B06 - Siemaszko.pps - KPK - Krajowy Punkt Kontaktowy

WSPÓLNA INICJATYWA
TECHNOLOGICZNA
DLA CZYSTEGO WĘGLA
ANDRZEJ SIEMASZKO
KRAJOWY PUNKT KONTAKTOWY PROGRAMÓW BADAWCZYCH UE
MIRROR GROUP OF THE ZERO EMISSION FOSSIL FUEL POWER PLANT
EUROPEAN TECHNOLOGY PLATFORM
1
7 Program Ramowy UE – 52 721 mln EUR
(54.6 mld EUR w cenach bieŜących)
Cooperation––32
32365
365mln
mlnEUR
EUR
Cooperation
budget
mln
euro
health
food
Agri
bio
ICT
nano
materials
production
energy
environ
transport
socioeconom
human.
security
and
space
6 050
1 935
9 110
3 500
2 300
1 900
4 180
610
1 350
1 430
People
IdeasPeople
Ideas
Capacities44217
217mln
mlnEUR
EUR
Capacities
JRC
JRC
ERC
Marie
Curie
Research
infrastr
SMEs
Regions of
knowledge
Research
potential
Science
in society
Research
policies
Internati
onal
Research
JRC
7 460
4 728
1 850
1 336
126
370
280
70
185
1 751
A.Siemaszko
Euroatom –Euroatom
2 700 mln EUR
2
Cooperation
Cooperation
Collaborative research
Collaborativeprojects
projects
Collaborative
Networksof
ofExcellence
Excellence
Networks
Coordination/supportactions
actions
Coordination/support
JointTechnology
TechnologyInitiatives
Initiatives
Joint
Coordinationof
ofnon-Community
non-Communityresearch
researchprogrammes
programmes
Coordination
(ERA-NET;ERA-NET+;
ERA-NET+;Article
Article169)
169)
(ERA-NET;
Risks-SharingFinance
FinanceFacility
Facility(RSFF)
(RSFF)
Risks-Sharing
A.Siemaszko
3
Wspólne inicjatywy
technologiczne
Wspólne inicjatywy technologiczne są realizowane na zasadzie
długoterminowych partnerstw publiczno-prywatnych. Inicjatywy
te będą łączyły inwestycje sektora prywatnego z krajowymi i
europejskimi środkami publicznymi, w tym z dotacjami
pochodzącymi z Programu Ramowego w zakresie badań,
funduszy strukturalnych oraz finansowaniem poŜyczkowym z
Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Dzięki koncentracji
strategicznych partnerów rządowych, samorządowych,
przedsiębiorstw oraz jednostek naukowych moŜliwe jest
przygotowanie strategicznego planu ramowego badań, rozwoju
technologii, inwestycji pilotaŜowych i docelowych
zmierzających do wprowadzenia nowych, radykalnych
technologii do Ŝycia gospodarczego. Przykładem JTI jest
inicjatywa energetyki wodorowej (o wartości 3.5 mld euro),
A.Siemaszko
4
enabling zero CO2 emissions from
European fossil fuel power plants by 2020
A.Siemaszko
5
ZERO EMISSION FOSSIL FUEL POWER PLANT ETP
A.Siemaszko
6
Europejskie inicjatywy czystego węgla
firma
inwestycja
lokalizacja
rok
Shell/Statoil
860MW elektrownia z CCS
Tjeldbergodden, Norwegia
2011
modernizacja elektrowni dla CCS
Karsto, Norwegia
2009
KE, projekt
CASTOR 6PR
modernizacja elektrowni dla CCS
Esbjerg, Dania
BP, SSE, GE
ZEP 350 MW
Peterhead, Wielka Brytania
Vattenfall
30 MW z CCS
Schwarze Pumpe, Niemcy
2008
RWE
450MW, IGCC z CCS
Wielka Brytania
2014
RWE
modernizacja elektrowni dla CCS
Tilbury, Wielka Brytania
2016
E.ON
IGCC z CCS
Wielka Brytania
2011
NUON
modernizacja elektrowni dla CCS
Limburg, Holandia
NUON
1200 MW IGCC
Eemshaven, Holandia
Powerfuel
900MW IGCC
Hatfield, Wielka Brytania
2010
Progressive Energy
800 MW IGCC
Teeside, Wielka Brytania
2009
Total
modernizacja 30MW dla CCS (oxy-fuel)
Lacq, Francja
2008
SEQ, ONS Energy
50MW (oxy-fuel)
Drachten, Holandia
kilka 5-10MW elektrowni (oxy-fuel)
Hiszpania
A.Siemaszko
7
ZERO EMISSION FOSSIL FUEL POWER PLANT ETP
Paliwa syntetyczne
na bazie węgla
A.Siemaszko
8
ZERO EMISSION FOSSIL FUEL POWER PLANT ETP
A.Siemaszko
9
LOW-CARBON ECONOMY
Komisja Europejska ogłosiła 10 stycznia 2007 obszerny pakiet
działań słuŜących ustanowieniu nowej polityki energetycznej
dla Europy
Szczyt Unii Europejskiej w Brukseli 8 - 9 marca 2007 zatwierdził
następujące elementy strategii obowiązujące w horyzoncie do
2020 roku:
redukcja emisji CO2 o 20% (w porównaniu z 1990
rokiem). Europa moŜe obniŜyć poziom emisji o 30% jeŜeli
inne kraje, takie jak USA, Chiny i Indie teŜ ogłoszą
programy redukcji CO2;
zwiększenie udziału energii odnawialnej w łącznym
bilansie energetycznym UE do 20%
zwiększenie udziału biopaliw w uŜyciu w transporcie do
10%.
Szczyt podkreślił teŜ rolę energii nuklearnej w zapewnieniu
bezpieczeństwa dostaw energii i redukcji emisji CO2.
A.Siemaszko
10
WSPÓLNA INICJATYWA TECHNOLOGICZNA
DLA CZYSTEGO WĘGLA W POLSCE
Elektrownie węglowe będą w dalszym ciągu głównym producentem energii
elektrycznej na świecie pod warunkiem rozwiązania problemu podniesienia
wydajności i ograniczenia emisji CO2.
Polska posiada jedne z największych na świecie zasobów węgla
kamiennego i brunatnego, które wystarczą nam na setki lat. Polska moŜe
stać się wkrótce kluczowym zagłębiem energetycznym Europy, z importera
paliw moŜemy stać się ich eksporterem.
Wzorując się na inicjatywach europejskich, Polska powinna uruchomić
własną „Wspólną Inicjatywę Technologiczną dla Czystego Węgla”, która
pozwoliłaby wykorzystać olbrzymie moŜliwości oferowane przez 7PR i
fundusze strukturalne dla rozwinięcia całego systemu badań, rozwoju
technologii, pilotaŜu i docelowych inwestycji obejmujących produkcję:
czystej energii elektrycznej
syntetycznych paliw gazowych,
syntetycznych paliw płynnych,
wodoru.
Inicjatywa pozwoli na optymalne wykorzystanie zasobów węgla, zapewni
bezpieczeństwo energetyczne, przyczyni się do rozwoju wielu regionów kraju
i znacząco poprawi konkurencyjność naszej gospodarki.
A.Siemaszko
11
Technologie czystego węgla:
Zintegrowana gazyfikacja (IGCC)
Gazyfikacja węgla do syngazu (mieszanina
CO i H2) który jest spalany w superwydajnych
wysokotemperaturowych turbinach gazowych
(zastąpienie nadkrytycznej pary)
turbina
CO + H2 gazowa
gazyfikacja
syngaz
prąd
powietrze
tlen
para
wodna
węgiel
turbina
parowa
powietrze
A.Siemaszko
12
Budowa zintegrowanych kombinatów
energetyczno-chemicznych (Energyplexes)
syngaz CO + H2
turbina
gazowa
CO
gazyfikacja
prąd
water shift
węgiel
woda
CO2 + H2
tlen
H2
separacja
metanol
CO2
powietrze
ECBM
A.Siemaszko
syntetyczne
paliwa płynne
syntetyczne
paliwa płynne
wodór
wodór
metan
syntetyczne
paliwa gazowe
EOR
EGR
c AS
FischerTropsch
amoniak
nawozy
13
technologie czystego węgla
Składowanie CO2
CH4
prąd
ECBM
EGR
EOR
CO2
warstwy solankowe
wegiel
gaz ziemny
ropa naftowa
A.Siemaszko
Potencjalne miejsca
składowania CO2
w Polsce metodami
EGR i EOR
c AS
14
technologie czystego węgla
Podziemna gazyfikacja węgla
Produkcja syntetycznych paliw
woda
tlen
SDS
turbina
parowa
para wodna
syngaz CO + H2
prąd
FischerTropsch
metanol
podziemna
gazyfikacja
syntetyczne
paliwa płynne
syntetyczne
paliwa płynne
wodór
wodór
metan
syntetyczne
paliwa gazowe
węgiel
amoniak
A.Siemaszko
nawozy
15
Reaktor wysokotemperaturowy HTR
+ konwersja węgla
para wodna
turbina
parowa
prąd
hel
wodór
HTR
H2
woda
metanol
tlen
woda
SDS
węgiel
FischerTropsch
syngaz
podziemna
gazyfikacja
CO + H2
syntetyczne
paliwa płynne
syntetyczne
paliwa płynne
wodór
wodór
metan
syntetyczne
paliwa gazowe
amoniak
nawozy
c AS
A.Siemaszko
16
technologie czystego węgla
biomasa
fermentacja
melasa
destylacja
prąd
ciepło
Gorzelnie rolnicze
Produkcja E-85
ciepło
biomasa
biogaz
nawozy
humusowe
etanol E 85
nawozy humusowe
biomasa
pellety
mix
nawozwy
CO2
spalanie
biogaz
c AS
węgiel
biokonwersja węgla
A.Siemaszko
metanizacja CO2
17
CTL
stacja
paliw
benzyna
węgiel
etanol E-85
stacja
paliw
BTL
wodór
biomasa
biogaz
gaz naturalny
Samochody hybrydowe i na ogniwa paliwowe
gaz naturalny CNG
gaz syntetyczny CSG
hytan
HYBRYDA
ogniwa paliwowe
WODÓR
A.Siemaszko
biodisel
FFV
metanol
wodór
c AS
18
Powołanie konsorcjum „Wspólna Inicjatywa
Technologiczna dla Czystego Węgla”
naleŜy powołać konsorcjum
„Wspólna Inicjatywa Technologiczna dla
Czystego Węgla”,
w skład którego powinny wejść strategiczni
partnerzy rządowi, samorządowi, kluczowe
przedsiębiorstwa, banki, organizacje oraz
jednostki naukowe.
A.Siemaszko
19
Strategiczne cele polskiej Wspólnej Inicjatywy
Technologicznej dla Czystego Węgla
przyjęcie dla Polski roli europejskiego lidera w
przystosowaniu, integrowaniu i rozwoju technologii
oraz wiedzy dla efektywnego zastosowania węgla i
biomasy jako źródła energii i surowca dla produkcji
elektryczności, ciepła, syntetycznych paliw, substancji
karbochemicznych i wodoru z minimalnym
oddziaływaniem na środowisko naturalne.
uczynienie z technologii czystego węgla motoru
rozwoju polskiej gospodarki opartej na wiedzy i
przyczynienie się do rozwoju globalnej gospodarki
opartej na technologiach niskoemisyjnych.
zapewnienie pełnego bezpieczeństwa energetycznego
dla Polski.
A.Siemaszko
20
Zadania Wspólnej Inicjatywy Technologicznej dla
Czystego Węgla
opracowanie strategii dla rozwoju technologii czystego węgla,
produkcji syntetycznych paliw i wodoru, wychwytywania i
składowania CO2, która zdefiniowałaby strategiczne obszary
badawcze, rozwojowe i inwestycje demonstracyjne (katalog
projektów badawczych i katalog inwestycji);
opracowanie mapy drogowej dla inicjatyw badawczych oraz
inwestycji demonstracyjnych i przemysłowych pokazującą
harmonogram realizacji inicjatyw. Mapa drogowa powinna
uwzględniać kilka krytycznych obszarów technologicznych:
–
–
–
–
–
–
–
–
–
zwiększanie efektywności i budowa nowych elektrowni zintegrowanych z CCS
program sekwestracji CO2
program produkcji syntetycznych paliw z węgla
program technologii podziemnej gazyfikacji węgla
program produkcji i zastosowań wodoru
program energetyki jądrowej i jej integracji z konwersją węgla
program rozwoju odnawialnych źródeł energii w tym biomasy, rozwój biopaliw
program rozwoju motoryzacji opartej na nowych paliwach
program technologii materiałowych i innych wspomagających
A.Siemaszko
21
Zadania Wspólnej Inicjatywy
Technologicznej dla Czystego Węgla
opracowanie instrumentów finansowych koniecznych
dla rozwoju radykalnych technologii innowacyjnych;
opracowanie instrumentów prawnych, regulacyjnych i
normowych dla rozwoju nowej gospodarki
energetycznej;
opracowanie planu przeniesienia części działań na
poziom unijny, rozwoju współpracy międzynarodowej,
włączenie się i liderowanie Europejskiej Wspólnej
Inicjatywie Technologicznej dla Czystego Węgla,
optymalne wykorzystanie środków 7PR i funduszy
strukturalnych;
przygotowanie planu popularyzacji technologii
czystego węgla i przekonanie społeczeństwa o
konieczności ich implementacji.
A.Siemaszko
22
DEKLARACJA
w sprawie powołania konsorcjum
„Wspólna Inicjatywa Technologiczna dla Czystego Węgla”
Biorąc pod uwagę europejskie inicjatywy w obszarze energii i zmian klimatu na rzecz redukcji poziomu emisji oraz przygotowywany
europejski strategiczny plan w dziedzinie technologii energetycznych naleŜy jak najszybciej powołać polskie konsorcjum „Wspólna
Inicjatywa Technologiczna dla Czystego Węgla”.
Polska posiada jedne z największych na świecie zasobów węgla kamiennego i brunatnego. Nasza energetyka jest oparta prawie
wyłącznie na węglu. Biorąc pod uwagę znane, bilansowe zasoby węgla, a takŜe pozabilansowe złoŜa węgla, mamy zapewnione
surowce energetyczne na setki lat. Polska powinna być kluczowym krajem promującym i rozwijającym technologie czystego węgla w
skali globalnej, lub przynajmniej europejskiej. Polska moŜe stać się wkrótce kluczowym zagłębiem energetycznym Europy, z
importera paliw moŜemy stać się ich eksporterem. Węgiel powinien być wykorzystywany zarówno do produkcji czystej energii
elektrycznej, jak i syntetycznych paliw i substancji chemicznych. Musimy rozwinąć nowe technologie czystego węgla, takie jak
podziemna gazyfikacja, masowa produkcja wodoru lub integracja energetyki jądrowej z konwersją węgla, które pozwolą na
optymalne wykorzystanie zasobów. Z uwagi na europejskie zobowiązania do przechodzenia na technologie niskoemisyjne, rozwój
technologii czystego węgla musi być rozwijany równolegle z technologiami podnoszenia wydajności i ograniczania emisji CO2.
Konieczność drastycznej redukcji emisji CO2 do coraz to niŜszych poziomów (docelowo do 2050 roku do praktycznie całkowitej
eliminacji emisji CO2) stanowi śmiertelne zagroŜenie dla naszej energetyki i gospodarki.
Polska musi stać się liderem w uruchamianiu nowego europejskiego strategicznego planu w dziedzinie technologii energetycznych,
broniącym pozycji węgla. Musimy zagwarantować odpowiednie miejsce w tej strategii dla technologii czystego węgla, które z jednej
strony redukowałyby oddziaływanie na środowisko poprzez wyłapywanie i składowanie CO2, a z drugiej pozwoliły na uruchomienie
masowej produkcji paliw syntetycznych i wodoru. Tylko takie działania zagwarantują nam bezpieczeństwo energetyczne na setki lat
oraz pozwolą na zajęcie miejsca lidera w nowej rewolucji przemysłowej, jaką będzie rozwijanie gospodarki opartej na technologiach
niskoemisyjnych.
Celem konsorcjum „Wspólna Inicjatywa Technologiczna dla Czystego Węgla” będzie:
przyjęcie dla Polski roli europejskiego lidera w przystosowaniu, integrowaniu i rozwoju technologii oraz wiedzy dla
efektywnego zastosowania węgla i biomasy jako źródła energii i surowca dla produkcji elektryczności, ciepła,
syntetycznych paliw, substancji karbochemicznych i wodoru z minimalnym oddziaływaniem na środowisko naturalne;
uczynienie z technologii czystego węgla motoru rozwoju polskiej gospodarki opartej na wiedzy i przyczynienie się do
rozwoju globalnej gospodarki opartej na technologiach niskoemisyjnych;
zapewnienie pełnego bezpieczeństwa energetycznego dla Polski;
aktywne uczestnictwo w europejskich inicjatywach energetycznych.
Sygnatariusze niniejszej Deklaracji wyraŜają zainteresowanie w aktywnym uczestnictwie w pracach tworzonego konsorcjum
„Wspólna Inicjatywa Technologiczna dla Czystego Węgla”.
A.Siemaszko
23
WSPÓLNA INICJATYWA TECHNOLOGICZNA
DLA CZYSTEGO WĘGLA
klastry
w dziedzinie energii
Polska Platforma
Technologiczna
Czystej Energii
i Karbochemii
zintegrowane Centra Zaawansowanych Technologii
A.Siemaszko
klastry technologiczne
24