system zamówień publicznych a rozwój konkurencji w

SYSTEM ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
A ROZWÓJ KONKURENCJI
W GOSPODARCE
Raport UOKiK
Warszawa, 10.09.2013
Zawartość raportu
•
Otoczenie regulacyjne systemu zamówień publicznych
 przepisy i instytucje krajowe i międzynarodowe
•
Funkcjonowanie systemu zamówień publicznych w Polsce
•
Ograniczenia konkurencji w systemie zamówień publicznych
•
Propozycje działań w celu zwiększenia konkurencyjności
i efektywności przetargów
Funkcjonowanie systemu
•
W Polsce ogółem zamówienia publiczne ok. 20% PKB (2010 r.),
zamówienia ogłaszane w publikatorach ok. 133 mld zł czyli 8,3% PKB
(2012)
•
Niskie ogólne koszty, krótki czas trwania procedur
(prawie najszybsze w Europie)
•
Niska intensywność konkurencji
 średnio wpływa poniżej 3 ofert (średnia UE to 5,5)
 w ok. 40 % przetargów wpływa 1 oferta
 wysoki i rosnący udział trybów konkurencyjnych
(w 85% przetarg nieograniczony)
Ograniczenia konkurencji w przetargach
•
Nieuczciwa konkurencja
 rażąco niska cena
 składanie więcej niż jednej oferty przez podmioty z tej samej grupy
kapitałowej lub przez podmioty użyczające potencjału
•
Bariery w dostępie do przetargów
 krótkie terminy na przygotowanie oferty
 wysokie wymagania podmiotowe
 zbyt precyzyjny opis przedmiotu zamówienia
 cena jako jedyne kryterium (w Polsce 90% przetargów, w UE 30%)
Ograniczenia konkurencji w przetargach
•
•
Zmowy horyzontalne (między wykonawcami)
 zmowa przetargowa to najcięższy rodzaj naruszenia prawa
antymonopolowego
 w sprawach rozpatrywanych przez UOKiK najczęściej obserwowany
mechanizm „rozstawiania i wycofywania ofert”
 konsorcjum przetargowe może stanowić formę zawarcia
antykonkurencyjnego porozumienia
 od 2001 r. UOKiK wydał 15 decyzji stwierdzających zawarcie zmowy
przetargowej
 obecnie UOKiK prowadzi 14 postępowań w sprawach zmów
Zmowy pionowe i faworyzowanie wykonawców
Propozycje UOKiK – likwidacja barier
•
Działania edukacyjne promujące otwieranie przetargów
na konkurencję
•
Zmiana zasad zatrzymania wadium – tylko podmiotom,
które wygrały lub mogły wygrać przetarg
•
Ograniczenie stosowania kryteriów odnoszących się
do wielkości przedsiębiorcy
•
Ułatwienie dostępu do informacji o zamówieniach
(wszystkie ogłoszenia w BZP)
Propozycje UOKiK – przeciw zmowom
• Zwiększenie wiedzy zamawiających nt. problemu
zmów przetargowych
• Wprowadzenie obowiązku zawiadamiania o podejrzeniu zmowy
• Stworzenie narzędzi komunikacji z organem antymonopolowym
(formularz zawiadomienia o zmowie przetargowej)
• Oświadczenia o niezależnym ustaleniu oferty
• Ograniczenie możliwości korzystania z potencjału
podmiotów trzecich
• Zmiana reguł jawności postępowania
(zasady pełnego wglądu do konkurencyjnych ofert)
Propozycje UOKiK – przeciw zmowom c.d.
• Zwiększenie dostępności danych o wynikach przetargów
• Wykluczanie wykonawców, którzy uczestniczyli w zmowie
• Odrzucanie ofert złożonych przez wykonawców będących w zmowie
• Wyłączenie odpowiedzialności karnej wobec osób składających wnioski
leniency
• Wydłużenie okresu przedawnienia dla naruszeń antymonopolowych
Propozycje UOKiK – zwiększanie efektywności
• Stworzenie wyspecjalizowanego sądu do rozpatrywania odwołań
od wyroków KIO
• Ułatwienie wykluczania niesolidnych przedsiębiorców
• Ułatwienie przeprowadzania kompleksowych analiz systemu zamówień
publicznych