Licencje, certyfikaty, świadectwa

Licencje, certyfikaty, świadectwa
2015-07-13 13:51:11
2
Egipt ma ok. 10 tys. własnych norm, spośród których ok. 10 proc. to przepisy techniczne lub normy
obowiązujące. Większość z egipskich specyfikacji jest zatem opcjonalna. Wyjątkiem są normy odnoszące się do
zdrowia, bezpieczeństwa publicznego i ochrony konsumentów.
W Egipcie są trzy instytucje państwowe zajmujące się kwestiami normalizacji:
■
■
■
Egipska Organizacja ds. Norm i Kontroli Jakości (Egyptian Organization for Standards and Quality Control - EOS)
Generalny Urząd Kontroli Eksportu i Importu (General Organization for Export and Import Control - GOEIC)
Narodowy Instytut Normalizacyjny (National Institute of Standards - NIS)
Główne urzędy
Egipska Organizacja ds. Norm i Kontroli Jakości - EOS powstała w 1957 r. jako instytucja podległa
Ministerstwu Handlu i Przemysłu. EOS opracowuje i publikuje normy oraz regulacje techniczne w porozumieniu z
ministerstwami i przedstawicielami sektora prywatnego. Natomiast kontrolą zgodności z normami i przepisami
technicznymi zajmują się agencje podległe Ministerstwu Zdrowia, Ministerstwu Rolnictwa oraz Generalny Urząd
Kontroli Eksportu i Importu GOEIC.
EOS angażuje się również w certyfikację produktów, testowanie i kalibrację. Instytucja testuje produkty, by
ocenić ich zgodność z normami dla potrzeb Systemów Certyfikacji Produktów EOS oraz dla organów nadzoru
rynku. Prowadzi również szkolenia dla personelu EOS, zapewnia doradztwo techniczne dla firm przemysłowych i
klientów indywidualnych. W EOS funkcjonuje Centrum Informacji odpowiedzialne za tworzenie i aktualizowanie
baz danych oraz Wydział Ochrony Konsumenta.
Generalny Urząd Kontroli Eksportu i Importu – GOEIC podlega Ministerstwu Handlu i Przemysłu. Posiada 22
biura i laboratoria we wszystkich głównych portach i lotniskach (ich celem jest kontrola importu), a także 11 biur
i laboratoriów kontrolujących eksport. Dekret Prezydencki z 1999 r. ustanowił GOEIC koordynatorem wszystkich
kontroli przywozowych. Instytucja odpowiada za testowanie importowanych i eksportowanych towarów
sprawdzając ich zgodność z normami EOS. GOEIC może również pośrednio tworzyć normy poprzez komitet
techniczny „ad hoc". Komitet przedstawia zalecenia dotyczące tworzenia lub modyfikowania norm, które są
przekazywane do Ministerstwa Handlu i Przemysłu. Ministerstwo dopełnia formalności, akceptuje je i publikuje.
GOEIC testuje również produkty, by chronić konsumentów przed nadużyciami i oszustwami gospodarczymi.
3
W 2005 r. zostały przyjęte nowe regulacje importowo-eksportowe, które miały zwiększyć przejrzystość
stosowania norm. Nowe przepisy zmniejszyły liczbę przywożonych towarów podlegających obowiązkowej kontroli
GOEIC, a także pozwoliły importerom korzystać z certyfikatów zgodności wydanych przez każde laboratorium,
egipskie lub zagraniczne, które uzyskało międzynarodową akredytację dla towarów podlegających kontroli
GOEIC.
Narodowy Instytut Normalizacyjny – NIS, afiliowany przy Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego i Badań
Naukowych, jest głównym egipskim laboratorium norm. Zajmuje się przede wszystkim pomiarami, testowaniem,
kalibracją, akredytacją i konsultacją, zapewnia także laboratoryjne usługi akredytacyjne.
Harmonizacja egipskich norm
Egipt posiada system norm obowiązkowych zharmonizowany z normami światowymi, a ok. 80 proc. norm
obowiązkowych opiera się na normach wydanych przez instytucje międzynarodowe, takie jak Międzynarodowa
Organizacja Normalizacyjna (International Organization for Standardization).
Jeżeli takiej normy egipskiej brakuje, Dekret Ministerialny 180/1996 pozwala importerom na jej wybór z
systemów międzynarodowych, według następującej preferencji:
■
■
■
■
■
normy międzynarodowe: ISO/IEC
normy europejskie: EN – a w przypadku ich braku: normy brytyjskie BS, niemieckie DIN, francuskie NF
normy amerykańskie: ANS
normy japońskie: JIS
w przypadku produktów żywnościowych - normy Codex
Wszystkie certyfikaty dotyczące importowanego towaru muszą być podpisane przez Izbę Handlową i
potwierdzone notarialnie przez egipską ambasadę lub konsulat w kraju pochodzenia.
Opcjonalne specyfikacje
Gospodarka egipska rozwija się dynamicznie, opracowania nowych norm w nowych dziedzinach jest coraz
potrzebniejsze. Według szacunków rocznie w Egipcie wydaje się ok. 1000 nowych norm.
Projekt ich harmonizacji współfinansowany jest przez Unię Europejską i Egipskie Centrum Modernizacji
Przemysłowej (Egyptian Industrial Modernization Center - IMC).
Pierwsza faza projektu zakończyła się w 2006 r. Jej efektem było dostosowanie do europejskich norm 3 tys. 400
norm egipskich.
W drugim etapie proces objął kolejne normy. W sumie zharmonizowano ponad 5.300 norm w takich sektorach,
jak żywność, branża inżynieryjna, chemiczna i przemysł tekstylny. Prace nad harmonizacją pozostałych egipskich
norm trwają. Ich katalog dostępny jest na stronie internetowej EOS.
Cel harmonizacji to ułatwianie wymiany handlowej poprzez usuniecie barier technicznych przy jednoczesnym
zagwarantowaniu jakości produktów i technologii.
4
Harmonizacja realizowana jest w pięciu równoległych płaszczyznach:
■
■
■
■
■
wszystkie istniejące egipskie normy muszą zostać przeanalizowane, by dostosować je do norm
międzynarodowych
należy przyjąć niektóre międzynarodowe (europejskie) normy
przyjęte normy muszą być przetłumaczone na arabski
obowiązkowe egipskie normy muszą być przetłumaczone na angielski
nowe normy muszą być opracowywane zgodnie z normami międzynarodowymi
Egipt i UE przygotowują się do negocjacji umowy dotyczącej oceny zgodności i akceptacji (Agreements for
Conformity Assessment and Acceptance – ACAA) dla zabawek i urządzeń gazowych. W dalszej kolejności
realizowana będzie harmonizacja norm dotyczących wyrobów budowlanych, urządzeń elektrycznych,
ciśnieniowych i medycznych, a także maszyn, pojazdów i ich części. Po podpisaniu ACAA, produkty obu stron
objętych umową będą mogły być wprowadzane na rynki bez przeprowadzania dodatkowych badań.
Kontrola
Żaden importowany produkt, znajdujący się na liście kategorii norm obowiązkowych, nie może być sprzedawany
w Egipcie bez stwierdzenia zgodności z egipskimi specyfikacjami. Gdy nie ma egipskich norm odpowiadających
importowanemu produktowi, należy stwierdzić zgodność z normami międzynarodowymi. Kontrola stosowania
norm, w tym również poprzez kontrole graniczne i testy, należy do GOEIC.
Towar dostarczony do Egiptu musi posiadać następujące dokumenty: fakturę, świadectwo pochodzenia, lotniczy
list przewozowy lub konosament, fakturę proforma i akredytywę. Kontrolowany jest każdy składnik produktu,
niezależnie od historii zgodności produktu, kraju pochodzenia, importera, nadawcy lub eksportera.
Po przybyciu przesyłki do egipskiego punktu celnego, kontrola odbywa się następująco:
1. Zespół złożony z organów celnych i organów bezpieczeństwa sprawdza przesyłkę zarówno pod kontem
bezpieczeństwa jak i walki z nielegalnym importem.
2. Importer przedstawia celnikom wymaganą dokumentację.
3. Po sprawdzeniu dokumentów celnicy dokonują odprawy celnej przesyłki lub kierują ją do innych organów,
zwykle GOEIC, w celu przeprowadzenia badań i kontroli. Następnie określane są cła, które opłacane są w
egipskich funtach.
Podczas odprawy celnej może dojść do tzw. „tworzenia normy w porcie". Pojawia się to wówczas, gdy do kraju
wwożony jest produkt, który nigdy wcześniej nie został zaimportowany i dla którego nie ma przypisanej normy.
W takiej sytuacji celnicy będą starali się dopasować produkt do którejś z istniejących wcześniej kategorii norm.
Laboratoria głównie w Kairze i Aleksandrii
Kontrola i badanie przewiezionych towarów różnią się w zależności od rodzaju przesyłki. Na przykład, produkty
rolne wysyłane są do specjalnych agend w Ministerstwie Rolnictwa, towary przemysłowe i produkcyjne mogą
zostać skierowane do kontroli w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, a medyczne - do Ministerstwa Zdrowia, EOS i
innych akredytowanych laboratoriów. Wysłanie próbki towaru do GOEIC jest obowiązkowe, wyłącznie w celu
5
zakwalifikowania produktu według kodów HS. Proces ten jest szczególnie ważny w przypadkach, gdy celnicy nie
są pewni co do klasyfikacji produktów i określenia taryfy.
Prawo pobrania próbek przywiezionego towaru do dalszej kontroli i badań przysługuje również innym instytucjom
państwowym.
Importer sprowadzający towar do Egiptu powinien mieć świadomość, że zaledwie 30 proc. laboratoriów posiada
międzynarodową akredytację, ponad 90 proc. jest własnością państwa, i że są one skoncentrowane przede
wszystkim w Kairze i Aleksandrii.
Do niedawna każda przesyłka podlegała testowi w celu zbadania jej zgodności z wymaganymi normami,
niezależnie od tego, czy poprzednia partia przesyłek danego eksportera została przyjęta czy odrzucona. Wiązało
się to z każdorazowym przeprowadzaniem badań i kontroli.
Od niedawna EOS zaczął korzysta z „historii produktów” eksporterów i importerów. Oznacza to, że gdy produkt
importowany jest po raz pierwszy, musi przejść przez pełną kontrolę. Jeśli natomiast importowany jest
wielokrotnie w ciągu roku i pomyślnie przechodzi przez wszystkie procedury kontrolne, podlega uproszczonej
kontroli.
Certyfikacja wyrobów i akredytacja
Egipski Znak Jakości (Quality Mark) oparty jest na międzynarodowych normach określonych w ISO/IEC Guide
28/1982. Organem udzielającym zezwoleń na zastosowanie Znaku Jakości wobec towarów i produktów
przemysłowych jest EOS.
Licencję znaku zdobyć mogą wyłącznie towary wyprodukowane w Egipcie, ponieważ jej przyznanie wiąże się nie
tylko z testowaniem produktu, ale również z inspekcją całej linii produkcyjnej, podobnie jak w przypadku
aprobaty ISO. Egipski Znak Jakości nie jest więc osiągalny dla produktów importowanych, ze względu na brak
możliwości kontroli produkcji.
EOS nadaje również licencję Znak Zgodności (Conformity Mark) dla wyrobów bezpieczeństwa i Znak Halal (Halal
Mark) dla produktów żywnościowych.
Jedynym organem krajowym dla oceny i akredytacji instytucji przeprowadzających testy zgodności i inspekcje
produktów oraz systemów a także personelu jest Egipska Rada Akredytacyjna (Egyptian Accreditation Council EGAC). Podlega ona Ministerstwu Handlu i Przemysłu. EGAC kierowany jest przez zarząd składający się z 14
członków, reprezentujących zainteresowane organy i instytucje okołobiznesowe.
Opakowanie, próbki i okres ważności
Opakowanie towaru dostarczonego do Egiptu powinno odpowiednio zabezpieczać produkt, a produkt powinien
zajmować całą przestrzeń pojemnika. Jeśli pojemnik jest drewniany konieczne są oficjalne dokumenty
stwierdzające, że nie zawiera on szkodliwych dla drewna insektów (art. nr 74 Przepisów Importowych i
Eksportowych).
Pobieranie próbek i i ich kontrola należą do obowiązków GOEIC, jednak niektóre produkty mogą podlegać
6
sprawdzeniu również przez inne instytucje. W przypadku produktów żywnościowych prawo do pobierania próbek
z każdej zaimportowanej przesyłki mają następujące podmioty: Departament Promieniowania Ministerstwa
Energetyki i Energii Elektrycznej, Ministerstwo Zdrowia, Rolnictwa, Handlu i Przemysłu. Każda agencja pobiera
próbkę i testuje ją samodzielnie.
Według rządowego dekretu w momencie wwozu do Egiptu nie może upłynąć więcej niż 50 proc. okresu trwałości
wwożonego produktu spożywczego.
Egipt stosuje też normy okresu trwałości niektórych towarów nieżywnościowych, np. strzykawek czy cewników.
Mleko, nabiał, mięso, ryby, drób posiadają okres trwałości określony przez EOS. Eksporterzy do Egiptu muszą
mieć świadomość, że czas trwania procedur importowych i celnych wynosi co najmniej 2 tygodnie, dlatego też
okres trwałości musi być odpowiednio dłuższy.
Ważne linki
■
■
■
Egyptian Organization for Standards and Quality Control (EOS): http://www.eos.org.eg/Public/en-us/Default
General Organization for Export and Import Control – GOEIC: http://www.goeic.gov.eg/en
Egyptian Accreditation Council (EGAC): http://www.egac.gov.eg
7