Trichotillomania, czyli hair pulling disorder – objawy, leczenie, grupy

Trichotillomania, czyli hair pulling
disorder – objawy, leczenie, grupy
ryzyka
Trichotillomania to zaburzenie psychiczne, które charakteryzuje się
nieodpartą chęcią wyrywania włosów. Dotyczy to nie tylko głowy, ale także
innych części ciała, na których włosy są obecne. Prowadzi to do
powstawania obszarów zupełnej depilacji, w związku z czym jednostka
chorobowa bywa mylona z np. łysieniem plackowatym.
Trichotillomania – objawy
Osoba cierpiąca na trichotillomanię czuje przymus wyrywania włosów.
Powstrzymywanie się od działania rodzi napięcie i nerwowość natomiast sam odruch
przynosi ulgę bądź przyjemność. Powtarzalność tej czynności prowadzi do powstania
miejsc zupełnie pozbawionych owłosienia, na których pierwotnie znajdowały się włosy,
co u cierpiących na zaburzenie rodzi stres i poczucie dyskomfortu w relacjach
społecznych. Stałym elementem trichotillomanii są zaburzenia w jednej ze sfer życia.
Mogą to być problemy z funkcjonowaniem wśród ludzi, w pracy czy inne dotyczące
osobowości. Pierwsze symptomy objawiają się najczęściej w dzieciństwie, do 10 roku
życia, tudzież w okresie dojrzewania. Bardzo rzadko syndrom swój początek ma w
wieku dorosłym. Czasem zdarza się, że wyrywaniu włosów towarzyszy odruchowe ich
połykanie. Taka praktyka jest bardzo niebezpieczna, ponieważ może prowadzić do
powstawania w żołądku tzw. trichobezoarów, czyli tworów będących zlepkiem włosów i
śluzu, który ulokowany w przewodzie pokarmowym prowadzi do niedrożności.
Można wyróżnić dwa sposoby wyrywania włosów. Pierwszy z nich jest związany z
występowaniem negatywnych emocji. Osoba całą swoją uwagę poświęca tej czynność,
towarzyszy temu napięcie i poczucie ulgi. Drugi natomiast jest mniej świadomy i nawyk
ujawnia się podczas codziennych czynności, jak gdyby mimowolnie – w trakcie jazdy
samochodem czy oglądania telewizji.
Trichotillomania – leczenie
Leczenie obejmuje dwa poziomy – farmakologiczny oraz niefarmakologiczny, czyli
terapię behawioralno-poznawczą. Terapia, która jest podstawą leczenia, ma na celu
przede wszystkim zwiększenie świadomości pacjentów na temat okoliczności
występowania epizodów wyrywania włosów, tak aby skutecznie móc kontrolować
impuls i zmniejszać prawdopodobieństwo powtarzania zachowań. W trakcie terapii
pacjent wykonuje różnego rodzaju ćwiczenia. Może to być na przykład świadome
używanie obu rąk w trakcie wykonywania codziennych czynności, tak jak trzymanie
książki obiema rękami podczas czytania. Istotne jest też wsparcie bliskich okazujących
wyrozumiałość wobec problemu, a także wspierających w zakorzenianiu dobrych
nawyków, poprzez docenianie postępów pacjenta.
Oczekiwane rezultaty przynoszą także monologi w trakcie których wymieniane są
powody, dla których obecny nawyk jest szkodliwy, jakie niesie za sobą konsekwencje
oraz jakie korzyści da jego odrzucenie.
Nie wszyscy dotknięci schorzeniem decydują się na terapię, korzystając wyłącznie z
Nie wszyscy dotknięci schorzeniem decydują się na terapię, korzystając wyłącznie z
leków. Najczęściej stosowane są leki serotoninergiczne – SSRI, SNRI. Nie powodują one
oduczenia złego nawyku, lecz poprzez swój wpływ na samopoczucie mogą ułatwić
wdrażanie w życie nowych schematów zachowań.
Trichotillomania – grupy ryzyka
Istnieją badania, które wykazują dziedziczność tzw. BFRB, czyli body-focused repetetive
behavior. W wolnym tłumaczeniu oznacza to powtarzające się zachowania dotyczące
cielesności. Przykładem takich nawyków jest nie tylko trichotillomania, ale również
ogryzanie paznokci czy gryzienie warg lub policzków. Znacznie częściej w rodzinach
osób cierpiących na nawykowe wyrywanie włosów, stwierdza się występowanie
któregoś z BFRB.
Przeglądając fora dotyczące zaburzeń psychicznych można natknąć się na wypowiedzi
ludzi cierpiących na trichoilomanię. W każdej z nich zawarta jest obawa i wstyd
związany ze schorzeniem. Problem ten może wydawać się błahy, a najbliższa rodzina
często niczego nie zauważa. To co może tym osobom pomóc nie tylko w procesie
leczenia, ale przede wszystkim w podjęciu decyzji o jego rozpoczęciu to akceptacja
otoczenia i wsparcie. Sama terapia pod okiem psychologa może wystarczyć do zmiany
dotychczasowych nawyków, bez konieczności stosowania leków.
Literatura:
Agata Nowacka et al.; Czy trichotillomania jest zaburzeniem ze spektrum
obsesyjno-kompulsyjnego? – opis przypadku; „Potępy psychiatrii i Neurologii 2013;
22(4): 279-287
Trichotillomania Learning Center; Expert Consensus. Treatmen Guidelines for
Trichotillomania, Skin Picking And Other Body-Focused Repetetivie Behaviors;
Monica Huynh et el.: Trichotillomania; “Semiars in Cutaneous Medicine and
Surgery”
www. Nerwica.com – Forum psychologiczne
Author: Paulina Hetwer
Link do artykułu: http://bonavita.pl/trichotillomania-czyli-hair-pulling-disorder-objawyleczenie