Przyimki wtórne we współczesnej polszczyźnie

Beata Milewska
Przyimki wtórne we współczesnej polszczyźnie
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Gdańsk 2003
Spis treści
Słowo wstępne / 9
Wprowadzenie
1. Z dziejów badań / 13
2. Tło historyczne procesu kształtowania się przyimków wtórnych / 20
3. Wokół definicji przyimka wtórnego / 31
4. Status semantyczny przyimka wtórnego / 40
5. Funkcje przyimków wtórnych / 44
6. Założenia / 46
6.1. Cel i przedmiot badań / 46
6.2. Perspektywa badawcza / 47
6.3. Deklaracja terminologiczna / 48
Analiza materiału
1. Charakterystyka ilościowa i jakościowa źródeł / 51
1.1. Sposób kompletowania materiału / 51
1.2. Charakterystyka ilościowa zebranego materiału / 53
2. Teoretyczne podstawy wyodrębniania przyimków wtórnych / 54
2.1. Przyimek – wyrażenie przyimkowe / 55
2.2. Przyimek – rzeczownik / 61
2.3. Przyimek – przysłówek / 63
2.4. Przyimek – spójnik / 68
2.5. Przyimek – związek frazeologiczny / 71
3. Struktura i dynamika klasy przyimków wtórnych / 74
4. Modele strukturalne przyimków wtórnych / 80
5. Syntaktyczne użycia przyimków wtórnych / 82
5.1. Przyimki wtórne w związkach przydawkowych / 82
5.2. Przyimki wtórne w związkach z dopełnieniem / 85
5.3. Przyimki wtórne w związkach okolicznikowych / 86
5.4. Przyimki wtórne jako części orzeczenia / 90
5.5. Przyimki wtórne jako części podmiotu / 90
5.6. Przyimki wtórne poza związkami zdania / 91
5.7. Podsumowanie / 91
6. Funkcje semantyczne przyimków wtórnych / 95
6.1. Uwagi ogólne / 95
6.2. Przegląd funkcji semantycznych wyrażanych użyciami przyimków wtórnych / 98
∙ Relacje przestrzenne / 98
∙ Relacje temporalne / 112
∙ Relacja kontraryjna / 120
∙ Relacja genetyczna / 121
∙ Relacja partytywna / 122
∙ Relacje inkluzywno-ekskluzywne / 123
∙ Relacja komutatywna / 126
∙ Relacja aproksymacji / 127
∙ Relacja dystrybutywna / 128
∙ Relacje przyczynowe / 129
∙ Relacja celu / 138
∙ Relacja interesywna / 139
∙ Relacja dotyczenia / 140
∙ Relacja sposobu / 143
∙ Relacja dopowiedzenia / 144
∙ Relacja stosowności / 145
∙ Relacja komparatywna / 146
∙ Relacja translatywna / 149
∙ Relacja instrumentalna / 149
∙ Relacja mediatywna / 150
∙ Relacja aktywna / 151
∙ Relacja zwierzchnictwa / 152
∙ Relacja modalności / 152
6.3. Podsumowanie / 153
7. Przyimki wtórne w związkach frazeologicznych / 158
7.1. Przegląd materiału / 159
8. Zróżnicowanie stylistyczne przyimków wtórnych (na tle badań typu frekwencyjnego
współczesnej polszczyzny) / 162
9. Stosunek normy językowej do przyimków wtórnych / 175
9.1. Poprawność użycia / 175
9.2. Zakres i częstość użycia / 177
9.3. Przyimki wtórne w aktualnych wydawnictwach normatywnych / 178
Próby syntezy
1. Wnioski / 193
2. Uwagi końcowe / 198
Literatura ogólna i cytowana / 200
Skróty tekstów źródłowych / 213
Dodatek
Indeks przyimków wtórnych / 217
Indeks funkcji semantycznych przyimków wtórnych / 221
Indeks wyrażeń dążących do uprzyimkowienia / 225
Secondary prepositions in modern Polish (summary) / 228