globalny rynek mięsa czerwonego

GLOBALNY RYNEK
MIĘSA CZERWONEGO
IV KWARTAŁ 2016
RYNEK WIEPRZOWINY:
·
Rekordowy import wieprzowiny do
Chin w 2016 roku.
·
UE największym eksporterem
wieprzowiny do Chin w 2016 roku.
·
Prognozy odbudowy chińskiej produkcji
wieprzowiny i spadku importu w 2017
roku.
·
Prognozy rekordowej produkcji i
eksportu amerykańskiej wieprzowiny w
2017 roku.
·
Spadek cen wieprzowiny w USA i
Brazylii w 2016 roku, wzrost unijnych
notowań.
·
Duża dostępność taniej wieprzowiny z
USA może w 2017 roku. zagrozić
konkurencyjności unijnego mięsa na
rynkach zagranicznych.
·
Umocnienie się dolara amerykańskiego
oraz niepewność co do relacji USA z
Chinami i Meksykiem będą czynnikami
ryzyka dla handlu w 2017 roku.
Import wieprzowiny do Chin
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
2013
UE
1700
RYNEK WOŁOWINY:
·
1500
Prognozy wzrostu produkcji wołowiny
w USA i Brazylii w 2017 roku,
stagnacja w UE.
Znaczny spadek produkcji i eksportu
w Australii w 2016 roku, prognozy
dalszego spadku w 2017 roku.
·
Chiny największym światowym
importerem wołowiny.
·
Wzrost eksportu i spadek importu
wołowiny przez USA.
2015
2016
Kanada
Brazylia
Ceny wieprzowiny w UE w latach 2015-2016
EUR/t
1600
·
2014
USA
1400
1300
1200
1
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
SPIS TREŚCI
I.
II.
GLOBALNY RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO –
CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA
2
SYTUACJA NA NAJWAŻNIEJSZYCH RYNKACH
6
USA
BRAZYLIA
CHINY
UNIA EUROPEJSKA
ROSJA
TAJLANDIA
UKRAINA
III.
BILANS MIĘSA KURCZĄT NA ŚWIECIE
17
2
IV KWARTAŁ 2016
I.
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
GLOBALNY RYNEK MIĘSA DROBIOWEGO –
CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA
W 2017 r. głównym zagrożeniem dla światowego rynku mięsa białego będzie nowa fala ognisk ptasiej grypy,
pojawiających się w wielu regionach świata, zwłaszcza w Europie, Azji i Afryce. W 2016 r. sytuacja rynkowa
ustabilizowała się po poprzedniej epidemii ptasiej grypy z 2015 r., która dotknęła głównie amerykański sektor
drobiarski. Czynniki fundamentalne dla rynku drobiu były ubiegłym roku korzystne, koszty produkcji obniżyły
się dzięki utrzymującym się niskim cenom pasz.
Według prognoz Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z października roku
ubiegłego, w 2016 r. światowa produkcja drobiu miała zwiększyć się o ok. 1% do 115,8 mln ton wobec średnio
3% zwyżki w ciągu ostatniej dekady. Amerykański Departament Rolnictwa (USDA) przewidywał, że w 2016 r.
światowa produkcja mięsa kurcząt wzrośnie o 1% do 89,5 mln ton, a w 2017 r. zwiększy się o kolejny 1% do
rekordowych 90,4 mln ton.
Ptasia grypa powróciła na półkuli północnej w 2016 r. na początku sezonu jesienno-zimowego. Wiele krajów
europejskich i azjatyckich jest eksporterami żywca i mięsa drobiu, stąd pojawianie się ognisk choroby będzie
miało wpływ na rozwój handlu oraz poziom produkcji i spożycia drobiu w tych regionach.
Światowy rynek mięsa białego będzie nadal uzależniony od rozwoju sytuacji w Chinach, gdzie utrzyma się
nadal stagnacja produkcji i spożycia drobiu ze względu na spowolnienie gospodarcze. W 2016 r. Chiny miały
obniżyć produkcję tego gatunku mięsa już czwarty rok z rzędu (-5,2% do 18 mln ton) ze względu na osłabienie
popytu konsumpcyjnego oraz ograniczenie importu kurcząt do stad zarodowych. Wpłynęły na to restrykcje
handlowe wobec krajów, w których wystąpiła wysoce zjadliwa ptasia grypa. W 2017 r. spadek chińskiej
produkcji może być jeszcze bardziej dotkliwy i sięgnać ok. 9%.
Poza Chinami, prognozy produkcji w pozostałych krajach przodujących na światowym rynku drobiu były
pozytywne. Największy producent – USA podwyższył w roku ubiegłym poziom wytwarzania mięsa kurcząt o
1,6% do rekordowych 18,5 mln ton, dzięki redukcji kosztów pasz, a w 2017 r. produkcja może wzrosnąć o 2,2%
do 18,9 mln ton. Wzrosty produkcji drobiu przewidywane były również m.in. w Brazylii, UE, Indiach, Meksyku,
Argentynie, Tajlandii, Australii i Rosji. Ekspansji poziomu wytwrzania sprzyjał wzmożony popyt wewnętrzny i
zagraniczny.
WYKRES 1
Prognozy światowej produkcji mięsa
kurcząt w 2017 r.
pozostałe
19%
Turcja Tajlandia
2%
2%
USA
21%
Brazylia
16%
Argentyna
2%
Meksyk
4%
Rosja
4%
Źródło: USDA
Indie
5%
UE
12%
Chiny
13%
3
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
W 2016 r. globalny eksport mięsa drobiu miał wzrosnąć w większym stopniu niż w poprzednich kliku latach –
o 4,4% do 12,7 mln ton, a mięsa kurcząt o 5% do 10,8 mln ton. Wysyłki zwiększyli czołowi eksporterzy –
Brazylia, USA i UE, którzy mają łącznie trzy czwarte udziału w światowym wywozie.
Głównym beneficjentem znacznego zapotrzebowania importowego na drób przez Chiny była Brazylia, która
zwiększyła w ubiegłym roku wywóz na ten rynek o ponad połowę z uwagi na coraz lepszy dostęp brazylijskich
zakładów oraz stosunkowo niski kurs reala. Brazylia była już drugi rok z rzędu największym na świecie
eksporterem drobiu, zastępując dotychczasowego lidera – USA. Pomimo, że rynki bliskowschodnie (z Arabią
Saudyjską na czele) pozostaną najważniejsze dla brazylijskiego eksportu drobiu, w 2017 r. dostawy do Chin
będą miały największą dynamikę wzrostu.
W 2016 r. odbudował się również o ok. 3% amerykański wywóz drobiu, pomimo rosyjskiego embarga,
stosunkowo silnej pozycji dolara oraz utrzymywania w mocy przez niektóre kraje, zwłaszcza Chiny, restrykcji
importowych z powodu ptasiej grypy. Wysyłki drobiu na rynki zagraniczne zwiększyły również w ubiegłym roku
Unia Europejska, Tajlandia, Chile i Ukraina. Niższe były natomiast dostawy z Turcji, Argentyny i Chin.
USDA przewidywał, że w 2017 r. światowy eksport mięsa kurcząt wzrośnie ponownie o ok. 5% do rekordowego
poziomu 11,4 mln ton. Istnieje jednak duże ryzyko zmniejszenia zakładanego pozomu wywozu mięsa drobiu
w tym roku ze względu skutki ptasiej grypy w wielu krajach będących ważnymi eksporterami i importerami, w
tym w Holandii, Francji, Niemczech, Polsce, Japonii i Korei Płd. Wiele restrykcji handlowych może być
nałożonych w stosunku do regionów zagrożonych, a nie do całych obszarów państw dotkniętych ptasią grypą.
Zagrożeniem dla tegorocznego handlu może być również rosnący protekcjonizm.
WYKRES 2
Prognozy światowego eksportu mięsa kurcząt
w 2016 r. i 2017 r. (tys. ton)
5 000
4 500
4 000
3 500
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
Brazylia
USA
UE
Tajlandia Chiny
2016
Turcja
Ukraina pozostałe
2017
Źródło: USDA
Po spadku w 2015 r., w ubiegłym roku światowy import mięsa drobiowego został odbudowany o ok. 3% do
12,6 mln ton, w tym mięsa kurcząt do 8,9 mln ton. W największym stopniu zwiększyły przywóz kraje azjatyckie
i bliskowschodnie. Chiny zakupiły prawdopodobnie o około połowę więcej mięsa kurcząt niż rok wcześniej.
Więcej drobiu niż przed rokiem sprowadziły również m.in. Japonia, RPA, Arabia Saudyjska, Zjednoczone
Emiraty Arabskie, Kuwejt, Irak, Meksyk, UE, Filipiny, Singapur, Wietnam, Ukraina i Chile.
Niższy import drobiu niż przed rokiem zanotowały m.in. Rosja, Angola, Benin, Wenezuela i Kanada.
4
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
WYKRES 3
Prognozy światowego importu mięsa kurcząt w
2016 r. i 2017 r. (tys. ton)
5 000
4 500
4 000
3 500
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
Japonia
Arabia
Meksyk
Saudyjska
UE
2016
Irak
RPA
Chiny
pozostałe
2017
Źródło: USDA
USDA prognozował, że w 2017 r. światowy przywóz mięsa kurcząt wzrośnie o ok. 4% do 9,3 mln ton. Chiny
utrzymają prawdopodobnie wysokie zapotrzebowanie importowe. Obiecująca dla handlu może być również
spodziewana poprawa stosunków między USA i Rosją. Negatywnym czynnikiem może być natomiast decyzja
o wycofaniu się USA z umowy TPP (Partnerstwo Transpacyficzne) z krajami regionu Azji i Pacyfiku oraz
mniejsze poparcie prezydenta Trumpa dla TTIP (Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji)
z UE. Planowana przez Trumpa renegocjacja porozumienia NAFTA z Meksykiem i Kanadą móże mieć
natomiast wpływ na eksport amerykańskiego mięsa kurcząt do tych krajów.
WYKRES 4
USD/t
Światowe ceny drobiu w latach
2007-2016
2500
2250
2000
1750
1500
1250
1000
750
500
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
USA
Brazylia
Źródło: FAO
Od połowy 2014 r. światowe ceny drobiu stopniowo obniżały się z uwagi na wzrost produkcji i spadek cen
pasz. Według danych FAO, w 2016 r. średnia wartość jednostkowa w eksporcie elementów kurcząt z USA
obniżyła się o 8% w skali roku do 918 USD/t. Przeciętna wartość jednostkowa w eksporcie mięsa kurcząt z
5
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
Brazylii wyniosła 1542 USD/t (FOB) i była o 6% nższa niż w 2015 r.
W 2016 r. średni indeks cen drobiu według FAO wyniósł 155 pkt i był o 8% niższy niż w 2015 r. Wartość indeksu
początkowo rosła w pierwszym półroczu od 143,7 pkt w styczniu do najwyższego poziomu zanotowanego w
czerwcu i sierpniu (164 pkt). Na umocnienie się notowań miał wpływ wzmożony popyt na świecie, szczególnie
w Azji. Od września ceny drobiu zaczęły ponownie stopniowo spadać, a w grudniu indeks cen wyniósł 148,9
pkt, co odzwierciedlało obitą podaż na rynku światowym i stabilny popyt.
WYKRES 5
Indeks cen drobiu wg FAO
(2002-2004=100)
220
200
180
`
160
140
120
Źródło: FAO
Ceny reprezentatywne drobiu w UE (średnie ceny sprzedaży kurcząt brojlerów) w 2016 r. wyniosły 1780 EUR/t
i wobec 2015 r. obniżyły się o 4,8%. Spadek cen drobiu na rynku unijnym utrzymuje się od połowy 2014 r. W
drugim kwartale ubieglego roku notowania wzrosły wobec pierwszego o 1% do 1814 EUR/t, lecz od czerwca
ponownie obniżały się. W czwartym kwartale 2016 r. średnie ceny sprzedaży wyniosły 1750 EUR/t i były o 1,4%
niższe niż w trzecim kwartale i o 3,6% niższe niż w drugim. Kurczęta na rynku unijnym taniały z uwagi na
niższe ceny pasz i wzrost produkcji stymulowany wyższą opłacalnością.
WYKRES 6
EUR/t
1980
Ceny drobiu w UE w latach 2015-2016
1930
1880
1830
1780
1730
Źródło: Komisja Europejska
6
IV KWARTAŁ 2016
II.
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
SYTUACJA NA NAJWAŻNIEJSZYCH RYNKACH
USA
Stany Zjednoczone są największym na świecie producentem mięsa drobiu oraz drugim jego konsumentem i
eksporterem. FAO przewidywała w październiku ubiegłego roku, że w 2016 r. amerykańska produkcja drobiu
wzrośnie wobec 2015 r. o 2,6% do 21,8 mln ton, a konsumpcja zwiększy się o 2,6% do 18,4 mln ton. Ekspansji
poziomu wytwarzania sprzyjały niższe ceny pasz po bardzo dobrych zbiorach. W 2016 r. odbudować się miał
również amerykański wywóz drobiu (+3% do 3,6 mln ton), pomimo kontynuacji rosyjskiego embarga,
stosunkowo silnej pozycji dolara oraz utrzymywania w mocy przez niektóre kraje (np. Chiny) restrykcji
importowych z powodu ptasiej grypy w USA w 2015 r.
Według styczniowych prognoz USDA, w 2016 r. produkcja mięsa kurcząt w USA wzrosła o 1,6% w skali roku
do 18,5 mln ton, a krajowe spożycie zwiększyło się w takim samym stopniu do 15,3 mln ton, czyli do 40,6 kg
na jednego mieszkańca. Zgodnie z przewidywaniami USDA, w 2017 r. amerykańska produkcja mięsa kurcząt
brojlerów wzrośnie o 2,2% do 18,9 mln ton, a spożycie zwiększy się o 1,8% do 15,6 mln ton, co oznacza 41,1
kg na jednego mieszkańca.
TABELA 1
Produkcja, spożycie i eksport mięsa kurcząt w USA (mln ton)
2014
2015
2016-P
%
2017-P
%
Produkcja
17,49
18,17
18,45
1,6%
18,86
2,2%
Spożycie krajowe
14,04
15,09
15,33
1,6%
15,61
1,8%
Eksport
3,31
2,87
3,01
4,8%
3,14
4,5%
Źródło: USDA-WASDE; P-prognoza; dane nie obejmują eksportu łapek kurcząt
W 2016 r. amerykański eksport mięsa z kurcząt odbuduje się o 4,8% do ponad 3 mln ton. W 2015 r. wywóz
spadł gwałtownie – o 13,4% w skali roku do 2,9 mln ton, czyli poziomu najniższego od 2007 r. ze względu na
restrykcje importowe spowodowane ptasią grypą, wprowadzone przez ponad 50 partnerów handlowych.
Najbardziej dotkliwy zakaz importu wszelkich produktów z drobiu i jaj z USA wprowadziły Chiny, które są
zwykle kluczowym rynkiem zbytu dla amerykańskiego mięsa kurcząt, indyków i kaczek, głównie tańszych
elementów np. łapek czy lotek skrzydeł, które nie znajdują zbytu na rynku amerykańskim.
Od stycznia do listopada 2016 r. wysyłki mięsa kurcząt z USA były o 3,3% wyższe niż rok wcześniej i wyniosły
ok. 2,7 mln ton. Konkurencyjność amerykańskiego drobiu ograniczał w ubiegłym roku nadal silny dolar.
Największym odbiorcą był tradycyjnie Meksyk, jednak wysyłki obniżyły się o 5%. Mniejszy był również wywóz
na drugi rynek zbytu – do Kanady oraz na Tajwan i do Angoli. Wzrósł ekspot na Kubę, do Hongkonu, Gwatemali,
na Filipiny, do Gwatemali i szereg innych rynków. Chiny utrzymywały nadal w mocy embargo importowe na
amerykański drób.
7
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
TABELA 2
Kierunek
Meksyk
Kanada
Kuba
Tajwan
Hongkong
Gwatemala
Angola
Filipiny
Wietnam
Pozostali
Ogółem
Eksport mięsa kurcząt z USA (tys. ton)
I-XI 2015
I-XI 2016
609,8
582,2
168,5
149,9
97,5
143,7
161,0
139,2
123,5
138,2
94,7
107,8
133,6
104,7
64,5
87,0
73,6
78,3
1 122,9
1 206,2
2 649,6
2 737,2
% zmiana
-5%
-11%
47%
-14%
12%
14%
-22%
35%
6%
7%
3%
Źródło: USDA/ERS
Na 2017 r. USDA prognozuje dalszą, 5% odbudowę amerykańskiego eksportu mięsa kurcząt do 3,1 mln ton.
Przewiduje się wzrost dostaw do RPA w ramach bezłowego kontyngentu w wysokosci 65 tys. ton mięsa kurcząt
z kością. Jest to rezultat bilateralnego porozumienia ze stycznia 2016 r., na mocy którego amerykańscy
producenci drobiu wznowili eksport swoich produktów do RPA. Wzrośnie prawdopodobnie również wywóz na
Filipiny. Duży wpływ na wyniki amerykańskiego eksportu drobiu w 2017 r. może mieć deprecjacja
meksykańskiego peso. Na początku stycznia br. wartość peso obniżyła się o 20% w skali roku.
W 2016 r. ceny mięsa kurcząt w USA obniżyły się ze względu na nadpodaż. W amerykańskim wywozie mięsa
kurcząt przeważa ciemne mięso (ćwiartki, udka), które ma 85% udziału w całkowitym wolumenie. Utrata rynku
rosyjskiego i spadek wywozu do innych odbiorców przyczyniły się do problemów ze zbytem tych elementów i
spadku cen. USDA prognozuje, że w 2017 r. ceny mięsa kurcząt spadną wobec 2016 r. o 2%, a mięsa
indyczego nawet o 7%.
BRAZYLIA
Brazylia jest obecnie drugim na świecie producentem mięsa kurcząt i największym eksporterem drobiu.
Według prognoz USDA, w 2016 r. produkcja mięsa kurcząt w Brazylii miała wzrosnąć o 3,5% do 13,6 mln ton,
a w 2017 r. o kolejne 3,5% do 14,1 mln ton, głównie dzięki zwiększonemu zapotrzebowaniu z rynków
zagranicznych, szczególnie Chin. Głównymi czynnikami niepewności pozostają ceny pasz oraz wahania kursu
reala brazylijskiego. Zbiory kukurydzy były w ubiegłym roku niezadawalające z uwagi na suszę. Doprowadziło
to do wzrostu cen tego ziarna o 88% i do obniżenia cen w imporcie spoza bloku Mercosur, np. z USA. Ponadto
miejscowe władze rozpoczęły sprzedaż kukurydzy z zapasów interwencyjnych. W ciągu roku średnie koszty
produkcji brojlerów wzrosły o ponad jedną trzecią, głównie ze względu na wyższe ceny kukurydzy i śruty
sojowej. Z drugiej strony, aprecjacja krajowej waluty pomogła producentom obniżyć inne koszty, np. zakupu
piskląt czy witamin. W 2017 r. spożycie mięsa kurcząt w Brazylii powinno wzrosnąć o 2% do 9,7 mln ton z
uwagi na spodziewany wzrost gospodarczy i spadek inflacji. Wzrośnie konkurencja ze strony wołowiny,
ponieważ maleje różnica cen między tymi dwoma gatunkami mięsa.
8
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
TABELA 3
Eksport mięsa kurcząt z Brazylii (tys. ton)
Kierunek
I-XI 2015 I-XI 2016 % zmiana
Arabia Saudyjska
707,7
680,2
-4%
Chiny
277,0
450,4
63%
Japonia
374,3
362,5
-3%
UE
360,1
352,6
-2%
Zjednoczone Emiraty Arabskie276,4
272,8
-1%
Hongkong
214,4
227,5
6%
RPA
209,7
205,0
-2%
Kuwejt
110,1
100,1
-9%
Egipt
63,0
91,8
46%
Singapur
73,8
89,0
21%
Rosja
85,1
86,7
2%
Pozostali
1 080,8
1 031,6
-5%
Ogółem
3 832,4
3 950,2
3%
Źródło: brazylijski urząd celny
W 2016 r. Brazylia była już drugi rok z rzędu największym na świecie eksporterem drobiu, zastępując
dotychczasowego lidera – USA. W okresie od stycznia do listopada 2016 r. Brazylia wyeksportowała ok. 4 mln
ton mięsa kurcząt – o 3,1% więcej niż przed rokiem. Wartość wywozu była jednak o 4% niższa niż w ciągu
jedenastu miesięcy 2015 r. i wyniosła ok. 6,3 mld USD. W listopadzie wysyłki obniżyły się o 16% w skali roku
do 328 tys. ton, a wpływy były o 13% niższe – 606 mln USD. Mniejsze dostawy pod koniec roku były wynikiem
spowolnienia brazylijskiej produkcji drobiu z uwagi na kryzys surowcowy oraz zawieszenie autoryzacji dostaw
z pięciu brazylijskich zakładów eksportujących do Chin. W 2016 r. Państwo Środka stało się drugim odbiorcą
mięsa kurcząt z Brazylii, wyprzedzając Japonię. Największym rynkiem zbytu pozostała nadal Arabia Saudyjska,
jednak eksport obniżył się ze względu na nadpodaż po rekordowo wysokich wysyłkach w 2015 r. Brazylia jest
od ponad dwóch dekad największym dostawcą mięsa kurcząt do Arabii Saudyjskiej, a obecnie także
największym eksporterem mięsa drobiowego do Republiki Południowej Afryki (RPA). Meksyk jest bardzo
obiecującym rynkiem zbytu, z potencjałem importowym ponad 200 tys. ton rocznie. Nowymi odbiorcami są
także Pakistan, Malezja i Birma.
W 2017 r. brazylijski eksport drobiu zwiększy się prawdopodobnie o 6,7% do 4,4 mln ton. Będzie to przede
wszystkim zasługą coraz wyższego zapotrzebowania ze strony Chin i nowo otwartych rynków zbytu. Pomimo,
że rynki bliskowschodnie (z Arabią Saudyjską na czele) pozostaną najważniejsze dla brazylijskiego eksportu
drobiu, w 2017 r. dostawy do Chin będą miały największą dynamikę wzrostu. Brazylia może obecnie
eksportować mięso kurcząt do 158 krajów, jednak 65% wysyłek trafia tylko do siedmiu z nich – Chin, UE,
Hongkongu, Japonii, Arabii Saudyjskiej, RPA i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Prowadzone są rozmowy
nad zwiększeniem dostępu do innych rynków, m.in. do Indonezji. Eksport stanowi ponad 30% brazylijskiej
produkcji drobiu (wobec zaledwie 16% amerykańskiej), stąd też jego kluczowe znaczenie dla rozwoju
krajowego sektora drobiarskiego.
CHINY
Chiny są drugim na świecie producentem drobiu i trzecim producentem mięsa kurcząt. Są też największym
konsumentem drobiu ogółem i drugim konsumentem mięsa kurcząt. Według prognoz USDA, w 2016 r.
produkcja mięsa kurcząt w Państwie Środka miała spaść o 5% do 12,7 mln ton z uwagi na problemy z
odbudową stad zarodowych kurcząt brojlerów. Chiny są uzależnione od importu stad zarodowych białych
kurcząt, głównie z USA, które mają ok. 90% udział w całkowitym przywozie. Pozostałe ilości sprowadzane są
z Francji i Nowej Zelandii. Na początku 2015 r. Chiny wprowadziły zakaz importu drobiu z USA z uwagi na
ptasią grypę. Jesienią 2015 r. podobne restrykcje zostały zastosowane również wobec Francji, również z
9
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
powodu ptasiej grypy. Od tego czasu jedynie Nowa Zelandia, Hiszpania i kilku drobnych dostawców mogło
eksportować stada zarodowe kurcząt brojlerów do Chin, jednak nie zaspokajało to zapotrzebowania.
W 2016 r. spożycie mięsa kurcząt w Chinach miało obniżyć się o 4% do 12,7 mln ton w ślad za spadkiem
produkcji i wzrostem cen. W 2017 r. konsumpcja może spaść nawet o 8% do 11,7 mln ton.
TABELA 4
Kierunek
Brazylia
Argentyna
Chile
Polska
USA
Pozostali
Ogółem
Import mięsa kurcząt do Chin (tys. ton)
I-X 2015
I-X 2016
244,5
413,7
31,1
41,4
14,9
14,8
8,7
10,3
29,2
0,0
2,7
0,1
331,1
480,3
% zmiana
69%
33%
-1%
18%
-96%
45%
Źródło: chiński urząd celny
USDA przewidywał, że w 2016 r. chiński import mięsa kurcząt (bez łapek) wzrośnie o ponad połowę do 410
tys. ton, a w 2017 r. zwiększy się o ponad jedną trzecią do 550 tys. ton. Gwałtowny wzrost jest skutkiem
zmniejszenia krajowej produkcji. Od stycznia do października 2016 r. przywóz mięsa kurcząt do Państwa
Środka wzrósł o 45% w skali roku do 480 tys. ton. Z uwagi na restrykcje wobec USA z powodu ptasiej grypy,
wysyłki mięsa kurcząt do Państwa Środka zwiększyły Brazylia, Argentyna i Polska. Największym dostawcą
była Brazylia, skąd pochodziło 86% całkowitego importu. Ekspansja Brazylii na rynku chińskim to efekt
zatwierdzenia do wysyłek dodatkowych zakładów oraz deprecjacji reala. Poza restrykcjami spowodowanymi
ptasia grypą, w sierpniu 2016 r. Chiny przedłużyły na kolejne 5 lat cła antysubsydyjne i antydumpingowe w
imporcie mięsa kurcząt z USA. Decyzja była wynikiem dochodzenia przeprowadzonego po upływie terminu
obowiązywania poprzednich ceł, czyli w 2015 r. Wysokość cen antysubsydyjnych pozostanie na poziomie 4%,
a antydumpingowe wyniosą w granicach 46,6-73,8%.
TABELA 5
Kierunek
Japonia
Hongkong
Malezja
UE
Afganistan
Pozostali
Ogółem
Eksport mięsa kurcząt z Chin (tys. ton)
I-X 2015
I-X 2016
139,5
135,5
31,1
41,4
14,9
14,8
8,7
10,3
29,2
0,0
326,6
313,5
326,6
313,5
% zmiana
-3%
33%
-1%
18%
-4%
-4%
Źródło: chiński urząd celny
Chiński eksport mięsa kurcząt w 2016 r. spadnie prawdopodobnie o 1,5% do 395 tys. ton, a w 2017 r. obniży
się o 13% do 345 tys. ton w wyniku spadku produkcji i wzrostu cen. W ciągu pierwszych jedenastu miesięcy
2016 r. wysyłki zmalały o 4% do ok. 314 tys. ton. Zmniejszyły się głównie dostawy do najważniejszego odbiorcy
– Japonii, ze względu na obawy dotyczące bezpieczeństwa chińskich produktów. Wysyłki do Hongkongu
wzrosły o jedną trzecią, głównie dzięki konkurencyjności chińskich produktów świeżych i schłodzonych na
tamtejszym rynku. Chiński eksport drobiu do UE ogranicza się obecnie do przetworów ze względu na wysokie
cła wobec innych produktów.
10
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
UNIA EUROPEJSKA
Według „Krótkoterminowej prognozy produkcji upraw polowych, mięsa i mleka w UE” z października 2016 r.,
produkcja wewnętrzna brutto mięsa drobiu w UE w 2016 r. miała wzrosnąć w skali roku o 4% do 14,3 mln ton,
a w 2017 r. o 1,2% do 14,5 mln ton, głównie dzięki zwiększonemu zapotrzebowaniu eksportowemu i w
mniejszym stopniu wewnętrznemu. Ekspansji poziomu wytwarzania sprzyjały w zeszłym roku relatywnie niskie
ceny pasz, dzięki kolejnym korzystnym zbiorom na świecie, co zwiększyło konkurencyjność i opłacalność
produkcji. W 2016 r. unijna konsumpcja drobiu miała wzrosnąć o 3,4% do 13,7 mln ton tj. do 26,8 kg na jednego
mieszkańca. Komisja przewiduje, że spożycie drobiu w UE w 2017 r. zwiększy się już tylko o 1,2% do 13,9,
czyli przeciętnie do 27,1 kg na jednego mieszkańca. Skala wzrostu spożycia będzie niższa niż w poprzednich
latach, ponieważ rynek staje się coraz bardziej nasycony.
Na unijny rynek drobiu może wpłynąć jednak negatywnie w tym roku ptasia grypa, której nowa fala uderzyła
jesienią 2016 r. Wirus H5N8 pojawił się początkowo na Węgrzech, a następnie rozprzestrzenił w kolejnych
państwach członkowskich. Obecnie jedynie Belgia pozostała krajem unijnym wolnym od wirusa. Obecna
sytuacja epidemiologiczna w UE jest bardzo dynamiczna i podlega ciągłym zmianom. W wyniku stałego
nadzoru pod kątem ptasiej grypy w państwach członkowskich wirus wysoce zjadliwej ptasiej grypy H5N8 jest
stale identyfikowany u drobiu i dzikiego ptactwa.
Komisja Europejska prognozowała, że w 2016 r. eksport mięsa drobiu z UE może zwiększyć się o 10% do
rekordowych 1,48 mln ton, pomimo rosyjskiego embarga na import żywności z sierpnia 2014 r. Wysyłki rosły
jednak głównie ze względu na silny popyt ze strony krajów Azji i Afryki Subsaharyjskiej. Konkurencyjności
unijnego mięsa kurcząt, zwłaszcza tańszych elementów z kością i mięsa odkostnionego mechanicznie
sprzyjało obniżenie kosztów produkcji dzięki spadkowi cen zbóż. W ciągu pierwszych jedenastu miesięcy 2016
r. unijny eksport drobiu wzrósł o 8% do 1,39 mln ton. W strukturze towarowej wywozu dominowało mięso i
przetwory kurcząt (86% eksportu drobiu ogółem), których sprzedaż poza UE wzrosła o 9% do ok. 1,2 mln ton.
Zwiększył się również wywóz mięsa i przetworów z indyków (+10% do 138 tys. ton) i mięsa kaczek (+5% do
5,2 tys. ton). Niższa była natomiast sprzedaż żywego drobiu (-7% do 13 tys. ton), mięsa gęsi (-2% do 2,4 tys.
ton) oraz pozostałych produktów: podrobów i tłuszczu drobiowego (-8% do 31 tys. ton).
TABELA 6
Kierunki eksportu drobiu z UE (tys. ton)
Kraj przeznaczenia
RPA
Hongkong
Arabia Saudyjska
Benin
Filipiny
Ukraina
Ghana
Wietnam
Chiny
Zjedn. Emiraty Arab.
Jemen
Rosja
Pozostałe kraje
Ogółem
I-XI 2016
249 368
112 103
110 178
107 905
88 215
79 416
70 561
32 667
23 507
13 619
6 692
1 323
493 608
1 389 160
I-XI 2015
% zmiana
189 474
32%
92 496
21%
128 280
-14%
134 834
-20%
65 246
35%
63 999
24%
63 499
11%
24 904
31%
22 041
7%
14 000
-3%
8 807
-24%
1 459
-9%
476 641
4%
1 285 680
8,0%
Źródło: Komisja Europejsk a, dane w wadze produk tu
Największymi unijnymi eksporterami drobiu do krajów trzecich były Holandia, Francja i Polska. Wysyłki z
Francji zmalały z uwagi na restrykcje w handlu wprowadzone z powodu ognisk wysoce zjadliwej ptasiej grypy,
stagnację popytu w Arabii Saudyjskiej oraz sytuację polityczną w Jemenie. Kraje Bliskiego Wschodu są
głównymi odbiorcami francuskich mrożonych tuszek brojlerów. Pozostali ważniejsi eksporterzy mięsa drobiu z
11
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
UE zwiększyli wysyłki, w największym stopniu Polska (+35%), Wielka Brytania (+46%) i Holandia (+26%).
Największymi odbiorcami drobiu z UE w okresie od stycznia do listopada ubiegłego roku były RPA, Hongkong,
Arabia Saudyjska, Benin i Filipiny. O wysokim wzroście wywozu do RPA zadecydowała informacja o planach
wprowadzenia przez tamtejsze władze środków ochronnych w imporcie unijnego drobiu. Wysyłki drobiu z UE
do Beninu obniżyły się w 2016 r. z uwagi na obawy dotyczące reeksportu towarów unijnych do Nigerii. Spadł
również unijny eksport drobiu do Arabii Saudyjskiej, co jest spowodowane konkurencją brazylijskich produktów
na tym rynku oraz stagnacją popytu. Wzrosły natomiast dostawy do Hongkongu, głównie mrożonych łapek
kurcząt. Konkurencyjności unijnego mięsa kurcząt, zwłaszcza tańszych elementów z kością i mięsa
odkostnionego mechanicznie, sprzyjało w ubiegłym roku obniżenie kosztów produkcji dzięki spadkowi cen
zbóż.
Według prognoz Komisji, w 2017 r. wysyłki drobiu z UE zwiększą się prawdopodobnie już tylko o 2% do 1,51
mln ton, ze względu na silną konkurencję na rynkach zagranicznych ze strony dostawców brazylijskich i
amerykańskich. Wysokość unijnego wywozu może zostać jednak znacznie skorygowana w 2017 r. ze względu
na restrykcje związane z ptasią grypą. Ponadto, największy odbiorca unijnego drobiu – Republika Południowej
Afryki (RPA), wprowadziła w styczniu br. nowe środki ochronne wobec mięsa kurcząt z UE, czyli tymczasowe
cła importowe w wysokości 13,9% na mrożone elementy kurcząt z kością. Nowe cła będą obowiązywały do
dn. 3 lipca 2017 r. Decyzja o zastosowaniu środków ochronnych została podjęta pod wpływem skarg
zgłaszanych przez lokalnych producentów, że unijny import zagraża konkurencyjności drobiu z produkcji
krajowej. Zastosowanie tych restrykcji może znacznie obniżyć unijny eksport na rynek południowoafrykański
na korzyść dostawców z USA. Nowe cła mogą jednak okazać się zbędne, ponieważ RPA zawiesiła w
międzyczasie import drobiu z kilku państw członkowskich UE ze względu na ptasią grypę.
Komisja przewidywała, że w 2016 r. unijny import drobiu wzrośnie o 5% do ok. 900 tys. ton, a w 2017 r.
zwiększy się o niespełna 2% do 912 tys. ton. W okresie od stycznia do listopada 2016 r. import sektora drobiu
z krajów trzecich do UE wyniósł 776 tys. ton i był o 5% wyższy niż rok wcześniej. Pozycję największego
dostawcy drobiu na rynek unijny utrzymała Brazylia (54% całkowitego przywozu). Kolejnymi eksporterami były
Tajlandia, Ukraina, Chiny i Chile. Od 2012 r. rośnie import tajskich solonych, mrożonych elementów kurcząt
na rynek unijny, kosztem dostaw z Brazylii. Jakość tajskich produktów lepiej odpowiada preferencjom unijnych
importerów pod względem łatwości przetwarzania. Z Państwa Środka sprowadzane są do UE wyłącznie
produkty gotowane i przetworzone. Podpisanie umowy o wolnym handlu między UE a Ukrainą w 2014 r.
przyczyniło się natomiast do wzrostu eksportu ukraińskiego mięsa kurcząt na rynek unijny w ramach
kontyngentu bezcłowego. Ukraina stała się tym samym trzecim dostawcą mięsa kurcząt do UE, a największymi
unijnymi odbiorcami były Holandia i Niemcy.
TABELA 7
Kierunki importu drobiu do UE
Kraj pochodzenia
Brazylia
Tajlandia
Ukraina
Chiny
Chile
Argentyna
Izrael
Pozostałe kraje
Ogółem
I-XI 2016
415 628
270 320
37 276
20 711
19 715
5 626
1 600
4 832
775 708
I-XI 2015
% zmiana
406 936
2,1%
253 545
6,6%
28 481
30,9%
22 614
-8,4%
13 723
43,7%
7 473
-24,7%
1 476
8,3%
6 148
-21,4%
740 396
4,8%
Źródło: Komisja Europejsk a, dane w wadze produk tu
Od października 2015 r. ceny drobiu w UE są relatywnie niskie i pozostają poniżej poziomu 185 EUR/100 kg
z uwagi na spadek cen pasz i wzrost produkcji stymulowany wyższą opłacalnością. Według danych Komisji
Europejskiej, średnia cena sprzedaży kurcząt brojlerów (tuszki 65%) na rynku UE w grudniu 2016 r. wyniosła
12
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
176,3 EUR/100 kg i była o 1,3% wyższa niż w listopadzie, lecz jeszcze o 2,1% niższa niż rok wcześniej.
Grudzień był pierwszym miesiącem wzrostu cen kurcząt w UE od maja 2016 r.
WYKRES 7
Średnie ceny Latest
tygodniowe
sprzedaży
kurcząt
price (Week
2) :
brojlerów w UE (EUR/100 kg)
220
210
200
190
180
170
160
sty
sty
lut
mar kwi maj cze
Avg. 2012-16
2015
lip
sie wrz paź
2016
lis
gru
2017
Źródło: Komisja Europejska
W całym 2016 r. notowania kurcząt w UE wyniosły średnio 178 EUR/100 kg i były o 5% niższe niż w 2015 r. i
najniższe od 5 lat. W 2010 r. przeciętne ceny wahały się ok. 170 EUR/100 kg.
W grudniu 2016 r. Komisja Europejska opublikowała raport „Perspektywy dla rynków rolnych i dochodów rolniczych w UE w latach 2016-2026”. Opracowanie zawiera m.in. prognozę korzystnej sytuacji na unijnym rynku
drobiu w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Eksperci Komisji przewidują, że drób będzie jedynym gatunkiem
mięsa, którego zarówno produkcja jak i spożycie wzrosną w UE w analizowanym okresie (odpowiednio o 5,1%
i 4,5%). W bieżącej dekadzie produkcja drobiu w UE będzie nadal stopniowo zwiększała się, jednak tempo
wzrostu zostanie spowolnione do 0,5% rocznie wobec 2,8% w ciągu poprzednich 10 lat. Najwyższe dynamiki
wzrostu (1,3% rocznie) będą miały miejsce w nowych państwach członkowskich UE-13, głównie dzięki coraz
wyższej produkcji w Polsce, na Węgrzech i w Rumunii. Ceny pasz dla drobiu pozostaną w analizowanym
okresie stosunkowo niskie, co przy coraz wyższym popycie będzie sprzyjało wzrostowi poziomu wytwarzania
o 5,1% wobec 2016 r. do ok. 15 mln ton 2026 r.
Konkurencyjność cenowa mięsa drobiowego i jego walory dietetyczne będą sprzyjały wzrostowi spożycia. Komisja Europejska prognozuje, że do 2026 r. spożycie mięsa drobiowego w UE będzie rosło o 0,3% rocznie,
zwiększając się o 4,5% w stosunku do 2016 r. do 14,3 mln ton. Konsumpcja na jednego mieszkańca wzrośnie
o 3,4% do 24,4 kg. Tempo wzrostu w nowych państwach członkowskich UE-13 będzie niższe niż w poprzedniej dekadzie, z uwagi na osiągnięcie dojrzałości rynków w tych krajach. Zmaleje również dynamika wzrostu
spożycia w „starej” UE-15. Warto odnotować, że od 2012 r. konsumpcja drobiu na jednego mieszkańca w
krajach UE-13 przewyższyła poziom uzyskiwany w państwach UE-15, co potwierdza różnice w strukturze spożycia w tych dwóch regionach.
13
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
TABELA 8
Prognozy bilansu drobiu w UE do 2026 r. (tys. ton w wadze bitej ciepłej)
Produkcja wewnętrzna brutto
w tym: w UE-15
w UE-13
Spożycie
w tym: w UE-15
w UE-13
Spożycie/mieszk. w kg (waga detaliczna)*
w tym: w UE-15
w UE-13
Import (mięso)
Eksport (mięso)
Handel netto (mięso)
Ceny w UE w EUR/t
Ceny światowe w EUR/t
Ceny światowe w USD/t
2013
12 783
9 829
2 954
12 282
9 693
2 589
21,3
21,2
21,7
791
1 293
501
1 996
1 516
2 014
2014
13 270
10 092
3 178
12 761
10 054
2 707
22,1
22,0
22,7
821
1 331
510
1 949
1 460
1 940
2015
13 771
10 299
3 472
13 277
10 432
2 845
22,9
22,7
23,9
852
1 346
494
1 906
1 493
1 656
2016
14 315
10 569
3 746
13 730
10 739
2 991
23,6
23,2
25,2
895
1 480
586
1 783
1 414
1 574
2017
14 494
10 654
3 840
13 897
10 877
3 020
23,8
23,4
25,5
913
1 509
596
1 653
1 267
1 399
2018
14 580
10 683
3 897
13 967
10 952
3 016
23,9
23,4
25,5
931
1 544
613
1 646
1 245
1 374
2019
14 656
10 712
3 945
14 052
11 039
3 012
24,0
23,6
25,5
934
1 539
605
1 562
1 183
1 389
2020
14 727
10 737
3 990
14 124
11 111
3 013
24,1
23,7
25,6
942
1 545
603
1 557
1 178
1 410
2021
14 780
10 743
4 037
14 164
11 151
3 014
24,1
23,7
25,7
950
1 565
615
1 614
1 224
1 479
2022
14 832
10 749
4 083
14 203
11 190
3 013
24,2
23,8
25,7
961
1 589
628
1 652
1 257
1 526
2023
14 883
10 754
4 129
14 241
11 228
3 013
24,2
23,8
25,8
972
1 614
643
1 681
1 283
1 558
2024
14 935
10 760
4 175
14 278
11 266
3 012
24,3
23,9
25,9
983
1 640
657
1 712
1 307
1 586
2025
14 990
10 767
4 223
14 314
11 302
3 012
24,3
23,9
26,0
990
1 666
676
1 738
1 327
1 611
2026
15 043
10 774
4 269
14 349
11 337
3 011
24,4
23,9
26,1
1 000
1 695
695
1 764
1 356
1 646
Źródło: "Prospects for Agricultural Markets and Income in the EU 2016-2026", grudzień 2016 r.
* do przeliczenia wagi bitej ciepłej na wagę detaliczną u drobiu stosuje się przelicznik 0,88
Unia Europejska w bieżącej dziesięciolatce umocni się na pozycji eksportera netto mięsa drobiu, z nadwyżką
w handlu na poziomie ok. 700 tys. ton w 2026 r. Zgodnie z przewidywaniami, światowy popyt importowy
utrzyma się na wysokim poziomie, co będzie sprzyjało wywozowi z UE. Dynamika wzrostu globalnego importu
wyniesie 2,4% rocznie, będzie jednak niższa niż w poprzedniej dekadzie (+4,4%). Dodatkowy popyt będzie
pochodził głównie z Bliskiego Wschodu, Afryki Subsaharyjskiej i Azji. UE utrzyma w analizowanym okresie
swój 10% udział w światowym eksporcie drobiu. Dynamika wzrostu wywozu z UE wyniesie średnio 1,4% rocznie i do 2026 r. wzrośnie wobec 2016 r. o 15% do ok. 1,7 mln ton, pomimo braku subsydiów eksportowych.
Zmniejszy zakupy unijnego drobiu Rosja ze względu na politykę wspierania produkcji krajowej. Rosyjski import
zmaleje nawet w przypadku zniesienia od 2018 r. embarga importowego. W niektórych segmentach drobiu
(np. całe tuszki kurcząt) wzrośnie konkurencja, głównie ze strony Brazylii, która może eksportować po niższych
cenach z uwagi na osłabienie krajowej waluty. Z drugiej strony, spowolnienie gospodarze w Brazylii spowodowało wzrost krajowego spożycia drobiu, co w pierwszej części analizowanego okresu może wpłynąć na zmniejszenie eksportu i niższą konkurencję na rynkach światowych. Po kryzysie związanym z epidemią ptasiej grypy
w 2015 r., USA odbudują wysyłki drobiu do RPA, co spowoduje zmniejszenie obecnego udziału UE na tamtejszym rynku. Zwiększy się natomiast wywóz unijnego drobiu na Bliski Wschód (Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie), do Afryki (Ghana, Benin) i Azji (Chiny, Hongkong). Unijny eksport będzie głównie
skoncentrowany na segmencie niższej jakości, czyli tańszych elementach tuszki drobiu – np. skrzydełka, łapki,
nogi, które mają niższy popyt na rynku wewnętrznym.
W przeszłości wysokość unijnego importu drobiu oscylowała wokół poziomu kontyngentów importowych lub
była nawet wyższa (z cłem w pełnej wysokości). Po niskim poziomie importu drobiu do UE w latach 2013-14,
w bieżącej dekadzie Komisja prognozuje stopniowy wzrost przywozu o 12% do osiągnięcia poziomu kwoty
importowej ok. 1 mln ton w 2026 r. Sprzyjać temu będą wzrosty produkcji u głównych dostawców – w Brazylii
i Tajlandii (odpowiednio o 24% i 19% w analizowanym okresie). W imporcie drobiu do UE będą przeważały
nadal elementy o wyższej wartości dodanej, np. piersi i gotowane przetwory. W związku z podpisaniem umowy
o wolnym handlu z Ukrainą, UE będzie sprowadzała ukraiński drób w ramach dwóch bezcłowych kontyngentów importowych w łącznej wysokości od 36 tys. ton w 2016 r. do 40 tys. ton po 2021 r. Jeden z tych kontyngentów (na elementy i przetwory z drobiu) będzie stopniowo wzrastał co roku, a drugi (na całe, mrożone tuszki
drobiu), prawdopodobnie nie będzie wykorzystywany w całości. Komisja prognozuje, że ceny drobiu w UE
będą obniżać się do 2020 r., w odzwierciedleniu spadku kosztów produkcji i rosnącej konkurencji, głównie ze
strony Brazylii i USA. Od 2021 r. nastąpi stopniowy wzrost cen unijnych, podążając za zwyżką cen światowych.
Poziom notowań będzie jednak niższy niż w latach 2013-15, a w 2026 r. sięgnie prawdopodobnie 1764 EUR/t.
14
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
ROSJA
Pod koniec grudnia 2016 r. w Rosji miało miejsce kilka poważnych ognisk ptasiej grypy, co doprowadziło do
ubojów 350 tys. szt. kurcząt brojlerów i 160 tys. szt. indyków. Ogniska te mogą być pierwszą oznaką epidemii
na dużą skalę, podobną do tej z 2006 r., która spowodowała znaczne straty dla krajowego sektora
drobiarskiego. Obecnie jednak konsekwencje mogą być poważniejsze, ponieważ wirus wrócił w krytycznym
momencie, gdy trwający od dekady wzrost krajowej produkcji drobiarskiej został zatrzymany. Według raportu
rosyjskiej agencji konsultingowej SovEcon z listopada ubiegłego roku, w trzecim kwartale 2016 r. rosyjska
produkcja drobiu nie zwiększyła się. Taka sytuacja miała miejsce po raz pierwszy od 10 lat, co jest
konsekwencją nasycenia rynku i zrównoważenia popytu i podaży. Rosnące koszty operacyjne i drogie kredyty
obniżają marże producenckie w obliczu słabej koniunktury i zmuszają producentów do poszukiwania nowych
rynków zbytu. W 2016 r. koszty produkcji drobiu rosły, a ceny hurtowe spadały. Według analityków, rosyjska
produkcja drobiarska wchodzi w okres stagnacji lub nawet kryzysu. Od 2 lat producenci zmagają się z
nadpodażą i odnotowują straty. W Rosji ok. 70% kosztów produkcji zależne jest od kursów walut, z uwagi na
potrzebę importu dodatków paszowych, premiksów, leków weterynaryjnych itd. Dewaluacja rubla w 2014 r.
spowodowała podrożenie kosztów produkcji, a jednocześnie ceny drobiu spadły i zmalał eksport. Rosyjskie
ministerstwo rolnictwa prognozowało, że w 2016 r. krajowa produkcja drobiu zwiększy się tylko o 3% w skali
roku do 4,7 mln ton. Byłaby to najniższa od dekady dynamika wzrostu. W 2017 r. w rosyjskim sektorze
drobiarskim będzie nasilała się konkurencja, poziom wytwarzania zwiększy dwadzieścia największych
zakładów produkcyjnych, które będą miały coraz większy udział w rynku. Mniejsze gospodarstwa będą
opuszczały branżę z uwagi na problemy finansowe. Mięso kurcząt będzie musiało ponadto konkurować na
rosyjskim rynku coraz bardziej z taniejącą wieprzowiną i rosnącą podażą mięsa z indyków.
TABELA 9
Import mięsa kurcząt do Rosji (tys. ton)
Kierunek
Białoruś
Brazylia
Argentyna
Kazachstan
Ogółem
I-IX 2015
91,0
69,1
6,5
2,9
188,8
I-IX 2016
79,9
66,3
7,3
1,5
155,7
% zmiana
-12%
-4%
12%
-48%
-18%
Źródło: rosyjski urząd celny
Z uwagi na przedłużenie embarga importowego wobec dostawców zachodnich, w 2016 r. rosyjski import mięsa
kurcząt może obniżyć się o 12% do 220 tys. ton, a ton. W pierwszych trzech kwartałach 2016 r. Rosja
sprowadziła 156 tys. ton mięsa kurcząt, o 18% mniej niż rok wcześniej. Największymi dostawcami były Białoruś
i Brazylia. Analitycy rynku rosyjskiego twierdzą, że ekspansja rosyjskiego eksportu mięsa drobiu jest
niezbędna dla rozwoju krajowego sektora, ponieważ rynek wewnętrzny wykazuje już oznaki nasycenia.
W 2016 r. wywóz drobiu z Rosji może zwiększyć się o ponad 80% do 130 tys. ton. Głównymi odbiorcami
rosyjskiego drobiu są nadal kraje należące do byłego Związku Radzieckiego (np. Kazachstan, Ukraina,
Kirgistan, Białoruś). Obecnie jednak wszystkie obiecujące rynki zbytu (w tym również Chiny), są zamknięte dla
rosyjskich dostawców. Rosjanie spodziewali się otwarcia rynku chińskiego do końca 2016 r., jednak negocjacje
nadal przedłużają się. Rosja próbuje eksportować produkty drobiowe na Bliski Wschód i do Afryki Północnej,
jednak rozwój w tym kierunku jest również powolny, głównie z uwagi na silną konkurencję ze strony dostawców
brazylijskich. Według prognoz rosyjskiego ministerstwa rolnictwa, Rosja może w 2016 r. wyeksportować drób
o wartości 20 mln USD.
W dn. 1 listopada 2016 r. zakład drobiarski, należący do rosyjskiego giganta mięsnego – firmy Cherkizowo,
uzyskał zezwolenie na wysyłki mięsa kurcząt do UE. Rynek unijny znajduje się wśród priorytetów planu
rozwoju firmy na nadchodzące lata, biorąc pod uwagę, że roczny potencjał importowy UE wynosi ok. 1 mln
ton mięsa drobiu rocznie. Rosja nie posiada kontyngentu na dostawy mięsa kurcząt do Unii, jednak rosyjscy
producenci mają nadzieję, że zostanie on niedługo wprowadzony. Cherkizowo jest dziewiątym producentem
15
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
mięsa w Rosji, który został zatwierdzony do eksportu drobiu do UE w ciągu ostatnich dwóch lat. Obecnie Rosja
może wysyłać mięso drobiu do UE w ramach kontyngentu dla krajów trzecich, które nie mają ustanowionego
swojego własnego kontyngentu. Jednak ilości dozwolone w ramach tej ogólnej kwoty są niewielkie, a dostawy
poza kontyngentem są nieopłacalne, ze względu na bardzo wysokie cła unijne. Rosja od kilku lat negocjuje z
UE wprowadzenie własnego kontyngentu importowego na mięso drobiu, jednak jak do tej pory brak znacznego
postępu w tych rozmowach. W celu ustanowienia specjalnego kontyngentu dla Rosji, potrzebne są dane
historyczne odnośnie rosyjskich dostaw do UE. Dostawy te realizowane są jedynie w ramach ogólnego
kontyngentu dla krajów trzecich i są jak do tej pory niewielkie.
TAJLANDIA
Tajlandia jest obecnie dziesiątym na świecie producentem mięsa kurcząt i czwartym eksporterem, jednym z
najważniejszych dostawców gotowanych produktów z mięsa kurcząt do Japonii i Unii Europejskiej. USDA
prognozował, że w 2016 r. produkcja mięsa kurcząt w Tajlandii wzrośnie o 5% do 1,78 mln ton, a w 2017 r.
zwiększy się o kolejne 6% do 1,89 mln ton. Rozwojowi produkcji sprzyjają niższe ceny pasz oraz wzmożony
popyt eksportowy.
Według USDA, spożycie mięsa kurcząt w Tajlandii w 2016 r. zwiększyło się o 3%, a w 2017 r. podwyższy się
o dalsze 4-5%, co odzwierciedla tendencję w przemyśle turystycznym oraz spodziewaną odbudowę stanu
gospodarki. Eksperci szacują, że w ciągu najbliższych 5 lat spożycie mięsa kurcząt w restauracjach szybkiej
obsługi w Tajlandii będzie rosło o 4-5% rocznie. Eksport mięsa kurcząt z Tajlandii może wzrosnąć w 2016 r. o
8% do 670 tys. ton, a w 2017 r. o 6% do 710 tys. ton, stymulowany głównie popytem z Japonii. Około 70%
wolumenu wywozu będą stanowiły produkty przygotowane termicznie.
TABELA 10
Eksport mięsa kurcząt z Tajlandii (tys. ton)
Kierunek
I-X 2015
I-X 2016
% zmiana
Japonia
256,2
283,8
11%
UE
224,1
237,8
6%
Laos
31,5
42,5
35%
Malezja
7,0
13,4
91%
Pozostali
58,6
53,1
-9%
Ogółem
577,4
630,6
9,2%
Źródło: tajski urząd celny
W pierwszych 10 miesiącach 2016 r. tajski eksport mięsa kurcząt wzrósł o 9% w skali roku do 631 tys. ton, w
tym do Japonii o 11%, do UE o 6% i na inne rynki o 12%. Udział Japonii w tajskim eksporcie mięsa kurcząt
zwiększył się z 44% do 45%, a udział UE obniżył się z 39% do 38%. Tempo wzrostu eksportu do UE jest
stosunkowo niskie ze względu na ograniczenie kontyngentem oraz rosnącą konkurencyjność na rynku unijnym
ze strony dostawców ukraińskich.
UKRAINA
Według USDA, po spowolnieniu w 2015 r., produkcja mięsa kurcząt brojlerów na Ukrainie powróciła do trendu
wzrostowego i w 2016 r. mogła zwiększyć się o niespełna 5% do ponad 1 mln ton, a w 2017 r. będzie o 4%
wyższa i wyniesie rekordowe 1,05 mln ton. Ekspansji wytwarzania sprzyjać będą niskie ceny zbóż po dobrych
zbiorach. W 2016 r. wiele dużych zakładów produkcyjnych zainwestowało w zwiększenie potencjału i
unowocześniło istniejące gospodarstwa. W krajowym sektorze drobiu postępuje koncentracja produkcji, a
sześciu czołowych producentów kontroluje ponad 93% rynku. Największy producent – MHP ma 61% udziału
w całkowitym poziomie wytwarzania drobiu, a udział mniejszych producentów systematycznie zmniejsza się.
W latach 2013-2015 spożycie mięsa ogółem na Ukrainie znacznie ucierpiało ze względu na spadek dochodów
ludności. Mięso kurcząt pozostaje najtańszym źródłem białka zwierzęcego, stąd też zapotrzebowanie
pozostaje stabilne. Wzrosły jednak znacznie zakupy tańszych elementów i podrobów. Krajowy przemysł
16
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
drobiarski woli kierować swoją produkcję na Bliski Wschód, do UE i Afryki, zamiast na zaspokojenie popytu
wewnętrznego. Lukę na rynku krajowym uzupełniają dostawy tanich podrobów z Polski i Niemiec. W ciągu
pierwszych 11 miesięcy br. Polska była największym dostawcą drobiu Ukrainę, a kolejne miejsca zajęły Niemcy,
Wielka Brytania, Węgry i Litwa. W 2017 r. przewiduje się jednak ograniczenie importu mięsa kurcząt na Ukrainę.
Ma być to spowodowane odbudową dochodów konsumentów i wzrostem zakupów droższych gatunków mięsa.
TABELA 11
Eksport mięsa kurcząt z Ukrainy (tys. ton)
Kierunek
I-IX 2015 I-IX 2016
% zmiana
Irak
33,1
49,8
50%
UE
19,2
29,3
53%
Egipt
4,8
18,4
283%
Kazachstan
9,6
14,2
48%
Pozostali
55,8
68,6
23%
Ogółem
122,5
180,3
47%
Źródło: ukraiński urząd celny
W pierwszych trzech kwartałach 2016 r. ukraiński wywóz mięsa kurcząt zwiększył się prawie o połowę do 180
tys. ton, a głównymi odbiorcami były Irak i UE (Holandia i Niemcy). W 2017 r. wysyłki mogą wzrosnąć do
rekordowo wysokiego poziomu 240 tys. ton, co pozwoli Ukrainie znaleźć się w gronie 15 największych
eksporterów na świecie. Głównym odbiorcą pod względem wolumenu pozostanie Irak, natomiast dostawy do
UE będą miały największą wartość. W 2017 r. Ukraina prawdopodobnie znajdzie sposób na wykorzystanie
unijnego kontyngentu taryfowego na import całych tuszek kurcząt. Największy producent mięsa drobiu na
Ukrainie – firma MHP otworzyła w ubiegłym roku zakład przetwórczy w Holandii. Dzięki tej inwestycji ukraiński
eksport do UE prawdopodobnie wzrośnie. Do tej pory unijna kwota taryfowa na całe tusze kurcząt nie była w
pełni przez ukraińskich eksporterów wykorzystywana. Ukraińskie mięso jest konkurencyjne cenowo ze
względu na niskie koszty pasz i pracy, wspierane dewaluacją hrywny.
W grudniu ub. r. Unia Europejska wprowadziła tymczasowy zakaz importu ukraińskiego drobiu w kontekście
napięcia dotyczącego kwestii sanitarno-weterynaryjnych. Restrykcje zostały nałożone w związku z
przypadkiem ptasiej grypy w obwodzie chersońskim na południu Ukrainy. Zakaz został zniesiony w lutym br.
17
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
TABELA 12
Bilans mięsa kurcząt na świecie (tys. ton)
2014
2015 P
2016 P
Produkcja
USA
Brazylia
Chiny
UE
Indie
Rosja
Meksyk
Cały świat
17 306
12 692
13 000
10 450
3 725
3 260
3 025
86 555
17 971
13 146
13 400
10 810
3 900
3 600
3 175
88 694
USA
Chiny
UE
Brazylia
Indie
Meksyk
Rosja
Cały świat
14 043
12 830
10 029
9 137
3 716
3 738
3 660
84 945
15 094
13 267
10 361
9 309
3 892
3 960
3 804
86 956
888
722
762
712
698
369
260
8 902
936
790
863
728
625
436
268
8 626
3 558
3 310
1 133
546
430
378
278
10 477
3 841
2 867
1 177
622
401
321
187
10 254
18 283
13 605
12 700
11 070
4 200
3 750
3 270
89 548
zmiana 16/15
2017 P zmiana 17/16
1,7%
3,5%
-5,2%
2,4%
7,7%
4,2%
3,0%
1,0%
18 690
14 080
11 500
11 300
4 500
3 770
3 335
90 448
2,2%
3,5%
-9,4%
2,1%
7,1%
0,5%
2,0%
1,0%
1,9%
-4,2%
2,0%
2,0%
7,8%
3,2%
0,8%
0,8%
15 661
11 705
10 785
9 697
4 495
4 178
3 840
88 410
1,8%
-7,9%
2,0%
2,1%
7,2%
2,2%
0,1%
0,9%
2,0%
3,8%
-1,5%
3,0%
7,2%
19,3%
53,0%
3,2%
920
850
840
760
695
560
550
9 296
-3,7%
3,7%
-1,2%
1,3%
3,7%
7,7%
34,1%
4,4%
7,0%
3,9%
6,2%
7,7%
-1,5%
-12,8%
-17,1%
5,3%
4 385
3 128
1 275
710
345
320
190
11 372
6,7%
5,0%
2,0%
6,0%
-12,7%
14,3%
22,6%
5,4%
Spożycie
15 379
12 715
10 570
9 497
4 194
4 087
3 835
87 638
Import
Japonia
Meksyk
Arabia Saudyjska
UE
Irak
RPA
Chiny
Cały świat
955
820
850
750
670
520
410
8 906
Eksport
Brazylia
USA
UE
Tajlandia
Chiny
Turcja
Argentyna
Cały świat
4 110
2 978
1 250
670
395
280
155
10 793
* na podstawie prognoz USDA/FAS z X 2016 r. ; P - prognoza
dane nie obejmują łapek k urcząt
18
IV KWARTAŁ 2016
GLOBALNY RYNEK MIĘSA BIAŁEGO
Niniejszy materiał został przygotowany dla klientów BGŻ BNP PARIBAS S.A. przez SPARKS Polska Sp. z
o.o. i jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za wyraz poglądów
Banku BGŻ BNP PARIBAS ani za rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i
prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie są˛ wyrazem oceny SPARKS Polska Sp. z o.o. w dniu publikacji
i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna część jak i całość utworów zawartych w tej publikacji nie może
być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób
(w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z szeroko
pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez
uprzedniej pisemnej zgody Banku BGŻ BNP Paribas S.A. z siedzibą w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub
wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w Raporcie, w całości lub w części, bez uprzedniej
pisemnej zgody Banku BGŻ BNP Paribas S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.
Raport opracowany przez firmę Sparks Polska Sp. z o.o. W celu pozyskania szerszej analizy skontaktuj się z
[email protected]