Pomysły i próby reaktywacji pasażerskich połączeń kolejowych

Pomysły i próby reaktywacji pasażerskich połączeń
kolejowych powiatu złotoryjskiego po roku 1995
Kacper Pawłowski
1 kwietnia 2013
Streszczenie
Na podstawie informacji znalezionych w Internecie przedstawię pomysły oraz próby reaktywacji pasażerskich połączeń kolejowych na terenie powiatu złotoryjskiego. Ogólnie są to
wszystkie znalezione przeze mnie informacje dotyczące kolei na terenach powiatu złotoryjskiego.
Poniższy tekst jest nawiązaniem do mojego artykułu ”Czy taka musi być kolej losu?”, w którym
rozważałem zasadność przywrócenia pasażerskich połączeń kolejowych na terenie powiatu złotoryjskiego. Chcę opisać tutaj pokrótce kilka ciekawych koncepcji, ciekawostek oraz prób reaktywacji
połączeń kolejowych, o których znalazłem informacje na stronach internetowych (po roku 1995).
Liczę, że każdy wyrobi sobie swój własny pogląd na sprawę.
Przejazdy okolicznościowe - inicjatywy podejmowane przez Klub Miłośników Kolei z
Wrocławia
Połączenia osobowe na trasie Jerzmanice-Zdrój - Legnica upadły w latach 90. XX wieku. Kilka
razy na naszych torach gościli jednak członkowie Klubu Miłośników Kolei z Wrocławia. Szczegóły,
które streszczę poniżej, można znaleźć na ich stronie [14]. 30 maja 1997 roku przejechali się trasą
Legnica - Złotoryja - Świerzawa po czym powrócili do Legnicy. Prawdopodobnie był to przejazd
przy okazji płuczek złota. 24 października 2004 roku zorganizowali przejazd ”tam i z powrotem”
na trasie Legnica - Złotoryja - Jerzmanice-Zdrój - Krzeniów. Warto wspomnieć również o artykule
napisanym przez Piotra Kanikowskiego, który ukazał się w sierpniu 2004 roku w Gazecie Wrocławskiej [16]. Pisał on, że wspomniane KMK, zauważając potencjał rzeczonej trasy kolejowej, starało
się przekonywać samorządy do czynienia działań mających na celu przejmowanie linii kolejowej od
PKP PLK celem uruchomienia przejazdów z Legnicy do Czech. W artykule można także znaleźć
wypowiedź ówczesnego wicestarosty złotoryjskiego Józefa Sudoła, który sceptycznie wypowiada
się o szansach na wznowienie ruchu pasażerskiego, mówiąc między innymi, że nie zaryzykuje się
pieniędzy publicznych w inwestycję o tak wielkim ryzyku. Ostatnia wizyta wspomnianego klubu
na terenie powiatu, o której znalazłem (na ich stronie) wzmiankę to przejazd parowozem 4 kwietnia
2009 roku na trasie Wrocław - Marciszów - Wojcieszów (w obie strony) [13].
Szybki tramwaj w Legnicy?
W 2002 roku Adam Fularz przedstawił koncepcję stworzenia kolei miejskiej w Legnicy [5]. W jego
założeniu szybki tramwaj miał wykorzystywać część zamkniętej linii Złotoryja - Legnica. Można
jedynie gdybać, czy ew. realizacja takiej koncepcji spowodowałaby kolejową ekspansję w stronę
Złotoryi.
Kolej turystyczna?
Trzy lata później Krzysztof Maciejak, znany złotoryjski społecznik, napisał artykuł o popadających
w ruinę zabytkach kolejowych [10]. W swojej publikacji wspomniał, że w tamtym czasie pojawiały
się propozycje utworzenia turystycznej kolei drezynowej wzdłuż Doliny Kaczawy. Niestety pomysł
upadł w 2004 roku, kiedy podczas pierwszej próby przejazdu okazało się, że złomiarze ”zaopiekowali
się” częścią torowisk (przyp. własny).
1
Marciszów chce połączenia z Legnicą!
W 2006 roku odcinek linii kolejowej 312 Marciszów - Wojcieszów został usunięty z ewidencji PKP
PLK. Nie zniechęciło to Stefana Zawieruchy, wójta gminy Marciszów, do czynienia starań dotyczących przywrócenia połączeń kolejowych z Marciszowa przez Złotoryję do Legnicy, a także do Jawora
przez Bolków. Jak informował Zbigniew Rzońca [12], redaktor Nowin Jeleniogórskich, zawiązane
zostało nieformalne stowarzyszenie okolicznych samorządowców (między z Lubawki, Jawora, Złotoryi, czy Świerzawy), którym zależało na realizacji tejże koncepcji. W odważnych planach wójt
wspomniał nawet o możliwym szynobusie do Trutnova! W tekście redaktora Rzońcy pojawiła się
także ciekawa wzmianka, że ktoś zakomunikował mieszkańcom stacji w Świerzawie, że za 4 lata (w
2012 r.) pojedzie tamtędy pociąg! Kto to był? Nieważne, ponieważ pociąg nie pojechał i nie zanosi
się, aby miał kiedykolwiek tamtędy pojechać. Jednak samorządowcy z Marciszowa i Wojcieszowa
i tak odnieśli duży sukces. Dzięki ich staraniom udało się doprowadzić do tego, że PKP PLK wyremontowało odcinek Marciszów - Wojcieszów Górny (nadając mu oznaczenie L774) i w czerwcu
2008 roku stał się on znów przejezdny. Podobno sukces mógł być jeszcze większy i linie mogła
przejąć podobno spółka Pol-Miedź-Trans [19]. W 2010 Artur Pawłowski z Marciszowa próbował
wywalczyć szynobus na trasie Wojcieszów - Marciszów. Aktualnie po tym odcinku kursują pociągi
towarowe. Według oferty PKP PLK oferuje się tam przejazdy z maksymalną prędkością 30 km/h.
Reaktywacja połączeń Jerzmanice-Zdrój - Złotoryja - Legnica - Wrocław
W tym samym czasie Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego sfinansował osobowe
połączenie kolejowe Jerzmanice-Zdrój - Złotoryja - Legnica - Wrocław. 28 listopada 2008r. portal
zlotoryja.info poinformował o tym, że 14 grudnia zostanie uruchomione owe połączenie [20] oraz
przybliżył mieszkańcom rozkład jazdy. Naprawdę wielu ważnych informacji można się również
dowiedzieć z artykułu, który ukazał się 10 grudnia 2008r. w Gazecie Złotoryjskiej [2]. Redaktor
informował o tym, że czas jazdy do Legnicy według rozkładu miał wynosić aż 50 minut, a do
Wrocławia ok. 2 godziny i 20 minut, a także, że zostały zaplanowane 3 połączenia dziennie (przyp.
z czasem jedno zostało zlikwidowane). Podane zostały także ceny biletów bez zniżek: Legnica - 6 zł,
Wrocław - 15 zł. Na koniec wspomniano o tym, że być może połączenie zostanie objęte promocją
"Tani Bilet". 14 grudnia ośmioro użytkowników serwisu zlotoryja.info wyruszyło w dziewiczą
jazdę składem EN-57 [21]. W numerze Echa Złotoryi ze stycznia 2009 roku [7] można przeczytać
szczegółową relację Bartosza Jeziorskiego z tego niebywałego dla Ziemi Złotoryjskiej wydarzenia.
Inną relację można znaleźć [11]. Z kolei w artykule, który ukazał się w Gazecie Złotoryjskiej
po premierowej podróży [1] można znaleźć wypowiedź Kazimierza Niklewicza, członka zarządu
powiatu, który mówi o tym, że Starostwo opracowało "perspektywiczne studium kolei okrężnej", w
którym proponowano szynobus Złotoryja - Lwówek Śląski - Jelenia Góra - Marciszów - Złotoryja.
Jednak wspomniano w tym tekście także o tym, że na remont odcinka Jerzmanice-Zdrój - Lwówek
Śląski trzeba byłoby przeznaczyć ok. 35 mln złotych, a na odcinek Jerzmanice Zdrój - Marciszów
znacznie więcej (orienatycyjnej kwoty jednak nie podano).
W maju 2009 roku w Gazecie Wrocławskiej ukazała się informacja, że PKP Przewozy Regionalne zamierzają objąć połączenie do Legnicy i Wrocławia promocją ”połączenie w dobrej cenie”
[17]. Według tych informacji bilet ulgowy do Wrocławia miałby kosztować ok. 5 zł, a do Legnicy
prawie 2 złote. Promocji jednak nie wprowadzono.
Zamiast niej podjęto decyzje o likwidacji z dniem 1 września 2009 owych połączeń [18]. Poza
brakiem promocji, wśród przyczyn likwidacji połączenia, wymieniano między innymi zły rozkład
jazdy, odległość dworca od centrum, a także bardzo powolny czas przejazdu [18]. W internecie na
stronie UMWD można znaleźć także dokument "Koncepcja obsługi pasażerów z wykorzystaniem
Dworca Kolejowego Wrocław Świebodzki"[23] datowany na 3 września 2009 roku, gdzie wymienia
się między innymi propozycję puszczenia 2 par pociągów osobowych na trasie Wrocław Świebodzki
- Legnica - Złotoryja jako Regio Express! Niestety Dworzec Świebodzki ma nadal tyle samo
wspólnego z koleją co Dworzec w Złotoryi.
A może jednak Marciszów?
W 2011 roku redaktor Jacek Zemła z Kuriera Kolejowego opisuje dworzec w Marciszowie [9].
Pochyla się nad tym, że jego czasy świetności minęły i aktualnie obsługuje znacznie mniej połączeń
2
niż dawniej. Szansę na powrót do świetności widziałby w reaktywacji połączeń do Legnicy z
wykorzystaniem szynobusów. Jest on zdania, że bardziej prawdopodobna jest reaktywacja połączeń
do Złotoryi w kierunku Legnicy niż do Strzegomia przez Bolków.
Ścieżki rowerowe zastąpią torowiska!
We wrześniu 2012 roku zaczęły się pojawiać w lokalnych serwisach internetowych informacje o
planowanej fizycznej likwidacji linii kolejowych Rokitki - Złotoryja i Jerzmanice-Zdrój - Lwówek
Śląski celem stworzenia ścieżek rowerowych [?]. PKP PLK miało nieodpłatnie przekazać byłe
linie kolejowe samorządom. W planach było poprowadzenie ścieżki rowerowej aż do województwa
lubuskiego. 15 lutego 2013 roku na portalu e-legnickie.pl redaktor Zbigniew Jakubowski napisał, że
na odcinku Chojnów - Złotoryja linii 316 trwa demontaż torów i po powstaniu ścieżki będzie można
pojechać na Grodziec [3]. W odpowiedzi na ten artykuł dzień później pojawiła się wypowiedź p.
Jacka Grabowskiego ze Starostwa Powiatowego w Złotoryi, który wspomniał, że prace są wynikiem
porozumień kilku samorządów. Liczy on także na to, że do końca roku zakończy się przejmowanie
torowisk oraz ma nadzieję, że zostaną przyznane na ten cel środki zewnętrzne z budżetu unijnego
na lata 2014-2020 [4].
Powrót do koncepcji z... XIX wieku?!
Pod koniec marca 2013 roku portal zlotoryjanie.pl poinformował o planach połączenia powiatu
złotoryjskiego i jaworskiego [22]. W tekście wspomniano o rzekomych planach dotyczących budowy
infrastruktury łączącej stolice tych dwóch powiatów. Wymieniono także kolej według koncepcji
przedstawionej w latach 80. XIX wieku przez Niemców. Chodzi o połączenie Legnicy z Jelenią Górą
przez Jawor, Złotoryję, Świerzawę i Podgórki. Wymagałoby to budowy (!) 40 kilometrów torów.
Wspomniano, że wtedy doszłoby także do budowy nowego dworca w Złotoryi po południowej
stronie miasta. Równie ciekawe są czasy połączeń: Złotoryja - Jawor - Legnica - 40 minut, Złotoryja
- Świerzawa - Podgórki - Jelenia Góra - 40 minut. Podobno pomysł ten miał być wspierany przez
Sejmik Dolnośląski. Informacja okazała się żartem prima aprilisowym i nikt nie chce wracać do tej
bardzo starej koncepcji. Jednak widać, że temat kolei przejawia się w rozmowach Złotoryjan.
Co dalej?
Ciężko powiedzieć, czy kolej w formie przewozów pasażerskich ma szansę kiedykolwiek powrócić
na ziemie powiatu złotoryjskiego. Jednak zanim dojdzie do fizycznej likwidacji infrastruktury
kolejowej chciałbym, aby odbyła się publiczna dyskusja nad jej ewentualnym przeznaczeniem.
Może być tak, że w czyjejś głowie skrywa się świetna koncepcja wykorzystania Złotoryi jako punktu
pośredniego w jakimś ciekawym szlaku kolejowym!
Tekst powstał na bazie zamieszczonych w Internecie informacji, które pochodzą z niżej zamieszczonych źródeł. Jeżeli kogoś zaciekawiła jakakolwiek informacja z łatwością ją odnajdzie
dzięki przypisom. W przypadku znalezienia jakiegokolwiek błędu rzeczowego proszę mnie informować. Jeżeli którykolwiek bohater tekstów, które streściłem chciałby coś dopowiedzieć, bądź
poprawić będę bardzo wdzięczny!
Osobom zainteresowanym aktualnym stanem torowisk polecam [6] [8]. Jeżeli kogoś interesuje
historia kolejki bolesławieckiej polecam [15].
Literatura
[1] as / Gazeta Złotoryjska. Jedzie pociąg do Wrocławia. 2008. http://www.gazeta.zlotoryja.
pl/index.php?option=com_content&task=view&id=1332.
[2] as / Gazeta Złotoryjska. Pociąg znowu się potoczy. 2008. http://www.gazeta.zlotoryja.
pl/index.php?option=com_content&task=view&id=1308.
[3] Zbigniew Jakubowski / E-legnickie.pl.
Rowerem po torowisku na Grodziec.
http://www.e-legnickie.pl/index.php/wiadomoci/zlotoryja-news-glowne/
2188-rowerem-po-torowisku-na-grodziec.
3
2013.
[4] Zbigniew
Jakubowski
/
E-legnickie.pl.
Samorządy
przejmują
torowiska.
2013.
http://e-legnickie.pl/index.php/wiadomoci/zlotoryja-news-glowne/
2214-samorzdy-przejmuja-torowiska.
[5] Adam Fularz. Szybki Tramwaj Kolejowy Legnica. 2002. http://www.zgrowery.most.org.
pl/kolej/skm/prod05.htm.
[6] Przemysław Jermaczek. Koleją w dolinę Kaczawy. 2011. http://neustechow.blogspot.
com/2011/04/koleja-w-doline-kaczawy.html.
[7] Bartosz Jeziorski. Z pamiętnika lokalnego podróżnika...
Archiwum/2009-01.pdf.
2009.
http://www.tmzz.pl/
[8] Bonifas / Strona Dolnośląskich Miłośników Kolei. Linia 284 Legnica – ZawidÓw: Odcinek
Jerzmanice Zdrój - Lwówek Śląski. 2011. http://sdmk.vgh.pl/readarticle.php?article_
id=3.
[9] Jacek Zemła / Kurier Kolejowy. Marciszów ma szanse na reaktywację. 2011. http://www.
kurierkolejowy.eu/aktualnosci/3037/Marciszow-ma-szanse-na-reaktywacje.html.
[10] Krzysztof Maciejak. Niszczeją kolejowe zabytki.
kaczawskie/www/articles.php?id=89.
2005.
http://goldcentrum.iq.pl/
[11] Pan Psofometr. Wrocław Główny - Jerzmanice-Zdrój - Złotoryja - Legnica - Żary - Węgliniec
- Wrocław główny. 2009. http://www.psofometr.pl/node/29.
[12] Zbigniew Rzońca. Pociągiem, jak za dawnych czasów? 2008. http://www.naszesudety.pl/
?p=artykulyShow&iArtykul=4235.
[13] Klub Sympatyków Kolei we Wrocławiu. Pociąg Specjalny Klubu Sympatyków Kolei we Wrocławiu Wrocław - Wojcieszów g. - Wrocław. 2009. http://wolf.ict.pwr.wroc.pl/ksk/
galeria/wojcieszow/pociag_specjalny.pdf.
[14] Klub Sympatyków Kolei we Wrocławiu. Osiągnięcia. 2011. http://wolf.ict.pwr.wroc.pl/
ksk/osiagniecia/osiagniecia.php.
[15] Rafał Wiernicki. Kolejka Bolesławiecka. Turysta Dolnośląski, 5, 2005. http://www.kolej.
one.pl/~halski/linie/boleslawiecka/boleslawiecka.html.
[16] Piotr Kanikowski / Gazeta Wrocławska. Drezynami z Marciszowa do Wojcieszowa. 2004.
http://goldcentrum.iq.pl/kaczawskie/www/print.php?what=news&id=77.
[17] Piotr Kanikowski / Gazeta Wrocławska. 2009. http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/
118630,zlotoryja-potanieje-pociag-do-wroclawia,id,t.html.
[18] Piotr Kanikowski / Gazeta Wrocławska.
PKP: Od 1 września z rozkładu
jazdy
znikają
pociągi
relacji
Jerzmanice-Zdrój-Legnica.
Ludzie
nie
chcieli
nimi
jeździć.
2009.
http://wroclaw.naszemiasto.pl/artykul/12241,
pkp-od-1-wrzesnia-z-rozkladu-jazdy-znikaja-pociagi-relacji,id,t.html.
[19] Piotr Kanikowski / Gazeta Wrocławska. Marciszów i Wojcieszów chcą szynobusu. 2010.
http://www.zlotoryja.info/portal/drukuj/?informacja.3954.
[20] Bartosz Jeziorski / zlotoryja.info. Pociągi już pewne? 2008. http://www.zlotoryja.info/
portal/drukuj/?informacja.2752.
[21] Bartosz Jeziorski / zlotoryja.info. Pociągi ruszyły!
portal/drukuj/?informacja.2806.
[22] Zlotoryjanie.pl. Złotoryja połączy się z Jaworem?
artykuly/zlotoryja-polaczy-sie-z-jaworem/.
4
2008. http://www.zlotoryja.info/
2013.
http://zlotoryjanie.pl/
[23] M. Łukasiak. Koncepcja obsługi pasażerow z wykorzystaniem Dworca Kolejowego Wrocław Świebodzki. Website, 2009. http://www.umwd.dolnyslask.pl/fileadmin/user_
upload/Transport/28_10_Koncepcja_obslugi_pasazerow_z_wykorzystaniem_Dworca_
Kolejowego_Wroclaw_Swiebodzki.pdf.
5