wiadomości iwierzyckie
Transkrypt
wiadomości iwierzyckie
WIADOMOŚCI IWIERZYCKIE 2 (43) 2012 KWARTALNIK Cena: 2 zł (5% VAT) ISSN 1730-4571 IWIERZYCE SIELEC OLCHOWA NOCKOWA BĘDZIENICA WIŚNIOWA BYSTRZYCA OLIMPÓW WIERCANY I GMINNY BIEG IWIERZYCE 2012 221 rocznica Uchwalenia Konstytucji 3 Maja oraz 115 rocznica Ochotniczej Straży Pożarnej w Sielcu Fot. Ryszard Ciołkosz Drodzy Czytelnicy, Szanowni Mieszkañcy Gminy Iwierzyce Mi³o mi jest po raz kolejny zdaæ Wam relacjê z bie¿¹cej dzia³alnoœci zarówno mojej, jak i Urzêdu Gminy w Iwierzycach. Przed nami lato, dla wielu osób jest to okres wakacyjny i urlopowy. Natomiast dla nas w³odarzy tej gminy jest to czas wytê¿onej pracy, gdy¿ letnia pogoda sprzyja wszelkim inwestycjom. Realizowany jest bud¿et na 2012 rok zgodnie z jego zapisami. Nie ukrywam, ¿e jest to kolejny bud¿et na przetrwanie. Nierozwi¹zane w poprzednich latach problemy, plus zmiana ustawy o finansach publicznych doprowadzi³y Gminê do niekorzystnej sytuacji finansowej. Na inwestycje ze œrodków w³asnych mo¿emy przeznaczyæ niewiele, st¹d dzia³ania maj¹ce na celu pozyskanie œrodków zewnêtrznych. Ze œrodków w³asnych realizujemy wydatki w ramach funduszów soleckich, jesteœmy w trakcie naprawy cz¹stkowej dróg bitumicznych, kopiemy rowy przydro¿ne i rowy melioracyjne, wywozimy kamieñ na drogi, wykonujemy te¿ szereg mniejszych dzia³añ maj¹cych istotne znaczenie dla estetyki i ¿ycia mieszkañców. Z udzia³em œrodków pozyskanych realizujemy koñcowy etap rozbudowy i modernizacji wodoci¹gu, odbudowujemy te¿ drogê w miejscowoœci Nockowa przysió³ek Pola Nockowskie o d³ugoœci 1,9 km. W najbli¿szym czasie ruszy odbudowa 450 metrowego odcinka drogi w Wiercanach, przysió³ek BrzeŸnik Po³udniowy. Mam nadziejê, ¿e jeszcze w tym roku tych inwestycji bêdzie wiêcej i uda siê nam zlikwidowaæ osuwisko w Bystrzycy, czy te¿ wyremontowaæ star¹ kuŸniê w Olimpowie i wykonaæ parking przy GOK w Wiercanach. nych bêdziemy korzystaæ nie tylko my, ale przede wszystkim nasi nastêpcy. Da nam to w przysz³oœci szanse na przeznaczenie tych pieniêdzy jako wk³adu w³asnego w planowane inwestycje. Mam równie¿ nadziejê, ¿e te dzia³ania pozwol¹ nam w nied³ugim czasie przywróciæ Gminie zdolnoœæ kredytow¹. Zapotrzebowanie spo³eczne zmusza nas do planowania kolejnych inwestycji, poprawiaj¹cych standard ¿ycia. W trakcie realizacji jest projektowanie kanalizacji sanitarnej dla wsi Nockowa i Olchowa. Wydawaæ by siê mog³o, ¿e kanalizacja to rzecz oczywista, priorytetowa i bezdyskusyjna dla rozwoju, jednak jej umiejscowienie w terenie napotyka na szereg przeszkód ze strony w³aœcicieli gruntów, którzy wzbraniaj¹ siê przed przeprowadzeniem sieci po swojej dzia³ce. W tym zakresie jesteœmy w trakcie ostatnich negocjacji i uzgodnieñ. Nie mo¿emy siê jednak ograniczaæ jedynie do inwestycji materialnych, ale te¿ musimy zapewniæ w³aœciw¹ na miarê naszych mo¿liwoœci ofertê kulturalno oœwiatow¹ dla mieszkañców, st¹d te¿ w okresie wakacyjnym w poszczególnych miejscowoœciach zaplanowane s¹ pikniki rodzinne. Jest to mo¿liwe dziêki dzia³aniom organizacyjnym podjêtych przez Gminny Oœrodek Kultury w Wiercanach, przy wspó³dzia³aniu Urzêdu Gminy i przy wsparciu finansowym Lokalnej Grupy Dzia³ania z siedzib¹ w Ropczycach. Rysuje siê w tym zakresie pewna mo¿liwoœæ, albowiem Rada Gminy na sesji w dniu 15 czerwca 2012 roku przyjê³a uchwa³y o restrukturyzacji trzech szkó³ w Bêdzienicy, Wiœniowej i Sielcu. Doprowadzi to do zracjonalizowania sieci szkó³ na terenie Gminy Iwierzyce, a w nastêpnych latach pozwoli na zaoszczêdzenie w bud¿ecie ok. 700 tys. z³ rocznie. Na koniec pozostaje mi tylko ¿ywiæ nadziejê, ¿e zaplanowane dzia³ania i inwestycje w okresie letnim zostan¹ zrealizowane, a Pañstwu ¿yczê przyjemnego wypoczynku. Jestem wdziêczny Radzie Gminy, za podjêcie tak wa¿nych dla naszej przysz³oœci uchwa³, z których efektów ekonomicz- Wójt Gminy Iwierzyce Bogus³aw Mucha WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Jak zwykle zachêcam te¿ do lektury szczegó³owej informacji z realizacji zadañ inwestycyjnych w Gminie w 2012 roku, zawartej w tym numerze „Wiadomoœci Iwierzyckich”. 3 Jubileusz 50-lecia po¿ycia par ma³¿eñskich W piêkne majowe po³udnie 4.05.2012 roku w Gminnym Oœrodku Kultury w Wiercanach mia³a miejsce uroczystoœæ nadania medali za D³ugoletnie Po¿ycie Ma³¿eñskie dla ma³¿onków z terenu gminy Iwierzyce, którzy prze¿yli w ma³¿eñstwie co najmniej 50 lat. Zgodnie z ustaw¹ z dnia 16.10.1992 roku o odznaczeniach taki medal otrzymuj¹ pary na swój wniosek za poœrednictwem Urzêdu Stanu Cywilnego od Prezydenta RP. Procedura nadania trwa do 180 dni. Tegoroczni jubilaci to Pañstwo: 1. Krystyna i Kazimierz Antoszowie 2. Wanda i Zdzis³aw Bocheñscy 3. Helena i Józef Drozdowie 4. Mieczys³awa i Tadeusz Klysiowie 5. Adela i Mieczys³aw Koz³owscy 6. Irena i Stanis³aw Nyziowie 7. Genowefa i Feliks Piczakowie 8. Bronis³awa i Mieczys³aw Œwiniuchowie 9. Anna i Edward Jaworkowie 10. Krystyna i Jan Chmielowie Wœród uczestników byli te¿ cz³onkowie rodzin jubilatów i zaproszeni goœcie w osobach: Stanis³aw Ziemiñski – Starosta Powiatu ropczycko-sêdziszowskiego, Maria Filipek – Przewodnicz¹ca Rady Gminy w Iwierzycach, Andrzej Berlik – Sekretarz Gminy Iwierzyce. Ca³a uroczystoœæ nadania medali, której przewodniczy³ Wójt Gminy Bogus³aw Mucha wrêczaj¹c je w imieniu Prezydenta RP rozpoczê³a siê tradycyjnym marszem Mendelssona i przebiega³a w mi³ej atmosferze ¿yczeñ dla jubilatów oraz przekazywania im okolicznoœciowych dyplomów, a tak¿e upominków. Imprezê prowadzi³a Pani Dyrektor GOK w Wiercanach Marta Zdzieb³o. Po formalnej czêœci tego spotkania nast¹pi³a biesiada nawi¹zuj¹ca do wesela tego sprzed ponad piêædziesiêciu lat przy akompaniamencie kapeli „Paka Sêdzisza” z Sêdziszowa M³p. Edward Klimek Kierownik USC fotoreporta¿ na str. 36 Informacja o zadaniach inwestycyjnych – 2012 rok I. Uporz¹dkowanie gospodarki wodno-œciekowej na terenie gminy: 1. Kontynuowana jest realizacja zadania pn. „Rozbudowa i przebudowa wodoci¹gu w gminie Iwierzyce oraz zakup wozu asenizacyjnego”. Wykonawc¹ zadania jest Us³ugowy Zak³ad Instalacji wod.-kan., c.o., gaz – Miros³aw Gawe³, Palikówka 199. I etap zakoñczony zosta³ w paŸdzierniku 2011 roku. Umowny termin zakoñczenia II etapu to paŸdziernik 2012 rok, jednak w chwili obecnej wykonywane s¹ ostatnie prace i przygotowywane dokumenty do odbioru. Wartoœæ ca³ego zadania: 2.465.022,30 z³, w tym dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013: 1.418.214,00 z³. 2. Wykonana zosta³a „Przebudowa istniej¹cej sieci wodoci¹gowej – przekroczenie wodoci¹giem potoku Bystrzyca w miejscowoœci Sielec”. Zadanie obejmowa³o budowê odcinka sieci wodoci¹gowej φ 160 w rurze ochronnej pod dnem potoku oraz zabezpieczenie skarp potoku opask¹ faszynow¹, a dna namulnikiem faszynowo-kamiennym. Koszt tego zadania: 50.518,00 z³. 3. Uzyskaliœmy w Starostwie Powiatowym pozwolenie na budowê sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przy³¹czami, przepompowniami i ich zasilaniem elektrycznym w miejscowoœci Olchowa (dotyczy 15 budynków po- 4 ³o¿onych od strony miejscowoœci Krzywa). 4. Dokonane zosta³y ostatnie uzgodnienia z mieszkañcami w sprawie przebiegu sieci kanalizacji sanitarnej we wsi Nockowa. W ramach projektu kanalizacyjnego przygotowywane s¹ dokumenty do wydania decyzji celu publicznego, a nastêpnie pozwolenia na budowê. 5. Trwaj¹ rozmowy z mieszkañcami wsi Olchowa-Lipie w celu uzyskania zgody na przejœcie sieci¹ kanalizacyjn¹ przez ich dzia³ki. Po pozytywnych wynikach tych uzgodnieñ z³o¿one zostan¹ materia³y o wydanie decyzji œrodowiskowej, nastêpnie celu publicznego i pozwolenia na budowê. 2. 3. II. Obiekty kubaturowe: 1. Opracowany zosta³ projekt zmiany sposobu u¿ytkowania czêœci budynku gimnazjum wraz z jego rozbudow¹ o schody z przeznaczeniem na potrzeby przedszkola. Dokumenty z³o¿one zosta³y w Starostwie celem uzyskania pozwolenia na budowê. III. Infrastruktura drogowa: 4. 5. 1. Realizowane s¹ prace dofinansowane ze œrodków na usuwania skutków klêsk ¿ywio³owych: – na odcinku 1.900 m wykonywany jest remont drogi gminnej Nockowa- Pola w m. Nockowa, wykonawc¹ robót jest Skanska S.A., Warszawa. Wartoœæ 475.551,14 z³. – og³oszony zosta³ przetarg na remont 450 m odcinka drogi gminnej Wiercany-BrzeŸnik P³d. w m. Wiercany. Planowana jest odbudowa drogi gminnej Bystrzyca-Wola w m. Bystrzyca oraz stabilizacja osuwiska w ramach zadania pn. „Likwidacja osuwiska przy drodze gminnej BystrzycaWola w m. Bystrzyca”. Dofinansowanie 80%. W grudniu 2011 r. zosta³ z³o¿ony wniosek do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 na „Odbudowê mostu w m. Nockowa”. Projekt zosta³ pozytywnie zweryfikowany pod wzglêdem formalnym przez Urz¹d Marsza³kowski. Wartoœæ zadania przyjêtego do realizacji w 2013 roku wynosi 736.452,96 z³., w tym dofinansowanie 95%. Podpisana zosta³a umowa z Marsza³kiem Województwa Podkarpackiego na dofinansowanie w wysokoœci 33.600,00 z³ remontu drogi dojazdowej do gruntów rolnych w m. Nockowa (Zap³ocie). S¹ to œrodki bud¿etu województwa pozyskane z tytu³u wy³¹czenia gruntów z produkcji rolnej. Remonty cz¹stkowe nawierzchni dróg bitumicznych na terenie gminy wykonuje Eurowia Polska S.A., wartoœæ 37.963,84 z³. Referat Budownictwa, Inwestycji i Drogownictwa WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) SUKCESY UCZESTNIKÓW PSOUU KO£O W SÊDZISZOWIE M£P. Potrzeba twórczego i kreatywnego myœlenia jest motorem napêdzaj¹cym codzienn¹ pracê w placówce PSOUU w Sêdziszowie M³p. Ka¿dy cz³owiek ma ró¿n¹ wra¿liwoœæ i inn¹ chêæ prze¿ywania zarówno rzeczy skupiaj¹cych siê w obrêbie czynnoœci dnia codziennego jak i tych, które pozwalaj¹ pog³êbiaæ wiedzê na temat otaczaj¹cego nas œwiata. Terapia zajêciowa jako forma pozwalaj¹c¹ wykorzystywaæ aktywne metody pracy, sprzyja szeroko pojêtej promocji zdrowia psychicznego. Praca w Œrodowiskowym Domu Samopomocy daje mo¿liwoœæ do realizacji w³asnych aspiracji zarówno przez uczestników jak i terapeutów, zmusza do nieustannego zmagania siê nie tylko ze s³aboœciami i ograniczeniami osób niepe³nosprawnych, ale przede wszystkim do ci¹g³ego utwierdzania siebie samego o s³usznoœci swoich poczynañ. Sensem dzia³añ plastycznych jest nie tylko uzewnêtrznienie w³asnych emocji, ekspresja, ale zbudowanie w³asnego, niezale¿nego sposobu na pokazanie nie tylko samodzielnoœci, ale i determinacji, potrzeby uznania i sprawnoœci manualnej. Uczestnicy Œrodowiskowego Domu Samopomocy poprzez aktywne i zdeterminowane dzia³ania, zarówno terapeutów jak i ich w³asne, stwarzaj¹ œwiadome sytuacje przeciwdzia³aj¹ce ich wykluczeniu spo³ecznemu. Zarówno w obrêbie sztuk plastycznych jak i muzycznych znajduj¹ przestrzeñ do prezentowania swoich umiejêtnoœci, rozwijania talentów, wyra¿ania siebie i nieodzownego odnoszenia sukcesów. Fascynacje kultur¹ i sztuk¹ sprzyjaj¹ aktywnemu udzia³owi w licznych konkursach plastycznych. Troje uczestników ŒDS i DCA zdoby³o nagrody w powiatowym etapie Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego „20 lat Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej – jak nas widz¹, tak nas maluj¹”. Maria Siuœko i Robert Szczepanik za pracê zbiorow¹ zdobyli pierwsze miejsce, Szymon Pawlak otrzyma³ wyró¿nienie. Nagrody zosta³y wrêczone w Starostwie Powiatowym w Ropczycach. W etapie wojewódzkim batik wykonany przez Mariê Siuœko i Roberta Szczepanika zdoby³ drugie miejsce. Uroczystoœæ wrêczenia nagród odby³a siê w Podkarpackim Urzêdzie Wojewódzkim w Rzeszowie. Nagrody zosta³y wrêczone przez Wojewodê Podkarpackiego Ma³gorzatê Chomycz-Œmigielsk¹. Po rozdaniu nagród wszyscy wyró¿nieni mieli mo¿liwoœæ uczestniczenia w pokazie sprzêtu i dzia³ania Pañstwowej Stra¿y Wernisa¿ wystawy w Podkarpackim Urzêdzie Marsza³kowskim w Rzeszowie. Po¿arnej na bazie Komendy Wojewódzkiej PSP w Rzeszowie. Kolejnym konkursem plastycznym, w którym uczestnicy ŒDS mieli mo¿liwoœæ zaprezentowaæ swoje talenty, by³ konkurs pod patronatem Marsza³ka Województwa Podkarpackiego – Moje Miejsce na Podkar- Wrêczenie nagród w Starostwie Powiatowym w Ropczycach. paciu i w Europie „Podkarpackie – przestrzeñ otwarta dla wszystkich”. Konkurs organizowany przez PSOUU Ko³o w Jaros³awiu mia³ na celu ukazanie piêkna i niepowtarzalnoœci Podkarpacia. Siedmiu uczestników ŒDS: Aneta Koza, Anna Flaga, Maria Siuœko, Ma³gorzata Kozak, Robert Szczepanik, Rafa³ Zajchowski, Mariusz Placek pod kierunkiem terapeutek: Anny Kliœ-Czarnik, Jadwigi Kolbusz, Eweliny ¯egleñ, przygotowa³o prace plastyczne obrazuj¹ce walory okolic, w których mieszkaj¹ lub tych miejsc w województwie, które szczególnie im siê podoba³y. Maria Siuœko zajê³a drugie miejsce, praca jej i Roberta Szczepanika zosta³a zaprezentowana na pokonkursowej wystawie w siedzibie Podkarpackiego Urzêdu Marsza³kowskiego w Rzeszowie, któr¹ otworzono wernisa¿em. Wszyscy uczestnicy konkursu otrzymali zaproszenia na wernisa¿, gdzie mogli obejrzeæ prace uczestników z innych oœrodków bior¹cych udzia³ w konkursie. Wystawê mo¿na ogl¹daæ do koñca czerwca w Podkarpackim Urzêdzie Marsza³kowskim, po jej zakoñczeniu nagrodzone prace zostan¹ wrêczone Marsza³kowi Województwa Podkarpackiego – Mi³os³awowi Karapyta. Anna Kliœ-Czarnik Zwiedzanie Komendy Wojewódzkiej PSP w Rzeszowie. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) 5 SP BYSTRZYCA Wizyta ksiêdza biskupa Edwarda Bia³og³owskiego w szkole SP BÊDZIENICA Dzieñ Dziecka w leœniczówce 31 maja uczniowie naszej szko³y udali siê do leœniczówki w Woli Zg³obieñskiej, poniewa¿ odby³ siê tam zorganizowany przez pani¹ Patrycjê Py¿alsk¹ Dzieñ Dziecka pod nazw¹ „Dzieñ w Stumilowym Lesie”. W to urokliwe miejsce wszyscy dotarli samochodami przywiezieni przez nauczycieli i rodziców, którzy byli bardzo zaanga¿owani w przygotowanie tego dnia. Z okazji wizytacji Kanonicznej Parafii Bystrzyca dnia 12.06.2012 r. goœci³ w naszej szkole ks. biskup Edward Bia³og³owski. Zosta³ serdecznie przywitany przez pani¹ dyrektor i uczniów. Nastêpnie obejrza³ monta¿ s³owno-muzyczny w wykonaniu dzieci ze szko³y i z przedszkola o tematyce zwi¹zanej z twórczoœci¹ Marii Konopnickiej – patronki szko³y. Po wystêpach Biskup zwróci³ siê do uczniów. Mówi³ o wolnoœci, rozwijaniu talentów i odpowiedzialnoœci za nasze wybory. Na koniec udzieli³ pasterskiego b³ogos³awieñstwa dla ca³ej spo³ecznoœci szkolnej. Nastêpnie spotka³ siê z gronem pedagogicznym, pracownikami szko³y i rad¹ rodziców. ¯ywo interesowa³ siê prac¹ wychowawcz¹ i obowi¹zkami zawodowymi nauczycieli. Miêdzyszkolny konkurs literacki i plastyczny „¯ycie i twórczoœæ Marii Konopnickiej” Na uczniów czeka³a moc atrakcji. W altance odbywa³y siê konkursy „ko³o fortuny”, a na trawie zabawy z chust¹ Klauzy, gry sprawnoœciowe przeprowadzone przez animatorkê – pani¹ Patrycjê Py¿alsk¹. Du¿ym powodzeniem cieszy³a siê roz³o¿ona trampolina, do której wci¹¿ ustawia³a siê kolejka. Starsi uczniowie przeszli œcie¿kê edukacyjn¹ w Rezerwacie „Wielki Las”. Po powrocie do leœniczówki mieli okazjê rozegraæ mecz siatkówki pla¿owej z nauczycielami i rodzicami. Zarezerwowano równie¿ czas na posi³ek. Dzieci z apetytem jad³y grillowane kie³baski, pi³y ciep³¹ herbatê, a na deser lody. Na zakoñczenie imprezy mo¿na by³o nauczyæ siê nowego tañca. Ten wyj¹tkowy dzieñ spêdzony poza szko³¹ pe³en by³ radoœci i humoru. Szczególne podziêkowanie kierujemy do pani Patrycji Py¿alskiej mieszkanki Bêdzienicy za profesjonalne przygotowanie zabaw i konkursów. Monika Oleœ, ucz. klasy VI Konkurs plastyczny Uczniowie naszej szko³y wziêli udzia³ w powiatowym etapie XIV Edycji Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego pod has³em „20 lat Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej – jak nas widz¹, tak nas maluj¹”. Uczeñ klasy II Patryk Koœciak zdoby³ II miejsce w swojej kategorii wiekowej. W konkursie brali udzia³ uczniowie trzech szkó³ nosz¹cych imiê. Marii Konopnickiej, tj. Kawêczyn, Olchowa i Bystrzyca. Zaprezentowali w nim swoj¹ wiedzê na temat ¿ycia i twórczoœci poetki. Uczennice naszej szko³y: Marta Rachwalska, Monika Pazdan i Magdalena Wiater zajê³y I miejsce. Konkurs plastyczny pod has³em „Malarska wizja utworów Marii Konopnickiej” rozwija³ zdolnoœci artystyczne uczniów i s³u¿y³ rozbudzeniu ich wyobraŸni twórczej. Nagrodzone i wyró¿nione prace plastyczne wykonane ró¿nymi technikami umieszczone zosta³y na wystawie. Nad przebiegiem konkursu czuwa³y pani dyrektor Barbara Skworzec i pani Agnieszka Bratek. Organizatorzy konkursu serdecznie dziêkuj¹ Gminie Iwierzyce, która ufundowa³a nagrody dla wszystkich uczestników konkursu. Osi¹gniêcia naszych uczniów Klasy I-III – nagroda w I Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym „Weso³ego Alleluja” – Hubert Adamski – kl. II – III miejsce w Gminnym Konkursie Ortograficznym „Trzeciak”– Dawid Rachwalski kl. II – I miejsce w Gminnym Konkursie czytania ze zrozumieniem „Czytam i rozumiem” – Dawid Rachwalski kl. II – I miejsce w Gminnym Konkursie Profilaktycznym – Hubert Adamski kl. II – nagroda w konkursie plastycznym „Ukochane miejsca Jana Paw³a II” – Filip Wiater – klasa I Klasy IV-VI – II miejsce w Gminnym Konkursie z jêzyka angielskiego „The Best” – Marta Rachwalska kl. V – I miejsce w Gminnym Konkursie czytania ze zrozumieniem „Czytam i rozumiem” – Marta Rachwalska kl. V – I miejsce w Gminnym Konkursie Ortograficznym – Agata Chmiel kl. IV – II miejsce w Gminnym Konkursie Ortograficznym – Marta Rachwalska kl. V – III miejsce w Gminnym Konkursie Historycznym – Sylwia G¹tarska kl. VI – I miejsce w Gminnym Konkursie Poezji Religijnej pt. „S³owa, które rozrastaj¹ siê we mnie” – Gabriela Alberska kl. V. Spotkanie z biskupem 29 kwietnia w kaplicy w Bêdzienicy goœciliœmy Ksiêdza Biskupa Ordynariusza Kazimierza Górnego. W czasie uroczystej mszy œw. uczestniczy³a ca³a spo³ecznoœæ szkolna wraz z nauczycielami. Dzieci z naszej szko³y bra³y czynny udzia³ w Liturgii mszy œw. Po mszy œw. biskup spotka³ siê z uczniami naszej szko³y zaanga¿owanymi w dzia³alnoœæ Dziewczêcej S³u¿by Maryjnej i Liturgiczn¹ S³u¿bê O³tarza. 6 SP IWIERZYCE Wizytacja Ksiêdza Biskupa Kazimierza Górnego 20 kwietnia mieliœmy zaszczyt goœciæ w naszej szkole Jego Ekscelencjê Biskupa Rzeszowskiego – Kazimierza Górnego. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) I miejsce Agata Chmiel (klasa IV) – SP Bystrzyca II miejsce Marta Rachwalska (klasa V) – SP Bystrzyca III miejsce Jadwiga Pelc (klasa VI) – SP Nockowa Wyró¿nienie Sara Patro (klasa VI) – SP Olchowa Wyró¿nienie – Aldona Wiktor (klasa VI) – SP Iwierzyce Z tej wyj¹tkowej okazji uczniowie, przedszkolaki, nauczyciele, przedstawiciele Rady Rodziców spotkali siê w sali gimnastycznej, aby powitaæ i wys³uchaæ Ordynariusza Diecezji Rzeszowskiej. Wœród obecnych by³ sekretarz biskupa, ks. Pra³at Aleksander Œmietana oraz ks. wicedziekan z Czarnej Sêdziszowskiej. Po wprowadzeniu sztandaru, odœpiewaniu hymnu szko³y i powitaniu Jego Ekscelencji przez dzieci, g³os zabra³a p. Magdalena Szeliga, która pod nieobecnoœæ Dyrektora Zespo³u Szkó³ pe³ni³a rolê gospodarza. Dalsz¹ czêœæ uroczystoœci wype³ni³ monta¿ s³owno-muzyczny w wykonaniu uczniów z klasy IV-VI, przygotowany pod kierunkiem p. Ma³gorzaty Piekarskiej. Wystêp mia³ charakter patriotyczny i nawi¹zywa³ do sylwetki Patrona – mjr. Henryka Sucharskiego. Uczniowie zaœpiewali przejmuj¹c¹ pieœñ pt. „Ojczyzno ma”, a tak¿e hymn „Rotê”. Recytowali te¿ napisane przez siebie utwory o Dowódcy Westerplatte. Ksi¹dz Biskup w swoim przemówieniu zwróci³ uwagê na podstawowe wartoœci, o których powinniœmy pamiêtaæ. Mówi³, ¿e warto siê uczyæ, szanowaæ drugiego cz³owieka i pomagaæ osobom niepe³nosprawnym. Przypomnia³ te¿ o modlitwie: „Dzieñ bez modlitwy jest dniem straconym”. W Jego przemówieniu mo¿na by³o wyczuæ, ¿e ca³y czas by³ przepe³niony duchem Naszego Patrona. Wskaza³ na bardzo religijn¹ postawê Majora. Podkreœli³, jak wa¿na szczególnie dzisiaj jest pamiêæ o takich ludziach, jak mjr Henryk Sucharski. Czêsto zapomina siê o ich bohaterstwie, a to dziêki ich determinacji ¿yjemy w wolnej Polsce. Po zakoñczeniu czêœci oficjalnej odby³o siê spotkanie z nauczycielami i przedstawicielami rodziców. Spotkanie z ksiêdzem Biskupem by³o wyj¹tkowe i wzruszaj¹ce. Na pewno nas umocni³o i da³o si³y do dalszej pracy i nauki, a jednoczeœnie uœwiadomi³o nam jak wa¿ny jest drugi cz³owiek, o którym czêsto zapominamy w poœpiechu i troskach dnia codziennego. Mogliœmy siê poczuæ dumni, s³ysz¹c z jakim uznaniem Jego Ekscelencja wspomina³ postaæ Naszego Patrona. Od Czcigodnego Ksiêdza Biskupa bi³a serdecznoœæ i przyjaŸñ, a tak¿e da³o siê wyczuæ troskê o Nas i o ca³y Naród Polski. *** Gratulujemy Annie Pyrdek z klasy czwartej zajêcia II miejsca i Bartoszowi Bochnakowi z klasy VI zdobycia III miejsca w konkursie recytatorskim poezji religijnej „S³owa, które rozrastaj¹ siê we mnie”. Konkurs zorganizowano dla uczczenia rocznicy Beatyfikacji Jana Paw³a II w Gminnej Bibliotece Publicznej w Iwierzycach. X edycja Gminnego Konkursu Ortograficznego 8 maja w Szkole Podstawowej w Iwierzycach odby³ siê Gminny Konkurs Ortograficzny dla uczniów z klas IV-VI. W tym roku do dyktanda przyst¹pi³o 10 uczestników z 5 szkó³ z: Bystrzycy, Nockowej, Olchowej, Sielca i Iwierzyc. Finaliœci napisali dyktando pt. „Pomys³ na ¿ycie”. A oto laureaci konkursu: WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Tydzieñ póŸniej odby³a siê XI edycja konkursu „Trzeciak”. W zmaganiach z ortografi¹ uczestniczy³o 15 zawodników ze wszystkich szkó³ naszej gminy. W konkursie zwyciê¿y³a Daria Piêta ze Szko³y Podstawowej w Olchowej, drugie miejsce zaj¹³ Jan Szeliga – SP Iwierzyce, trzecie Dawid Rachwalski – SP Bystrzyca. Wszystkim nauczycielom dziêkujemy za przygotowanie dzieci do konkursu, zaœ laureatom gratulujemy! Sk³adamy równie¿ serdeczne podziêkowanie Gminnej Komisji Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych za sponsorowanie nagród do tegorocznej edycji konkursu. Konkurs Wojewódzki „Wiem, o czym czytam” 18 maja br. uczniowie z klasy pi¹tej i trzeciej wziêli udzia³ w III etapie X Wojewódzkiego konkursu z cyklu „Wiem, o czym czytam”. Uczniowie z klasy pi¹tej: Micha³ Ignas, Joanna Lis i Natalia Szeliga oraz uczeñ z klasy trzeciej Kacper Filipek zostali finalistami konkursu. Najwiêkszy sukces osi¹gnêli uczniowie z klasy trzeciej: Szymon Fleszar i Jan Szeliga, którzy zostali laureatami w/w konkursu. Gratulujemy! 7 Pamiêæ o Westerplatczykach wci¹¿ ¿ywa... W dniach od 29 maja do 1 czerwca 2012 roku w Opolu odby³o siê XXIX Sympozjum Klubu Szkó³ Westerplatte. Na kolejnym ju¿ spotkaniu pojawili siê uczniowie i nauczyciele z ca³ej Polski, reprezentuj¹cy tym razem 22 szko³y wszelkiego typu: od podstawowych do wy¿szych w³¹cznie. Zjednoczy³a ich wspólna idea – nosz¹ bowiem imiê bohaterów walcz¹cych na Westerplatte. W tegorocznym Sympozjum delegacja Zespo³u Szkó³ z Iwierzyc wraz z pocztem sztandarowym uczestniczy³a po raz siódmy. Efektem jest nawi¹zanie bli¿szej wspó³pracy z prezesem Klubu, panem Adamem Szatkowskim, osob¹, bez której trudno wyobraziæ sobie jak¹kolwiek pracê klubow¹. Klub Szkó³ Westerplatte to jeden z pierwszych i nielicznych w kraju Klubów, którego istotê stanowi wzajemne wspieranie siê i wspó³praca dotycz¹ca promowania wartoœci, którymi kierowali siê w ¿yciu Westerplatczycy. Idea powo³ania Klubu zrodzi³a siê na spotkaniu w Gdañsku w 1990 roku. Tam te¿ odby³ siê pierwszy zjazd. Mia³ on charakter szczególny. Pojawi³o siê na nim bowiem blisko 22 obroñców Westerplatte. Na tegorocznym spotkaniu w Opolu nie by³o ¿adnego z nich. I choæ wiemy, ¿e ¿yje jeszcze jeden Westerplatczyk, kapitan Ignacy Skowron, to podesz³y wiek i przebyte choroby nie pozwoli³y mu na przyjazd do Opola. Wci¹¿ mamy jednak w pamiêci spotkanie z kapitanem, który goœci³ na XXVI Sympo- Westerplatczyków, ale nie wszyscy maj¹ tego œwiadomoœæ. Na cmentarzu w Niebylcu ko³o Rzeszowa np. pochowany jest Jan Ziomek, osobisty kierowca mjr. Sucharskiego. I to jego mogi³ê w pierwszej kolejnoœci chcemy udekorowaæ Klubowym Znakiem. Z pewnoœci¹ marzeniem ka¿dej szko³y nale¿¹cej do Klubu jest zorganizowanie Sympozjum, a ¿e nie jest to spraw¹ ³atw¹, mogliœmy siê przekonaæ goszcz¹c tym razem w Opolu. Uczestnikom zapewniono bardzo bogaty program. Nie zabrak³o w nim, jak na stolicê polskiej piosenki przysta³o, muzycznej oprawy. Reprezentanci szkó³ mogli sprawdziæ swoje umiejêtnoœci wokalne w konkursie piosenki festiwalowej „Sympozjusz”. Mieli tak¿e okazjê pos³uchaæ jak œpiewaj¹ polskie gwiazdy, podczas prób w opolskim amfiteatrze. Oprócz oficjalnych uroczystoœci, jak zawsze inaugurowanych msz¹ œwiêta, wa¿nym punktem ca³ego spotkania by³a wizyta w obozie jenieckim w £ambinowicach. Miejscowoœæ po³o¿ona niedaleko Opola, znana przed wojn¹ jako Lamsdorf, skrywa tajemnicê blisko 100 tysiêcy jeñców wojennych, którzy trafiali tu ju¿ od czasów wojny francusko-pruskiej. Wiêkszoœæ z nich tutaj zginê³a. Do dziœ zachowa³o siê ponad 6 tysiêcy grobów. W obozie tym, w czasie II wojny œwiatowej przez kilka dni przebywa³ œwiêty Maksymilian Maria Kolbe. Stamt¹d zosta³ przewieziony do niemieckiego obozu w Auschwitz, gdzie zgin¹³ œmierci¹ g³odow¹, ratuj¹c ¿ycie wspó³wiêŸnia. Jak zawsze Sympozjum przepe³nione by³o uroczystoœciami przypominaj¹cymi, ¿e Bóg, Honor i Ojczyzna to wartoœci, które nale¿y stawiaæ na pierwszym miejscu. Dla nas, uczestników tego niepowtarzalnego spotkania by³a to kolejna, dobra lekcja historii, o której d³ugo bêdziemy pamiêtaæ. *** Gratulujemy Wojciechowi Szelidze z klasy VI, który w tegorocznych konkursach gminnych szed³ jak burza. Uczeñ ten zdoby³ I miejsce w konkursie z j. angielskiego, I miejsce w konkursie historycznym „Staro¿ytny Rzym” i drugie miejsce w konkursie „Czytam i rozumiem”. W tym konkursie (Czytam i rozumiem) II miejsce zaj¹³ Szymon Feret z klasy VI, gratulujemy! *** W tym roku nasi uczniowie bardzo licznie reprezentowali szko³ê w Ogólnopolskiej Olimpiadzie Przedmiotowej „Olimpus”. Z historii, j. polskiego, przyrody i j. angielskiego ³¹cznie udzia³ wziê³o 22 uczniów. Najwiêkszy sukces osi¹gn¹³ Karol Mucha z klasy IV, który w konkursie historycznym uzyska³ tytu³ laureata. Gratulujemy Karolowi i pozosta³ym uczniom, którzy uzyskali wysokie miejsca w kraju. ¯yczymy co najmniej takich sukcesów w przysz³ym roku. Wycieczka do Zakopanego zjum w Gdañsku, w 2009 roku. Zadaniem Klubu jest bowiem, aby pamiêæ o ¿yj¹cych Westerplatczykach jak i tych, którzy odeszli ju¿ do wiecznoœci by³a ci¹gle ¿ywa. Wyrazem tego jest umieszczany przez cz³onków Klubu, na grobach wszystkich cz³onków za³ogi walcz¹cej na Westerplatte, Klubowy Znak Pamiêci. Nasza szko³a ma ju¿ na tym polu doœwiadczenie. W 2002 roku dziêki pani Bogumile Stec-Œwiderskiej znak ten pojawi³ siê na grobie rodziców mjr. Sucharskiego. I choæ nie byli oni czynnymi cz³onkami za³ogi, umieszczenie tego symbolu na ich mogile by³o spraw¹ honorow¹ dla Klubu i dla nas jako szko³y nosz¹cej imiê mjr. H. Sucharskiego. Na tegorocznym Sympozjum podjêliœmy siê podobnego zadania. W naszym regionie jest sporo mogi³ 8 W dniach 4-5 czerwca odby³a siê wycieczka do stolicy polskich Tatr – malowniczego i ci¹gle zaskakuj¹cego Zakopanego. W trakcie dwudniowego pobytu w górach 50-osobowa grupa turystów z naszej szko³y, zobaczy³a skoczniê narciarsk¹, z której jeszcze nie tak dawno skaka³ Adam Ma³ysz i inni znani skoczkowie. Skocznia ta, jak wskaza³ przewodnik, jest usytuowana w najbardziej urokliwym miejscu pod wzglêdem krajobrazowym ze wszystkich skoczni narciarskich na ca³ym œwiecie. Potem uczniowie udali siê do Tatrzañskiego Parku Narodowego, gdzie mieli okazjê zwróciæ uwagê na piêkno i szczególn¹ wartoœæ tatrzañskiej przyrody. Nastêpnie uczniowie zwiedzili Dolinê Str¹¿ysk¹, która jest jedn¹ z najpiêkniejszych dolin w okolicy Zakopanego i nale¿y do najczêœciej odwiedzanych dolin reglowych. Uczniowie mogli zaobserwowaæ m.in. piêkny wodospad Siklawicê. Kolejnym punktem programu by³o zwiedzenie koœcio³ów. Pierwszy z nich to jednonawowy koœció³ na „Pêksowym Brzyzku” p.w. œw. Klemensa (obecnie p.w. Matki Boskiej Czêstochowskiej). Potem WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) przeszliœmy na pobliski Stary Cmentarz, na którym spoczywaj¹ znani Polacy, m.in. Kornel Makuszyñski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Stanis³aw Witkiewicz. Turyœci przeszli równie¿ Krupówkami – najbardziej znanym i ruchliwym deptakiem. Miejsce to Co roku konkurs ten organizuje inna szko³a i co roku obejmuje inny okres historyczny. Tym razem 14 m³odych ludzi wykazywa³o siê wiedz¹ dotycz¹c¹ staro¿ytnego Rzymu. Poziom, jakim wykazali siê podopieczni by³ bardzo du¿y – nikt nie uzyska³ mniej ni¿ 50% poprawnych odpowiedzi. Zwyciêzc¹ konkursu zosta³ Wojciech Szeliga ze Szko³y Podstawowej im. mjr Henryka Sucharskiego w Iwierzycach. W komisji konkursowej, obok nauczycieli historii, zasiad³ Sekretarz Gminy pan Andrzej Berlik. Wszystkim uczestnikom konkursu oraz nauczycielom historii serdecznie gratulujemy. Joanna D³ugosz Odwiedziny Ksiêdza Biskupa 18 maja szko³ê w Olchowej odwiedzi³ Ksi¹dz Biskup Edward Bia³og³owski. Uczniowie powitali Goœcia programem artystycznym zwi¹zanym z patronk¹ Mari¹ Konopnick¹, poetk¹, która ukocha³a ziemiê rodzinn¹. Po wspólnej modlitwie by³ czas przeznaczony na krótk¹ rozmowê Ksiêdza Biskupa z uczniami i nauczycielami. Spotkanie to by³o dla nas bardzo cenne i pouczaj¹ce. S³owa Ksiêdza Biskupa zapad³y nam g³êboko w pamiêæ. têtni ¿yciem dniem i noc¹. Tutaj skupia siê ca³e centrum rozrywkowe z ulicznymi restauracjami z lokalnymi przysmakami i góralsk¹ muzyk¹, mo¿na dostrzec równie¿ ulicznych artystów, malarzy, muzyków i mimów. Na pewno by³a to dobra okazja do kupienia pami¹tki i zjedzenia oscypka. Kolejnym punktem wycieczki by³o zwiedzenie Sanktuarium Niepokalanego Serca Matki Boskiej Fatimskiej. Koœció³ ten zosta³ wybudowany przez górali w podziêkowaniu za cudowne uratowanie ¿ycia B³ogos³awionego Jana Paw³a II po zamachu na Jego ¿ycie w 1981 r. Budowla sta³a siê celem licznych pielgrzymek. W drugim dniu zwiedziliœmy Dolinê Koœcielisk¹, która pomimo deszczowej pogody i tak pozostawa³a bardzo urokliwa i zagadkowa. Byliœmy w Jaskini MroŸnej, pokonuj¹c d³ugi, w niektórych miejscach bardzo w¹ski korytarz. Mogliœmy w niej obejrzeæ utwory naciekowe, o ró¿nych barwach: bia³ych, br¹zowych i ¿ó³tych, „Ogródek” z grup¹ stalagmitów, czyli form naciekowych wyrastaj¹cych z dna jaskini. Wycieczka ta na pewno bêdzie d³ugo zapamiêtana ze wzglêdu na zwiedzone zakopiañskie zabytki i urozmaicenie pogodowe. SP OLCHOWA Konkurs historyczny Wycieczka do Trzcinicy Jak co roku uczniowie klas IV – VI wybrali siê w maju na wycieczkê szkoln¹. Tym raz udaliœmy siê w okolice Jas³a. Pierwsze kroki skierowaliœmy do Huty Szk³a „Sabina” w Rymanowie, której wyroby s¹ rozpoznawalne na ca³ym œwiecie. Mieliœmy mo¿liwoœæ zobaczenia produkcji z bliska i spróbowania w³asnych si³ w dmuchaniu, a tak¿e obejrzenia galerii szk³a artystycznego. Kolejne kroki skierowaliœmy do Muzeum Przemys³u Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego £ukasiewicza w Bóbrce. Jest to jedyne muzeum po³o¿one na terenie czynnej do dzisiaj kopalni ropy naftowej. Mogliœmy tam zobaczyæ ropê naftow¹ w stanie naturalnym, XIX-wieczne kopanki (szyby naftowe) oraz pospacerowaæ piêknymi alejkami poœród lasu. Nastêpny postój by³ w Trzcinicy, gdzie powsta³ Skansen Archeologiczny Karpacka Troja – oryginalne po³¹czenie tradycyjnej formy skansenu oraz nowoczesnej placówki muzealnej. Najbardziej zaciekawi³y nas rekonstrukcje wioski otomañskiej z pocz¹tków epoki br¹zu oraz s³owiañskiej z wczesnego œredniowiecza. Wracaj¹c do domu zatrzymaliœmy siê w Stêpinie k. Strzy¿owa by podziwiaæ poniemiecki bunkier. ¯elbetowy w¹¿ ma d³ugoœæ prawie czterech boisk pi³karskich i jest wysoki na trzy piêtra. W 1944 r. Adolf Hitler podejmowa³ tu przywódcê faszystowskich W³och Benitto Mussoliniego. Zmêczeni, ale pe³ni wra¿eñ wróciliœmy do domu. Maj dla uczniów szkó³ podstawowych z terenu naszej gminy to bardzo wytê¿ony czas pracy umys³owej. Najzdolniejsi rywalizuj¹ w licznych konkursach przygotowywanych przez nauczycieli. 28 maja w Szkole Podstawowej w Olchowej odby³ siê V Gminny Konkurs Historyczny pod honorowym patronatem Wójta Gminy Iwierzyce. Wycieczka do Zabawy 4 czerwca uczniowie klas I-III wyjechali na wycieczkê do Zabawy. Zachwyciliœmy siê Sanktuarium B³. Karoliny Kózki: piêknymi witra¿ami, kaplic¹ mêczenników. Warto zwróciæ uwagê na WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) 9 otoczenie koœcio³a z miejscami przeznaczonymi do rekreacji. Dzieci œwietnie bawi³y siê na ciekawej zje¿d¿alni. Odwiedziliœmy tak¿e dom Karoliny w Wa³-Rudzie, gdzie urz¹dzono muzeum. Przez las wiedzie piêkna droga krzy¿owa, a¿ do miejsca mêczeñstwa B³ogos³awionej. W drodze powrotnej wst¹piliœmy do Zalipia – malowanej wsi. Tam domy, budynki gospodarcze, studnie, a nawet budy dla psów ozdobione s¹ kolorowymi motywami kwiatów. Uczniowie wziêli udzia³ w interesuj¹cych warsztatach rêkodzielniczych w Domu Malarek. Wycieczkê mo¿emy uznaæ za bardzo udan¹. Œwiêto Stra¿aków Z okazji ich œwiêta, co roku goœcimy w szkole stra¿aków. Uczniowie ogl¹daj¹ sprzêt i otrzymuj¹ odpowiedzi na nurtuj¹ce ich pytania. SP SIELEC V edycja konkursu „Czytam i rozumiem” Szko³a Podstawowa im. F. K. Preka w Sielcu w dniach 29 i 30 maja przeprowadzi³a V edycjê Gminnego Konkursu Czytania ze Zrozumieniem „Czytam i rozumiem”. M³odsi uczniowie zmagali siê z testem dotycz¹cym baœni, zaœ starsi wykazywali siê umiejêtnoœciami w czytaniu poezji. Dzieñ Ziemi Uczniowie klas starszych przygotowali pouczaj¹ce przedstawienie pt. ZIEMIA WO£A SOS, a m³odsi uczestniczyli w konkursie ekologicznym. Wycieczki Uczniowie naszej szko³y poznawali piêkno naszego kraju uczestnicz¹c w wycieczkach do LudŸmierza, Rabki, Krynicy i Rzeszowa. Laureaci I kategorii wiekowej (kl. 1-3): 1. Dorota Duda (Wiercany), Dawid Rachwalski (Bystrzyca), Laura Berc (Nockowa) 2. Iwona Piczak (Wiœniowa) 3. Jan Szeliga (Iwierzyce), Agnieszka Drapa³a (Wiercany) Laureaci II kategorii wiekowej (kl. 4 – 6): 1. Marta Rachwalski (Bystrzyca) 2. Szymon Feret (Iwierzyce), Wojciech Szeliga (Iwierzyce) 3. Joanna Piczak (Wiœniowa), Pawe³ Szczepkowicz (Wiœniowa). Ksi¹dz Biskup po raz trzeci w Sielcu Na d³ugiej trasie wizytacji J. E. Biskupa Edwarda Bia³og³owskiego znalaz³a siê tak¿e szko³a w Sielcu. Ksi¹dz Biskup witany by³ chlebem i sol¹, wierszem, piosenk¹ i kabaretowym skeczem. Pokrzepi³ nas nie tylko serdecznym uœmiechem ale i dobrym, Bo¿ym s³owem. W zwi¹zku z zakoñczeniem roku szkolnego 2011/2012 dziêkujê rodzicom za wspó³pracê i pomoc w organizacji uroczystoœci szkolnych. Dziêkujê sponsorom: Wies³awowi i Wojciechowi Nycz, Halinie i Tadeuszowi Dy³o, Danucie i Stanis³awowi Wojdon, Stanis³awowi Rymutowi, El¿biecie Orzech oraz Agnieszce Koza. 10 WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Gratulujê Uczniom i Rodzicom dzieci, które osi¹gnê³y wysokie wyniki w nauce i wykaza³y siê przyk³adnym zachowaniem. Oto one: Kl. II (Mateusz Nyzio, Katarzyna Walczyk, Sebastian Lisowski, Amadeusz Gubernak) KL III (Natalia Strêk, Dawid Gubernak) Kl. IV (Szymon Antosz, Kamil Daniel) KL V (Kinga Szopiñska, Rafa³ Rój) KL VI (Martyna Ochab, Weronika Idzik, Gabriela Berlik, Luiza Rój, Magdalena Kwarta) Krystyna Jakubiec Dyrektor Szko³y im. Franciszka Ksawerego Preka w Sielcu Wycieczka do Dêbna 11 maja uczniowie klas IV-V z naszej szko³y oraz uczniowie ze SP w Sielcu wyjechali na wycieczkê do zamku w Dêbnie. Tam te¿ uczestniczyli w lekcji muzealnej nt ¿ycia w œredniowiecznym zamku. Lekcja zosta³a po³¹czona ze zwiedzaniem wnêtrz zamkowych. Zwiedzaj¹cy mogli us³yszeæ ró¿ne ciekawostki dotycz¹- SP WIERCANY Goœæ oczekiwany W dniu 20 kwietnia spo³ecznoœæ Szko³y Podstawowej w Wiercanach wziê³a udzia³ w uroczystej mszy œwiêtej pod przewodnictwem Jego Ekscelencji ks. biskupa Kazimierza Górnego. Msza œwiêta sprawowana by³a w kaplicy w Wiercanach. Ksiêdza biskupa przywitali przedstawiciele Rady Parafialnej, delegacja uczniowska oraz ks. dziekan Aleksander Œmietana. Po mszy œwiêtej ks. biskup spotka³ siê z uczniami i nauczycielami. Mówi³ o szczególnie wa¿nej obecnie roli wychowania patriotycznego, koniecznoœci poznawania dziejów naszej Ojczyzny jako istotnych elementach budowania to¿samoœci narodowej m³odych Polaków. Podziêkowa³ równie¿ za piêkny œpiew i zaanga¿owanie podczas liturgii. Sukcesy naszych uczniów Uczennica kl. IV Ma³gorzata G¹sior zdoby³a III miejsce w konkursie wokalnym „O z³ot¹ nutkê” z cyklu „Szukamy talentów”, którego fina³ odby³ siê 13 maja w Ropczycach. Uczennicê przygotowa³a p. Halina Gunia. Uczennica kl. V Julia Zatorska zajê³a II miejsce w Gminnym Konkursie Historycznym „Staro¿ytny Rzym” zorganizowanym przez SP w Olchowej w maju b.r., natomiast Klaudia Przybek z kl. VI zajê³a III miejsce w tym¿e konkursie. Opiekunem uczennic by³a p. Barbara Dutka. Uczennica kl. III Dorota Duda zajê³a I miejsce w Gminnym Konkursie „Czytam i rozumiem”, organizowanym przez SP w Sielcu. Opiekunem by³a p. Jadwiga Wójtowicz. Uczennice klas V-VI zdoby³y II miejsce w czwórboju na szczeblu gminnym, zaœ ch³opcy i dziewczêta z klas III-IV zdobyli II miejsce w trójboju i zakwalifikowali siê na zawody powiatowe. Uczniów przygotowywa³a do zawodów p. Maria Idzik. Uczennica Gabriela Zatorska z kl. V zajê³a II miejsce w Miêdzyszkolnym Konkursie Wiedzy o Wielkiej Brytanii przeprowadzonym w szkole w Wiercanach w dniu 12 czerwca przez p. Agatê Œwierczek. Miejsca I oraz III zdoby³y Monika Oleœ i Lucja Kiciñska z SP w Bêdzienicy. ce m.in. pasowania na rycerza, œredniowiecznych polowañ, turniejów rycerskich, których tradycja zachowa³a siê do dziœ i bior¹ w nich udzia³ rokrocznie goœcie z ca³ej Europy. Organizatorem wyjazdu by³a p. Barbara Dutka. Dzieñ bez przemocy Tegoroczny Dzieñ Dziecka œwiêtowaliœmy w naszej szkole 5 czerwca. Po³¹czony on zosta³ z obchodami Dnia bez Przemocy organizowanymi od kilku lat w ramach kampanii spo³ecznej Szko³a bez Przemocy, a towarzyszy³o mu has³o „Kibicujê fair play”. Uczniowie prezentowali piosenki kibica, has³a zagrzewaj¹ce do walki o zwyciêstwo oraz transparenty z napisami zwi¹zanymi z Euro 2012.Oczywiœcie wœród prezentuj¹cych siê grup dominowa³y barwy narodowe. By³o naprawdê wyj¹tkowo i radoœnie. Ponadto og³oszono wyniki konkursu na Miss i Mistera Uprzejmoœci, który wygrali Jakub Wszo³ek i Rozalia Golesz(przedszkole+ zerówka) Micha³ Ziemiñski i Magdalena Pieprzak (kl. I-III) Klaudia Przybek oraz Szymon Chmiel(kl. IV-VI).Ca³a szóstka zwyciêzców otrzyma³a pami¹tkowe dyplomy oraz nagrody. W dalszej czêœci mia³y miejsce rozgrywki sportowe m.in. rozegrano mecz siatkówki ch³opcy kontra dziewczêta z klas IV-VI. Obie dru¿yny mog³y liczyæ na wsparcie kibiców. Wycieczki szkolne Wycieczka do Miejsca Piastowego W dniu 31 maja uczniowie z klas III-VI nale¿¹cy do Kó³ka Misyjnego wraz z uczniami ze SP w Nockowej udali siê do Miejsca Piastowego, aby uczestniczyæ w Ogólnopolskim Zlocie Dzieci „Michayland 2012". Dzieci wziê³y udzia³ w mszy œwiêtej. Nastêpnie mia³y mo¿liwoœæ skorzystania z licznych atrakcji zorganizowanych przez ksiê¿y Michalitów m.in. przejazdu ciuchci¹. W drodze powrotnej uczniowie mogli te¿ podziwiaæ uroki pieszej wêdrówki po Rezerwacie Prz¹dki. Zmêczeni, ale z pewnoœci¹ zadowoleni i pe³ni wra¿eñ wrócili do swoich domów. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Dziêki wsparciu finansowemu Rady Rodziców, a tak¿e Komisji Antyalkoholowej Urzêdu Gminy w Iwierzycach dla wszystkich dzieci przygotowany zosta³ s³odki poczêstunek.za co serdecznie dziêkujemy. Opr. A. Œwierczek 11 G I M N A Z J U M i m . J a n a Forum po raz trzeci 20 kwietnia br. w Gimnazjum im. JP II w Iwierzycach odby³o siê III Forum wychowawcze pod has³em: Wolnoœæ i przymus w wychowaniu skierowane do nauczycieli z terenu powiatu, a organizowane pod patronatem Starosty Powiatu przez Katolickie Stowarzyszenie Wychowawców ko³o w Iwierzycach, Szko³ê Trenerów Baza, PCEN w Rzeszowie. Celem forum by³o wspieranie nauczycieli w zakresie kompetencji wychowawczych. Forum rozpocz¹³ panel dyskusyjny nt. Wolnoœci i przymusu w wychowaniu, w którym g³os zabrali zaproszeni eksperci: psycholog UJ dr. Aneta Czernatowicz-Kukuczka, prezes Stowarzyszenia RPP Integracja Edyta Piela, ks. Jaros³aw Stefañski oraz konsultant PCEN Gra¿yna Tereszkiewicz. Wyst¹pienia ekspertów koncentrowa³y siê wokó³ takich hase³ jak: wartoœæ-odpowiedzialnoœæ – przymus pozytywny – poszukiwanie sensu – wolnoœæ. Po bardzo ciekawej dyskusji panelowej uczestnicy forum wziêli udzia³ w wybranych przez siebie piêciu warsztatach tematycznych prowadzonych przez psychologów i uczestników Szko³y Trenerów Baza, które dotyczy³y: · pochwa³y jako formy wzmacniania. · specyfiki rozmowy rodzic – nauczyciel. · przypisywania konkretnej intencji danemu zachowaniu. · stworzeniu przestrzeni do eksperymentowania z ró¿nymi sposobami reagowania na osobê, która ma problem. · stawiania granic w relacjach partnerskich z wychowankiem W trakcie przerwy Forum odwiedzi³ JE ks. Biskup Kazimierz Górny, który skierowa³ ¿yczenia do zebranych na nim uczestników. W szkoleniu wziê³o udzia³ 53 nauczycieli z Podkarpacia, którzy wysoko ocenili prowadzone zajêcia, uznaj¹c je za bardzo przydatne w pracy z uczniami oraz wa¿ne dla osobistego rozwoju. Zapraszamy za rok. Dziêkujemy organizacjom wspieraj¹cym nasze dzie³o oraz zaproszonym goœciom. Prezes KSW Bogumi³a Stec-Œwiderska P a w ³ a I I w I w i e r z y c a c h Jubileuszowa Powiatowa Majówka M³odych Odby³a siê 18 maja br. ju¿ po raz pi¹ty mi³oœnicy pieszej wêdrówki spotkali siê w imponuj¹cym sk³adzie. T¹ piêkn¹ ideê pielgrzymowania œladami kapliczek Katolickie Stowarzyszenie Wychowawców podjê³o dla uczczenia rocznicy urodzin b³. Jana Majówka pod najstarsz¹ kapliczk¹. Paw³a II. W przepiêknej scenerii malowniczych pól, ³¹k i lasów m³odzie¿ i dzieci z ca³ego powiatu pokonuj¹ na trasie WiœniowaPstr¹gowa blisko 22 km. Co roku liczba uczestników wzrasta, tym razem pielgrzymowa³o 318 osób. Organizatorzy dziêkuj¹ wszystkim uczestnikom, opiekunom i sponsorom, bez których pomocy i zaanga¿owania Majówka nie nabra³aby takiego wymiaru. Do zobaczenia za rok! Biesiada Europejska w Gimnazjum Tradycj¹ Gimnazjum w Iwierzycach jest coroczne organizowanie Dnia Europy. Uroczystoœæ odby³a siê w dniu 15 maja. W imprezie uczestniczyli przedstawiciele w³adz gminnych: wójt gminy pan B. Mucha, J. Klimek, M. Filipek, A. Berlik, dyrektor GOK M. Zdzieb³o, W. Antos, M. Jakubek, dyrektor ZEAS B. Szeliga, dyrektor Gminnej Biblioteki L. Majka oraz nauczyciele i uczniowie szko³y. Impreza zosta³a przygotowana przez m³odzie¿ Szkolnego Klubu Europejskiego „ Eurogim” oraz nauczycieli. Spotkanie uczestników Forum z JE ks. Biskupem Kazimierzem Górnym. Zajêcia. 12 W programie artystycznym zosta³a zaprezentowana scenka kabaretowa „ Smak Europy, czyli idzie nowe” oraz skecz pt. „Agroturystyka szans¹ dla ciebie”, w której uczniowie pokazali sytuacjê polskich rolników po wejœciu do UE. Wyst¹pi³ te¿ chórek dziewcz¹t z piosenkami w ró¿nych jêzykach. W dalszej czêœci uczniowie przedstawili kilka humorystycznych scenek w jêzyku angielskim. Dziewczêta gimnazjum zaprezentowa³y taniec hiphop i „Belgijkê”. Z okazji Dnia Europy przygotowano te¿ wystawkê prac uczniów – by³y to makiety najs³ynniejszych budowli w Europie, które uczniowie wykonali w ramach projektów edukacyjnych. Jak co roku impreza zakoñczy³a siê degustacj¹ potraw kuchni europejskiej. W tym roku dominowa³a kuchnia polska, daniem g³ównym by³ bigos, nie zabrak³o te¿ potraw innych narodów. Nasi szkolni kucharze zadbali nie tylko o smak potraw, ale równie¿ o piêkny wystrój jadalni i sto³u. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) G I M N A Z J U M i m . J a n a P a w ³ a I I w I w i e r z y c a c h organizatorem tego spotkania. W konkursie wziê³o udzia³ 13 uczniów z gimnazjum oraz 15 przedstawicieli ze wszystkich szkó³ podstawowych z terenu Gminy Iwierzyce. Konkurowali oni w dwóch kategoriach wiekowych: I kategoria – szko³y podstawowe i II kategoria – gimnazjum. Ogromny wk³ad pracy i zaanga¿owanie uczniów w przygotowanie tej imprezy œwiadczy o tym, ¿e nasza m³odzie¿ jest zainteresowana tematyk¹ europejsk¹. Jest to równie¿ doskona³a okazja do pokazania uzdolnieñ artystycznych uczniów. B. Bochenek Fot. R. Pazdan Spotkanie integracyjne Uczniowie gimnazjum wspó³pracuj¹ z placówkami dla osób niepe³nosprawnych. W kwietniu grupa uczniów pojecha³a do Oœrodka Terapii Zajêciowej „CARITAS” w Ropczycach. M³odzie¿ zaprezentowa³a program artystyczny i uczestniczy³a w spotkaniu integracyjnym z osobami niepe³nosprawnymi. Wszyscy œwietnie siê bawili. PóŸniej by³y ¿yczenia i przekazanie upominków. Opiekunowie oœrodka zaprosili nas do zwiedzenia pracowni artystycznych. Wszyscy mogli siê zapoznaæ z prac¹ oœrodka i obejrzeæ prace plastyczne wykonane przez podopiecznych. Uczniowie byli zachwyceni umiejêtnoœciami i wyobraŸni¹ osób niepe³nosprawnych. M³odzie¿ chêtnie uczestniczy w takich spotkaniach, ucz¹ one wra¿liwoœci tolerancji i szacunku dla innych. Mamy nadziejê, ¿e w przysz³oœci nie bêd¹ obojêtni na los ludzi chorych i niepe³nosprawnych. B. Bochenek S³owa, które rozrastaj¹ siê we mnie... w pierwsz¹ rocznicê beatyfikacji Jana Paw³a II Dzieñ 1 maja 2011 r. zapisa³ siê na kartach historii niezwykle radosnym wydarzeniem – papie¿ Benedykt XVI og³osi³ b³ogos³awionym Ojca Œwiêtego Jana Paw³a II. By³o to œwiêto dla Polski i ca³ego œwiata, radosne œwiêto dla tych, którym Jan Pawe³ II patronuje w sposób szczególny, a tak¹ spo³ecznoœci¹ jest Gimnazjum w Iwierzycach, które nosi zaszczytne imiê wielkiego Polaka. Maj¹c w pamiêci ten szczególny dzieñ, w pierwsz¹ rocznicê beatyfikacji zorganizowany zosta³ Gminny Konkurs Recytatorski Poezji Religijnej „S³owa, które rozrastaj¹ siê we mnie”. Fina³ mia³ miejsce 27 kwietnia 2012 r. w Gminnej Bibliotece Publicznej w Iwierzycach, która wraz z Gimnazjum w Iwierzycach by³a WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Inscenizacja sztuki Karola Wojty³y „Przed sklepem jubilera”. Honorowy patronat nad konkursem obj¹³ ks. dziekan Aleksander Œmietana, który zachêca³ uczestników i wielu zaproszonych goœci do radosnego œwiêtowania rocznicy beatyfikacji Jana Paw³a II. I rzeczywiœcie spotkanie mia³o charakter œwi¹teczny, a zarazem uroczysty. Podczas „Barki” odœpiewanej wspólnie na koniec mo¿na by³o znowu poczuæ atmosferê dni, gdy Ojciec Œwiêty odchodzi³ i gdy zosta³ wyniesiony na o³tarze. By uczestnikom spotkania przybli¿yæ twórczoœæ Jana Paw³a II, gimnazjaliœci: Weronika Popielarz, Grzegorz Filipek i Mate- Gabriela Alberska – I miejsce w kategorii szkó³ podstawowych. usz Bielak, przygotowali inscenizacjê fragmentu sztuki Karola Wojty³y „Przed sklepem jubilera”. Oprawê muzyczn¹ zapewni³ absolwent gimnazjum Dariusz Worek – obecnie pracownik Domu Kultury w Wiercanach. Uczestnicy zmagañ konkursowych równie¿ podejmowali siê prezentacji twórczoœci papie¿a, nie lêkaj¹c siê trudnego czasem filozoficznego stylu. Przedstawienie by³o wprowadzeniem w twórczoœæ o charakterze religijnym, której popularyzacja by³a celem konkursu. Równie wa¿nym celem by³o poznawanie Boga poprzez piêkno poetyckiego s³owa, a tak¿e stwarzanie dzieciom i m³odzie¿y mo¿liwoœci rozwijania zainteresowañ i zdolnoœci recytatorskich oraz promowanie sztuki ¿ywego s³owa w œrodowisku szkolnym. Recytacje konkursowe ocenia³o jury w sk³adzie: – Czes³aw Dr¹g – przewodnicz¹cy – Kierownik Dzia³u Upowszechniania Sztuki i Wspó³pracy z Samorz¹dami Wojewódzkiego 13 G I M N A Z J U M i m . J a n a P a w ³ a I I w I w i e r z y c a c h II miejsce – Grzegorz Filipek (kl. III d) III miejsce – Anna Bartusik (kl. III b) Wyró¿nienie – Barbara Piêta (kl. I a) KONKURS PLASTYCZNY – WYNIKI I kategoria wiekowa – SP klasy I – III I miejsce – Paulina Puziewicz (SP Iwierzyce) II miejsce – Filip Wiater (SP Bystrzyca) III miejsce – Katarzyna Chmiel (SP Olchowa) Wyró¿nienie – Oliwia Siewierska (SP Bêdzienica) Nagrody specjalne: Natalia Ignas (SP Iwierzyce), Hubert Adamski (SP Bystrzyca), Natalia Popielarz (SP Wiercany) II kategoria wiekowa – SP klasy IV – VI I miejsce – Gabriela Pazdan (SP Olchowa) II miejsce– Gabriela Berlik (SP Sielec) III miejsce – Klaudia Kazimierska (SP Wiœniowa) III kategoria wiekowa – gimnazjum klasy I – III I miejsce – Karolina Bejster (kl. I b) II miejsce – Katarzyna Sochacka (kl. III a) III miejsce – Natalia Pacia (kl.II d) Wyró¿nienie – Agnieszka Persak (kl. III b) Natalia Bocheñska – I miejsce w kategorii gimnazjum. Domu Kultury w Rzeszowie, inicjator i organizator Podkarpackiego Konkursu Poezji Religijnej, – Wioletta Czapka – instruktor ds. teatru MGOK w Sêdziszowie M³p., organizator Podkarpackiego Konkursu Poezji Religijnej, – Janusz Ignas – artysta ludowy, animator kultury, re¿yser sztuk teatralnych, – ks. Jaros³aw Stefañski – katecheta w Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach. Konkursowi recytatorskiemu towarzyszy³ równie¿ Gminny Konkurs Plastyczny „Ukochane miejsca Jana Paw³a II” rozgrywany w trzech kategoriach wiekowych: klasy I-III SP, klasy IV-VI SP i klasy I-III gimnazjum. Nagrodzone prace eksponowane by³y podczas fina³u konkursu i mo¿na je w dalszym ci¹gu obejrzeæ w Gminnej Bibliotece Publicznej w Iwierzycach. Przewodnicz¹c¹ jury konkursowego by³a Ewa Medygra³ – nauczyciel plastyki. Œwiêtowanie rocznicy beatyfikacji Jana Paw³a II pozwoli³o wróciæ pamiêci¹ do wydarzeñ sprzed roku i przypomnieæ postaæ b³ogos³awionego. Organizatorzy dziêkuj¹ serdecznie wszystkim sponsorom: ks. A. Œmietanie, ks. J. Stefañskiemu, Urzêdowi Gminy w Iwierzycach, Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach i Gminnej Bibliotece Publicznej w Iwierzycach. Mamy nadziejê, ¿e konkurs zagoœci na sta³e w tradycji szkó³ z terenu Gminy Iwierzyce. Otylia Mordel KONKURS RECYTATORSKI – WYNIKI: I kategoria wiekowa – SP klasy IV – VI I miejsce – Gabriela Alberska(SP Bystrzyca) II miejsce – Anna Pyrdek (SP Iwierzyce) III miejsce – Bartosz Bochnak (SP Iwierzyce) Wyró¿nienie – Joanna Piczak (SP Wiœniowa) II kategoria wiekowa – gimnazjum klasy I – III I miejsce – Natalia Bocheñska (kl. III b) 14 Oskary w Iwierzycach Prawdziwy czerwony dywan zosta³ rozwiniêty na gimnazjalnym korytarzu na okolicznoœæ przyznawania tegorocznych statuetek Oskarów. W ten symboliczny sposób uczniowie gimnazjum wyró¿niaj¹ swoich nauczycieli, doceniaj¹c ich przeró¿ne walory. Oskary bowiem przyznawane s¹ w nietypowych kategoriach i jak co roku, poprzedza je g³osowanie spo³ecznoœci szkolnej, która spoœród grona pedagogicznego wyró¿nia niektórych, Nagrodzeni. wyj¹tkowych z wielu wzglêdów nauczycieli. I tak g³osuj¹c, uczniowie nadaj¹ tytu³y i symboliczne statuetki w poni¿szych kategoriach: – Einstein bis – Uœmiech Roku – Anio³ Stró¿ – Pi³a Roku – Cz³owiek Orkiestra – Oczy Roku WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) G I M N A Z J U M i m . J a n a – ¯artowniœ Roku – Nauczyciel Roku – Powiedzonko Roku W tym roku gala oskarowa, w re¿yserii i wykonaniu uczniów klas III a i III b, odby³a siê na „Olimpie”, a uœwietni³o j¹ przedstawienie kabaretowe, opiewaj¹ce cechy naszych nauczycieli. Autorem scenariusza by³ uczeñ klasy III – Micha³ Klimek. Rozpalone ju¿ emocje podtrzyNajprawdziwsze Oskary w Iwierzycach. ma³a gala oskarowa, jak co roku, dosyæ przewidywalna, a jednak... W dalszej kolejnoœci odby³ siê konkurs piosenki anglojêzycznej, który wygra³a P a w ³ a I I w I w i e r z y c a c h Co roku poziom tego koncertu staje siê coraz wy¿szy nie tylko dziêki naszym m³odym artystom, ale tak¿e dziêki bogatej oprawie audiowizualnej, która w tym roku dodawa³a wyj¹tkowo profesjonalnego klimatu. Komisja sk³adaj¹ca siê z muzyków i nauczycieli jêzyków obcych wytypowa³a nastêpuj¹ce miejsca: 1 Weronika Bizoñ 2 Arkadiusz Zapa³ 3 Mariola Dar³ak i Dorota Schmeissner – duet. I miejsce. Olimp w wersji teatralnej. Weronika Bizoñ, uczennica klasy II c. Mnóstwo wra¿eñ wzbudzi³ tak¿e mecz siatkówki rozegrany miêdzy dru¿ynami nauczycieli i uczniów. Mimo dobrego przygotowania dru¿yny uczniów, wiadomo, kto by³ lepszy i wygra³, a po szkole rozesz³a siê pog³oska, ¿e mecz „by³ ustawiony”. Ca³y dzieñ up³yn¹³ w mi³ej atmosferze i by³ to wymarzony Dzieñ Dziecka dla wszystkich „dzieci” naszego gimnazjum. Impreza organizowana jest tradycyjnie przez Samorz¹d Uczniowski dnia 1 czerwca i obok Dnia Samorz¹dnoœci, to jedna z najwa¿niejszych imprez autorstwa Samorz¹du Szkolnego dzia³aj¹cego przy Gimnazjum w Iwierzycach. Opiekun SU Ma³gorzata Rauch II miejsce. V Gimnazjalny Konkurs Piosenki Obcojêzycznej 1 czerwca 2012 r. odby³ siê V Gimnazjalny Konkurs Piosenki Obcojêzycznej. Mia³ on na celu popularyzacjê œpiewu i zainteresowañ muzycznych wœród uczniów naszego gimnazjum jak równie¿ rozbudzenie zainteresowañ nauk¹ jêzyków obcych. W tym roku w konkursie wziê³o udzia³ 9 wykonawców. Wystêp zdominowa³y piosenki w jêzyku angielskim takich wykonawców jak: Adele, Bryan Adams czy Duffy. Utwory tych wykonawców cechuje du¿a rozpiêtoœæ dŸwiêkowa i dla m³odzie¿y gimnazjalnej by³o to nie lada wyzwaniem, jednak m³odzi wykonawcy poradzili sobie z nimi znakomicie. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) III miejsce. Cieszymy siê, ¿e w naszym gimnazjum œpiew jest tak bardzo popularny. Zapraszamy w przysz³ym roku. Pawe³ Pasela 15 G I M N A Z J U M i m . J a n a VII Szkolny Konkurs Matematyczny dla klas pierwszych gimnazjum 6 czerwca 2012 r. w odby³ siê ju¿ VII Szkolny Konkurs Matematyczny dla uczniów klas pierwszych. W tym roku laureatami konkursu zostali: Piotr Ocha³ kl. I a – 1 miejsce Robert Czarnik kl. I a – 2 miejsce Dominik Piz³o kl. I c – 3 miejsce Edyta Antosz kl. I d – 4 miejsce Wyró¿nienia otrzymali: Kamila Marciniec kl. I d Damian Siewierski kl. I a Patrycja Ignas kl. I c Wszystkim laureatom i wyró¿nionym serdecznie gratulujemy i ¿yczymy sukcesów w przysz³ym roku szkolnym. Dorota Broda Stypendia dla uczniów szczególnie uzdolnionych z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych Uczennica Edyta Antosz z klasy I d oraz uczeñ Arkadiusz Zapa³ z klasy III b otrzymali w bie¿¹cym roku szkolnym stypendium w ramach Programu stypendialnego dla uczniów szczególnie uzdolnionych w zakresie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych z terenu województwa podkarpackiego. Uczeñ Arkadiusz Zapa³ otrzyma³ takie stypendium tak¿e w latach ubieg³ych: w roku szkolnym 2009/10 oraz 2010/11. Opiekunem dydaktycznym uczniów jest pani Dorota Broda. Serdecznie gratulujemy! „W ho³dzie Ziemi” pod takim has³em 27 kwietnia odby³a siê w gimnazjum akademia z okazji Dnia Ziemi. Zostali na ni¹ zaproszeni goœcie z Dziennego Oœrodka Aktywnoœci z Wiercan. Na tê okolicznoœæ Szkolny Klub Ekologa og³osi³ konkurs na wiersz ekologiczny. Nades³ane prace zosta³y zebrane przez Otyliê Mordel i Jolantê Franczyk w tomik szkolnej poezji pt. „W ho³dzie Ziemi”. Podczas akademii uczniowie prezentowali nagrodzone wiersze, których recytacja przeplatana by³a piosenkami opiewaj¹cymi piêkno naszej planety. Nagrodzone wiersze: I miejsce – Barbara Piêta kl. I a – „Ludzka rêka niszczy œwiat” II miejsce – Karolina Bejster kl. I b – „Apel” – And¿elika K³ósek kl. II a – „Szanuj j¹” III miejsce – Karolina Przywara kl. I c – „Pomys³ o Ziemi” – Katarzyna Ziemiñska kl. II b – „List o Ziemi”. Nastêpnie zaproszeni goœcie oraz klasa II c pod kierunkiem Barbary Bochenek i Magdaleny Wojtuñ wziêli udzia³ w warsztatach pt. „Ludzik z odpadów”. Spotkanie to mia³o przede wszystkim charakter integracyjny, towarzyszy³a mu degustacja ciasteczek ekologicznych. 16 P a w ³ a I I w I w i e r z y c a c h Ludzka rêka niszczy œwiat Barbara Piêta, kl. I a Jaka piêkna nasza Ziemia: s³oñce, woda, wielki las. Tutaj ¿ycie nam up³ywa i powoli p³ynie czas Co dzieñ rano patrzê w okno widzê w dali saren kilka Piêkna zieleñ dooko³a ³any zbó¿ i strumieñ czystych wód Ptasi œpiew budzi co rano zapach kwiatów dech zapiera Jest tak mi³o a¿ do siódmej... PóŸniej warkot, stukot, œwist to silniki i opony bij¹ w asfalt straszny rytm! A z t³umików niczym z smoków zionie spalin straszny wir Niszczy piêkno ludzka rêka Bo nie myœli dziœ o jutrze! Wiersz zaj¹³ I miejsce w konkursie na wiersz ekologiczny Wielopole Wielopole, to nie tylko s¹siednia gmina, ale równie¿, a mo¿e przede wszystkim tytu³ sztuki jednego z najwybitniejszych przedstawicieli wspó³czesnego teatru, malarza, grafika, scenografa, re¿ysera – Tadeusza Kantora. Urodzi³ siê w³aœnie tutaj, st¹d nawi¹zanie do tego miejsca. Jak wa¿ne przekonali siê uczniowie naukowego ko³a humanistycznego, którzy wybrali siê na wycieczkê w tê stronê w³aœnie. By³o co ogl¹daæ. Najpierw spotkanie z twórczoœci¹ Kantora poprzez wys³uchanie pokazu multimedialnego, obrazuj¹cego do- WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) G I M N A Z J U M i m . J a n a konania autora oraz jego zwi¹zki z ziemi¹ Wielopolsk¹ w Domu Kultury, a potem to ju¿ tylko mocne wra¿enia artystyczne dla wra¿liwych i nie tylko, czyli ogl¹danie spektaklu Umar³a klasa, z którym twórca objecha³ pó³ œwiata. P a w ³ a I I w I w i e r z y c a c h koñczyliœmy w nowo otwartym Muzeum im ks. Kanonika Franciszka Wybrañca w Brzezinach prezentuj¹cym zabytki sakralne i historyczne pochodz¹ce z naszego regionu. Na pewno warto siê wybraæ w te jak¿e blisk¹ okolicê. B. Œwiderska Zwiedzanie wystawy pt. Tadeusz Kantor. Na wycieczkê... Klasa integracyjna odby³a 3-dniow¹ wycieczkê polonistyczn¹ po malowniczych szlakach Roztoczañskiego Parku Narodowego. Trasa wiod³a przez Zwierzyniec – tutaj by³o miejsce naszego zakwaterowania, Szczebrzeszyn – z niezapomnianym chrz¹szczem oraz piêkny odnowiony Zamoœæ z imponuj¹cym rynkiem. Z kolei muzeum T. Kantora, mieszcz¹ce siê w by³ej plebani, powita³o nas now¹ wystaw¹ pt. Tadeusz Kantor. Ambala¿, gdzie zaprezentowano niektóre obiekty, teksty i szkice do spektaklu „Nigdy tu ju¿ nie powrócê” z 1988 r. Sztuka ta sk³ada³a siê ze wspomnieñ oraz fragmentów wczeœniejszych spektakli, mia³a charakter podsumowania ¿ycia i twórczoœci artysty, o czym œwiadczy nawet sam tytu³. Zobaczyliœmy min: Bia³y Ambala¿, zaambalowan¹ deskê ostatniego ratunku, trumny, sceneriê z knajpy pe³nej stolików i taboretów z manekinem Kantora, mównicê i podest Pary M³odej z tego spektaklu. Zwiedziliœmy te¿ koœcio³y parafialne w: Wielopolu Skrzyñskim – z zabytkow¹ chrzcielnic¹ z XIV w. oraz w Brzezinach ze s³ynn¹ rzeŸb¹ wykonan¹ przez ucznia Wita Stwosza. W tych miejscach wycieczkê oprowadza³ ks. Maciej Chuchla, który t³umacz¹c znaczenie i symbolikê obrazów œciennych znajduj¹cych siê w zabytkowym koœciele, wykaza³ siê olbrzymi¹ wiedz¹. Zwiedzanie za- WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Przy Koœció³ku na wodzie. Uczniowie mieli okazjê obejrzeæ wiele zabytkowych obiektów Zamojszczyzny (rotunda, forty obronne, zabytkowe kamieniczki), nowe zoo, jak równie¿ niezwykle urokliwe miejsca, gdzie króluje tylko natura. Tak by³o choæby w œcis³ym rezerwacie Bukowy 17 G I M N A Z J U M i m . J a n a las, czy nad stawami Echo w Zwierzyñcu. Wycieczka ³¹czy³a wypoczynek z nauk¹. Poprzez wykorzystanie metody projektu uczniowie nabyli wielu doœwiadczeñ i refleksji, czy to wchodz¹c w role przewodnika, czy twórców-pokazali przydatnoœæ æwiczonych w szkole umiejêtnoœci. Oj, nie chcieli wyje¿d¿aæ. B. Œwiderska Jakub próbuje swoich si³. P a w ³ a I I w I w i e r z y c a c h Kategoria praca plastyczna poziom gimnazjalny I miejsce – Kinga Pacho³ (Gimnazjum w Ostrowie) II miejsce – Katarzyna Sochacka (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach) III miejsce – Monika Filipek (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach) Wyró¿nieni: Dominik Piz³o (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach), Daria Janik (Gimnazjum w Rudnej Wielkiej), Grzegorz Kidacki (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach), Joanna Filipek (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach). poziom ponadgimnazjalny I miejsce – Ewelina Magda II miejsce – Agata Tu³ecka (ZS Agro-Technicznych w Ropczycach) III miejsce – Marta S¹siadek (ZS Agro-Technocznych w Ropczycach) Wyró¿nieni: Marta Siwiec (ZS Agro-Technicznych w Ropczycach), Gabriela Wdowik (ZS Agro-Technicznych w Ropczycach). Kategoria praca literacka I miejsce – Szymon Woœko (ZS AgroTechnicznych w Ropczycach) II miejsce – Eliza Lis (Gimnazjum w Rudnej Wielkiej), Dominika Bochnak (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach) III miejsce – Emilia Mucha (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach) Wyró¿nieni: Beata Bizoñ (ZS Agro-Technicznych w Ropczycach), W Rezerwacie. Twórczy m³odzi z organizatorami konkursu. Barbara Piêta (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach), Wiktoria Szeliga (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach) W ZOO. Kiedy myœlê ojczyzna... Powiatowy Konkurs Twórczoœci M³odych „Kiedy myœlê ojczyzna...” rozstrzygniêty!!! W konkursie wziêli udzia³ uczniowie z czterech szkó³ ponadgimnazjalnych oraz z siedmiu gimnazjów. Na konkurs literacki nap³ynê³o 81 prac, a na konkurs plastyczny 84 prace. Nagrodzeni: 18 Nagroda Specjalna G³osu Powiatu I miejsce – Weronika Popielarz (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach) II miejsce – Faustyna Boruszewska (Gimnazjum w Rudnej Wielkiej) III miejsce – Joanna Filipek (Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach) Sponsorzy nagród: Pose³ Kazimierz Moskal, Katolickie Stowarzyszenie Wychowawców o/Sêdziszów Ma³opolski, G³os Powiatu, pan Janusz Klimek – Przewodnicz¹cy Komisji Oœwiaty przy UG w Iwierzycach, pani Ma³gorzata Paj¹k – dyrektor Gimnazjum im. Jana Paw³a II w Iwierzycach, Siedlisko Janczar w Pstr¹gowej. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) „Przedszkolaki w bibliotece” W dniu 16 maja biblioteka goœci³a przedszkolaków z Wiercan. W trakcie spotkania rozmawialiœmy z dzieæmi na temat wartoœci rodziny i zbli¿aj¹cym siê Dniu Matki. Na rozgrzewkê wspól- I miejsce – Hubert Adamski SP Bystrzyca II miejsce – Katarzyna Chmiel SP Olchowa III miejsce – Katarzyna Toœ SP Nockowa II kategoria wiekowa: I miejsce – Klaudia Przybek SP Wiercany II miejsce – Angelika Bia³ek SP Nockowa III miejsce – Damian Kubacki SP Nockowa III kategoria wiekowa: I miejsce – And¿elika K³ósek Gimnazjum II miejsce – Wiktoria Szeliga Gimnazjum III miejsce – Joanna Jaworek Gimnazjum III miejsce – Karolina Bejster Gimnazjum Wszystkim nagrodzonym serdecznie gratulujemy! Spotkanie z Robertem Karwatem Podsumowaniu Konkursu Profilaktycznego „Szanujmy ¿ycie – STOP! na³ogom i przemocy” towarzyszy³o spotkanie z Robertem Karwatem, autorem opowiadañ terapeutycznych pt. „Drugie skrzy- nie rozwi¹zaliœmy zagadki i krzy¿ówki, przedszkolaki wykaza³y siê du¿¹ wiedz¹ i aktywnoœci¹. Na spotkanie zaproszono Magdalenê Cabaj – pedagoga szkolnego, która czyta³a dzieciom bajkê Joanny Papuziñskiej pt. „Nasza mama czarodziejka”. Bajka doskonale komponowa³a siê z tematem spotkania. Dzieci znakomicie odpowiada³y na zadawane im pytania dotycz¹ce bajki. Na zakoñczenie przedszkolaki zwiedzi³y wystawê prac plastycznych uczniów bior¹cych udzia³ w konkursie „Ukochane miejsca Jana Paw³a II” i wspólnie zaœpiewaliœmy piosenkê „ Kapela”. Poniewa¿ dzieci by³y ograniczone czasowo nie zd¹¿y³y wykonaæ laurek, wiêc przygotowane szablony zabra³y ze sob¹ do przedszkola. Nie zabrak³o równie¿ s³odkiego „co nie co” dla dzieci. „Szanujmy ¿ycie – STOP! na³ogom i przemocy” W dniu 11 czerwca odby³o siê podsumowanie Konkursu Profilaktycznego pt. „Szanujmy ¿ycie – STOP! na³ogom i przemocy”, którego organizatorem by³a Gminna Komisja Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych w Iwierzycach. Honorowy patronat nad konkursem obj¹³ Wójt Gminy Iwierzyce – Bogus³aw Mucha. Celem konkursu by³o zwiêkszanie obszaru œwiadomoœci o zagro¿eniach uzale¿nieniami, poszerzanie wiedzy na temat szkodliwoœci alkoholu, papierosów i narkotyków jak równie¿ propagowanie zdrowego stylu ¿ycia i uœwiadomienie m³odzie¿y, ¿e zdrowy cz³owiek to zdrowe spo³eczeñstwo. Konkurs adresowany by³ do dzieci i m³odzie¿y szkolnej z terenu Gminy Iwierzyce i zorganizowany zosta³ w trzech kategoriach wiekowych: Grupa I – uczniowie klas I-III /praca plastyczna/ Grupa II – uczniowie klas IV-VI /komiks/ Grupa III – uczniowie Gimnazjum /wiersz lub opowiadanie/ Laureaci konkursu I kategoria wiekowa: WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) d³o”, „Pióra motyla” oraz tomu poezji „Ju¿ za chwilê”. Pisze tak¿e eseje, opowiadania fantastyczne, teksty piosenek. Zarówno poezja jak i proza maj¹ charakter uniwersalny, przeznaczona jest dla dzieci i doros³ych. Ucz¹ wra¿liwoœci na ból, samotnoœæ, gotowoœæ nie- sienia pomocy potrzebuj¹cym. Pokazuj¹ piêkno œwiata i przyrody. „G³ównym przes³aniem moich opowieœci jest wiara w pozytywne wartoœci i przekonanie, ¿e k³opoty jakie przynosi ¿ycie mo¿na przezwyciê¿yæ, a skutecznymi lekarstwami na nie s¹ mi³oœæ, przyjaŸñ, wiara w dobro”. M. Baran 19 Ceramiko, ceramiko... Lokalna Grupa Dzia³ania Partnerstwo 5 Gmin oraz Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Dzia³ania „¯ywiecki Raj” wspólnie realizuj¹ projekt „Ocaliæ od zapomnienia – Folklor Naszego Regionu”, akronim: FOLNARE, w ramach dzia³ania 421 „Wdra¿anie projektów wspó³pracy” objêtego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. Celem projektu jest zachowanie tradycji, zwyczajów i obyczajów oraz poprawa jakoœci ¿ycia mieszkañców z obszarów partnerskich LGD. W ramach tego projektu Lokalna Grupa Dzia³ania Partnerstwo 5 Gmin zorganizowa³a na swoim obszarze seriê warsztatów folklorystycznych. Na terenie Gminy Iwierzyce odby³y siê warsztaty ceramiczne. W terminie od 28 lutego do 29 maja 2012 r. przeprowadzono 12 zajêæ warsztatowych. Warsztaty odbywa³y siê w budynku Gminnego Oœrodka Kultury w Iwierzycach z/s w Wiercanach. Zajêcia, w których udzia³ wziê³o 15 mieszkañców Gminy Iwierzyce prowadzi³a Pani Anna Kliœ Czarnik. Organizacja warsztatów mia³a na celu zwiêkszenie zainteresowania mieszkañców obszaru LSR kultur¹ ludow¹, a w szczególnoœci rêkodzielnictwem. Podczas warsztatów ich uczestnicy nabyli praktyczne umiejêtnoœci samodzielnego wykonywania przedmiotów ceramicznych. Uczestnicy warsztatów swoje prace zaprezentowali 17 czerwca w Ropczycach podczas Festiwalu Folklorystycznego. Dwoje spoœród nich weŸmie udzia³ w podobnym festiwalu w Rajczy 2 wrzeœnia organizowanym przez Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Dzia³ania „¯ywiecki Raj”. Leszek Ziêba Koordynator d/s LSR „Król Maciuœ I” jako kukie³ka 1 czerwca br. w Gminnym Oœrodku Kultury w Wiercanach zosta³ rozstrzygniêty Gminny Konkurs Plastyczny „Niech ¿yje Król Maciuœ I”. Celem konkursu pod patronatem p. Marii Filipek by³o przybli¿enie dzieciom postaci wybitnego polskiego pedagoga Janusza Korczaka, zapoznanie siê z Jego twórczoœci¹ i najbardziej znanym dzie³em – Król Maciuœ I” oraz rozwój wyobraŸni i uzdolnieñ manualnych w dziedzinie sztuk plastycznych. Te- Maria Filipek i laureaci konkursu. matem pracy by³o zrobienie kukie³ki przedstawiaj¹cej g³ównego bohatera powieœci Janusza Korczaka – Króla Maciusia I. Komisja powo³ana przez organizatora w sk³adzie: Maria Filipek, Marta Zdzieb³o, Anna Kliœ – Czarnik, Aleksandra Draus po obejrzeniu 32 prac wybra³a 1 miejsce: Katarzyna Hulek – SP w Olchowej, II miejsce: Luiza Rój – SP w Sielcu, III miejsce: Szymon Grabiec – Oddzia³ Przedszkolny w Bystrzycy. Nagrody ufundowane przez Przewodnicz¹c¹ Rady zosta³y wrêczone laureatom podczas festynu „Tradycja i wspó³czesnoœæ” w Olchowej. Pozostali wykonawcy otrzymali dyplomy pami¹tkowe. Wszystkie prace bior¹ce udzia³ w konkursie prezentowane by³y w Oœrodku Kultury do dnia 25 czerwca 2012 r. E. Klimek „Przedszkole w ¿ywiole” Ju¿ po raz 11 tradycyjnie w kwietniu organizowaliœmy Przegl¹d Przedszkoli pn. Przedszkole w ¿ywiole”. W tym roku w dniu 17 kwietnia na deskach GOK by³o kolorowo i bardzo weso³o – wszystko za spraw¹ przedszkolaków. Do udzia³u w przegl¹dzie zg³osi³o siê 7 przedszkoli z terenu naszej gminy oraz 1 goœcinnie z Ochronki Sióstr S³u¿ebniczek w Ropczycach. Mali artyœci jak zwykle nie zawiedli i zachwycili swoimi wystêpami. Dostarczyli mi³ych wra¿eñ oraz artystycznych i osobistych wzruszeñ. Publicznoœæ z zadowoleniem oklaskiwa³a milusiñskich. Wszystko odby³o siê dziêki zaanga¿owaniu pañ przedszkolanek, które w³o¿y³y wiele pracy, w³asnej inwencji twórczej i zdolnoœci organizacyjnych. Z roku na rok poziom wystêpu jest coraz wy¿szy, dzieci prezentuj¹ swoje umiejêtnoœci, a nauczyciele wykorzystuj¹ coraz to ciekawsze pomys³y, przygotowuj¹ piêkne i oryginalne stroje, ciekawe uk³ady choreograficzne i ró¿norodny dobór muzyki. Dzieci dobrze czuj¹ siê na scenie, widoczny jest uœmiech na ich twarzach oraz swoboda zachowania siê na niej. Tym razem oprócz pami¹tkowych dyplomów oraz nagród rzeczowych na 20 dzieci czeka³a mi³a niespodzianka, czyli wystêp iluzjonisty. Przedszkolaki sami próbowali swoich si³ iluzjonistycznych, bior¹c czynny udzia³ w magicznym show. gok WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Tradycja i wspó³czesnoœæ W niedzielê 3.06.2012 na stadionie w Olchowej odby³ siê piknik pn. „Tradycja i wspó³czesnoœæ – Kulinarne Dziedzictwo Gminy Iwierzyce – IV edycja”. Festyn rozpoczêli o godz. 15.00 dyrektor GOK Marta Zdzieb³o oraz wójt Gminy Iwierzyce Bogus³aw Mucha. Po oficjalnym rozpoczêciu komisja w sk³adzie: Zenona Mokrzycka – Urz¹d Marsza³kowski (przewodnicz¹ca), Stefania Micha³ek – wojewódzka szefowa KGW, WZKiOR w Rzeszowie, Zdzis³awa Pawlina – z-ca dyrektora KRUS w Rzeszowie, Katarzyna Oleœ-Bizoñ – Powiatowy Lekarz Weterynarii, Marek Misiura – kierownik biura LGD Partnerstwo 5 Gmin w Ropczycach oraz Bogus³aw Mucha – wójt naszej gminy, rozpoczê³a ocenianie poszczególnych stoisk z potrawami. W tym roku w konkursie udzia³ wziê³o 10 wystawców (8 KGW oraz 2 stowarzyszenia). Wy³onienie zwyciêzców przysporzy³o komisji sporo zachodu, poniewa¿ jak siê okaza³o wszystkie potrawy by³y bardzo smaczne i mieœci³y siê w ramach zawartych w regulaminie. Niemniej jednak po d³ugich obradach ustalono laureatów konkursu, a s¹ nimi: I miejsce – KGW Nockowa za „Nockowski pieróg weselny” II miejsce – KGW Bystrzyca za „Chleb z orzechami” III miejsce – KGW Bêdzienica za „Kaszê ze œliwkami” Natomiast w kategorii „Naj³adniejsze stoisko wystawowe” wygra³o Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Olchowa. Sk³adamy serdeczne podziêkowania wszystkim KGW oraz stowarzyszeniom bior¹cym udzia³ w konkursie, a laureatom gratulujemy. Mamy nadziejê, ¿e co roku konkurs bêdzie zatacza³ coraz wiêksze krêgi i na sta³e wpisze siê w kalendarz imprez w Gminie Iwierzyce. Oprócz konkursu na estradzie odbywa³y siê wystêpy artystyczne zespo³ów, a wœród nich by³y: ZPiT „Wiercany”, kapela biesiadna „Œwagry” z Soniny k. £añcuta pod kierownictwem Adama Hepnara, zespo³y tañca nowoczesnego z naszego oœrodka kultury „Gracja II”, „Impuls” oraz „Scarlet”, popisy prestidigitatorskie iluzjonisty p. Józefa B¹ka oraz prezentacja przedszkolaków i uczniów ze SP w Olchowej. W miêdzyczasie na boisku do pi³ki pla¿owej odbywa³ siê turniej o „beczu³kê piwa”, do którego zg³osi³o siê 8 dru¿yn. Sêdziowali wspólnie p. Waldemar Piekarski oraz p. Remigiusz Pazdan, co zapewnia³o sprawiedliwy i profesjonalny przebieg rozgrywek. Turniej wygrali bracia: Bartek i Karol Paœko, którzy póŸniej oficjalnie odebrali nagrodê z r¹k dyrektora GOK. Z. Skworzec fotoreporta¿ na stronie 35 Dziedzictwo kulinarne – d³uga piosenka Niedaleko od krzy¿ówki tej stresowej – le¿y Sielec. Ju¿ nie dzia³a w dworku Preka legendarny, du¿y Gie-eS. Ref. Wioska Sielec, wioska Sielec, os³awiona wielkim Prekiem oraz Jurkiem by³ym wójtem co wysokim jest cz³owiekiem Dwie dru¿yny zdolnych kobiet, dzia³a prê¿nie w d³ugim Sielcu. Wiedz¹ wszystko o kurczêtach i pysznoœciach na widelcu. Ref. Wioska Sielec, wioska Sielec i Podlasek na zachodzie, ci¹gn¹ panie na konkursy, bo dziedzictwa s¹ dziœ w modzie Na Nockowej gospodynie wynalaz³y serek taki, co go jad³y pêdz¹c stada jakieœ hinduskie kornaki. Ref. Ach, Nockowa, ach Nockowa, na Nockowej wielkie b³onie. Nockowianki nam odkry³y, ¿e siê tutaj pas³y s³onie. Iwierzanki z kasz¹ z gryki zapiekaj¹ luks pierogi, podtykaj¹ je stra¿akom, ¿eby stra¿ak nie by³ srogi. Ref. Iwierzyce, Iwierzyce, w ciasnym lokum Ko³o piecze. Wiêksze miejsce to na górze siê dosta³o bibliotece. W Bêdzienicy tworz¹ panie, bêdzienickie kacapo³y. w sytuacjach podbramkowych, broni¹ baby murów szko³y. Ref. Bêdzienica, Bêdzienica, jaka piêkna okolica. Jak ktoœ ruszy wodê z siark¹, to powstanie tu krynica. Na Wiercanach zgrabne babki tworz¹ zwart¹ pewn¹ grupê. Ugotuj¹ rosó³ z kury oraz parobkow¹ zupê. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Ref. Ach Wiercany, ach Wiercany, ma tu folklor wielu fanów. Zas³ynê³y nam Wiercanki przez wieczorki i Wolanów Nadziewaj¹ w Olimpowie mi³e panie grzybkiem knysze, a na piersi ich szefowej z³oty medal siê ko³ysze. Ref. Wieœ Olimpów, wieœ Olimpów, tu siê so³tys bardzo stara, choæ buduje, inwestuje, rozleci siê kuŸnia stara. Wiœniowianki s³ony p¹czek robi¹ pysznie i z rozmachem. Na Wiœniowej nie ma zabaw, co siê sta³o z tym „lajbachem”? Ref. Ach, Wiœniowa, ach Wiœniowa, Wiœniowianie wszyscy razem postarajcie siê o powrót atrakcyjnych tang nad jazem. Odnowiony, odœwie¿ony dom stra¿aka ma Olchowa. Gdzieœ po szko³ach powstawa³a babska zupa owocowa. Ref. Wieœ Olchowa, wieœ Olchowa tu remiza a¿ siê z³oci, a stra¿ trzyma j¹ dla siebie jak bajkowy kwiat paproci. Na Bystrzycy – krañcu gminy gdzie podgórze siê zaczyna, gotowa³a siê na konkurs galareta – studzielyna. Ref. Ach Bystrzyca, ach Bystrzyca na po³udniu do gór blisko. Trzeba robiæ serpentyny miast ratowaæ osuwisko. Ktoœ na górze skomponowa³ to dziedzictwo kulinarne, no i tworz¹ panie w ko³ach popod jury nazwy barwne. Ref. Ach dziedzictwo, ach dziedzictwo i potrawy przemyœlane, piek¹ babki: bo jest kasa, bo siê bawi¹, bo s¹ cwane... Janusz I. 21 M³ode Talenty z naszej gminy ujawniaj¹ siê... W dniach od 23.04. do 25.05.2012 r. w sali wystawowej Gminnego Oœrodka Kultury w Wiercanach prezentowane by³y prace malarstwa i grafiki komputerowej Sylwii Zawiœlak z Olimpowa. Sylwia jest studentk¹ drugiego roku Uniwersytetu Rzeszowskiego na Wydziale Sztuki. Bêd¹c uczennic¹ w Szkole Podstawowej w Wiercanach udziela³a siê w naszym Oœrodku Kultury jako aktorka w Amatorskim Teatrze Dzieciêcym „Wiercioszki”, graj¹c ciekawe role w kilku przedstawieniach teatralnych. W dniu 10 maja br. odby³o siê spotkanie z autork¹ prac, na które przyszli uczniowie ze szko³y oraz uczestnicy ze Œrodowiskowego Domu Samopomocy w Wiercanach. Sylwia opowiedzia³a trochê o sobie, jak spostrzeg³a u siebie talent graficzno-malarski, jaki kierunek nauczania obra³a, jak wygl¹da dzieñ studenta na wydziale sztuki i wreszcie jak powstaje grafika. Pozdrawiamy Sylwiê i ¿yczymy jej znakomitego ukoñczenia studiów oraz rozwoju w wybranym zawodzie. E. Klimek Spotkanie z autork¹. Sylwia Zawiœlak i jej praca. Marka produktu lokalnego Przez „produkty lokalne” nale¿y rozumieæ zarówno p³ody role jak i wyroby czy przetwory, dzie³a wytwarzane w sposób niemasowy i przyjazny dla œrodowiska, z surowców lokalnie dostêpnych i œciœle zwi¹zane z danym terenem. Geograficzne umiejscowienie jest charakterystyczn¹ cech¹ produktów lokalnych. Tak¿e cech¹ zwi¹zan¹ z ¿ywnoœciowym produktem lokalnym jest fakt, ¿e nadal jest on wytwarzany, a nie znany tylko z literatury”. St¹d produkt lokalny to wyrób lub us³uga, z którymi uto¿samiaj¹ siê mieszkañcy regionu. Staje siê wizytówk¹ tego regionu poprzez wykorzystanie jego specyficznego i niepowtarzalnego charakteru oraz anga¿owanie mieszkañców w rozwój przedsiêbiorczoœci lokalnej. Rozwój produktów lokalnych jest korzystny zarówno ze wzglêdów œrodowiskowych (wykorzystywane s¹ naturalne zasoby œrodowiska), gospodarczych (dochód dla mieszkañców, podatki dla gminy, rozruch lokalnej gospodarki), jak i spo³ecznych (miejsca pracy, ciekawe zajêcie, realizacja celów ¿yciowych, wzrost poziomu ¿ycia i przywi¹zania do regionu). Produkt lokalny stwarza szansê poprawy sytuacji ekonomicznej w regionie, zapewniaj¹c jednoczeœnie pozytywne efekty œrodowiskowe i spo³eczne. Jest wiêc regionalnym sposobem na realizacjê zrównowa¿onego rozwoju. 22 Z produktem lokalnym nierozerwalnie zwi¹zany jest jego wytwórca, który dziêki niemu realizuje sw¹ pasjê, kultywuje rodzinn¹ czy lokaln¹ tradycjê. Tworzenie miejsca pracy w oparciu o produkt lokalny wymaga od wytwórcy znalezienia klienta, który wybierze jego wyrób. W dzisiejszych czasach konkurencja na rynku jest tak du¿a, ¿e o zakupie produktu nie decyduje ju¿ tylko cena i jakoœæ, ale dodatkowe informacje – wartoœci. Jednym ze sposobów promocji i sprzeda¿y produktów lokalnych, sprawdzonych w wielu miejscach na œwiecie, jest budowanie marki lokalnej (marki regionu). Marka lokalna jest jednym z narzêdzi do promocji produktów stosowanym w ró¿nych miejscach na œwiecie, w tym w Polsce. Si³a marki lokalnej le¿y w produktach pod ni¹ sprzedawanych oraz w regionie, z którego pochodz¹. Tylko wówczas mo¿na mieæ pewnoœæ co do wysokiej jakoœci produktów, wiarygodnoœci producentów, a tym samym wartoœci znaku promocyjnego. Produkty i us³ugi przygotowane dla klientów pod mark¹ lokaln¹ nios¹ w sobie wartoœci, które zasadniczo wyró¿niaj¹ je spoœród lawiny dostêpnych dóbr. Zwi¹zek z regionem powstawania, przyjaznoœæ dla œrodowiska i tworzenie lokalnych miejsc pracy, te trzy cenne cechy decyduj¹ o charakterze wytwórców, produktów i klientów, sprawiaj¹c jednoczeœnie, ¿e marka lokalna jest wyró¿nikiem dla regionu, produktów i klientów. Budowanie marki lokalnej wi¹¿e siê z okreœleniem to¿samoœci regionu – wartoœci przyrodniczo-kulturowych, specyfiki oraz cech, z którymi identyfikuj¹ siê jego mieszkañcy. Informacje o regionie s¹ podstaw¹ do okreœlenia przekazu marki lokalnej. Podsumowuj¹c, marka stanowi dla konsumenta ferowanych dóbr bardzo wa¿ny element produktu i przy zakupie zwraca na ni¹ szczególn¹ uwagê. Dla osi¹gniêcia celów ekonomicznych niezbêdna jest promocja produktu na rynku. Znane sposoby promocji produktów lokalnych to: • Bezpoœrednie doœwiadczenie; degustacja, pobyt w regionie, wieloplanowe wydarzenie (impreza regionalna, nocleg w pokazowym obiekcie, festyn potraw regionalnych, warsztaty twórcze) • Wzajemna promocja producentów • Ukazanie produktów jako atrakcji na szlaku turystycznym lub dodatek do oferty agroturystycznej • Kampanie promocyjne w mediach • Udzia³ w jarmarkach, targach • Udzia³ w konkursach promocyjnych (markowych), • Tworzenie ca³oœciowego wizerunku regionu • Nadanie produktom lokalnego znaku promocyjnego-marki lokalnej. Eugenia Strojny, PZDR Ropczyce WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Jubileusz 50-lecia KGW Sielec i Sielec Podlasek 26.05.2012 r. Ko³a Gospodyñ Wiejskich z Sielca i Sielca Podlasku obchodzi³y 50-lecie swojego istnienia. W uroczystoœci uczestniczy³y wszystkie cz³onkinie obu Kó³ i delegacje KGW z ca³ej gminy oraz zaproszeni goœcie: wójt Gminy Iwierzyce – Bogus³aw Mucha, prezes WZKiOR – Mieczys³aw Bochenek, kierownik zespo³u ODR – Marek Strêk, Eugenia Strojny, przewodnicz¹ca gminna KGW – Irena Toœ, przewodnicz¹ca Rady Gminy – Maria Filipek, prezes Gminnego Zarz¹du OSP, by³y wójt – Jerzy Jakubiec, prezes OSP w Sielcu – Antoni Kmieæ, proboszcz Parafii pw. NNMP w Sêdziszowie M³p. – ks. Ryszard Lis oraz Rada So³ecka. Uroczystoœæ uœwietni³y przemówienia goœci, wrêczenie dyplomów zas³u¿onym paniom, a szczególnie seniorce KGW – Julii Tobiasz z Nockowej. Panie: Irena Urban z Podlasku i Weronika ¯uczek z Wiœniowej zosta³y odznaczone „Orderem Serca – Matkom Wsi”. Zosta³a przedstawiona, krótka kronika i sprawozdanie z 50-letniej dzia³alnoœci obu kó³. Po czêœci oficjalnej nast¹pi³a czêœæ artystyczna, panie œpiewa³y ró¿ne piosenki, a do tego przygrywa³a im „Paka Sêdzisza” z MGOK w Sêdziszowie M³p., która równie¿ wykonywa³a humorystyczne przyœpiewki. Wszystko zakoñczy³o siê wspóln¹ biesiad¹ i mi³¹ zabaw¹. Odznaczone panie: Irena Urban i Weronika ¯uczek w towarzystwie Ireny Toœ i Mieczys³awa Bochenka. Alicja Majka 221 rocznica Uchwalenia Konstytucji 3 Maja oraz 115 rocznica Ochotniczej Stra¿y Po¿arnej w Sielcu Tegoroczne obchody Œwiêta 3 Maja w naszej gminie by³y po³¹czone ze 115. rocznic¹ powstania OSP w Sielcu. Uroczystoœci rozpoczê³y siê msz¹ œw. o godz. 14.00 w koœciele pw. Narodzenia NMP w Sêdziszowie M³p. Po mszy z³o¿ono kwiaty pod pomnikiem ks. Jerzego Popie³uszki, który jest na placu obok koœcio³a. Drug¹ czêœæ uroczystoœci, która odby³a siê w Domu Ludowym w Sielcu, rozpoczêto odœpiewaniem Hymnu Narodowego. Uroczystoœæ poprowadzi³ i goœci powita³ Jacek Pos³uszny – druh z OSP w Sielcu, nastêpnie g³os zabra³ wójt naszej gminy – Bogus³aw Mucha. Po tych przemówieniach na scenie zaprezentowa³y siê dzieci ze SP w Sielcu z programem s³owno-muzycznym, który przypomnia³ zebranym o g³êbokim znaczeniu s³owa „Ojczyzna”, o wartoœci pamiêci, o zas³u¿onych znanych i anonimowych Polakach, dzieci przygotowa³a p. El¿bieta Orzech, a akompaniowa³ p. Pawe³ Pasela. Kolejnym wa¿nym wydarzeniem by³o wrêczenie medali dla druhów i druhen OSP w Sielcu, a wrêczyli je: st. bryg. mgr in¿ Jan Ziobro – zastêpca Podkarpackiego Komendanta Wojewódzkiego PSP oraz st. kpt mgr in¿. Stanis³aw Charchut z PSP w Ropczycach. Po wrêczeniu odznaczeñ nadszed³ czas na przemówienia goœci i listy gratulacyjne, które zosta³y z³o¿one na WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) rêce komendanta OSP w Sielcu – Antoniego Kmiecia. W imieniu Starostwa Powiatowego w Ropczycach wyst¹pi³ Jerzy Niedzielski – radny powiatowy z terenu naszej gminy, nastêpnie g³os zabrali: st. bryg. mgr in¿. Jan Ziobro, st. kpt mgr in¿. Stanis³aw Charchut, Jerzy Jakubiec – Gminny Prezes OSP, Maria Filipek – przewodnicz¹ca Rady Gminy oraz komendant OSP w Sielcu – Antoni Kmieæ, który podziêkowa³ za przybycie oraz gratulacje i ¿yczenia. Po czêœci oficjalnej nadszed³ czas na poczêstunek oraz luŸne rozmowy przy stole. gok 23 Rys historyczny OSP w Sielcu – od powstania, a¿ po dzieñ dzisiejszy „Bogu na chwa³ê, ludziom na ratunek” – w tych kilku s³owach zawiera siê ca³a idea s³u¿by zwi¹zanej z dzia³alnoœci¹ stra¿y po¿arnej. D³uga i piêkna jest historia Ochotniczej Stra¿y Po¿arnej w Sielcu. Druhowie od ponad 115 lat obecni s¹ w ¿yciu codziennym wioski i gminy. Bior¹ udzia³ w ró¿nych uroczystoœciach z powag¹ swego munduru, dodaj¹c splendoru œwiêtom parafialnym i pañstwowym, uczestnicz¹ w pokazach sprzêtu i swojej sprawnoœci, ale przede wszystkim ratuj¹ mienie i ¿ycie ludzkie. Dla utrwalenia i udokumentowania dziejów OSP w Sielcu w 1967 roku zosta³a za³o¿ona kronika przez ówczesnego komendanta i zarazem kronikarza Franciszka Kapustê, sk³adaj¹ca siê z dwóch czêœci – historycznej i bie¿¹cej w której zapisano powstanie OSP Sielec. W roku 1897 na posiedzeniu Rady Gminnej w Sielcu, uchwalono bud¿et na zakup sprzêtu po¿arniczego z sikawk¹ dla OSP Sielec. W roku 1907 zakupiono rêczn¹ sikawkê z wê¿ami do przenoszenia za kwotê 140 koron austriackich. Pierwszym prezesem OSP w Sielcu by³ Szymon Wo³ek, a komendantem Jan Kmieæ, który funkcjê t¹ pe³ni³ do wybuchu I wojny œwiatowej. Poniewa¿ gmina nie mia³a remizy, sikawkê przechowywano w szopie u Szymona Wo³ka do wybuchu I wojny œwiatowej, a póŸniej przez ca³¹ wojnê u Macieja i Paw³a Szczêchów. Po zakoñczeniu I wojny œwiatowej w roku 1919 dokonano reorganizacji OSP w Sielcu, prezesem wybrano Jakuba Dudê, a komendantem Stanis³awa Chmurê. Przeprowadzono równie¿ remont sikawki i umieszczono j¹ w domu Jakuba Kociuby. Po wybudowaniu w roku 1925 przez Radê Gminy i cz³onków OSP w Sielcu remizy stra¿ackiej na gruncie Jakuba Dudy, sikawkê wraz z wê¿ami umieszczono w tej remizie. W dniu 3 maja 1925 roku OSP w Sielcu razem z okolicznymi jednostkami OSP wziê³a udzia³ w zawodach stra¿ackich w Sêdziszowie na b³oniach i zdoby³a tam I miejsce. W roku 1930 prezesem zosta³ wybrany Andrzej Dobrzewski, a komendantem Franciszek Œwider. Po zakupieniu w roku 1932 przez Ko³o M³odzie¿y przy Ma³opolskim Towarzystwie Rolniczym w Sielcu za usk³adane pieni¹dze z biletów wstêpu na przedstawienia i zabawy, placu pod budowê Domu Ludowego, oddano go na w³asnoœæ gminie, gdzie przeniesiono remizê. 24 W roku 1943 OSP w Sielcu zakupi³a w Sêdziszowskich Zak³adach Drzewnych wóz, który zosta³ przerobiony na platformê pod rêczn¹ sikawkê. Po wyzwoleniu w 1944 roku nowym prezesem zosta³ wybrany Micha³ Kmieæ, a komendantem Józef Gubernak. W roku 1945 OSP w Sielcu razem z mieszkañcami wsi zakupi³a w Pustkowie barak, który postawiono na fundamentach z pustaków w miejscu starej remizy. W baraku tym umieszczono sikawkê ze sprzêtem po¿arniczym. W roku 1957 nowym komendantem zosta³ Józef Berlik, a prezesem Micha³ Kmieæ. Na ich wniosek w roku 1960 na zebraniu podjêto uchwa³ê o zrobieniu planów pod budowê remizy stra¿ackiej wraz ze œwietlic¹ oraz domu wiejskiego, w dwóch etapach. W 1964 roku OSP w Sielcu bra³a udzia³ w zawodach rejonowych stra¿y po¿arnych w Bêdziemyœlu. Jako jedyna jednostka z rêczn¹ sikawk¹, przeciwko trzem jednostkom z motopompami M 800 osi¹gnê³a najlepszy czas podawania wody do tarczy. W roku 1965 Komenda Powiatowa Stra¿y Po¿arnej przekaza³a dla OSP Sielec motopompê M 400 wraz z wê¿ami. Motopompa ta bra³a udzia³ po raz pierwszy w gaszeniu po¿aru w Olchowej 13 lipca 1967 roku. Z okazji 70-lecia istnienia OSP Sielec w 1967 roku dokonano otwarcia nowej remizy ze œwietlic¹ wykonan¹ w czynie spo³ecznym przez druhów OSP Sielec i mieszkañców wsi Sielec. Z tej okazji wrêczono odznaczenia stra¿ackie druhom, odczytano kronikê OSP w Sielcu. W roku 1968 prezesem by³ Micha³ Kmieæ, a naczelnikiem Franciszek Patro. W tym roku sprzedano zniszczony barak drewniany, a pieni¹dze ze sprzeda¿y przeznaczono na II etap budowy domu wiejskiego. Budowê fundamentów pod dom wiejski rozpoczêto w 1968 roku. W 1973 roku nastêpuje zmiana zarz¹du OSP, prezesem zostaje Wac³aw Filipek a naczelnikiem nadal jest Franciszek Patro. Zarz¹d jednostki gromadzi materia³ na dalsz¹ budowê, prowadzi szkolenia m³odzie¿owej dru¿yny stra¿ackiej. W 1979 roku prezesem dalej jest Wac³aw Filipek, a naczelnikiem zostaje Mieczys³aw Charchut. W wolnym czasie gromadzony jest materia³ na budowê, wykonano pod³ogê w remizie oraz pod³ogê przenoszon¹, któr¹ wypo¿yczano na wesela i zabawy. W roku 1982 prezesem wybrano ponownie Micha³a Kmiecia, a naczelnikiem Józefa Berlika i Czes³awa Orzecha. W roku 1986 zmieniono zarz¹d, prezesem zosta³ Józef Sitko, a naczelnikiem Antoni Kmieæ. W tym okresie cz³onkowie OSP Sielec bardzo chêtnie i energicznie pomagaj¹ w budowie sali domu wiejskiego. 13 wrzeœnia 1992 roku zostaje poœwiêcony sztandar OSP w Sielcu ufundowany dziêki staraniom komendanta Antoniego Kmiecia. Na lata 90. przypada czynny udzia³ stra¿aków z Sielca w akcjach po¿arniczych i przeciwpowodziowych na terenie gminy Iwierzyce, jak równie¿ udzia³ w licznych zawodach i uroczystoœciach po¿arniczych. Rok 1997 to rok 100-lecia istnienia Stra¿y Po¿arnej w Sielcu. Z inicjatywy prezesa Antoniego Kmiecia zostaje zorganizowana uroczystoœæ rocznicowa na której zostaje poœwiêcona tablica pami¹tkowa z nazwiskami zmar³ych stra¿aków – cz³onków OSP Sielec oraz samochód stra¿acki Star 21. Lata 2000 roku to czas dalszej dzia³alnoœci druhen oraz druhów jednostki w ró¿nego rodzaju akcjach i uroczystoœciach. W roku 2007 zostaje zorganizowana uroczystoœæ obchodów 110-lecia OSP Sielec na której zostaje poœwiêcona figura œw. Floriana patrona stra¿aków. Zostaje ona zamontowana wraz z podœwietleniem na œcianie frontowej remizy. W roku 2008 zostaje zakupiony wóz stra¿acki, nieco m³odszy od poprzedniego, Star 25, wyposa¿ony w autopompê i szybkie natarcie wody. W okresie 115 lat istnienia OSP Sielec bra³a udzia³ w ponad 150 ró¿nych zdarzeniach losowych. Co roku uczestniczymy we wszystkich œwiêtach koœcielnych i pañstwowych. Nasz sztandar jest zawsze obecny podczas ró¿nego rodzaju uroczystoœci. Nasi druhowie i druhny z du¿ym zaanga¿owaniem i honorem sprawuj¹ co roku wartê przy Grobie Pañskim podczas Œwi¹t Wielkanocnych. Dzisiejsza jednostka Ochotniczej Stra¿y Po¿arnej w Sielcu, funkcjonuj¹ca w systemie Jednostek Operacyjno-Technicznych Ochotniczych Stra¿y Po¿arnych liczy na czele z prezesem 40 cz³onków: w tym 8 druhen i 32 druhów. Funkcjonuj¹c w tak ma³ej, lecz piêknej spo³ecznoœci jak¹ jest wieœ Sielec, kontynuuje chlubne tradycje minionych dziesiêcioleci, a tak¿e wytrwale d¹¿y do wszechstronnego rozwoju, w poczuciu bezinteresownej troski o dobro i bezpieczeñstwo innych. W uznaniu za wzorow¹ s³u¿bê w szeregach OSP Sielec z okazji 115-tej rocznicy istnienia jednostki zosta³y przydzielone nastêpuj¹ce odznaczenia dla druhen i druhów: Z³oty medal: 1. Jerzy Jakubiec 2. Andrzej Wilk 3. Jan Bieniek 4. Marek Kmieæ 5. Marek F¹fara 6. Mariusz Róg Srebrny medal: 1. Wies³aw Nycz 2. Jacek Pos³uszny Br¹zowy medal: 1. Stanis³awa Wilk 2. Wojciech Nycz Mariusz Róg, kronikarz OSP fotoreporta¿ na stronie 2 WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Wspomnienie Dzieñ 13 maja w naszej œwiadomoœci zapisa³ siê ju¿ doœæ jaskrawo, poprzez wydarzenia z Fatimy i Rzymu. Dla wielu z nas tegoroczny dzieñ 13 maja pozostanie równie¿ dat¹ istotn¹, bowiem wówczas w wieku 91 lat odesz³a od nas Krystyna Górska z domu Starowieyska. Przez wiele lat zwi¹zana by³a z Iwierzycami, które po ostatnie dni jej ¿ycia, pozostawi³y piêkne wspomnienia lat dzieciñstwa i m³odoœci. Odesz³a osoba przepojona wartoœciami religijnymi i patriotycznymi. Realizowa³a je sama, ale tak¿e wpaja³a je swojej rodzinie i przyjacio³om. By³a cz³owiekiem o ogromnej kulturze osobistej, kryszta³owej moralnoœci, pe³na dobroci i empatii dla ludzi. Urodzi³a siê 5 marca 1921 r. w Starej Wsi ko³o Bielska Bia³ej. Studiowa³a na Akademii Sztuk Piêknych w Krakowie i Pañstwowej Wy¿szej Szkole Sztuk Plastycznych w Sopocie. W roku 1951 uzyska³a dyplom w dziedzinie grafiki u¿ytkowej i artystycznej. Od wielu lat jej drzeworyty, akwaforty i linoryty s¹ pokazywane na wystawach w kraju i za granic¹. Poni¿ej prezentujemy wspomnienia o œp. Krystynie Górskiej, napisane przez córkê Izabellê Górska-Flipot wraz z Rodzeñstwem. Ta wzruszaj¹ca narracja pozwoli Czytelnikowi lepiej poznaæ wspania³¹ postaæ Krystyny Górskiej oraz klimat w jakim wzrasta³a i ¿y³a wraz z Rodzin¹. Serdecznie dziêkujê Pani Izabelli za piêkne wspomnienia o swej Mamie i Rodzinie oraz za wszelk¹ ¿yczliwoœæ. ks. Marcin Nabo¿ny PANIENKA Z IWIERZYC twórczoœæ artystyczna. Trzymam w rêku oprawiony w szary papier zeszycik o po¿ó³Matka moja Krystyna Starowieyska urodzi³a siê 5 marca 1921 k³ych stronach, skrzêtnie zapisany pochylonym w prawo, reguroku w Starej Wsi jako córka ma³opolskich ziemian, Marii larnym dziecinnym pismem, pisany atramentem i stalówk¹. Praz Dembiñskich i Ludwika Starowieyskiego. Od roku 1926 zawie ka¿d¹ stronê ozdabia mniejszy lub wiêkszy rysuneczek zromieszka³a wraz rodzicami w nowo odbudowanym przez jej Matbiony kolorowymi kredkami, przedstawiaj¹cy ptaszki, kwiatki, kê iwierzyckim dworze i tam spêdzi³a nastêpnych 20 lat swojego owoce, psy, koty. To pamiêtnik mojej Mamy. ¿ycia. Lata te na pewno zawa¿y³y na ca³ym jej przysz³ym ¿yciu „5 marca 1932. Nazywam siê Krystyna Starowieyska. Od dzistaj¹c siê Ÿród³em równowagi, si³y i motywacj¹ do pokonywania siaj rozpoczynam pisaæ mój pamiêtnik. W tym dniu skoñczy³am wszelkich ¿yciowych trudnoœci, których nie brakowa³o w jej d³u11 rok ¿ycia. Mam dwóch braci, Jasia i Staszka. Mieszkamy we gim i bogatym ¿yciu. dworze w Iwierzycach. Bardzo przyjemnie jest mieszkaæ na wsi. Dzieci Starowieyskie chowa³y siê w zdroUczê siê prywatnie, egzaminy zdajê w Krakowej atmosferze ziemiañskiej rodziny, w pe³wie u Urszulanek. Jestem w pierwszej klasie nej harmonii z natur¹ i przyrod¹ wœród koni, gimnazjalnej. Mój m³odszy brat Staszek ma psów, krów, prac polowych, biegaj¹c ca³e lato 9 lat, a starszy 12 i jest w 3 klasie gimnazjalna bosaka, ³owi¹c ryby i raki w stawie i w rzecznej. (...) Nasze babcie mieszkaj¹ w Krakowie, ce, galopuj¹c na oklep po œcierniskach i wk³aa Dziadkowie zmarli ju¿ dawno. Ciotek daj¹c d¿d¿ownice do kanapek nielubianym i Wujów mamy masê, a stryjecznego rodzeñnauczycielom. stwa tylko oœmioro. (...) Dzisiaj s¹ moje uroPasj¹ mojej Mamy – Krystyny – by³o od dziny. Dlatego pojecha³am rano na mszê œw. najm³odszych lat rysowanie. Talent odziedzido Nockowej. Napar³ siê z nami pojechaæ Deczy³a zapewne po swojej matce, która malospet. Despet, to pies, który jest u nas od wa³a ca³kiem ³adne akwarele. Jej pamiêtnik, 5 lat. Musieliœmy go zamkn¹æ w sklepiku tu¿ przeœlicznie przez ni¹ ilustrowany kolorowypod koœcio³em. (...) Na urodziny dosta³am mi kredkami, który sam w sobie jest cennym od Ciotek Mê¿yñskich z Witkowic szlafroczek dokumentem ¿ycia ziemiañskiego têtni¹cei œliczny papier listowy. Gdy nacieszy³am siê go rytmem przyrody, kalendarza rolnego, ju¿ podarunkami zabra³am siê do uczenia. a tak¿e nastêpuj¹cymi po sobie porami ad(...) Po przywitaniu siê z Tatusiem, który przywentu, œwi¹t, wielkiego postu czy wakacji. My, jecha³ z Krakowa, posz³am do mojego pokojako dzieci, z najwiêksz¹ przyjemnoœci¹ w szaju. Tam napadli na mnie ch³opcy z prezenta- Krystyna Górska (1921-2012). rych latach komunizmu, biedy i nudy studiomi, które przywieŸli z miasta. Staszek mi da³ waliœmy te pamiêtniki jako okno do magicznego, cudownego o³ówek, który mi siê bardzo przyda, bo pasjami lubiê rysowaæ œwiata, gdzie nasi rodzice, wujowie i ciocie (sami wówczas dzieci i pi³eczkê, a Jaœ da³ mi wspania³y notes. A¿ do kolacji rysowa³am – jakie to niepojête?) maj¹ dziecinne pokoje, wchodz¹ dygaj¹c konie. Jest to moje najmilsze zajêcie. Gdy uderzy³ gong popêdo salonu (kto widzia³ salon za komuny?), jad¹ bryczk¹ do kodziliœmy wszyscy na kolacjê. Po kolacji czyta³ nam Tatuœ ksi¹¿kê œcio³a w niedzielê, czy wstaj¹ o czwartej rano by iœæ podgl¹daæ pt. „Branki w Jasyrze”. Nastêpnie po pacierzu poszliœmy spaæ”. jelenie na rykowisku, gdzie nikt nie stoi w ogonkach po miêso, Ta pierwsza strona dziecinnego pamiêtnika rozczulaj¹ca sw¹ karpie na wigiliê wyci¹ga siê ze spuszczonego stawu, a do przyjaœwie¿oœci¹ i naiwnoœci¹ jest migawk¹ jej szczêœliwego dzieciñció³ w odwiedziny nie jedzie siê tramwajem czy kolejk¹, ale konstwa, lecz mo¿na w niej dostrzec wiele elementów, które stanono przez lasy i pola. wiæ bêd¹ póŸniej o jej m³odoœci, latach dojrza³ych i nawet staroMama rozpoczyna wczeœnie prawdziw¹ „twórczoœæ artyœci. Te podstawowe wartoœci zawsze obecne w jej ¿yciu, to wielstyczn¹”, bo w wieku 13 lat wraz ze swoj¹ kuzynk¹ – Teres¹ Mykie przywi¹zanie do rodziny i stwarzanie tych wiêzów z m³odszycielsk¹* z Nienadowej (póŸniejsz¹ Julianow¹ Ch³apowsk¹) – mi generacjami, pogoda ducha i optymizm, g³êboka religijnoœæ postanawiaj¹ napisaæ ksi¹¿kê. Zapewne zainspirowane popularn¹ motywuj¹ca wiêkszoœæ jej poczynañ, nieustaj¹cy zachwyt nad wtedy kreskówk¹ Disneya rozpoczynaj¹ pisanie „1001 Przygód przyrod¹ no i pasja „do rysowania”, czyli jej trwaj¹ca przez 80 lat WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) 25 Miki-Mausa”. Powstaj¹ wiêc dwa rêkopisy tej ksi¹¿eczki. Panienki przesy³aj¹ sobie kolejne rozdzia³y, które przepisuj¹, ka¿da do swojego egzemplarza i ka¿da ozdabia tekst piêknymi kolorowymi obrazkami. Có¿ za wytrwa³oœæ i kreatywnoœæ m³odych autorek! Wersja mojej Mamy przetrwa³a wojnê i za naszych lat dziecinnych wprawia³a nas w zachwyt i stanowi³a najmilsz¹ lekturê. Ksi¹¿eczka Teresy Mycielskiej podzieli³a dramatyczne losy jej autorki, która okupacjê i powstanie prze¿y³a w Warszawie. Gdy ich mieszkanie na Mokotowie leg³o w gruzach, wraz z ca³ym wojennym dobytkiem zagin¹³ i Miki-Maus. Gdy rodzina po zimie 1945 roku przeszukiwa³a gruzy kamiennicy, znaleziono, o dziwo, prawie nietkniêt¹ ksi¹¿eczkê z zachowanymi mimo wilgoci piêknymi ilustracjami. W 63 lata póŸniej syn Teresy, Mar- Grafiki Krystyna Górskiej. cin Ch³apowski z Toronto, wyda³ piêknie to dzie³ko naszych Matek wykorzystuj¹c po równi obydwie wersje. Ksi¹¿ka wysz³a w niedu¿ym nak³adzie rodzinnym i do dzisiaj jest czytana z pasj¹ i œmiechem przez trzeci¹ i czwart¹ generacjê obu rodzin. Lata trzydzieste to szczêœliwy okres w ¿yciu rodziny Starowieyskich. Dzieci rosn¹ zdrowo, ch³opcy s¹ wys³ani do gimnazjum w Chyrowie, a Mama do szko³y dla panienek prowadzonej przez siostry Sacré Coeur w Zbylitowskiej Górze. Dziadek, Ludwik Starowieyski, prócz administracji kilku maj¹tków, wraz z innymi przedsiêbiorcami, tworzy spó³kê „Zak³ady Przemys³owe Sêdziszów Ma³opolski”, specjalizuj¹c¹ siê w produkcji dla wojska. Na otwarcie Zak³adów przybywa do Sêdziszowa sam Prezydent RP prof. Ignacy Moœcicki. W przededniu wojny spó³ka zatrudnia ju¿ ponad 470 pracowników, w dotkniêtym bezrobociem regionie. Babcia zajmuje siê wychowaniem dzieci, domem i ogrodem, a tak¿e anga¿uje siê w dzia³alnoœæ charytatywn¹ i pomoc ubogim, których niestety nie brakuje w okolicy. Okupacjê rodzina Starowieyskich prze¿ywa w miarê spokojnie, gdy¿ Niemcy popieraj¹ zorganizowane gospodarstwo rolne i maj¹ szacunek dla mojego dziadka, jako œwietnego gospodarza. Oboje zreszt¹ dziadkowie i ich dzieci mówi¹ biegle po niemiecku, co u³atwia wiele rzeczy, wiêc dom w Iwierzycach staje siê oaz¹ dla wszelkiego rodzaju uchodŸców, i przesiedleñców, wielu z nich to m³odzie¿ kamufluj¹ca siê przed wywózk¹, gdzie Ausweis** w za³o¿onych przez mojego Dziadka Zak³adach Sêdziszowskich chroni ich przed wys³aniem na roboty do Niemiec. Wiele spoœród tej m³odzie¿y nale¿y do AK, szkoli siê na tajnych kursach zawodowych i obronnych. Moja matka jest ³¹czniczk¹ AK, jednoczeœnie spêdza czêœæ okupacji w Krakowie u swej babki, Amelii Starowieyskiej, próbuj¹c studiowaæ malarstwo na Kunst Gewerbe Schule, gdzie wyk³adaj¹ profesorowie dawnej Akademii Sztuk Piêknych. Mama te¿ nawi¹zuje kontakty w Warszawie, gdzie robi w konspiracji kurs sanitariuszki, ale wraca do Iwierzyc na parê tygodni przed wybuchem Powstania Warszawskiego. Jej starszy brat, Jaœ, wci¹gniêty przez ni¹ do AK, pozostaje latem 1944 w Warszawie, bierze udzia³ w powstaniu, gdzie ginie 26 przypuszczalnie w pierwszych jego dniach. Miejsce jego œmierci, mimo wieloletnich usilnych poszukiwañ, nie jest znane nikomu z rodziny i bliskich. Pierwszy straszny cios dla rodziny, z którym oswajaj¹ siê przez lata, mieszanina ci¹g³ej nadziei jego powrotu i rozpaczy po utracie. Rok 1944. Przez Iwierzyce przetacza siê linia frontu. Iwierzyce staj¹ siê ostoj¹ wszelkiego rodzaju uchodŸców, do obiadu nierzadko zasiada po 50 osób, równie¿ folwark i zabudowania rolne s¹ zat³oczone ludŸmi uciekaj¹cymi spod obstrza³u na niedalekiej linii frontu. Babcia moja opatruje rannych, izoluje zakaŸnie chorych, przyjmuje porody. Mama pierze bieliznê na jedn¹ noc dla przyby³ych partyzantów AK, innego dnia, jak wspomina jej matka, rowerem jedzie do Rzeszowa z tajnymi rozkazami do komórki AK, przedzieraj¹c siê lasami wokó³ linii frontu. Kiedy pojawi³y siê wojska sowieckie, dziadek zostaje aresztowany „na wszelki wypadek” jak wiêkszoœæ lokalnych ziemian, babka z odwag¹ i spokojem stara siê byæ ochron¹ dla kolejnej fali uchodŸców, wreszcie reforma rolna, wyrzucenie z maj¹tku, przeniesienie siê pañ Starowieyskich na nêdzne mieszkanko w Rzeszowie. Mój dziadek wypuszczony z aresztu postanawia, mimo swych 50 lat, wst¹piæ do wojska Œwierczewskiego id¹cego na Berlin, gdzie zostaje szybko szefem jakiejœ du¿ej grupy taborów, gdzie jak zwykle, jego talenty organizacyjne b³yszcz¹. Jednak do Berlina nie dociera z³o¿ony w polowym szpitalu ciê¿kim zapaleniem ¿y³y w nodze. Tymczasem Babcia znajduje pracê jako nauczycielka angielskiego w gimnazjum rzeszowskim, a Mama zarabia na ¿ycie robi¹c ilustracje do jakiejœ lokalnej gazety. Mo¿na by siê spodziewaæ, ¿e obie panie s¹ za³amane utrat¹ maj¹tku, opuszczeniem przez mê¿czyzn, obaw¹ o Jasia itd. Jednak¿e, wed³ug opowieœci mojej Mamy, nastawienie ich jest wiêcej ni¿ pozytywne, s¹ zadowolone ze swej samodzielnoœci, ¿yj¹ wiêcej ni¿ skromnie, ale wojna siê skoñczy³a, w ich œrodowisku wszyscy stracili wszystko, wiêc trzeba siê cieszyæ zdrowiem i ¿yciem i jak najszybciej przyst¹piæ do odbudowy kraju. To jeszcze nie s¹ lata terroru stalinowskiego, ludzie s¹ pe³ni nadziei i widz¹ otwieraj¹ce siê mo¿liwoœci. Moja Mama, maj¹ca 24 lata, w roku 1945 usi³uje wraz z grup¹ rówieœników nadrobiæ trochê straconej przez wojnê m³odoœci, organizuj¹ spotkania, eskapady w góry, bawi¹ siê, flirtuj¹. Mama jedzie do Krakowa, mieszkaj¹c u siostry swe- Krystyna Górska, Sopot dachy. Krystyna Górska, Sopot molo. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) dzie, a rodzina jest taka, jak u mojego kuzyna, Jerzego Górskiego ojca, Zofii Starowieyskiej-Morstinowej, zostaje po trochu wci¹go w Sopocie, gdzie ¿yje on z ¿on¹ i córkami. Takiej rodziny jak gniêta do formuj¹cego siê tam œrodowiska „Tygodnika Powszechta ich, w Sopocie, nie widzia³em ju¿ nigdzie od trzydziestu lat. nego”, którego jednym z filarów jest jej ciotka. Wreszcie studiuMo¿e to jest wizja raju, têsknota za zwyk³ym losem, którego nie je na wymarzonej Akademii Sztuk Piêknych i w lecie 1946 r. ma.” Ten cytat jest pewnie trochê przesadzony. Zygmunt Mypoznaje mojego ojca, Jerzego Górskiego, który ju¿ przed wojn¹, cielski czu³ siê w tym okresie wygnañcem ze znanego mu œwiata, w 1938 roku, rozpocz¹³ studia na Politechnice Warszawskiej ale pewnie atmosfera naszego domu, poruszy³a jakieœ tajne zai kontynuuje je po wojnie na Akademii Górniczo-Hutniczej kamarki tej skomplikowanej duszy. w Krakowie. Có¿ mogê dodaæ wiêcej do tych paru s³ów o mojej Mamie Rodzice moi po œlubie osiedlaj¹ siê na Wybrze¿u w Sopocie, i jej rodzinie? Chyba trochê faktów. Mama wychowa³a czworo gdzie Ojciec pracuje jako in¿ynier w kilku kolejnych biurach swoich dzieci***, doczeka³a siê dziewiêciorga wnuków i trójki projektowych, ale nigdy nie robi kariery, gdy¿ nie chce zapisaæ prawnuków. Wziê³a na wychowanie przez piêæ lat córkê brata siê do partii. Mama studiuje na Pañstwowej Wy¿szej Szkole Plamojego ojca, oraz równie¿ przez piêæ lat wychowywa³a ch³opca stycznej w Sopocie, gdzie uzyskuje w 1951 roku dyplom, prawie z domu dziecka, jako rodzina zastêpcza. Przez ca³e swoje ¿ycie razem z urodzeniem trzeciego (przedostatniego) dziecka. Mama pracowa³a zawodowo jako artysta-grafik, czy to wykonuj¹c prace moja posiada niespo¿yt¹ energiê duchow¹ i fizyczn¹ i jest w stana zlecenia, czy te¿ tworz¹c grafiki i malarstwo. nie prowadziæ dom, wychowywaæ swoje i cudze dzieci, pracowaæ W krótkim rysie biograficznym nie sposób zawodowo, a tak¿e spo³ecznie. W nawale zaopisaæ w szczegó³ach Jej karierê artystyczn¹. jêæ sypia nieraz bardzo ma³o lub wcale. PaJej grafiki i obrazy s¹ obecnie w wielu kolekmiêtam, jako dziecko, gdy k³adziono mnie cjach prywatnych i pañstwowych w Polsce spaæ wieczorem w pokoju, który s³u¿y³ za syi za granic¹. By³a laureatk¹ licznych nagród pialniê rodziców, salon i pracowniê – Mama i wyró¿nieñ w konkursach graficznych, a jej siedzia³a przy swoim biurku wieczorem, gdy grafiki i gwasze znajduj¹ siê w Gabinetach zasypia³am i rano, gdy siê budzi³am nadal Rycin: Biblioteki Narodowej w Warszawie, znajdowa³am j¹ pochylon¹ nad biurkiem. Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w GdañSwoje talenty graficzne Mama kieruje posku, Biblioteki Zak³adu Narodowego Ossocz¹tkowo tam, gdzie mo¿na uzupe³niæ roliñskich we Wroc³awiu i w wielu innych zbiodzinny bud¿et – ilustracje ksi¹¿ek, etykiety rach. na budyniach, puszkach z rybnymi konserPrzez ponad 20 lat pracowa³a w Telefonie wami itp. Dla nas dzieci najbardziej fascynuZaufania, od chyba 25 lat do niedawna, by³a j¹ce by³o odbijanie drzeworytów, gdy z drewzaanga¿owanym cz³onkiem Ruch Odnowy nianej p³yty z niewyraŸnym rysunkiem schow Duchu Œwiêtym, bra³a udzia³ w wielu pieldzi³ arkusz ze Stefanem Batorym, wiejskim grzymkach w Polsce i za granic¹, w tym dwa m³ynem i wiele innych dzie³. W póŸniejszych razy do Medjugorie. latach Mama poœwiêci³a siê sztuce mniej u¿ytW swoich ostatnich latach niezmiernie kowej, co chyba dawa³o jej wiele satysfakcji, czêsto wraca³a wspomnieniami do Iwierzyc, choæ jak okaza³o siê potem, równie¿ i przywspomina³a braci, kuzynów, kuzynki, a taknosi³o dochody. Specjalizowa³a siê w wido¿e dzieci z Iwierzyc – towarzyszy dziecinnych kach Gdañska, podró¿nikach i marynarzach zabaw. Cieszy³a siê z podarowanego jej przez polskich, alegoriach nawi¹zuj¹cych do aktuKsiêdza Nabo¿nego albumu ukazuj¹cego alnej sytuacji politycznej. piêknie odnowiony koœció³ w Nockowej, Wszystkie te liczne zajêcia Mamy nie bymarzy³a, by pojechaæ jeszcze kiedyœ w rodzin³yby mo¿liwe, bez pomocy kochanej Pani Krystyna Górska wraz z córk¹ Izabell¹ ne strony. Aniusi, wychowawczyni jeszcze mojego ojca Zawsze uœmiechniêta, pe³na optymizmu, i jego braci, która z cierpliwoœci¹ niañczy biegn¹ca z pomoc¹ w potrzebie, entuzjastka ¿ycia, przyrody kolejne maluchy, i bez pomocy Kaszubki, pani Grzegowskiej i piêkna. Nawet z³o¿ona chorob¹ nadal potrafi³a siê cieszyæ roz pobliskiego Kacka, która przez lata 4 do 5 razy w tygodniu dzin¹, wnukami, prawnukami, a tak¿e piêknym niebem, którezawiadywa³a kuchni¹, paleniem w piecach i sprz¹taniem. Prócz go skrawek widzia³a z ³ó¿ka przez okno. pani Aniusi mieszka z nami tak¿e moja Babcia Anna Górska, Zawsze pozosta³a wierna idea³om pokolenia lat dwudziestych, a tak¿e przez kilka lat kilkunastoletnia wówczas, krn¹brna, pe³z którego tak¿e wywodzi³ siê jej krajan i przyjaciel jej brata, ks. na ¿ycia i pomys³ów, moja kuzynka, Gabriela Górska. Ktoœ móg³Stanis³awa Starowieyskiego, urodzony w pobliskich Wadowicach by pomyœleæ, ¿e dysponowaliœmy w owym czasie zasobami finanpapie¿ Jan Pawe³ II. sowymi du¿ym i przestronnym domem by pomieœciæ wygodnie Izabella Górska-Flipot wraz z rodzeñstwem wszystkich domowników. Nic podobnego! Realia s¹ raczej PRLowskie. Mieszkamy na parterze zdelabrowanej poniemieckiej * Teresa Mycielska Ch³apowska, wierna przyjació³ka z lat dziecinnych mia³a tak¿e willi, w œlicznej dzielnicy Górnego Sopotu, ale mamy do dyspowielkie uzdolnienia artystyczne. Po wojnie ukoñczy³a Akademiê Sztuk Piêknych zycji tylko 3 pokoje bez ³azienki i latem niedu¿¹ nieogrzewan¹ w Pradze i pracowa³a wielokrotnie przy rekonstrukcji i odnowie zabytków warwerandê, wiêc w domu jest nieustaj¹cy ruch i ko³owrotek. Laszawskich, miêdzy innymi Teatru Wielkiego i Zamku Królewskiego. By³a tak¿e t³umaczem wielu ksi¹¿ek dla dzieci z jêzyka szwedzkiego, miêdzy innymi s³awtem trzeba doliczyæ goœci przyje¿d¿aj¹cych z dzieæmi nad monych Muminków [przyp. I. Górska-Flipot] rze. Lokuje siê wiêc ich czasami na strychu, a m³odzie¿ nieraz ** Ausweis – legitymacja poœwiadczaj¹ca miejsce zatrudnienia, wydawana w okrenocuje w namiocie w sk¹pym ogródku. Atmosfera naszego domu sie okupacji niemieckiej Polski przez pracodawców. Posiadanie zaœwiadczenia o pracy w urzêdzie lub firmie niemieckiej chroni³a ludzi przez wywózk¹ na roboty opisana jest w paru zdaniach w pamiêtnikach muzyka, Zygmundo Niemiec [przyp. ks. M. Nabo¿ny] ta Mycielskiego, który tak pisze: „ U spodu tego snu, który mi siê *** Syn Maciej jest fizykiem j¹drowym i pracownikiem Instytutu Badañ J¹droœni, le¿y jeszcze jedna p³aszczyzna, jakiegoœ idealnego domu wych w Warszawie oraz CERN-u w Genewie. Córka Zofia – in¿ynierem architektem oraz trenerem i dzia³aczem sportów jeŸdzieckich oraz sêdzi¹ miêdzynarodoi rodziny, w której jest m³ody ojciec, m³oda matka i dzieci. Dom wym FEI w dressa¿u (uje¿d¿eniu). Mieszkaj¹ca obecnie w Kanadzie Izabella Górjest gdzieœ daleko we wiosennym i s³onecznym klimacie, za hoska-Flipot jest biologiem molekularnymi prowadzi w Montrealu Laboratorium ryzontem, a mo¿e za drzewami jest jezioro, czy morze (...). Dom Diagnostyki Molekularnej Nowotworów, a Magdalena Górska-¯ylicz jest psychojest trochê taki, jaki widzia³em u Southamów na wyspie, w Kanaanalitykiem i wydawc¹ ksi¹¿ek z zakresu psychoanalizy [przyp. I. Górska-Flipot] WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) 27 Zagrody nasze widzieæ wychodzi i jak siê Jego dzieciom powodzi Jezus Chrystus pomimo up³ywu czasu ci¹gle fascynuje i przyci¹ga do siebie rzesze ludzi. W czasie swojego ziemskiego nauczania mia³ mnóstwo pe³nych podziwu s³uchaczy bo przemawia³ „jak Ten co ma w³adzê, a nie jak uczeni w piœmie”. Dzisiaj jest obecny wœród nas dziêki dzia³aniu Ducha Œwiêtego. Uroczystoœæ Cia³a i Krwi Pañskiej, potocznie zwana Bo¿e Cia³o, jest wyrazem naszej wiary w rzeczywist¹ obecnoœæ Jezusa w znaku chleba i wina. Ta rzeczywista obecnoœæ Jezusa potwierdzona jest równie¿ licznymi cudami eucharystycznymi. Warto zwróciæ uwagê na cud jaki wydarzy³ siê w naszej OjczyŸnie na Podlasiu w miejscowoœci Sokó³ka. W naczynku na wodê zwanym lavabo odkryto ¿arnej. Dzieci pierwszokomunijne, dziewczynki sypi¹ce kwiatki, mali ch³opcy z dzwoneczkami, rzesza ludzi doros³ych. Wszyscy chcieli uczciæ Jezusa obecnego wrêcz wo³a o to, ¿eby siê na chwilê zatrzymaæ i nauczyæ siê bycia z Jezusem i z drugim cz³owiekiem. Te wiêzi s¹ Ÿród³em wielkiego szczêœcia i radoœci. Tego w Najœwiêtszym Sakramencie. Pogoda by³a jak na zamówienie. Jeœli patrzymy obiektywnie na nasze ¿ycie, to dochodzimy do przekonania, ¿e najwa¿niejsze w nim s¹ osoby. Pocz¹wszy od najbli¿szych z rodziny i przyjació³, ¿ycz¹ wszystkim Parafianom Duszpasterze Parafii Nockowa. Niech czas wakacji, piêkno przyrody i radoœci ¿ycia, sprzyja i nastraja do bycia blisko naszego Najlepszego Mistrza Jezusa Chrystusa i do budowania naznaczonych szacun- a¿ po Osobê Jezusa Chrystusa. Uroczystoœæ Bo¿ego Cia³a podkreœla nasz¹ wiêŸ z Jezusem, która jest podstawowa i dziêki niej mo¿emy budowaæ zdrowe relacje miêdzyludzkie. Nasze pêdz¹ce ¿ycie kiem i mi³oœci¹ wiêzi rodzinnych i miêdzyludzkich. Niech bêdzie pochwalony nasz Pan, Jezus Chrystus. krwawi¹cy fragment Hostii. Wed³ug opinii tamtejszego duchowieñstwa jest to nagroda za pobo¿noœæ eucharystyczn¹, która wyra¿a³a siê licznym udzia³em wiernych w codziennej mszy œw. Tegoroczne obchody Bo¿ego Cia³a w naszej parafii przypad³y 7 czerwca i zgromadzi³y licznych wiernych. W procesji do czterech o³tarzy, które by³y przygotowane przez poszczególne grupy Apostolskie dzia³aj¹ce w naszej parafii, bra³y udzia³ poczty sztandarowe ze szkó³ i Stra¿y Po- 28 Ks. Jaros³aw Stefañski WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) ks. Marcin Nabo¿ny „Koœció³ naszym domem” Grupy duszpasterskie w dziejach parafii œw. Micha³a Archanio³a w Nockowej (cz. 3) Realizowanie misji ewangelizacyjnej Koœcio³a nie jest mo¿liwe bez czynnego zaanga¿owania ludzi œwieckich w ¿yciu publicznym, gospodarczym i politycznym. Temu s³u¿yæ maj¹ funkcjonuj¹ce przy parafiach grupy duszpasterskie. Podejmowany w serii artyku³ów temat grup duszpasterskich w dziejach parafii pw. œw. Micha³a Archanio³a w Nockowej ma ukazaæ ró¿norodne oblicza aktywnoœci ludzi wierz¹cych – œwieckich katolików – zaanga¿owanych przez wieki w ¿ycie Koœcio³a i przenosz¹cych wartoœci tam g³oszone w codziennoœæ. Prezentowana w niniejszym artykule grupa wpisuje siê w sposób szczególny w dwudziestolecie miêdzywojenne, które charakteryzowa³o siê o¿ywieniem religijnego zaanga¿owania wiernych i wzmo¿on¹ aktywnoœci¹ grup duszpasterskich w parafiach. W tym bowiem czasie powsta³a Akcja Katolicka (AK). Zainteresowanie Koœcio³a kwesti¹ spo³eczn¹ w II po³. XIX wieku przyczyni³o siê do jej œcis³ego okreœlenia. Po raz pierwszy nazw¹ AK pos³u¿y³ siê papie¿ Pius X w motu proprio z 18 grudnia 1903 r., a nastêpnie w encyklice „Il fermo proposito” z 11 czerwca 1905 r. Pius X wy³o¿y³ w niej podstawy teologiczne i organizacyjne AK, w myœl przyjêtego przez siebie has³a: „Instaurare omnia in Christo” – „Odnowiæ wszystko w Chrystusie”. Formalny pocz¹tek oraz œcis³e ramy organizacyjne nada³ AK Pius XI w encyklice „Ubi arcano Dei” z 23 grudnia 1922 r. oraz liœcie „Quae nobis” z 13 grudnia 1928 r. skierowanym do kardyna³a A. Bertrama. Wed³ug nauki Piusa XI AK mia³a byæ organizacj¹ ludzi œwieckich maj¹cych udzia³ w apostolstwie hierarchicznym Koœcio³a. Jej celem by³o odnowienie ¿ycia religijnego we wszystkich dziedzinach ¿ycia: w rodzinie i spo³eczeñstwie. Pocz¹tkowo Akcja rozwinê³a siê we W³oszech. Na polecenie Piusa XI zaczêto tworzyæ AK na ca³ym œwiecie. W Polsce oficjalnie AK zosta³a powo³ana w dniach 28-30 kwietnia 1930 r. Mia³a byæ wzorowana na istniej¹cej we W³oszech, tzn. byæ organizacj¹ typu centralistycznego z jednym statutem obowi¹zuj¹cym w ca³ym kraju. Wkrótce powsta³y odpowiednie struktury, którym przewodzi³ Naczelny Instytut Akcji Katolickiej (NIAK) z siedzib¹ w Poznaniu, erygowany 24 listopada 1930 r. przez kard. Augusta Hlonda. Patronem AK zosta³ œw. Wojciech, zaœ g³ówna uroczystoœæ doroczna ustanowiona zosta³a w œwiêto Chrystusa Króla. Na wzór w³oski utworzono w AK 4 organizacje zwane kolumnami: Katolicki Zwi¹zek Mê¿ów (KZM), Katolicki Zwi¹zek Kobiet (KZK), Katolicki Zwi¹zek M³odzie¿y Mêskiej (KZMM) i Katolicki Zwi¹zek M³odzie¿y ¯eñskiej (KZM¯). W sk³ad zwi¹zków ogólnopolskich wchodzi³y odpowiadaj¹ce im stowarzyszenia diecezjalne: Katolickie Stowarzyszenie Mê¿ów (KSM), Katolickie Stowarzyszenie Kobiet (KSK), Katolickie Stowarzyszenie M³odzie¿y Mêskiej (KSMM) i Katolickie Stowarzyszenie M³odzie¿y ¯eñskiej (KSM¯). G³ówny trzon w obu stowarzyszeniach m³odzie¿owych stanowili cz³onkowie dotychczasowego Stowarzyszenia M³odzie¿y Polskiej (SMP), utworzonego w 1919 r. Katolickie Stowarzyszenie M³odzie¿y ¯eñskiej Oficjaln¹ dat¹ rozpoczêcia w Polsce dzia³alnoœci przez Katolickie Stowarzyszenia M³odzie¿y by³ 5 lutego 1934 r. Wówczas podczas krajowego zjazdu AK w jej strukturze powo³ano dwie jednostki m³odzie¿owe: KSMM i KSM¯, oba z siedzib¹ w Poznaniu. Obie organizacje mia³y prowadziæ dzia³alnoœæ religijn¹, kulturalnooœwiatow¹, charytatywn¹ i spo³eczno-patriotyczn¹ pod has³em „Budujmy Polskê Chrystusow¹”. Po zakoñczeniu II wojny œwiatowej w³adze komunistyczne odmówi³y rejestracji KSMM na terenie archidiecezji krakowskiej i poznañskiej oraz KSM¯ na terenie ca³ego kraju. W parafii Nockowa dzia³alnoœæ m³odzie¿y zrzeszonej w Stowarzyszeniu M³odzie¿y Polskiej po raz pierwszy wzmiankowana jest w 1926 roku. Z tego czasu zachowa³ siê dziennik przychodów i wydatków. W 1928 roku odnotowano istnienie 3 grup: w Nockowej, Wiercanach i Wiœniowej. Nale¿a³o do nich 61 osób. W kolejnych latach 1929-1931 iloœæ grup by³a taka sama i dzia³a³y one we wspomnianych wczeœniej miejscowoœciach. W 1932 roku zanotowano dzia³alnoœæ Stowarzyszenia M³odzie¿y ¯eñskiej w Wiercanach, Bystrzycy i Nockowej. Od roku 1936 zachowa³a siê ksiêga protoko³ów posiedzeñ zarz¹du. Pierwszy wpis pochodzi z dnia 11 lutego 1936 roku. Prowadzona by³a do czerwca 1939 roku. Zebranie kierownictwa oddzia³u odbywa³o siê wed³ug ustalonego schematu, który mo¿na przedstawiæ w ogólnych punktach: 1. modlitwa, 2. sprawozdanie, 3. referat, 4. odczyt z gazety, 5. dyskusja, 6. wolne wnioski, 7. zakoñczenie. Czêsto przepro- WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) wadzane by³y tzw. kwadranse katechetyczne lub biblijne. Œrednio odbywa³o siê jedno spotkanie w miesi¹cu lub w miarê potrzeb czêœciej. W 1936 roku oby³o siê 12 spotkañ, w 1937 – 14, w 1938 – 10, do czerwca 1939 – 6. Zebranie ogólne poprzedza³o zebranie zarz¹du, które odbywa³o siê kilka dni wczeœniej. Podczas spotkañ zarz¹du wyg³aszane by³y referaty. Ich tematyka znana jest jedynie z zachowanych tytu³ów, znajduj¹cych siê w protoko³ach spotkañ. Tematy dotyczy³y przede wszystkim zagadnieñ religijnych, jak np. religijnoœæ dziewcz¹t, œw. Józef wzorem pracy, dusze w czyœæcu cierpi¹ce, jak równie¿ zwi¹zanych z ¿yciem w spo³eczeñstwie, np. druhna aposto³k¹ dobrej pracy, co uczyni druh gdy jest bieda w domu, obowi¹zki wzglêdem cudzej w³asnoœci, co druhna powinna wiedzieæ o spó³dzielczoœci, katolickie zasady spo³eczne, duch Chrystusowy w wychowaniu. Nie brakowa³o tak¿e tematów podejmu- Piecz¹tka Oddzia³u KSM¯ w Nockowej j¹cych zagadnienia formacji w ramach stowarzyszenia, np. jak realizujemy tegoroczne has³a Akcji Katolickiej, strój naszych dziewcz¹t. Zajmowano siê tak¿e sprawami z krêgu zainteresowañ cz³onkiñ, np. zio³a lekarskie, dziwne tajemnice przyrody, na posterunku pracy oœwiatowej. Spotkania obfitowa³y tak¿e w ró¿ne odczyty. Dla realizacji tego zadania s³u¿y³y zarówno ksi¹¿ki o tematyce religijnej, np. o mszy œwiêtej, jak równie¿ prasa. Najczêœciej wykorzystywano nastêpuj¹ce tytu³y: „M³oda Polka”, „Przodownicy”, „Pos³aniec DIAK”, „Przewodnik katolicki”, „Msza”, „Kierownik”, „Druhna”. Spoœród tytu³ów wybieranych do odczytów wybierano zwi¹zane z codziennym ¿yciem na wsi, jak np. prowadzenie gospodarstwa 29 domowego, ogródków kwiatowych. Podejmowano tak¿e tematy poruszaj¹ce problem odpowiedzialnoœci, korzystania z alkoholu, oszczêdnoœci, mi³oœci chrzeœcijañskiej, liberalizmu, zagadnienia pracy. Cz³onkinie stowarzyszenia bra³y udzia³ w kursach i zjazdach organizowanych m.in. w Wielopolu Skrzyñskim, Sêdziszowie, Bystrzycy, Tuchowie, Tarnowie. Urz¹dzano wycieczki do s¹siednich oddzia³ów KSM¯ w Zagorzycach i Bêdziemyœlu. Podejmowano tak¿e wspólne inicjatywy zwi¹zane z ¿yciem religijnym w parafii, jak np. wspólny wieniec na dzieñ 15 sierpnia, przygotowywanie uroczystoœci w parafii i œwi¹t patronalnych stowarzyszenia, organizowanie akademii z okazji Dnia Matki, wspomnienia œw. Józefa, uroczystoœci Chrystusa Króla. Cz³onkinie anga¿owa³y siê w pomoc przy prowadzeniu ogródka przy sali parafialnej, dbaniu o bieliznê koœcieln¹, przygotowywanie grobu Pana Jezusa podczas Triduum Sacrum. Oddzia³ KSM¯ w Nockowej zajmowa³ siê rozprowadzaniem gazety „Nasza sprawa”. Przeprowadzane by³y kursy gospodarstwa domowego, kursy szycia. W 1938 roku do oddzia³u nale¿a³o 23 osoby. Asystentem by³ ks. Franciszek Habas. Oddzia³ zbiera³ sk³adki od cz³on- kiñ. Pozyskiwano tak¿e dochody z akademii. Œrodki te przeznaczane by³y na prenumeratê czasopism i bie¿¹c¹ dzia³alnoœæ. Mo¿na tak¿e znaleŸæ wzmianki o istnieniu w ramach SMP grup m³odzie¿y mêskiej. W latach 1929-1931 r. by³o ich dwie. W 1932 r. jest informacja o istnieniu tylko jednej w Nockowej. Niestety brak materia³u Ÿród³owego nie pozwala scharakteryzowaæ bli¿ej ich dzia³alnoœci. W ramach struktur AK w nockowskiej parafii istnia³y tak¿e Katolickie Stowarzyszenie Kobiet (KSK) i Katolickie Stowarzyszenie Mê¿czyzn (KSM). Stan¹ siê one przedmiotem kolejnego artyku³u. C badania EKG. Zak³ócenie w pracy mózgu wskutek zaburzeñ w pracy naczyñ krwionoœnych dostarczaj¹cych do niego krew nazywamy udarem. Udar mo¿e byæ niedokrwienny lub krwotoczny (zwany wylewem). Skutek koñcowy jest ten sam – fragment mózgu zostaje wy³¹czony z pracy. Podczas udaru krwotocznego wylewa siê krew z uszkodzonego naczynia krwionoœnego do s¹siaduj¹cej tkanki mózgowej, która ulega uszkodzeniu. Proces ten przebiega burzliwie – mo¿e dochodziæ np. do utraty przytomnoœci czy niedow³adów cia³a. W udarze niedokrwiennym (80% wszystkich udarów) têtnica mózgowa ulega za- Choroby uk³adu kr¹¿enia s¹ silnie zwi¹zane ze stylem ¿ycia. Zmieniaj¹c swoje nawyki na zdrowsze, mo¿na zmniejszyæ ryzyko wyst¹pienia mia¿d¿ycy. Nadwaga i oty³oœæ bardzo niekorzystnie wp³ywaj¹ na pracê serca, dlatego trzeba kontrolowaæ swoj¹ wagê. WskaŸnik BMI (waga w kilogramach podzielona przez wzrost w metrach do kwadratu) informuje, czy nasza waga jest w normie. Wynik w granicach 25-29,9 – to nadwaga; od 30 wzwy¿ – oty³oœæ. NajgroŸniejsza jest oty³oœæ brzuszna. Trzeba wzi¹æ siê za odchudzanie, kiedy obwód w pasie przekracza u mê¿czyzn – 94 cm, a u kobiet – 80 cm. Po 30 roku ¿ycia trzeba kontrolowaæ poziom cholesterolu. Szczególnie o jego prawid³owy poziom powinny dbaæ osoby z wymienionymi wczeœniej czynnikami ryzyka choroby wieñcowej i udaru. Bezwzglêdnie trzeba rzuciæ palenie. Palacze nie tylko czêœciej choruj¹ na mia¿d¿ycê i choroby serca, ale tak¿e na rozedmê p³uc, przewlek³e zapalenie oskrzeli, astmê, przewlek³¹ obturacyjn¹ chorobê p³uc (POChP) i nowotwory. Maj¹ tak¿e obni¿on¹ odpornoœæ. W chorobach serca wykonuje siê ró¿ne diagnostyczne badania. EKG – to odczytywanie czynnoœci elektrycznej serca. Wysi³kowe EKG – wykonuje siê podczas marszu na ruchomej bie¿ni. Mo¿na wykryæ 60 – 70% przypadków choroby wieñcowej. Badanie Holtera – to EKG z zapisem przez 24 godziny. Echo serca – to badanie serca za pomoc¹ ultradŸwiêków. Mo¿na oceniæ min. wielkoœæ serca, pracê zastawek. Koronografie – w badaniu wprowadza siê kontrast przez cienki cewnik do têtnicy w sercu. Na zdjêciu rentgenowskim ogl¹daj¹c naczynia krwionoœne mo¿na stwierdziæ ich zwê¿enie oraz rozwa¿yæ ewentualn¹ interwencjê kardiochirurga. Wielonarz¹dowa tomografia komputerowa naczyñ wieñcowych – pozwala po podaniu kontrastu na dok³adne obejrzenie naczyñ wieñcowych i serca. Aparat rejestruje serce podczas pracy i daje bardzo ostry obraz. Lek. med. Jerzy Niedzielski horoby uk³adu kr¹¿enia to g³ówna przyczyna zgonów w Polsce. Chorob¹ przewlek³¹, w której dochodzi do pogrubienia œcian têtnic, zwê¿enia ich œwiat³a i utraty elastycznoœci jest mia¿d¿yca (arterioskleroza). Zmiany zwyrodnieniowe dotycz¹ g³ównie aorty, têtnic wieñcowych i mózgowych. Etiologia mia¿d¿ycy nie jest do koñca poznana, ale uwa¿a siê, ¿e na jej rozwój ma wp³yw zbyt wysoki poziom cholesterolu we krwi, nadciœnienie têtnicze, z³a dieta i stres. Wystêpuje czêœciej u mê¿czyzn i nasila siê z wiekiem. W jej efekcie mo¿e dojœæ do zawa³u miêœnia sercowego b¹dŸ udaru mózgu. Mia¿d¿yca mo¿e zaatakowaæ naczynie wieñcowe od¿ywiaj¹ce serce, wtedy wywo³uje tzw. chorobê wieñcow¹ (chorobê niedokrwienn¹ serca). Objawia siê ona bólem w klatce piersiowej, odczuwanym najczêœciej za mostkiem, ale mo¿e on promieniowaæ do lewego barku i ramienia, do pleców, gard³a i ¿uchwy. Typowy ból wieñcowy wywo³ywany jest przez wysi³ek fizyczny i utrzymuje siê przez kilka minut, po czym ustêpuje. Czynnikami ryzyka choroby wieñcowej obci¹¿one s¹ osoby, które maj¹ nadciœnienie, pal¹ papierosy, choruj¹ na cukrzycê, nadu¿ywaj¹ alkoholu, maj¹ nadwagê lub s¹ oty³e, poziom cholesterolu jest powy¿ej normy, w rodzinie by³y przypadki zawa³u, udaru lub cukrzycy. Starszy wiek jest równie¿ czynnikiem ryzyka. Najwa¿niejszym powik³aniem choroby wieñcowej jest zawa³ miêœnia sercowego. Kiedy któraœ z têtnic wieñcowych ulegnie zatkaniu, fragment serca, który by³ przez ni¹ od¿ywiany, ulega nieodwracalnym uszkodzeniom i traci zdolnoœæ do pracy. W przebiegu zawa³u chory odczuwa ból poœrodku klatki piersiowej za mostkiem. Ból zawa³owy jest o wiele silniejszy od bólu wieñcowego – rozpiera, d³awi, trwa d³u¿ej i nie ustêpuje po za¿yciu leków. Mo¿e promieniowaæ do lewego barku, pleców, nadbrzusza, ¿uchwy. Czêsto wystêpuj¹: dusznoœæ, wymioty, poty i uczucie silnego niepokoju. Niekiedy zawa³ przebiega ³agodnie lub wrêcz nie daje ¿adnych objawów. Taki zawa³ zostaje najczêœciej rozpoznany podczas rutynowego 30 DBAJ o serce tkaniu, najczêœciej na skutek mia¿d¿ycy. Ten rodzaj udaru rozwija siê wolniej, mo¿e dawaæ tylko niewielkie objawy: ból g³owy, lekki niedow³ad rêki, opadanie k¹cika ust. Czêsto te objawy przemijaj¹ po kilku godzinach, dlatego bardzo wa¿n¹ zasad¹ jest, by ich nie lekcewa¿yæ i natychmiast udaæ siê do lekarza lub szpitala. Tylko badanie przy u¿yciu tomografu komputerowego pozwoli oceniæ, jaki jest stan mózgu i czy nale¿y rozpocz¹æ leczenie. Od tego zale¿y, czy udar nie skoñczy siê ciê¿kim kalectwem lub œmierci¹. Udarem najbardziej zagro¿one s¹ osoby z nadciœnieniem, w starszym wieku, oty³e, pal¹ce papierosy, cierpi¹ce na choroby serca, cukrzycy, nadu¿ywaj¹ce alkoholu, mê¿czyŸni oraz z nie leczonym zbyt wysokim poziomem cholesterolu. Niepokoj¹cymi objawami, które wskazuj¹ na potrzebê natychmiastowej hospitalizacji s¹: – os³abienie, pora¿enie lub drêtwienie koñczyn po jednej stronie cia³a – zaburzenia mowy – opadniêcie k¹cika ust – zaburzenia widzenia – bardzo silny ból g³owy – nag³y zawrót g³owy po³¹czony np. z os³abieniem koñczyn, podwójnym widzeniem. WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) ROK 2012 – MIÊDZYNARODOWYM ROKIEM SPÓ£DZIELCZOŒCI Ka¿da spo³ecznoœæ wyra¿a siê najpe³niej w formach zorganizowanych. Zapewnia to obronê danej grupy, przestrzeganie obowi¹zuj¹cych praw, zwyczajów i postaw oraz realizacjê okreœlonych celów. Spo³ecznoœæ wiejska od dziesiêcioleci przyzwyczajona by³a do samoorganizacji i tworzenia zrzeszeñ. Jednym z nich by³ i pozostaje choæ dziœ w szcz¹tkowej formie, ruch spó³dzielczy. To w³aœnie tej ponad 150 letniej idei ONZ poœwiêci³ bie¿¹cy rok ustanawiaj¹c go Miêdzynarodowym Rokiem Spó³dzielczoœci. UWARUNKOWANIA HISTORYCZNE Ruch ten najwczeœniej rozwin¹³ siê w Anglii przenikaj¹c na kontynent europejski w drugiej po³owie XIX wieku. Szybko rozprzestrzeni³ siê równie¿ na ziemie polskie. Powsta³y tu miêdzy innymi spó³dzielnie wiejskie, zaopatrzenia i zbytu, oszczêdnoœciowo-po¿yczkowe i inne. W okresie II Rzeczpospolitej rozwinê³a siê ponadto spó³dzielczoœæ mleczarska i mieszkaniowa. Idei tej nie zatrzyma³ nawet czas wojny i okupacji niemieckiej. Powstanie PRL skutkuje centralizacj¹ spó³dzielczoœæ, a przemiany gospodarcze ostatniego okresu powoduj¹ jej stopniowy zanik. Pomimo ró¿nych kolei losu dzia³alnoœæ ta w wydatny sposób przyczyni³a siê i przyczynia do znacz¹cego rozwoju i postêpu technicznego na wsi. POCZ¥TKI SPÓ£DZIELCZOŒCI W REJONIE IWIERZYCKIM Myœl spó³dzielcza na terenie obecnego powiatu ropczycko-sêdziszowskiego rodzi siê w latach osiemdziesi¹tych XIX wieku. Wspiera j¹ póŸniejsza dzia³alnoœæ MTR, a w szczególnoœci Ropczyckie Okrêgowe Towarzystwo Rolne w Dêbicy. Na obszarze Gminy Iwierzyce pierwsze organizacje spó³dzielcze powstaj¹ z koñcem XIX wieku. Od 1898 roku w tym rejonie w miejscowoœci Sielec funkcjonuje Kó³ko Rolnicze. Tak¿e w pocz¹tkowym okresie XX wieku jak wspomina W. Wiater sw¹ dzia³alnoœæ rozpoczyna Kó³ko Rolnicze w Bystrzycy. W latach 1903/1909 sprowadzaj¹ one, celem ich sprzeda¿y i wypo¿yczenia u¿ywane maszyny rolnicze typu sieczkarnie do s³omy, rêczne m³ocarnie, kieraty, m³ynki, wialnie i inne narzêdzia rêczne. W tym okresie rozpoczyna te¿ sw¹ dzia³alnoœæ wielotowarowy sklep kó³ka rolniczego prowadz¹cy ponadto skromny dzia³ oœwiaty rolnej opartej g³ównie na rozpowszechnianiu prasy w tym „Przewodnika Kó³ek Rolniczych”. Namiastk¹ KGW s¹ organizowane przez Pani¹ Wiater kursy szycia i haftu. Dzia³alnoœæ oœwiatowa w zakresie unowoczeœniania pro- dukcji rolnej podejmowana by³a równie¿ w pozosta³ych miejscowoœciach obecnej Gminy Iwierzyce. W okresie miêdzywojennym nastêpuje prê¿ny rozwój organizacyjny w spó³dzielczoœci. Prócz powsta³ych w latach dwudziestych przy Ma³opolskim Towarzystwie Rolniczym, Kó³ek Rolniczych i KGW, powstaj¹ te¿ Ko³a Hodowców jako sekcje KR i Ko³a M³odzie¿y Ludowej wspó³pracuj¹ce z KSM oraz wiele innych form organizacyjnych. Najaktywniejsze w tym wzglêdzie s¹ miejscowoœci Olchowa, Nockowa, Sielec, Wiercany i Iwierzyce ale tak¿e Wiœniowa i Olimpów, które s³yn¹ z doskonale prowadzonej hodowli prosi¹t. Do wybijaj¹cych siê hodowców nale¿¹ J. Czarnik z Wiœniowej i J. Grobelny z Nockowej. Pod koniec lat dwudziestych w 1927 roku powstaje te¿ Spó³dzielnia Mleczarska w Wiœniowej gdzie bardzo aktywnie dzia³aj¹: W. Stêpieñ, J. Siewierski, M. Szeliga, J. O¿óg, J i W. Majka, S. Wszo³ek, J. Pyra, J. ¯uczek, F. Klimek, W. Dziêgiel, W. Przybek, I. Stanek, M. Paœko i jej kierownik Ignacy Paœko. Dzia³alnoœæ ta nie zanika równie¿ w okresie okupacji niemieckiej, a nawet siê wzmacnia o dodatkowy punkt mleczarski w Nockowej, gdzie jednym z pracowników jest uczestnik walk ch³opskich i dzia³acz spó³dzielczy W. Szeliga s. Wawrzyñca. W latach trzydziestych XX wieku w tej miejscowoœci aktywn¹ dzia³alnoœæ prowadzi te¿ Kasa Stefczyka prowadzona przez W. Filipka. Stosunkowo ma³o aktywnie z organizacjami tymi wspó³pracuje ówczesny ruch ludowy. W ruchu spó³dzielczym, niezwykle pozytywn¹ rolê odegra³y Sklepy Kó³ek Rolniczych oraz Spó³dzielnie Hodowców Byd³a czy Drobiu w Ropczycach. Ta ostatnia przemianowana zosta³a w 1920 roku na Spó³dzielniê Jajczarsk¹ w Sêdziszowie M³p., której jednym z Prezesów by³ mieszkaniec Olchowej S. Róg. Do dnia dzisiejszego zachowa³y siê w dokumentach spó³dzielczych takie nazwy Spó³ek Spo¿ywców jak: „Przysz³oœæ” w Nockowej, „Wêze³ Bratni” w Wiœniowej, „Jutrzenka” w Iwierzycach, „Plon” w Wiercanach, „Wspó³praca” w Bystrzycy, „Przysz³oœæ” w Sielcu, „Splot” w Olchowej, „Potêga” w Klêczanach oraz Spó³dzielni Rolno Handlowych: „Rola” w Bêdziemyœlu i „Zgoda” w Wiœniowej. OKRES PRL Pocz¹tkowy okres organizowania siê spó³dzielczoœci w okresie PRL-u jest niezwykle trudny, naznaczony presj¹ i chêci¹ jej upañstwowienia ze strony nowych w³adz pañstwowych. W póŸniejszym okresie nastêpuje pewne rozluŸnienie. W tym czasie do najaktywniejszych organizacji kó³kowych nale¿¹ Kó³ko Rolnicze w Olchowej z jego WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) prezesem P. Kotem, w Bêdziemyœlu z Prezesem F. Rojem, w Sielcu na czele z S. Szczêchem, w Nockowej z Prezesem W. Ziemiñskim, w Wiœniowej na czele z J. Pikorem szczyc¹ce siê posiadaniem a¿ trzech ci¹gników nieogumionych z przyczepami, a póŸniej snopowi¹za³k¹ i oœmioma maszynami om³otowymi z silnikami spalinowymi. W latach siedemdziesi¹tych przekszta³cone one zostaj¹ w MBM pod kierownictwem L. GwoŸdzia. Rok 1973 przynosi dalsze przekszta³cenia w spó³dzielczoœci i powstanie SKR Iwierzyce. Tak wiêc spó³dzielczoœæ wiejska, choæ w ró¿nej formie przetrwa³a a¿ do dnia dzisiejszego. GS „SCh” IWIERZYCE Gminna Spó³dzielnia Samopomoc Ch³opska w Iwierzycach utworzona zostaje z spó³dzielni jednostkowych w poszczególnych so³ectwach. Choæ w znacznym stopniu odgórnie sterowany, jej rozwój od pierwszych lat powojennych, ma znacz¹cy wp³yw na rozwój gospodarczy tego regionu. W rêkach prywatnych w tym okresie znajduj¹ siê jedynie: piekarnia, m³yn, tartak i czêœæ kuŸni, oraz nieliczne bran¿e zwi¹zane z zawodami rzemieœlniczymi. Pocz¹tkowo 25.06.1947 r. zarejestrowany zosta³ GS „SCH” Olchowa z siedzib¹ w Sielcu. W sk³ad zarz¹du wchodz¹: F. Ignas, F. Toœ, M. Szeliga, F. Róg, W. Filipek. W dniu 04.03.1948 r. S¹d w Tarnowie zarejestrowa³ GS „SCH” z siedzib¹ w Iwierzycach. W tym okresie ze swych funkcji ze wzglêdu na nacisk polityczny ust¹pili F. Róg, F. Toœ, W. Filipek, a w ich miejsce do zarz¹du wybrano: W. Roja, H. Majkê i J. ¯uczka. Wkrótce w ich miejsce wybrano A. Nawoja i W. Mica³a. Zmiany w tym okresie nastêpowa³y bardzo czêsto i nie zawsze w zgodzie z obowi¹zuj¹cym prawem. W 1949 r. decyzj¹ cz³onków zwiêkszone zosta³y udzia³y cz³onkowskie ze 100 do 300 z³. Cz³onkami zarz¹du oprócz wy¿ej wymienionych zostali równie¿ w tym okresie F. Ignas, W. Szeliga, S. Klimek oraz B. Filipek i F. Basara. W 1954 r. w sk³ad zarz¹du wchodzi³ te¿ L. Che³pa i A. Nawój. Zaopatrzenie ludnoœci wiejskiej prowadzone by³o poprzez szeroko rozbudowan¹ sieæ handlow¹, pocz¹tkowo mieszcz¹c¹ siê w prywatnych domach, póŸniej zmodernizowan¹ i rozbudowan¹ o w³asne obiekty. Zaopatrzeniem zajmowali siê wozacy jak chocia¿by szefuj¹cy im W. £yko z Nockowej. Do tego celu s³u¿y³y utrzymywane w dziœ nie istniej¹cych, podworskich stajniach w Sielcu zaprzêgi konne. Kolejne plenarne posiedzenie Rady Spó³dzielczej w dniu 30.03.1955 r. dokona³o wyboru nowego Zarz¹du Gminnej Spó³dzielni w osobach B. Filipka, jako 31 spó³dzielni od 1961r. wprowadza nowe struktury spó³dzielcze. Powstaj¹ powiatowe odzia³y spó³dzielcze. Prezesem PZGS zostaje mieszkaniec Olchowej E. Drozdowski. Pracê znajduj¹ tam równie¿ inni dzia³acze spó³dzielczy z terenu Gminy Iwierzyce. W 1964 r. cz³onkiem zarz¹du GS „SCH” Iwierzyce jako g³ówny ksiêgowy 40-lecie GS „SCh” Iwierzyce z siedzib¹ w Sielcu. Na pierwszym planie: Prezostaje wybrany M. Paz- zes CRS F. D¹bal i Prezes GS Iwierzyce J. Pop³awski. dan, a w 1968 roku, siêczny okres zostaje Edward Grobelny. Funkw miejsce kierownika zaopatrzenia które cjê Przewodnicz¹cego Rady w tym czasie zajmowa³ Cz. Wojdon powo³any zostaje na pe³ni E. Habaj. Ciekawym zdarzeniem w tym utworzone stanowisko cz³onka zarz¹du do okresie jest fakt wyboru na fotel Prezesa Jóspraw zaopatrzenia J. Pop³awski. W tym czazefa Stachowicza, który po jednym dniu prasie przewodnicz¹cym Rady Nadzorczej GS cy rezygnuje z tego stanowiska. Od tej pory jest Cz. Filipek. W latach 70 utworzona zofunkcjê Prezesem GS „SCH” Iwierzyce pe³ni staje funkcja wice prezesa, funkcje tê kolejnieprzerwanie mgr. in¿. H. Kazimierska, no piastuj¹: Z. Wojdon, R Popielarz, S. Daa Przewodnicz¹cymi Rady kolejno zostaj¹ niel, J. ¯uczek, E. Grobelny, M. Paczek. L. Urban, J. Pop³awski i M. Miga³a. W 1973 roku w zwi¹zku z nowym podzia³em administracyjnym kraju zawê¿a siê obPO PRZEMIANACH szar dzia³ania GS „SCH” Iwierzyce poniewa¿ so³ectwa Klêczany i Bêdziemyœl w³¹czoUSTROJOWYCH ne zostaj¹ w struktury GS Sêdziszów. PrezeOkres prze³omu tysi¹cleci nie jest czasem tej jednostki zostaje wybrany Zenon sem korzystnym dla spó³dzielczoœci. Zakres Wojdon dotychczasowy wiceprezes GS Iwiejej dzia³ania zosta³ zminimalizowany i przerzyce. W zwi¹zku z przejœciem na emerytujêty przez inicjatywê prywatn¹. Znacznemu rê S. Klimka w 1976 roku nastêpuje te¿ zmiabo kilkakrotnemu ograniczeniu uleg³a dona na stanowisku prezesa GS Iwierzyce. Statychczasowa baza GS Iwierzyce. Zmala³o nowisko to obejmuje na okres ponad dwurównie¿ o kilkaset procent zatrudnienie, letni Stanis³aw Dulla. Zmiana ta okresowo a têtni¹ce codziennym ¿yciem targowym dyscyplinuje pracê spó³dzielni. Rozwija siê œrodowisko sieleckiej resztówki zamar³o. te¿ i unowoczeœnia w tym czasie baza transCi¹gle ¿ywa pozostaje jedynie idea spó³dzielportowa GS. W latach osiemdziesi¹tych czego dzia³ania i pamiêæ o tych, którzy twoS. Dulla, przechodzi do pracy w STW Roprzyli braæ spó³dzielcz¹. Przez struktury GS czyce gdzie kierownicz¹ funkcjê sprawuje przewinê³o siê bowiem ponad pó³ tysi¹ca mieszkaniec Sielca osób nie uwzglêdniaj¹c wielu nieetatowych L. Urban. S. Dulla podzia³aczy spó³dzielczych, a w najprê¿niejnownie funkcje Prezesa szym okresie jej dzia³ania dawa³a ona zatrudGS Iwierzyce obejmuje nienie 150 osobom, prowadz¹c 25 sklepów z pocz¹tkiem lat dziei 5 Klubów Rolnika z dzia³aj¹cymi przy nich wiêædziesi¹tych. W latach zespo³ami artystycznymi. Na prze³omie osiemdziesi¹tych GS 2009/10 roku jednostka ta zatrudnia³a je„SCH” Iwierzyce kierodynie 18 sta³ych pracowników. Nale¿¹ do wany jest przez Jana Ponich Prezes i cz³onek zarz¹dy mgr. in¿. p³awskiego. Ró¿ne funkH. Kazimierska, W. Berlik, A i J. Bochnak, cje kierownicze sprawuM i M Cielak, E. Kujda, T. Kopkowicz, je On w tej jednostce A. Majewska, B. Ocha³, B. Puziewicz, K. Sieprzez ponad dwie dekawierska, I. Toœ i B. ¯uczek. Cz³onkami Rady dy. W tym okresie w sk³ad pozostaj¹ M. Miga³a – Przewodnicz¹ca, oraz zarz¹du kolejno wchoJ. Pop³awski, J. Biela, Cz. Œwiniuch i K. Drozd. Przykre doœwiadczenia ostatnich Pracownicy GS „SCh” Iwierzyce lat szeœædziesi¹tych XX w. na wycieczce dz¹ E. Grobelny, J. ¯uczek, Cz. Bira, I. Toœ, M. w Czechos³owacji. lat wskazuj¹ ¿e gospodarka globalna nie Paczek. Ich wyboru dokomo¿e zostaæ zdominowana przez œwiat spó³nywa³y kolejne Rady GS „SCH” Iwierzyce. ZMW, Kó³kami Rolniczymi i dzia³alnoœæ ek kapita³owych, a dzia³alnoœæ gospodarcza Przez kolejne dziesiêciolecia, spo³ecznoœæ kulturalno-spo³eczna. Prowadzone patromusi pozostaæ bardziej zró¿nicowana. lokalna Gminy Iwierzyce z ogó³u 1000 cz³onnackie zespo³y œpiewacze w Olchowej i IwieZ tego wzglêdu zielone œwiat³o jakie daje ków GS wybiera³a oko³o 80 delegatów na rzycach osi¹ga³y du¿e sukcesy na arenie milionowej spo³ecznoœci spó³dzielczej ONZ, WZP, którzy spoœród siebie wybierali zazwykrajowej, a nawet miêdzynarodowej. Patronie mo¿e pozostaæ nie zauwa¿one. czaj 17 osobow¹ Radê ta z kolei wy³ania³a nowano te¿ spó³dzielczej s³u¿bie zdrowia. cdn. Zarz¹d. W drugiej po³owie lat dziewiêædzieNad ca³oœci¹ tych prac czuwa³y odpowiedW. Wojdon si¹tych Prezesem Zarz¹du na krótki 6 mienie komisje. CRS jako centralny zwi¹zek prezesa oraz W. Szeligi i S. Klimka jako cz³onków zarz¹du. Wczeœniej WZP rekomendowa³o na stanowisko prezesa GS Jana Marsza³ka, który jednak pod naciskiem GRS z³o¿y³ rezygnacjê. Sytuacjê t¹ jako niezgodn¹ ze statutem, krytycznie ocenili M. Kmieæ i W. Bajor. Pomimo to kolejne WZP w dniu 29.01.1956r. zatwierdzi³o nowy sk³ad zarz¹du. W dniu 23.03.1958r. WZP GS „SCH” w Iwierzycach dokona³o kolejnej zmiany zarz¹du. Prezesem zostaje wówczas Stefan Klimek, a cz³onkami zarz¹du S. Filipek i B. Filipek. Ten sk³ad okazuje siê stabilny i przez kilkadziesi¹t lat pozostaje w niezmienionym sk³adzie. W latach 60 i 70 XX w. Gminna spó³dzielnia przystêpuje do dynamicznej rozbudowy bazy magazynowej w Sielcu. Powstaje tu kilka obiektów dla przechowalnictwa nawozów, pasz, materia³ów budowlanych, sklepów i innych. GS „SCH” w Iwierzycach z siedzib¹ w Sielcu w tym okresie zajmuje siê dystrybucj¹ paliwa rolniczego, œrodków ochrony roœlin, prowadzi te¿ w³asny punkt kasowy zorganizowany na bazie Banku Spó³dzielczego w Iwierzycach, w którym pracuj¹ miêdzy innymi M. Filipek, Z. Skiba i M. Krasowska. Gminna Spó³dzielnia posiada równie¿ w³asne place wêglowe i nawozowe oraz wiele punktów sprzeda¿y detalicznej. W latach 70 powstaje te¿ w³asna piekarnia, która do dnia dzisiejszego cieszy siê du¿¹ renom¹ i produkcj¹ doskona³ych wyrobów piekarniczych. Wa¿nym elementem tej dzia³alnoœci by³o ponadto prowadzenie skupu zwierz¹t, ptactwa i materia³ów wtórnych. Do zadañ spó³dzielni nale¿a³o ponadto zaopatrzenie, skup, kontraktacja, us³ugi, a jej celem by³o zaspokojenie potrzeb cz³onków spó³dzielni i nie tylko, oraz podnoszenie produkcji rolnej. Wa¿nym elementem dzia³añ spó³dzielczych by³a tak¿e wzajemna wspó³praca z KGW, ZMP, 32 WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) Zmiana na stanowisku Zastêpcy Komendanta Powiatowego Od 27 kwietnia 2012 r. I Zastêpc¹ Komendanta Powiatowego Policji w Ropczycach jest podinsp. Józef Kie³basa. By³y ju¿ zastêpca komendanta naszej jednostki podinsp. Adam Paczosa zosta³ przeniesiony do Komendy Powiatowej Policji w Brzozowie. dzia³u Prewencji Komendy Powiatowej Policji w Mielcu. Przez ostatnie dwa lata wykonywa³ obowi¹zki oficera dy¿urnego w Komendzie Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie. Prywatnie podinsp. Józef Kie³basa jest ¿onaty i ma piêcioro dzieci. W czasie wolnym odpoczywa wykonuj¹c prace w ogrodzie. Decyzj¹ Podkarpackiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Rzeszowie dotychczasowy zastêpca komendanta w ropczyckiej jednostce podinsp. Adam Paczosa zosta³ z dniem dzisiejszym przeniesiony do Komendy Powiatowej Policji w Brzozowie. Bêdzie tam pe³ni³ funkcjê zastêpcy komendanta. gowym dla szkó³ podstawowych i gimnazjalnych. Dyplomy wrêcza³ m.in. Józef WoŸny, zastêpca komendanta Komisariatu Policji w Sêdziszowie M³p. Kanto rozpocz¹³ s³u¿bê W Komendzie Powiatowej Policji w Ropczycach rozpocz¹³ s³u¿bê nowy „funkcjonariusz”. Kanto jest dwuletnim owczarkiem niemieckim. Po pó³rocznym szkoleniu w Szkole Policji w Su³kowicach Kanto przyst¹pi³ do s³u¿by. Nowy „funkcjonariusz” jest owczarkiem niemieckim wyszkolonym do tropienia. Kanto bêdzie równie¿ uczestniczy³ w patrolach pieszych ze swoim opiekunem st.sier¿. Grzegorzem Jarz¹bem. Zespó³ Ruchu Drogowego z ropczyckiej komendy wspó³pracuj¹c ze Starostwem Powiatowym oraz Wojewódzkim Oœrodkiem Ruchu Drogowego, jak co roku, organizowa³ fina³ powiatowy turnieju. G³ównym za³o¿eniem konkursu jest podniesienie poziomu bezpieczeñstwa na drogach, zw³aszcza w odniesieniu do najm³odszych i najbardziej nara¿onych na niebezpieczeñstwo uczestników ruchu drogowego. Powiatowy fina³ konkursu odby³ siê w dniu 27.04.2012 r. w Sêdziszowie M³p. Uczestniczy³y w nim trzyosobowe zespo³y ze szkó³ podstawowych i gimnazjalnych, które by³y najlepsze w poszczególnych W dniu 27.04.2012 r., o godzinie 10.00, w œwietlicy komendy odby³a siê uroczysta odprawa. I Zastêpca Podkarpackiego Komendanta Wojewódzkiego insp. Od lewej: I Zastêpca Podkarpackiego Komendanta Wojewódzkiego insp. Kazimierz Mruk, Komendant Powiatowy Policji w Ropczycach, podinsp. Witold Wójcik, by³y I Zastêpca Komendanta Powiatowego Policji w Ropczycach, podinsp. Adam Paczosa oraz obecny I Zastêpca Komendanta Powiatowego Policji w Ropczycach podinsp. Józef Kie³basa. Kazimierz Mruk wrêczy³ akt powo³ania na stanowisko I Zastêpcy Komendanta Powiatowego Policji w Ropczycach podinsp. Józefowi Kie³basie. Nowy zastêpca s³u¿y w Policji od 26 lat. Funkcje kierownicze pe³ni³ od 1990 roku. By³ m.in. Komendantem Komisariatu Policji w Borowej oraz Naczelnikiem Wy- Ukoñczenie szkolenia oraz zdanie egzaminów nie oznacza, ¿e Kanto nie bêdzie siê wiêcej uczy³. Jego opiekun, nie tylko bêdzie zajmowa³ siê nim na co dzieñ, ale równie¿ musi dbaæ o rozwój umiejêtnoœci pupila. Co roku Kanto bêdzie poddawany atestacji czyli egzaminom, które bêd¹ pokazywa³y jego postêpy m.in. w tropieniu œladów. Powiatowy fina³ Ogólnopolskiego Turnieju Bezpieczeñstwa w Ruchu Drogowym W pi¹tek, 27.04.2012 r., w Sêdziszowie Ma³opolskim, policjanci uczestniczyli w powiatowym finale Ogólnopolskiego Turnieju Bezpieczeñstwa w Ruchu Dro- WIADOMOŒCI IWIERZYCKIE nr 2 (43) gminach. Aby wygraæ, nale¿a³o wykazaæ siê wiedz¹ i umiejêtnoœciami w kilku dziedzinach. Turniej sk³ada³ siê z czterech konkurencji: • teoretycznego testu sprawdzaj¹cego wiedzê z zakresu ruchu drogowego, • praktycznego sprawdzianu umiejêtnoœci udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, • sprawdzianu umiejêtnoœci kierowania rowerem (tor przeszkód okreœlony regulaminem), 33 • praktycznego stosowania zasad ruchu drogowego (przejazd po Miasteczku Ruchu Drogowego do wyznaczonych losowo punktów kontrolnych). Klasyfikacja dru¿yn szkó³ podstawowych: I miejsce: SP w Wielopolu Skrzyñskim (gmina Wielopole Skrz.) II miejsce: SP nr 3 w Sêdziszowie M³p. (gmina Sêdziszów M³p.) III miejsce: SP nr 5 w Ropczycach (gmina Ropczyce) Klasyfikacja dru¿yn gimnazjalnych: I miejsce: Gimnazjum w Zagorzycach (gmina Sêdziszów M³p.) II miejsce: Gimnazjum w Lubzinie (gmina Ropczyce) III miejsce: Gimnazjum w Iwierzycach (gmina Iwierzyce) Gratulacje i ¿yczenia powodzenia w dalszych zmaganiach sk³ada³ zwyciêzcom m.in. Zastêpca Komendanta Komisariatu Policji w Sêdziszowie M³p. – podkom. Józef WoŸny. Policjanci poszukiwali zaginionego Dwa dni trwa³y poszukiwania mieszkañca gminy Iwierzyce. Wed³ug zg³aszaj¹cego zaginiony mê¿czyzna wyszed³ z domu 23.05.2012 r. o godz. 7.30. O godz. 20.00 rodzina powiadomi³a Policjê. Nastêpnego dnia przed po³udniem mê¿czyzna zosta³ odnaleziony. Jak siê okaza³o mê¿czyzna wyjecha³ z miejsca zamieszkania samochodem, który porzuci³ przy g³ównej drodze w rejonie lasu. Policjanci wspierani przez stra¿aków przeszukali odcinki lasu oraz rozpytywali s¹siadów. Z policyjnych ustaleñ wynika, ¿e zaginiony by³ widziany po raz ostatni oko³o godz. 19. W dniu 23 maja poszukiwania zakoñczono póŸno w nocy. Nastêpnego dnia rano wznowiono dzia³ania poszukiwawcze. Przed godz. 12. mê¿czyzna zosta³ odnaleziony. Zaopiekowa³a siê nim rodzina. W poszukiwaniach ³¹cznie uczestniczy³o 16 policjantów i 40 stra¿aków. Konkurs „Bezpieczne wakacje 2012” W Dniu Dziecka, rozpocz¹³ siê konkurs dla dzieci i m³odzie¿y pod nazw¹ „Bezpieczne Wakacje 2012”. Do 14 paŸdziernika 2012 r. mo¿na przesy³aæ prace plastyczne oraz profilaktyczne spoty filmowe poruszaj¹ce tematykê bezpieczeñstwa podczas letniego wypoczynku. Tematyka konkursu plastycznego zwi¹zana jest z bezpiecznym zachowa- 34 niem w ka¿dej sytuacji, w której mo¿e siê znaleŸæ m³ody cz³owiek w czasie letniego wypoczynku. Jest on adresowany do dzieci i m³odzie¿y ze szkó³ podstawowych i gimnazjalnych oraz placówek letniego wypoczynku. Prace konkursowe powinny poruszaæ tematykê: • Bezpieczny pobyt w górach, nad morzem i w lesie, • Bezpieczna szko³a, • Bezpieczne miejsce zamieszkania, • Bezpieczny Internet, • Bezpieczna droga, • Zagro¿enie u¿ywkami (papierosy, alkohol, narkotyki), • Przemoc rówieœnicza, • Subkultury m³odzie¿owe. O tym, jakie warunki trzeba spe³niæ, aby wzi¹æ udzia³ w konkursie plastycznym mo¿na dowiedzieæ siê z za³¹czonego poni¿ej regulaminu konkursu, który jest dostêpny na stronie internetowej Komendy Powiatowej Policji w Ropczycach. Osob¹ zajmuj¹c¹ siê organizacj¹ konkursu plastycznego „Bezpieczne wakacje 2011”, w Komendzie Powiatowej Policji w Ropczycach, jest podkom. Dominika Oleœ. W razie pytañ prosimy dzwoniæ: 510 997 602 lub pisaæ na maila: [email protected]. Na temat wojewódzkiego konkursu na profilaktyczny spot filmowy mog¹ Pañstwo przeczytaæ na stronie Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie. Policja przypomina: aby wakacje by³y bezpieczne... Maj¹c na uwadze bezpieczeñstwo najm³odszych podajemy kilka praktycznych wskazówek i porad. Te przestrogi wydaj¹ siê byæ oczywiste, ale na co dzieñ zdarza siê, ¿e niektórzy o nich zapominaj¹. Policja apeluje wiêc do m³odych ludzi: 1. Zbli¿a siê lato, wiêc pamiêtajcie, by k¹paæ siê tylko pod opiek¹ doros³ych, w miejscach strze¿onych przez ratowników. Nie wolno bawiæ siê w rzekach i nie strze¿onych jeziorach. Nie skaczcie na „g³ówkê” do nieznanej wody, grozi to œmierci¹ lub powa¿nymi urazami. 2. Na wycieczki, biwaki, szczególnie do lasu lub nad wodê, wybierajcie siê zawsze w towarzystwie osób doros³ych i zawsze korzystajcie ze sprawdzonych szlaków wêdrownych. Œmieci wyrzucajcie tylko do specjalnych pojemników. Jeœli ich nie ma, zabierzcie œmieci ze sob¹. 3. Podczas pobytu w lesie pamiêtajcie o zakazie œmiecenia, rozpalania ognisk w miejscach niedozwolonych oraz pozostawiania szklanych butelek, które mog¹ wywo³aæ po¿ar. 4. B¹dŸcie ostro¿ni w nawi¹zywaniu znajomoœci przez Internet! Nie ka¿dy jest tym za kogo siê podaje! W trosce o w³asne bezpieczeñstwo pamiêtajcie, ¿e podawanie przez Internet informacji o sobie (imiê, nazwisko, adres, nr telefonu) osobom, których siê tak naprawdê nie zna mo¿e skoñczyæ siê nara¿eniem siebie i swoich najbli¿szych na stanie siê ofiar¹ przestêpstwa. 5. Coraz czêœciej w pobli¿u bawi¹cych siê dzieci i m³odzie¿y pojawiaj¹ siê dealerzy, którzy handluj¹ narkotykami, nak³aniaj¹ do za¿ywania narkotyków, a niekiedy daj¹ je za darmo, aby zachêciæ do spróbowania. Pamiêtajcie, ¿e taka dzia³alnoœæ jest niezgodna z prawem. Musicie pamiêtaæ, ¿e narkotyki niszcz¹ m³ody organizm, uzale¿niaj¹ go, a wielu m³odych ludzi przyp³aci³o branie narkotyków œmierci¹. 6. Nie pozwólcie obcym wypytywaæ siê o mieszkanie czy rodziców. Zwracajcie uwagê na nieznajomych krêc¹cych siê w pobli¿u Waszego domu czy mieszkania lub samochodu. Mo¿e to byæ w³amywacz. Spróbujcie zapamiêtaæ wygl¹d obcego, zapiszcie numery rejestracyjne jego samochodu. W razie potrzeby zaalarmujcie doros³ych. 7. Nigdy nie bawcie siê w opuszczonych budynkach, piwnicach, na strychach czy dachach budynków, na jezdni, torach kolejowych czy w wykopach. Pamiêtajcie, ¿e rodzice musz¹ znaæ miejsca, w których bêdziecie siê bawiæ. Nigdy nie oddalajcie siê od domu bez wiedzy rodziców. 8. UWAGA! Jeœli podczas zabawy znajdziecie niewypa³ lub inny groŸnie wygl¹daj¹cy przedmiot natychmiast powiadomcie doros³ych i Policjê. W takim miejscu nie wolno siê bawiæ. 9. Unikajcie kontaktu z osobami, których nie znacie. Nie bierzcie s³odyczy, zabawek ani pieniêdzy od obcych. Nigdy nie wsiadajcie do samochodu, którym kieruje obcy! Nie przyjmujcie równie¿ propozycji wspólnego spaceru z nieznajomym. 10. Jeœli ktoœ próbuje Wam zrobiæ coœ z³ego G£OŒNO WO£AJCIE O POMOC. Drodzy Pañstwo, mamy nadziejê, ¿e przypomniane przez nas zasady, które teoretycznie s¹ powszechnie znane, lecz czasem zapominane, uzmys³owi¹ Pañstwu koniecznoœæ rozmawiania z dzieæmi w ka¿dym wieku o ich zachowaniu i bezpieczeñstwie. To od Was zale¿y jak bêd¹ siê Wasze dzieci zachowywaæ, czy bêd¹ bezpieczne, jak bêd¹ postrzegane przez innych oraz czy nie wejd¹ w konflikt z prawem. podkom. Dominika Oleœ REDAGUJE ZESPÓ£. WYDAWCA: Stowarzyszenie Promocji i Rozwoju Gminy Iwierzyce „KuŸnia”. ADRES REDAKCJI: Gminne Centrum Informacji Wiercany 29, 39-124 Iwierzyce, tel./fax 17 22 21 024, WIADOMOŒCI e-mail: [email protected] DRUK: ZUH Spó³ka DUET, tel./fax 17 863IWIERZYCKIE 55 44, 17 87 11 281. nr 2 (43) Tradycja i współczesność Fot. GOK Fot. GOK