w formacie
z tegorocznych zwycięzców konkursu na Liderów Polskiego Biznesu. Przedsiębiorstwa są w nim
oceniane m.in. pod względem: nowoczesności i jakości produktów, inwestycji proeksportowych
30 000
i tworzących nowe miejsca pracy oraz społecznej odpowiedzialności.
23
76
26
76
27
41
31
40
32
53
33
04
33
82
34
72
38
59
59
23
72
72
61
44
83
25
84
16
10 000
87
18
20 000
Cedat Sp. z o. o.
Tu
rc
ja
US
A
Ro
sja
Ho
lan
di
a
Sz
we
cja
W
ęg
ry
Uk
ra
in
a
Sł
ow
ac
ja
Hi
sz
pa
ni
a
Be
lg
ia
No
rw
eg
ia
Ni
em
W
cy
lk
.B
ry
ta
ni
a
Cz
ec
hy
Fr
an
cja
W
ło
ch
y
0
Źródło: GUS
Grupa Paradyż
C
edat to firma ze 100% polskim kapitałem, która powstała w 1991 roku. Firma w swojej ofercie
ma ponad 40 różnego rodzaju produktów sprzedawanych pod marką Cekol, m.in.: zaprawy
klejowe, gładzie, tynki, gipsy szpachlowe, zaprawy murarskie, tynkarskie, wylewki i posadzki oraz
grunty. Przedsiębiorstwo produkuje w czterech własnych fabrykach, posiada nowoczesne laboratoria przy każdym zakładzie oraz jedno centralne w Gdańsku. Wyroby są wytwarzane w oparciu
G
52
o własne receptury z najwyższej jakości surowców i dodatków. Oferowane przez firmę produkty
rupa Paradyż to firma z polskim kapitałem, która rozpoczęła swoją działalność w 1989 r.
charakteryzują się wysoką jakością o czym świadczy uzyskany niedawno Certyfikat Systemu
Jej głównym produktem są płytki ceramiczne ścienne i podłogowe. Obecnie firma ma
Zarządzania Jakością ISO 9001-2000. Produkty Cekol są coraz bardziej popularne za granicą,
mocną pozycję w Polsce, a ponadto eksportuje swoje produkty do 39 krajów na całym świecie.
a do najważniejszych rynków ich zbytu należą: Ukraina, Białoruś, Litwa i Rosja oraz kraje UE, takie
Zatrudnionych w niej jest około 1,8 tys. osób, które pracują w dwóch przedsiębiorstwach
jak: Niemcy, Wielka Brytania, Czechy, Słowacja, Węgry i Dania.
53
Branża stolarki okiennej i drzwiowej
S
tolarka budowlana jest obecnie uznawana za jeden z najbardziej innowacyjnych sektorów polskiego przemysłu. Branża ta ma wysoką pozycję konkurencyjną na światowych rynkach oraz
bardzo dobre perspektywy dalszego rozwoju, co jest spowodowane faktem, że produkty polskich
firm nie ustępują jakością i rozwiązaniami technologicznymi tym oferowanym przez globalnych producentów, a ponadto są od nich nieco tańsze. Obecnie Polska zajmuje pierwsze miejsce w Unii Europejskiej biorąc pod uwagę wartości eksportu stolarki drewnianej i PCV (bez okien i drzwi produkowanych z żeliwa, stali i z aluminium). Ponadto z danych polskiego Związku Producentów, Dostawców
i Dystrybutorów „Polskie Okna i Drzwi” wynika, że prawie 30% stolarki otworowej w krajach Unii
Europejskiej stanowią okna i drzwi, które zostały wyprodukowane w Polsce. Możliwości produkcyjne
polskich przedsiębiorstw w tej branży ciągle rosną, co wynika przede wszystkim z popytu generowanego na rynkach zagranicznych.
POTENCJAŁ RYNKU
Według szacunków Ministerstwa Gospodarki (2013) w Polsce w 2011 r. funkcjonowało około
2,5 tys. producentów stolarki otworowej, których łączna produkcja wyniosła 21,5 mln sztuk, w tym
12,8 mln okien i 8,7 mln sztuk drzwi. Jak podaje Eurostat (2012) wartość polskiego przemysłu okien
i drzwi sięgnęła w 2012 r. około 2,5 mld euro. Przeważającą część podmiotów funkcjonujących na
rynku stolarki okiennej i drzwiowej stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa, a najważniejszymi
graczami wśród producentów okien są firmy takie jak: Sokółka Okna i Drzwi, Urzędowski,
Pol-Skone oraz Drutex1. Polska jest także liderem w branży okien dachowych, wytwarzającym
obecnie około 40% światowej produkcji, a jedną z kluczowych firm w tym segmencie rynku jest
Fakro. Dynamiczny rozwój polskich producentów okien dachowych przyczynił się także do podjęcia
decyzji przez duński koncern Velux i niemiecką firmę Roto o przeniesieniu produkcji do Polski.
Znaczny potencjał i wysoka pozycja konkurencyjna polskich producentów okien i drzwi jest
1. http://targiprodukcjiokienidrzwi.pl/przeglad-producentow-okien-drewnianych-najlepsze-firmy/, data odczytu: 24.09.2013
55
zasługą nie tylko wysokiego poziomu ich innowacyjności, ale również wykwalifikowanej kadry oraz
wciąż niewysokich kosztów siły roboczej. Polscy producenci podejmują działania mające na celu:
W 2012 r., po raz pierwszy w historii, wartość eksportu polskich okien i drzwi przekroczyła 1 mld
ciągłe udoskonalanie swoich produktów, poszerzanie asortymentu i proponowanie nowych inno-
euro (GUS, 2013). Wartość ta wzrosła w stosunku do roku 2011 o 5,4%, a od momentu przystąpie-
wacyjnych rozwiązań, w szczególności w zakresie ekologii i energooszczędności. Rosnąca świado-
nia Polski do wspólnoty europejskiej zwiększyła się łącznie o około 190%. Największą popularno-
mość konsumentów sprawiła, że producenci stolarki zaczęli oferować coraz to bardziej funkcjonal-
ścią na zagranicznych rynkach cieszą się polskie okna i drzwi z PVC, których udział w eksporcie
ne i ekologiczne rozwiązania, których stosowanie jest korzystne nie tylko dla środowiska
wyniósł w 2012 r. niemal 50%. Inne produkty eksportowe to stolarka budowlana z drewna oraz
naturalnego ale również atrakcyjne pod względem ekonomicznym. Zakup takich okien to koszt
wyroby z aluminium. Największymi odbiorcami polskich produktów branży stolarki okiennej
wyższy o około 20% w porównaniu do standardowych produktów, ale okna te pozwalają istotnie
i drzwiowej nadal pozostają kraje Unii Europejskiej (Związek Producentów, Dostawców i Dystry-
ograniczyć koszt eksploatacji domów i mieszkań. Umożliwiają one nie tylko ograniczenie emisji
butorów „Polskie Okna i Drzwi”, 2013). Według GUS (2013) największym odbiorcą polskich okien
ciepła na zewnątrz, ale także pozyskanie energii cieplnej z promieniowania słonecznego i wykorzy-
i drzwi są Niemcy, gdzie nasi producenci w roku 2012 wyeksportowali swoje wyroby za ponad
stywanie jej do ogrzewania pomieszczeń. Inwestycje takie często zwracają się w ciągu kilku do
242 mln euro, a kluczowymi rynkami zbytu są również Dania i Wielka Brytania. Udział polskich
kilkunastu lat. W przypadku stolarki drzwiowej ważnym argumentem przemawiającym o decyzji
okien i drzwi na rynkach Unii Europejskiej w ubiegłym roku zmalał, co oznacza, że nasze wyroby
zakupu produktu jest gwarantowany przez nie poziom bezpieczeństwa oraz estetyka.
zaczynają z powodzeniem trafiać na rynki bardziej odległe. Struktura eksportu polskiej stolarki
okiennej i drzwiowej w 2011 r. przedstawiona została na rys. 8.
Drzwi i okna – kraj i eksport
Rys. 8. Struktura eksportu stolarki okiennej i drzwiowej w 2011 r.
RYNEK I STRUKTURA
W 2012 r. w Polsce sprzedano 14,4 mln okien i drzwi. Polska produkcja praktycznie w całości pokrywa krajowy popyt na te dobra1.
Rynek stolarki budowlanej w Polsce dzieli się na następujące podstawowe grupy produktów: około 41% z nich stanowią wyroby
z drewna (w tym 26% okna i 15% drzwi), 40% to okna i drzwi PCV,
10% produkty aluminiowe i stalowe, z kolei 9% stanowi udział okien
dachowych. Na polskim rynku zwiększa się popularność rozwiązań
o konstrukcji ramowo-płycinowej, rośnie ponadto zainteresowanie
pokryciami syntetycznymi z efektem 3D, które bardzo dobrze
imitują okleiny naturalne.
1. http://www.forumbranzowe.com/baza-wiedzy/raporty/3574-podsumowanie-2012roku-w-polsce-gospodarka-budownictwo-stolarka-budowlana#.UkQpWj9zOZQ, data
odczytu: 23.09.2013 r.
56
22%
Niemcy
Dania
Wielka Brytania
Czechy
Francja
Słowacja
Włochy
Szwecja
Norwegia
Inne kraje
Źródło: opracowanie własne na podstawie Centrum Badań i Analiz Rynku ASM
57
DRUTEX S.A.
F
FAKRO Sp. z o.o.
irma powstała w 1985 roku i specjalizowała się początkowo m.in. w wyrobach z drutu. W 1994 r.
DRUTEX uruchomił pierwszą linię do produkcji stolarki okiennej z PCV oraz półautomatyczną
linię do produkcji szyb zespolonych. Następnie firma konsekwentnie poszerzała swoje zdolności
produkcyjne i w 2002 roku rozpoczęła produkcję stolarki okiennej i drzwiowej z drewna. Obecnie
DRUTEX S.A. jest największym producentem stolarki otworowej z PCV wśród krajów europejskich.
W firmie zatrudnionych jest 1,7 tys. osób, a przychody ze sprzedaży w 2012 roku wyniosły około
104 mln euro.
Oprócz okien z PCV firma w swojej ofercie posiada również: okna, drzwi, fasady z drewna i aluminium. Jest to firma innowacyjna, która wykorzystuje w procesie produkcyjnym najnowsze rozwiązania
technologiczne. Duże możliwości techniczne jak i produkcyjne, wspierane są ponadto fachową wiedzą i doświadczeniem świetnie wyszkolonego zespołu. Firma szczególnie koncentruje się na jakości
oraz skróceniu czasu realizacji zamówień i dostaw do klientów. Obecnie DRUTEX S.A. oferuje doskonałe jakościowo wyroby oraz bardzo konkurencyjne terminy na ich dostarczenie do dowolnej lokalizacji znajdującej się na terenie krajów Unii Europejskiej. DRUTEX posiada sieć sprzedaży w takich krajach jak: Australia, Belgia, Czechy, Dania, Francja, Hiszpania, Łotwa, Meksyk, Norwegia, Niemcy,
Słowacja, Stany Zjednoczone, Szwecja, Węgry i Włochy. Firma posiada ponadto przedstawicielstwa
w Niemczech i we Włoszech, a na eksport trafia 50% jej produkcji.
F
AKRO jest wiceliderem światowego rynku okien dachowych. W ofercie firmy znajdują się przede
wszystkim okna dachowe drewniane i aluminiowo-tworzywowe o różnych konstrukcjach
i sposobach otwierania oraz liczne akcesoria do okien. Od dziesięciu lat FAKRO sprzedaje także
schody strychowe i już jest numerem dwa na międzynarodowym rynku.
Marka FAKRO kojarzy się z najlepszą jakością, bezpieczeństwem i innowacyjnością. Przedsiębiorstwo, które dzisiaj należy do grona nielicznych polskich firm globalnych udowodniło, że polska marka
może być najlepsza nie tylko w Polsce, ale również za granicą.
Firma FAKRO od zawsze stawia na innowacyjność. Przedsiębiorstwo należy do najbardziej innowacyjnych polskich firm. Ma własny, nowoczesny ośrodek badawczo-rozwojowy, na potrzeby którego
pracuje ponad 100 konstruktorów, autorów wielu nowatorskich rozwiązań chronionych patentami
oraz ponad 100 zgłoszeń patentowych. FAKRO to firma, która do wielu krajów świata eksportuje nie
tylko okna dachowe ale także myśl twórczą polskich inżynierów. W ten sposób polska firma wytycza
nowe kierunki rozwoju dla branży okien dachowych na świecie, a Polska stała się światowym liderem
w ich produkcji.
W skład Grupy FAKRO, zatrudniającej ponad 3300 osób, wchodzi 12 spółek produkcyjnych oraz
14 dystrybucyjnych, zlokalizowanych w Europie, Azji i Ameryce. Okna dachowe FAKRO trafiają
do 47 krajów świata.
58
59
Produkcja sprzętu medycznego i aparatury pomiarowej
W
Polsce od 1995 r. obserwowany jest nieustanny wzrost liczby producentów sprzętu medycznego. Powodem tego jest zarówno coraz bardziej chłonny rynek wewnętrzny, jak i zwiększa-
jący się popyt na polskie produkty za granicą. Dynamiczny wzrost rynku zauważalny jest w różnych
jego obszarach, co czyni go dodatkowo odpornym na okresowe zmiany popytu. Wysoka jakość
i zaawansowanie techniczne polskiego sprzętu medycznego i aparatury pomiarowej sprawiają, że
produkty te są coraz bardziej konkurencyjne i umacniają swoją pozycję na rynku globalnym. Ponadto
polskie firmy zobligowane są do przestrzegania norm i dyrektyw prawa europejskiego, a jakość
ich produktów jest certyfikowana. Polska posiada także znaczny potencjał w zakresie usług serwisowania sprzętu medycznego.
POTENCJAŁ SEKTORA
Polscy producenci aparatury pomiarowej specjalizują się głównie w produkcji aparatury bioelektronicznej, służącej m.in. do monitorowania funkcji życiowych, będącej na wyposażeniu sal operacyjnych oraz pooperacyjnych. Są to m.in.: systemy elektrochirurgiczne, pompy infuzyjne, lampy operacyjne, kardiomonitory, defibrylatory z funkcją monitorowania i transmisji danych, aparaty EKG,
rejestratory holterowskie, spirometry i inne. Ponadto polskie firmy wytwarzają inne produkty znajdujące zastosowanie w placówkach służby zdrowia, takie jak m.in.: łóżka szpitalne i meble medyczne.
Polscy producenci są także dostawcami specjalistycznego oprogramowania. Pozwala ono m.in.
na budowę systemów sieciowych kompatybilnych z wieloma urządzeniami, tworzących zintegrowany
system centralnego monitorowania. System ten jest szczególnie przydatny przy przesyłaniu i podglądzie danych na potrzeby zarządzania informacją kliniczną. Coraz większe uznanie zdobywają także
polskie systemy telemedyczne umożliwiające bezpośrednie monitorowanie stanu pacjenta i przesyłanie danych za pośrednictwem standardowej przeglądarki internetowej.
Wśród popularnych produktów są m.in. lampy, które dzięki zastosowaniu diod typu LED umożliwiają odpowiednie oświetlenie pola operacyjnego przy niskim zużyciu prądu. Uznaniem cieszą się
także systemy komunikacji audiowizualnej oraz urządzenia, dzięki którym możliwa jest cyfrowa rejestracja, transmisja i obróbka obrazu. W Polsce produkowane są także systemy elektrochirurgiczne,
które oprócz klasycznej technologii cięcia i koagulacji, umożliwiają bezpieczne zamykanie naczyń
61
oraz pracę w osłonie argonowej. W asortymencie usług polskiego przemysłu sprzętu medycznego
Rozwój polskiego sektora sprzętu medycznego i aparatury pomiarowej w dużej mierze uzależnio-
znajdują się ponadto usługi związane z wyposażeniem bloków operacyjnych, zarówno w zakresie
ny jest od potencjału zasobów ludzkich, który jest nieustannie powiększany przez absolwentów
zabudowy ścian i sufitów, jak i dostawy oraz instalacji w pomieszczeniach niezbędnych urządzeń
licznych uczelni inżynierskich i medycznych oraz pracę 16 instytutów badawczych i 20 ośrodków przy-
medycznych. Inną grupę przedsiębiorstw działających w obszarze tego sektora stanowią producenci
gotowujących przyszłych konstruktorów urządzeń medycznych. Dodatkowo szkolona jest także kadra
mebli medycznych oraz firmy zajmujące się projektowaniem i wyposażaniem obiektów szpitalnych
w obszarze zarządzania procesami produkcji, sprzedaży oraz logistyki sprzętu medycznego.
w niezbędną infrastrukturę np. w postaci budowy instalacji gazów medycznych. Część firm jest także
Tworzenie przez polski przemysł zaawansowanych technologicznie i innowacyjnych w skali światowej
aktywna w obszarze dostarczania produktów i usług przy realizacji central klimatyzacyjnych, czy
rozwiązań ułatwiają ponadto funkcjonujące w Polsce liczne parki przemysłowe i technologiczne. W całym
centralnych sterylizatorni.
kraju istnieje 36 takich parków, a w najbliższej przyszłości planowane jest utworzenie kolejnych 281.
Powstające na terenie Polski fabryki sprzętu medycznego coraz częściej wykorzystują przy produkcji
wysokospecjalistyczne technologie, czego przykładem może być produkcja radioizotopów, stosowanych
m.in. w badaniach wykonywanych w technologii PET/CT oraz innych obszarach medycyny nuklearnej.
Do najważniejszych cech polskiego sprzętu medycznego i aparatury pomiarowej należy solidność
ich wykonania i wysoka niezawodność gwarantująca długi okres użytkowania. Dodatkowym atutem
polskich produktów, wyróżniającym je na tle konkurencji są stosunkowo niskie ceny części i materiałów eksploatacyjnych oraz szeroki asortyment usług serwisowych. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów polscy przedsiębiorcy dają także możliwość realizacji indywidualnych zamówień, ściśle
dopasowanych do potrzeb odbiorców.
Niezawodność sprzętu oraz bezpieczeństwo dla jego użytkowników
i pacjentów jest potwierdzone certyfikacją oraz nagrodami przyznawanymi
polskim producentom. Przykładem
są narzędzia chirurgiczne, przy produkcji których duża waga przywiązywana jest do zastosowania odpowiednich,
certyfikowanych
materiałów,
z najlepszymi parametrami składu
fizyczno-chemicznego. Rozpoznawalność i uznanie dla polskich innowacyjnych produktów potwierdza także ich
obecność i aprobata na wielu międzynarodowych targach i konkursach.
62
Sprzęt medyczny – kraj i eksport
RYNEK I STRUKTURA
Jak szacują specjaliści z firmy PMR Publications (2012) wartość całego rynku sprzętu medycznego
w Polsce w 2011 r. wyniosła około 1,2 mld euro, co daje 22% wzrost względem roku poprzedniego.
Zgodnie z oczekiwaniami PMR wzrost w kolejnych latach, od 2013 roku do 2016 roku wyniesie
ponad 25% rocznie, co zostało zaprezentowane na Rys. 11. Tak dynamiczne prognozy wzrostu
wartości rynku wynikają przede wszystkim z uwzględnienia konieczność dostosowania zakładów
opieki zdrowotnej do standardów europejskich.
W Polsce od wielu lat odnotowuje się dynamiczny wzrost prywatnej opieki zdrowotnej kosztem
spadku liczby placówek publicznych. Według szacunków firmy badawczej PMR Publications (2012)
wartość rynku prywatnej opieki zdrowotnej w Polsce w 2011 r. wyniosła około 7,33 mld euro, wykazując 7% wzrost w porównaniu do roku poprzedniego. Taki stan rzeczy jest przyczyną zwiększonego
popytu na produkty producentów sprzętu medycznego, a także większe możliwości wdrożenia nowych produktów oraz rozbudowy zaplecza techniczno-serwisowego do obsługi oferowanych urządzeń. Istotnym impulsem dla rozwoju rynku sprzętu medycznego w Polsce są także obecnie zauważalne zmiany demograficzne i społeczne. Jednym z efektów zmian jest rosnąca zamożność polskich
obywateli, którzy wydają coraz więcej pieniędzy na cele zdrowotne. Na rozwój rynku wpływ ma także
starzenie się społeczeństwa, które wykazuje większe zapotrzebowanie na świadczenie wysokiej
jakości usług specjalistycznych i rehabilitacyjnych oraz opiekę długookresową1.
1. imPULS z Polski, Branża produkcji sprzętu medycznego w Polsce – Opracowanie
63
18%
Polscy producenci od lat z powodzeniem eksportują sprzęt medyczny, do którego w szczególności
zaliczyć należy: aparaturę bioelektroniczną, narzędzia chirurgiczne, sprzęt rehabilitacyjny
(zwłaszcza do magneto-, lasero- i elektroterapii oraz kriochirurgii i kriostymulacji), wyposażenie
sal operacyjnych, meble przeznaczone do placówek medycznych oraz urządzenia wykorzystujące
technologie obrazowania medycznego. Wielkość eksportu tych produktów stale rośnie, o czym
świadczyć może fakt, że na przestrzeni lat 1992 – 2011, wartość ta wzrosła z poziomu 13,73 do
387 mln euro. Największymi importerami polskich produktów są kraje Unii Europejskiej, a w tym
największym odbiorcą są Niemcy, którzy kupują polskie instrumenty medyczne za wartość przekraczającej 148 mln euro rocznie2. Struktura eksportu polskich instrumentów medycznych
z podziałem geograficznym została przedstawiona na rys. 10.
Rys. 10. Struktura eksportu polskich
instrumentów medycznych w 2011 r.
1%
1%
1%
42%
3%
3%
3%
4%
Niemcy
Belgia
Francja
Rosja
USA
Ukraina
Wielka Brytania
Włochy
Dania
Chiny
Holandia
Inne kraje
6%
8%
10%
Źródło: Dane UN Comtrade
2. Ibidem
Fabryka Aparatury Elektromedycznej Famed Łódź S.A.
Rys. 9. Wartość rynku sprzętu medycznego w Polsce w latach 2009 – 2014 w mln euro.
3000
2215
2250
929
978
1193
ry Elektromedycznej FAMED Łódź S.A. powstała w 1998 r., a w 2000 r. została sprywatyzowana
i przejęta przez polskiego inwestora strategicznego i grupę pracowników. Obecnie w spółce jest zatrudnionych około 100 osób. FAMED Łódź S.A. jest jednym z wiodących w Polsce i rozpoznawalnym na rynkach
1744
1500
F
irma została założona w 1939 r. pod nazwą Elektrosan. Obecnie istniejąca – Spółka Fabryka Aparatu-
zagranicznych producentów wysokiej jakości aparatury i sprzętu medycznego. Firma specjalizuje się
1395
głównie w produkcji lamp operacyjnych i zabiegowych, a na jej ofertę składają się również: lampy diagnostyczne, lampy bakteriobójcze UV, przepływowe urządzenia bakteriobójcze i negatoskopy. Produkty
spółki charakteryzują się konkurencyjnymi cenami i łatwą eksploatacją, co powoduje, że mogą być eks-
750
portowane również na rynki, które mają niższy poziom usług z zakresu serwisowania sprzętu medycznego. Wśród odbiorców produktów spółki znajdują się: jednostki Publicznej Służby Zdrowia, Prywatnej
0
Służby Zdrowia, gabinety kosmetyczne oraz krajowi i zagraniczni dystrybutorzy sprzętu medycznego.
2009
2010
2011 sz
2012 p
2013 p
2014 p
Strategia rozwoju spółki zakłada koncentrację na technologii wytwarzania światła ze szczególnym
uwzględnieniem potrzeb rynku usług medycznych. FAMED Łódź S.A. od lat uczestniczy w licznych
imprezach targowych z branży medycznej, zarówno w Polsce jak i na całym świecie. Jego produkty są
Źródło: PMR Publications, 2012 r.
64
promowane między innymi na targach w Rosji, Niemczech czy Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
65
Aspel S.A.
A
SPEL S.A. to polskie przedsiębiorstwo specjalizujące się od 1986 r. w produkcji elektronicznej
aparatury medycznej. Całość opracowań realizowana jest przez Dział Konstrukcyjny ASPEL,
a sprzęt jest badany oraz testowany przez własne Akredytowane Laboratorium Pomiarowo-Badawcze. W każdej fazie projektowania inżynierowie ASPEL stosują najnowsze technologie informatyczne, elektroniczne i mechaniczne, tak aby wykonać nowoczesne produkty zgodne z dyrektywami
medycznymi, odpowiadającymi światowym wymogom. Główne produkty firmy to: elektrokardiografy, systemy Holtera EKG i ABPM, systemy wysiłkowe i rehabilitacji kardiologicznej oraz bieżnie
medyczne. Produkty ASPEL są znane nie tylko na rynku krajowym, ale również na rynkach zagranicznych, a firma od lat promuje się poprzez udział w polskich i międzynarodowych targach medycznych.
Obecnie produkty ASPEL są sprzedawane nie tylko do krajów Unii Europejskiej, ale również na innych
kontynentach. Przedsiębiorstwo współpracuje z kilkudziesięcioma firmami, a udział zagranicznych
klientów w sprzedaży jest na poziomie 30%.
66
Produkcja jachtów i łodzi rekreacyjnych
świecie2. Świadczyć może o tym m.in. fakt, że luksusowe jachty wyprodukowane w Polsce spotykane
są w marinach Monte Carlo, czy Miami. Niewątpliwą zaletą polskiego przemysłu jachtowego jest
posiadanie jednych z najnowocześniejszych fabryk w Europie, co pozwala producentom na dostoso-
P
olski przemysł jachtowy i łodzi rekreacyjnych jest jednym z obszarów polskiej gospodarki,
w których zauważalny jest dynamiczny wzrost potencjału oraz konkurencyjności. Polski
przemysł jachtowy jest nowoczesny i innowacyjny, zarówno w zakresie stosowanych technologii, jak
również projektów. Posiada on wiele flagowych produktów, które pozytywnie wyróżniają go na tle
zagranicznej konkurencji1. Polskie łodzie znane są przede wszystkim z najwyższej jakości materiałów, starannego wykonania, oraz doskonałej jakości wykończenia. Sukces polskich producentów ma
też źródło w zastosowaniu nowoczesnego wzornictwa.
Potencjał sektora Według danych GUS (2012) w Polsce w 2011 roku wartość sprzedanych łodzi
i statków ogółem wyniosła ponad 0,9 mld euro, co stanowiło około 2% łącznej wartości sprzedanych
wyrobów przemysłowych. Wielkość produkcji polskich stoczni jachtowych oszacowana została
wanie oferty do indywidualnych potrzeb nabywców.
Głównym produktem polskich firm w 2011 r. były łodzie motorowe o długości od 6 do 10 metrów
z silnikami zaburtowymi. Warto także zaznaczyć, że pod względem wielkości produkcji łodzi motorowych do 9 metrów polski przemysł ustępuje jedynie USA(POLBOAT, 2013). Polscy producenci z powodzeniem sprzedają zarówno łodzie ekonomiczne, których ceny kształtują się na poziomie kilku tysięcy
euro, jak i bardzo luksusowe jachty o wartości kilku milionów euro. Największą sprzedaż generują
jednak łodzie oferowane w cenach od 20 do 150 tys. euro. Średnia wartość produkowanych w Polsce
jachtów wynosi obecnie 50-60 tys. euro z wyraźną tendencją wzrostową3.
2. http://polishyachts.eu/przemysl-jachtowy-w-polsce/, data odczytu: 25.09.2013 r.
3. http://polishyachts.eu/przemysl-jachtowy-w-polsce/, data odczytu: 25.09.2013 r.
w 2011 roku przez Polską Izbę Przemysłu Jachtowego i Sportów Wodnych POLBOAT na około 17 tys.
jednostek pływających. Oznacza to 10% wzrost w porównaniu do roku 2010. POLBOAT szacuje, że
w Polskim sektorze jachtowym w 2011 r. aktywnych było około 900 firm dających zatrudnienie 35 tys.
pracowników. Około 60% całej rocznej produkcji jest realizowane przez kilka największych stoczni,
Jachty – kraj i eksport
takich jak: Galeon, BaltYacht, Ostróda Yacht, Model Art/Parker, czy Stocznię Ślepsk. Na rozwój branży
jachtów i łodzi rekreacyjnych wpływ mają nie tylko producenci jednostek pływających, ale także średniej wielkości firmy zajmujące się produkcją osprzętu jachtowego oraz dystrybucją podzespołów wytwarzanych przez światowych liderów z branży lub tańszych wyrobów z Chin (POLBOAT, 2013).
Obecnie potencjał produkcyjny polskich stoczni jachtowych wynosi około 22 tys. jednostek pływających rocznie (POLBOAT, 2013). Zwiększył się on istotnie na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat,
pozwalając wejść polskim firmom do światowej czołówki producentów. Możliwe stało się to przede
wszystkim dzięki szybkiemu rozwojowi nowoczesnych technologii, zarówno w zakresie elektroniki,
komunikacji, jak i technologii materiałowej. Produkowane łodzie wyposażone są w najnowsze osiągnięcia nauki i techniki w zakresie: napędu, nawigacji, elektronicznych systemów kontroli jachtu,
technologii bezprzewodowych, automatów i zdalnego sterownia. Atutem polskich produktów jest
także zastosowanie nowoczesnych materiałów. Dodatkowo duża waga kładziona jest na estetykę
wykonywanych produktów, co podnosi ich konkurencyjność i doceniane jest przez klientów na całym
1. http://polishyachts.eu/przemysl-jachtowy-w-polsce/,data odczytu: 25.09.2013 r.
68
RYNEK I STRUKTURA
W Polsce obserwowane jest rosnące zainteresowanie jachtami, co wynika z potencjału rozwojowego
rynku dóbr luksusowych. Tym niemniej w roku 2011 wystąpił spadek popytu na jachty, co było efektem globalnego pogorszenia koniunktury oraz utrudnionego dostępu do finansowania dłużnego.
W roku tym zarejestrowanych zostało 1 141 jachtów morskich i była to wartość o 25% niższa
w porównaniu do 2010 roku. W strukturze popytu dominują łodzie o długości od 5 do 10 metrów,
a także łodzie większe. Najbardziej popularne są łodzie motorowe, które stanowią około 90%
rejestrowanych jednostek (KPMG, 2012). Należy zakładać, że w momencie poprawy warunków
gospodarczych wartość polskiego rynku jachtów będzie wykazywać dynamikę wzrostową.
Istotne znaczenie dla rozwoju polskiej branży jachtów i łodzi rekreacyjnych ma nie tyle sytuacja
na rynku wewnętrznym, co popyt generowany na zagranicznych rynkach. Wynika to z faktu, że
69
ponad 90% produkowanych w Polsce jednostek pływających jest produkowana na eksport.
Od początku istnienia Balt-Yacht był wykonawcą łodzi dla wymagających odbiorców zagranicz-
Wartość eksportu przemysłu jachtowego w Polsce wynosi obecnie około 0,15% całej wartości
nych takich jak Jeanneau czy X-Yachts, a obecnie Brunswick Marine In EMEA INC, dla której wykonuje
eksportu. Jachty i łodzie wyprodukowane w kraju znajdują zbyt głównie krajach Europy Zachod-
11 modeli łodzi motorowych marki Quicksilver. Balt-Yacht produkuje 7 modeli własnej marki, a są to:
niej, Skandynawii oraz krajach śródziemnomorskich , a sprzedawane są pod rodzimymi markami,
pierwsza w Polsce łódź półpoślizgowa typu houseboat Balt 818 Tytan, której premiera zaplanowana
jak również dużych stoczni zagranicznych .
jest na 2014 rok, łódź typu houseboat SunCamper 30 – zdobywca nagrody Polski Jacht Roku 2011, łódź
1
2
1. Ibidem
2. http://www.polboat.eu/images/stories/polski%20przemys%20jachtowy%20-%20raport%202010.pdf, data odczytu 25.09.2013 r.
motorowa Balt 545 Family – nowość roku 2013 – jachty żaglowe: Balt 17 Family – zdobywca głównej
nagrody w kategorii Jacht Żaglowy 2013, Balt 23 Armor – zdobywca I miejsca w konkursie na projekt
jachtu szkolenia podstawowego, Balt 26 – laureat Nagrody za Wyrób Wiatr i Woda 2013, Balt 27 – morski odpowiednik łodzi Balt 26. Wszystkie łodzie posiadają atesty Towarzystw Klasyfikacyjnych PRS
Rys. 11. Wartość eksportu polskich jachtów i łodzi w latach 2006-2011 w mln euro
w Polsce i GERMANISHER LLOYD w Niemczech. Wysoka jakość i standard wykonania z wykorzysta-
289
300
niem nowoczesnych materiałów i technologii zostały potwierdzone certyfikatem ISO9001 przyzna-
246
nym w 2000 roku. Nasze łodzie stanowią silną konkurencję dla innych marek na rynku europejskim.
225
184
148
150
194
Produkcja odbywa się w nowoczesnych halach o powierzchni ok. 7000m2 przez wyspecjalizowanych
i doświadczonych pracowników, a łodzie są transportowane przez własne wyspecjalizowane samo-
123
chody z przyczepami do przewozu łodzi.
75
0
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Źródło: GUS, 2012 r.
BALT-YACHT K.A. i B. Kozłowscy sp. j.
S
tocznia Balt-Yacht specjalizuje się w produkcji łodzi wycieczkowych i sportowych. Przedsiębiorstwo zostało założone w 1990 r. przez rodzinę z wieloletnią tradycją budowy łodzi i jachtów
i dysponuje w 100% kapitałem polskim. W 2011 r. firma wygenerowała przychody ze sprzedaży na
poziomie około 3 500 tys. euro. Obecnie zatrudnionych jest w niej 160 pracowników, a możliwości
produkcyjne BALT-YACHT są na poziomie około 2000 łodzi rocznie. Firma zakłada kolejne działania
modernizacyjne i rozwój, co oznacza jej dalsze powiększanie.
70
71
Delphia Yachts Kot sp. j.
S
tocznia powstała w 1990 r., pod nazwą „Sportlake” i była początkowo rodzinnym przedsiębiorstwem zatrudniającym kilkanaście osób. Obecnie DelphiaYachts Kot sp. j. jest największą
stocznią w Polsce produkującą jachty żaglowe, zatrudniającą 450 pracowników. W 2011 roku firma
osiągnęła przychody na poziomie ponad 18 mln euro, a marka DelphiaYachts jest rozpoznawalna
na całym świecie.
Nazwa spółki zmieniła się w 2003 roku na DelphiaYachts, co było odpowiedzią na ekspansję
zagraniczną przedsiębiorstwa oraz wiązało się z wprowadzeniem nowej linii jachtów. W 2005 roku
firma rozpoczęła produkcję łodzi motorowych metodą taśmową, co istotnie zwiększyło jej możliwości
produkcyjnie i obecnie realizowane są rocznie zlecenia na ponad 150 jachtów żaglowych i 1000 motorowych. Produkty spółki są w 98% eksportowane na rynki Europy Zachodniej, ale jednocześnie stale
wzrasta sprzedaż m.in. do: Stanów Zjednoczonych, Rosji, Japonii i Australii.
DelphiaYachts jest firmą wykorzystującą nowoczesne rozwiązania technologiczne. Jako jedna
z niewielu firm z branży wykorzystuje technologię infuzji oraz pięcioosiową maszynę CNC. Stocznia
współpracuje z Centrum Techniki Okrętowej, gdzie prototypy łodzi poddawane są szczegółowym
badaniom oraz testom.
72
Przemysł biotechnologiczny i farmaceutyczny
przedsiębiorstwa. Najwięksi gracze na rynku farmaceutycznym
co roku wprowadzają do sprzedaży nowe leki, głównie dostępne bez
recepty, zwane OCT2.
P
olski przemysł biotechnologiczny i farmaceutyczny jest jednym z najbardziej perspektywicznych
rynków w Europie. Obecnie w Polsce prowadzonych jest w tej dziedzinie wiele innowacyjnych
badań, realizowanych przez liczne jednostki naukowe, których efekty będą widoczne w perspektywie
najbliższych kilku lat. Możliwości rozwoju tego rynku w Polsce i na świecie są znaczne. Potencjał Polski
w tym zakresie jest doceniany przez wielu lokalnych i zagranicznych inwestorów, co stanowi znaczący
impuls dla jego rozwoju. Jednym z najważniejszych zalet polskiego przemysłu biotechnologicznego
i farmaceutycznego jest wysoko wykwalifikowana kadra specjalistów. Dodatkowo do atutów tej
branży należy bardzo dobrze rozwinięta baza surowcowa oraz wciąż konkurencyjne koszty pracy.
Obecnie w Polsce funkcjonuje około 70 przedsiębiorstw biotechnologicznych, z których ponad
połowa zajmuje się świadczeniem usług dla przemysłu biotechnologicznego i farmaceutycznego.
Znaczna część firm zajmuje się produkcją leków biopodobnych oraz nowych leków biotechnologicznych i znajduje się na różnych etapach ich wdrożeń. Wiele podmiotów tego sektora funkcjonuje
w oparciu o łączenie elementów biotechnologii i tradycyjnej farmacji, tak jak np. Adamed czy Celon
Pharma. Wytwarzają one tradycyjne leki generyczne, ale równocześnie prowadzą badania nad
nowymi oryginalnymi lekami. Polscy producenci leków generycznych są świadomi ogromnego
znaczenia biotechnologii dla rozwoju innowacyjnej biofarmacji. Dlatego też prowadzone prace nad
innowacyjnymi lekami oraz nowym generacjami już istniejących preparatów stymulują polskie
przedsiębiorstwa do wdrażania nowoczesnych technologii produkcji. Istotną grupą przedsiębiorstw
biotechnologicznych są firmy z obszaru „corebiotech”. Firmy te koncentrują swoją aktywność na
opracowywaniu nowych innowacyjnych produktów z branży biotechnologicznej. Do opracowywania
nowych rozwiązań wykorzystują rekombinowane DNA, nowoczesne technologie biologii molekularnej, biologii komórkowej oraz inżynierii tkankowej. W dalszym ciągu stanowią one małą grupę
przedsiębiorstw (około 15% wszystkich firm biotechnologicznych w Polsce), ale dynamiczną grupą,
posiadającą duży potencjał wzrostu1.
Przemysł farmaceutyczny wykazał w ciągu ostatniej dekady znaczący wzrost i podobnie jak
Kluczowymi czynnikami dla rozwoju polskiego przemysłu biotechnologicznego i farmaceutycznego jest wysoko wykwalifikowany personel. W Polsce ponad 8 tys. studentów rocznie zdobywa wiedzę m.in.
z zakresu farmacji w 36 szkołach wyższych. Tak wielkie zainteresowanie kierunkami studiów związanymi z biotechnologią sprawia, że liczba
ich absolwentów jest wyższa niż możliwości zatrudnienia w branży.
Każdego roku studia w dziedzinie nauk przyrodniczych kończy w Polsce
ok. 30 tys. osób3.
Ponadto rozwój branży możliwy jest dzięki prowadzonym
w Polsce pracom badawczo-rozwojowym, z których ponad 70%
dotyczy biotechnologii. Koncentrują się one na rozwijaniu innowacyjnych produktów, które mają znaleźć zastosowane w ochronie zdrowia. Badania w obszarze biotechnologii i biologii molekularnej prowadzone są w 111 instytucjach
naukowych przez około 2,8 tys. naukowców. Sektor biotechnologiczny i farmaceutyczny w Polsce
wspierany jest przez 6 prężnie działających centrów rozwoju biotechnologicznego4. Oferują one
warunki sprzyjające zakładaniu innowacyjnych spółek start-up. Nieustannie rozwijana jest również
infrastruktura niezbędna bo prowadzenie badań (inkubatory, parki technologiczne). Pozytywnym impulsem jest także rosnąca wśród naukowców świadomość konieczności zapewnienia odpowiedniej
ochrony patentowej dla wyników przeprowadzanych badań. Przemysł biotechnologiczny i farmaceutyczny ma możliwości na pozyskanie funduszy na opracowywanie innowacyjnych rozwiązań i produktów, zarówno ze środków UE jak i z państwowych funduszy. Olbrzymi potencjał przemysłu biotechnologicznego doceniany jest też przez wielu inwestorów prywatnych, o czym świadczyć może obecność
firm biotechnologicznych na warszawskiej giełdzie. Prognozuje się, że zaangażowanie sfery finansowej w rozwój polskiego sektora biotechnologicznego i farmaceutycznego będzie w kolejnych latach
jeszcze większe ze względu na jego olbrzymi potencjał.
przemysł biotechnologiczny należy do jednych z najbardziej innowacyjnych dziedzin gospodarki.
Obecnie na rynku polskim działa ponad 140 firm farmaceutycznych, z czego ok. 80% to mikro1. Report on Polish Biotech &Pharma, www.biotech-pharma.pl, 2013 r.
74
2. http://wihepharmacy.pl/przeglad-najwiekszych-producentow-farmaceutycznych-w-polsce/, data odczytu: 23.09.2013 r.
3. Report on Polish Biotech &Pharma, www.biotech-pharma.pl
4. Polska BIOTECH & PHARMA, Sector Promotion Programme Leaflet, 2013 r.
75
Zakłady Farmaceutyczne Polpharma S.A
Przemysł biotechnologiczny i farmaceutyczny
RYNEK I STRUKTURA
Według danych szacunkowych firmy PMR (2013) wartość rynku leków biotechnologicznych
i biopodobnych dystrybuowanych w ramach programów lekowych, chemioterapii i w aptekach
watyzowana przy udziale wyłącznie polskiego kapitału. Od tego momentu spółka zrealizowała
szereg inwestycji w rozwój oraz sprzedaż i marketing, które przyczyniły się do umocnienia jej pozycji
w 2012 r. w Polsce wyniosła około 760 mln euro. Wzrost w tym obszarze w kolejnych latach może
na rynku polskim oraz do zintensyfikowania ekspansji na rynkach międzynarodowych. Produkcja
wynieść 10% rocznie. Głównym obszarem działalności polskiego przemysłu biotechnologicznego
leków odbywa się w trzech fabrykach, które spełniają wymogi Dobrej Praktyki Wytwarzania (Good
są nowe leki, które stanowią połowę wszystkich produktów i nad którymi prace będą kontynu-
Manufacturing Practice – GMP). Fabryka w Starogardzie Gdańskim to jedna z największych i najno-
owane przez najbliższe 5 lat. Wartość sprzedanej produkcji podstawowych substancji farmaceu-
wocześniejszych fabryk farmaceutycznych w Europie, której możliwości produkcyjne w odniesieniu
tycznych, leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych w 2011 r. wyniosła około 2,57 mld euro
do form stałych wynoszą 6 mld jednostek rocznie. W 2011 roku Polpharma była liderem w Polsce pod
(GUS, 2012). Sektor biotechnologiczny oferuje także szeroki zakres usług, m.in. organizację badań
względem ilości i wartości sprzedanych leków. Jej przychody ze sprzedaży netto wyniosły wtedy
klinicznych na zlecenie (ContractResearch Organization, CRO).
361 mln euro, a zatrudnienie było na poziomie 1,6 tys. osób. Spółka jest największym polskim producentem farmaceutycznym, który aktywnie działa również na rynkach zagranicznych. Celem strate-
Według szacunków GUS (2012), wartość eksportu podstawowych substancji farmaceutycznych,
leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych w Polsce wyniosła w 2011 r. ponad 1,6 mld euro,
z czego 72% trafiło do UE, ponad 15% sprzedano do państw Europy Środkowo-Wschodniej i około
7% do krajów rozwijających się gospodarczo.
Nowe kosmetyki
23%
16%
12%
Suplementy diety
API (substancje czynne)
5%
Leki na choroby neurodegeneracyjne
5%
Narzędzia biologii monekularnej
ioton S.A. (Bioton) jest jedną z wiodących firm biotechnologicznych w Europie Środkowej,
działająca w oparciu o gruntowną wiedzę i kompetencje, posiadającą wieloletnie doświadcze-
tycznymi – jest dostawcą insuliny na kluczowe rynki światowe.
W zakresie leczenia pacjentów z cukrzycą, Bioton oferuje kompleksowy model terapii obejmujący:
rekombinowaną insulinę ludzką we fiolkach i wkładach, urządzenia do podawania insuliny, doustne
7%
0
50 krajów świata. Spółka przeprowadziła udane akwizycje w Rosji, Kazachstanie i Turcji.
najwyższej jakości insuliny na skalę przemysłową, Bioton we współpracy z koncernami farmaceu-
3%
Inne
si, w Azerbejdżanie, Uzbekistanie, Czechach i Bułgarii. Jej produkty są eksportowane do ponad
nie w wytwarzaniu leków biologicznych oraz ich sprzedaży. Jako jeden z nielicznych wytwórców
8%
Leki immunologiczne
Azji Centralnej i Kaukazu. Polpharma posiada przedstawicielstwa na terenie Ukrainy, Litwie, Białoru-
B
21%
Leki na zaburzenia metaboliczne
Leki onkologiczne
gicznym spółki jest budowanie i umacnianie pozycji lidera w regionie Europy Środkowo- Wschodniej,
GK Bioton S.A.
Rys. 12. Główne grupy innowacyjnych produktów opracowywanych
przez polskie przedsiębiorstwa biotechnologiczne.
7,5
15
22,5
30
Źródło: Polska BIOTECH & PHARMA, Sector Promotion Programme Leaflet, 2013
76
P
olpharma to firma z wieloletnią tradycją, która powstała w 1935 roku. W 2000 roku została spry-
leki przeciwcukrzycowe, leki bez recepty, glukometry, suplementy diety oraz pełną edukację pacjentów z cukrzycą.
77
Od lat Bioton zajmuje wiodącą pozycję na polskim rynku diabetologicznym, jest także obecny na
rynkach rozwijających się, w tym na Białorusi, Ukrainie w Uzbekistanie, Indonezji, Indiach, Wietnamie,
na Filipinach i w Tajlandii. We współpracy z firmami Bayer Healthcare (Bayer) i GlaxoSmithKline (GSK)
dostarcza insuliny do Chin i Rosji. W kolejnych latach planuje rozszerzyć sprzedaż na kraje Afryki
i Ameryki Południowej, a także umocnić swoją pozycję na rynkach UE i USA – poprzez wprowadzenie
na te rynki wytwarzanej w Polsce rekombinowanej insuliny ludzkiej oraz analogów insuliny. Bioton
jest jedną z niewielu firm na świecie prowadzących prace badawczo-rozwojowe nad rekombinowanymi analogami insuliny (zarówno długo-, jak i krótkodziałającymi). W swoim portfolio Bioton posiada
także inne, istotne z klinicznego punktu widzenia innowacyjne produkty biotechnologiczne, takie jak
ludzki hormon wzrostu o przedłużonym uwalnianiu, który może być podawany raz w tygodniu. Jest to
pierwszy hormon wzrostu o przedłużonym uwalnianiu zarejestrowany na rynku UE.
Bioton zajmuje również silną pozycję w sektorze produktów dostępnych bez recepty oraz markowych leków generycznych w Polsce i na innych rynkach oraz w szybko rozwijającym się sektorze preparatów weterynaryjnych.
Firma Bioton została założona w 1989 roku, a od 2005 roku jest notowana na warszawskiej
Giełdzie Papierów Wartościowych. W kolejnych latach spółka rozwijała się zarówno poprzez wzrost
organiczny, jak i akwizycje zagranicznych firm farmaceutycznych mające na celu poszerzenie
portfela produktowego.
78
Usługi IT/ICT
Czynnikiem wpływającym na rozwój rynku IT w Polsce jest także napływ inwestycji zagranicznych.
Według szacunków PAIiIZ (2013) około 70% największych przedsiębiorstw IT w Polsce należy do kapitału zagranicznego. Na Polskim rynku IT obecne są największe globalne koncerny takie jak: Microsoft,
P
olska jest obecnie jednym ze znaczących dostawców rozwiązań IT/ICT w Europie. Sektor technolo-
HP, Google, Oracle, IBM czy SAP, prowadzące w kraju zarówno sprzedaż, jak i zajmujące się wytwarza-
gii informacyjnych składa się z trzech segmentów: sprzętu komputerowego, oprogramowania
niem produktów i usług IT3.
oraz usług informatycznych. Polska branża ICT wyspecjalizowała się szczególnie w segmencie elektro-
Największe prowadzone w Polsce projekty IT realizowane są dla sektora ochrony zdrowia, teleko-
niki konsumenckiej, rozwiązaniach mobilnych, produkcji oprogramowania na zamówienie oraz grach
munikacji, finansów, przemysłu zbrojeniowego i motoryzacyjnego. Coraz liczniejsza grupa przedsię-
elektronicznych. Na rozwój sektora IT/ICT wpływa wiele czynników. Jednym z nich jest rosnący popyt na
biorstw specjalizuje się w produkcji gier, rynek ten, m.in. dzięki spektakularnemu sukcesowi jednego
technologie informatyczno-telekomunikacyjne wynikający z coraz szerszego ich zastosowania w wielu
z producentów, szybko się rozwija. Rośnie także rynek outsourcingu, przybywa firm wynajmujących
dziedzinach gospodarki. Istotną determinantą rozwoju tej branży w Polsce jest także dostępność wyso-
pracowników lub zespoły projektowe w celu realizacji konkretnych projektów przez klienta.
ko wyspecjalizowanej kadry, która zwiększa atrakcyjność kraju w oczach zagranicznych inwestorów.
O dobrych perspektywach wzrostu rynku IT w Polsce świadczyć może fakt, że według specjalistów
Dodatkowym motorem napędowym rozwoju usług IT/ICT jest postępująca globalizacja, powodująca,
z firmy Pierre Audion Consultants (2013) w roku 2015 polski rynek oprogramowania i usług IT będzie
że na polskim rynku coraz częściej pojawiają się największe globalne koncerny z tej branży.
drugim (po Rosji) rynkiem IT Europy Środkowo-Wschodniej. Dynamikę wzrostu wartości tego rynku
Jednym z najważniejszych atutów polskiego sektora IT/ICT, który wyróżnia rodzime firmy na arenie międzynarodowej są wykwalifikowane zasoby ludzkie. Fachowość polskich pracowników sprawia,
że usługi w tej dziedzinie są świadczone na bardzo wysokim poziomie. Ponadto charakteryzuje je
w latach 2011-2015 szacują oni na 7,2% rocznie4.
3. Sektor technologii informatycznych w Polsce [..].
4. www.companiesandmarkets.com 4www.companiesandmarkets.com
wysoki poziom innowacyjności oraz kreatywności. Potwierdzeniem tego są sukcesy odnoszone przez
polskich informatyków w międzynarodowych konkursach np. ImagineCup, Code Jam czy Central
European Programming Contest (CEPC).
W obszarze usług IT, bez uwzględnienia sieci dystrybucyjnej, zatrudnionych jest ponad 100 tys.
IT – kraj i eksport
informatyków. Łącznie w branży tej w 2010 r. pracowało około 160 tys. osób. Zasoby te powiększane
są co roku o około 15 tys. absolwentów szkół wyższych na kierunkach informatycznych. Ze względu na
RYNEK I STRUKTURA
świadczenie usług outsourcingowych dla przedsiębiorstw spoza sektora IT, przewiduje się, że poziom
Według szacunków Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A. wartość rynku IT
zatrudnienia w tym sektorze dynamicznie się zwiększy w najbliższych latach . Powoduje to, że Polska
w Polsce wyniosła w 2011 r. 7,45 mld euro, co było wartością wyższą o 8,3% niż w roku 2010.
jest piątą największą gospodarką w Europie pod względem wielkości zatrudnienia w sektorze usług
Z kolei w roku 2012, rynek wzrósł o ok. 6,3 proc. (PMR, 2013 szacunki w zł).1
1
Najwyższe przychody w 2011 rok sektor uzyskał ze sprzedaży sprzętu – 57%. W przypadku usług
ITC. To ponad 5% zatrudnienia w całej branży w Europie.
Istotnym bodźcem rozwojowym branży są prace badawczo-rozwojowe. W Polsce coraz chętniej loko-
informatycznych, do których zaliczają się m.in. wdrożenia, integracje, serwis, doradztwo, szkolenia
wane są centra badawczo-rozwoje, powstają też start-upy, których domeną jest rozwój oprogramowania .
i outsourcing było to 29%, a sprzedaż oprogramowania stanowiła 14%. W strukturze odbiorców usług
2
i produktów sektora IT/ICT blisko połowę stanowiły duże firmy. Istotnym klientem są też podmioty
1. Sektor technologii informatycznych w Polsce, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A.
2. Rozwój polskiego sektora ICT na tle Europy i świata, Analiza, perspektywy rozwoju, rekomendacje, www.poland-it.pl, Warszawa
2012 r.
80
administracji publicznej i samorządowej, rośnie równocześnie rola odbiorców indywidualnych. Sektory
81
o największym udziale sprzedaży w IT przedstawione zostały na Rys. 13. Przeważającą część firm
z sektora ICT stanowią przedsiębiorstwa usługowe (ponad 80%). Realizują one usługi informatyczne
GK Asseco Poland S.A.
(około 72%), usługi telekomunikacyjne (15%) oraz sprzedaż hurtową (14%). Przy czym w ostatnich latach
zauważalna jest tendencja malejącej roli branży telekomunikacyjnej na rzecz branży informatycznej.
Przeważającą część firm z sektora ICT stanowią przedsiębiorstwa usługowe (ponad 80%). Realizują
one usługi informatyczne (około 72%), usługi telekomunikacyjne (15%) oraz sprzedaż hurtową (14%).
Przy czym w ostatnich latach zauważalna jest tendencja malejącej roli branży telekomunikacyjnej
na rzecz branży informatycznej.
A
sseco Poland to spółka powstała na początku lat 90-tych XX w. Pod obecną nazwą firma działa od
1997 roku. Obecnie Grupa Asseco zatrudnia ponad 17 tys. pracowników, jej przychody za rok
2012 wyniosły 1 325 mln euro. Grupa Asseco prowadzi działalność w blisko 40 krajach na całym świecie.
Ekspansja zagraniczna spółki zaczęła się w roku 2004. Od tego czasu AssecoPoland zrealizowało kilkadziesiąt projektów akwizycyjnych w Europie i poza nią. W efekcie AssecoPoland stało się największą
polską firmą sektora IT i siódmym co do wielkości europejskim producentem oprogramowania pod
EXPORT I INWESTYCJE ZAGRANICZNE
Według danych biura badawczo-analitycznego DiS (2012) polskie firmy informatyczne eksportowały w 2011 r. towary i usługi o wartości około 1,3 mld euro, co oznacza 10% wzrost w porównaniu
do roku poprzedniego, kiedy wartość ta wyniosła niespełna 1,2 mld zł. W strukturze eksportu
polskich firm z branży IT/ITC największy udział posiada sprzęt komputerowy, który sprzedawany
jest głównie państwach ościennych (m.in. do Czech). Coraz większą rolę odgrywa jednak sprzedaż
oprogramowania, a także gier, multimediów oraz aplikacji mobilnych tworzonych w małych
i średnich firmach. W strukturze eksportu wyrobów ICT dominuje sprzęt elektroniczny powszechnego użytku. Z kolei wysoka jakość usług IT sprawia, że są one chętnie kupowane nawet w krajach
względem przychodów generowanych ze sprzedaży oprogramowania. Grupa Asseco, kontrolowana
przez AssecoPoland, dostarcza kompleksowe rozwiązania IT, a w tym systemy informatyczne dla sektora finansowego, administracji publicznej i przedsiębiorstw, a także szeroki wachlarz usług informatycznych. Strategia Grupy Asseco polega na łączeniu organicznego wzrostu, generowanego dzięki własnym rozwiązaniom informatycznym, z ekspansją przez akwizycje. Rozwój przez akwizycje polega
głównie na nabywaniu udziałów większościowych w mniejszych i średnich przedsiębiorstwach, które
oferują produkty uzupełniające ofertę Grupy Asseco dla poszczególnych sektorów. Grupa przejmuje
również większe podmioty w celu zbudowania silnej pozycji w danym kraju bądź regionie.
wysoko rozwiniętych takich jak Niemcy i Francja oraz USA2.
Rys. 13. Sektory o największym udziale sprzedaży firm IT.
23%
Administracja
22%
Bankowość i finanse
15%
Telekomunikacja
10%
Przemysł
Utilities
8%
Sektor MSP
8%
14%
Pozostałe
0%
5%
10%
15%
20%
25%
Źródło: TOP200 Computerworld, 2012 r
82
83
ABC Data S.A.
A
BC DATA jest największą polską spółką dystrybuującą sprzęt IT, oprogramowanie i elektronikę
użytkową w Polsce. Firma powstała w 1990 roku. W 2012 roku zatrudnionych w niej było
413 osób, a przychody ze sprzedaży wyniosły około 885 mln euro. Do najważniejszych produktów
sprzedawanych przez spółkę należą komputery, peryferia, pamięci, oprogramowanie, produkty telekomunikacyjne. Spółka posiada na polskim rynku ofertę produktów aż 280 dostawców. Sprzedaż
prowadzona jest również równolegle na rynkach zagranicznych: czeskim, słowackim i litewskim.
W 2011 roku spółka weszła na rynek łotewski i estoński, a w 2012 roku węgierski.
Struktura kanału sprzedaży produktów IT jest bardzo podobna na wszystkich rynkach. ABC Data
SA jest pośrednikiem pomiędzy producentem sprzętu a resellerem, który dostarcza produkty klientom końcowym. Spółka zapewnia dodatkowe usługi np. na instalację sprzętu, a nawet integrację
systemów informatycznych. ABC Data posiada czołową pozycję w zakresie obsługi klientów za
pośrednictwem Internetu.
Spółka oferuje także usługę ASP (Application Service Provider), która polega na oferowaniu klientom gotowego do użycia systemu sprzedaży internetowej. Rozwiązanie to bazuje na aplikacjach
i zasobach danych, które są dostarczane przez ABC Data. Obecnie spółka rozwija swoją ofertę
o podobne usługi, takie jak funkcjonalny sklep internetowy, narzędzie do wsparcia klientów
w budowie sklepów internetowych, sieci PC Link.
84
Branża jubilersko – bursztynnicza
w przypadku wyrobów bursztynniczych, które do niedawna odbierane były przez wielu Polaków za
biżuterię staromodną. Obecnie, dzięki zastosowaniu nowoczesnego wzornictwa oraz autorskim kolekcjom biżuterii z bursztynem, produkty te przeżywają modowy renesans zyskując wielu nowych
P
zwolenników. Nie bez przyczyny wykorzystywany przez polskich jubilerów bursztyn jest nazywany
olskie produkty jubilerskie doceniane są od wieków na całym świecie. Obecnie wyróżniają się
„bałtyckim złotem”. Powstał on w warunkach naturalnych co najmniej 40 milionów lat temu. Cechą
m.in. dzięki unikatowym kompozycjom łączącym współczesne trendy z elementami bogatej
charakterystyczną biżuterii, w tym przede wszystkim srebra i wyrobów z bursztynem, jest ich wysoka
i długoletniej tradycji polskiego jubilerstwa. Osiągnięcia polskich producentów i projektantów w tej
wartość dodana. Duże znaczenie mają tu zdolności projektantów i rzemieślników, moda oraz umiejęt-
dziedzinie sprawiają, że ich produkty wyróżniają się osobliwymi i rozpoznawalnymi cechami, dzięki
ność wychodzenia naprzeciw oczekiwaniom klientów1. O znaczeniu branży jubilersko-bursztynniczej
którym wyróżniane są na wysokich pozycjach rynkowych w Polsce i za granicą. Swoją popularność
w Polsce świadczyć może m.in. fakt, że od lat w kraju przeprowadzane są konkursy wzornicze. Najbar-
polskie wyroby jubilerskie zawdzięczają dużej dbałości producentów o wysoką jakość stosowanych
dziej znane to Amberif Design Award organizowany przez Międzynarodowe Targi Gdańskie S.A. oraz
materiałów oraz wykorzystywaniu najnowszych technologii produkcji. Wszystko to sprawia,
Legnicki Festiwal Srebra organizowany przez Galerię Sztuki w Legnicy. To jedne z najbardziej znanych
że Polska może poszczycić się 1 miejscem pod względem wielkości produkcji biżuterii z bursztynów,
i prestiżowych wydarzeń w świecie biżuterii artystycznej w Europie2.
3 miejscem wśród producentów wyrobów ze srebra w Europie i 7 na świecie.
POTENCJAŁ SEKTORA
Wartość produkcji sprzedanej wyrobów jubilerskich, biżuterii i podobnych produktów wytworzo-
1. Program promocji branży jubilersko-bursztynniczej 2012-2015, materiały konferencyjne Ministra Gospodarki, Warszawa,
wrzesień 2012, opracowanie Bogusław Zalewski.
2. Fijałkowski S., Rachoń E., Kosior M., Opracowanie na temat branży polskiej gospodarki, mającej potencjał do wykreowania
polskich specjalności eksportowych, Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników.
nych przez przedsiębiorstwa w Polsce wyniosła w 2011 r. 106 mln euro (GUS, 2012). Polski rynek
jubilerski cechuje duże rozdrobnienie. Około 60% obrotu jest generowane przez podmioty z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, więksi gracze to przede wszystkim trzy firmy: W. Kruk SA
Biżuteria – kraj i eksport
(należąca do Vistula Group SA), Apart Sp. z o.o. oraz YES Biżuteria Sp. z o.o. Warto wspomnieć,
że 96% podmiotów działających na tym rynku to polskie przedsiębiorstwa. Dynamiczny rozwój
cechuje branżę bursztynu, w której w 2011 roku zatrudnionych było blisko 10 tys. osób, a dla
porównania w 1990 roku było to zaledwie 480 osób. Większość przedsiębiorstw specjalizujących
się w produkcji biżuterii z bursztynu to firmy jednoosobowe i rodzinne (PKN, 2012).
Dużą zaletą branży jubilersko-bursztynniczej w Polsce jest jej innowacyjność i jakość wykonania
zapewniona przez ręczną pracę wykwalifikowanych kadr oraz obróbkę mechaniczną na najwyższym
poziomie. O wysokiej konkurencyjności polskiego przemysłu jubilersko-bursztynniczego świadczy
również fakt, że przy produkcji wykorzystywana jest metoda szybkiego wykonywania prototypów
(rapidprototyping), co jest jedną z najbardziej innowacyjnych metod współczesnego projektowania,
pozwalającą skutecznie przełamać stereotyp niemarkowej biżuterii o charakterze pamiątkarskim.
Rynek jubilersko-bursztynniczny w Polsce ewoluował na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat
podążając za modą i zmiennymi preferencjami klientów. Zauważalne jest to w szczególności
86
RYNEK I STRUKTURA
W 2011 roku Polska zajęła 12 miejsce pod względem sprzedażny biżuterii w Unii Europejskiej
z wartością 400 milionów euro. Około 70% wartości sprzedanej w Polsce biżuterii przypada na
biżuterię złotą. Pomimo odnotowanego w ostatnich latach spowolnienia gospodarczego w Polsce
podobnie jak w innych krajach europejskich, rynek dóbr luksusowych systematycznie się rozwija.
Zauważalny jest wzrost liczby osób zamożnych i bogatych, a także rosnące wydatki na dobra
luksusowe w ich budżetach domowych, w tym na produkty branży jubilersko-bursztynniczej1.
Analizując Polski rynek warto jest także wspomnieć, że średnie wydatki na biżuterię w Europie
wynoszą około 72 euro na mieszkańca. W Polsce jest to tylko nieznacznie powyżej 15 euro rocznie.
Oznacza to, że rynek ten ma w dalszym ciągu duży potencjał rozwojowy.
1. Rynek dóbr luksusowych w Polsce, KPMG 2012r.
87
W 2012 roku eksport biżuterii z Polski miał wartość około 60 mln euro, podczas gdy w 2011 roku
Amber-Ring
wartość ta była na poziomie 50,9 mln euro (MG, 20132).
Polskie przedsiębiorstwa jubilerskie stają się coraz bardziej rozpoznawalne w Europie i innych czę-
A
ściach świata, a ich specjalizacją eksportową są przede wszystkim wyroby ze srebra i bursztynu3. Udział
Polski w światowym rynku biżuterii bursztynowej ze srebrem i złotem szacowany jest obecnie na 70%4.
mer-Ring to firma rodzinna działająca w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw. Została założona
Polscy producenci nieustannie dążą do podnoszenia konkurencyjności oferowanych produktów,
w 1999 r. Jej właścicielami jest małżeństwo absolwentów
dbając przy tym o ich wysoką jakość i atrakcyjny design oraz przyczyniając się do budowania silnych
Państwowej Wyższej Szkoły Sztuki i Projektowania w Łodzi
marek, mogących pochwalić się oznaczeniem „made in Poland”. W przypadku rynku krajowego ponad
na kierunku projektowania biżuterii. Firma Amber-Ring od
połowa srebrnej biżuterii jest dekorowana bursztynem, a w eksporcie wartość ta jest zdecydowanie
początku koncentrowała się na odbiorcach zagranicznych.
wyższa. Większość biżuterii z eksportu trafiała na rynek amerykański oraz do państw Europy Zachod-
Odnotowuje systematyczny wzrost sprzedaży i wzrost udzia-
niej ale coraz częściej podkreśla się możliwości rozwoju eksportu do krajów azjatyckich, w szczegól-
łu eksportu w jej całkowitej wartości. Jej głównym rynkiem
ności do Chin oraz na rynki wschodnie: do Rosji, na Ukrainę oraz do Kazachstanu.
zbytu jest Europa, przede wszystkim Niemcy, Francja i Wielka
2. Ministerstwo Gospodarki, 2013 za Rzeczpospolita numer wydania 9627 z 31 sierpnia 2013, Strona: A-012
3. Fijałkowski S., Rachoń E., Kosior M., Opracowanie […]
4. Program promocji branży jubilersko-bursztynniczej 2012-2015 […].
Brytania, a rynkami perspektywicznymi – Chiny i Stany Zjednoczone, choć biżuteria Amber-Ring
w ubiegłych latach sprzedawała się równie dobrze w tak odległych miejscach jak RPA i Nowa Zelandia.
Firma od wielu lat bierze udział jako wystawca w targach branży biżuteryjnej w Polsce i na świecie co
pozwala na ciągłe poszerzanie grona odbiorców. Wśród imprez, na których stale jest obecna są: targi
Amberif i Ambermart w Gdańsku, Złoto Srebro Czas w Warszawie, International Jewellery Show
Apart
i Jewellery and Gem Fair w Hong Kongu, Inchorgenta Munich w Niemczech. W następnych latach firma planuje również udział w targach JCK w Las Vegas. Obserwując rosnące zainteresowanie biżuterią
A
88
bursztynową na rynku wewnętrznym, szczególnie wśród zagranicznych turystów odwiedzających
part jest liderem w Polskiej branży jubilerskiej. Przychody ze sprzedaży spółki w roku 2011
Polskę, właściciele firmy zdecydowali się wydzielić z niej integralną część, która zajęłaby się tym ryn-
wyniosły 112,07 mln euro. Spółka została założona w roku 1983 i jest to firma rodzinna prowa-
kiem. Sklep jubilerski Bursztynek i Galeria Bursztynek powoli wrastają w pejzaż Warszawy, a wartość
dzona przez dwóch braci. Ma 100% polskiego kapitału. W latach 90- tych XX w. nastąpił dynamiczny
sprzedaży dla turystów zagranicznych, czyli de facto eksport produktu turystycznego, dorównuje
rozwój sieci salonów Apart w Polsce, w wyniku czego obecnie jest ich ponad 180.
wartością eksportowi firmy macierzystej. Najnowszym projektem firmy jest Muzeum Bursztynu
Zatrudnienie w Apart wynosi ponad 1800 osób. Firma specjalizuje się w produkcji
w Warszawie, którego działalność ukierunkowana jest przede wszystkim na edukację. Organizowa-
biżuterii złotej i z brylantami, ale w swojej ofercie ma również szeroką gamę pro-
ne są tam prelekcje na temat bursztynu i pokazy jego obróbki, a stała ekspozycja przedstawia histo-
duktów ze srebra, bursztynów i innych kamieni szlachetnych, a także zegarków.
rię bursztynu od momentu jego powstania po dzień dzisiejszy. Firma Amber-Ring może osiągać tak
Sukces firmy opiera się na połączeniu wiedzy, talentu, precyzji i umiejętności ma-
dobre wyniki dzięki nowoczesnemu, nieszablonowemu wzornictwu wyrobów, które wielokrotnie
nualnych złotników z zastosowaniem nowoczesnych technologii umożliwiających
były pozytywnie oceniane w konkursach artystycznych. Ważnym czynnikiem jest też tu długoletnie
usprawnienie produkcji. Firma eksportuje swoje produkty do krajów UE, zwłasz-
doświadczenie w branży, które z jednej strony pozwala na wyczucie rynku z drugiej – na elastyczne
cza do Niemiec, Wielkiej Brytanii i Francji oraz do Rosji i na Ukrainę.
dostosowanie się do potrzeb klientów.
89
Branża meblarska
P
olski przemysł meblarski jest jednym z najbardziej dynamicznych i konkurencyjnych sektorów polskiego przemysłu przetwórczego. Cechą charakterystyczną tej branży jest jej innowacyjność przejawiająca
się m.in. w pionierskich technikach wytwarzania produktów oraz w wykorzystaniu nowoczesnych materiałów i atrakcyjnym wzornictwie. Polscy producenci mebli ogromną wagę przywiązują do wysokiej jakości
swoich wyrobów, oferując przy tym konkurencyjne ceny, dzięki czemu znajdują szeroką rzeszę odbiorców,
zarówno w kraju, jak i w różnych regionach świata. Wysokie obroty sektora meblarskiego oraz duże znaczenie eksportu w tej dziedzinie w skali globalnej są także zasługą skutecznych zabiegów marketingowych oraz
udanych relacji biznesowych z partnerami na całym świecie. Sprawia to, że polski przemysł meblarski oferuje meble nowoczesne i funkcjonalne, a ponadto charakteryzujące się dobrą jakością oraz konkurencyjną
ceną. Wartość eksportu mebli stanowi około 5% całego polskiego eksportu, co powoduje, ze branża
ta zajmuje miejsce w ścisłej czołówce polskich branż eksportowych, a warto przy tym zaznaczyć, że Polska
to jeden z liderów w tej branży, gdyż jest czwartym eksporterem mebli na świecie i trzecim w Europie.
POTENCJAŁ SEKTORA
Według danych GUS (2012) polski przemysł meblarski wytworzył w 2011 r. produkty o wartości
7,5 mld euro, co stanowiło około 2% polskiego PKB. Wyniki tej branży z ostatnich lat są rekordowe,
a zasługą tego jest rosnący potencjał, zarówno dużych firm, jak i tych z sektora małych i średnich
przedsiębiorstw. Wiele firm działających na rynku to przedsiębiorstwa rodzinne. W tej branży
zatrudnionych było według danych GUS w 2011 roku około 133 tys. osób.
Struktura i wielkości firm funkcjonujących w polskiej branży meblarskiej jest zbliżona do tej charakterystycznej dla innych krajów wysokorozwiniętych. Działa w niej obecnie około 100 przedsiębiorstw zaliczanych do grupy dużych, prawie 400 przedsiębiorstw średnich oraz ponad 1700 firm małych zatrudniających
od 10 do 49 pracowników. Bardzo liczna jest ponadto grupa mikro przedsiębiorców, która jest szacowana
na około 5000 podmiotów. O znacznym potencjale branży świadczy również liczba przedsiębiorstw
z innych sektorów kooperujących z producentami mebli, która jest szacowana na około 20 tys. podmiotów.
Warto zaznaczyć, że polskie firmy działające w tej branży rozwijają się bardzo dynamicznie, wiele z nich
zostało założonych w ostatniej dekadzie, a mimo to mają obecnie znaczącą pozycję na rynkach polskim
i zagranicznym. Do takich podmiotów zaliczyć można m.in.: Nowy Styl, Szynaka Meble, Black Red White,
Vox, Wajnert czy firmę Bodzio.
91
Wysoki poziom konkurencyjności tego sektora w skali polskiej i globalnej wymusza na polskich pro-
ducentach prowadzenie działań mających na celu utrzymanie swojej wysokiej pozycji na światowym
Prawie 90% mebli wyprodukowanych w Polsce jest eksportowanych za granicę. Generowane
rynku przemysłu meblarskiego oraz sprostanie wymaganiom, nawet najbardziej wymagających klien-
z tego tytułu przychody wynoszą ok 6,42 mld euro, co stawia Polskę na czwartym miejscu pod wzglę-
tów masowych i indywidualnych. Jednym z atutów polskich firm są wysoko wykwalifikowane zasoby
dem wielkości eksportu mebli zaraz za: Chinami, Włochami i Niemcami. Wartość eksportu polskich
ludzkie. Polski przemysł meblarski charakteryzują również nowatorskie metody produkcji i dobra infra-
mebli zwiększyła się na przestrzeni lat 1989-2011 ponad 6 razy, z poziomu około 1,08 do 6, 42 mld euro.
struktura techniczna, a w szczególności parki maszynowe wyposażone w nowoczesne urządzenia. Duże
W ciągu ostatnich 15 lat polski potencjał eksportowy w tej branży rozwijał się, zaraz po Chinach,
znaczenie mają także surowce wykorzystywane do produkcji, które w istotnym stopniu wpływają na
najszybciej na świecie zwiększając swój udział w światowym eksporcie z 2% w 1995 r. do 6% w 2007 r.
jakość produkowanych mebli. Do sukcesu polskiej branży meblarskiej dodatkowo przyczynia się współ-
Tak szybki wzrost polskiego potencjału eksportowego mebli możliwy był nie tylko dzięki oferowaniu
praca przedsiębiorców z naukowcami oraz wybitnymi projektantami dbającymi o atrakcyjny, modny
mebli po przystępnych cenach, ale także w wyniku inwestycji polskich przedsiębiorców w nowoczesne
i oryginalny projekt mebli, przykładając przy tym równocześnie dużą wagę do ich funkcjonalności. Jed-
technologie i kapitał ludzki. Istotne znaczenie odegrały również inwestycje zagranicznych koncernów,
nym z przykładów kooperacji tych środowisk jest realizowany od kilkunastu lat na Uniwersytecie Arty-
a szczególnie transferowane przez nie do Polski know-how zdobyte na innych rynkach.
stycznym w Poznaniu Program Edukacyjno-Projektowy (PE-P). Wszystkie te czynniki powodują, że polski
Największymi odbiorcami polskich mebli są kraje członkowskie Unii Europejskiej, które importują
przemysł meblarski jest jednym z wielu wyróżniających się w Polsce branż, których produkty mogą
85% wartości eksportu mebli z Polski. Głównymi zagranicznymi rynkami zbytu są: Niemcy – 2,5 mld
z powodzeniem konkurować ze światowymi markami na arenie międzynarodowej i odnosić sukcesy.
EUR (39% eksportu), Francja – ponad 500 mln EUR (ok 9% eksportu), a następnie Czechy, Wielka
Brytania, Szwecja i Holandia odpowiadające łącznie za 6,7 – 4,2% eksportu polskich mebli. Produkty
Meble – kraj i eksport
te coraz lepiej sprzedają się również w: Hiszpanii, Włoszech i USA2.
Największy udział w wartości eksportowanych mebli w 2011 r. posiadały meble tapicerowane
(1,4 mld euro, 21% eksportu ogółem) oraz meble mieszkaniowe do jadalni i salonu (1,3 mld euro, 20%
RYNEK I STRUKTURA
Wartość polskiego rynku mebli jest szacowana na poziomie 1,5-2 mld euro, co jest wartością odpowiadającą 30% potencjału produkcyjnego polskich firm w tej branży. W strukturze produkcji
mebli w Polsce pod względem wartości sprzedaży największą grupę na rynku stanowią meble
tapicerowane (około 29%). Na kolejnym miejscu są fotele i krzesła tapicerowane. Udział w sprzedaży pozostałych mebli wynosi 23%, a mebli do jadalni i salonu 16%. Przychody ze sprzedaży
eksportu ogółem). Istotnymi produktami z punku widzenia ich absorbcji przez zagraniczne rynki
były także: fotele i krzesła, meble biurowe, meble sypialniane oraz materace – są to grupy mebli,
posiadających od 5% do 8% udział w eksporcie. Natomiast na stosunkowo niższym poziomie kształtował się eksport mebli kuchennych, który stanowił tylko około 1%3.
2. Polish Furniture Magazine nr 1/2012
3. Ibidem
elementów meblowych kształtują się na poziomie około 12%, a innych grup mebli (sypialniane,
materace, kuchenne, biurowe, fotele i krzesła bez tapicerowanych) od 1 do 7%. Polskie meble są
bardzo popularne na rodzimym rynku i stanowią około 50% wszystkich sprzedanych produktów.
GK BLACK RED WHITE S.A.
Rynek ten ma znaczne perspektywy rozwoju, gdyż konsumpcja mebli na mieszkańca liczona na
rok to około 37 euro, co jest wartością bardzo niską. Dla porównania w państwach takich jak:
Austria, Wielka Brytania i Niemcy, wartość ta kształtuje się na poziomie 300-400 euro rocznie1.
1. Polish Furniture Magazine nr 1/2012
92
B
LACK RED WHITE jest największą polską grupą meblarską specjalizującą się w produkcji i dystrybucji mebli oraz artykułów wyposażenia wnętrz. Firma powstała w 1991 r. i jest to przedsiębior-
stwo ze 100% kapitałem polskim, a jego udział w polskim rynku pod względem wartości sprzedaży
93
wynosi około 20%. W 2012 r. przychody spółki ze sprzedaży netto wyniosły 215 237 tys. euro. W Gru-
na 6 kontynentach. W 2011 r. Grupa Nowy Styl dokonała przejęcia niemieckiej firmy Sato Office,
pie zatrudnionych jest ponad 11 tys. pracowników, a składa się ona z 22 spółek zależnych, z których
natomiast wiosną 2013 r. kupiła niemieckiego producenta krzeseł, mebli biurowych, lad recepcyj-
połowa to firmy zagraniczne znajdujące się na: Ukrainie, Białorusi, Słowacji, Węgrzech, w Rosji oraz
nych, foteli i sof o nazwie Rohde & Grahl.
Bośni i Hercegowinie. Sprzedaż detaliczna grupy jest realizowana poprzez własną sieć dystrybucji,
Jej potencjał rozwojowy potwierdza rozpoczęta w Jaśle inwestycja – budowa jednej z najnowocze-
zarówno w kraju, jaki za granicą oraz przy współpracy z zewnętrznymi partnerami handlowymi.
śniejszych fabryk mebli w Europie, współfinansowana z funduszy unijnych. Rozwiązania zastosowane
Grupa posiada 74 własne salony w największych miastach w Polsce oraz w następujących krajach:
w nowym zakładzie pozwolą między innymi skrócić czas realizacji zamówień, zwiększą moce produk-
Ukraina, Białoruś, Słowacja i Węgry. Ponad 40% sprzedaży jest przeznaczone na eksport do krajów
cyjne i innowacyjność procesu produkcji.
takich jak: Słowacja, Czechy, Węgry, Rumunia, Rosja, Łotwa, Litwa, Estonia, Ukraina, Białoruś, Niemcy, Austria, Belgia, Bułgaria, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Serbia, Grecja, kraje skandynawskie,
Kazachstan, Kirgistan, Mongolia, Nowej Zelandia, Wielkiej Brytania czy Kanada. Grupa stosuje nowoczesne rozwiązania technologiczne, w celu zapewnienia wysokiej jakości produktów i w trosce o stan
środowiska naturalnego. Potwierdzenie tego stanowi fakt, że główna spółka produkcyjna wchodząca
w skład Grupy Black Red White otrzymała certyfikat PN ISO 14001:2005, który przyznany został za
wdrożenie i stosowanie systemu zarządzania środowiskiem w zakresie „Projektowania, produkcji
i sprzedaży mebli i frontów meblowych”.
Grupa Nowy Styl
G
rupa Nowy Styl jest jedną z największych i najprężniej rozwijających się firm meblarskich
w Polsce i na świecie. Powstała w 1992 roku i w ciągu 20. lat z sukcesem rozwinęła się z małego,
rodzinnego biznesu do działającego w skali globalnej przedsiębiorstwa, zatrudniającego ponad
5 700 pracowników. W chwili obecnej Grupa Nowy Styl jest 4. największym producentem krzeseł
i mebli biurowych w Europie (wg. rankingu Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mebli Biurowych FEMB). Dzięki posiadanym 6. markom, dostarcza kompleksowe rozwiązania dla przestrzeni
publicznych, takich jak biura, sale konferencyjne i szkoleniowe, ale również areny sportowe.
Wyposażyła wszystkie polskie stadiony, na których odbył się turniej EURO 2012, a także stadiony
m.in. w RPA czy Rumunii. Grupa Nowy Styl posiada 19 departamentów na całym świecie oraz
15 zakładów produkcyjnych wyposażonych w najnowocześniejsze technologie. Za zdecydowaną
większość sprzedaży firmy odpowiada eksport, a jej produkty są sprzedawane w około 100 krajach
94
95
Niniejszy Raport został opracowany w ramach kampanii promocyjno-informacyjnej
Ministerstwa Gospodarki „Made in Poland”.
Został sfinansowany ze środków unijnych w ramach
Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, zaplanowanego na lata 2007-2013.
Pomysł i wykonanie:
Headlines Porter Noveli
Opracowanie merytoryczne:
SEENDICO Doradcy, pod redakcją: Doroty Ciesielskiej-Maciągowskiej,
Mariusza-Jana Radło, Macieja Frąszczaka oraz współpracowników.
Współpraca merytoryczna:
Marlena Plesiewicz
Kreacja:
GRAFFIDEA Agnieszka Dryzek
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Ministerstwo Gospodarki
Departament Instrumentów Wsparcia
Plac Trzech Krzyży
00-507 Warszawa / tel. +48 22 693 59 18
faks +48 22 693 40 23
[email protected]
www.mg.gov.pl
Warszawa 2014
Nakład 10 000 egz. / egzemplarz bezpłatny
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU REGIONALNEGO

Polska Gospodarka

Transkrypt

Podobne dokumenty

Mocny duet do produkcji mebli patrz str. 6-7

skarby regionów - Smakovity Kurier 2015

oficjalna gazetka centrum handlowego skorosze

Meble biuletyn 2

Tutaj - Parp