Sylabusy dla przedmiotu dietetyka od naboru 2013/2014

Transkrypt

WYŻSZA SZKOŁA REHABILITACJI W WARSZAWIE
Sylabusy
Dietetyka
Obowiązujące od naboru
2013/2014
Wyższa Szkoła Rehabilitacji w Warszawie
ul. Kasprzaka 49
Strona 1
Spis treści
ALERGIE POKARMOWE .................................................................................................................................... 3
ANALIZA I OCENA JAKOŚCI ŻYWNOŚCI ....................................................................................................... 5
ANATOMIA CZŁOWIEKA .................................................................................................................................. 7
BIOCHEMIA OGÓLNA I ŻYWNOŚCI .............................................................................................................. 10
BIOLOGIA MEDYCZNA .................................................................................................................................... 14
CHEMIA ŻYWNOŚCI ......................................................................................................................................... 16
DIETA W ZATRUCIACH OSTRYCH I PRZEWLEKŁYCH ............................................................................ 18
DIETETYKA PEDIATRYCZNA......................................................................................................................... 20
EDUKACJA ŻYWIENIOWA .............................................................................................................................. 23
EPIDEMIOLOGIA CHORÓB.............................................................................................................................. 25
ETYKA ................................................................................................................................................................. 27
FARMAKOLOGIA I FARMAKOTERAPIA ŻYWIENIOWA ORAZ INTERAKCJA LEKÓW Z
ŻYWNOŚCIĄ....................................................................................................................................................... 29
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA ............................................................................................................................... 32
GENETYKA ......................................................................................................................................................... 34
HIGIENA, TOKSYKOLOGIA I BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI ................................................................ 36
JĘZYK ANGIELSKI ............................................................................................................................................ 38
JĘZYK NIEMIECKI ............................................................................................................................................. 41
KLINICZNY ZARYS CHORÓB ......................................................................................................................... 44
KWALIFIKOWANA PIERWSZA POMOC ........................................................................................................ 47
MIKROBIOLOGIA OGÓLNA I ŻYWNOŚCI .................................................................................................... 49
OCHRONA WŁAŚNOŚCI INTELEKTUALNEJ ............................................................................................... 52
ORGANIZACJA PRACY W ZAKŁADACH ŻYWIENIA ................................................................................. 54
PARAZYTOLOGIA ............................................................................................................................................. 56
PRAWO I EKONOMIKA W OCHRONIE ZDROWIA ...................................................................................... 58
PSYCHOLOGIA OGÓLNA ................................................................................................................................. 60
ROLA RODZINY W ŻYWIENIU ....................................................................................................................... 62
SEMINARIUM DYPLOMOWE .......................................................................................................................... 64
SOCJOLOGIA ...................................................................................................................................................... 66
WYCHOWANIE FIZYCZNE .............................................................................................................................. 68
ZWIĄZKI BIOLOGICZNIE CZYNNE W ŻYWNOŚCI ..................................................................................... 70
ŻYWIENIE CZŁOWIEKA .................................................................................................................................. 73
ŻYWIENIE KLINICZNE ..................................................................................................................................... 76
ŻYWIENIE KOBIETY CIĘŻARNEJ I KARMIĄCEJ ........................................................................................ 78
ŻYWIENIE W CHOROBACH ENDOKRYNOLOGICZNYCH DZIECI .......................................................... 80
ŻYWIENIE W CHOROBACH METABOLICZNYCH ....................................................................................... 82
ŻYWIENIE W CHOROBACH UKŁADU KRĄŻENIA ..................................................................................... 85
ŻYWIENIE W CHOROBACH UKŁADU POKARMOWEGO .......................................................................... 87
ul. Kasprzaka 49
Strona 2
WYŻSZA SZKOŁA REHABILITACJI
WYDZIAŁ REHABILITACJI
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek:
Nazwa kierunku:
Poziom kształcenia:
Profil kształcenia:
Moduły wprowadzające / wymagania
wstępne:
Nazwa modułu (przedmiot lub grupa
przedmiotów):
Forma studiów
/liczba godzin/liczba punktów ECTS:
zajęcia zorganizowane:
praca własna studenta:
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Chemia żywności
ALERGIE POKARMOWE
studia
stacjonarne
w/ćw
30/30
studia niestacjonarne
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
Zapoznanie studenta z etiologią alergii, rodzajami
alergenów, zasadami diagnostyki oraz postępowaniem
dietetycznym w przypadku alergii.
Efekty kształcenia:
Wiedza: Student zna rodzaje alergenów oraz identyfikuje objawy alergii w tym pokarmowych.
Umiejętności: Student potrafi rozpoznać objawy alergii w tym pokarmowych oraz
zaproponować postępowanie dietetyczne w przypadku ich stwierdzenia.
Kompetencje społeczne: Student potrafi rozwiązywać problemy związane z postępowaniem
dietetycznym w przypadku stwierdzenia alergii.
Forma zajęć/metody
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia – studium przypadku
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu w odniesieniu do efektów kształcenia:
Wiedza: zaliczenie pisemne
Umiejętności: prezentacja – przedstawienie postępowania dietetycznego w przypadku
stwierdzenia alergii określonego rodzaju
Kompetencje społeczne: prezentacja – przedstawienie postępowania dietetycznego w
przypadku stwierdzenia alergii określonego rodzaju
Treści programowe:
1.
2.
3.
4.
5.
Etiologia alergii.
Alergeny pokarmowe i alergeny dodatków do pokarmów.
Klasyfikacja chorób alergicznych i jej postacie kliniczne.
Diagnostyka chorób alergicznych.
Monitoring alergenowy / środowiskowy i jego znaczenie w alergologii.
ul. Kasprzaka 49
Strona 3
6. Patomechanizm i kliniczne postacie alergii, zasady diagnostyki alergii in vivo i in vitro
i leczenia objawowego.
7. Pomoc doraźna w nagłych stanach alergicznych.
8. Alergia pokarmowa, alergia na substancje wziewne oraz na lateks.
9. Alergia krzyżowa.
10. Substancje małocząsteczkowe w alergii na pokarmy (np. alergia na dodatki do
pokarmów, alergia na nikiel w pokarmach).
11. Badania środowiskowe / alergenowe w diagnostyce alergii.
12. Postępowanie dietetyczne w przypadku alergii.
Literatura podstawowa:
1.
2.
3.
4.
Obtułowicz K., Alergologia praktyczna dla lekarzy ogólnych. wyd. PZWL, W-wa 2000
Mędrala W., Podstawy alergologii, Wyd. Górnicki. 2006.
Małolepszy J. (red.), Choroby alergiczne i astma, Wyd. Volumed, Wrocław 1998.
Romański B., Bartuzi Z., Alergia i nietolerancja pokarmów, Wyd. Śląsk, Katowice
2004
Literatura uzupełniająca:
1. Weryszko – Chmielewska E. (red.), Aerobiologia. Wyd. Akademii Rolniczej w
Lublinie, Lublin 2007
ul. Kasprzaka 49
Strona 4
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiedza z zakresu chemii na poziomie szkoły
średniej
ANALIZA I OCENA JAKOŚCI ŻYWNOŚCI
studia
stacjonarne
w/ćw
45/45
w/ćw
liczba punktów
ECTS
30/30
6
90
120
Zapoznanie studentów z zasadami analizy i oceny jakości
żywności. Poznanie podstawowych metod w analizie
żywności oraz technik stosowanych w ocenie jakości
żywności.
Wiedza: Student zna normy jakości żywności oraz zasady oceny i analizy jakości żywności.
Umiejętności: Student potrafi oznaczyć zawartość określonego składnika w danym produkcie
żywnościowym.
Kompetencje społeczne: Student potrafi realizować zadania w sposób zapewniający
bezpieczeństwo własne.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia w laboratorium
Umiejętności: zaliczenie na podstawie wykonania zadania w laboratorium
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie oceny pracy w laboratorium
Treści programowe:
Wykład:
1. Normy jakości żywności.
2. Zasady i metody pobierania i przygotowania prób do analiz.
3. Błędy w analizie żywności.
4. Podstawy analizy sensorycznej.
5. Zmysły biorące udział w ocenie.
ul. Kasprzaka 49
Strona 5
6. Czynniki wpływające na wyniki analizy sensorycznej.
7. Warunki przeprowadzenia ocen sensorycznych.
8. Sensoryczne metody kontroli jakości.
9. Metody ocen konsumenckich.
10. Techniki stosowane w ocenie jakości żywności.
11. Metody oznaczania podstawowych składników żywności.
12. Analiza wagowa.
13. Analiza objętościowa.
14. Analiza instrumentalna.
Ćwiczenia:
1. Analiza sensoryczna i ocena organoleptyczna żywności.
2. Oznaczanie zawartości wody i suchej substancji w wybranych produktach
spożywczych. Oznaczenie gęstości płynnych produktów spożywczych.
3. Oznaczanie zawartości alkoholu.
4. Oznaczanie kwasowości produktów spożywczych.
5. Oznaczanie zawartości białka w produktach spożywczych.
6. Oznaczanie zawartości tłuszczów.
7. Oznaczenie zawartości cukrów.
8. Oznaczenie zawartości popiołu i składników mineralnych.
9. Oznaczanie zawartości soli kuchennej.
1. Budsławski J., Drabant Z., Metody analizy żywności. WNT, Warszawa 1972
2. Jędryka T., Metody sensoryczne. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie,
Kraków 2001.
1. Klepacka M., Analiza żywności. Fundacja Rozwoju SGGW, Warszawa 1998.
2. Drzazga B., Analiza techniczna w przemyśle spożywczym. Wydawnictwo Szkolne i
Pedagogiczne, Warszawa 1999.
ul. Kasprzaka 49
Strona 6
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiedza z biologii na poziomie szkoły średniej
ANATOMIA CZŁOWIEKA
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
60/60
30/30
60
120
Cele modułu:
liczba punktów
ECTS
6
Zapoznanie studenta z prawidłową budową ciała ludzkiego.
Wiedza: Student zna prawidłową budowę ciała ludzkiego.
Umiejętności: Student potrafi prawidłowo wskazać i nazwać poszczególne elementy ciała
ludzkiego.
Kompetencje społeczne: Student wykazuje gotowość do uczenia się przez całe życie.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia z użyciem modeli i atlasów anatomicznych
Wiedza: egzamin z użyciem modeli anatomicznych
Umiejętności: egzamin z użyciem modeli anatomicznych
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie obserwacji na zajęciach
Treści programowe:
WYKŁAD:
1. Podstawowe pojęcia anatomii. Układ kostny. Budowa i podział kości. Szkielet osiowy:
kręgosłup i klatka piersiowa. Kości kończyny górnej i dolnej. Rodzaje połączeń kości.
Budowa i biomechanika stawów. Stawy obręczy barkowej, staw ramienny, łokciowy,
promieniowo-nadgarstkowy, biodrowy, kolanowy, skokowy górny i dolny.
2. Czaszka – budowa ogólna. Kości mózgoczaszki i twarzoczaszki. Podstawa czaszki – doły:
przedni, środkowy, tylny. Oczodół, jama nosowa. Doły: skroniowy, podskroniowy,
skrzydłowo-podniebienny, zażuchwowy.
3. Układ mięśniowy – budowa mięśni. Narządy pomocnicze. Położenie mięśni w obrębie
ciała. Mięśnie oddechowe i mięśnie tłoczni brzusznej. Kanał pachwinowy i udowy.
Przepuklina pachwinowa i udowa.
4. Mózgowie – opis ogólny. Opony mózgowia – zatoki opony twardej. Krążenie płynu
mózgowo-rdzeniowego. Koło tętnicze mózgu. Kresomózgowie – ośrodki korowe, istota
ul. Kasprzaka 49
Strona 7
biała – torebka wewnętrzna, jądra podkorowe. Komora boczna. Międzymózgowie
wzgórze i podwzgórze. Komora III. Śródrmózgowie. Tyłomózgowie. Komora IV. Twór
siatkowaty. Lokalizacja jąder nerwów czaszkowych. Rdzeń kręgowy – budowa. Drogi
zstępujące piramidowe i pozapiramidowe. Drogi wstępujące czucia powierzchownego i
głębokiego.
5. Narządy zmysłów: oko i ucho. Nerwy czaszkowe.
6. Nerwy rdzeniowe: splot szyjny, splot ramienny, splot lędźwiowo- krzyżowy. Nerwy
międzyżebrowe.
7. Układ krążenia. Budowa naczyń krwionośnych i naczyń chłonnych. Krążenie wielkie i
małe. Serce – opis zewnętrzny. Topografia serca. Budowa ściany serca, jamy i zastawki
serca. Worek osierdziowy. Mięsień przewodnictwa. Unaczynienie i unerwienie serca.
Miejsce osłuchiwania zastawek. Krążenie płodowe - wady serca. Schemat podziału tętnic
krążenia wielkiego. Żyły krążenia wielkiego – żyła główna górna i dolna, żyła wrotna.
8. Układ oddechowy – jama nosowa, małżowiny nosowe, połączenia z
zatokami przynosowymi. Krtań - położenie, jama krtani – głośnia, chrząstki. Tchawica –
budowa, położenie. Oskrzela główne. Miejsca wykonywania konikotomii i tracheotomii.
Płuca, segmenty oskrzelowo-płucne, drzewo oskrzelowe i pęcherzykowe. Naczynia
publiczne i własne płuc. Opłucna – jama opłucnowa. Śródpiersie podział i zawartość.
9. Układ pokarmowy. Cewa pokarmowa: jama ustna, gardło, przełyk, żołądek, dwunastnica
– budowa, topografia. Różnice w budowie jelita czczego i krętego. Uchyłek Meckela.
Cechy jelita grubego. Kątnica, zmienność położenia wyrostka robaczkowego, okrężnica,
odbytnica. Gruczoły przewodu pokarmowego – wątroba, trzustka, budowa i położenie.
Śledziona.
10. Stosunki otrzewnowe jamy brzusznej. Przestrzeń zaotrzewnowa. Układ moczowy. Nerki
– budowa, położenie. Drogi moczowe – miedniczki nerkowe, moczowody, pęcherz
moczowy, cewka moczowa. Narządy płciowe męskie i żeńskie.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
ĆWICZENIA:
Podział kości. Rodzaje połączeń kości. Szkielet osiowy: kręgosłup (budowa kręgu), żebra,
mostek. Połączenia w obrębie szkieletu osiowego. Kości kończyny górnej i ich połączenia
(staw ramienny, łokciowy, promieniowo-nadgarstkowy). Kości kończyny dolnej i ich
połączenia (staw biodrowy, kolanowy, skokowy dolny).
Podział kości czaszki. Kości mózgoczaszki (kość czołowa, klinowa, potyliczna,
skroniowa). Kości twarzoczaszki (szczęka i żuchwa). Podstawa i sklepienie czaszki.
Oczodół, jama nosowa. Dół skrzydłowo-podniebienny, skroniowy, podskroniowy i
zażuchwowy. Staw skroniowo-żuchwowy.
Podział mięśni. Mięśnie mimiczne, żuchwy i szyi. Mięśnie kończyny górnej i dolnej.
Ograniczenie dołu łokciowego i podkolanowego. Mięśnie grzbietu, klatki piersiowej i
brzucha. Kanał pachwinowy, udowy, zasłonowy i przywodzicieli. Przepuklina
pachwinowa i udowa.
Mózgowie. Opony mózgowia i rdzenia kręgowego. Zatoki opony twardej. Unaczynienie
mózgowia. Kresomózgowie boczne. Płaty i zakręty, ważniejsze ośrodki korowe.
Węchomózgowie, nerwy węchowe. Jądra podkorowe kresomózgowia. Istota biała
(torebka wewnętrzna). Komory boczne kresomózgowia. Międzymózgowie: wzgórze,
nadwzgórze, zawzgórze, podwzgórze i niskowzgórze. Komora III. Śródmózgowie, most,
móżdżek, rdzeń przedłużony i kręgowy – budowa zewnętrzna i wewnętrzna. Komora IV.
Narząd wzroku i słuchu. Nerwy czaszkowe (nerw II, V, VII, VIII, IX, X).
Splot szyjny (nerw przeponowy), splot lędźwiowy (nerw udowy i zasłonowy), splot
krzyżowy (nerw kulszowy, piszczelowy, strzałkowy wspólny, powierzchowny i głęboki).
ul. Kasprzaka 49
Strona 8
7. Serce – topografia, opis zewnętrzny. Budowa ściany serca, jamy serca. Szkielet serca.
Mięsień przewodnictwa. Worek osierdziowy. Odgałęzienia aorty piersiowej i brzusznej.
Tętnica szyjna zewnętrzna i wewnętrzna. Odgałęzienia tętnicy podobojczykowej.
Unaczynienie kończyny górnej i dolnej. Żyła główna górna i dolna, żyła wrotna. Żyły
powierzchowne kończyny górnej i dolnej.
8. Układ oddechowy. Jama nosowa, zatoki przynosowe i miejsca ich ujść. Krtań – położenie,
chrząstki, mięśnie, jama krtani – głośnia. Tchawica - budowa, położenie. Oskrzela
główne. Płuca, segmenty oskrzelowo-płucne, drzewo oskrzelowe i pęcherzykowe.
Unaczynienie płuc. Opłucna i jama opłucnej. Śródpiersie – podział i zawartość.
9. Układ pokarmowy. Jama ustna, gardło. Przełyk, żołądek, dwunastnica – budowa,
topografia. Jelito cienkie krezkowe: jelito czcze i kręte; uchyłek Meckela. Cechy jelita
grubego. Kątnica, zmienność położenia wyrostka robaczkowego, okrężnica i odbytnica.
Gruczoły przewodu pokarmowego - wątroba, trzustka - budowa i położenie. Śledziona.
10. Stosunki otrzewnowe jamy brzusznej. Przestrzeń zaotrzewnowa. Układ moczowy. Nerkibudowa, położenie. Drogi moczowe- miedniczki nerkowe, moczowody, pęcherz
moczowy, cewka moczowa. Narządy płciowe męskie i żeńskie.
1. Woźniak W. (red.), Anatomia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner Wrocław
2010
2. Gołąb Bogusław K., Podstawy anatomii człowieka, Wydawnictwo lekarskie PZWL
Warszawa 2000
3. Sobotta J., Atlas anatomii człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner Wrocław 2001
4. Suder E., Brużewicz Sz., Anatomia człowieka. Podręcznik i atlas dla studentów
licencjatów medycznych, Górnicki Wydawnictwo Medyczne Wrocław 2004
1. Sylwanowicz W. (red.), Anatomia człowieka – podręcznik dla studentów medycyny,
Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2009 r.
ul. Kasprzaka 49
Strona 9
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Chemia żywności
BIOCHEMIA OGÓLNA I ŻYWNOŚCI
studia
stacjonarne
w/ćw
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/30
5
90
105
Zapoznanie studenta z przemianami biochemicznymi białek,
cukrów, lipidów, kwasów nukleinowych, hormonów,
witamin mineralnych związków mineralnych w organizmie
człowieka
Wiedza: Student zna, budowę i klasyfikację organicznych związków chemicznych oraz
procesy zachodzące w organizmie ludzkim z ich udziałem na poziomie molekularnym.
Potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia biochemiczne, wymienić główne szlaki przemian w
organizmie ludzkim i wyjaśnić powiązania pomiędzy tymi procesami, umie wskazać główne
przyczyny dysfunkcji procesów metabolicznych i rozumie przyczyny chorób dietozależnych.
Umiejętności: Student umie opisać przebieg i regulację podstawowych przemian
biochemicznych oraz rozumie mechanizmy funkcjonowania organizmu człowieka w stanie
zdrowia i choroby oraz rozumie potrzebę uzupełniania i pogłębiania wiedzy w związku ze
stałym rozwojem nauk biologicznych i medycznych oraz kształtuje postawę twórczego
rozwiązywania problemów dietetycznych w oparciu o postęp naukowy.
Kompetencje społeczne: Student zdobywa podstawy do obserwacji czynności organizmu
człowieka w warunkach fizjologicznych i patologicznych, zapoznaje się z podstawowymi
terminami niezbędnymi w przyszłej pracy zawodowej, aby mógł być świadomym partnerem i
doradcą w zakresie właściwego planowania żywienia człowieka, oceny stan odżywienia i
aktywnie mógł uczestniczyć w propagowaniu zachowań prozdrowotnych.
dydaktyczne:
Wykłady, ćwiczenia repetytoryjne
Tematy:
1. Białka
2. Enzymy
3. Utlenianie tkankowe, cykl Kresa
4. Metabolizm węglowodanów
5. Metabolizm lipidów
6. Gospodarka azotowa
7. Witaminy
8. Składniki mineralne
ul. Kasprzaka 49
Strona 10
9. Hormony. Regulacja metabolizmu. Współzależność szlaków metabolicznych.
10. Krew, Mocz
Wiedza: sprawdziany, egzamin pisemny
Umiejętności: zaliczenie na podstawie przygotowania studenta do ćwiczeń repetytoryjnych w
oparciu o wiedzę przekazaną na wykładach i podaną literaturę oraz sprawdziany.
Kompetencje społeczne: nabycie umiejętności dotyczących podstawowych pomiarów i analiz
biochemicznych wykonywanych zdrowym i chorym pacjentom, poznanie podstawowych
danych służących do interpretacji wyników analiz biochemicznych i analitycznych,
posługiwanie się internetowymi bazami danych z zakresu biochemii, umiejętność ciągłego
kształcenia i współdziałania w grupie.
Treści programowe:
1. Biochemia jako nauka o życiu i jej zastosowanie w dietetyce.
2. Aminokwasy. Budowa, podziały, wzory. Funkcje biologiczne aminokwasów.
3. Peptydy i białka. Peptydy biologiczne czynne i ich funkcje. Białka: budowa, wiązanie
peptydowe, struktury I, II, III i IV-rzędowa. Typy wiązań chemicznych stabilizujących
struktury przestrzenne białek. Właściwości białek. Denaturacja białek. Metody
izolowania i oznaczania białek z materiału biologicznego. Białka złożone: budowa i
funkcje - glikoproteiny i lipoproteiny, mioglobina, hemoglobina, kolagen, insulina.
Hemoglobiny prawidłowe i patologiczne. Białka osocza krwi – podział i funkcje.
Zmiany ilościowe białek osoczowych w przebiegu chorób (białka ostrej fazy). Funkcje
biologiczne białek.
4. Enzymy. Klasyfikacja enzymów - typy reakcji katalizowanych przez poszczególne
klasy enzymów. Budowa enzymów - budowa części białkowej, centrum aktywne,
kofaktory, koenzymy, witaminy jako koenzymy, grupy prostetyczne, swoistość
działania enzymów, wszechstronne zastosowanie enzymów. Kinetyka reakcji
enzymatycznej (wpływ stężenia enzymu i substratu na szybkość reakcji
enzymatycznej, stała Michaelisa – Km). Hamowanie reakcji enzymatycznej – typy
hamowania. Czynniki wpływające na szybkość reakcji enzymatycznej. Regulacja
aktywności enzymów (ograniczona proteoliza, regulacja allosteryczna, modyfikacje
kowalencyjne, regulacja na poziomie syntezy i rozkładu enzymów. Znaczenie
diagnostyczne pomiarów aktywności enzymów w stanie zdrowia i choroby.
5. Utleniania biologiczne, cykl Kresa, związki wysokoenergetyczne i ich rola w
metabolizmie komórki. Cykl Krebsa – reakcje, enzymy, regulacja, i powiązania z
innymi przemianami, oksydacyjna dekarboksylacja pirogronianu i α-ketoglutaranu,
wytwarzanie równoważników redukcyjnych, znaczenie cyklu Krebsa. Łańcuch
oddechowy - lokalizacja, składniki, funkcje. Fosforylacja oksydacyjna. Inhibitory
łańcucha oddechowego, transportu elektronów i fosforylacji oksydacyjnej.
6. Metabolizm węglowodanów. Budowa, właściwości i funkcje biologiczne cukrów
prostych i złożonych. Trawienie, wchłanianie i transport węglowodanów. Metabolizm
glukozy (glikoliza w warunkach tlenowych i beztlenowych, bilans energetyczny),
glukoneogeneza, cykl pentozfosforanowy, zaburzenia przemiany glukozy). Regulacja
przemiany glukozy - regulacja hormonalna (rola insuliny, glukagonu i adrenaliny).
ul. Kasprzaka 49
Strona 11
Przemiana glikogenu (synteza i rozkład glikogenu, regulacja hormonalna w wątrobie i
mięśniach,
zaburzenia
przemian).
Zróżnicowanie
tkankowe
przemiany
węglowodanowej (wątroba, mózg, mięśnie, adipocyty, erytrocyty). Cykl Cori. Cykl
alaninowy. Rola wątroby w ogólnoustrojowej gospodarce węglowodanowej. Kontrola
stężenia glukozy we krwi. Przemiany fruktozy i galaktozy. Cukrzyca. Metody
oznaczania glukozy we krwi.
7. Metabolizm lipidów i sterydów. Budowa tłuszczów, podział i ich znaczenie
biologiczne. Trawienie, wchłanianie i transport lipidów. Spalanie kwasów
tłuszczowych - aktywacja i transport kwasów tłuszczowych do mitochondrium,
β-oksydacja kwasów tłuszczowych nasyconych i nienasyconych. Powstawanie ciał
ketonowych w fizjologii i patologii. Synteza kwasów tłuszczowych. Synteza
trójglicerydów. Przemiana cholesterolu - biosynteza cholesterolu, rozkład i wydalanie
cholesterolu. Przemiana kwasów żółciowych (regulacja procesu, rola żółci, krążenie
jelitowo - wątrobowe). Synteza i rola hormonów steroidowych. Witamina D3 –
synteza, działanie biologiczne. Rola tkanki tłuszczowej i wątroby w przemianie
tłuszczów. Regulacja hormonalna przemiany tłuszczów. Lipoproteiny osocza.
Miażdżyca. Metody oznaczania w surowicy krwi lipidów całkowitych, cholesterolu.
8. Gospodarka azotowa. Bilans azotowy. Białka pełno- i niepełnowartościowe;
aminokwasy egzo- i endogenne. Trawienie i wchłanianie białek w przewodzie
pokarmowym: enzymy i ich specyficzność. Reakcje ogólne aminokwasów;
transaminacja, dekarboksylacja, oksydacyjna deaminacja. Cykl mocznikowy,
lokalizacja tkankowa i komórkowa, reakcje, enzymy, regulacja. Rola glutaminy w
organizmie człowieka (mózg, wątroba, nerka). Przemiany aminokwasów: glicyny,
argininy, histydyny, metioniny, tyrozyny, fenyloalaniny, tryptofanu, cysteiny.
Aminokwasy gluko- i ketogenne. Defekty genetyczne przemian aminokwasów.
Międzynarządowa wymiana aminokwasów (mięśnie, wątroba, mózg i nerka).
Biologicznie czynne pochodne aminokwasów (hormony tarczycy, aminy katecholowe i
inne). Składniki fizjologiczne i patologiczne moczu. Powstawanie i rozpad hemu.
Krążenie bilirubiny.
9. Hormony – podział, budowa. Hormony peptydowe i białkowe (insulina, glukagon,
hormony przysadki mózgowe i inne). Hormony steroidowe (mineralokortokoidy,
glikokortykoidy, estrogeny, gestageny, androgeny). Pochodne aminokwasów hormony tarczycy, aminy katecholowe i inne. Molekularny mechanizm działania
hormonów. Wpływ hormonów na metabolizm tkanek. Regulacja hormonalna przemian
białek, węglowodanów i lipidów. i białek
10. Witaminy. Witaminy rozpuszczalne w wodzie – witaminy grupy B (B1, B2, B3,B6,
B9, B12, biotyna)– budowa, udział w przemianach biochemicznych. Witamina Cbudowa, powstawanie, udział w przemianach (synteza kolagenu). Witaminy
rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) – funkcje biologiczne. Witaminy
antyoksydacyjne
11. Składniki
mineralne.
Makroelementy.
Mikroelemeny/Pierwiastki
śladowe.
Biodostępność. Rola w organizmie człowieka.
1. Bańkowski E., Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych, Elsevier
Urban & Partner, Wrocław 2009
2. Angielski S., Rogulski J., Biochemia kliniczna i analityka. Wyd. lek. PZWL, Warszawa
1990.
ul. Kasprzaka 49
Strona 12
3. Murray R.K., Granner D.K., Mayes P.A., Rodwell V.W., Biochemia Harpera. Wyd.
Lek. PZWL, Warszawa 2008.
4. Kaczkowski J., Podstawy biochemii. Wyd. WNT, Warszawa 2002.
5. Hames B.D., Hooper N.M., Houghton J.D., Biochemia. Krótkie wykłady, PWN 2000
6. Berg J.M., Tymoczko, J.L., Stryer L., Biochemia, PWN 2009
1. Tomaszewski J.J.: Diagnostyka laboratoryjna. Podręcznik dla studentów medycyny.
Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2001.
2. Kłyszejko-Stefanowicz L. (red.): Ćwiczenia z biochemii, Wyd. PWN, Warszawa 2003.
ul. Kasprzaka 49
Strona 13
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
podstawowa wiedza na temat czynników
chorobotwórczych w środowisku
BIOLOGIA MEDYCZNA
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
30/30
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
Zapoznanie studenta z czynnikami chorobotwórczymi
występującymi w środowisku oraz źródłami zakażeń.
Wiedza: Student klasyfikuje czynniki chorobotwórcze występujące w środowisku oraz zna
źródła zakażeń. Zna objawy zakażeń różnymi czynnikami.
Umiejętności: Student
chorobotwórczymi.
potrafi
przeanalizować
możliwości
zakażeń
czynnikami
Kompetencje społeczne: Student potrafi pracować w grupie.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, prezentacja
Umiejętności: prezentacja przygotowana w grupie – analiza możliwości zakażenia czynnikami
chorobotwórczymi w przedstawionej przez prowadzącego sytuacji faktycznej
Kompetencje społeczne: prezentacja przygotowana w grupie – analiza możliwości zakażenia
czynnikami chorobotwórczymi w przedstawionej przez prowadzącego sytuacji faktycznej
Treści programowe:
1. Rezerwuary chorobotwórczych czynników w środowisku człowieka – biosfera,
hydrosfera i litosfera.
2. Składniki ontocenoz narządowych człowieka w różnych okresach ontogenezy.
3. Zakażenia pasożytnicze: układ pasożyt – żywiciel, mechanizm działań
chorobotwórczych pasożytów, przystosowanie pasożytów do żywiciela.
4. Rośliny trujące i lecznicze – wpływ na organizm, postępowanie w zatruciach.
5. Zatrucie jadami i toksynami pochodzenia zwierzęcego – objawy, zapobieganie i
pierwsza pomoc.
ul. Kasprzaka 49
Strona 14
6. Grzyby trujące – objawy zatrucia, zapobieganie, pierwsza pomoc.
7. Podstawowe pojęcia biologiczne, ekologiczne i epidemiologiczne.
8. Poziomy organizacji w przyrodzie. Biocenoza. Struktura troficzna biocenozy.
9. Ekosystem. Produktywność ekosystemów. Krążenie pierwiastków w ekosystemie.
10. Ekosystemy lądowe. Ekosystemy wodne.
11. Udział biosfery w przenoszeniu czynników zakaźnych, hydrosfera jako źródło zakażeń,
znaczenie litosfery w przenoszeniu infekcji.
12. Podział ontogenezy - utajona i jawna. Zakażenia charakterystyczne dla ontogenezy
utajonej i ujawnionej.
13. Zatrucia i zakażenia pokarmowe.
1. Solomon E., Berg L., Martin D., Biologia, Multico Oficyna Wydawnicza 2007
2. Kurnatowska A. (red.), Ekologia, PWN Warszawa 2001 i 2002.
3. Danowski J., Danowska – Klonowska D Biologia. Repetytorium dla maturzystów i
kandydatów na uczelnie medyczne, Oficyna Wydawnicza Medyk sp. z o.o. Warszawa.
Mizerski W. (red.), Tablice biologiczne, Wydawnictwo Adamantan Warszawa.
ul. Kasprzaka 49
Strona 15
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiadomości ze szkoły średniej
CHEMIA ŻYWNOŚCI
studia
stacjonarne
w/ćw
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/15
4
60
90
Zapoznanie studenta ze składem chemicznym żywności oraz
wpływie różnych czynników na skład chemiczny żywności.
Wiedza: Student zna skład chemiczny żywności oraz posiada wiedzę na temat substancji
dodatkowych stosowanych w produkcji. Rozumie wpływ przechowywania i procesów
technologicznych na składniki żywności. Zna rodzaje zanieczyszczeń żywności.
Umiejętności: Student potrafi wykrywać substancje odżywcze i nieodżywcze w produktach
spożywczych. Potrafi ocenić wpływ warunków przechowywania i przetwarzania żywności na
jej skład chemiczny.
Kompetencje społeczne: Student jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się
do eksperta.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, zajęcia w laboratorium
Wiedza: egzamin pisemny
Umiejętności: zaliczenie na postawie wykonania zadania w laboratorium
Kompetencje społeczne: zaliczenia na podstawie obserwacji przy pracy w laboratorium
Treści programowe:
1.
2.
3.
4.
Wykłady:
Skład chemiczny żywności.
Woda – właściwości fizyczno-chemiczne, woda jako rozpuszczalnik i jako składnik
żywności.
Białka – budowa chemiczna, właściwości funkcjonalne, zmiany w czasie
przechowywania i przetwarzania żywności, modyfikowanie białek. Białka głównych
surowców żywnościowych.
Niebiałkowe związki azotowe (aminokwasy, peptydy, aminy, kwasy nukleinowe).
ul. Kasprzaka 49
Strona 16
5. Tłuszcze i ich pochodne – charakterystyka chemiczna i podział.
6. Tłuszcze jadalne – podział, właściwości funkcjonalne.
7. Węglowodany – charakterystyka chemiczna, podział, źródła w żywności, przemiany
przechowywania i w procesach przetwarzania, właściwości.
8. Witaminy – charakterystyka ogólna, podział, przemiany w żywności.
9. Składniki mineralne - charakterystyka ogólna, występowanie w żywności, straty
podczas jej przetwarzania, wpływ na przemiany zachodzące w żywności.
10. Dodatki do żywności. Barwniki naturalne, syntetyczne, zmiany zachodzące podczas
przechowywania i przetwarzania żywności.
11. Inne naturalne składniki żywności (polifenole, glukozynolany, glikozydy, alkaloidy,
saponiny).
12. Zanieczyszczenia żywności, substancje mutagenne i rakotwórcze.
13. Właściwości zdrowotne składników żywności (oleje rybie, błonnik pokarmowy, kwasy
nienasycone, warzywa i owoce, wapń, kwas foliowy), barwniki i inne substancje
stosowane w produkcji żywności.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Ćwiczenia:
Zasady pobierania próbek żywności do analiz.
Wykrywanie białek w produktach spożywczych (reakcje charakterystyczne,
denaturacja, wysalanie).
Odróżnianie tłuszczów od wolnych kwasów tłuszczowych, wykrywanie i utlenianie
nienasyconych kwasów tłuszczowych, wykrywanie cholesterolu w produktach
spożywczych.
Ekstrakcja i wykrywanie cukrów w warzywach i owocach.
Witaminy – wykrywanie witaminy C, A lub/i D w produktach spożywczych.
Wykrywanie i identyfikacja barwników syntetycznych w produktach żywnościowych.
Wykrywanie kwaśnych substancji smakowych i substancji słodzących (sacharyna) w
produktach spożywczych.
Wykrywanie chemicznych substancji konserwujących.
1. Sikorski Z. (red.), Chemia żywności, WNT, Warszawa, 2007
2. Sikorski Z. (red.), Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności, WNT,
Warszawa, 1994
3. Gertig H., Duda G., Żywność a zdrowie i prawo, Wyd. PZWL, Warszawa, 2004
4. Śmiechowska M., Przybyłowski P., Chemia żywności z elementami biochemii, Wyd.
Akademia Morska, Gdynia, 2004
5. Ban - Oganowska H. i in., Ćwiczenia laboratoryjne z biochemii i chemii żywności,
Wyd. AE, Wrocław, 2008
1. Sienko M., Plane R., Chemia - podstawy i zastosowania, WNT, Warszawa 2002.
ul. Kasprzaka 49
Strona 17
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Żywienie człowieka, Kliniczny zarys chorób
DIETA
przedmiotów):
Cele modułu:
ZATRUCIACH
OSTRYCH
I
PRZEWLEKŁYCH
studia
Forma studiów
stacjonarne
/liczba godzin/liczba punktów ECTS: w/ćw
W
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
Zapoznanie studenta z zasadami kalkulacji i programowania
diet w zatruciach ostrych i przewlekłych w zależności od
stanu chorego, zaawansowania choroby oraz rodzaju terapii.
Wiedza: Student zna zasady konstruowania diety dla chorych w zatruciach ostrych i
przewlekłych.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować dietę w zależności od choroby, potrafi
zmodyfikować dietę w zależności od stanu chorego, wyników badań dodatkowych oraz
rodzaju prowadzonej terapii.
Kompetencje społeczne: Student wykazuje troskę o dobro chorych.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, projekt
Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla chorego w zatruciu ostrym lub przewlekłym,
przygotowanie modyfikacji diety w zależności od wyników badań
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla chorego w zatruciu ostrym lub przewlekłym,
przygotowanie modyfikacji diety w zależności od wyników badań
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie diety dla chorego w zatruciu ostrym lub
przewlekłym, przygotowanie modyfikacji diety w zależności od wyników badań
Treści programowe:
Wykłady:
1. Podstawowe pojęcia w toksykologii klinicznej.
2. Postępowanie diagnostyczne w ostrych zatruciach, rozpoznawanie stanów zagrożenia
życia zespoły objawów toksycznych – toksydrom.
3. Ogólne zasady postępowania leczniczego w ostrych zatruciach - dekontaminacja,
ul. Kasprzaka 49
Strona 18
4.
5.
6.
7.
8.
postępowanie zabezpieczające podstawowe funkcje życiowe, stosowanie
specyficznych leków i odtrutek.
Zatrucia ostre i przewlekłe ksenobiotykami.
Ksenobiotyki a ich oddziaływanie na organizm.
Zanieczyszczenia biologiczne i chemiczne żywności.
Stan odżywienia a działanie ostre i przewlekłe ksenobiotyków.
Patofizjologia i postępowanie diagnostyczno-lecznicze w ostrych zatruciach lekami
(działającymi na ośrodkowy układ nerwowy, układ sercowo-naczyniowy,
przeciwbólowymi), alkoholami, węglowodorami, substancjami żrącymi, substancjami
utleniający, pestycydami, toksynami pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.
1. Pach J. (red.), Zarys toksykologii klinicznej. Wydawnictwo UJ, Kraków 2009
2. Brzozowska A. (red.), Toksykologia żywności. Przewodnik do ćwiczeń. Wyd. SGGW
Warszawa 2004
1. Brandys J. (red), Toksykologia - wybrane zagadnienia. Wyd. Uniwersytetu
Jagiellońskiego Kraków 1999
ul. Kasprzaka 49
Strona 19
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
DIETETYKA PEDIATRYCZNA
studia
stacjonarne
w/ćw
45/45
w/ćw
liczba punktów
ECTS
30/30
6
90
120
Zapoznanie studentów z wiadomościami dotyczącymi
racjonalizacji żywienia kobiet w okresie ciąży, dzieci
zdrowych oraz dieto terapii w wybranych chorobach wieku
dziecięcego.
Wiedza: Student zna zasady żywienia dzieci zdrowych w poszczególnych okresach życia. Zna
wpływ choroby na stan odżywienia dzieci oraz zasady żywienia dzieci chorych w zależności
od stanu chorobowego.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować dietę dla dziecka w poszczególnych okresach jego
życia, potrafi skonstruować dietę dla dziecka chorego w zależności od rodzaju choroby.
Kompetencje społeczne: Student wykazuje troskę o dobro dzieci.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, analiza przypadków
Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla dziecka w określonym wieku i stanie zdrowia
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla dziecka w określonym wieku i stanie zdrowia
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie diety dla dziecka w określonym wieku i
stanie zdrowia
Treści programowe:
1.
2.
3.
4.
5.
Wykłady:
Żywienie kobiety ciężarnej a przebieg ciąży i stan zdrowia dziecka.
Żywienie w stanach patologicznych ciąży.
Prawidłowe żywienie kobiety karmiącej.
Rozwój i fizjologia dziecka w I roku życia.
Żywienie naturalne niemowląt. Korzyści zdrowotne karmienia piersią.
ul. Kasprzaka 49
Strona 20
6. Przeciwwskazania do żywienia naturalnego. Żywienie sztuczne.
7. Żywienie wcześniaków i dzieci z niską masą urodzeniową.
8. Żywienie w biegunce ostrej i przewlekłej u dzieci.
9. Żywienie w alergiach pokarmowych. Diety hipoantygenowe i eliminacyjne.
10. Postępowanie dietetyczne wobec dzieci z chorobami wątroby i dróg żółciowych.
Cholastaza niemowlęca.
11. Zasady żywienia dziecka z refluksem żołądkowo- przełykowym.
12. Żywienie dzieci w okresie ostrym i przewlekłym choroby trzewnej.
13. Żywienie w nieswoistych stanach zapalnych jelit u dzieci i młodzieży.
14. Zasady żywienia dziecka chorego na mukowiscydozę.
15. Żywienie dzieci z chorobami neurologicznymi. Rola diety ketogennej.
16. Rola diety w leczeniu fenyloketonurii i galaktozemii.
17. Zasady żywienia dzieci z brakiem apetytu i wymiotami.
18. Żywienie w onkologii. Dieta sterylna, półsterylna.
19. Planowanie posiłków dla niemowląt zdrowych oraz z alergią pokarmową.
20. Metodyka planowania diety indywidualnej eliminacyjnej dla starszego dziecka na
przykładzie choroby trzewnej.
21. Zaparcia stolca – postępowanie dietetyczne.
22. Otyłość i zespół metaboliczny- zasady żywienia.
23. Postępowanie dietetyczne u dziecka z krzywicą, tężyczką.
24. Niedobory witamin, niedokrwistość u dzieci – postępowanie żywieniowe.
25. Żywienie dzieci z Przewlekłą Chorobą Nerek.
26. Wykorzystanie technik informatycznych w optymalizacji żywienia.
27. Postępowanie dietetyczne w chorobach serca u dzieci. Enteropatia wysiękowa.
28. Postępowanie dietetyczne w wybranych chorobach zakaźnych i gorączkowych.
29. Postępowanie dietetyczne u dzieci po zabiegach chirurgicznych.
30. Niebezpieczeństwa związane ze stosowaniem w żywieniu dzieci ,,modnych diet’’ i
suplementów dietetycznych
Ćwiczenia:
1. Ocena sposobu żywienia – cel i metody (jakościowe i ilościowe). Przygotowanie
kwestionariusza do przeprowadzenia wstępnego wywiadu dietetycznego i
żywieniowego (przy użyciu metod jakościowych: punktowej dla jadłospisu
jednodniowego i okresowego, historii żywienia i preferencji żywieniowych).
2. Ocena jadłospisów przy użyciu metod teoretycznych (ocena jakościowa) na podstawie
rozmowy z pacjentem lub jego rodzicami, wstępna ocena prawidłowości stosowanego
żywienia, proponowane modyfikacje diety wg zasad racjonalnego żywienia.
3. Ocena stanu odżywienia na podstawie konkretnych pacjentów. Samodzielne
wykonanie pomiarów antropometrycznych. Kontynuacja wywiadów dietetycznych z
pacjentami.
4. Badania diagnostyczne stosowane w diagnostyce chorób przewodu pokarmowego.
Układanie jadłospisów dla dzieci zdrowych w różnych grupach wiekowych.
5. Komponowanie jadłospisów dla pacjentów z alergią pokarmową , nietolerancją laktozy
i chorobą trzewną.
6. Komponowanie jadłospisów dla przykładowych pacjentów z niedożywieniem i
otyłością nieswoistymi chorobami jelit.
7. Dieta wegetariańska u dzieci - rodzaje diet, potencjalne korzyści i zagrożenia.
8. Porównanie wartości odżywczej (kalorycznej, zawartości białek, węglowodanów i
tłuszczów) dostępnych preparatów mlecznych do żywienia dzieci zdrowych oraz
ul. Kasprzaka 49
Strona 21
dostępnych bez recepty mieszanek mlecznych dla dzieci z problemami ze strony
przewodu pokarmowego.
1. Szajewska M., Albrecht P., Jak żywić niemowlęta i małe dzieci. Wyd. Lek. PZWL.
Warszawa 2009
2. Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka.
Wyd. Lek. PZWL. Warszawa 2009
3. Jarosz M. (red.), Bułhak - Jachimczyk B. (red.), Normy żywienia człowieka. Podstawy
prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Wyd. Lek. PZWL. Warszawa 2008
4. Krawczyński M.: Żywienie dzieci w zdrowiu i chorobie. Wyd. Help - Med. Kraków
2008
5. Sobotka L. (red.), Podstawy żywienia klinicznego. Wyd. Lek. PZWL. Warszawa 2008
6. Spodaryk M., Podstawy leczenia żywieniowego u dzieci. Wyd. UJ. Kraków 2001
7. Socha J. (red.), Żywienie dzieci zdrowych i chorych. PZWL 1998
8. Kubicka K. (red.), Pediatria podręcznik dla studentów, PZWL 2003.
1. Praca zbiorowa: Podstawy naukowe żywienia w szpitalach. Wyd. IŻŻ. Warszawa 2001
2. Iwańczak F. (red.), Gastroenterologia dziecięca, wybrane zagadnienia, Borgis 2003
ul. Kasprzaka 49
Strona 22
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
EDUKACJA ŻYWIENIOWA
studia
stacjonarne
w/ćw
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
30/15
5
90
105
Zapoznanie studenta z wiedzą na temat edukacji
żywieniowej, jej miejsca w edukacji zdrowotnej oraz roli
dietetyka w ochronie zdrowia.
Wiedza: Student zna cele, zadania i formy edukacji żywieniowej, jej miejsce w edukacji
zdrowotnej oraz rolę dietetyka w ochronie zdrowia.
Umiejętności: Student potrafi korzystać z odpowiednio dobranych metod i środków w
edukacji żywieniowej.
Kompetencje społeczne: Student wykazuje troskę o dobro społeczne.
dydaktyczne:
Wiedza: projekt – przygotowanie kampanii edukacyjnej promującej zdrowe odżywianie
Umiejętności: projekt – przygotowanie kampanii edukacyjnej promującej zdrowe odżywianie
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie kampanii edukacyjnej promującej zdrowe
odżywianie
Treści programowe:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Cele i zadania edukacji żywieniowej.
Edukacja żywieniowa a upowszechniane wiedzy.
Organizacja poradnictwa żywieniowego.
Zadania dietetyka w ochronie zdrowia.
Czynniki ekonomiczne w planowaniu prawidłowego żywienia.
Interaktywne metody przekazywania wiedzy.
Wpływ środków masowego przekazu na żywieniu człowieka.
Współpraca z mass mediami w edukacji prozdrowotnej.
Ocena rzetelności informacji prozdrowotnych w telewizji i radiu.
ul. Kasprzaka 49
Strona 23
10. Analiza treści reklam dotyczących produktów spożywczych.
11. Edukacja prozdrowotna w różnych środowiskach.
12. Edukacja żywieniowa w rodzinie, przedszkolu, szkole.
13. Metody oceny efektywności prowadzonej edukacji żywieniowej.
14. Sposoby konstruowania materiałów edukacyjnych.
15. Zagrożenia zdrowotne wynikające z niewłaściwego odżywiania się.
16. Wybrane elementy epidemiologii i profilaktyki.
17. Czynniki ryzyka cukrzycy, nadciśnienia tętniczego. Prewencja chorób układu krążenia.
18. Nowe rodzaje żywności, żywność transgeniczna, GMO. Suplementy diety.
19. Informacja żywieniowa na opakowaniu środka spożywczego.
20. Składniki informacji żywieniowej. Wartość odżywcza podstawowa i dodatkowa.
21. Aktualne ustawodawstwo i akty prawne w UE.
1. Woynarowska B., Edukacja zdrowotna. Warszawa 2008.
2. Pilska M., Jeżewska-Zychowicz M., Psychologia żywienia. Wybrane zagadnienia.
Wyd. SGGW, Warszawa 2008.
3. Jeżewska-Zychowicz M., Zachowania żywieniowe i ich uwarunkowania. SGGW,
Warszawa 2007.
4. Gawęcki J., Roszkowski W., Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. Wyd. Nauk.
PWN, Warszawa 2009.
1. Gawęcki J., Mossor – Pietraszewska T., Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i
zdrowiu, PWN 2004
2. Karski A. (red.), Słońska Z., Wasilewski B.W., Promocja zdrowia. Wprowadzenie do
zagadnień krzewienia zdrowia. Wyd. IGNIS, Warszawa 1992
ul. Kasprzaka 49
Strona 24
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Mikrobiologia ogólna i żywności
EPIDEMIOLOGIA CHORÓB
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
30/30
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
Zapoznanie studentów z metodami oceny stanu zdrowia
populacji, z uwzględnieniem mierników wykorzystujących
informacje o częstości występowania chorób oraz
związanych z nimi niepełnosprawności.
Wiedza: Student zna problemy pojawiania się chorób w wymiarze populacyjnym, zna czynniki
ryzyka epidemicznego oraz strategie zapobiegania chorobom.
Umiejętności: Student potrafi krytycznie przeanalizować zagrożenia epidemiczne oraz
zaproponować sposoby unikania zagrożeń ze szczególnym uwzględnieniem żywienia jako
potencjalnego źródła zagrożenia.
dydaktyczne:
Wiedza: projekt – przygotowanie w grupie strategii zapobiegania zakażeniom o charakterze
epidemicznym
Umiejętności: projekt – przygotowanie w grupie strategii zapobiegania zakażeniom o
charakterze epidemicznym
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie w grupie strategii zapobiegania zakażeniom
o charakterze epidemicznym
Treści programowe:
1. Wprowadzenie do epidemiologii. Pojęcie zdrowia i choroby w wymiarze
populacyjnym. Cele i zadania epidemiologii. Metody pomiaru zdrowia i choroby na
poziomie populacji.
2. Uwarunkowania stanu zdrowia. Czynniki wpływające na stan zdrowia populacji.
Zmiany w uwarunkowaniach stanu zdrowia na przestrzeni lat. Obciążenie zgonami i
niepełnosprawnością.
ul. Kasprzaka 49
Strona 25
3. Epidemiologia opisowa chorób dietozależnych. Polska na tle innych krajów
europejskich i świata.
4. Epidemiologia chorób zakaźnych. Proces epidemiczny. Triada epidemiczna.
Niedożywienie jako czynnik ryzyka chorób zakaźnych.
5. Zasady opracowywania ogniska epidemicznego choroby zakaźnej.
6. Rola badań epidemiologicznych w profilaktyce chorób zakaźnych. Zasady i znaczenie
nadzoru epidemiologicznego. Epidemiologia zakażeń szpitalnych. Żywienie jako
potencjalne źródło zakażenia szpitalnego.
7. Rola epidemiologii w ocenie czynników ryzyka wpływających na stan zdrowia
populacji i jednostki. Znaczenie biomarkerów. Markery stanu odżywienia.
8. Źródła informacji żywieniowych jednostki i populacji.
9. Strategia badań epidemiologicznych. Rola badań epidemiologicznych w generowaniu
hipotez na temat etiologii chorób i w określaniu związku przyczynowo-skutkowego dla
chorób zakaźnych i przewlekłych. Nieprawidłowe zwyczaje żywieniowe jako obiekt
badań nad etiologią chorób.
10. Strategie zapobiegania chorobom. Poziomy zapobiegania. Badania przesiewowe.
Żywienie elementem profilaktyki.
11. Analiza epidemiologiczna zatruć pokarmowych.
12. Rola epidemiologii molekularnej w ocenie czynników ryzyka występowania chorób.
Molekularne i cytogenetyczne markery skutku biologicznego i podatności osobniczej.
Badania molekularne w epidemiologii żywienia.
13. Żywienie a leczenie. Modyfikujący wpływ żywienia na efekt leczenia.
1. Jędrychowski W., Podstawy Epidemiologii. Podręcznik dla studentów i lekarzy.
Wydawnictwo UJ, Kraków 2002.
1. Jędrychowski W., Epidemiologia w medycynie klinicznej i zdrowiu publicznym,
Wydawnictwo UJ, Kraków
ul. Kasprzaka 49
Strona 26
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiedza na poziomie szkoły średniej
ETYKA
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
15/15
liczba punktów
ECTS
15/15
3
60
60
Celem zajęć jest przedstawienie głównej problematyki z
zakresu etyki, oraz zarysowanie głównych stanowisk
(etycznych) zajmowanych wobec świata i ludzkiej
egzystencji.
Wiedza: Student identyfikuje główne stanowiska etyczne.
Umiejętności: Student potrafi przeanalizować problem z zastosowaniem poznanych stanowisk
etycznych.
Kompetencje społeczne: Student potrafi rozwiązywać problemy etyczne związane z
wykonywanym zawodem.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, dyskusja
Wiedza:
Umiejętności:
Kompetencje społeczne:
Treści programowe:
1.
2.
3.
4.
5.
Wartości jako takie.
Spór pomiędzy obiektywizmem aksjologicznym a subiektywizmem aksjologicznym.
Absolutyzm aksjologiczny a relatywizm aksjologiczny.
Homogenia wartości i celów, ład aksjologiczny.
Naczelne wartości: prawda, piękno, dobro.
ul. Kasprzaka 49
Strona 27
6. Wprowadzenie do etyki: pojęcia moralności i etyki, struktura etyki, etyka opisowa
a etyka normatywna, spory o dobro najwyższe.
7. Intelektualizm etyczny i eudajmonizm agatyczny Sokratesa.
8. Eudajmonizm perfekcjonistyczny Arystotelesa.
9. Moralizm stoików.
10. Umiarkowany hedonizm Epikura.
11. Etyka chrześcijańska.
12. Etyka formalna Kanta.
13. Utylitaryzm w etyce.
14. Utylitaryzm współczesny.
15. Współczesne orientacje w etyce normatywnej.
16. Etyka zawodu dietetyka.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Bauman Z., Etyka ponowoczesna, PWN, Warszawa 1996.
Bernstein B., Odtwarzanie kultury, Państw. Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000.
Bourke V.J., Historia etyki, Wydaw. Krupski i S-ka, Warszawa 1995.
Hallowell J.H., Moralne problemy demokracji, PWN, Warszawa 1993.
Hołówka J., Etyka w działaniu. Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
Jarko J., Kalita Z., Świat wartości moralnych, Warszawa 1993.
Ossowska M., Normy moralne, PWN, Warszawa 2000.
Wojtyła K., Elementarz etyczny, TNKUL, Lublin 1999.
Wolniewicz B., Filozofia i wartości: z fragmentem ”Księgi tragizmu” Henryka Elzenberga i
jego uwagami o ”Dociekaniach Wittgensteina”, Wyd. UW, Warszawa 2003.
1. Bolter J. D., Człowiek Turinga: kultura Zachodu w wieku komputera, PWN, Warszawa
1990.
2. Denek K., Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej, Wydaw. Adam Marszałek, Toruń
2000.
3. Nagel T., Pytania ostateczne, Fundacja "Aletheia", Warszawa 1997.
4. Tischner J., Myślenie według wartości, "Znak", Kraków 2002.
5. Vardy P., Grosch P.: Etyka. Poglądy i problemy., Zysk i S-ka, Poznań 1995.
ul. Kasprzaka 49
Strona 28
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Fizjologia, Chemia żywności, Biochemia ogólna i
żywności
FARMAKOLOGIA I FARMAKOTERAPIA
przedmiotów):
ŻYWIENIOWA ORAZ INTERAKCJA LEKÓW
Z ŻYWNOŚCIĄ
studia
Forma studiów
stacjonarne
Cele modułu:
45/45
w/ćw
liczba punktów
ECTS
30/30
6
90
120
Zapoznanie studenta z podstawami farmakologii oraz
mechanizmami działania leków w zakresie niezbędnym
dietetykowi.
Wiedza: Student zna podstawy farmakologii, rozumie mechanizmy działania leków oraz ich
interakcje z żywnością.
Umiejętności: Student potrafi zaproponować zalecenia dietetyczne w przypadku stosowania
określonego rodzaju leków.
Kompetencje społeczne: Realizuje zdania w sposób zapewniający bezpieczeństwo.
dydaktyczne:
Umiejętności: projekt – sformułowanie zaleceń dietetycznych w przypadku wskazanym przez
prowadzącego
Kompetencje społeczne: projekt – sformułowanie zaleceń dietetycznych w przypadku
wskazanym przez prowadzącego
Treści programowe:
1. Wybrane zagadnienia z farmakologii ogólnej, farmakologii klinicznej i
farmakokinetyki. Czynniki wpływające na działanie leków – wiek, płeć, masa ciała,
genotyp, ciąża, okres laktacji, choroby, rytmy biologiczne, czynniki środowiska, stan
odżywienia.
2. Interakcje leków. Interakcje leków z pożywieniem.
ul. Kasprzaka 49
Strona 29
3. Suplementy diety – korzyści i zagrożenia stosowania, interakcje z lekami.
4. Wpływ farmakoterapii i pożywienia na wyniki badań diagnostycznych.
5. Leki pochodzenia naturalnego – wskazania i zagrożenia ich stosowania (leki roślinne,
witaminy i pierwiastki śladowe). Suplementacja witamin u dzieci i osób starszych –
korzyści i zagrożenia.
6. Farmakoterapia bólu. Interakcje i niepożądane działania leków przeciwbólowych,
zwłaszcza dostępnych bez recepty.
7. Uzależnienie lekowe. Farmakoterapia uzależnienia od nikotyny, alkoholu, opiatów.
8. Leczenie niedożywienia, w tym niedożywienia szpitalnego. Żywienie do- i
pozajelitowe – wskazania i przeciwwskazania, mieszaniny odżywcze, powikłania –
zapobieganie, rozpoznawanie, postępowanie.
9. Leczenie żywieniowe w Polsce – następstwa kliniczne i ekonomiczne niedożywienia
związanego z chorobą, refundacja leczenia żywieniowego, komitet/zespoły/pracownie
leczenia żywieniowego w szpitalu – organizacja, cele, żywienie do- i pozajelitowe w
domu, zadania dietetyka.
10. Leki wpływające na ośrodkowy układ nerwowy (psychotropowe, nasenne i
uspokajające, stosowane w chorobach neurodegeneracyjnych). Farmakoterapia
depresji. Terapia niefarmakologiczna zaburzeń snu.
11. Farmakoterapia chorób układu krążenia. Krytyczna ocena preparatów pochodzenia
roślinnego stosowanych w zaburzeniach lipidowych. Oleje rybie jako element diety
wspomagający leczenie hiperlipidemii. Polekowe zaburzenia lipidowe.
12. Leki stosowane w chorobach układu pokarmowego. Farmakoterapia choroby
wrzodowej. Leki przeciwwymiotne. Leki przeczyszczające. Leki przeciwbiegunkowe.
Leki stosowane w terapii chorób wątroby i dróg żółciowych.
13. Cukrzyca – metody leczenia, zapobieganie i terapia metabolicznych stanów naglących.
Zespół metaboliczny. Leczenie otyłości.
14. Leki hormonalne. Środki antykoncepcyjne.
15. Anoreksja, bulimia, ortoreksja – metody leczenia.
16. Leki układu oddechowego – wykrztuśne, przeciwkaszlowe, stosowane w terapii astmy.
17. Chemioterapia zakażeń – leki stosowane w terapii zakażeń bakteryjnych, wirusowych,
pasożytniczych. Leki przeciwgruźlicze. Leki przeciwgrzybicze.
18. Leki immunosupresyjne – wskazania do stosowania, interakcje z pożywieniem.
19. Czynniki ryzyka rozwoju chorób nowotworowych i sposoby zapobiegania (czynniki
wirusowe, środowiskowe, odżywianie, stosowanie leków i suplementów diety).
Chemioterapia nowotworów – podstawy teoretyczne, leki oraz ich niepożądane
działania, profilaktyka i leczenie (zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nudności i wymioty,
zapalenie błony śluzowej przewodu pokarmowego). Podstawy leczenia żywieniowego
w onkologii.
1. Rajtar - Cynke G., Farmakologia. Podręcznik dla studentów i absolwentów wydziałów
pielęgniarstwa i nauk o zdrowiu Akademii Medycznych. Wydawnictwo Czelej, Lublin,
2007.
2. Danysz A., Buczko W., Kompendium farmakologii i farmakoterapii. Urban&Partner,
Wrocław, 2008.
3. Janiec W., Kompendium farmakologii. PZWL, Warszawa, 2008.
4. Lüllmann H., Mohr K., Hein L., Ilustrowane Kompendium farmakologii Lüllmanna.
Redakcja naukowa wydania polskiego T.F. Krzemiński. Wydawnictwo Czelej, Lublin,
ul. Kasprzaka 49
Strona 30
2008.
5. Orzechowska-Juzwenko K., Farmakologia kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej.
Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław, 2006.
6. Korbut R., Farmakologia po prostu. Podręcznik dla studentów kierunków medycznych,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2009.
1. Dzierżanowska J. (red.), Jeliaszewicz J., Przewodnik antybiotykoterapii. α-medica
press 2004.
2. Meszaros J. (red.), Podstawy farmakologii. Podręcznik dla szkół medycznych, PZWL,
2006.
ul. Kasprzaka 49
Strona 31
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Podstawy anatomii człowieka, podstawowe
informacje z zakresu procesów biochemicznych
metabolizmu człowieka w stanie zdrowia.
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
przedmiotów):
studia
Forma studiów
stacjonarne
Cele modułu:
w/ćw
60/60
liczba punktów
ECTS
30/30
60
120
Zapoznanie
studenta
z
mechanizmami
funkcjonowania organizmu człowieka.
Wiedza: Student zna pojęcia fizjologiczne,
funkcjonowania organizmu człowieka.
podstawowe
mechanizmy
6
regulacji
regulacji
Umiejętności: Student potrafi przeanalizować wskazany mechanizm fizjologiczny.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia
Umiejętności: prezentacja przygotowana w grupie na zadany przez prowadzącego temat
Kompetencje społeczne: prezentacja przygotowana w grupie na zadany przez prowadzącego
temat
Treści programowe:
1. Podstawy fizjologii ogólnej: homeostaza komórki, narządów i układów narządów,
podstawy fizjologii mięśni i układu nerwowego: geneza potencjału spoczynkowego i
czynnościowego komórek pobudliwych, mechanizmy przewodzenia potencjałów w
błonach komórkowych, transmisja synaptyczna, rodzaje komórek mięśniowych,
mechanizmy ich aktywności skurczowej.
2. Czynności rdzenia kręgowego, mechanizmy odruchów somatycznych, drogi ruchowe i
obszary ruchowe CSN, mechanizmy neuronalne ruchu dowolnego, receptory,
mechanizmy transdukcji bodźca czuciowego, percepcja i gnozja bodźca czuciowego,
rola fizjologiczna móżdżku, mechanizmy neuronalne współruchów fizjologicznych,
podłoże neuronalne zachowań popędowo-emocjonalnych, mechanizmy funkcji
poznawczych.
ul. Kasprzaka 49
Strona 32
3. Autonomiczny układ nerwowy, organizacja i funkcje.
4. Podstawy fizjologii układu krążenia: zjawiska elektryczne w mięśniu sercowym,
podstawy EKG, czynności mechaniczne serca, cykl sercowy, hemodynamika, funkcje
naczyń tętniczych, żylnych, wieńcowe, mózgowe, zjawiska krążeniowo-oddechowe w
wysiłku fizycznym.
5. Podstawy fizjologii układu oddechowego: budowa i funkcje dróg oddechowych i płuc,
krążenia płucnego, podstawowe informacje z zakresu wymiany gazowej w płucach.
6. Wprowadzenie do fizjologii układu trawiennego: podstawy motoryki, aktywności
wewnątrzwydzielniczej gruczołów trawiennych: żołądka, trzustki, wątroby i jelit.
7. Wprowadzenie do zagadnienia wchłaniania w przewodzie pokarmowym
podstawowych i niezbędnych do życia składników pokarmowych, obliczanie
podstawowej i całkowitej przemiany materii (zapotrzebowanie kaloryczne). Rola jamy
ustnej w procesie trawienia i połykania, czynność żołądka, trawienie i wchłanianie w
jelitach, czynność wątroby.
8. Regulacja hormonalna: budowa i klasyfikacja hormonów, oś podwzgórzowoprzysadkowa (hormony przedniego i tylnego płata przysadki mózgowej), hormony
rdzenia i kory nadnerczy, trzustki, tarczycy i przytarczyc, hormony wydzielane przez
gruczoły płciowe.
9. Fizjologia układu wydalniczego i skóry, nerki ich rola i czynności, obszary wodne
ustroju, rola skóry i czynność gruczołu mlecznego.
1. Borodulin - Nadzieja L. (red.), Fizjologia człowieka, Górnicki Wydawnictwo
Medyczne 2005
2. Konturek S,: Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Elsevier
Urban & Partner, Wrocław 2007, wyd 1.
3. Ganong William F., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007, wyd 1.
4. Traczyk W.Z., Fizjologia człowieka w zarysie; PZWL 2006.
1. Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka; PZWL 2006
ul. Kasprzaka 49
Strona 33
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiadomości z biologii ze szkoły średniej
GENETYKA
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
30/30
15/15
60
90
Cele modułu:
liczba punktów
ECTS
4
Zapoznanie studenta z wiedzą z zakresu genetyki.
Wiedza: Student zna pojęcia z zakresu genetyki, strukturę genomu człowieka, modele
dziedziczenia z uwzględnieniem predyspozycji do pojawiania się chorób.
Umiejętności: Student potrafi ocenić możliwości dziedziczenia określonych cech, w tym
chorób.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, praca w grupach
Umiejętności: prezentacja przygotowana w grupie na zadany temat
Kompetencje społeczne: prezentacja przygotowana w grupie na zadany temat
Treści programowe:
1. Elementy genetyki ogólnej (budowa kwasów nukleinowych, DNA jądrowe i
mitochondrialne, replikacja, transkrypcja, translacja, euchromatyna, heterochromatyna,
gen, intron, ekson, mutacje i ich rodzaje, regulacja ekspresji genów, budowa
chromosomu metafazalnego, mitoza, mejoza, rozdział chromosomów, crossing-over,
allel, locus, genotyp, fenotyp, homozygota, heterozygota, hemizygota, kariotyp).
2. Struktura genomu człowieka, budowa chromosomów i techniki jej badania.
Najczęstsze mutacje chromosomowe i ich konsekwencje kliniczne.
3. Genom mitochondrialny i jego zmienność. Populacyjna zmienność genetyczna.
Metody jej badania. Mapy genetyczne. Segregacja markerów genetycznych.
Równowaga genetyczna.
4. Podstawowe modele dziedziczenia i ich cechy charakterystyczne. Przyczyny
recesywności albo dominacji cech genetycznych. Korelacja genotypowo-fenotypowa
ul. Kasprzaka 49
Strona 34
na przykładzie mukowiscydozy i wrodzonej łamliwości kości. Symbole stosowane w
rodowodzie. Inaktywacja chromosomu X i piętnowanie genetyczne.
5. Aberracje liczbowe chromosomów i strukturalne chromosomów. Przykłady chorób.
6. Zasady analizy cytogenetycznej w diagnostyce chorób genetycznych (rodzaj,
pobieranie, przechowywanie i transport materiału do badań cytogenetycznych,
hodowle komórkowe). Metody badań cytogenetycznych i cytogenetyki molekularnej.
Podstawy zapisu cytogenetycznego.
7. Dziedziczenie autosomalne dominujące i recesywne oraz dziedziczenie sprzężone z
płcią, przykłady chorób.
8. Zasady analizy molekularnej w diagnostyce chorób monogenowych (rodzaj,
pobieranie, przechowywanie i transport materiału do badań molekularnych). Przykłady
metod badań molekularnych stosowanych w diagnostyce chorób monogenowych.
9. Dziedzicznie uwarunkowane predyspozycje do nowotworów – kryteria klasyfikacji
nowotworów dziedzicznych, możliwości diagnostyczne, wskazania do badań
genetycznych, interpretacja wyników badań molekularnych: aspekty etyczne i prawne
badań DNA.
10. Uwarunkowania genetyczne i pozagenetyczne cech człowieka. Elementy
nutrigenomiki, farmakogenetyki i ekogenetyki. Inżynieria genetyczna.
11. Progowy model dziedziczenia wieloczynnikowego. Fenotypy główne i pośrednie.
Badania przesiewowe i interwencje profilaktyczne w przypadku zwiększonej
podatności genetycznej. Profilaktyka genetyczna związana z interwencją dietetyczną.
12. Podstawowe obliczenia matematyczne w genetyce. Testowanie równowagi
genetycznej, sprzężeń i asocjacji genetycznych.
1. Connor M., Ferguson-Smith M., Podstawy genetyki medycznej, PZWL 1998
2. Korniszewski L., Dziecko z zespołem wad wrodzonych. Diagnostyka
dysmorfologiczna. PZWL 1994
3. Drewa G. Ferenc T., Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy. Wydanie II
poprawione. Urban i partner, Wrocław 2007
4. Bal J. (red.), Biologia molekularna w medycynie. Elementy Genetyki Klinicznej.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001
5. Korf B., Genetyka człowieka. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2003
1. Passarge E., Genetyka. Ilustrowany Przewodnik, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2004.
ul. Kasprzaka 49
Strona 35
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Biochemia ogólna i żywności, Chemia żywności,
Analiza i ocena jakości żywności
HIGIENA,
TOKSYKOLOGIA
I
BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI
studia
Forma studiów
stacjonarne
Cele modułu:
45/45
w/ćw
liczba punktów
ECTS
30/30
6
90
120
Zapoznanie studenta z podstawową wiedzą w zakresie
toksykologii, zagrożeń z nią związanych oraz kwestiami
bezpieczeństwa żywności.
Wiedza: Student zna podstawowe pojęcia z zakresu toksykologii. Zna cele, zasady i
zagrożenia związane ze stosowaniem substancji dodatkowych. Zna problematykę
występowania substancji obcych i toksycznych w żywności oraz zapobiegania
zanieczyszczeniu żywności i zatruciom żywieniowym.
Umiejętności: Student potrafi ocenić możliwości zanieczyszczenia żywności i zaproponować
sposoby zapobieżenia zanieczyszczeniu.
Kompetencje społeczne: Student wykazuje troskę o dobro społeczne.
dydaktyczne:
Umiejętności: prezentacja – ocena możliwości zanieczyszczenia żywności w sytuacji
przedstawionej przez prowadzącego wraz ze wskazaniem możliwości zapobieżenia
zanieczyszczeniu
Kompetencje społeczne: prezentacja – ocena możliwości zanieczyszczenia żywności w
sytuacji przedstawionej przez prowadzącego wraz ze wskazaniem możliwości zapobieżenia
zanieczyszczeniu
Treści programowe:
1. Podstawowe pojęcia i definicje.
2. Ogólne wiadomości o truciznach i zatruciach.
3. Podstawy i zasady postępowania diagnostycznego i leczniczego w ostrych zatruciach.
ul. Kasprzaka 49
Strona 36
4. Losy substancji obcych w organizmie z uwzględnieniem dróg i mechanizmów
wchłaniania, barier, rozmieszczenia, przemian, odkładania i wydalania.
5. Substancje obce w żywności (z grupy substancji celowo dodanych: barwniki,
konserwanty, aromaty, regulujące kwasowość, stabilizujące, emulgujące,
zagęszczające, klarujące, wzmagające smak i zapach itp.).
6. Zanieczyszczenia chemiczne i fizyczne związane z produkcją i obrotem:
- związki stosowane przy uprawach roślin (nawozy, pestycydy itp.),
- w hodowli zwierząt (antybiotyki, leki hormonalne, uspokajające itp.),
- zanieczyszczenia techniczne pochodzące z opakowań i urządzeń.
7. Zanieczyszczenia środowiskowe:
- z emisji zakładów przemysłowych i środków transportu,
- metale i pierwiastki szkodliwe,
- związki organiczne (WWA, dioksyny, furany, PCB, akryloamid itd.),
- radioligandy.
8. Ocena bezpieczeństwa produktów.
9. Definicja ADI, PMTDI, PTWI, dawek tolerancji.
10. Metody konserwowania żywności: fizyczne, chemiczne, biologiczne.
11. Zanieczyszczenia biologiczne żywności:
- organizmy niejadalne towarzyszące uprawom,
- rośliny trujące,
- grzyby kapeluszowe jadalne i trujące,
- pasożyty zwierzęce,
- pleśnie i ich toksyny,
- drobnoustroje i ich toksyny,
- produkty GMO (ocena bezpieczeństwa, ograniczenia prawne stosowania),
- nienaturalna karma, choroba BSE.
1. Seńczuk W., Toksykologia współczesna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
2006.
2. Gertig H., Duda G., Żywność a zdrowie i prawo. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2004.
3. Nikonorow M., Urbanek-Karłowska B., Toksykologia żywności. PZWL Warszawa
1987
4. Piotrowski J. (red.), Podstawy toksykologii. WNT Warszawa 2006
5. Brzozowska A. (red.), Toksykologia żywności. Przewodnik do ćwiczeń. Wyd. SGGW
Warszawa 2004
6. Manahan S.E., Toksykologia środowiska. PWN 2006
2. Kołożyn - Krajewska D. (red.), Higiena produkcji żywności. Wyd. SGGW Warszawa
2003
3. Świderski F. (red.), Żywność wygodna i żywność funkcjonalna., WNT Warszawa 2003
4. Brandys J. (red), Toksykologia - wybrane zagadnienia. Wyd. Uniwersytetu
Jagiellońskiego Kraków 1999
5. Gawęcki J., Mossor - Pietraszewska T., Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i
zdrowiu. PWN Warszawa 2006
6. Biernat J., Żywienie, żywność a zdrowie., Astrum, Wrocław 2001
7. Gertig H., Żywność a zdrowie., PZWL Warszawa 1996
ul. Kasprzaka 49
Strona 37
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiadomości i umiejętności na poziomie szkoły
średniej
JĘZYK ANGIELSKI
studia
stacjonarne
w/ćw
0/180
w/ćw
liczba punktów
ECTS
0/120
8
60
120
Przygotowanie studenta do takiego poziomu opanowania
języka angielskiego, który umożliwi mu zrozumienie i
formułowanie wypowiedzi ustnych, samodzielne czytanie i
tłumaczenie tekstów fachowych w języku niemieckim przy
pomocy słownika, samodzielne tworzenie tekstów w postaci
opisów, notatek, korespondencji, prowadzenie rozmów przez
telefon.
Wiedza: Student zna język angielski na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu
Kształcenia Językowego Rady Europy.
Umiejętności: Student potrafi posługiwać się językiem angielskim na poziomie biegłości B2,
potrafi posługiwać się językiem specjalistycznym.
Kompetencje społeczne: Student rozumie potrzebę stałego doskonalenia umiejętności
językowych.
dydaktyczne:
Ćwiczenia, lektorat, scenki, dyskusja
Umiejętności: egzamin ustny
Kompetencje społeczne: egzamin ustny
Treści programowe:
1. Powtórzenie wiadomości ze szkoły średniej.
ul. Kasprzaka 49
Strona 38
2. Wymowa, zasady czytania i pisowni - kształtowanie poprawnej wymowy głosek angielskich
w różnym kontekście fonetycznym, kształtowanie właściwego operowania przyciskiem
wyrazowym i przyciskiem zdaniowym.
3. Formy mocne i słabe, prawidłowe posługiwanie się formami słabymi i mocnymi w
zdaniach. Intonacja zdań oznajmujących i różnych typów zdań pytających.
4. Pisownia – grupowanie wyrazów o regularnej pisowni, jako podstawa do późniejszego
zapoznania się z regułami czytania. Pisownia poznanych końcówek, przyrostków i
przedrostków.
5. Utrwalenie poprawnej wymowy głosek angielskich w różnym kontekście fonetycznym w
ramach poznanego słownictwa. Utrwalenie właściwego operowania przyciskiem wyrazowym i
przyciskiem zdaniowym.
6. Przykłady akcentu pobocznego intonacji zdań dłuższych, w których następuje „złamanie”
melodii zdania.
7. Pisownia poznanych końcówek, przyrostków i przedrostków. Pisownia – zasady
interpunkcji, litery samogłoskowe w sylabach nieakcentowanych.
8.
Zdania
twierdzące,
pytające
i
przeczące
w
czasie
teraźniejszym
z czasownikami „be”, „have”, „can”, „may”, „must”. Zdania zawierające orzecznik. Zdania
zawierające
dopełnienia
bliższe.
Zdania
zawierające
okolicznik
miejsca
i czasu.
9. Konstrukcja „there is” i „there are” w formie twierdzącej, pytającej
i przeczącej. Zdania pytające ogólne, szczegółowe, alternatywne, Questions Tags, pytania, w
których zaimek pytające jest podmiotem (Who is there ?).
10. Zdania w formie twierdzącej, pytającej i przeczącej w czasach Present Simple, Present
Continous, Past Simple, Past Continous.
11. Rzeczownik: regularna i nieregularna liczba mnoga, forma dzierżawcza imion nazw i
stworzeń, rzeczowniki policzalne i niepoliczalne. Przedimek określony i nieokreślony w
zdaniach. Zaimki osobowe w przypadku podmiotu i dopełnienia. Zaimki wskazujące i
pytające. Zaimki zwrotne. Trzy formy podstawowe czasowników.
12. Zdania twierdzące, pytające i przeczące z czasownikami „be”, „have”, „can”, „may”,
„must” w czasach Past Simple i Present Perfect. Czas Past Simple a Present Perfect. Czas
Present Perfect Continous.
13. Części mowy: rzeczowniki policzalne i niepoliczalne występujące tylko w liczbie
pojedynczej (many, much, plenty of, a lot of, a little, a few), stopniowanie przymiotników.
Zaimki some i any i złożenia: nothing, nobody, nooone. Stopniowanie przysłówków. Zdania
twierdzące, pytające i przeczące w czasie Past Perfect. Zdania złożone. Zdania Future
Continous, Future Perfect, Future Perfect Continous. Konstrukcja zdaniowa z dopełnieniem
bliższym i przyimkowym.
14.
Okresy
warunkowe.
Zdania
w
stronie
biernej.
Następstwo
czasów
i mowa zależna.
15. Mówienie o teraźniejszości, przeszłości i przyszłości (charakterystyka człowieka, zdrowie,
kontakty z ludźmi, usługi, komunikacja i transport, praca, dom i miejsce zamieszkania,
rodzina, wypoczynek i rozrywka, podróże i turystyka, środowisko naturalne i zagrożenia z nim
związane, położenie geograficzne, kultura i cywilizacja, zagrożenia cywilizacyjne, patologie
społeczne, oświata i szkolnictwo wyższe, ochrona zdrowia, środki przekazu informacji,
ochrona informacji, nowe zjawiska kulturowe i społeczne, instytucje państwowe, system
prawny).
16. Opracowywanie dokumentów, cv.
17. Relacjonowanie i streszczanie tekstów i wypowiedzi z zakresu medycyny i dietetyki.
18. Sytuacyjne wykorzystanie języka.
ul. Kasprzaka 49
Strona 39
19. Ćwiczenia z wykorzystaniem artykułów naukowych z obszaru kierunku studiów.
20. Konwersacje na tematy związane z medycyną i dietetyką.
1. Bałuk - Ulewiczowa T., Jodłowiec M.: Mały podręcznik tekstów pisanych, Wydawnictwo
PWN, Warszawa-Kraków 1998.
2. Benn C., Dummett P.: Reward- Resourse Pack, Macmillian Heineman 2001.
3. Bruice K., Ellis M., O’Driscoll N.: Socializing, Longman 1990.
4. Burke K., Brooks J.: Wavelenght, Longman 2000.
5. Evans V.: FCE Practice – exam papers, Express Publishing 2006.
6. Evans V.: FCE – Listening and Speaking Skills, Express Publishing 2006.
1. Murphy R.: Grammar in Use, Wyd. Cambridge University Press, third edition.
2. Oxenden C., Latham-Koenig Ch.: English File, Oxford University Press 2006.
ul. Kasprzaka 49
Strona 40
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiedza i umiejętności na poziomie szkoły
średniej
JĘZYK NIEMIECKI
studia
stacjonarne
w/ćw
0/180
w/ćw
liczba punktów
ECTS
0/120
8
60
120
Przygotowanie studenta do takiego poziomu opanowania
języka niemieckiego, który umożliwi mu zrozumienie i
formułowanie wypowiedzi ustnych, samodzielne czytanie i
tłumaczenie tekstów fachowych w języku niemieckim przy
pomocy słownika, samodzielne tworzenie tekstów w postaci
opisów, notatek, korespondencji, prowadzenie rozmów przez
telefon.
Wiedza: Student zna język niemiecki na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu
Kształcenia Językowego Rady Europy.
Umiejętności: Student potrafi posługiwać się językiem niemieckim na poziomie biegłości B2,
potrafi posługiwać się językiem specjalistycznym.
Kompetencje społeczne: Student rozumie potrzebę stałego doskonalenia umiejętności
językowych.
dydaktyczne:
Ćwiczenia, lektorat, scenki, dyskusja
Umiejętności: egzamin ustny
Kompetencje społeczne: egzamin ustny
Treści programowe:
1.
Zarys historyczny. Podstawy gramatyczne. Przedstawianie się, podawanie adresu
zamieszkania, liczebniki 1-12. Odmiana czasowników: haben, sein.
ul. Kasprzaka 49
Strona 41
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Liczebniki do 1000 i wyżej. Samodzielne prowadzenie dialogów obejmujących
podawanie danych osobistych i adresów. Podawanie numerów telefonów. Zadawanie
pytań i udzielanie odpowiedzi. Pytania grzecznościowe. Pochodzenie. Nazwy krajów.
Odmiana czasowników modalnych: mögen, möchten. Klamra zdaniowa. Rzeczowniki
i ich deklinacja w języku niemieckim. Rodzajnik określony i nieokreślony. Negacja:
kein.
Negacja – ćwiczenia. Forma grzecznościowa Sie – zaimek osobowy. Zaimki
dzierżawcze (porównanie z rodzajnikiem). Test I.
Speisekarte – posiłki, jedzenie i picie - słownictwo. Dialogi - zamawianie posiłków. Tryb
rozkazujący dla czasowników słabych i mocnych. Forma grzecznościowa – ćwiczenia.
Forma bezosobowa man – ćwiczenia. Czasowniki modalne – znaczenia. Klamra
zdaniowa – ćwiczenia.
Czasowniki modalne. Czasowniki rozdzielne. Klamra zdaniowa – ćwiczenia.
Zegar – określanie czasu zegarowego. Czasowniki rozdzielne – ćwiczenia
w mówieniu.
Nazwy dni tygodnia, miesięcy. Kalendarz. Dialogi kreatywne. Ustalanie terminów
spotkań. Pisanie kart i listów.
Opis wnętrza domu (Akkusativ). Zaimek nieokreślony i określony.
Ogłoszenia prasowe dotyczące wynajmu mieszkania. Układanie dialogów.
Dativ – przyimki z Dativem. Ćwiczenia porównawcze na bazie tekstu „Streit im Haus”.
Czasowniki modalne.
Opis hotelu, schroniska, campingu. Na urlopie - słownictwo. Pisanie kart z pobytu na
urlopie.
Części ciała - słownictwo. Samopoczucie - pytania i odpowiedzi. Określanie stanu
zdrowia. Choroby i samopoczucie (stan zdrowia). Lekarstwa.
Wizyta u lekarza – zamawianie, przebieg. Ćwiczenia w rozumieniu ze słuchu.
Lekarz i stan zdrowia. Forma czasu przeszłego Perfekt - wprowadzenie. Perfekt
czasowników mocnych i słabych. Użycie czasowników posiłkowych.
Czas Perfekt dla czasowników modalnych. Opis historyjek obrazkowych. Perfekt –
ćwiczenia (repetytorium). Dzień powszedni. Czynności w ciągu dnia (Perfekt). Praca
w biurze – Perfekt.
Moje przeżycia – ćwiczenia w opowiadaniu (Perfekt). Przekazywanie wiadomości.
Opowiadanie w czasie Perfekt. Pytania proste, inwersja, odpowiedzi. Perfekt – dialogi.
Dzień roboczy – opis (Perfekt).
Słownictwo specjalistyczne – medyczne.
Opowiadanie wydarzeń na podstawie tekstów prasowych (Perfekt). Ćwiczenia
w rozumieniu ze słuchu (Perfekt). Test III (Perfekt). Miasto, kraj – słownictwo.
Orientacja w terenie na podstawie mapy miasta.
Opis drogi do celu na podstawie mapy miasta. Ćwiczenia w stosowaniu przyimków
z Dativem i Akkusativem. Dialogi.
Ćwiczenia gramatyczne z lukami. Rozumienie ze słuchu – ćwiczenia. Prospekty
informacyjne o miastach europejskich. Opis wycieczki po danym mieście.
Berlin – stolica Niemiec. Zarys historyczny, opowiadanie na podstawie tekstów
w podręczniku. Zaimki osobowe w Dativie i Akkusativie – ćwiczenia. Prezenty, składanie
życzeń okolicznościowych. Zaproszenia – ćwiczenia w pisaniu i przekazywaniu ustnym.
Ćwiczenia w rozumieniu ze słuchu. Historyjki obrazkowe - opowiadanie. Stopniowanie
przymiotnika i przysłówka – ćwiczenia. Stopniowanie nieregularne.
Zaimek względny. Ćwiczenia z historyjkami obrazkowymi. Prospekty reklamowe
różnych produktów. Ćwiczenia porównawcze.
ul. Kasprzaka 49
Strona 42
26.
27.
28.
29.
30.
Kraje niemieckojęzyczne – zarys historyczno-kulturowy. Opowiadanie.
Najpopularniejsze dialekty niemieckie.
Teksty i dialogi oryginalne (kaseta). Plany wakacyjne. „Bodensee” - dialogi. Mozart,
Goethe, Heine, Beethoven, Schiller - krótkie życiorysy.
Czytanie i streszczanie artykułów prasowych.
Doskonalenie umiejętności językowych – słownictwo specjalistyczne – dietetyka.
1.
2.
3.
4.
5.
Bęza S., Nowe repetytorium z gramatyki języka niemieckiego, Warszawa 2007.
Grammatik? Kein Problem
Rostek E. M., Repetytorium tematyczno-leksykalne. Cz. I i II, Bagros 2006.
Słownik Langenscheidt.
Themen Neu, część I i II, – podręcznik i książka ćwiczeń, Wyd. Max Heuber. Verlag,
(2006), Ismaning.
1. Luscher Renate, Übungsgrammatik. Deutsch als Fremdsprache für Anfänger, Ismaning,
2006.
2. Dłużniewski St., Deutsch. Kommunikative Übungsgrammatik. Warszawa, 1995
3. Jędrzejczyk-Skrzyńska M.: Repetytorium z gramatyki języka niemieckiego, Kraków
2000.
4. Gieryk A., Kulawiec S., Ryżyk H., Skrypt do nauki języka niemieckiego. Wybór
tekstów i ćwiczeń leksykalnych, Szczytno 2001.
5. Bęza St., Deutsch deine Chance 1. Warszawa 2011.
ul. Kasprzaka 49
Strona 43
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Anatomia, Genetyka
KLINICZNY ZARYS CHORÓB
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
45/45
liczba punktów
ECTS
30/30
90
120
Zapoznanie studenta z najważniejszymi
poszczególnych układów i narządów.
6
chorobami
Wiedza: Student zna najważniejsze choroby poszczególnych układów i narządów. Rozumie
znaczenie odżywiania w patogenezie i leczeniu.
Umiejętności: Student potrafi zaproponować zalecenia dietetyczne dla chorego w zależności
od rodzaju choroby, potrafi skonstruować odpowiednią dietę.
Kompetencje społeczne: Student wykazuje troskę o dobro chorego.
dydaktyczne:
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla chorego
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie diety dla chorego
Treści programowe:
1. Podstawowe terminy pojęcia w medycynie klinicznej.
2. Podstawowe procesy patologiczne.
3. Mechanizmy obronne i adaptacyjne.
4. Symptomatologia ogólna chorób układu krążenia.
5. Techniki badania układu krążenia.
6. Choroba niedokrwienna serca. Patomechanizm i profilaktyka.
7. Zaburzenia rytmu serca. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
8. Zawał serca. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
9. Niewydolność serca. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
10. Zapalenia wsierdzia, mięśnia sercowego i osierdzia. Patomechanizm,
symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
ul. Kasprzaka 49
Strona 44
11. Nadciśnienie tętnicze krwi. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
12. Symptomatologia ogólna chorób układu pokarmowego.
13. Choroby przełyku i żołądka. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
14. Choroby jelit. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
15. Choroby wątroby i trzustki. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
16. Choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Patomechanizm,
symptomatologia, leczenie.
17. Nowotwory układy pokarmowego. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i
leczenie.
18. Symptomatologia ogólna chorób układu oddechowego.
19. Astma. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
20. Nowotwory układu oddechowego. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i
leczenie.
21. Symptomatologia ogólna chorób układu moczowego.
22. Kłębuszkowe zapalenia nerek. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i
leczenie.
23. Kamica nerkowa i nowotwory układu moczowego. Patomechanizm, symptomatologia,
diagnostyka i leczenie.
24. Symptomatologia ogólna chorób układu krwiotwórczego.
25. Niedokrwistości. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
26. Skazy krwotoczne. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
27. Choroby rozrost układu krwiotwórczego. Patomechanizm, symptomatologia,
diagnostyka i leczenie.
28. Symptomatologia ogólna chorób endokrynnych i metabolicznych.
29. Cukrzyca i zespół metaboliczny. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i
leczenie.
30. Choroby tarczyce i przytarczyc. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i
leczenie.
31. Choroby nadnerczy. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
32. Symptomatologia ogólna chorób reumatycznych.
33. Reumatoidalne zapalenie stawów. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i
leczenie.
34. Toczeń rumieniowaty układowy i mieszana choroba tkanki łącznej. Patomechanizm,
symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
35. Twardzina układowa i zapalenie wielomięśniowe.
36. Osteoporoza i choroba zwyrodnieniowa stawów.
37. Alergiczny nieżyt nosa. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
38. Pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka
i leczenie.
39. Wstrząs anafilaktyczny. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i leczenie.
40. Wirusowe zapalenia wątroby. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i
leczenie.
41. Grypa i choroby „przeziębieniowe”. Patomechanizm, symptomatologia, diagnostyka i
leczenie.
Ćwiczenia:
1. Technika zbierania wywiadu z uwzględnieniem nawyków żywieniowych.
2. Choroby układu oddechowego – zalecenia dietetyczne.
ul. Kasprzaka 49
Strona 45
3. Choroby układu krążenia. Znaczenie diety w leczeniu chorób układu krążenia, w tym
nadciśnienia i niewydolności serca.
4. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zespół Zollinger-Ellisona, rak żołądka,
wrzodziejące zapalenie jelita grubego, rak jelita grubego - objawy kliniczne. Stan
odżywienia w chorobach układu pokarmowego. Zalecenia dietetyczne.
5. Stan odżywienia w chorobach układu pokarmowego. Zalecenia dietetyczne.
6. Rola diety w leczeniu chorób nerek.
7. Choroby układu dokrewnego i metaboliczne. Cukrzyca. Zespół metaboliczny.
Nadczynność i niedoczynność tarczycy. Choroba im zespół Cushinga. Powikłania
kortykosteroidoterapii systemowej. Zalecenia dietetyczne.
8. Choroby układu dokrewnego. Niedoczynność i nadczynność przysadki mózgowej
(karłowatość, gigantyzm, akromegalia). Zalecenia dietetyczne.
9. Choroby zakaźne i pasożytnicze. Higiena żywienia w czasie podróży.
10. Choroby wieku podeszłego. Znaczenie zaleceń dietetycznych w geriatrii.
11. Choroby alergiczne i immunologiczne. Alergia pokarmowa. Zalecenia dietetyczne.
Szczekalik A., Gajewski P. (red.), Choroby wewnętrzne. Kompendium medycyny praktycznej.
Medycyna praktyczna. Kraków 2010.
Pędich W. (red.), Jakubowska-Kuźmiuk I., Choroby wewnętrzne: podręcznik dla szkół
medycznych, Wydaw. Lekarskie PZWL, Warszawa 2004
ul. Kasprzaka 49
Strona 46
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
KWALIFIKOWANA PIERWSZA POMOC
studia
stacjonarne
w/ćw
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/15
4
60
90
Zapoznanie studenta z metodami resuscytacji oraz
organizacji pomocy osobom w sytuacjach zagrożenia życia.
Wiedza: Student zna sposoby oceny parametrów życiowych oraz zasady doboru technik
ratowniczych do stanu poszkodowanego.
Umiejętności: Student potrafi ocenić parametry życiowe poszkodowanego, potrafi udzielić
pierwszej pomocy we właściwy sposób.
Kompetencje społeczne: Student okazuje szacunek wobec osoby poszkodowanej.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, symulacje
Wiedza: zaliczenie na podstawie omówienia i zastosowania pierwszej pomocy we właściwej
formie
Umiejętności: zaliczenie na podstawie omówienia i zastosowania pierwszej pomocy we
właściwej formie
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie omówienia i zastosowania pierwszej pomocy
we właściwej formie
Treści programowe:
Wykłady:
1. Ocena podstawowych parametrów życiowych i stanu świadomości.
2. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dorosłych, dzieci i niemowląt.
3. Istota wstrząsu i jego rodzaje - zasady postępowania.
4. Pierwsza pomoc przy krwotokach i złamaniach.
5. Urazy głowy, klatki piersiowej, brzucha - zasady postępowania.
6. Ostre zatrucia, padaczka, hipoglikemia.
ul. Kasprzaka 49
Strona 47
7. Wybrane nagłe zagrożenia środowiskowe - tonięcie, udar cieplny, hipotermia,
oparzenia, odmrożenia, porażenie prądem.
Ćwiczenia:
1. Ocena podstawowych parametrów życiowych
2. Ocena stanu poszkodowanego (badanie fizykalne).
3. Ręczna stabilizacja kręgosłupa szyjnego.
4. Zastosowanie pozycji bocznej ustalonej.
5. Ułożenie poszkodowanego w zależności od stanu (padaczka, omdlenie, wstrząs, uraz
klatki piersiowej, brzucha, głowy).
6. Tamowanie krwotoków, zaopatrywanie ran, stabilizacja ciała obcego.
7. Pierwsza pomoc w złamaniach, zwichnięciach, skręceniach.
8. Postępowanie w zadławieniu u dorosłych i dzieci.
9. Utrzymanie drożności dróg oddechowych, wentylacja płuc, zewnętrzny masaż serca.
10. Resuscytacja krążeniowa u dorosłego w 1 i 2 ratowników.
11. RKO u dzieci i niemowląt w 1 i 2 ratowników.
1. Buchfelder M., Podręcznik pierwszej pomocy, PZWL, Warszawa 2008
2. Grześkowiak M., Stany zagrożenia życia – postępowanie bezprzyrządowe, FHG
Słomczyński Kraków 2003
3. Jakubaszko J., ABC resuscytacji, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006
4. Jakubaszko J., Ratownik medyczny, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław
2007.
5. Jurczyk W., Łakomy A., Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia, FHU
Słomczyński, Kraków 2004 r.
6. Jakubaszko J. (red.), Medycyna ratunkowa, wyd. 1, Wydawnictwo Medyczne Urban &
Partner, Wrocław 2003.
7. Ciećkiewicz J, Ratownictwo medyczne w wypadkach masowych, Górnicki
Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2005.
8. Jakubaszko J. (red.), Medycyna ratunkowa, nagłe zagrożenia pochodzenia
wewnętrznego, wyd. 1, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2003.
1. Poździoch S., Guła P. (red.), Ustawa o państwowym ratownictwie medycznym.
Komentarz, Warszawa 2008.
2. Specjalistyczne zabiegi resuscytacyjne. Podręcznik do kursu Specjalistyczne zabiegi
resuscytacyjne u osób dorosłych, Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2006.
3. Guła P., Tarnowski P., Zubrzycki W., Terroryzm - zagrożenia i przeciwdziałanie, wyd.
1, Zdrowie i Zarządzanie, Kraków 2005.
ul. Kasprzaka 49
Strona 48
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Chemia żywności
MIKROBIOLOGIA OGÓLNA I ŻYWNOŚCI
studia
stacjonarne
w/ćw
45/45
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/30
5
60
105
Zapoznanie studentów z wiedzą na temat budowy, funkcji
życiowych i taksonomii mikroorganizmów.
Wiedza: Student zna budowę, funkcje życiowe i taksonomię mikroorganizmów. Zna źródła
mikroorganizmów w żywności, czynniki wpływające na ich wzrost i przeżywalność oraz
pozytywne i negatywne aspekty ich aktywności w żywności.
Umiejętności: Student potrafi przygotować preparat mikroskopowy, potrafi zastosować
techniki hodowli drobnoustrojów oraz metody mikrobiologicznego badania żywności.
Kompetencje społeczne: Student jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się
do ekspertów.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, laboratorium
Wiedza: egzamin ustny
Umiejętności: zaliczenie na postawie wykonania zadania wskazanego przez prowadzącego w
laboratorium
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie obserwacji w czasie pracy w laboratorium
Treści programowe:
Wykłady:
1. Mikrobiologia jako nauka. Rola i zadania mikrobiologii żywności.
2. Ogólna charakterystyka drobnoustrojów, ich nazewnictwo i miejsce w świecie
organizmów żywych.
3. Charakterystyka bakterii ważnych w żywieniu człowieka. Mikroflora przewodu
pokarmowego.
4. Budowa morfologiczna i anatomiczna, sposoby rozmnażania, cykle rozwojowe i
podstawy taksonomii bakterii, drożdży i grzybów strzępkowych.
5. Wirusy i bakteriofagi - budowa, cykle rozwojowe i znaczenie.
ul. Kasprzaka 49
Strona 49
6. Zarys fizjologii i metabolizmu drobnoustrojów: odżywianie, oddychanie, centralne
szlaki przemian katabolicznych jako źródło energii metabolicznej i prekursorów syntez
komórkowych.
7. Naturalne siedliska (gleba, woda, powietrze, organizm człowieka i zwierząt) i
znaczenie drobnoustrojów w funkcjonowaniu życia na naszej planecie.
8. Czynniki wpływające na wzrost drobnoustrojów w żywności.
9. Przegląd grup drobnoustrojów ważnych w technologii żywności i żywieniu w aspekcie
pozytywnym (fermentowanie żywności, efekty pro biotyczne) i negatywnym (psucie
żywości i zatruwanie żywności).
10. Drobnoustroje patogeniczne i toksynotwórcze.
11. Procesy technologiczne a stan mikrobiologiczny żywności.
12. Konwencjonalne i nowoczesne metody mikrobiologicznej analizy gotowej żywności i
procesów produkcyjnych.
Ćwiczenia:
1. Wyposażenie laboratorium mikrobiologicznego. Metody sterylizacji. Podłoża
mikrobiologiczne.
2. Budowa mikroskopu i zasady pracy z mikroskopem. Technika sporządzania
preparatów mikroskopowych. Sporządzenie i oglądanie preparatów.
3. Techniki posiewów i hodowle drobnoustrojów.
4. Bakterie - morfologia, cechy wzrostowe, przetrwalnikowe. Barwienie proste
pozytywne i negatywne bakterii.
5. Badanie wybranych uzdolnień biochemicznych bakterii, barwienie Grama.
6. Drożdże - morfologia, fizjologia i sposoby rozmnażania.
7. Grzyby strzępkowe. Budowa i sposoby rozmnażania.
8. Metody oznaczania liczby komórek w środowisku; metody pośrednie (hodowlane) i
bezpośrednie (mikroskopowe).
9. Analiza mikrobiologiczna mleka i przetworów mlecznych.
10. Analiza mikrobiologiczna mięsa i przetworów mięsnych.
11. Ukwaszania mleka za pomocą szczepionki jogurtowej.
1. Wojtatowicz M., Stempniewicz R., Żarowska B., Rymowicz W., Robak M.,
Mikrobiologia ogólna, Wyd. UP we Wrocławiu 2008
2. Wojtatowicz M. (red.), Stempniewicz R., Żarowska B., Mikrobiologia żywności teoria i ćwiczenia Wyd. UP we Wrocławiu 2009
3. Schlegel Hanz G.: Mikrobiologia ogólna, PWN Warszawa 2005
4. Kołożyn - Krajewska D., Higiena produkcji żywności, Wyd. SGGW, Warszawa 2003
5. Trojanowska A., Giebel H., Gołębiowska B., Mikrobiologia żywności. Wyd. AR,
Poznań 2009
1. Drewniak E., Drewniak T., Mikrobiologia żywności, WSiP, Warszawa 1999
2. Zalewski S. (red.): Podstawy technologii gastronomicznej, WNT Warszawa 1998
3. Heczko P. B. (red.), Mikrobiologia. Podręcznik dla pielęgniarek, położnych i
ratowników medycznych, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2006
4. Szewczyk E. (red.): Diagnostyka bakteriologiczna. PWN Warszawa 2005
ul. Kasprzaka 49
Strona 50
ul. Kasprzaka 49
Strona 51
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiedza na poziomie szkoły średniej
OCHRONA WŁAŚNOŚCI INTELEKTUALNEJ
studia
stacjonarne
w/ćw
30/0
w/ćw
liczba punktów
ECTS
30/0
3
60
60
Zapoznanie studenta z problematyką ochrony własności
intelektualnej ze szczególnym uwzględnieniem prawa
autorskiego.
Wiedza: Student zna pojęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej oraz sposoby ochrony
tej własności.
Umiejętności: Student potrafi świadomie i zgodnie z prawem korzystać z materiałów i
programów.
Kompetencje społeczne: Student wykazuje dbałość o ochronę własnej i cudzej własności
intelektualnej.
dydaktyczne:
Wykład z elementami dyskusji
Umiejętności: zaliczenie pisemne – omówienie zadanego problemu
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie wypowiedzi na zajęciach
Treści programowe:
1. Pojęcie własności intelektualnej.
2. Ochrona wzorów użytkowych i znaków towarowych, ochrona przed nieuczciwą
konkurencją.
3. Charakterystyka i źródła prawa autorskiego. Zakres i przedmiot regulacji – ogólna
charakterystyka.
4. Obowiązujące akty prawne: konwencje międzynarodowe regulujące zagadnienia prawa
ul. Kasprzaka 49
Strona 52
autorskiego - ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
5. Przedmiot prawa autorskiego. Utwór – definicja i charakterystyka. Opracowanie, jako
przedmiot ochrony autorsko-prawnej. Opracowanie a utwór inspirowany.
6. Podmioty prawa autorskiego. Twórca jako podmiot prawa autorskiego.
7. Prawa do dzieł współautorskich. Połączenie utworów w celu wspólnego
rozpowszechniania. Dzieła zbiorowe. Utwory pracownicze.
8. Treść prawa autorskiego – autorskie prawa osobiste. Charakterystyka ogólna.
9. Najważniejsze autorskie prawa osobiste (prawo do autorstwa dzieła, prawo do
integralności utworu, prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu, prawo do
nadzoru nad sposobem korzystania z utworu).
10. Ochrona praw osobistych – zakres i środki ochrony.
11. Ochrona wizerunku i tajemnicy korespondencji.
12. Treść prawa autorskiego – autorskie prawa majątkowe. Charakterystyka ogólna.
13. Charakterystyka poszczególnych praw majątkowych. Czas trwania autorskich praw
majątkowych.
14. Umowy dotyczące autorskich praw majątkowych (przedmiot umowy, prawa i obowiązki
stron).
15. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych. Umowa licencyjna.
16. Ochrona autorskich praw majątkowych – zakres i środki ochrony.
17. Dozwolony użytek chronionych utworów.
18. Dochodzenie praw własności intelektualnej.
1. Barczewski M., Traktatowa ochrona praw autorskich i praw pokrewnych, Wolters Kluwer
Polska 2007.
2. Brata J. Markiewicz R., Prawo autorskie, Wolters Kluwer Polska 2008.
3. Poźniak-Niedzielska M., Szczotka J., Mozgawa M., Prawo autorskie i prawa pokrewne,
Oficyna Wydawnicza Branta 2006.
1. Sobczak J., Prawo autorskie i prawa pokrewne, "Iuris", Warszawa-Poznań 2000.
2. Barta J., Czajkowska-Dębska M., Ćwiąkalski Z., Markewicz R., Trople E., (red.),
Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, "ABC", Warszawa
2001.
ul. Kasprzaka 49
Strona 53
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
podstawowa wiedza na temat organizacji pracy
ORGANIZACJA PRACY W ZAKŁADACH
przedmiotów):
ŻYWIENIA
studia
Forma studiów
stacjonarne
Cele modułu:
w/ćw
30/30
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
Zapoznanie
studenta
z
wymaganiami
sanitarno
higienicznymi, jakie powinny spełniać zakłady żywienia
zbiorowego, a także rodzajami dokumentacji jaka
prowadzona jest w w/w zakładach.
Wiedza: Student zna wymagania sanitarno higieniczne dla zakładów żywienia zbiorowego,
zna zasady organizowania stanowiska pracy oraz rodzaje dokumentacji prowadzonej w tych
zakładach.
Umiejętności: Student potrafi zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami
ergonomii, potrafi prowadzić wymaganą dokumentację.
dydaktyczne:
Wiedza: prezentacja przygotowana w grupie – organizacja stanowiska pracy, rodzaje
dokumentacji prowadzonej w zakładach żywienia zbiorowego
Umiejętności: prezentacja przygotowana w grupie – organizacja stanowiska pracy, rodzaje
dokumentacji prowadzonej w zakładach żywienia zbiorowego
Kompetencje społeczne: prezentacja przygotowana w grupie – organizacja stanowiska pracy,
rodzaje dokumentacji prowadzonej w zakładach żywienia zbiorowego
Treści programowe:
1. Podstawy organizowania pracy.
2. Prawna ochrona pracy, zasady BHP i przepisów przeciw pożarowych.
3. Wymogi sanitarno-higieniczne dla zakładów żywienia zbiorowego.
ul. Kasprzaka 49
Strona 54
4. Organizacja stanowiska pracy zgodnie z wymogami ergonomii.
5. Ocena funkcjonalności działów żywienia:
- rozplanowanie pomieszczeń i stanowisk pracy,
- ocena przykładowych projektów zakładów,
- urzędowa kontrola żywności,
- arkusze oceny stanu sanitarnego.
6. Dokumentacja sanitarna zakładów:
- dokumentacja Dobrej Praktyki Higienicznej GHP i Dobrej Praktyki Produkcyjnej
GMP,
- zasady systemu HACCP,
- dokumentacja zdrowotna pracowników.
7. Podstawy organizowania pracy, przepisy BHP i przeciwpożarowe.
1. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w
sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U. z 2003 Nr 169
poz. 1650 ze zm.)
2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. (t.j. Dz. U. z 1998 Nr 21 poz. 94 ze
zm.)
3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.
U z 2002, Nr 75 poz. 690 ze zm.)
4. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz. U. z
2010 Nr 136 poz. 914)
5. Rączkowski B., BHP w praktyce, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o.,
Gdańsk 2009
1. Rozporządzenie nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia
2004 w sprawie higieny środków spożywczych
ul. Kasprzaka 49
Strona 55
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiadomości z biologii ze szkoły średniej
PARAZYTOLOGIA
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
30/30
15/15
60
90
Cele modułu:
liczba punktów
ECTS
4
Zapoznanie studenta z biologią pasożytów człowieka.
Wiedza: Student zna rodzaje pasożytów i ich wpływ na organizm człowieka. Zna źródła
inwazji pasożytów oraz rodzaje badań służące ich wykrywaniu.
Umiejętności: Student potrafi wskazać możliwy rodzaj pasożyta na podstawie objawów oraz
zaproponować rodzaj badania służącego jego wykryciu.
Kompetencje społeczne: Student rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, analiza przypadku, dyskusja
Umiejętności: egzamin pisemny – analiza przedstawionego przypadku
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie wypowiedzi w trakcie zajęć
Treści programowe:
1. Podstawowe pojęcia parazytologiczne, rodzaje interakcji biocenotycznych,
charakterystyka układu pasożyt-żywiciel.
2. Biologia, cechy morfologiczne i systematyka pasożytów.
3. Adaptacje pasożytów do rozwoju w organizmie żywiciela.
4. Mechanizmy inwazji i dyspersji pasożytów, żywiciele pośredni i ostateczni, wektory
chorób pasożytniczych.
5. Chorobotwórcze oddziaływanie pasożytów na organizm żywiciela.
6. Mechanizmy
obrony
żywiciela
przeciw
pasożytom
zewnątrz
i
wewnątrzkomórkowym.
7. Czynniki sprzyjające rozprzestrzenianiu się chorób pasożytniczych - wpływ wieku,
płci, nawyków żywieniowych, stanu układu immunologicznego i współwystępowania
innych inwazji i infekcji.
ul. Kasprzaka 49
Strona 56
8. Źródła inwazji i najczęstsze drogi wnikania pasożytów do organizmu ludzkiego.
9. Sytuacja epidemiologiczna chorób pasożytniczych w Polsce i na świecie ze
szczególnym uwzględnieniem inwazji przenoszonych drogą pokarmową.
10. Rola ektopasożytów i roztoczy w patomechanizmach i transmisji chorób.
11. Znaczenie stawonogów w dyspersji inwazji pasożytniczych.
12. Metody zapobiegania szerzeniu się inwazji pasożytniczych.
13. Diagnostyka chorób wywoływanych przez pierwotniaki i robaki ze szczególnym
uwzględnieniem parazytoz przewodu pokarmowego.
14. Techniki badań koproskopowych.
15. Metody izolacji i hodowli pasożytów na podłożach sztucznych.
16. Metody serologiczne, ze szczególnym uwzględnieniem toksoplazmozy, toksokarozy,
echinokokozy.
17. Interpretacja wyników badań serologicznych.
18. Szybkie metody diagnostyczne.
19. Parazytozy przewodu pokarmowego człowieka: lamblioza, ameboza, kryptospridioza,
owsica, glistnica, włosogłówczyca, tasiemczyce.
20. Wybrane parazytozy tkankowe i narządowe przenoszone drogą pokarmową:
toksoplazmoza, echinokokoza, toksokaroza, trichinelloza.
21. Rzęsistkowica jako parazytoza układu moczowo-płciowego.
22. Parazytozy tropikalne: malaria, leiszmanioza, trypanosomoza, schistosomoza, filariozy.
1. Kadłubowski R., Zarys parazytologii lekarskiej. PZWL 1999 Warszawa
2. Deryło A., Parazytologia i akaroentomologia medyczna. Wyd. I, PWN Warszawa 2002
3. Kayser F., Bienz K., Eckert J., Zinkernagel R., Mikrobiologia lekarska (red. P. Heczko,
A. Pietrzyk). Wyd. I, PZWL Warszawa 2007
4. Dziubek Z. (red.), Choroby zakaźne i pasożytnicze. Wyd. IV, PZWL Warszawa 2006
5. Buczek A., Choroby pasożytnicze - epidemiologia, diagnostyka, objawy. Wyd. III,
Koliber Lublin 2005
1. Pawłowski Z., Stefaniak J., Parazytologia kliniczna w ujęciu wielodyscyplinarnym.
Wyd. I, PZWL Warszawa 2004
2. Lonc E. (red.), Parazytologia w ochronie środowiska i zdrowia. Wyd. I, WOLUMED
Wrocław 2001
ul. Kasprzaka 49
Strona 57
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
podstawowa wiedza w zakresie prawa i ekonomii
PRAWO I EKONOMIKA W OCHRONIE
przedmiotów):
ZDROWIA
studia
Forma studiów
stacjonarne
Cele modułu:
w/ćw
30/30
liczba punktów
ECTS
30/15
5
90
105
Zapoznanie studenta z zagadnieniami prawnymi
ekonomicznymi dotyczącymi ochrony zdrowia.
i
Wiedza: Student zna zasady prawne i ekonomiczne związane z systemem ochrony zdrowia w
Polsce i innych krajach.
Umiejętności: Student potrafi krytycznie przeanalizować stosowane rozwiązania prawne i
ekonomiczne w ochronie zdrowia.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, praca w grupach
Umiejętności: prezentacja przygotowana w grupie – porównanie wskazanych rozwiązań
prawnych lub ekonomicznych w ochronie zdrowia
Kompetencje społeczne: prezentacja przygotowana w grupie – porównanie wskazanych
rozwiązań prawnych lub ekonomicznych w ochronie zdrowia
Treści programowe:
Opieka zdrowotne i zdrowie w Polsce świetle obowiązujących regulacji prawnych.
Ekonomia i efektywność świadczeń zdrowotnych – aspekty prawne.
Świadczenia opieki zdrowotnej – finanse i regulacje.
Zagadnienia ekonomiki ochrony zdrowia – analiza uwarunkowań krajowych i
europejskich.
5. Ekonomia opieki a ochrona zdrowia. Proces podejmowania decyzji o dystrybucji
opieki zdrowotnej w świetle obowiązujących regulacji prawnych
6. Aspekty prawno-finansowe przepływów pieniężnych w realizacji świadczeń opieki
1.
2.
3.
4.
ul. Kasprzaka 49
Strona 58
zdrowotnej w różnych systemach finansowania.
7. Strategia, finanse i koszty funkcjonowania szpitala – analiza przyjętych rozwiązań
prawnych.
8. Procedury ustalania cen na leki szpitalne.
9. „Modele polityki lekowej” – analiza porównawcza w odniesieniu do rozwiązań
krajowych i europejskich (wybrane przykłady państw UE).
10. Czas pracy w zakładach opieki zdrowotnej – aspekty prawne.
11. Świadczeniodawcy medyczni w polskim systemie ubezpieczeń zdrowotnych.
12. Ubezpieczenia zdrowotne w gospodarce finansowej ZOZ.
13. Kontraktowanie świadczeń medycznych przez podmioty publiczne i prywatne.
14. Standardy usług medycznych w Polsce i w Unii Europejskiej – warunki prawne koszty
i korzyści.
15. Zamówienia publiczne w sektorze ochrony zdrowia. Zmiany systemowe sektora
ochrony zdrowia a rynek zamówień publicznych.
16. Marketing i zarządzanie w ochronie zdrowia – podstawy prawne, cele i instrumenty.
1. Dolan Paul L., Olsen Abel J., Dystrybucja usług medycznych. Zagadnienia
ekonomiczne i etyczne, Warszawa 2008
2. Stępniewski J., Strategie, finanse i koszty opieki zdrowotnej. Poradnik branżowy,
Wyd. Wolter Kluwer Polska-ABC 2008
3. Rycak M.B., Czas pracy w zakładach opieki zdrowotnej, Wyd. Wolter Kluwer PolskaABC 2008
4. Dobska M., Rogoziński K., Podstawy zarządzania zakładami opieki zdrowotnej,
Warszawa 2008
5. Zajdel J., Prawo w medycynie, Wyd. Progress 2008
1. Frąckiewicz-Wronka A., Austin - Tynda A., Przywództwo w ochronie zdrowia. Idee i
instrumenty, Wyd. Wolter Kluwer Polska-ABC 2009
2. „Zamówienia publiczne w ochronie zdrowia”, Wyd. Difin Warszawa 2009
3. S. Golimowska, Polityka społeczna w gospodarce rynkowej, Wyd. PWN Warszawa
2007
4. Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wyd. PWN Warszawa 2007
ul. Kasprzaka 49
Strona 59
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Wiadomości ze szkoły średniej
PSYCHOLOGIA OGÓLNA
studia
stacjonarne
w/ćw
30/30
liczba punktów
ECTS
w/ćw
15/15
4
60
90
Zapoznanie studenta z psychologicznymi
funkcjonowania człowieka zdrowego i chorego.
Cele modułu:
Wiedza: Student rozumie znaczenie czynników psychologicznych
funkcjonowaniu człowieka. Zna zasady komunikowania się z pacjentem.
w
aspektami
zdrowotnym
Umiejętności: Student potrafi prawidłowo komunikować się z pacjentem, potrafi wykorzystać
wiedzę psychologiczną w pracy dietetyka. Umie interpretować zachowania człowieka
związane z odżywianiem.
Kompetencje społeczne: Student potrafi identyfikować problemy pacjenta.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, gry symulacyjne, scenki, analiza przypadku
Wiedza: egzamin ustny
Umiejętności: zaliczenie
prowadzącego
na
podstawie
analizy
przypadku
przedstawionego
przez
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie analizy przypadku przedstawionego przez
prowadzącego
Treści programowe:
1.
2.
3.
4.
5.
Przedmiot i zadania psychologii.
Ogólna charakterystyka procesów motywacyjno-emocjonalnych człowieka.
Pojęcie osobowości - funkcje, struktura i rozwój.
Podstawowe koncepcje komunikacji międzyludzkiej.
Pojęcie stresu w funkcjonowaniu zdrowotnym człowieka.
ul. Kasprzaka 49
Strona 60
6. Psychologiczne podstawy edukacji żywieniowej.
7. Psychologiczne i etyczne problemy wykonywania zawodu dietetyka.
8. Psychologiczne koncepcje człowieka.
9. Człowiek jako jedność biopsychospołeczna.
10. Charakterystyka zależności psychosomatycznych.
11. Rola stresu w zdrowotnym funkcjonowaniu człowieka.
12. Osobowościowe i sytuacyjne uwarunkowania motywacji do działań zdrowotnych.
13. Mechanizmy obronne osobowości.
14. Zaburzenia odżywiania.
15. Charakterystyka relacji dietetyk – pacjent (klient).
16. Trudności w porozumiewaniu się i cechy poprawnej komunikacji.
1. Trzcieniecka – Green A., Psychologia, Podręcznik dla studentów kierunków
medycznych, Universitas Kraków 2006
2. Rathus S.A., Psychologia współczesna, GWP Gdańsk 2005
3. Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia PWN Warszawa 2007
4. Cierpiałkowska L., Psychopatologia, WN Scholar Warszawa 2007
5. Zimbardo F.G., Psychologia i życie, PWN Warszawa 2000
6. Salmon P., Psychologia w medycynie GWP Gdańsk 2002
7. Dolińska Zygmunt G. (red.) (2001): Podstawy psychologii zdrowia. Wydawnictwo
Uniwersytetu Wrocławskiego2001, (Część I: Psychologiczne aspekty zdrowia i
choroby)
8. Rostowska T., Małżeństwo, rodzina, praca a jakość życia. Uniwersytet Gdański 2008,
rozdział II: Psychologiczne uwarunkowania komunikacji interpersonalnej
1. Sheridan Ch.L. Radmacher S.A., Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego
modelu zdrowia, Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP 1998
2. Strelau J., Psychologia. Podręcznik akademicki. Podstawy psychologii, Warszawa:
PWN 2000.
3. Aronson E, Wilson T.D., Akert R.M., Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań
1997, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
ul. Kasprzaka 49
Strona 61
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Żywienie człowieka
ROLA RODZINY W ŻYWIENIU
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
30/30
liczba punktów
ECTS
15/15
5
120
150
Zapoznanie studenta z fazami rozwoju rodziny oraz
żywieniem w warunkach domowych w najczęstszych
stanach chorobowych, a także z rolą rodziny w
kształtowaniu zwyczajów żywieniowych.
Wiedza: Student zna rolę rodziny w kształtowaniu zwyczajów żywieniowych (uwarunkowania
kulturowe, środowiskowe, religijne), identyfikuje potencjalne zagrożenia związane z
niewłaściwymi zwyczajami. Zna możliwości interwencji przez lekarza rodzinnego.
Umiejętności: Student potrafi zastosować metody wspierania i motywowania pacjenta i jego
rodziny do przestrzegania zasad racjonalnego żywienia.
dydaktyczne:
Wiedza: zaliczenie ustne
Umiejętności: prezentacja przygotowana w grupie – jak wspierać pacjenta i jego rodzinę do
przestrzegania zasad racjonalnego żywienia
Kompetencje społeczne: prezentacja przygotowana w grupie – jak wspierać pacjenta i jego
rodzinę do przestrzegania zasad racjonalnego żywienia
Treści programowe:
1. Fazy rozwoju rodziny.
2. Kształtowanie nawyków żywieniowych.
3. Kulturowe, środowiskowe, religijne i domowe uwarunkowania różnych modeli
żywieniowych.
4. Żywienie a prawidłowy rozwój psychospołeczny rodziny.
ul. Kasprzaka 49
Strona 62
5. Odmienności w żywieniu w różnych okresach życia.
6. Nadwaga i otyłość – możliwości interwencji.
7. Żywienie w warunkach domowych w najczęstszych stanach chorobowych.
8. Żywieniowe poradnictwo indywidualne i zbiorowe.
9. Instytucja lekarza rodzinnego w systemie ochrony zdrowia.
10. Rola zespołu lekarza rodzinnego w promocji zdrowia i profilaktyce chorób ze
szczególnym uwzględnieniem zasad zdrowego żywienia.
1. Kawczyńska - Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność,
starość. Makmed, Lublin 2008
2. Fiedurek J., Rola żywności i żywienia w profilaktyce i terapii chorób człowieka.
UMCS Lublin 2007
3. Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007
4. Gawęcki J., Roszkowski W., Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. Tom 3
1. De Barbaro B., Pacjent w swojej rodzinie. Springer PWN, Warszawa, 1997
2. Rollnick S, Miller WR, Butler CC Wywiad motywujący w opiece zdrowotnej. Jak
pomóc pacjentom w zmianie złych nawyków i ryzykownych zachowań. Academica,
Warszawa 2010
3. Bożkowa K., Sito A., Opieka zdrowotna nad rodziną. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2003
4. Jeżewska-Zychowicz M., Zachowania żywieniowe i ich uwarunkowania. SGGW,
Warszawa 2007
5. Borzucka - Sitkiewicz K., Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna. Przewodnik dla
edukatorów zdrowia. Impuls Kraków 2006
ul. Kasprzaka 49
Strona 63
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
SEMINARIUM DYPLOMOWE
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
0/90
liczba punktów
ECTS
0/60
15
330
390
Zapoznanie studenta z techniką pisania pracy, sposobami
zbierania i wykorzystywania źródeł naukowych.
Wiedza: Student zna technikę pisania pracy dyplomowej, sposoby poszukiwania i
wykorzystania źródeł naukowych.
Umiejętności: Student potrafi przygotować pracę dyplomową zgodnie z zasadami, ze
szczególnym uwzględnieniem poszanowania praw własności intelektualnej.
Kompetencje społeczne: Student rozumie potrzebę uczelnia się przez całe życie.
dydaktyczne:
Seminarium, dyskusja
Wiedza: przygotowanie pracy dyplomowej
Umiejętności: przygotowanie pracy dyplomowej
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie głosu w dyskusji nad pracą
Treści programowe:
1. Wstęp. Określanie problematyki badawczej i tematu pracy.
2. Zasady formułowania celów pracy.
3. Techniki poszukiwania literatury przedmiotu.
4. Technika pisania pracy.
5. Koncepcja pracy – konstrukcja i plan.
6. Dokładne opracowywanie wcześniej wytyczonych celów pracy w oparciu o zebrany
materiał badawczy.
ul. Kasprzaka 49
Strona 64
7. Usystematyzowanie wyników badań i ocena wniosków płynących z pracy pod kątem
wcześniej założonych celów pracy.
8. Poznanie dodatkowych form przedstawienia wiarygodności wyników badań i metod
statystycznych.
9. Poznanie metod stosowania piśmiennictwa naukowego i różnych technik cytowania
włącznie z piśmiennictwem internetowym.
10. Sposoby wykorzystania zasobów bibliotecznych, specjalistycznych przeglądarek.
Babbie E.: Badania społeczne w praktyce. Warszawa 2003.
Kamiński S.: Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin 1992.
Boć J.: Jak pisać pracę magisterską. Kolonia, Wrocław 2001.
Cabarelli G., Łucki Z.: Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitas,
Kraków 1998.
5. Pułło A.: Prace magisterskie i licencjackie. Wskazówki dla studentów. WP PWN,
Warszawa 2000.
6. Urban S., Ładoński W.: Jak napisać dobrą pracę magisterską. Wydawnictwo AE im.
Oskara Langego, Wrocław 1997.
1.
2.
3.
4.
1. Ajdukiewicz K.: Logika pragmatyczna. Warszawa 1965.
ul. Kasprzaka 49
Strona 65
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
SOCJOLOGIA
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
15/15
liczba punktów
ECTS
15/15
3
60
60
Wprowadzenie studentów w podstawowe zagadnienia
socjologii: od źródeł i etapów rozwoju tej dziedziny wiedzy,
poprzez jej przedstawicieli, zarysowanie podstawowych
teorii socjologicznych, socjologicznych metod badawczych
do ukazania specyfiki socjologii – jej specyfiki wyjaśniania
zjawisk.
Wiedza: Student zna podstawowe pojęcia i przedmiot zainteresowania socjologii.
Umiejętności: Student sprawnie posługuje się pojęciami socjologicznymi oraz potrafi wskazać
na przykładach istniejącą na gruncie socjologii „wielość” rzeczywistości społecznej.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia
Wiedza: zaliczenie na podstawie prezentacji zadanego tematu przygotowanej w grupie
Umiejętności: zaliczenie na podstawie prezentacji zadanego tematu przygotowanej w grupie
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie prezentacji zadanego tematu przygotowanej
w grupie
Treści programowe:
1.
2.
3.
4.
Socjologia jako dyscyplina naukowa.
Prekursorzy socjologii.
O teoriach socjologicznych.
Człowiek jako istota społeczna.
ul. Kasprzaka 49
Strona 66
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Zbiorowości społeczne.
Zjawiska i procesy społeczne.
Kultura i jej wpływ na życie społeczne.
Stratyfikacja społeczna.
Zmiana społeczna.
„Małżeństwo z miłości” a praktyka społeczna.
Przyczyny powszechności edukacji w perspektywie socjologicznej.
1.
2.
3.
Domański H., Struktura społeczna, Warszawa 2004.
Giddens A., Socjologia, Warszawa 2004.
Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003.
1.
2.
3.
Aronson E., Człowiek – istota społeczna, Warszawa 2005.
Berger P., Zaproszenie do socjologii, Warszawa 1998.
Castells M., Społeczeństwo sieci, Warszawa 2007.
ul. Kasprzaka 49
Strona 67
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
WYCHOWANIE FIZYCZNE
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
0/30
liczba punktów
ECTS
0/30
0
0
Zapoznanie studenta z prawidłowym
wybranego przez niego rodzaju ćwiczeń.
1
wykonywaniem
Wiedza: Student wie jak prawidłowo wykonywać wybrany rodzaj ćwiczeń.
Umiejętności: Student potrafi prawidłowo wykonać wybrany rodzaj ćwiczeń.
Kompetencje społeczne: Student dba o poziom swej sprawności fizycznej
dydaktyczne:
Ćwiczenia w wybranym przez studenta zakresie
Wiedza: sprawdzian praktyczny na zajęciach
Umiejętności: sprawdzian praktyczny na zajęciach
Kompetencje społeczne: sprawdzian praktyczny na zajęciach
Treści programowe:
1. Wstęp. Podstawowe pojęcia - wysiłek fizyczny: rodzaje, cechy, adaptacja organizmu do
wysiłku. Pojęcie motoryczności, rozwój cech motorycznych w toku rozwoju osobniczego.
2. Charakterystyka cech motorycznych: siła – pojęcie i uwarunkowanie.
3. Charakterystyka cech motorycznych: szybkość – pojęcie i uwarunkowanie.
4. Charakterystyka cech motorycznych: wytrzymałość – pojęcie i uwarunkowanie.
5. Charakterystyka cech motorycznych: gibkość – pojęcie i uwarunkowanie.
6. Charakterystyka cech motorycznych: skoczność - pojęcie i uwarunkowanie.
7. Charakterystyka cech motorycznych: koordynacja ruchowa – pojęcie i uwarunkowanie.
8. Metody kształtowania cech motorycznych: trening szybkości, metody kształtowania siły
mięśniowej, metody kształtowania wytrzymałości, ćwiczenia rozwijające skoczność,
ul. Kasprzaka 49
Strona 68
ćwiczenia rozwijające koordynację ruchową.
9. Organizacja, bezpieczeństwo i higiena zajęć ruchowych.
Ćwiczenia:
1. Gimnastyka
2. Gry zespołowe
3. Siłownia
4. Pływanie
5. Sztuki walki
6. Inne
1. Fidelus K., Kocjasz L.: Atlas ćwiczeń fizycznych. Polska federacja sportu wyczynowego.
2. Mazurek L.: Słownictwo i gimnastyka. Sport i Turystyka. Warszawa 1997.
3. Nowotny J.: Kształtownie umiejętności ruchowych – podstawy teoretyczne oraz aspekty
praktyczne, Śl. A.M. Katowice 2002.
4. Stefaniak T.: Atlas uniwersalnych ćwiczeń siłowych. Wrocław 2001.
5. Huciński T.: Koszykówka. Atlas ćwiczeń. Warszawa 1992.
6. Marciszewska B.: Sport dla wszystkich: rekreacja dla każdego. Cz. 1,2,3. 1994, 1995,
1996.
1.
2.
Strzeżewski S.: Proces wychowania w kulturze fizycznej. WSiP Warszawa 1986.
Trzęśniewski R.: Zabawy i gry ruchowe. Sport i Turystyka. Warszawa 1974.
ul. Kasprzaka 49
Strona 69
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Biochemia ogólna i żywności, Mikrobiologia ogólna
i żywności
ZWIĄZKI BIOLOGICZNIE CZYNNE W
ŻYWNOŚCI
studia
Forma studiów
stacjonarne
Cele modułu:
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
Wszechstronne zapoznanie studentów ze związkami
biologicznie czynnymi występującymi w żywności
pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz suplementach
diety
Wiedza: Student zna budowę chemiczną, klasyfikację i potencjalne właściwości prozdrowotne
związków biologicznie czynnych. Zna metody oceny przydatności związków biologicznie
czynnych w dietoterapii.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować dietę z uwzględnieniem w niej związków
biologicznie czynnych występujących w żywności.
Kompetencje społeczne: Student potrafi rozwiązywać problemy związane z wykonywaniem
zawodu. Jest doradcą w zakresie wykorzystania roślinnych i zwierzęcych składników diety
jako źródła związków biologicznie aktywnych o korzystnym działaniu na organizm człowieka.
dydaktyczne:
Wiedza: zaliczenie pisemne, przygotowywanie i wygłoszenie referatów/prezentacji
na określony temat
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety z uwzględnieniem w niej związków biologicznie
czynnych występujących w żywności.
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie diety z uwzględnieniem w niej związków
biologicznie czynnych występujących w żywności.
Treści programowe:
1. Związki biologicznie czynne, definicja, podział. Pierwotne i wtórne metabolity
występujące w roślinach.
ul. Kasprzaka 49
Strona 70
2. Polifenole roślinne i ich znaczenie. Budowa, podział (flawonoidy, kwasy fenolowe,
stylbeny i inne), funkcje biologiczne, główne źródła w diecie. Potencjał
antyoksydacyjny polifenoli i produktów spożywczych zawierających polifenole.
Przegląd metod stosowanych w oznaczeniach potencjału antyoksydacyjnego, tj.
ORAC, DPPH, FRAP i innych. Polifenole w profilaktyce chorób cywilizacyjnych
3. Terpenoidy (izoprenoidy). Surowce/produkty spożywcze zawierające terpenoidy.
Budowa, podział: mono-, seskwi-, di-, tri- i tetraterpeny, funkcje biologiczne. Ogólna
charakterystyka monoterpenów, seskwiterpenów, di-, tri- i tetraterpenów, przykłady
tych związków, właściwości biologiczne, zastosowanie.
4. Olejki eteryczne – ogólna charakterystyka, podział, właściwości fizykochemiczne,
rodzaje związków występujących w olejkach,, występowanie w roślinach, działanie
biologiczne i zastosowanie. Metody otrzymywania olejków eterycznych. Analiza
jakościowa i ilościowa olejku eterycznego. Źródła olejków eterycznych. Herbaty
ziołowe i przyprawy zawierające olejki eteryczne.
5. Diterpeny – budowa, ogólna charakterystyka, przykłady surowców/produktów
spożywczych w których występują, aktywność biologiczna, zastosowanie.
6. Irydoidy - charakterystyka ogólna, struktura, właściwości biologiczne, zastosowanie.
7. Gorycze - definicja związków gorzkich (goryczy), podział, źródła w diecie, przykłady
(owoc pomarańczy gorzkiej, mniszek lekarski, goryczka żółta), działanie
farmakologiczne. Wpływ goryczy na proces trawienia. Gorycze jako środki
zwiększające łaknienie. Metody oceny substancji gorzkich - wskaźnik goryczy.
Związki gorzkie o budowie monoterpenów (szafran), laktonów seskwiterpenowych
(różne gatunki bylicy), diterpenów (szałwia i rozmaryn), triterpenów (cytrusay)
sekoirydoidów (oliwki i oliwa) i inne kwasy goryczkowe (chmiel), gorzkie flawanony
(cytrusy), gorzkie saponiny (nasiona soi).
8. Triterpeny – ogólna charakterystyka, budowa, podział, surowce/produkty spożywcze
1. w których występują, funkcje biologiczne, zastosowanie. Triterpenoidy owoców
cytrusowych
9. Saponiny – ogólna charakterystyka, struktura, podział, występowanie, surowce
spożywcze w diecie, właściwości fizykochemiczne i biologiczne. Metody wykrywania
saponin. Saponiny triterpenowe lukrecji i żeń-szenia. Inne surowce zawierające
triterpeny i saponiny triterpenowe. Działanie uboczne i przeciwwskazania do
zastosowań saponin. Suplementy diety zawierające triterpeny i saponiny, zakres ich
zastosowań.
10. Sterole roślinne – ogólna charakterystyka, podział (fitosterole i fitostanole),
surowce/produkty spożywcze, w których występują właściwości fizykochemiczne i
biologiczne, zastosowanie. Biodostępność, wchłanianie i metabolizm fitosteroli.
fitosteroli. Źródła steroli roślinnych w diecie, ich prozdrowotne działanie. Suplementy
diety zawierające fitosterole. Prozdrowotne działanie fitosteroli w łagodnym rozroście
stercza.
11. Karotenoidy – ogólna charakterystyka, podział (karoteny i ksantofile), budowa,
surowce/produkty spożywcze, w których występują, aktywność biologiczna,
zastosowanie. Źródła spożywcze karotenoidów. Karoteny (ß-karoten, witamina A) właściwości biologiczne, metabolizm, źrodła w diecie, zastosowanie. Ksantofile ogólna charakterystyka, podział, budowa, surowce/produkty spożywcze, w których
występują, aktywność biologiczna, zastosowanie. Aktywność biologiczna likopenu,
źródła w diecie i
prozdrowotne działanie. Działanie biologiczne luteiny,
występowanie, główne źródła w diecie, zastosowanie w chorobach oczu.
12. Tokoferole (tokotrienole) – ogólna charakterystyka, podział, właściwości biologiczne,
ul. Kasprzaka 49
Strona 71
metabolizm, zastosowanie. Źródła spożywcze witaminy E.
13. Kalcyferole (ergokalcyferol i cholekalcyferol) - ogólna charakterystyka, właściwości
biologiczne, metabolizm, zastosowanie. Źródła spożywcze witaminy D. Tran,
składniki i ich prozdrowotne działanie.
14. Alkaloidy – ogólna charakterystyka, surowce/produkty spożywcze, które je zawierają,
aktywność biologiczna. Podział alkaloidów, przykłady związków z poszczególnych
grup,, ich właściwości fizykochemiczne, biologiczne i farmakologiczne. Surowce i
produkty roślinne zawierające alkaloidy (nikotyna, piperyna, kofeina, teofilina,
teobromina, solanidyna, solanina, morfina, heroina i inne).
15. Aminokwasy, peptydy, białka, surowce/produkty spożywcze je zawierające. Ogólna
charakterystyka, budowa, podział. Pochodne aminokwasów - betaniny - barwne
związki korzeni buraka czerwonego. Lektyny (fitoaglutyniny) w nasionach niektórych
roślin strączkowych. Enzymy roślinne wykorzystywane w przemyśle spożywczym i
farmaceutycznym (m.in. papaina, papaja, bromelaina, ananas). Amanityny - peptydowe
toksyny grzybów z kilku gatunków muchomora.
16. Lipidy- ogólna charakterystyka,budowa, podział, surowce/produkty spożywcze, w
których występują, funkcje biologiczne. Nienasycone kwasy tłuszczowe i ich
znaczenie w diecie. Oleje roślinne - rodzaje, skład, właściwości fizykochemiczne i
biologiczne, zastosowanie.Woski i fosfolipidy różnice w budowie, właściwości
fizykochemiczne i biologiczne, występowanie, zastosowanie. Emulgatory i
stabilizatory..
17. Biodostępność związków biologicznie czynnych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego
w organizmie człowieka. Suplementy diety zawierające związki biologicznie aktywne,
przykłady, zakres ich zastosowań.
18. Związki biologicznie czynne kurkumy i ich działanie prozdrowotne. Związki
biologicznie czynne imbiru i ich działanie prozdrowotne. Suplementy diety zawierające
przetwory kurkumy i imbiru, na przykładach zakres ich zastosowań. Związki biologicznie
czynne żurawiny i borówki czernicy. Herbata jako źródło związków biologicznie
czynnych.
. Kohlmünzer S., Farmakognozja, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000
2. Grajek W. (red.), Przeciwutleniacze w żywności, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne,
Warszawa 2007
3. Sikorski Z. E. (red.), Chemia żywności, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne,
1. Warszawa 2000.
ul. Kasprzaka 49
Strona 72
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
Cele modułu:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Fizjologia człowieka, Chemia żywności
ŻYWIENIE CZŁOWIEKA
studia
stacjonarne
w/ćw
90/120
w/ćw
liczba punktów
ECTS
60/90
11
120
180
Zapoznanie studenta z problematyką prawidłowego
żywienia ludzi z różnymi potrzebami oraz błędów
popełnianych w żywieniu.
Wiedza: Student zna zasady prawidłowego żywienia człowieka w zależności od jego stanu i
potrzeb. Zna błędy popełniane w żywieniu, rodzaje i skutki zaburzeń odżywiania, wpływ
żywienia na zdrowie.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować i ocenić dietę dla ludzi z określonymi potrzebami
żywieniowymi.
zawodu.
dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia, analiza przypadków, dyskusja
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla wskazanej grupy ludzi
Kompetencje społeczne: zaliczenie na podstawie obserwacji w trakcie analizy przypadków
Treści programowe:
Wykłady:
1. Pojęcie prawidłowego żywienia i niedożywienia (sposób żywienia, żywność, produkt
spożywczy, składnik pokarmowy, składnik odżywczy, pojęcie racjonalnego żywienia,
znaczenie prawidłowego żywienia).
2. Problemy żywieniowe w Polsce i na świecie (interdyscyplinarny charakter nauki o
żywieniu, historia nauki o żywieniu w Polsce i na świecie, organizacje
międzynarodowe zajmujące się problemami wyżywienia ludzi).
3. Wady żywieniowe a choroby powstałe na tle wadliwego żywienia (najczęściej
ul. Kasprzaka 49
Strona 73
popełniane błędy żywieniowe, wady żywieniowe pierwotne i wtórne, wady
żywieniowe wg przyczyn, model żywienia w Polsce zalecany przez WHO, choroby
wywołane wadliwym żywieniem, zalecany przez WHO model spożycia, model
spożycia a aktualne spożycie w Polsce, model optymalnego żywienia na podstawie
piramidy zdrowia, proporcje produktów w piramidzie żywieniowej).
4. Procesy przemiany materii i energii (metabolizm, katalizatory biologiczne i ich rola,
procesy anaboliczne i kataboliczne, intensywność przemian metabolicznych w
zależności od wieku, metoda pomiaru wydatkowania energii – kalorymetria
bezpośrednia i pośrednia, współczynnik oddechowy, równoważniki energetyczne,
równoważniki fizyczne i fizjologiczne, jednostki energetyczne).
5. Wegetarianizm i wybrane niekonwencjonalne sposoby żywienia, diety alternatywne i
ich ryzyko dla zdrowia człowieka.
6. Zastosowanie suplementów diety w żywieniu człowieka, grupy wysokiego ryzyka
występowania niedoborów żywieniowych.
7. Żywność funkcjonalna, żywność wzbogacona, fast food – żywność szybko spożywana
zalety i wady, żywność wygodna.
8. Żywność dietetyczna i jej rola w prawidłowym żywieniu
9. Żywienie w sporcie.
10. Żywienie osób dorosłych i osób w wieku podeszłym.
11. Żywienie w otyłości.
12. Żywienie dzieci w pierwszym roku życia i dzieci starszych.
13. Zasady odżywiania kobiet w ciąży i karmiących.
14. Rodzaje diet w chorobach dietozależnych.
15. Leczenie żywieniowe.
16. Psychogenne zaburzenia odżywiania – bulimia i anoreksja
17. Dodatki do żywności: barwniki, substancje aromatyczne, substancje konserwujące,
przeciwutleniacze i synergenty, kwasy, sole i zasady, substancje stabilizujące i
emulgujące, substancje zagęszczające, substancje klarujące, substancje słodzące
18. Substancje obce w żywności. Zanieczyszczenia (chemiczne: metale, azotany,
pestycydy, inne; fizyczne: cząstki metali, piasku, włókna, włosy, fragmenty owadów,
ekskrementy, radionuklidy;
biochemiczne: drobnoustroje, pasożyty, toksyny
bakteryjne, priony, mykotoksyny) i substancje antyodżywcze w żywności (glikozydy
cyjanogenne, związki saponinowe, substancje powodujące latyryzm, substancje
goitrogenne (wolotwórcze), inhibitory trypsyny i związki wywołujące fawizm, inne
substancje antyodżywcze.
Ćwiczenia:
1. Zasady układania jadłospisów dla różnych grup ludności.
2. Metody ustalania zapotrzebowania energetycznego człowieka i zawartości składników
energetycznych w diecie.
3. Układanie diety podstawowej dla przedstawiciela wskazanej grupy osób.
4. Obliczanie wartości odżywczej ułożonej diety.
5. Zastosowanie tabel wartości odżywczej produktów i potraw oraz norm żywieniowych.
6. Ocena wartości odżywczej diet ułożonych na ćwiczeniach.
7. Substancje obce w żywności, dodawane celowo i zanieczyszczenia. Substancje
antyodżywcze w żywności
ul. Kasprzaka 49
Strona 74
1. Gawęcki J., Roszkowski W., Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. T.3,
2. Biernat J. (red.), Wybrane zagadnienia z nauki o żywieniu człowieka. Wydawnictwo
Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2009
3. Gertig H., Przysławski J., Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006
4. Gawęcki J., Hryniewiecki L.: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu.
5. Świderski F. (red.), Żywność wygodna i żywność funkcjonalna. Wydawnictwo
Naukowo-Techniczne, Warszawa 1999
6. Jarosz M., Suplementy diety a zdrowie. Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2008
7. Hasik J, Gawęcki J. Żywienie człowieka tom 2. /zdrowego i chorego/ PWN, 2007.
8. Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka..
PZWL, 2009.
9. Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K., Tabele składu i wartości
odżywczej żywności. PZWL, Warszawa 2005.
1. Kierst W., Nauka o żywieniu zdrowego i chorego człowieka. PZWL, Warszawa 1989.
2. Szczygieł A., Normy żywienia i wyżywienia. IŻŻ, Warszawa 1987.
3. Wieczorek-Chełmińska Z., Nowoczesna dietetyczna książka kucharska. Warszawa
2000.
4. Wieczorek-Chełmińska Z., Zasady żywienia i dietetyka stosowana. PZWL, Warszawa
1992.
5. Ziemiański Św., Normy żywienia człowieka. PZWL, Warszawa 2001.
ul. Kasprzaka 49
Strona 75
Nazwa kierunku:
wstępne:
przedmiotów):
Forma studiów
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
Kliniczny zarys chorób
ŻYWIENIE KLINICZNE
studia
stacjonarne
w/ćw
w/ćw
30/30
15/15
120
150
Cele modułu:
liczba punktów
ECTS
6
Zapoznanie studenta z żywieniem osób chorych.
Wiedza: Student zna zasady żywienia osób chorych w zależności od rodzaju choroby.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować dietę adekwatną do stanu i zapotrzebowania
osoby chorej.
zawodu.
dydaktyczne:
Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla chorego w stanie faktycznym zadanym przez
prowadzącego
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla chorego w stanie faktycznym zadanym przez
prowadzącego
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie diety dla chorego w stanie faktycznym
zadanym przez prowadzącego
Treści programowe:
1. Dieta – Definicja. Podstawy. Rys historyczny. Zasadność. Ryzyko. Komponowanie
diety.
2. Żywienie podstawowe - jak skomponować dietę podstawą, aby spełniała warunki
żywienia racjonalnego. Dieta podstawowa u chorych w szpitalu.
3. Dieta łatwo (lekko) – strawna. Zasady komponowania diety łatwo strawnej. Dobór
produktów (zalecane, przeciwwskazane). Dla kogo? Czy są przeciwwskazania?
4. Dieta bogatobiałkowa. Dla kogo? Zasady komponowania diety bogato białkowej.
Zastosowanie.
ul. Kasprzaka 49
Strona 76
5. Dieta niskobiałkowa. Zasady komponowania diety niskobiałkowej. Dobór produktów
(zalecane, przeciwwskazane) oraz technik kulinarnych w opracowaniu jadłospisów.
Zastosowanie w chorobach.
6. Dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów. Zasady komponowania
diety z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów. Dobór produktów
(zalecane, przeciwwskazane) oraz technik kulinarnych w opracowaniu jadłospisów.
Zastosowanie w chorobach.
7. Dieta ubogoenergetyczna Zasady komponowania diety ubogoenergetycznej. Dobór
produktów (zalecane, przeciwwskazane) oraz technik kulinarnych w opracowaniu
jadłospisów. Zastosowanie w chorobach.
8. Leczenie żywieniowe: wskazania, przeciwwskazania, powikłania. Niedożywienie.
Metody rozpoznawania.
9. Żywienie pacjentów przed i po zabiegach operacyjnych.
10. Żywienie osób z chorobami neurologicznymi. Udar mózgu. Rola żywienia w chorobie
Alzheimera.
11. Żywienie w stanach niedoborowych. Badania diagnostyczne pozwalające na ocenę
niedoborów pokarmowych.
12. Żywienie w chorobach endokrynologicznych.
13. Żywienie do i pozajelitowe wskazania, przeciwwskazania, powikłania.
14. Żywienie w chorobach narządów ruchu. Żywienie osób po urazach w zakresie układu
kostnego.
15. Żywienie a schorzenia dermatologiczne.
16. Żywienie osób w stanach wzmożonego katabolizmu.
17. Żywienie osób w wieku podeszłym w zdrowiu i chorobie.
18. Profilaktyka żywieniowa i żywienie w chorobach stomatologicznych.
19. Znaczenie żywienia dzieci w profilaktyce chorób dieto zależnych.
1. Hasik J., Dietetyka, PZWL 1999
2. Ciborowska H, Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka,
PZWL 2000
3. Gawęcki J., Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, PWN 2000
4. Gawęcki J., Mossor – Pietraszewska T., Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i
zdrowiu, PWN 2004
1. Mikołajczak J., Wyka J., Biernat J., Co warto wiedzieć o diecie łatwo strawnej? Wyd.
MedPharm Polska, Wrocław 2007
2. Mikołajczak J., Wyka J., Biernat J., Co warto wiedzieć o diecie w cukrzycy? Wyd.
MedPharm Polska, Wrocław 2008
3. Tatoń J., Czech A., Bernas M., Otyłość zespół metaboliczny, PZWL 2007
4. Sobotka L. (red.), Podstawy żywienia klinicznego, PZWL 2007
ul. Kasprzaka 49
Strona 77
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
ŻYWIENIE
przedmiotów):
Cele modułu:
CIĘŻARNEJ
I
KARMIĄCEJ
studia
Forma studiów
stacjonarne
KOBIETY
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
Przekazanie wiedzy dotyczącej zagadnień żywienia kobiet w
ciąży i w okresie karmienia i jego wpływ na zdrowie matki i
dziecka, a także profilaktyki chorób metabolicznych i
miażdżycy.
Wiedza: Student zna zasady prawidłowego żywienia kobiet w ciąży i w okresie karmienia
zarówno zdrowych jak i chorych. Zna wpływ żywienia na zdrowie matki i dziecka.
Umiejętności: Student potrafi przygotować dietę właściwą dla kobiety ciężarnej i karmiącej
zarówno zdrowej jak i chorej.
Kompetencje społeczne: Student wykazuje dbałość o dobro matki i dziecka.
dydaktyczne:
Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla kobiety ciężarnej lub karmiącej w określonym
stanie zdrowia (wskazanym przez prowadzącego)
Umiejętności: Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla kobiety ciężarnej lub karmiącej w
określonym stanie zdrowia (wskazanym przez prowadzącego)
Kompetencje społeczne: Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla kobiety ciężarnej lub
karmiącej w określonym stanie zdrowia (wskazanym przez prowadzącego)
Treści programowe:
1. Odżywianie kobiet ciężarnych - ogólne zmiany w metabolizmie kobiety ciężarnej,
zapotrzebowanie energetyczne w czasie ciąży.
2. Składniki mineralne i suplementacja witaminami - ich wpływ na przebieg ciąży i
rozwój płodu.
ul. Kasprzaka 49
Strona 78
3. Żywienie kobiet w ciąży wysokiego ryzyka – profilaktyka wad wrodzonych płodu.
4. Wpływ środowiska, odżywiania, przyjmowanie używek (palenie papierosów,
spożywanie alkoholu na przebieg ciąży i wyniki położnicze).
5. Odżywianie kobiet karmiących, suplementacja żywienia – promowanie karmienia
piersią.
6. Odżywianie kobiet ciężarnych - główne składniki pokarmowe, wpływ odżywiania na
przebieg ciąży i wyniki położnicze.
7. Odżywianie kobiet podczas karmienia piersią.
8. Planowanie ciąży, żywienie kobiet ciężarnych i suplementacja żywienia –przepisy
kulinarne.
9. Zmiany fizjologiczne w organizmie kobiety w czasie ciąży i połogu a metabolizm
leków.
10. Stosowanie preparatów wielowitaminowych w czasie ciąży – ich skład i dzienne
zapotrzebowanie na mikroelementy.
11. Ciąża powikłana cukrzycą - planowanie ciąży, dieta cukrzycowa, odżywianie kobiet z
ciążą powikłaną cukrzycą - metabolizm. Profil bezpieczeństwa dla matki i płodu
doustnych leków hipoglikemizujących.
12. Planowanie ciąży i odżywianie u kobiety przewlekle chorej - choroby tarczycy,
choroby autoimmunologiczne, choroby sercowo - naczyniowe.
13. Stosowanie leków podczas ciąży i karmienia - metabolizm leków, etapy rozwoju płodu
a bezpieczeństwo stosowania leków.
14. Zalety prawidłowego odżywiania się w okresie oczekiwania na ciążę i w okresie ciąży.
15. Ocena nawyków żywieniowych – kontrolowanie przyrostu masy ciała.
16. Sytuacje wyjątkowe - odżywianie i planowanie ciąży w chorobach przewlekłych.
17. Antybiotykoterapia i inne leki.
18. Używki i nawyki – a wyniki położnicze.
1. Bręborowicz G. H. (red.), Ciąża wysokiego ryzyka. Ośrodek Wydawnictw
Naukowych. Poznań 2000
2. Ziemlański Ś., Normy żywienia człowieka. Fizjologiczne Podstawy. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL. Warszawa 2001
3. Szostak-Węgierek D., Cichocka A., Żywienie kobiet w ciąży. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL. Warszawa 2005
1. Szymański W. (red.), Rudolfa Klimka Położnictwo. Kraków. DREAM Publ. Comp.
Inc. 1999
ul. Kasprzaka 49
Strona 79
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
ŻYWIENIE
przedmiotów):
Cele modułu:
CHOROBACH
ENDOKRYNOLOGICZNYCH DZIECI
studia
Forma studiów
stacjonarne
W
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
diet w wybranych schorzeniach endokrynologicznych u
dzieci i młodzieży w zależności od stanu dziecka,
zaawansowania choroby oraz rodzaju terapii.
Wiedza: Student zna zasady konstruowania diety dla dzieci i młodzieży w wybranych
schorzeniach endokrynologicznych.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować dietę dla dziecka w zależności od choroby, potrafi
zmodyfikować dietę w zależności od stanu dziecka, wyników badań dodatkowych oraz
Kompetencje społeczne: Student wykazuje troskę o dobro dzieci chorych.
dydaktyczne:
Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla dziecka z określoną chorobą endokrynologiczną
(wskazaną przez prowadzącego), przygotowanie modyfikacji diety w zależności od wyników
badań
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla dziecka z określoną chorobą
endokrynologiczną (wskazaną przez prowadzącego), przygotowanie modyfikacji diety w
zależności od wyników badań
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie diety dla dziecka z określoną chorobą
endokrynologiczną (wskazaną przez prowadzącego), przygotowanie modyfikacji diety w
ul. Kasprzaka 49
Strona 80
Treści programowe:
1. Żywienie w wybranych schorzeniach endokrynologicznych wieku rozwojowego.
2. Systemy kalkulacji i programowania diet w cukrzycy u dzieci i młodzieży.
3. Systemy kalkulacji i programowania diet w zaburzeniach odżywiania (otyłość,
jadłowstręt psychiczny), dyslipidemii oraz zaburzeniach gospodarki wapniowofosforanowej.
4. Żywienie w cukrzycy wieku rozwojowego.
5. Żywienie
w
zaburzeniach
odżywiania
(otyłość,
jadłowstręt),
dyslipidemii,
huperurykemii, nadciśnieniu tętniczym z przyczyn endokrynologicznych w wieku
rozwojowym.
6. Żywienie w zaburzeniach gospodarki wapniowo-fosforanowej.
1. Pietrzyk J.J. (red.), Wybrane zagadnienia z pediatrii. Tom IV, Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego 2004-2005.
2. Krawczyński M., Żywienie dzieci w zdrowiu i chorobie. Kraków 2008.
1. Socha J. (red.), Żywienie dzieci zdrowych i chorych. PZWL.1998.
ul. Kasprzaka 49
Strona 81
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
ŻYWIENIE
przedmiotów):
Cele modułu:
CHOROBACH
METABOLICZNYCH
studia
Forma studiów
stacjonarne
W
w/ćw
30/30
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
diet w wybranych chorobach metabolicznych w zależności
od stanu chorego, zaawansowania choroby oraz rodzaju
terapii.
Wiedza: Student zna zasady konstruowania diety dla chorych z chorobami metabolicznymi.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować dietę w zależności od choroby metabolicznej,
potrafi zmodyfikować dietę w zależności od stanu chorego, wyników badań dodatkowych oraz
dydaktyczne:
Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla chorego z określoną chorobą metaboliczną
badań
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla chorego z określoną chorobą metaboliczną
badań
Kompetencje społeczne: projekt – przygotowanie diety dla chorego z określoną chorobą
metaboliczną (wskazaną przez prowadzącego), przygotowanie modyfikacji diety w zależności
od wyników badań
Treści programowe:
1. Choroby metaboliczne. Charakterystyka, podział.
2. Cukrzyca:
ul. Kasprzaka 49
Strona 82
- podział cukrzycy,
- metody rozpoznawania cukrzycy,
- przewlekłe mikroangiopatyczne i makroangiopatyczne powikłania cukrzycy,
- ostre powikłania cukrzycy,
- cukrzyca powikłana ciążą,
- monogenowe formy cukrzycy,
- leczenie cukrzycy i jej powikłań: postępowanie behawioralne, doustne leku
przeciwcukrzycowe, insulinoterapia,
- edukacja i samokontrola w cukrzycy.
3. Zaburzenia lipidowe:
- podział i etiologia zaburzeń lipidowych,
- niefarmakologiczne i farmakologiczne leczenie zaburzeń lipidowych,
- rola zaburzeń lipidowych w etiopatogenezie miażdżycy,
- dyslipidemie wtórne.
4. Otyłość:
- podział otyłości,
- otyłość jako czynnik ryzyka powikłań sercowo naczyniowych,
- inne konsekwencje otyłości,
- behawioralne, farmakologiczne i operacyjne leczenie otyłości.
5. Dna moczanowa:
- objawy kliniczne i diagnostyka dny moczanowej,
- leczenie dny.
6. Osteoporoza:
- podział osteoporozy,
- diagnostyka osteoporozy,
- profilaktyka i leczenie osteoporozy.
7. Dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów.
8. Dieta o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych.
9. Postępowanie dietetyczne w chorobach: otyłość.
10. Postępowanie dietetyczne w chorobach: cukrzyca.
11. Postępowanie dietetyczne w chorobach: hyperlipidemia.
12. Postępowanie dietetyczne w chorobach: osteoporoza.
13. Postępowanie dietetyczne w chorobach: dna moczanowa.
1. Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka – żywienie zdrowego i chorego człowieka,
wyd. PZWL 2009
2. Gawęcki J., Hryniewiecki L., Żywienie człowieka, tom 1, Podstawy nauki o żywieniu,
PWN, Warszawa 2000
3. Ostachowska - Gąsior A., Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia rozdział XI, w
„Wybrane problemy higieny i ekologii człowieka”, pod red. E. Kolarzyk, wyd. UJ,
Kraków 2008
4. Ostachowska - Gąsior A., Produkty spożywcze jako źródło składników odżywczych,
rozdział X, w „Wybrane problemy higieny i ekologii człowieka”, pod red. E. Kolarzyk,
wyd. UJ, Kraków 2008
5. Kunachowicz H, Nadolna I, Iwanow K., Przygoda B., Wartość odżywcza wybranych
produktów spożywczych i typowych potraw, PZWL, Warszawa 2009.
6. Cichocka A., Praktyczny poradnik żywieniowy w odchudzaniu oraz profilaktyce i
ul. Kasprzaka 49
Strona 83
leczeniu cukrzycy typu 2, Medyk, Warszawa 2010.
7. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B., Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji
otyłości i chorób niezakaźnych, PZWL, Warszawa, 2008.
8. Pachocka L., Jarosz M., Dna moczanowa. Porady lekarzy i dietetyków, PZWL,
Warszawa 2012
9. Wieczorek-Chełmińska Z., Żywienie w osteoporozie, PZWL, Warszawa 2006
10. Szostak W. B., Białkowska M., Cichocka A., Kłosiewicz - Latoszek L., Cybulska B.,
Medycyna Praktyczna. Ocena zasadności "diety optymalnej" w profilaktyce
metabolicznych chorób cywilizacyjnych. IŻŻ 2004
odżywczej żywności, PZWL, Warszawa 2005
2. Cukrzyca-kompendium, Pod red. prof. J. Sieradzkiego. Via Medica, Gdańsk, 2009.
3. Wytyczne Europejskiego i Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego
4. Hasik J., Gawęcki J., Żywienie człowieka zdrowego chorego, Wyd. Naukowe PWN ,
Warszawa 2009
ul. Kasprzaka 49
Strona 84
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
ŻYWIENIE
przedmiotów):
Cele modułu:
CHOROBACH
UKŁADU
KRĄŻENIA
studia
Forma studiów
stacjonarne
W
w/ćw
30/30
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
diet w wybranych chorobach układu krążenia w zależności
od stanu chorego, zaawansowania choroby oraz rodzaju
terapii.
Wiedza: Student zna zasady konstruowania diety dla chorych z chorobami układu krążenia.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować dietę w zależności od choroby układu krążenia,
potrafi zmodyfikować dietę w zależności od stanu chorego, wyników badań dodatkowych oraz
dydaktyczne:
Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla chorego z określoną chorobą układu krążenia
badań
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla chorego z określoną chorobą układu krążenia
badań
układu krążenia (wskazaną przez prowadzącego), przygotowanie modyfikacji diety w
Treści programowe:
1. Omówienie chorób układu krwiotwórczego i krążenia.
2. Postępowanie dietetyczne w chorobach: Miażdżyca.
ul. Kasprzaka 49
Strona 85
3. Postępowanie dietetyczne w chorobach: Choroba niedokrwienna serca.
4. Postępowanie dietetyczne w chorobach: Nadciśnienie tętnicze.
5. Postępowanie dietetyczne w chorobach: Zawał mięśnia sercowego.
6. Postępowanie dietetyczne w chorobach: Niedokrwistość.
wyd. PZWL 2009
PWN, Warszawa 2000
Kraków 2008
Warszawa 2012
Warszawa 2009
ul. Kasprzaka 49
Strona 86
Nazwa kierunku:
wstępne:
DIETETYKA
PIERWSZY
PRAKTYCZNY
ŻYWIENIE
przedmiotów):
Cele modułu:
CHOROBACH
UKŁADU
POKARMOWEGO
studia
Forma studiów
stacjonarne
W
30/30
w/ćw
liczba punktów
ECTS
15/15
6
120
150
diet w wybranych chorobach układu pokarmowego w
zależności od stanu chorego, zaawansowania choroby oraz
rodzaju terapii.
Wiedza: Student zna zasady konstruowania diety dla chorych z chorobami układu
pokarmowego.
Umiejętności: Student potrafi skonstruować dietę w zależności od choroby układu
pokarmowego, potrafi zmodyfikować dietę w zależności od stanu chorego, wyników badań
dodatkowych oraz rodzaju prowadzonej terapii.
dydaktyczne:
Wiedza: projekt – przygotowanie diety dla chorego z określoną chorobą układu pokarmowego
badań
Umiejętności: projekt – przygotowanie diety dla chorego z określoną chorobą układu
pokarmowego (wskazaną przez prowadzącego), przygotowanie modyfikacji diety w
układu pokarmowego (wskazaną przez prowadzącego), przygotowanie modyfikacji diety w
Treści programowe:
ul. Kasprzaka 49
Strona 87
1. Omówienie chorób układu pokarmowego, wątroby i trzustki.
2. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Choroba
refluksowa.
3. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Nieżyt żołądka
ostry i przewlekły.
4. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Choroba wrzodowa
żołądka i dwunastnicy.
5. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Zaparcia: atoniczne
i spastyczne.
6. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Przewlekłe choroby
wątroby bez cech encefalopatii.
7. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Niewydolnośd
wątroby– encefalopatia wątrobowa.
8. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Stan zapalny i
kamica pęcherzyka żółciowego.
9. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Biegunki ostre i
przewlekłe, wrzodziejące zapalenie jelita.
10. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Zapalenie trzustki
ostre i przewlekłe.
11. Postępowanie dietetyczne w patologiach przewodu pokarmowego: Choroby miąższu
wątroby: zapalenie, marskość, stłuszczenie miąższu wątroby.
wyd. PZWL 2009
PWN, Warszawa 2000
Kraków 2008
Warszawa 2012
ul. Kasprzaka 49
Strona 88
Warszawa 2009
ul. Kasprzaka 49
Strona 89

Sylabusy dla przedmiotu dietetyka od naboru 2013/2014

Transkrypt

Podobne dokumenty